Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Możliwości rozwoju sektora geotermii w centralnej Polsce w świetle pogłębionej analizy strukturalno-parametrycznej rejonu niecki mogileńsko-łódzkiej

Sowiżdżał A., Hajto M., Papiernik B., Mitan K., Hałaj E.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2017

|

R. 56, nr 2

16--31

PL

Rejon niecki mogileńsko-łódzkiej jest, obok Podhala, jednym z najbardziej perspektywicznych rejonów w Polsce dla efektywnego zagospodarowania zasobów geotermalnych. Wykorzystanie energii geotermalnej w tym regionie powinno w pierwszej kolejności być związane ze zbiornikami dolnojurajskim i dolnokredowym. Obecnie w Poddębicach i Uniejowie eksploatowane są wody zbiornika dolnokredowego. Na różnym etapie zaawansowania występują projekty wykorzystania potencjału energetycznego w rejonie niecki mogileńsko-łódzkiej, w tym w: Kole, Sochaczewie, Sieradzu, Aleksandrowie Łódzkim, Konstantynowie Łódzkim, Łodzi. Istnieją również plany szerszego zagospodarowania wód geotermalnych w Poddębicach i Uniejowie. W celu określenia możliwości budowy nowych instalacji geotermalnych w rejonie niecki mogileńsko-łódzkiej wykonano analizę danych geologicznych oraz reinterpretację podstawowych parametrów hydrogeologicznych dolnokredowego i dolnojurajskiego zbiornika geotermalnego, w tym temperatur i mineralizacji wód oraz wydajności ujęć w obrębie analizowanych zbiorników geotermalnych. Skonstruowanie trójwymiarowego modelu geologiczno-parametrycznego obszaru badań wykonanego w programie Petrel umożliwiało określenie przestrzennego rozkład analizowanych parametrów zbiornikowych. W efekcie tych działań dokonano obliczeń przewidywanej mocy cieplnej instalacji geotermalnych i wskazania miejsc perspektywicznych dla dalszego zagospodarowania zasobów geotermalnych w rejonie niecki. Większy potencjał energetyczny, wynikający głównie z wyższych temperatur wód geotermalnych, związany jest z wodami zbiornika dolnojurajskiego, jednak w przypadku ich wykorzystania należy mieć na uwadze wysoką mineralizacje wód. Lokalizacje perspektywiczne dla wykorzystania wód geotermalnych poziomu dolnokredowego występują na znacznie mniejszym obszarze niż w przypadku zbiornika dolnojurajskiego. Wody tego zbiornika charakteryzują się niższą mineralizacją, ale także niższą temperaturą.

EN

The area of Mogilno-Łódź Trough is, next to Podhale, one of the most prospective areas in Poland for effective management of geothermal resources. The use of geothermal energy in this region should be, first of all, related to Lower Jurassic and Lower Cretaceous reservoirs. At present, the reservoir waters are exploited successfully – in Poddębice and Uniejów – Lower Cretaceous. Projects of using the energy potential of waters from the Lower Jurassic reservoir (Koło, Sochaczew, Sieradz, Aleksandrów Łódzki, Konstantynów Łódzki, Łódź) are at different stages of development. In order to identify the possibilities of setting up new geothermal installations in the area of the Mogilno-Łódź Trough, the analysis of geological and hydrogeothermal parameters for a Lower Cretaceous and Lower Jurassic geothermal reservoir was conducted on the basis of the analysis of archival materials, research works, geological designs and an inventory of operational parameters of already existing geothermal installations. Hydrogeological and geothermal parameters were evaluated, including an estimation of water temperatures and mineralisation, as well as probable discharge of geothermal wells. The construction of a 3D geological-parametric model of the study area, made using Petrel software, enabled the spatial distribution of parameters being analysed, and next, the evaluation of geothermal resources in the Lower Cretaceous and Lower Jurassic reservoirs. As a result of those activities, the thermal power of the geothermal installations was calculated and prospective locations for further utilization (usage) of the geothermal resources were indicated. Considerable energy potential relates to geothermal waters of the Lower Jurassic reservoir, however, if they are used, high TDS should be taken into consideration. Thus a two wells (doublet) system will be advisable. Locations prospective for the use of geothermal waters from the Lower Cretaceous aquifer occur at limited area unlike the Lower Jurassic reservoir. Waters of that reservoir are characterised by a lower mineralisation, but also a lower temperature.

2

Centre of Sustainable Development and Energy Saving "Miękinia"

Górecki W., Kotyza J., Hałaj E., Luboń W., Pełka G.

Geology, Geophysics and Environment

|

2016

|

Vol. 42, no. 2

256--264

3

Interaktywny geotermalny punkt informacyjny

Wachowicz-Pyzik A., Hałaj E.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2013

|

R. 52, nr 2

179--185

PL

Na przestrzeni ostatnich lat w wielu krajach europejskich obserwowany jest wzrost znaczenia odnawialnych źródeł energii (OŹE) zarówno w gospodarce jak i wśród użytkowników prywatnych. Niestety, w Polsce stopień wykorzystania odnawialnych źródeł energii, szczególnie biorąc pod uwagę energię geotermalną, jest niski. Informacje na temat potencjału i możliwości wykorzystania energii geotermalnej w Polsce najczęściej zawarte są w specjalistycznych opracowaniach, a także naukowych publikacjach. Dla osób, które nie są wdrożone w problematykę geotermalną odnalezienie rzetelnych informacji w krótkim czasie jest sporym wyzwaniem. Portal internetowy opisany w tym artykule powstał, aby połączyć ze sobą trzy główne kierunki wykorzystania energii geotermalnej, jakimi są: ciepłownictwo, rekreacja i lecznictwo przy wykorzystaniu ciepła pochodzącego z wód podziemnych. Interaktywny Geotermalny Punkt Informacyjny jest narzędziem, którego głównym celem jest promowanie energii geotermalnej w Polsce. Dzięki przyjaznemu oprogramowaniu każdy użytkownik za pomocą portalu będzie mógł w szybki i łatwy sposób uzyskać rzetelne informacje na temat potencjału geotermalnego na wybranym obszarze. Obecnie punkt informacyjny obejmuje informacje dotyczące Polski, w przyszłości planowane jest również powiększenie zasobu danych zawartych w portalu o kolejne kraje europejskie. Dane zawarte w portalu będą aktualizowane co roku, a dostępne są zarówno w języku polskim jak i angielskim pod adresem internetowym: www.geoinfopoint.cba.pl.

EN

Due to the growth of interest in non conventional source of energy, in many of European countries the development in sector of Renewable Energy Source (RES) is observed. Unfortunately in Poland the growing importance of renewable energy sources, especially considering geothermal energy, is relatively low. Furthermore in Poland complex and reliable information about places with geothermal applications in Europe is generally published in expert’s magazines or scientific publications. For consumers some information about geothermal swimming pools is mostly given on commercial web sites. There are few reliable sources of information about geothermal heating plants for non-specialists in this field. The websites described in this article was created to join three geothermal water applications: heating, recreation and treatment in a wider area. The Geothermal Information Point is an interactive tool to show the most essential geothermal information. It’s friendly software make research quick and easy. The information point is a great opportunity to promote geothermal applications, first from Poland and then also the other European countries in the future. The information will be updated each year.

4

Examples of applications of geothermal waters for recreation, heating and bottling in selected regions of Hungary

Hałaj E., Wachowicz-Pyzik A.

Geology, Geophysics and Environment

|

2013

|

Vol. 39, no. 1

21--32

EN

Due to the favourable geothermal conditions in Hungary, where the geothermal gradient is about 1.5 times greater than the world average, the country has numerous centers, which use geothermal waters directly for heating, recreation, or bottling purposes. There are plenty of thermal and mineral water springs, most of which were known even 4000 years ago. This article presents different applications of geothermal waters, illustrated with examples of spas, recreation and balneology centers like the largest spa complexes in Europe - Szechenyi Spa and 500 years old Rudas Spa located in Budapest, Egerszalók with unique travertine deposit or Miscolctapolca in the area of Miskolc where a thermal karstic cave system originally carved and dissolved by the water in karstified Triassic limestone was transformed into a complex of geothermal swimming pools. The dynamic development of the geothermal energy uses system in Veresegyhaz, which total installed thermal capacity is nearly 13 MW with the total track length of 15 km geothermal pipe line, classify the Veresegyhaz as one of the most extended geothermal systems in Hungary.

5

Kąpieliska i ośrodki wypoczynkowe na Podhalu i Niżu Polskim jako przykłady bezpośredniego wykorzystania wód geotermalnych w Polsce

Hałaj E.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2012

|

R. 51, nr 2

3--15

PL

W Polsce wody geotermalne stosowane są głównie w ciepłownictwie oraz w balneorekreacji i balneoterapii. Wykorzystanie wód geotermalnych w uzdrowiskach i ośrodkach rekreacyjnych stanowi łącznie około 7% bezpośredniego wykorzystania, z czego na obiekty balneorekreacyjne przypada około 2,5%. Geotermalne ośrodki balneorekreacyjne, baseny i „aquaparki” zyskują coraz większą popularność. W latach 2006–2011 zostało oddanych do użytku osiem nowych takich ośrodków. Spośród nich aż pięć znajduje się na Podhalu. Są to Aqua Park Zakopane, Termy Szaflary, Kąpielisko Geotermalne na Polanie Szymoszkowej, Terma Bukovina w Bukowinie Tatrzańskiej oraz Terma Bania w Białce Tatrzańskiej. Pozostałe trzy ośrodki znajdują się na obszarze Niżu Polskiego. Należą do nich Termy Mszczonów, Termy Uniejów, Geotermia Grudziądz. Kolejne ośrodki są w fazie budowy lub planowania, a już istniejące ośrodki są rozbudowywane. W artykule przedstawiono podstawowe parametry wód geotermalnych wykorzystywanych w basenach oraz informacje na temat infrastruktury wymienionych ośrodków. Podano także lokalizacje ośrodków, które są planowane.

EN

Direct use of geothermal waters in Poland consist of district heating, balneotheraphy and balneorecreation, heating up a lawn of a football playground. Applications in resorts and balneorecreational centers give 7% of direct uses of geothermal waters overall and balneorecreation itself representing 2,5%. Balneorecreational centers using geothermal waters, swimming pools and "aqua parks" are more and more popular recently. In 2006 – 2011 there were 8 new centers built in Poland. Five of them are located in the Podhale region: Aqua Park Zakopane, Termy Szaflary, Kąpielisko Geotermalne Polana Szymoszkowa, Terma Bukovina in Bukowina Tatrzańska and Terma Bania in Białka Tatrzańska. Another 3 centers are located in the Polish Lowlands: Termy Mszczonów, Termy Uniejów and Geotermia Grudziądz. Some next balneorecreational centers are planned or are underway, some existing centers are being developed. In the paper there are given basic parameters of geothermal waters which are used in swimming pools as well as information on the infrastructure. Moreover, the locations of the planned centers are indicated.

6

Main geothermal water resources that can be used in balneology in the Polish Lowlands

Hałaj E.

Geology, Geophysics and Environment

|

2012

|

Vol. 38, no. 4

479

EN

Geothermal waters can be used in two ways: for direct utilisation and for indirect utilization - electricity generation. Direct utilization of geothermal waters is mainly considered for space heating. But geothermal waters could be widely use in balneology and recreation too. The Polish Lowlands covers huge area, which is about 80% of Poland's territory. The most perspective disposable resources of geothermal waters are accumulated in the Lower Jurassic aquifers containing about 1.88E + 18 J/year = 4.48E + 07 TOE/year (TOE -tons of oil equivalent, 1 TOE = 4.18 ■ 1010 J) (Górecki 2006). The two main types of water occurring in the area are chloride waters, which are the most common and sulphate-sulphide waters, both used in balneology. Geothermal waters when used for balneology must fulfil some specific conditions. Water must contain appropriate chemical composition and TDS level. Also temperature of water for baths is very important and it is determined in connection to human's body temperature. Additionally, waters, which are labelled as healing waters must be accepted by the Ministry of Health. In the Polish Lowlands there are a very few geothermal health resorts, such as Ciechocinek, Konstancin and Grudziądz. There are also a few geothermal recreation and spa centres. However, the possibility of geothermal waters utilization in balneology is much better. Some the most perspective localizations of waters for geothermal balneology are shown in the presentation.

7

Wykorzystywanie wód geotermalnych

Hałaj E.

Czysta Energia

|

2012

|

Nr 4

24-25

8

Zarys uregulowań formalnych i technicznych związanych ze zrzutem do cieków powierzchniowych wód termalnych wykorzystanych w balneoterapii i rekreacji

Hałaj E., Janowski M.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2011

|

R. 50, nr 1-2

277-285

PL

Wykorzystanie wód termalnych w celach balneologiczno-rekreacyjnych jest coraz popularniejsze. Jeśli wody mają temperaturę wyższą od wymaganej, a właściwą mineralizację, nadmiar ciepła można wykorzystać do ogrzewania infrastruktury obiektu. Wody termalne wykorzystane w balneoterapii i rekreacji mogą być zrzucane do cieków powierzchniowych, jeśli spełnione zostaną pewne warunki określone ustawowo. Wprowadzanie ścieków do wód nie powinno powodować pogarszania stanu wód i ekosystemów od nich zależnych, związane jest również z koniecznooecią ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska (Dz.U.06.137.984 z późn. zm.) okrślono dopuszczalne wartości zanieczyszczeń, których przekroczenie może skutkować nałożeniem sankcji karnej. Zrzut do cieków powierzchniowych wód wykorzystanych w balneoterapii i rekreacji wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Pozwolenie to określa m. in. ilość i skład ścieków, dopuszczalne ilości zanieczyszczeń oraz niezbędne przedsięwzięcia ograniczające negatywne oddziaływanie na środowisko.

EN

Utilization of thermal water for balneotherapeutical and recreational purposes is very popular recently. When the temperature of water is higher than required, but the TDS level is suitable, the surplus of heat could be used for space heating in the building. It is possible to discharge thermal water used in balneotherapy and recreation. It is regulated by the Polish law. Wastes discharged to the watercourses could not make worse the water contamination and ecosystems, which are dependent on the watercourse. There must be some charge for use of the environment paid when wastes are discharging to the watercourse. The regulation of the Minister of the Environment determines limit of pollutants and the retribution, which must be paid after exceeding the limit. The water-legal permit is demanded when water used in balneotherapy and recreation is discharging to watercourses. The water-legal permit determines for example quantity and contents of wastes or the quantity of contamination as well as actions needed to limit the negative influence to the environment.