Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Supporting the Coagulation Process with Shale – Preliminary Studies

Jabłońska B.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 1

780--792

EN

In the paper, clayey gangue (shale) accompanying coal beds was considered to support the coagulation process. The raw shale from a mine located in the southern part of Poland as well as the shale calcined at temperatures of 600°C and 800°C were tested. The coagulant was aluminum sulfate. The effects of turbidity reduction in water samples taken from the river Warta were analyzed. Aiding the process of coagulation with the raw shale increased the efficiency of reducing turbidity in water in comparison with the use of coagulant alone. The turbidity reduction was highest when using the shale calcined at 600°C. Applying the shale calcined at 800°C brought slightly worse results, and in some cases the turbidity reduction was lower than for the raw shale. The results indicate that the shale could be an effective adjuvant in the coagulation process. In addition, previous research (Jabłońska, B., Siedlecka, E., Removing heavy metals from wastewaters with use of shales accompanying the coal beds, Journal of Environmental Management, 155 (2015), 58-66) has shown that shale has relatively good adsorptive properties, which may further contribute to the quality of the treated water.

PL

W pracy rozważono możliwości zastosowania płonnych skał ilastych (łupków ilastych) z kopalni węgla kamiennego do wspomagania procesu koagulacji. Badano surowe i kalcynowane w temperaturze 600°C i 800°C łupki ilaste towarzyszące pokładom węgla kamiennego z kopalni położonej w południowej części Polski. Jako koagulantu użyto siarczanu glinu. Analizowano efekty obniżenia mętności w próbkach wody pobranej z rzeki Warty. Wspomaganie procesu koagulacji łupkiem surowym przyniosło większą efektywność zmniejszenia mętności w wodzie niż w przypadku zastosowania samego tylko koagulantu. Efektywność obniżania mętności była najwyższa w przypadku zastosowania łupka kalcynowanego w temperaturze 600°C. Użycie łupka kalcynowanego w temperaturze 800°C przynosiło nieco gorsze rezultaty, w niektórych przypadkach efektywność obniżania mętności była niższa niż z użyciem łupka surowego. Wyniki badań wskazują, że proces koagulacji może być efektywnie wspomagany łupkami ilastymi. Wcześniejsze badania (Jabłońska, B., Siedlecka, E., Removing heavy metals from wastewaters with use of shales accompanying the coal beds, Journal of Environmental Management, 155 (2015), 58-66) wykazały, że łupki ilaste mają stosunkowo dobre właściwości sorpcyjne, co może dodatkowo pozytywnie wpływać na jakość oczyszczanej wody.

2

Possibilities of joint management of sewage sludge and dolomite post-flotation waste

Sobik-Szołtysek J., Jabłońska B.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2010

|

Vol. 17, nr 2

149-159

EN

At present, the basic method of sewage sludge management is storage, especially when the sludge cannot be used for agricultural purposes due to a high content of heavy metals. At the same time, bioremediation of dolomite post-flotation waste which is permanently stored in the environment is difficult. In the research the possibilities of joint management of both waste types are examined. Five pot experiments were conducted, with synthetic substrata for flora with different participation of sewage sludge and post-flotation waste. The content of Zn and Pb was biggest in the materials applied. Additionally, the pH value was measured. Argona grass seeds were used in the experiment. This particular grass type is resistant to high metal concentration. The content of selected metals was measured in the collected plant matter. In order to quantify the Zn and Pb mobility in the prepared ground, bioaccumulation coefficients were determined. The experiment was aimed at selecting a proportion that would be most effective in blocking the transfer of metals to flora. The experiment results revealed that the ground composed of 75% post-flotation waste and 25% sewage sludge demonstrates the lowest availability of heavy metals for grass ie low bioaccumulation coefficient. The joint management of sewage sludge by means of creating soil mixtures with chemically active dolomite post-flotation waste allows for eliminating nuisance and threats resulting from the specificity of both waste types.

PL

Składowanie osadów ściekowych jest obecnie podstawową metodą ich zagospodarowania, zwłaszcza gdy duża zawartość w nich metali ciężkich uniemożliwia ich wykorzystanie rolnicze. Dolomitowe odpady poflotacyjne, trwale składowane w środowisku, są trudne do rekultywacji biologicznej. Dlatego podjęto badania możliwości wspólnego zagospodarowania obu tych odpadów. Wykonano 5 doświadczeń wazonowych, tworząc syntetyczne podłoża dla roślinności z różnym udziałem osadu ściekowego i odpadu poflotacyjnego, w których oznaczono zawartość Zn i Pb, ponieważ ich koncentracja jest największa w stosowanych materiałach oraz zmierzono wartości pH. W doświadczeniu użyto nasion trawy z gatunku Argona, charakteryzującej się odpornością na duże stężenia metali. W zebranej masie roślinnej oznaczono zawartość wybranych metali. Dla określenia mobilności Zn i Pb w przygotowanych podłożach obliczono współczynniki bioakumulacji. Doświadczenie miało na celu wytypowanie proporcji najskuteczniej blokującej przemieszczanie się metali do roślinności. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że podłoże złożone z 75% odpadu poflotacyjnego i 25% osadu ściekowego ma mniejszą dostępność badanych metali ciężkich dla traw, tj. ma mały współczynnik bioakumulacji. Metoda wspólnego zagospodarowania osadów ściekowych poprzez tworzenie mieszanek glebowych z aktywnymi chemicznie dolomitowymi odpadami poflotacyjnymi umożliwia skojarzone likwidowanie uciążliwości i zagrożeń, wynikających ze specyfiki obu tych odpadów.

3

On-site and model tests of suspended matter sedimentation in mine water settling tank of the Ziemowit coal mine [commun.]

Jabłońska B.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 3

127-134

EN

The results of investigations into suspended matter sedimentation from mine waters in the settling tank at the Ziemowit coal mine as well as in the relevant model of the settling tank were presented. It was shown that variations in the performance of the tank are caused by improperly accumulated sediment, which generates privileged water flow in superficial layers. Additionally, impetuous periodical water discharges seem to be important. The investigations performed on the settling tank model were focused on estimating the influence of temperature, flow rate and the aeration of mine water on the suspended matter sedimentation. Reasons for inefficiency of the settling tank were determined, and technological changes enhancing the process of suspensions removal were suggested.

PL

Przedstawiono wyniki badań nad sedymentacją zawiesiny zrzutowych wód kopalnianych KWK „Ziemowit” na osadniku ziemnym oraz w warunkach laboratoryjnych na osadniku modelowym. Zbadano przyczyny złej pracy osadnika kopalni i zaproponowano zmiany technologiczne pozwalające uzyskać zrzuty wód o ustabilizowanej zawartości zawiesin i usprawnić proces oczyszczania wód kopalnianych z zawiesiny mechanicznej. Wykazano, że zaburzenia w pracy osadnika spowodowane są nagromadzonym osadem, powodującym uprzywilejowany przepływ wody po powierzchni, a także gwałtownymi periodycznymi zrzutami tych wód. W badaniach modelowych oceniono wpływ temperatury, prędkości przepływu wody i napowietrzenia wody kopalnianej na proces sedymentacji zawiesiny.

4

Treatment of radium-carrying mine waters

Jabłońska B., Sobik-Szołtysek J.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2008

|

Vol. 15, nr 1

139-145

EN

Radium-carrying waters that are drained from coal mines, and radioactive deposits produced by them are sources of pollution of natural environment in Upper Silesia. Increased concentrations of radioactive elements arc observed in water-courses, soil and plants in the regions where salt mine waters are discharged. Concentration of 226Ra isotope in waters inflowing to underground excavations reaches 390 kBq/m3 even, and 20 kBq/m3 in the waters drained onto the ground surface. Chemical diversity of mine waters containing radium makes the mines use a variety of treatment methods for A and B-type radium waters. Here, methods used in treatment of both A and B-type radium waters in coal mines are discussed.

PL

Radonośne wody odprowadzane z kopalń węgla kamiennego oraz powstające z nich promieniotwórcze osady są źródłem skażeń środowiska przyrodniczego na Górnym Śląsku. W rejonie zrzutu słonych wód kopalnianych obserwuje się zwiększone stężenia pierwiastków promieniotwórczych w ciekach wodnych, gruncie oraz roślinach. Stężenie izotopu 226Ra w wodach dopływających do wyrobisk podziemnych może sięgać nawet 390 kBq/m3, natomiast w wodach odprowadzanych na powierzchnię - do 20 kBq/m3. Zróżnicowanie pod względem chemicznym wód kopalnianych zawierających rad wymaga stosowania przez kopalnie różnych metod oczyszczania wód radowych typu A i wód radowych typu B. W artykule omówiono rozwiązania technologiczne oczyszczania wód radowych typu A i B stosowane w kopaniach węgla kamiennego.

5

Estimating the water pollution in Potok Goławiecki, Poland, based on selected water quality indicators

Jabłońska B.

Archives of Environmental Protection

|

2008

|

Vol. 34, no. 1

3-12

EN

Potok Goławiecki (a river in the province of Silesia) is polluted in a way typical for the Upper Silesian industrial zone. It is the river into which the Ziemowit coal mine discharges its salt waters and it also receives municipal sewage. Changes in the values of selected indicators of water quality for Potok Golawiecki along its course were determined in the paper. It was found that the hydrochemical character of the water in Potok Golawiecki depended strongly on salt water discharges from mines, which were the main factor disturbing the river's natural environment. The pollution of the river makes its water non-potable, and excludes its use even in industry

PL

Potok Gołowiecki (województwo śląskie) jest zanieczyszczony w sposób typowy dla Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Jest on odbiornikiem rzutowych wód dołowych kopalni "Ziemowit" oraz ścieków komunalnych. W pracy określono zmiany wybranych wskaźników jakości wody Potoku Goławieckicgo wzdłuż jego biegu. Stwierdzono, że charakter hydrochemiczny wody rzeki jest współkształtowany przez zrzuty wód kopalnianych, które przyczyniają się do zakłócenia jej naturalnego reżimu wodnego. Zanieczyszczenie wody tego odbiornika eliminuje możliwość jej wykorzystania do celów pitnych, a nawet przemysłowych.

6

Składowanie osadów ściekowych na aktywnych chemicznie dolomitowych odpadach poflotacyjnych

Sobik-Szołtysek J., Jabłońska B.

Proceedings of ECOpole

|

2007

|

Vol. 1, No. 1/2

239--244

PL

W pracy podjęto badania nad możliwością deponowania osadów ściekowych charakteryzujących się dużą zawartością metali ciężkich na dolomitowych odpadach poflotacyjnych. Wykonano 5 doświadczeń wazonowych, tworząc syntetyczne podłoża dla roślinności z różnym udziałem osadu ściekowego i odpadu poflotacyjnego, w których oznaczano zawartość Zn i Pb ze względu na największą koncentrację tych metali w stosowanych materiałach. W doświadczeniu użyto nasion trawy z gatunku Argona, charakteryzującej się odpornością na wysokie stężenia metali. W zebranej masie roślinnej oznaczono zawartość wybranych metali. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że podłoże złożone z 75% odpadu poflotacyjnego i 25% osadu ściekowego wykazuje najmniejszą dostępność metali ciężkich dla traw - mały współczynnik hioakumulacji. Dodatkowo taki sposób zagospodarowania osadu ściekowego ułatwia stabilizację biologiczną powierzchni składowisk odpadów poflotacyjnych z przerobu rud Zn-Pb.

EN

In the work the investigations on deposition of sewage sludge with increased concentration of heavy metals on post-notation dolomite wastes. Five pot experiments ha\e been performed, in which synthetic substrata for plants with diversified percentage of sewage sludge and post-flotation waste had been created. In every case the concentration of Zn and Pb has been determined (as those metals have highest concentrations in the investigated substances). Seeds of grass Argona were used in the experiment, since it is resistant against high concentrations of heavy metals. In the collected biomass the concentrations of selected metals have beendetermined. The results obtained established that the substratum consisting of 75% of post-flotation waste and 25% of sewage sludge gave the desired effect - the lowest hioaccumulation factor. Additionally, such a way of sewage sludge managing makes it easier to solve the problem of biological stabilization of disposal sites for Zn-Pb treatment post-flotation wastes.

7

Oczyszczanie wód kopalnianych zawierających rad za pomocą sorbentów

Jabłońska B., Sobik-Szołtysek J.

Proceedings of ECOpole

|

2007

|

Vol. 1, No. 1/2

141--145

PL

Radonośne wody odprowadzane z kopalń węgla kamiennego oraz powstające z nich promieniotwórcze osady są źródłem skażeń środowiska przyrodniczego na Górnym Śląsku. W rejonie zrzutu słonych wód kopalnianych obserwuje się zwiększone stężenia pierwiastków promieniotwórczych w ciekach wodnych, gruncie oraz roślinach. Stężenie izotopu 226Ra w wodach dopływających do wyrobisk podziemnych możc sięgać nawet 390 kBq/m3, natomiast w wodach odprowadzanych na powierzchnię - do 20 kBq/m3 Zróżnicowanie pod względem chemicznym wód kopalnianych zawierających rad wymaga stosowania przez kopalnie różnych metod oczyszczania wód radowych typu A i B. W artykule omówiono rozwiązania używane do oczyszczania wód radowych typu B. w których stosuje się sorbent RA1, stanowiący rodzaj barytu, bądź sorbent RA2. będący odpadem z przemysłu hutniczego, zawierającym głównie chlorek baru.

EN

Radium-carrying waters that are drained from coal mines, and radioactive deposits produced by them are sources of pollution of natural environment in Upper Silesia. Increased concentrations of radioactive elements are observed in watercourses, soil and plants in the regions where salt mine waters are discharged. Radioactivity of 126Ra isotope in waters inflowing to underground excavations reaches 390 kBq/m3 even, and 20 kBq/m3 in the waters drained onto the ground surface. Chemical diversity of mine waters containing radium makes the mines use a variety of treatment methods for A and B type radium waters. This paper discusses solutions practiced in B type radium water treatment. They use either RA1 sorbent, being a special kind of barite, or RA2 sorbent, being a kind of metallurgical waste consisting mainly of barium chloride.

8

Wpływ wód dołowych odprowadzanych z Kopalni Węgla Kamiennego "Ziemowit" na jakość wody w Potoku Goławieckim

Jabłońska B.

Ochrona Środowiska

|

2006

|

R. 28, nr 3

29-33

PL

W pracy określono wpływ wód kopalnianych na jakość Potoku Goławieckiego (woj. śląskie), który jest odbiornikiem wód dołowych kopalni "Ziemowit". Badaniami objęto około 900 m odcinek biegu potoku znajdujący się poniżej zrzutu wód dołowych z osadnika ziemnego. W okresie od czerwca do grudnia 2002 r przeprowadzono 7 poborów próbek wody, w których na miejscu oznaczono temperaturę, tlen rozpuszczony, pH i mętność, natomiast w laboratorium -zawartość zawiesin, jonów siarczanowych, chlorkowych i substancji rozpuszczonych. Ocena jakości wody z Potoku Goławieckiego wykazała, iż rzeka znajduje się pod silnym wpływem wód dołowych. Duża mętność wody oraz ponadnormatywna zawartość zawiesin, chlorków i siarczanów klasyfikują wody odbiornika do V klasy czystości. Wykazano, że znaczna ilość zasolonych wód dołowych, w stosunku do średniego niskiego przepływu w odbiorniku tych wód, nie pozwala na utrzymanie dopuszczalnej zawartości chlorków i siarczanów w wodzie z Potoku Gołowieckiego. Przeprowadzone badania wykazały, że charakter hydrochemiczny Potoku Goławieckiego jest współkształtowany przez zrzuty wód kopalnianych, które przyczyniają się do zakłócenia jego naturalnego reżimu wodnego.

EN

The investigations covered an approximately 900-meter length of the recipient downstream from the points of drainage water discharge from a settling pond. Samples were collected seven times between June and December 2002. Temperature, pH and turbidity were measured in situ; the concentrations of suspended solids, sulfate ions, chloride ions and total dissolved substances being determined under laboratory conditions. The findings produced by the study can be itemized as follows. (1) The mine water discharge strongly impacts upon the recipient. (2) Owing to a high turbidity level, as well as to the excessive concentrations of suspended solids, chlorides and sulfates, the Potok Golawiecki has been classified as a watercourse of Class V purity. (3) The large amount of the high-salinity waters received by the Potok Golawiecki, compared to their mean low flow in the recipient, does not allow the concentrations of chlorides and sulfates to be kept within the admissible levels. (4) The discharge of drainage water is a major contributor to the hydrochemistry of the recipient stream, thus disturbing its natural regime.

9

Changes in selected chemical indicators in the river Potok Goławiecki's water as an effect of mine water discharge

Jabłońska B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 10

1073-1080

EN

In the paper results of a survey of the Potok Goławiecki's water quality were presented. The Potok Goławiecki is the river into which the Ziemowit coal mine discharges its mine waters. The survey was performed on the river course at two locations below the discharge point. Changes in the Potok Goławiecki's water quality were determined before as well as after mine water discharge, with special attention paid to indicators determining the organic and mineral matter content in the river.

PL

Przedstawiono i omówiono wyniki badań jakości wody Potoku Goławieckiego, który jest odbiornikiem wód dołowych kopalni "Ziemowit". Badaniami objęto odcinek rzeki znajdujący się poniżej punktu zrzutu wody dołowej z osadnika ziemnego. Określono zmiany jakości wody Potoku Goławieckiego przed i po zrzucie wody kopalnianej pod względem wskaźników określających zawartość substancji organicznych i mineralnych w rzece.