Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kształtowanie się zagrożenia wstrząsami i tąpaniami związanego z eksploatacją pokładu 510 w partii A wschód w kopalni „Mysłowice-Wesoła”

Gąska R., Krupanek J., Misz K.

Wiadomości Górnicze

|

2018

|

R. 69, nr 1-2

2--11

PL

Zagrożenie tąpaniami jest jednym z kluczowych zagrożeń naturalnych towarzyszących eksploatacji węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Z uwagi na brak możliwości precyzyjnej predykcji tego zagrożenia, zwłaszcza w aspekcie aktywności sejsmicznej, podejmowanych jest szereg zabiegów profilaktyki aktywnej i pasywnej, jednak nie w każdym przypadku działania te okazują się w pełni skuteczne. W artykule przedstawiono kształtowanie się stanu zagrożenia tąpaniami w czasie eksploatacji przystropowej, odprężającej warstwy pokładu 510 w partii A wschód w PGG SA Oddział KWK „Mysłowice-Wesoła”.

EN

The risk of rockbursts is one of the key natural hazards associated with the exploitation of hard coal in the Upper Silesian Coal Basin. Due to the lack of possibility of precise prediction of the hazard, especially in the aspect of seismic activity, a number of active and passive prophylaxis measures are undertaken. However, these measures do not always prove to be fully effective. The article presents the development of the state of rockbursts hazard during the close to the roof exploitation, relaxing layers of the 510 seam in the A East part in PGG SA, „Mysłowice-Wesoła" Branch.

2

Zastosowanie podejścia cyklu życia w kreowaniu rozwiązań ekoinnowacyjnych

Michaliszyn B., Krupanek J.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2018

|

Vol. 7, iss. 2

138--148

PL

W publikacji przedstawione zostało teoretyczne podejście do zarządzania środowiskowego oparte na ocenie aspektów środowiskowych innowacyjnych rozwiązań technologicznych, produktów i usług w pełnym cyklu ich życia. Stosowanie tego podejścia na wczesnym etapie kreowania rozwiązań innowacyjnych, jest bardzo przydatne w ocenie ich jakości środowiskowej. Zostało ono sprawdzone w praktyce na przykładzie oceny technologii produkcji bardzo wytrzymałego kompozytu posiadającego podwyższone własności przewodzenia termicznego. Wykorzystanie tego podejścia pozwoliło na określenie oddziaływań środowiskowych nowej technologii w odniesieniu do istniejących rozwiązań oraz zidentyfikowanie kluczowych czynników wpływających na jakość środowiskową zaprojektowanego materiału kompozytowego.

EN

The publication presents the theoretical approach to environmental management based on the assessment of environmental aspects of innovative technological solutions, products and services in their full life cycle. Applying this approach at an early stage of technologies development is very useful in assessing their environmental quality. The Life Cycle Approach has been tested in practice on the example of assessment of the production of innovative, very durable composite material with increased thermal conduction properties. The use of this approach allowed to determine the environmental impacts of new material in relation to existing technological solutions and to identify key factors affecting environmental quality of composite material.

3

Doświadczenia PGG S.A. Oddział KWK Mysłowice-Wesoła w utrzymywaniu wyrobisk przyścianowych za frontem ścian 415 i 413 w pokładzie 416

Krupanek J., Chowaniec A., Gąska R., Walentek A.

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2018

|

T. 20, nr 4

269--284

PL

Artykuł przedstawia doświadczenia Oddziału KWK Mysłowice-Wesoła w zakresie utrzymywania wyrobisk korytarzowych za frontem ścian, w jednostronnym otoczeniu zrobów, na przykładzie pochylni badawczej 415 oraz pochylni 413a w pokładzie 416 wraz z wynikami pomiarów konwergencji. Analizą objęto wielkości konwergencji wyrobisk o zbliżonym polu przekroju poprzecznego, lecz wykonanych w różnych typoszeregach obudowy (ŁP10/ V32/4/A i ŁPSpA-V32/4/6,2x3,8), z zastosowaniem dwóch wariantów wzmocnienia za pomocą wysokiego kotwienia.

EN

The paper presents the results of a study of the PGG S.A. Mysłowice-Wesoła hard coal mine in maintaining the headings behind the fronts of the longwalls surrounded by the goaf. The study has been completed on the headings 415 and 413a of the coal seam No. 416. The analysis includes the convergence of headings with a similar cross-sectional area while constructed with various steel arch supports (ŁP10/V32/4/A and ŁPSpA-V32/4/6,2×3,8) and two types of roof bolting.

4

Koncepcja i metody środowiskowej oceny technologii

Michaliszyn B., Krupanek J.

Problemy Jakości

|

2015

|

R. 47, nr 11

8--14

PL

Idea oceny technologii (technology assessment - TA) rozwija się od początku lat 60. na tle rosnącego zainteresowania społeczeństw problemami ochrony środowiska. Ocena technologii, w szczególności dotycząca aspektów ekologicznych wpisuje się w koncepcję zrównoważonego rozwoju. Strategia polegająca na ocenie technologii ewoluowała przez ponad 40 lat. Była ona przedmiotem krytyki ze strony naukowców reprezentujących różne dziedziny nauki, w tym nauki społeczne. Rozwijały się różne nurty oceny technologii oraz zmieniał się zakres i cele jej przeprowadzania. W publikacji przedstawiono wybrane instrumenty oceny technologii ze szczególnym uwzględnieniem Analizy cyklu życia.

EN

The idea of technology assessment (technology assessment - TA) has been developing since the early 60s on the background of the growing interest of the societies in environmental issues. Technology assessment, in particular concerning environmental aspects, is in line with the concept of sustainable development. The strategy of technology assessing has evolved over more than 40 years. It was the subject of criticism from researchers representing different fields, in particular social sciences. Various trends of TA emerged and the scope and aims were changed. In the article there are presented selected instruments of technology assessment with the particular emphasis on Life cycle assessment (LCA).

5

Kosztowo-efektywne metody oczyszczania środowiska gruntowo-wodnego zanieczyszczonego substancjami ropopochodnymi lub chlorowcoorganicznymi na przykładzie projektu UPSOIL

Krupanek J., Kalisz M.

Chemik

|

2010

|

Vol. 64, nr 6

434-439

PL

Pomimo dostępności wielu technik i technologii remediacji gruntu i wód podziemnych, dotychczasowe doświadczenia w zakresie rekultywacji terenów zdegradowanych wskazują wyraźnie na potrzebę dalszego ich rozwoju. Dotyczy to zwłaszcza skutecznego rozwoju technik bezinwazyjnych oczyszczania środowiska gruntowo- wodnego z zanieczyszczeń organicznych z uwzględnieniem perspektywy zrównoważonego podnoszenia jakości gleb i pełnej rehabilitacji ich funkcji. W tym względzie realizowanych jest wiele prac współfinansowanych przez Komisję Europejską. Należy do nich projekt 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej UPSOIL, którego celem jest opracowanie metody efektywnie łączącej technologie chemiczne i biologiczne in situ oczyszczania gleb i wód podziemnych.

EN

Despite current experiences, abundant knowledge and well developed remediation technologies, there still exists huge potential to raise effective ness of remediation; It concerns especially non-invasive in situ techniques for remediation of soil and groundwater contaminated with organic pollutants with perspective of sustainable soil quality improvement and its final full rehabilitation. In this area many EU funded projects are carried out. One of them is the EU Framework Program project UPSOIL which objective is to develop methods effectively coupling technologies of chemical and biological in situ remediation of soil and groundwater.

6

Energetyczny potencjał biomasy. Projekt BEn

Michaliszyn B., Krupanek J.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2009

|

Nr 7-8

73--75

PL

Wykorzystanie biomasy do celów energetycznych może przynieść wiele korzyści ekonomicznych i społecznych. Polityka ekologiczna, energetyczna i strukturalna Unii Europejskiej nadaje wysoki priorytet odnawialnym źródłom energii ze względu na ochronę środowiska, bezpieczeństwo energetyczne oraz rozwój obszarów wiejskich.

7

Metoda inwentaryzacji i klasyfikacji terenów poprzemysłowych, w tym górniczych. Opracowanie algorytmu oceny i klasyfikacji terenów poprzemysłowych

Trząski L., Olszewski P., Bondaruk J., Gorgoń J., Jaros B., Krupanek J., Starzewska-Sikorska A.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 1

53-79

PL

W artykule zaproponowano jednolitą, wielokryterialną metodę klasyfikacji i oceny terenów poprzemysłowych, w tym dotkniętych działalnością górniczą, w aspekcie potencjalnego przeznaczenia inwestorskiego, z uwzględnieniem oddziaływania na ludzi i środowisko. Wprowadzenie jednolitych kryteriów opisu i oceny terenów poprzemysłowych pomoże w przełamaniu bariery informacyjnej powodującej, że jak dotąd nie udało się w Polsce stworzyć spójnych, regionalnych programów nakierowanych na porządkowanie przestrzeni przemysłowej/poprzemysłowej. Proponowana metoda opisu i oceny może także stać się bardzo ważnym, pomocniczym narzędziem wspomagania decyzji podmiotów władających i inwestorów zewnętrznych o wyborze kierunku zagospodarowania i zaangażowaniu środków finansowych. W skład proponowanej metody wchodzi zarówno opis terenu sporządzany na specjalnym, ujednoliconym formularzu, jak i algorytm oceny, obejmujący aspekt jakościowy i ilościowy. Opis terenu obejmuje, poza cechami samego terenu, także relacje z otoczeniem ujęte w kategoriach systemów informacji przestrzennej oraz wnioski z ekspertyz i/lub z dodatkowych badań nad tym terenem. W docelowym systemie oceny terenu będzie funkcjonować, oprócz przedstawionego algorytmu, także zestaw siedmiu algorytmów cząstkowych dla oceny przydatności do poszczególnych kierunków zagospodarowania. Przedstawiono także algorytm oceny wstępnej, obejmujący głównie kryteria formalnoprawne i logistyczne, których łączne spełnienie jest konieczne, aby dany teren mógł być uznany za zasługujący na szczegółową analizę. Jako siedem docelowych kierunków zagospodarowania, spośród których w indywidualnym przypadku można dokonać wyboru jednego lub kilku, określono: tereny produkcyjne i obsługi produkcji, tereny usługowe, zabudowę mieszkaniową, tereny komunikacji i transportu, sport i rekreację w przestrzeni otwartej, zagospodarowanie jako zieleń urządzoną lub obiekt ochrony przyrody, oraz wody powierzchniowe. W porównaniu z wcześniejszymi propozycjami metodycznymi, w algorytmach opisu i oceny silnie nawiązuje się do genezy terenu. Wyróżniono 49 kategorii terenu wynikających z jego wcześniejszego użytkowania i obecnej formy ukształtowania. Każdej kategorii przypisano ograniczenia i warunki wstępne, od których zależy możliwość wprowadzenia danego kierunku zagospodarowania. Innym novum jest uwzględnienie, zarówno na poziomie formularza opisu jak w części jakościowej algorytmu oceny, wymogu rozpoznania dóbr przyrody i dóbr kultury oraz obiektów problemowych, wymagających rozpoznania zarówno z uwagi na genezę terenu, jak i jego docelowe zagospodarowanie. System opisu i oceny danego terenu opracowano w taki sposób, aby było możliwe korzystanie z regionalnego zasobu informacji przestrzennej województwa śląskiego (RSIP) bez konieczności przetwarzania informacji. W chwili obecnej system ten korzysta z warstw informatycznych waloryzacji środowiska województwa, jest jednak przygotowany do włączenia regionalnej informacji oczekującej na przekształcenie do postaci bazodanowej; informacja ta obejmuje usytuowanie terenu poprzemysłowego na tle ponadlokalnej infrastruktury i na tle terenów górniczych/pogórniezych. Dalsze prace zespołu badawczego są nakierowane na uporządkowanie i uzupełnienie informacji o terenach poprzemysłowych województwa śląskiego w taki sposób, aby uzyskała ona postać zgodną z zaproponowanym formularzem opisu. W ślad za porządkowaniem informacji przebiega sprawdzanie algorytmów w zastosowaniu do rzeczywistych przykładów terenów. Ujednoliconą, sprawdzoną formułą opisu i algorytmem oceny będą mogli posługiwać się zarówno dysponenci terenów poprzemysłowych, jak i podmioty zarządzające przestrzenią, działające na szczeblu lokalnym, regionalnym i centralnym.

EN

In the paper, uniform, many-criterion method of classification and assessment of post-industrial terrains, including the ones stricken with mining activity, in aspect of potential investing destination, with regard of influence onto people and environment was proposed. Implementation of uniform criteria of description and assessment of post-industrial terrains will help in break of informative barrier causing that it was not so far successful to create in Poland coherent, regional programmes directed onto arrangement of industrial/post-industrial space. The proposed method of description and assessment may also become very important auxiliary assistant tool of decision making for managing subjects and external investors in direction choice of land management and investment of financial resources. The framework of proposed method includes terrain's description prepared on special, standardised form, as well as an algorithm of assessment, which includes qualitative and quantitative aspect. Description of terrain includes, apart features of the terrain itself, also relations with surrounding captured in categories of systems of spatial information, as well as conclusions from expert opinions and/or from additional investigations of this terrain. In target system of terrain assessment there will be functioning, beside presented algorithm, also seven partial algorithms for assessment of usefulness with respect to individual directions of land management. Algorithm of preliminary assessment was also introduced, including mainly formal-legal and logistic criteria, whose joint fulfilment is necessary to given terrain could be recognised as deserving detailed analysis. As seven target directions of land management, from which, in individual case, it is possible to choice one or a few, the following were qualified: productive grounds and services of production, service grounds, dwelling-houses development, grounds of transport and transportation, sport and recreation in open area, arranged greens development or objects of nature to be preserved and superficial waters. In comparison with earlier methodical proposals, the algorithms of description and assessment strongly link to origin of terrain. 49 resulting terrain categories were distinguished, resulting from their earlier uses and present form of formation. To each category limitations and preliminary conditions were attributed, from which a possibility of implementation of given direction of land development depends. Another novelty is taking into consideration, both on the level of description form and in qualitative part of assessment algorithm, the requirement of recognition of nature goods and culture goods, as well as problematic objects, needing recognition both considering the terrain origin as its target management. System of description and assessment of defined terrain was developed in such a way, which would enable the use of regional supply of spatial information of Silesian voivodeship (RSIP), without necessity of information processing. In present moment, this system uses information layers of the voivodeship environment valorisation, but it is prepared for including the regional information awaiting transformation to database form; this information includes location of post-industrial terrain on a background of supralo-cal infrastructure and on the background of mining/post-mining grounds. Further works of research team are directed to an arrangement and supplementation of information concerning post-industrial terrains of Silesian voivodeship in such a way, which would give to it a form harmonised with proposed description form. Soon after the arrangement of information, checking of algorithms runs in appliance to real examples of terrains. Standardised, checked formula of description.

8

System monitorowania technologii środowiskowych

Jedziniak M., Krupanek J.

Maszyny Górnicze

|

2008

|

R. 26, nr 2

47-49

PL

Omówiono podstawy formalne oraz założenia i cele systemu monitorowania technologii środowiskowych, który będzie gromadził informacje na temat rozwoju tych technologii w Polsce. Przedstawiono zasadniczą budowę systemu oraz zasady klasyfikacji technologii jako środowiskowej wraz z podziałem na sektory i podsektory środowiskowe.

EN

Formal bases, assumptions and objectives of a system for monitoring of environmental technologies, which will collect information on a development of these technologies in Poland, were discussed in the paper. A principal design of the system and principles of classification of technology as environmental technology, with an environmental division into sectors and sub-sectors, were presented in the paper.

9

Technologie środowiskowe na rzecz rozwoju zrównoważonego

Janikowski R., Krupanek J., Skowrońska A.

Problemy Ekologii

|

2006

|

R. 10, nr 6

321-326

PL

W ramach działań wprowadzających w życie Strategię Lizbońską szczególne miejsce zajmuje Plan Działań na rzecz Technologii Środowiskowych. Łączy on w sobie cele strategii, takie jak wzrost gospodarczy, wzrost zatrudnienia oraz innowacyjność z priorytetami środowiskowymi, a mianowicie poprawą jakości środowiska i równoważeniem rozwoju. W artykule przedstawiono rozumienie terminu technologie środowiskowe zgodnie z definicją przyjętą w komunikacie Komisji Wspólnot Europejskich Technologie środowiskowe dla zrównoważonego rozwoju. Uwzględniając media środowiskowe oraz cykl życia produktów omówiono technologie środowiskowe następujących grup: pozyskiwanie zasobów (kopalin), zrównoważona produkcja, zrównoważona konsumpcja (zachowanie konsumentów w procesach nabywania, konsumowania/eksploatowania produktów i segregacji odpadów), zrównoważone systemy logistyczne (sterowanie łańcuchem dostaw w procesie cyklu życia produktu "od kołyski do grobu"), zrównoważona utylizacja odpadów, ochrona gleb, ochrona wód, ochrona powietrza oraz zapobieganie zmianom klimatu globalnego.

EN

Europe needs to invest more in innovative ways to protect the environment while boosting competitiveness. The EU's Lisbon Strategy identifies economic, social and environmental aspects as key to growth and environmental technologies can make an important contribution towards this goal. Environmental technologies are basically any technology that, when compared to other similar technologies, does the same thing - but with less environmental impact. Many new environmental technologies have great potential to improve the environment and, at the same time, boost the competitiveness of companies. The important part of Lisbon Strategy is the Environmental Technologies Action Plan (ETAP).

10

Współpraca między administracją a społecznością lokalną jako istotny element zarządzania środowiskowego

Jarosz W., Krupanek J., Nowińska Z.

Problemy Ekologii

|

2000

|

R. 4, nr 6

244-251

PL

Władze lokalne w warunkach wynikłych z przeprowadzonych reform samorządowych, jak i polityki ekologicznej zostały zobligowane do samodzielnego rozwiązywania większości problemów środowiskowych w sposób umożliwiający podejmowanie decyzji przy udziale społeczeństwa. Jest to sytuacja nowa wymagająca od wszystkich podmiotów na szczeblu lokalnym kreatywnego kształtowania wzajemnych relacji jako fundamentu zrównoważonego zarządzania w gminie. Oceniając, na podstawie badań własnych jak i innych autorów, stopień przygotowania do współuczestniczenia w zarządzaniu środowiskowym zarówno społeczeństwa, jak i władz lokalnych można odnotować niekorzystny obraz wzajemnych relacji występujących między partnerami procesów decyzyjnych. Jak wskazują przeprowadzone badania dotyczące uczestnictwa społeczeństwa w zarządzaniu środowiskiem, z jednej strony obserwuje się postawę deklaratywną charakteryzującą się biernym zainteresowaniem problematyką ochrony środowiska w miejscu zamieszkania, z drugiej strony jego aktywność przejawia się głównie w sytuacjach konfliktowych jako negacja podejmowanych przez administrację decyzji. W małym stopniu uwidacznia się podejście aktywne polegające na świadomym udziale w kształtowaniu środowiska mieszkańców, pełniących rolę kreatorów zarządzania środowiskowego. Badania wskazują również, że na taką sytuację ma wpływ wiele czynników w tym ogólna świadomość i aktywność polityczna zarówno społeczności lokalnych, jak i administracji. Współuczestnictwo w zarządzaniu ekologicznym na szczeblu lokalnym jest uzależnione od ogólnych warunków samorządności w gminie, klimatu współpracy we wszystkich dziedzinach życia społeczno-gospodarczego.

EN

In the conditions resulting from the launched local govemment transformations as well as environmental policy, local authorities have been obliged to solve most of their environmental problems by themselves in a way enabling public participation in the decision making processes. These new circumstances require a pro-creative approach from all local government entities in the development of mutual relations as a solid basis of sustainable development. Based on the data from own research as well studies carried out by other authors, the level of preparedness of both local communities and authorities to co-operation in environmental decision making was evaluated. A negative representation of the mutual relations has been observed among the partners of the decision-making processes. The studies on the public participation in environmental management show, that the communities usually represent two usually represent two attitudes: a declarative attitude characterized by passive interest in the locally occurring environmental protection problems; and an active attitude manifested mainly in conflict situations as a negation of the decisions made by the local administration. An active approach consisting in a conscious participation of the residents in environmental development is observed rather seldom.

11

Czynniki efektywności wykorzystania produktu

Michaliszyn B., Krupanek J.

Ekonomia i Środowisko

|

2000

|

nr 2

43--52

PL

Powszechne skutki naruszeń ekologicznych, wpływ generowanych zanieczyszczeń oraz pełne uświadomienie faktu, jakim jest skończoność zasobów środowiska, spowodowały poszukiwanie nowych wzorców rozwoju oraz konieczność opracowania kierunków polityki ekologicznej opartej na paradygmacie zrównoważonego rozwoju. Nieodłącznym elementem polityki ekologicznej każdego państwa dążącego do osiągnięcia trwałego i zrównoważonego rozwoju jest problem kształtowania zrównoważonej konsumpcji, będącej funkcją odczuwanych potrzeb i sposobu ich realizowania. Jednym z celów tej polityki jest maksymalizowanie efektywności wykorzystania produktów. W artykule przedstawiono analizę czynników efektywnego wykorzystania produktu.

EN

In the paper, there are discussed efficiency factors of product usage. Three categories of factors are determined: - features of product (economical, esthetical, technical, safety), - features of actors and of their mutual relations (psychological, sociological, organisational, aspects of management), - features of the consumption ambient conditions, including economic factors and structural conditions of the civilisation system, such as features of developmental processes, and social, information, ecological and technological conditions. Special attention is paid to inherent features of product such as: durability, functionality, recycling opportunities. Psychological features which influent the actor attitudes are viewed as crucial for the whole process, among them environmental awareness, knowledge, skills, creativeness, interaction in relation with other actors are highlighted. It is important especially in the case of the consumers. Analysis of factors of product use ecological efficiency should be taken into account, in decision-making processes concerning product strategies. Shaping of these factors is one of the tasks of ecological policy.