Proces płukania i dezynfekcji wiejskich sieci wodociągowych o złożonej strukturze geometrycznej wbrew potocznej opinii nie jest łatwy. Świadczą o tym pojawiające się w środkach masowego przekazu informacje o nieskuteczności podejmowanych w jego ramach działań i związanej z tym przedłużającej się przerwie w dostawie wody do odbiorców. Konieczne zatem jest staranne planowanie i przeprowadzenie tego procesu. Ważna jest tu nie tylko lokalizacja otwieranych hydrantów upustowych, ale także kolejność oraz czas ich otwarcia. Wygodnym narzędziem opracowania stosownych procedur jest symulacja komputerowa oparta o model numeryczny danej sieci. W artykule przedstawiono studium przypadku wykorzystania takiego modelu do opracowania procedury płukania i dezynfekcji wybranej rzeczywistej wiejskiej sieci wodociągowej. Do badań symulacyjnych wykorzystano program EPANET 2.0.
EN
The process of rinsing and disinfection of rural water supply networks with a complex geometric structure, contrary to popular opinion, is not easy. This is evidenced by the emerging mass media information about the ineffectiveness of the actions undertaken in its framework and the related prolonged interruption in the supply of water to recipients. It is therefore necessary to carefully plan and carry out this process. Not only the location of the used hydrants is important, but also the order and time of their opening. A convenient tool for developing appropriate procedures is a computer simulation based on a numerical model of a given network. The article presents a case study of the use of such a model to develop a rinsing and disinfection procedure for a selected existing rural water supply network. The EPANET 2.0 program was used for simulation tests.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zmniejszanie stężenia chloru w systemie dystrybucji wody jest widoczne już od momentu opuszczenia wody ze stacji uzdatniania. W rozległych systemach w końcowych fragmentach sieci wodociągowej może wystąpić całkowity zanik chloru wolnego. Jego brak może spowodować namnażanie się bakterii i, co za tym idzie, spadek jakości wody przeznaczonej do picia. Coraz liczniejsze modele jakości wody umożliwiają symulację zmian stężenia związków w systemie wodociągowym oraz pozwalają na śledzenie rozprzestrzeniania się środka dezynfekcyjnego w systemach dystrybucji wody w różnych warunkach pracy sieci. W pracy przedstawiono model jakości wody zbudowany z wykorzystaniem programu WaterGEMS firmy Bentley oraz przeprowadzono badania symulacyjne rozkładu stężenia chloru we fragmencie rzeczywistej sieci wodociągowej. Do symulacji wykorzystano skalibrowany model hydrauliczny sieci składający się z 1092 węzłów oraz z 1332 połączeń, odwzorowujący układ zasilania w wodę ok. 86 000 mieszkańców.
EN
Chlorine concentration decay in water distribution system is visible from the moment when water leaves water treatment station. In large systems total chlorine decay at the ends of the water network may occur. Lack of chlorine may cause bacteria to multiply and, consequently, decrease the quality of drinking water. Increasing number of water quality models allow simulating constituent concentration changes in the water distribution system as well as tracking the decay of disinfectant in various network conditions. In this paper the water quality model using the Bentley WaterGEMS software was shown and simulation of chlorine concentration decay in a selected part of the real water distribution system was conducted. For the simulation the calibrated hydraulic model of the network, consisting of 1092 nodes and 1332 links was used.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W praktyce eksploatacyjnej przedsiębiorstw wodociągowych nawiercanie rurociągów należy do stosunkowo częstych działań. Najczęściej realizuje się je w celu wykonywania przyłączy. Dostrzegając ten problem producenci armatury opracowali szereg kompletnych rozwiązań, w skład których wchodzą opaski mocujące, zasuwy oraz urządzenia do nawierceń. Nawiercenia chętnie wykorzystywane są także na etapie budowy systemu monitoringu. Każdorazowo instalacja stosownych czujników wymaga bezpośredniego dostępu do przesyłanej wody. Najłatwiej i najszybciej można to zrealizować za pomocą nawierceń. Pojawia się jednak problem znacznego zróżnicowania materiałów i średnic nawiercanych rur. Wymaga to zakupu przez przedsiębiorstwa wodociągowe wielu typów opasek mocujących, stąd poszukiwanie rozwiązań uniwersalnych, które ograniczą koszty zakupu i składowania tych elementów uzbrojenia. Celem artykułu jest prezentacja opracowanej przez zespół autorski uniwersalnej opaski mocującej, którą można wykorzystywać w szerokim (80 do 500 mm) zakresie średnic rur żeliwnych, stalowych, z tworzywa sztucznego oraz azbestocementu.
EN
In the operational practice of water companies, drilling of pipelines belongs to relatively frequent activities. Most often such drillings are carried out in order to make house connections. Recognizing this problem, valve manufacturers have developed a number of complete solutions, including pipe saddles, valves and drilling machines. Drilling is also often used at the stage of building a monitoring system. Each time the installation of appropriate sensors requires direct access to the conveyed water. The easiest and fastest way to do this is by drilling. However, there is the problem of a significant differentiation of materials and diameters of drilled pipes. This requires the purchase of many types of pipe saddles by water supply companies, hence the search for universal solutions that will reduce the purchase and storage costs of these fittings. The aim of the article is to present the authors’ universal pipe saddle as an element of drilling machine, which can be used in a wide (from 80 to 500 mm) diameter range of cast iron, steel, plastic and asbestos-cement pipes.
Jakość wody wodociągowej jest jednym z podstawowych zadań systemu dystrybucji. Analiza jakościowa w sieciach wodociągowych jest niezbędna. Czynniki wpływające na pogorszenie jakości wody związane są m. in. z chemiczną i biologiczną niestabilnością wody, tworzeniem się osadów na wewnętrznych ściankach rur, zmiennymi warunkami hydraulicznymi, awaryjnością sieci, wiekiem przewodów oraz materiałem z jakiego została ona wykonana. Stale powinno się kontrolować jakość wody, aby pozytywnie wpływała na zdrowie odbiorców i nie miała szkodliwych składników chemicznych i mikrobiologicznych. W celu usunięcia chorobotwórczych organizmów, stosuje się środki dezynfekujące, z których najbardziej popularną substancją jest chlor. W pracy przedstawiono wyniki przeprowadzonej analizy jakości wody w wybranym fragmencie sieci wodociągowej, przyjmując do jej oceny zmiany stężenia chloru. Model jakości wody został zbudowany w programie Epanet 2.0, na bazie modelu hydraulicznego uzyskanego z przedsiębiorstwa wodociągowego. Kalibrację modelu jakości wody przeprowadzono na podstawie wartości stężenia chloru w wybranych punktach, zlokalizowanych na sieci wodociągowej oraz współczynnika reakcji w masie wody, wyznaczonego podczas badań laboratoryjnych. Podczas analizy jakościowej zwrócono także uwagę na czas zatrzymania wody w sieci.
EN
The quality of potable water in distribution system is the basie task of Water Companies. Quality analysis in water supply system is necessary. Factors affecting the deterioration of water quality are related to, for example: chemical and biological instability of water, formation of deposits on the inner walls of pipes, changes of hydraulic conditions, network failure, age of pipes and the pipe materials they are made from. The quality of water should be constantly monitored so that it positively influences the health of consumer and in order to does not have harmful chemical and microbiological component. In order to remove pathogenic organisms, there are using disinfectants, of which the most popular substance is chlorine. This artice presents the results of the analysis of water quality in a part of the water supply system using the changes in chlorine concentration. The model of water quality was created in the Epanet 2.0 software using a hydraulic model obtained from a water companies. The model of the water quality was calibrated on the grounds of the chlorine concentration values at selected points located on the water supply system and the bulk reaction coefficient determined during laboratory tests. During the qualitative analysis, attention was also paid to the time of water retention in the water distribution.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Water demand forecasting in water supply systems is one of the basic strategic management tasks of water supplying companies. This is done using specially designed water consumption models which generate data necessary for planning operational activities. A high number of water demand forecasting methods proposed in the literature points to the complexity and significance of the problem for current operation of water supplying companies. However, it must be observed that no universal method applicable to any water supply system has been developed so far. In addition to this, there is no method which could be considered referential relative to other methods. For this reason, it is necessary to continue the research on forecasting methods enabling effective forecasts based on suitably selected sets of input quantities. This paper proposes a solution for water consumption forecasting in a water supply system, wherein hourly water consumption is determined by trend analysis and harmonic analysis. Trend analysis consists in estimating parameters of models for individual phases of a cycle, while harmonic analysis is based on the assumption that a time series consists of sine and cosine waves with different frequencies known as harmonics. In addition, relationships between structural parameters of individuals harmonics and ambient temperature are investigated using the least squares method.
Uderzenie hydrauliczne jest zjawiskiem wciąż groźnym z punktu widzenia eksploatacji pompowni wodociągowych. Jego wystąpienie może skutkować szeregiem uszkodzeń i co za tym idzie – wyłączeniem pompowni z eksploatacji. Jednym z rozwiązań powyższego problemu jest stosowanie różnego typu urządzeń ograniczających negatywne skutki uderzenia hydraulicznego, m.in. zaworu różnicowego.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Jednym z kluczowych etapów budowy modelu numerycznego sieci wodociągowych jest kalibracja. Realizowana jest ona na bazie wyników prowadzonej w terenie kampanii pomiarowej i powinna doprowadzić do uzyskania założonej zgodności wyników symulacji z rezultatami tej kampanii. W artykule zaprezentowano przebieg i wyniki prowadzenia kalibracji modelu wybranej sieci w warunkach wykorzystania pojedynczego (uogólnionego) wzorca zmian poboru wody przez odbiorców oraz wykorzystania 11 wzorców, opracowanych dla wytypowanych odbiorców charakterystycznych. Kalibrację prowadzono z wykorzystaniem metody prób i błędów w programie EPANET 2.0 oraz metody optymalizacyjnej w programie WaterGEMS.
EN
Calibration is one of the key steps in creating a numerical model of water supply networks. Calibration is performed on the basis of the results of the field measurement campaign and it should result in a consistent match of the simulation results with the results of the measurements. In the article the process and the results of the calibration of the selected water network model with the use a single (generalized) water demand pattern and using 11 patterns prepared for selected, characteristic consumers have been presented. Calibration was performed using the trial and error method in EPANET 2.0 and the optimization method in WaterGEMS.
Analiza niezawodnościowa pozwala zwiększyć bezpieczeństwo funkcjonowania systemu, poprzez dobór najefektywniejszych rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych, technicznych i technologicznych, strukturalnych, strategicznych itp. Niezawodność obiektu ilościowo można oceniać za pomocą miar lub wskaźników niezawodności. W obliczeniach praktycznych, jednym z najczęściej stosowanych jest wskaźnik gotowości. W artykule przedstawiono analizę niezawodności wybranej stacji wodociągowej w oparciu o wyznaczone na bazie empirycznej wskaźniki gotowości. W związku ze znacznym stopniem złożoności rozpatrywanych układów, dla celów analizy wybrano do obliczeń metodę tzw. minimalnych ścieżek niesprawności. Analizie poddano wszystkie obiekty techniczne stacji wraz z układem zasilania energetycznego. Określono także wskaźnik gotowości dla stacji wodociągowej rozpatrywanej jako całość. Uzyskane rezultaty porównano z danymi zawartymi w literaturze. Uzyskany wskaźnik gotowości całej rozpatrywanej stacji wodociągowej, w warunkach jej eksploatacji, predestynuje ją do zasilania wodociągu o I klasie niezawodności.
EN
The reliability evaluation allows to increase the operating safety of a water supply system by a selection of most effective material, constructive, technical and technological, structural and strategic solutions. The reliability of an object can be describe by reliability indicators. In practice, one of the most popular index is the K-index factor. In this paper, the exemplary reliability evaluation of a selected water supply station is presented, basing on empirically calculated reliability indicators. Due to the great complexity of a water system, the analysis was made in accordance to the minimum efficiency paths method. During analysis, all technical elements of the water supply station were examined, including energy supply installation. Additionally, the reliability indicator was calculated also for the water supply station considered as a whole. Obtained results were further compared with literature data. The calculated reliability indicator of a whole water supply station predestined station to supply water to the water supply network of a I class of reliability.
Systemy zaopatrzenia w wodę (SZW), zaliczane do elementów infrastruktury krytycznej, powinny charakteryzować się wysoką niezawodnością. Strategicznym elementem systemów wodociągowych są pompownie (I-go i II-go stopnia), których niezawodna praca determinuje pewność dostawy wody do odbiorców. W niniejszym artykule przedstawiono ocenę niezawodności eksploatacyjnej wybranej stacji wodociągowej w celu identyfikacji zagrożeń jej działania. Analizie poddano wszystkie istotne obiekty techniczne stacji wraz z układem zasilania energetycznego i sterowania urządzeniami. Zebrane dane obejmowały okres eksploatacyjny ponad 10 lat. W pracy określono wartości podstawowych wskaźników miar niezawodności poszczególnych elementów oraz wskaźnik gotowości stacji rozpatrywanej jako całości.
EN
Water supply distribution systems (WSDs) should characterize with high reliability. Pump stations which dependable operation determines the water delivery to customers, are strategic elements of WDSs. In this paper, the operational reliability evaluation of a selected water supply station (WSS) is presented in order to identify factors, which threaten its proper operation. During analysis, all important technical elements of WSS were examined, including energy supply installation and control system. The analysis was based on data obtained during over 10-years long maintenance period. As the result, basic reliability factors of particular elements were calculated, as well as the K index value for the whole WDS.
Ze względu na coraz szersze wykorzystywanie systemów komputerowych do zarządzania majątkiem trwałym przedsiębiorstw wodociągowych i kanalizacyjnych, bazy GIS stają się często bezpośrednią podstawą do budowy modeli numerycznych sieci dystrybucyjnych. Istnieje szereg programów umożliwiających automatyczną budowę modelu w oparciu o dane zawarte w bazach GIS. Niestety w większości wypadków tak zbudowane modele wymagają żmudnych prac związanych z uzupełnianiem i korektą danych. W artykule przedstawione zostaną studia przypadku budowy modelu numerycznego sieci wodociągowej (EPANET) i kanalizacyjnej (SWMM). Za podstawę modeli posłużyła zbudowana w przedsiębiorstwie wodociągowym baza GIS. Modele powstały z wykorzystaniem programu Model Manager. Na przykładzie obu modeli Autorzy przedstawiają najczęściej pojawiające się problemy z ich budową, a także wskazują najważniejsze przyczyny ich powstawania.
EN
Due to the increasing use of computer systems for the management of water supply and sewage companies assets, GIS databases often become the direct basis for constructing numerical models of the distribution networks. There is plenty of software allowing automated model building based on GIS data. Unfortunately, in most cases, such models require laborious work on refilling and data correction. In the article case studies of creation numerical models of water network (EPANET) and sewage network (SWMM) have been presented. The GIS database created by the water company was used as the basis of these models. Models were built with the use of Model Man-ager. Using both models as an example, authors presented problems occurring the most frequently during models creation. The authors also indicate the most important reasons of these problems.
Praca przedstawia badania laboratoryjne oraz analizę numeryczną warunków przepływu wody przez łuk 90º oraz odsadzkę o średnicy 15x1 mm wykonanych z miedzi i połączonych z przewodem miedzianym za pomocą lutu miękkiego. Badania laboratoryjne zrealizowano na specjalnie do tego celu wykonanym stanowisku laboratoryjnym przy natężeniu przepływu wody z zakresu 100-1400 dm3/h. Badania modelowe przeprowadzono z wykorzystaniem komercyjnego pakietu obliczeniowego CFD Ansys Fluent. Wykonane wariantowe badania modelowe obejmowały obserwacje przestrzennego pola prędkości, układu strug, rozkładu intensywności turbulencji oraz określenie straty ciśnienia i współczynnika oporu miejscowego dla zmiennej liczby Reynoldsa. Przeprowadzono obliczenia numeryczne dla przepływów o Re > 20 000, tj. dla natężeń przepływu z zakresu 1000-1400 dm3/h. Wyniki badań laboratoryjnych wykazały wyraźną zależność pomiędzy liczbą Reynoldsa a zaobserwowanymi stratami ciśnienia oraz współczynnikiem straty miejscowej dla badanych oporów miejscowych. Analiza wyników badań modelowych uwypukliła zależność pomiędzy wielkością straty ciśnienia a układem i osiąganymi wartościami prędkości przepływu oraz intensywności turbulencji dla zmiennej liczby Reynoldsa. Walidacja modelu wykazała zadowalającą zgodność wyników symulacji z wynikami zaobserwowanymi w czasie pomiarów laboratoryjnych.
W skali światowej, uszkodzenia i awarie nieodłącznie towarzyszą procesowi eksploatacji sieci wodociągowej. W ostatnich latach, minimalizacja strat wody, spowodowanych przeciekami z przewodów, stała się priorytetowym celem przedsiębiorstw zarządzającym systemami dystrybucyjnymi. Stąd też, metody i sposoby wykrywania przecieków przewodów wodociągowych uległy znacznemu rozwojowi. Jednakże, wiele z obecnie proponowanych metod jest niedostępnych dla przedsiębiorstw wodociągowych o ograniczonym budżecie. Obserwacja wypływu wody na powierzchnię terenu wzdłuż trasy wodociągu jest wciąż jedną z najprostszych i najtańszych wykorzystywanych metod. Wypływ wody na powierzchnię może nastąpić bezpośrednio po awarii lub w dużym odstępie czasu. Zdarza się również, że wypływ wody na powierzchnię nie wystąpi nigdy. Poza kosztami finansowymi, awarie przewodów wodociągowych powodują również konsekwencje społeczne, które mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu, ludzi. Charakterystyka przepływu wody w gruncie jest zagadnieniem złożonym i zależy od wielu, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych, czynników. Złożoność i różnorodność transportu wody w gruncie czyni obserwacje doświadczalne tego zjawiska trudnymi, zaś wnioski wyciągane na podstawie obserwacji mogą nie mieć charakteru uniwersalnego i ogólnego. Zakres prezentowanego artykułu obejmował analizę numeryczną wypływu wody po awarii przewodu wodociągowego przeprowadzoną w programie FEFLOW v 5.3. Analizę przeprowadzono dla różnych wariantów, różnicując zarówno powierzchnię otworu, jak i jego lokalizację względem osi przewodu wodociągowego. Uzyskane wyniki zostały poddane empirycznej weryfikacji w oparciu o pomiary laboratoryjne czasu pomiędzy awarią przewodu wodociągowego, a momentem wypływu wody na powierzchnię. Wyniki przeprowadzonej analizy sugerują, że zarówno rozmiar otworu jak i jego lokalizacja względem osi przewodu, nie wpływają znacząco na czas wypływu wody na powierzchnię. Jednakże, większe wartości czasu były obserwowane dla mniejszych wielkości otworów. Po przeprowadzeniu empirycznej weryfikacji wyników symulacyjnych, zauważono, że bezpośredni związek pomiędzy zmierzonymi i obliczonymi wartościami czasu był odnotowany jedynie dla pierwszego powtórzenia eksperymentu. Należy podkreślić, że zarówno model numeryczny jak i stanowisko laboratoryjne nie odzwierciedlały rzeczywistych warunków w sposób dokładny, ze względu na niezbędne uproszczenia jakie należało przyjąć celem symulacji komputerowej lub fizycznej doświadczenia.
W niniejszej pracy przedstawiono wybrane zagadnienia związane z określeniem wpływu czasu utwardzania i sezonowania różnych klejów epoksydowych na wytrzymałość połączeń klejowych. Kleje epoksydowe stanowiły trzy rodzaje kompozycji klejowych, zawierające żywicę epoksydową Epidian 53 oraz utwardzacz: PAC, Z1 lub TFF. Kleje te wykorzystano do wykonania połączeń klejowych jednozakładkowych blach ze stali nierdzewnej 1H18N9T. Proces utwardzania przeprowadzono na zimno, jednostopniowo w temperaturze otoczenia 21 ± 1°C i wilgotności 31% w ciągu 7 dni. Czas sezonowania wynosił 14 i 28 dni, natomiast próbki utwardzone w czasie 7 dni stanowiły próbki referencyjne. Następnie przeprowadzono badania niszczące, podczas których określono wytrzymałość na ścinanie. Wykazano, że czas utwardzania w temperaturze otoczenia, wynoszący 7 dni, jest czasem wystarczającym do uzyskania odpowiednio wysokiej wytrzymałości na ścinanie.
EN
In this paper are shown the selected issues related to the determination of the effect of curing and seasoning time of various epoxy adhesives on the adhesive joints strength. The three types of adhesive compounds base on Epidian 53 epoxy resin and hardener: PAC, Z-1 or TFF were tested. These adhesives were used to manufacture the single-lap adhesive joints of 1H18N9T stainless steel sheets. The curing process was carried out in the cold conditions, at one-step process during 7 days in ambient temperature 21 ± 1°C and 31% of moisture. Seasoning of adhesive joints took 14 and 28 days, the samples hardened during the 7 days were the reference specimens. Then the destructive tests were carried out. During the test the shear strength of adhesive joints samples were defined. It was noted that curing time at ambient temperature during 7 days is sufficient to obtain respectively high strength.
W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z modyfikacją kompozycji klejowych epoksydowych. Analizie poddano kompozycje klejowe złożone z żywicy epoksydowej Epidian 53 z pięcioma rodzajami utwardzaczy: PAC, Z1, PF, TFF, ET oraz z nanonapełniaczem w postaci montmorylonitu Nanobent ZR2. Przygotowano dwa warianty kompozycji: w jednym wariancie kompozycje składały się z żywicy epoksydowej i utwardzacza, w drugim wariancie zawierały żywicę epoksydową, utwardzacz oraz napełniacz. Zastosowano różne udziały masowe tych utwardzaczy, wybierając z zakresów proponowanych przez producentów oraz określoną ilość napełniacza. Zauważono, że największą wytrzymałość na rozciąganie uzyskano w przypadku kompozycji epoksydowych zawierających utwardzacz PF. Dotyczyło to kompozycji bez napełniacza oraz zawierających napełniacz Nanobent ZR2.
EN
This article presents the selected issues of the modification of the epoxy adhesive compounds. The adhesive compounds compounded with Epidian 53 epoxy resin and 5 types of hardeners: PAC, Z1, PF, TFF, ET and ZR2 montmorillonite filler were investigated. Two variants of composition were prepared: in the first variant the epoxy compounds contain the epoxy resin and hardener, in the second the epoxy compounds contain the epoxy resin, hardener and filler. Various mass fraction of hardeners was used which was selected from the ranges offered by the producers and specified mass fraction of filler was used. It was noted that the epoxy composition which contain PF hardener was obtain the highest tensile strength. It was concerned both the compositions without filler and with filler.
Migracja substancji organicznych ze ścianek przewodu polimerowego do wody wodociągowej może prowadzić do pogorszenia jej właściwości organoleptycznych, a zwłaszcza zapachu i smaku. Zaprezentowane badania miały na celu wyznaczenie wartości progowej liczby zapachu (TON) oraz progowej liczby smaku (TFN) w przypadku wody mającej kontakt z przewodami wodociągowymi wykonanymi z tworzyw sztucznych. Do badań wybrano rury wykonane z nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-U) (33,4 mm × 2,2 mm), polietylenu dużej gęstości (PE-HD) (32 mm × 2,4 mm) oraz polietylenu sieciowanego (PEX-b) (28,6 mm × 3,2 mm). Zastosowana procedura badawcza obejmowała przemywanie próbek przewodów wodą ultraczystą przez 1 h, przetrzymywanie próbek w wodzie ultraczystej przez 24 h w temperaturze 23°C, test na migrację zanieczyszczeń w czasie 72 h (wg EN 1420-1:1999), rozcieńczanie oraz ocenę wartości TON i TFN metodą pełną, parzystą, wyboru niewymuszonego (wg EN 1622:2006). W skład zespołu oceniającego smak i zapach wody wchodziło 5 osób, badania przeprowadzono w trzech powtórzeniach. Obliczona średnia wartość TON zawierała się w przedziale 3÷5, zaś TFN – 3÷6, przy czym największą wartość zaobserwowano w przypadku kontaktu wody z PE-HD, zaś najmniejszą – PVC-U. Wykazano, że spośród analizowanych materiałów polimerowych największy wpływ na właściwości organoleptyczne wody miał polietylen dużej gęstości, zaś najmniejszy – poli(chlorek winylu).
EN
Migration of organic substrates from polymer pipelines to tap water may result in deterioration of organoleptic water properties, especially its odor and flavor. The aim of the presented studies was to determine the threshold odor number (TON) and threshold flavor number (TFN) for water after its contact with plastic water supply pipelines. Unplasticized polyvinyl chloride PVC-U (33.4 mm×2.2 mm), high density polyethylene PE-HD (32 mm×2.4 mm) and cross-linked polyethylene PEX-b (28.6 mm×3.2 mm) were selected for studies. The analysis procedure covered pipe sample flushing with ultra pure water for 1 hour, sample storage in ultra pure water for 24 hours at 23°C, test for contaminant migration within 72 h (according to EN 1420-1:1999), dilution, and TON and TFN assessment by the complete and even method of the unforced choice (according to EN 1622:2006). The odor and flavor testing team consisted of 5 individuals, the measurements were repeated 3 times. The average calculated TON was in the range of 3–5 while TFN – 3–6. The highest value was observed for PE-HD and the lowest for PVC-U. Our studies demonstrated that PE-HD had the highest influence on organoleptic properties of water among the analyzed polymer materials, while the lowest influence was observed for PVC-U.
Czas zatrzymania wody w sieci definiowany jest jako okres jej transportu od źródła do odbiorców i zależy od warunków hydraulicznych pracy całego systemu wodociągowego. Długi czas retencji wody w sieci może skutkować pogorszeniem jej jakości. Wciąż rozwijane metody precyzyjnego określenia czasu zatrzymania wody uzmysławiają zarządcom sieci, jak istotne jest jego minimalizowanie.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wybór trasy wodociągu jest jednym z podstawowych zadań stawianych przed projektantem. Od decyzji podjętych na tym etapie zależy wiele późniejszych aspektów, takich jak: przebieg procesu budowy, koszty inwestycyjne i eksploatacyjne oraz częściowo proces eksploatacji sieci. Wśród wielu etapów projektowania systemu wodociągowego, wyznaczanie trasy przewodów wodociągowych (proces trasowania) jest stosunkowo najsłabiej wspieranym przez komputerowe narzędzia wspomagania projektowania. Wynika to z faktu, iż każda sieć wodociągowa ma indywidualny charakter, w tym strukturę geometryczną, która determinowana jest przez układ terytorialno-wysokościowy danej jednostki osadniczej oraz punkty lokalizacji źródeł wody, pompowni i największego zapotrzebowania na wodę. Uniwersalny opis takich struktur może być realizowany przez elementy geometrii fraktalnej. Daje to szerokie możliwości proponowania nowych podejść w kontekście ich klasyfikowania, opisywania, odwzorowywania i projektowania. W niniejszym artykule przedstawiono propozycję metody trasowania przewodów wodociągowych, opartą o elementy teorii fraktalnej, teorii grafów, algorytm znajdowania najkrótszej ścieżki i hierarchizację punktów poboru wody. Metodę przetestowano w warunkach modelowej jednostki osadniczej.
EN
The water pipes path design is one of the basic steps during the designing process. Basing on decisions made during this stage depends many further aspects, such as: building process, investment and exploitation costs and partially the exploitation process. Among many steps of water supply system design, the water pipes path design is relatively weakly supported by computer aided designing tools. That is because every water supply network is unique, considering both shape and territory of a municipality, but also a number and localisation of water sources, pumping stations and highest water demand points. The universal description of all water supply structures is available by using elements of a fractal geometry. That gives plural possibilities in new methods of a classification, description and design of water supply networks. This paper presents the method of a water pipes path design method with the use of elements of a fractal geometry, graph theory, shortest path algorithm and classification of water demand points. The method was further applied in model municipality conditions.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ze względów ekonomicznych zarządcy wodociągów wiejskich realizują ich badania jakościowe w minimalnym możliwym zakresie. Skutkuje to stosunkowo częstymi przerwami dostawy wody. Dotyczy to przede wszystkim skażenia bakteriologicznego. Oddzielnym problemem jest powszechne w warunkach wiejskich występowanie niskich prędkości przepływu wody, co prowadzi do wysokich wartości czasu zatrzymania wody w systemie i tym samym przedłużonego kontaktu woda-materiał przewodów. W artykule na bazie przeprowadzonych badań terenowych i laboratoryjnych przedstawiono efekty tego oddziaływania. Badaniami objęto skład pierwiastkowy przesyłanej wody, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości ołowiu. Dodatkowo przeprowadzono także analizy osadu znajdującego się w wodzie i na wewnętrznej powierzchni rur. Miejsca pomiaru próbek wody wytypowano w oparciu o zbudowany i wstępnie skalibrowany model badanej sieci wodociągowej.
EN
The problem of secondary contamination of water transmitted in rural water networks is relatively rarely discussed in the literature. Managers of these water companies perform qualitative research in the minimum extent possible. Most often we learn about the poor quality of water supplied to the consumers in crisis situations that require interruption of a water supply. This applies in particular of a bacterial contamination. Another problem is the impact of the pipe material on the water quality. In rural conditions the water velocity is very low, which leads to high water retention time in the system and thus prolonged contact between water and pipe material. In the article, on the basis of field and laboratory tests effects of this interaction has been tested. The study included tests of elemental composition of water samples, with particular emphasis on the content of lead. Measurement points of the water samples were selected on the basis of a preliminary calibrated model of the tested water supply system. In addition, analyses of deposit accumulated on the inner surface of the pipe were also carried out.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W celu zapewnienia wody o wymaganej jakości i zapobiegania jej wtórnemu skażeniu mikrobiologicznemu, jest ona poddawana dezynfekcji za pomocą różnych dezynfektantów. Jednym z najpopularniejszych sposobów dezynfekcji wody jest jej chlorowanie. Prognozowanie zmian jakości transportowanej wody jest możliwe dzięki licznym modelom matematycznym jakości wody. Symulują one zmiany stężenia związków w systemie wodociągowym, ich reaktywność oraz pozwalają na śledzenie rozprzestrzeniania się środka dezynfekcyjnego i jego rozkładu. W pracy przeprowadzono badania symulacyjne rozkładu stężenia chloru z wykorzystaniem programu EPANET 2.0 w wybranym fragmencie rzeczywistej sieci wodociągowej. Do symulacji wykorzystano skalibrowany model hydrauliczny sieci. Przeprowadzono także badania laboratoryjne mające na celu wyznaczenie współczynnika rozkładu chloru w masie wody zasilającej badany system.
EN
In order to provide water of required quality and to prevent its microbiological recontamination, the water is disinfected by using various disinfectants. One of the most popular methods of disinfection is chlorination. Forecasting changes of quality parameters of transported water is made possible by numerous mathematical models of water quality. These models simulate changes of concentration of compounds in a water supply system, their reactivity, and they allow to track the decay of disinfectant. In this paper simulations of chlorine decay with the use of EPANET 2.0 in a selected part of the real water distribution system was conducted. For the simulation a calibrated hydraulic model of the network was used. Laboratory tests were also carried out to determine the coefficient of bulk decay of chlorine.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.