Zieleń w mieście jest ważnym elementem wpływającym na komfort życia mieszkańców. Dodatkowo pozytywnie przyczynia się do walki z problemami obszarów zurbanizowanych, do których zalicza się zanieczyszczenia powietrza oraz wysokie temperatury powodujące występowanie miejskiej wyspy ciepła. W artykule omówiono tematykę związaną ze wskazanymi problemami. Ponadto, na podstawie przeprowadzonych badań, wykonano analizę jakości powietrza w Krakowie. Analiza pozwoliła na wskazanie miejsc szczególnie zagrożonych wystąpieniem omawianych zjawisk, a także porównanie zmienności występujących poziomów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w zależności od pór roku.
EN
Green areas in the city are an important factor influencing the quality of life of residents. Additionally, it positively contributes to the fight against the problems of urbanized areas, which include air pollution and high temperatures causing the occurrence of an Urban Heat Island. The article discusses topics related to the indicated problems. Moreover, using the conducted research, an analysis of air quality in Krakow was carried out. The analysis allowed for the identification of particularly problematic places, as well as the comparison of pollution levels depending on the season.
Each improperly located and/or operated landfill affects the environment, polluting soil, surface, groundwater, atmospheric air and, as a consequence of pollution transport, also remote agricultural, urban and recreational areas. In addition, factors affecting the environmental impact of landfills include storage technology, preparation of areas for landfill, sealing of the landfill and technical infrastructure. Over time, landfills can become active sources of emissions of these microorganisms, spreading them over many kilometers. The aim of the conducted research was to estimate, based on results of microbiological tests, the impact of the municipal landfill on the revitalized area of the inactive "Brzeszcze Wschód" Hard Coal Mine. The results of research by domestic and foreign authors indicate that the atmospheric environment in the vicinity of municipal landfills is characterized by the occurrence of different concentrations of bacterial aerosol. This is related to the size of the landfill area, its nature and the topography of the site.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zastosowanie elementów zielono-niebieskiej infrastruktury w tkance miasta staje się rozwiązaniem coraz bardziej popularnym. Przyczyną takich działań, jest jej „wielozadaniowość”, czyli możliwość rozwiązania wielu problemów, z którymi muszą mierzyć się intensywnie rozwijające się miasta. W artykule omówiono możliwości, jakie daje zastosowanie elementów zielono - niebieskiej infrastruktury w mieście i jej korzystny wpływ na środowisko obszarów zurbanizowanych. Ponadto omówiono koncepcje urbanistycznego rozwoju Krakowa zawarte w aktualnych dokumentach planistycznych, które dotyczą zapobiegania zmianom klimatu w mieście. Wykonano także inwentaryzację tego typu inwestycji zrealizowanych w mieście i przeprowadzono badanie ankietowe wśród mieszkańców Krakowa. Badanie dotyczyło świadomości istnienia i świadomego korzystania z obszarów zielonych i wodnych.
EN
The use of elements of green and blue infrastructure in the city is becoming an increasingly popular solution. The reason for such activities is its "multitasking", that is the ability to solve many problems that intensively developing cities have to face. The article discusses the possibilities offered by the use of elements of green and blue infrastructure in the city and its beneficial impact on the environment of urbanized areas. In addition, the concepts of urban development of Krakow contained in current planning documents that concern the prevention of climate change in the city were discussed. An inventory of completed investments of this type in the city was also made. A survey was also conducted among the inhabitants of Krakow, which concerned their awareness of the existence and conscious use of both green and water areas.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Although installations to convert renewable energy sources into electricity respond to the challenges of sustainable development, their operation is not without their impact on the environment. The landscape is one of environment components on which renewable energy sources (RES) infrastructure effects. The article presents a possible location for investments in wind and photovoltaic power plants based on legal requirements. The areas in which they are most frequently carried out are also mentioned. It was indicated how the infrastructure of photovoltaic and wind power plants affects spatial order and landscape.
PL
Pomimo, że instalacje przetwarzające odnawialne źródła energii na energię elektryczną odpowiadają na wyzwania zrównoważonego rozwoju, to ich funkcjonowanie nie pozostaje bez wpływu na środowisko. Krajobraz stanowi jeden z komponentów środowiska, na który oddziałuje infrastruktura odnawialnych źródeł energii (OZE). Artykuł przedstawia możliwości lokalizacji inwestycji z zakresu elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych w oparciu o wymogi prawne. Zaprezentowano również obszary, na których są one najczęściej realizowane. Wskazano też sposób w jaki infrastruktura elektrowni fotowoltaicznych i wiatrowych wpływa na ład przestrzenny i krajobraz.
The mining industry is related with the production of waste, which are generated during the preperatory works, exploitation and processing of minerals. The type and quantity of generated waste result directly from the type of obtained mineral raw material (minerals), geological conditions of the deposit and the mining and processing technologies used. The changing approach to waste related to the circular economy model means that more and more waste is used economically. However, due to the different physicochemical properties of mining waste and the limited possibilities of its use, some waste is still deposited in mining waste landfills. Depending on the type of mining waste deposited, environmental and economic aspects, the landfill may be a source of raw materials (anthropogenic deposit) that may be exploited now or in the future. Some of this type of mining waste landfills are reclaimed and may be an important elements of the local landscape, as well as positively affect biodiversity through the development of specific natural habitats. The paper presents the concept of landfill reclamation of waste from hard coal mining, taking into account the importance of the phenomenon of natural succession in the formation of ecosystems in reclaimed landfills.
PL
Działalność przemysłu wydobywczego wiąże się z wytwarzaniem odpadów, powstających głównie w trakcie prac udostępniających, eksploatacji jak i przeróbki kopalin. Rodzaj jak i ilość wytwarzanych odpadów wynikają wprost z rodzaju pozyskiwanego surowca mineralnego (kopaliny), z występujących warunków geologicznych złoża oraz stosowanych technologii górniczych i przeróbczych. Zmieniające się podejście do odpadów związane z modelem gospodarki o obiegu zamkniętym powodują, że w coraz większym zakresie odpady są gospodarczo wykorzystywane. Niemniej jednak ze względu na właściwości fizykochemiczne odpadów wydobywczych i ograniczone możliwości ich wykorzystania, powodują, że niektóre odpady są nadal składowane na obiektach unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (OUOW). W zależności od rodzaju składowanych odpadów wydobywczych, aspektów środowiskowych i ekonomicznych OUOW stanowić mogą źródło surowców (złoże antropogeniczne), które obecnie lub w przyszłości będą mogły być eksploatowane. Część tego typu obiektów jest rekultywowana i może stanowić cenny element lokalnego krajobrazu, a także korzystnie wpłynąć na różnorodność biologiczną, poprzez wykształcanie się specyficznych siedlisk przyrodniczych. W artykule przedstawiona została koncepcja rekultywacji OUOW z górnictwa węgla kamiennego, uwzględniająca znaczenie zjawiska sukcesji naturalnej w kształtowaniu się ekosystemów na rekultywowanych obiektach.
The mining industry, including hard-coal mining, has a significant and multifaceted impact on all components of the environment. One of the factors is the production of various types of waste which, due to their physico-chemical and ecotoxic properties, do not always pose a threat to the environment and can be used in various ways. Such treatment of waste perfectly fits into the concept of the circular economy through the protection of natural resources and the maximum re-use of waste. One of the wastes generated by hard-coal mines is coal sludge from the purification of underground water in surface settling tanks. The article presents the results of research on the physico-chemical and phytotoxic properties of carbon sludges from two settling tanks with regard to assessing the possibility of their re-use in the reclamation of degraded areas. These sludges contain mainly sand fractions. An analysis of their chemical composition revealed the presence of heavy metals. Leachability studies have shown that despite the high concentrations of metals, a small quantity of these metals passes into the solution. In this respect, therefore, they do not pose a threat to the environment. However, a threat may result from the presence of chlorides and sulphates, the amounts of which are influenced by, among other factors, the time of waste storage in the settling tank. Phytotoxicity tests performed on garden cress (Lepidium sativum) did not show a toxic effect at any concentration of the water extract. In addition, for one of the sludges, water extracts with concentrations starting from 12.5 and 50% stimulated the growth of the plant’s shoots and roots, respectively. The results show that the tested coal sludges may be used in appropriate doses for reclamation work, for example, when establishing a plant cover.
PL
Przemysł wydobywczy, w tym górnictwo węgla kamiennego, oddziałuje istotnie i wielokierunkowo na wszystkie składowe środowiska. Jednym z problemów jest wytwarzanie rożnego rodzaju odpadów, które ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne oraz ekotoksyczne nie zawsze stanowią zagrożenie dla środowiska i mogą być w różny sposób wykorzystane, np. w budownictwie, drogownictwie, przemyśle energetycznym, górnictwie, a także zagospodarowane przyrodniczo i w rolnictwie. Takie postępowanie z odpadami doskonale wpisuje się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego, poprzez ochronę surowców naturalnych oraz maksymalne wykorzystanie powstających odpadów. Jednym z odpadów górnictwa węgla kamiennego są muły węglowe pochodzące z oczyszczania wód dołowych w powierzchniowych osadnikach. W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości fizykochemicznych oraz fitotoksycznych mułów węglowych pochodzących z dwóch osadników, pod kątem oceny możliwości ich wykorzystania w rekultywacji terenów zdegradowanych. Muły zawierają głównie frakcję piaskową. Analiza składu chemicznego wskazała obecność w odpadach metali ciężkich. Ze względu na ochronę gleb, wysokie zawartości baru i chromu ograniczają możliwość wykorzystania tego odpadu do terenów przemysłowych i komunikacyjnych. Badania wymywalności wykazały, że pomimo wysokich stężeń metali, do roztworu przechodzi ich niewielka ilość. Pod tym względem nie stanowią więc zagrożenia dla środowiska. Z kolei zagrożenie może wynikać z obecności chlorków oraz siarczanów, a na ich ilość wpływa m.in. czas składowania odpadu w osadniku. Wykonane testy fitotoksyczności względem Lepidium Sativum nie wykazały efektu toksycznego przy żadnym stężeniu wyciągu wodnego. Ponadto, w przypadku jednego z badanych odpadów, stwierdzono działanie stymulujące wzrost pędów oraz korzeni, przy stężeniach wyciągu wodnego od 12,5 do 50%. Uzyskane wyniki wskazują, że badane muły węglowe mogą być stosowane w odpowiedniej dawce do prac rekultywacyjnych, np. przy tworzeniu okrywy roślinnej.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Odpady energetyczne powstające w wyniku spalania paliw stałych, stanowią duże obciążenie dla środowiska ze względu na ich właściwości fizykochemiczne oraz ilość. Popioły lotne i denne ze spalania węgla brunatnego i kamiennego wykorzystuje się między innymi w drogownictwie, budownictwie, górnictwie, jako materiał podsadzkowy, a także w rolnictwie. Popioły ze spalania biomasy, z uwagi dużą zmienność właściwości fizykochemicznych oraz często wysoką zawartość metali ciężkich i chloru, nie znalazły szerokiego zastosowania. W artykule omówiono wstępne doświadczenia związane z oceną właściwości popiołów fluidalnych ze spalania biomasy pod kątem możliwości ich przyrodniczego wykorzystania. Wyniki przeprowadzonych doświadczeń wykazały możliwość wykorzystania przyrodniczego popiołów dennych do poprawy właściwości fizykochemicznych gleb w rekultywacji terenów zdegradowanych.
EN
Energy waste generated as a result of fuel combustion is a significant environmental problem, due to its physicochemical properties and a large amount of this waste. Fly ash and bottom ash from lignite and coal combustion are used in various fields of the economy. Ashes from biomass combustion, due to their properties, have not yet found such wide application. The article discusses the preliminary experiments related to the assessment of the properties of fluidized ashes from biomass combustion in terms of their natural use.
Rapid technological development in the second half of the 20th century has led to the production of large amounts of waste, which have been collected for years in landfills. The municipal solid waste deposited in landfills and waste from the mining and metallurgical industries constitutes a major environmental problem, but on the other hand these types of waste serve as a reservoir of raw materials, therefore, they are becoming more and more popular as a source of raw materials. Obtaining raw materials from landfills of waste requires technological operations, mainly known from open cast mining, and the application of processing technologies. As a result of landfill mining metal concentrates, construction materials or fuel are obtained; on the other hand often post-processing waste can be formed, which should be utilized, to reduce their nuisance to the environment. Depending on their physicochemical properties, they can be used, e.g. in construction, road engineering, mining or land reclamation. This paper presents research on the possibilities of using postflotation waste from zinc and lead ores, deposited in old repositories, for land reclamation after waste reflotation. For this purpose, the physical and chemical properties of waste were examined, such as: grain composition, chemical composition, content of radioactive isotopes and leaching. To determine the ecotoxicity of the investigated wastes, vegetative experiments were carried out. These studies allowed the assessment of the impact of the tested wastes on selected test plant species. Among other things, the impact of waste on such physiological processes as germination of seeds and the growth of plants (roots and above-ground parts) were investigated. Despite relatively high metal concentration levels in waste and a high leachability of sulphate ions, a small dose of waste, which will be added to soil will stimulate plant growth. It was found, that the addition of waste to the substrate in quantities of 10-30% have accelerated germination of plants compared to control objects. In the case of higher waste content (over 30%) germination inhibition was observed. Similar reactions were observed for both test plant species. It was found that it is possible to select such a dose of waste for release to the ground, which will stimulate plant development. So, there is a possibility of using the tested waste to produce material (substrate) for natural land reclamation. The natural use of industrial waste can substantially contribute to solving the problem of the negative impact of deposited waste on natural environment.
PL
Szybki rozwój technologiczny, który nastąpił w drugiej połowie XX wieku, doprowadził do powstania dużych ilości odpadów, które gromadzone były przez lata na składowiskach. Stałe odpady komunalne, odpady z przemysłu wydobywczego i metalurgicznego zdeponowane na składowiskach stanowią poważny problem środowiskowy, ale jednocześnie są także istotnym rezerwuarem surowców i cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Pozyskanie surowców ze składowisk wymaga stosowania operacji technologicznych z zakresu górnictwa odkrywkowego, a także zastosowania procesów przeróbczych. W efekcie tych procesów otrzymywane są koncentraty metali, materiały budowlane lub paliwo. Niestety, w procesach tych mogą także powstawać odpady przeróbcze, które należy w odpowiedni sposób zagospodarować, tak, żeby zmniejszyć ich uciążliwość dla środowiska. W zależności od właściwości fizykochemicznych odpadów wydobywczychi przeróbczych, można je stosować, np. w budownictwie, drogownictwie, górnictwie lub rekultywacji gruntów. W pracy przedstawione zostały wyniki badań związanych z oceną możliwości przyrodniczego wykorzystania odpadów poflotacyjnych z rud cynku i ołowiu, zdeponowanych na starych składowiskach, po poddaniu ich przeróbce w celu odzysku z nich metali. Zbadano właściwości fizyczne i chemiczne odpadów, takie jak: skład ziarnowy, skład chemiczny w tym zawartość izotopów promieniotwórczych oraz wymywalność. W celu określenia ekotoksyczności badanych odpadów przeprowadzono doświadczenia wegetacyjne, które pozwoliły na ocenę wpływu badanych odpadów na wybrane gatunki roślin testowych. Badano między innymi wpływ odpadów na takie procesy fizjologiczne jak kiełkowanie nasion oraz wzrost roślin (korzeni i części nadziemnych). Wyniki przeprowadzonych doświadczeń wykazały, że pomimo stosunkowo wysokich poziomów stężenia metali w odpadach oraz wysokiej wymywalności jonów siarczanowych, niewielki dodatek odpadów do podłoża, na którym uprawiane były rośliny, miał korzystny wpływ na kiełkowanie roślin i przyrost ich biomasy. Stwierdzono, między innymi, że dodatek do podłoża odpadów w ilości 10-30% stymulował kiełkowanie roślin w porównaniu z obiektami kontrolnymi. W przypadku większej zawartości odpadów zaobserwowano zahamowanie kiełkowania. Podobne reakcje obserwowano w przypadku obu gatunków roślin testowych. Stwierdzono, że możliwe, jest dobranie takiej dawki odpadów w podłożu, która nie spowoduje wprowadzenia do gleby nadmiernych ilości zanieczyszczeń, natomiast korzystnie wpłynie na rozwój roślin. Istnieje więc możliwość wykorzystania badanych odpadów do produkcji materiału (podłoża) do naturalnej rekultywacji gruntów. Naturalne wykorzystanie odpadów przemysłowych może znacząco przyczynić się do rozwiązania problemu negatywnego wpływu składowanych odpadów przemysłowych, po przeróbce rud metali, na środowisko.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.