Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena zanieczyszczenia wód podziemnych metalami ciężkimi (Cu, Ni, Cd, Pb) w rejonie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych rud miedzi

Domańska M., Kubicz J., Fiałkiewicz W., Gruszczyński M. F., Czaban S., Tymiński T.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 2

348--353

PL

Przedstawiono wyniki badań zawartości metali ciężkich w wodach podziemnych pobranych ze 136 piezometrów rozmieszczonych wokół obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych rud miedzi, zlokalizowanego w województwie dolnośląskim. Przeprowadzono analizy statystyczne dynamiki stężeń kadmu, miedzi, niklu i ołowiu w latach 2000-2012. Wyniki badań nie wykazały znacznych zmian badanych pierwiastków w analizowanym okresie, a występujące okresowo przekroczenia w stosunku do obowiązujących norm miały charakter losowy. Zaobserwowano, że podwyższone zawartości metali występowały głównie do głębokości 25 m.

EN

Groundwater samples collected in 2000-2012 from 136 piezometers situated around the Cu ore tailing pond in Lower Silesia, Poland, were studied for content of the title heavy metals. Statistical anal. showed no significant changes in concns. of the elements. The element concns. exceeded the current stands. only periodically in samples taken up to 25 m deep.

2

Sedimentation of load in a step-pool rock ramp fishway with biotechnical embedded elements

Tymiński T., Mumot J., Karpowicz D., Jianxin X.

Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications

|

2017

|

Vol. 5, Iss. 2

35--42

EN

such structures has resulted in a more and more conventional approach to their design. However, every single hydraulic engineering structure with a negative impact on the possibility of a watercourse in fact requires an individual approach. Often, the solutions which are the most convenient and the easiest for a designer are not in the least the best ones for migratory fish. Semi-natural fishways in particular pose a technical challenge that requires an interdisciplinary approach. Designing and constructing them correctly is not an easy task, but once it is achieved, the structure is highly effective in terms of fish migration and the formation of new habitats. Another, equally important issue related to fishways of this type is their long-term usage and proper maintenance. In this case, it is crucial to consider the transport of load through the fishway channel, and more particularly its sedimentation in zones of lower flow velocities. This paper presents a qualitative analysis of the sedimentation of load based on laboratory research carried out on a model of a vegetated fishway. This research was performed to investigate and confirm the expected locations of accumulation of load in a semi-natural vegetated step-pool rock ramp fishway. Experiments show that the sedimentation of load in fish passes may be a highly problematic issue and may require that more attention be given to the proper upkeep of fishways. It may be necessary to address the problem of fishway maintenance and deal with fishways as structures that change over time not only because of hydrological conditions, but also due to the yearly growth cycle of vegetation.

3

Hydraulic Research of Sediment Transport in the Vertical Slot Fish Passes

Mumot J., Tymiński T.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 1

143--148

EN

The physical model of vertical slot fishway was conducted. On the fishway a device used for sediment dispense was installed. The sediment was dispensed to each chamber. Measurements of approx. height of the water table, measurements of flow rate, observation of line streams in chambers were carried out during the studies. The flows of sediment and hydraulic parameters inside designed fishway, single compartments and their connection with sedimentation process in individual chambers were also studied. the obtained research results constitute starting point for experimental analyses and research analyses. Based on the observation and measurements it is possible to state that the constructed physical model reflects the activity conditions of the vertical slot fishway. During the studies a place of deposition in sediments of individual fishway chambers were determined.

4

Badania modelowe hydraulicznych warunków przepływu w przepławce z zabudową roślinną

Tymiński T., Mumot J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

227--234

PL

Działania mające na celu zachowanie „korytarzy ekologicznych” w rzekach są zagadnieniem trudnym i złożonym, które wymaga wiedzy specjalistycznej z wielu dyscyplin nauki. Jednym z ważniejszych rozwiązań zapewniających ciągłość ekologiczną rzek są przepławki dla ryb, zwłaszcza te o charakterze naturopodobnym. Cechą charakterystyczną ich budowy jest zastosowanie naturalnego budulca (kamienie, pnie drzew, żwir, roślinność) w taki sposób, by swoim wyglądem przypominały małe cieki naturalne. Projektowanie hydrauliczne przepławek oparte wyłącznie na kryteriach prędkości dopuszczalnych v oraz parametru jednostkowej energii wody E, nie daje pełnej informacji o skuteczności działania tych urządzeń. W celu wytworzenia w przepławce optymalnych dla ichtiofauny warunków przepływu przydatne są badania struktury przestrzennej parametrów hydraulicznych np. zaburzeń pola prędkości lub rozkładów stopnia turbulencji Tu. W pracy zaprezentowano przykład takich badań, które autorzy przeprowadzili na modelu przepławki seminaturalnej w laboratorium wodnym IIŚ UP we Wrocławiu. Otrzymane wyniki posłużyły do oceny poprawności funkcjonowania przepławki. Badana przepławka z zabudową roślinną w formie rygli i komór spełnia wymogi hydrauliczne dla migrującej ichtiofauny i stanowi ciekawą, proekologiczna alternatywę do „ciężkiej” zabudowy technicznej.

EN

Our engineering activity aiming at keeping ecological corridors in rivers are a difficult and complex issue that requires specialist knowledge in many disciplines. One of the installations for ensuring ecological continuum river are fishways, particularly their “near-natural” designs. They resemble mountain streams and creeks. Natural materials, such as wood, vegetation, gravel, stones and rocks are used for their construction. Design of hydraulic fishways based solely on the criteria of maximum speed v max and parameter of unitary energy of water E, it does not give complete information about the effectiveness of these devices. In order to produce the optimal flow conditions for ichthyofauna, very useful are spatial structure research of hydraulic parameters, such as disorders of flow velocity field or distributions of the turbulence number Tu. The article presents an example of such a study, which the authors carried out on the model seminatural fishway in the water laboratory in Institute of Environmental Engineering in Wrocław. The results were used to assess the accuracy of the functioning of the fishway. The tested combination of “vegetated baffles” and “pools” in the fishway model was found to be optimal for the ichthyofauna. Vegetation build-up in fishways is an interesting and proecological alternative for “heavy” technical build-up.

5

Zastosowanie CCHE2D do modelowania warunków hydrodynamicznych małego cieku

Grobelny M., Kubicz J., Tymiński T.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2014

|

Nr 11

30--37

PL

Silnie rozwijającym się kierunkiem badań i analiz środowiskowych jest modelowanie matematyczne. Daje ono olbrzymie możliwości obliczeniowe i analityczne. Dzięki zastosowaniu modelowania ogranicza się czas pracy oraz nakłady finansowe na badania. Przykładem aplikacji umożliwiającej odwzorowanie złożonych warunków hydrodynamicznych małego cieku jest CCHE2D. W niniejszym opracowaniu przedstawiono główne założenia i wytyczne do zamodelowania parametrów cieku. Do najważniejszych efektów końcowych, które uzyskano należą mapy głębokości cieku i pola prędkości wody. Dają one podstawę do prognozowania warunków przepływu wody w różnych uwarunkowaniach oraz podczas projektowana regulacji i zagospodarowania cieku.

EN

Mathematical modelling is a rapidly developing direction in environmental research and analysis. It offers huge possibilities to do calculations and analyses. Using mathematical modelling one can reduce both the time the work requires and the research finance. The CCHE2D model is an example of an application that enables the modelling of complex hy-drodynamic conditions of a small watercourse. This work presents the main principles and guidelines to model the parameters of a watercourse. The most important final effects which have been achieved are the maps of the watercourse depth and the area of water velocity. They form the basis for predicting the conditions of water flow in various conditions and while designing the adjustment and use of the watercourse.

6

Oddziaływanie stopnia wodnego Bartoszowice – Opatowice na stany wód podziemnych terenów przyległych w 2010 roku

Czamara A., Tymiński T., Małyszko J.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2014

|

Nr 10

51--63

PL

Główną ideą pracy była analiza wpływu piętrzenia stopnia wodnego Bartoszowice – Opatowice na wody podziemne terenów przyległych. W niniejszej pracy przedstawiono charakterystykę fizjograficzną Wielkiej Wyspy. Zamieszczono symulację oddziaływania przejścia fali powodziowej w 2010r. na kształtowanie się zwierciadła wody na terenie objętym badaniem. Symulacje obejmowały: okres przed wystąpieniem powodzi, okres przejścia fali przez Wrocław i okres po powodzi. Do wykonania badań modelowych posłużyły wcześniej zgromadzone dane fizjograficzne oraz dane dotyczące stanów wody w 2010r. Badania wykonano przy zastosowaniu modelu matematycznego FIZ, który umożliwia modelowanie przepływu wód podziemnych.

7

Effect of vegetation on flow conditions in the “nature-like” fishways

Tymiński T., Kałuża T.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 1

348--360

PL

Negatywne dla środowiska wodnego skutki przegradzania cieków budowlami hydrotechnicznymi zrekompensować można budując w ich sąsiedztwie specjalne przejścia dla ryb (przepławki). Współczesne tendencje w konstruowaniu przepławek zmierzają w kierunku rozwiązań „bliskich naturze”. Są to najczęściej kanały obejściowe, które swoim wyglądem przypominają potoki górskie lub porośnięte roślinnością małe cieki nizinne. Wykorzystane do ich konstruowania roślinność oraz żwir, kamienie i głazy oprócz redukowania prędkości przepływu, dają możliwość harmonijnego wkomponowania w otoczenie. Przy hydraulicznych obliczeniach takich przepławek ważna jest znajomość wymogów ichtiofauny oraz oddziaływania roślin na strumień, głębokość wody i prędkość przepływu. W laboratorium wodnym przeprowadzono hydrauliczne badania modelowe dla 3 wariantów przepławki o różnej kombinacji rozmieszczenia w niej roślin (trzciny) i kamieni. Dla zadanego natężenia przepływu Q wyznaczono empirycznie pole prędkości oraz parametr jednostkowej energii wody E, które posłużyły jako kryterium oceny skuteczności funkcjonowania badanych przepławek z zabudową biologiczną. Lepszym rozwiązaniem okazało się seminaturalne przejście dla ryb z kamieniami i roślinnością wbudowanymi w koryto przepławki w formie rygli i komór.

8

Przepławka meandrowa-modułowa

Mokwa M., Sobota J., Tymiński T., Ciura M., Goleń P.

Gospodarka Wodna

|

2012

|

Nr 8

343-348

PL

Przedstawiono wyniki badań przepławki meandrowej, tzw. modułowej, opracowanej w Instytucie Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Cechą charakterystyczną przepławki, oprócz jej kompaktowości i większej liczby szczelin, jest struktura modułowa, którą można w dowolny sposób rozbudowywać. Otrzymane wyniki pozwoliły na weryfikację wzorów do wymiarowania przepławek meandrowych w aspekcie ich wykorzystania do obliczania przepławki meandrowej-modu-łowej. Eksperymenty potwierdziły, iż przepławka ta charakteryzuje się parametrami hydraulicznymi, które umożliwiają rybom migrację w górę jak i w dół rzeki.

EN

The article presents results of analysis of a modular meandering fish pass, the concept of which was developed in the Institute of Environmental Engineering of the Wrocław University of Environmental and Life Sciences. Apart from its compactness and increased number of slits, the pass is characterised by a modular, freely extendable design. The obtained results allowed verification of meandering fish pass dimensioning formulas for the purpose of their use in calculating a modular meandering fish pass. The experiments confirm that the hydraulic parameters of the pass allow upstream and downstream fish migration.

9

Hydrauliczne badania modelowe filarów mostowych na przykładzie wybranych mostów Opola

Tymiński T.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2010

|

Tom 12

879-893

PL

W procesie projektowania obiektów hydrotechnicznych w jednakowej mierze należy położyć nacisk na obliczenia konstrukcyjne, związane ze statecznością i wytrzymałością budowli, jak również na analizę (np. położenia zwierciadła wody) i poprawne wymiarowanie hydrauliczne budowli wodnych lub ich elementów. Podczas przepływu wody przez zabudowany przekrój mostowy następuje spiętrzenie wody przed budowlą hydrotechniczną. Wysokość tego spiętrzenia zależy głównie od geometrii koryta, natężenia przepływu, rodzaju ruchu, a przede wszystkim od kształtu przyczółków i filarów mostowych [3]. Do najczęściej stosowanych w praktyce metod obliczania spiętrzenia wody przed mostem należy zaliczyć: metodę wynikająca z zasady zachowania energii mechanicznej strumienia [5, 7], empiryczną metodę Rehbocka [1, 3, 4] i empiryczną metodę Yarnella [1, 3]. Metody te uwzględniają w swoich formułach obliczeniowych parametry charakteryzujące geometrię filarów. Niewłaściwie dobrane przez konstruktorów kształty przyczółków i filarów mostowych zwiększają ryzyko powstawania zatorów i lokalnych podpiętrzeń zwierciadła wody. Wezbrane rzeki niosą z sobą różnego rodzaju materiały np. namuły, kłody drzew, gałęzie, śmieci, które często zatrzymują się na filarach mostów piętrząc wodę i hamując przepływ (rys. 1). Problem ten nabiera szczególnego znaczenia zwłaszcza zimą, w aspekcie niekorzystnych zjawisk lodowych (rys. 11) i powodzi zatorowych. Najlepszą drogą określenia optymalnego hydraulicznie kształtu filarów mostowych są badania eksperymentalne.

EN

Designers' inappropriate choice of shapes for bridge abutments and piers increase the risk of ice jams and local build-ups of water. Swollen rivers carry various materials, which often end up on bridge piers causing water to rise up andslowing down its flow. In view of adverse ice phenomena and floods caused by ice jams, this problem becomes particularly important in winters. In the Water Laboratory of the Wrocław University of Environmental and Life Sciences hydraulic research has been carried out on 1:20 models of flow around pier for various shapes typical for selected bridges in Opole. The principal idea behind this research was to consider a pier an obstacle that causes local water swelling and attempt to identify the most streamlined bridge pier shape. Streamliness of individual piers was investigated by means of measurements, observations of local velocity distribution for water fluxes and observa tions of water swelling in front of the pier. Results of hydraulic parameter measurements were used to calculate, for each pier, the local loss coefficients ?, the flow-around drag coefficients cw and the shape factors in the computational formulae of Rehbock (?) and Yarnell (K). Comparison of these coefficients was used as a criterion for streamliness of investigated piers. In each case being studied local water build-up was observed in front of the pier. Measurement data analysis revealed that the biggest turbulences were caused by the pier no I, and the smallest by the pier no VI. Measurements have confirmed that rectangular piers cause the greatest changes to the velocity field. These changes are smaller for piers which are rounded and pointed and are the smallest for those which are streamlined and cigar-shaped. For this reason the best choice would be, in theory, to design cigar-shaped piers. This shape is not used in practice, however, due to its disadvantageous load distribution over the foundations. For rectangular piers no I and II turbulences around the pier were bigger than those observed for other shapes. One might expect that this shape increases the risk of soil erosion in the vicinity of piers. Measured drag and shape coefficient values quantitatively confirm the qualitative analysis of the phenomenon. The biggest drag coefficient values were obtained for the two least streamlined piers (e.g. for pier no I ? = 2.36), whereas the most streamlined piers produced the smallest values (e.g. pier no VI with ? = 0.31). Laboratory measurements enabled us to verify the formulas of Rehbock and Yarnell used in hydraulic bridge calculations. For the Rehbock's formula a certain distinct regularity could be observed: the shape factor ? was almost twice too low as compared to the results of experiments. In what concerns the formula of Yarnell, results of author's experiments are in good agreement with the theory.

10

Modelling of Compound Measuring Weir for the Turawa Reservoir

Tymiński T., Wiatkowski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 2-3

329-339

EN

The results of experimental research on a physical model of one of the measuring weirs built in the surrounding ditches of the reservoir in Turawa (the Opole province) were presented. The unique nature of this structure - its historical character, there being no original technical documentation and most importantly the highly uncommon shape of its oyerflow outlet (a combination of several geometric figures, a triangle and two rectangles) - makes the readily-available computational formulae unsuitable. These formulae hold only for standard weirs. Experiments carried out in our lab allowed for a thorough hydraulic description of the structure in the form of tables, formulae and graphs. Field measurements at the actual facility have positively confirmed the results obtained in laboratory.

PL

Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych na modelu fizycznym jednego z przelewów mierniczych na rowach opaskowych zbiornika wodnego w Turawie (woj. opolskie). Specyfika badanego obiektu - jego zabytkowy charakter, brak jakiejkolwiek oryginalnej dokumentacji technicznej, a przede wszystkim nietypowy, jak dla przelewów mierniczych, kształt otworu przelewowego, który jest kombinacją kilku figur geometrycznych (trójkąta i prostokątów) - wykluczają możliwość wykorzystania w praktyce dostępnych w literaturze formuł obliczeniowych. Są one właściwe jedynie dla przelewów typowych. Przeprowadzone badania laboratoryjne umożliwiły sporządzenie szczegółowej charakterystyki hydraulicznej obiektu, przedstawionej w postaci tabel, wzorów i wykresów. Pomiary terenowe na obiekcie rzeczywistym pozytywnie zweryfikowały wyniki otrzymane w laboratorium.

11

Analysis of Water Management of the Michalice Reservoir in Relation to Its Functions

Wiatkowski M., Rosik-Dulewska C., Tymiński T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 11

1505-1516

EN

This paper focuses on the example of the Michalice reservoir located on the Widawa River. Its main functions are decreasing of flood danger beneath the reservoir, an availability of stored water in the basin for agriculture purposes and electric energy production, a creation of conditions for recreational use. Current water administration was analyzed. Special attention was paid to the proper use of the reservoir, and the benefits of its existence: the eutrophication rates, the classification of water, fish living and bathing purposes. It was affirmed that, the reservoir decreases the flood danger below the basin but it creates limited possibilities for recreation and pisciculture. Improper water management generates a danger of overflow onto the terrains around the reservoir. A small hydroelectric power station and fish ladder do not accomplish their tasks. Suggestions on how an improved water administration on the Michalice reservoir can occur are given.

PL

Na przykładzie zbiornika Michalice na rzece Widawie, którego założonymi funkcjami są zmniejszenie zagrożenia powodziowego poniżej zbiornika, wykorzystanie zgromadzonej w zbiorniku wody dla rolnictwa i do produkcji energii elektrycznej, stworzenie warunków do wypoczynku i rekreacji, przeanalizowano aktualną gospodarkę wodną. W pracy wykonano analizę odpływów wody ze zbiornika do rzeki Widawy, poziomów wody w zbiorniku i jakooeci wody retencjonowanej w zbiorniku. Szczególną uwagę zwrócono na ważne, z punktu widzenia prawidłowego użytkowania zbiornika walory użytkowe wody: ocenę eutrofizacji wód zbiornika, klasyfikację wód do bytowania ryb i do kąpieli. Stwierdzono, że zbiornik zmniejsza zagrożenie powodziowe poniżej zbiornika i stwarza ograniczone możliwości dla rekreacji i hodowli ryb. Niewłaściwa gospodarka wodna na zbiorniku stwarza jednak zagrożenie podtopień terenów wokół czaszy zbiornika. Mała elektrownia wodna i przepławka dla ryb nie spełniają stawianych im zadań. W pracy podano propozycje prawidłowych zasad gospodarki wodnej na zbiorniku Michalice.

12

Problemy bezpieczeństwa procesowego w krajowym przemyśle chemicznym na tle urgulowań Wspólnoty Europejskiej

Tymiński T., Milczarek A.

Chemik

|

2000

|

Nr 6

151-157

PL

Omówiono zagadnienia bezpieczeństwa procesowego i ryzyka w odniesieniu do przemysłu chemicznego oraz akty prawne - polskie i europejskie - dotyczące awarii przemysłowych i ich skutków. Przedstawiono działania na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa procesowego w Polsce, w tym przygotowywanie programów szkoleniowych w zakresie nowych metod i rozwiązań dotyczących podnoszenia poziomu bezpieczeństwa.

EN

Process safety and risk issues in the chemical industry and law acts - Polish and European ones - concerning industrial damages and their consequences, are discussed. Activities to improve the current state of process safely in Poland, among others the development of training programs in the range of new methods and solutions to elevate the safety level are presented.