W obecnych czasach ogromnym wyzwaniem jest zapewnienie obszarom możliwości rozwoju, a mieszkańcom możliwie najszybszego dostępu do dużych ośrodków miejskich. Polityka europejska skierowana jest natomiast na ekologiczne rozwiązania, co wpływa na wzrost znaczenia systemów transportowych, które są przyjazne dla otoczenia. Wszystkie powyższe aspekty łączy dobrze zorganizowany transport kolejowy. Wpływa on zarówno na rozwój przestrzenny obszaru, mobilność mieszkańców, jak również przyciąga nowe inwestycje. Jednocześnie jest mniej szkodliwy dla środowiska od rozpowszechnionego transportu samochodowego. Artykuł wskazuje na potencjał społeczno-ekonomiczny przywrócenia do ruchu nieczynnej lokalnej linii kolejowej relacji Tuchola–Koronowo. Zawiera propozycje jej najefektywniejszego wykorzystania. Ponowne funkcjonowanie szlaku kolejowego na potrzeby transportu pasażerskiego, towarowego oraz sezonowych przewozów turystycznych może być kluczowym elementem rozwoju speryferyzowanego obszaru oraz szansą na podniesienie jakości życia mieszkańców regionu. Ponadto przywracanie lokalnych linii kolejowych jest zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju, co przyczynia się do większych możliwości w zakresie pozyskiwania funduszy zewnętrznych na inwestycje w ekologiczne środki transportu.
EN
It is a huge challenge to provide the opportunities for development and to give residents of areas the fastest possible access to large urban centers today. European policy is focusing on ecological solutions, which increases the importance of transport systems, that are friendly to the environment. All of the above aspects are connected by well-organized rail transport. It affects for the spatial development of the area, the mobility of residents and also it attracts new investments. At the same time, it is less harmful to the environment from widespread car transport. The article shows the socio-economic potential of restoring the line between Tuchola and Koronowo and proposes most effective use this inactive local railway. The re-functioning of this railway line for the passenger, freight and seasonal transport would be an important element in the development of the forgotten area and a great chance to improve the quality of life of the region’s inhabitants. In addition, the restoration of local railway lines is compatible with the principle of sustainable development. This fact creates more possibilities about obtain external founds for investmens in ecological transport means.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule wskazano, że minimalizacja zawartości zaczynu w projektowaniu betonu samozagęszczalnego (BSZ) może być traktowana jako główny parametr optymalizacyjny. Zazwyczaj zawartość zaczynu w BSZ wynika z dążenia do spełnienia wymagań traktowanych jako dominujące (np. normowe kryteria samozagęszczalności). W efekcie często otrzymuje się mieszanki o zbyt dużej zawartości zaczynu, co niekorzystnie wpływa na ich koszt i ślad węglowy. Przeprowadzone badania pozwoliły na wykazanie, że parametrem bezpośrednio determinującym zawartość zaczynu w BSZ jest względna grubość otulenia ziaren kruszywa zaczynem trel (odniesiona do tzw. średniego ziarna kruszywa). Parametr ten zależy od jamistości stosu okruchowego kruszywa w stanie luźnym oraz wskaźnika w/s. W układzie trel – Vzmin można wyznaczyć linie graniczne lub obszary pozwalające na osiągnięcie określonych wartości głównych parametrów normowych mieszanki samozagęszczalnej (płynność, lepkość). Należy jednak nadmienić, że wszystkie podane spostrzeżenia dotyczą przypadku zachowania stałej płynności zaczynu.
EN
In the article it is pointed out that the minimisation of paste content can be treated as a main criterion for the self-compacting concrete (SCC) design process. In common practice, this parameter is typically treated as dependent on many others assumed as dominating (e.g. standard self-compactibility criteria). As a result, often SCC contain too high paste content, as well as have a high cost and CO2 footprint. Research conducted by the author allowed to identify that paste content in SCC is determined by the relative thickness of excess paste (trel), defined as a quotient between excess paste thickness and the size of the mean diameter of aggregate grains. This parameter is dependent on both aggregate voids in a loose state and water-to-powder ratio (w/p). Then, in the trel – Vpaste min co-ordinate system it is possible to assess limit lines (or recommended areas) for fluidity and viscosity EN-206 criteria. Finally, it has to be underlined here that all the abovementioned statements are true only in the case of maintaining the constant fluidity of cement pastes used for all SCC compositions tested.
Zastosowanie elementów prefabrykowanych w budownictwie infrastrukturalnym, takim jak mosty, wiadukty czy kładki, umożliwia skrócenie czasu realizacji obiektu m.in. poprzez zmniejszenie pracochłonności procesów na budowie oraz podniesienie poziomu jakości wykonanych elementów. Produkcja prefabrykowanych elementów betonowych odbywa się we w pełni kontrolowanych jakościowo warunkach zakładu prefabrykacji, co skutkuje np. wysoką jakością wykończenia powierzchni elementu betonowego – np. płyt gzymsowych.
W artykule omówiono historię powstania Wielkiego Kanału Brdy. Przedstawiono obiekty hydrotechniczne związane funkcjo-nalnie z kanałem, historię ich powstania oraz znaczenia gospodarczego dla regionu do okresu obecnego.
EN
The article discusses the history of the Great Brda Canal construction. It presents hydro-technical facilities related to the Canal functioning, their origin and the history of their economic significance for the region until present times.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono liczne modele wiążące wyniki podstawowych metod badań mieszanek samozagęszczających się (rozpływ stożka, czas T50, lejek V, L-box) z parametrami reologicznymi modelu Binghama. Na tej podstawie zaproponowano własne modele empiryczne, które następnie zweryfikowano w oparciu o liczne badania mieszanek samozagęszczających się. Okazuje się, że, wbrew obiegowym opiniom, wszystkie wymienione metody są powiązane w mniejszym lub większym stopniu.
EN
The correlation of rheological parameters of Bingham model with the results of the most popular SCC mixes tests (i.e. slump flow, T50 time, V-funnel, L-box) was examined. After theoretical background discussion, embracing broad set of theoretical solutions for each test, a new empirical formulations of these models is proposed. The experimental verification of proposed models on six series of SCC mixes is presented. It appears that, in contrary to traditional opinion, for the results of all examined tests good or sufficient correlation with both rheological parameters, i.e. yield stress value and plastic viscosity, can be found.
Deep excavation walls can be analyzed and calculated by using classical methods (currently rarely in use due to their many simplifications) or numerical methods. Among the numerical methods we can distinguish a simplified approach, in which the interaction between soil and a wall structure is modelled by a system of elasto-plastic supports, and the finite-element method (FEM) in which the soil is modelled with mesh of elements. It is a common view that if we want to analyze only wall constructions, the first, simplified method of calculation is sufficient. The second method, FEM, is required if we want to further analyze the stress and strain states in the soil and the influence of the excavation on the surrounding area. However, as it is demonstrated in the paper, important differences may appear in the calculation results of both methods. Thus, the safety design of a deep excavation structure depends very much on the choice of calculating method.
PL
Obudowy głębokich wykopów można analizować i obliczać przy użyciu metod standardowych (analitycznych - obecnie nie stosowanych ze względu na znaczne uproszczenia) lub numerycznych. Wśród metod numerycznych możemy wyróżnić rozwiązanie uproszczone, w którym współpraca pomiędzy gruntem i ścianą obudowy wyrażona jest za pomocą systemu podpór sprężysto-plastycznych oraz metodę elementów skończonych (MES), w której grunt modelowany jest za pomocą siatki elementów. Powszechnie uważa się, że do analizy samej konstrukcji obudowy wystarczająca jest metoda pierwsza, uproszczona. Druga metoda, MES, jest wymagana wówczas gdy dodatkowo chcemy przeanalizować stany naprężenia i odkształcenia w ośrodku gruntowym oraz określić oddziaływanie wykopu na otoczenie. Jednak jak pokazano w artykule, w wynikach obliczeń z obu metod mogą pojawić się znaczne rozbieżności. Bezpieczeństwo projektowania konstrukcji obudów głębokich wykopów w dużym stopniu zależy więc od wyboru metody obliczeniowej.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The automotive industry has an ongoing request for lighter, stiffer and at the same time cheaper parts to maintain the economic and technical progress. Especially in case of safety relevant components a combination of high stiffness and sufficient ductility is required. Regarding these demands the main subject of this project was to improve the mechanical properties of forging steel alloys by employing a high-strength and ductile bainitic microstructure while maintaining a cost effective process chain for the high-stressed forged parts. Then again the need of a bainitic microstructure entails high experimental effort for identifying the process parameters and geometries that enable the target microstructure. Hence, the second aim in this project is to prove if by easy process simulation sufficient results for the prediction of microstructure can be provided. The implemented numerical approach is based on FEM simulations of the forging and cooling combined with deformation-cooling-time-temperature-transformation diagrams.
PL
Przemysł samochodowy charakteryzuje ciągły wzrost zapotrzebowania na lżejsze, bardziej wytrzymałe i przy tym tańsze części, aby możliwe było utrzymanie ekonomicznego i technologicznego postępu. Połączenie wysokiej wytrzymałości i plastyczności jest wymagane szczególnie w przypadku części mających wpływ na bezpieczeństwo. Aby spełnić te wymagania, celem niniejszej pracy jest poprawa własności mechanicznych stali poprzez zastosowanie wysokowytrzymałych, plastycznych stali o strukturze bainitycznej, przy utrzymaniu efektywnego ekonomicznie procesu wytwarzania dla stali wysokowytrzymałych. W tym celu opracowano nowy skład chemiczny stali i zaproponowano cykl wytwarzania tej stali. Dla zmniejszenia liczby kosztownych badań doświadczalnych do identyfikacji j parametrów procesu i kształtu przedkuwek, które umożliwiłyby uzyskanie docelowej mikrostruktury, opracowano numeryczny model przewidujący rozwój mikrostruktury stali w trakcie wytwarzania. Model numeryczny opiera się na symulacjach MES procesów kucia i chłodzenia połączonych z wykresami odkształcenie-chłodzenie-czas-temperatura-przemiana.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W oparciu o podstawy reologiczne przedyskutowano najważniejsze czynniki umożliwiające wytwarzanie samozagęszczalnych betonów o wysokiej wytrzymałości. Rozważono wpływ poszczególnych składników mieszanki, a mianowicie dodatek pyłu krzemionkowego, krzemionkowego popiołu lotnego, kruszywa grubego o niskim punkcie piaskowym oraz zwiększonej zawartości cementu na warunki otrzymywania mieszanki samozagęszczalnej, o wysokiej wytrzymałości. Szczegółowo omówiono metody uzyskiwania samozagęszczalnej mieszanki o wysokiej wytrzymałości. W przypadku zachowania zasad omówionych w pracy i przy równoczesnym dodatku pyłu krzemionkowego i mączki skalnej można otrzymać beton samozagęszczalny o wytrzymałości przekraczającej 150 MPa.
EN
On the rheological basis the main factor governing the properties of the mix of selfcompacting and high strength concrete were discussed. The influence of the components of the mix namely silica fume, siliceous fly ash and coarse aggregate on the behaviour of selfcompacting mix was presented. Detailed considerations were devoted to the conditions of producing the selfcompacting mix of concrete with high strength. In case of fulfilling the conditions presented in the paper and simultaneous application of silica fume and rock meal the selfcompacting concrete can be obtained having strength of 150 MPa.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Popiół lotny (PL) jest obecnie najłatwiej dostępnym i przy tym stosunkowo tanim dodatkiem do betonu w Polsce. W betonie samozagęszczalnym (BSZ) konieczne jest często stosowanie znacznych ilości dodatków w celu obniżenia koniecznej zawartości cementu. PL wydaje się więc potencjalnie bardzo interesującym dodatkiem do tych betonów. Wykonano badania mające na celu sprawdzenie, jakie maksymalne ilości PL o znanych stratach prażenia można dodawać do tego typu betonu, tak aby nie pogorszyć jego podstawowej właściwości - samozagęszczalności. Wyniki wykazują jednoznacznie, że do wytwarzania BSZ bez pogorszenia jego właściwości, można stosować tylko PL o stratach prażenia nie przekraczających 5%.
EN
Pulverized fuel ash (PFA) has been the most easily available and relatively economical concrete additive in Poland. This material can be taken into account as a component of self-compacting concrete (SCC), when the reduction of cement dosage is required. It seems that the application of PFA for his purpose is an interesting, advantageous solution. The experiments aimed in determination of maximum dosage of PFA with known loss on ignition (l.o.i.) value were carried out. The authors studied the relationship between the self compacting properties of concretes and l.o.i. characterizing the PFA additive. It has been found that only the PFA with l.o.i. not exceeding 5% can be used as an additive to SCC.
W artykule przedstawiono wyniki badań własnych betonów i zapraw samozagęszczalnych z mączką wapienną. Badania objęły pomiar konsystencji oraz wytrzymałości na ściskanie zapraw i betonów oraz wodoszczelności betonów. Określono również wytrzymałość betonu po 5 miesiącach w celu zbadania opóźnionego wpływu mączki wapiennej na wytrzymałość betonu. Na podstawie uzyskanych wyników opracowano analitycznie modele wytrzymałości na ściskanie dla zapraw i betonów.
EN
The article shows results of investigations on self-compacting concrete and mortar containing milled limestone filler. For mortars, consistency of mix and compression strength after 28 days were measured. For concrete, consistency, compression strength after 28 days and 5 months and water permeability have been investigated. 5-month strength has been used for study on the influence of limestone powder on compressive strength development. Basing on obtained test results analytical models of concrete and mortar compressive strength have been derived.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Omówiono złożony charakter reologiczny zaczynu cementowego oraz wpływ domieszek uplastyczniających na wielkości występujące w modelu reologicznym zaczynu. Przedstawiono przeprowadzone badania reologii kompozytów z wypełniaczem o zróżnicowanych wymiarach ziarn i model reologiczny betonu drobnoziarnistego. Zwrócono uwagę na wpływ uplastyczniających domieszek chemicznych na wielkości reologiczne charakteryzujące zaczyn cementowy.
EN
The complicated rheological character of cement paste and the effect of plasticizing admixtures on the quantities occuring in a rheological model of the paste are discussed. Carried out investigations on the rheology of composites with a filler of diversified size and a rheological model of fine-grained concrete are presented. An attention is called to the effect of plasticizing chemical admixtures on the rheological characteristics of cement paste.