Problematyka doboru właściwej metody remontu sieci gazowej w coraz większym stopniu i zakresie dotyczy metod renowacji. Jednym z takich rozwiązań jest technologia Primus Linę której praktyczne wykorzystanie może przyczyniać się do odtworzenia istniejącej infrastruktury gazowej zwłaszcza w terenach „trudnych” gdzie dotychczasowe metody mogą okazać się niemożliwe do zastosowania lub nieefektywne. Artykuł przedstawia rzeczywiste zastosowanie technologii Primus Line Line, która z powodzeniem choć nie bez komplikacji została wykorzystana do renowacji gazociągu średniego ciśnienia DN 250 stal o ciśnieniu roboczym około 300kPa w miesiącu maju i czerwcu 2016 roku. Istotność przedstawionych w artykule prac charakteryzuje tak położenie gazociągu pod dnem Wisły jak i jego znaczenie dla systemu zasilania w gaz miasta Krakowa. Na powyższe nałożyły się liczne w latach ubiegłych awarie gazociągu skutkujące koniecznością zatrudnienia wykfalifikowanych ekip płetwonurków celem zastopowania wycieku gazu z gazociągu.
EN
The issue of selection of the appropriate method of gas networks repair in increasingly greater scope and extent is related to renovation methods. One such solutions is Primus Line technology, practical use of which might contribute to the restoration of the existing gas infrastructure, particularly in the “difficult” areas where the current methods could be non-effective or impossible to employ. The article presents the actual application of Primus Line technology which has been successfully used, although not without complications, for the renovation of medium pressure gas pipeline DN 250 steel, with a working pressure of about 300kPa in May and June of 2016. The significance of the work presented in the article is characterized by the location of a gas pipeline at the bottom of the Vistula River and its importance for the gas supply to the city of Krakow. Abovementioned factors overlapped with numerous failures of the pipeline in the past which required the employment of qualified teams of divers whose aim was to stop the leakage of gas from the pipeline.
W artykule przedstawiono udział gazu ziemnego w strukturze zużycia energii pierwotnej w Polsce i krajach UE. Zwrócono uwagę na główne kierunki i uwarunkowania gospodarki gazem ziemnym (zasoby, wydobycie, struktura importu). W sposób szczególny przeanalizowano obecny stopień wykorzystania gazu ziemnego, jako paliwa do wytwarzania energii elektrycznej w wybranych krajach UE. Zaprezentowano także główne perspektywy rozwoju sektora gazu ziemnego w świetle projektu Polityki energetycznej Polski do 2030 roku oraz przedstawiono ocenę szans i barier rozwoju energetyki gazowej.
EN
In the article, the role of the natural gas in the structure of the primary energy usage in Poland and in the EU countries has been presented. The article stresses out the main directions of natural gas management and the factors determining the natural gas management (resources, production, import structure). The main focus rests upon the current level of the natural gas exploitation as a fuel in generation of electricity in selected member states. The main perspectives for the natural gas sector in the light of "The Poland's Energy Politics to 2030" project have been presented. Moreover, the article contains the analysis of the opportunities and obstacles for the development of the gas power sector.
Opinie dotyczące bezpieczeństwa energetycznego są zawsze wypadkową naszych przekonań, stanu wiedzy oraz świadomości (bądź też braku świadomości) występujących zagrożeń. Istotnym mankamentem analiz bezpieczeństwa energetycznego tak oczywistym a równocześnie niedostrzegalnym jest więc subiektywność dokonywanych ocen. Subiektywność ta w powiązaniu z nieusystematyzowanym i niejawnym (a wręcz czasem nawet nieuświadomionym) procesem oceniania powoduje również, iż analizę taką cechuje brak powtarzalności oceny.
Obecnie coraz większą uwagę przywiązuje się do ograniczenia negatywnego wpływu działalności człowieka na środowisko przyrodnicze. Tak wynika z polityki energetycznej UE (rozwój odnawialnych źródeł energii, ograniczenie emisji CO2, zmniejszenie energochłonności), a także wiele państw, zwłaszcza rozwiniętych gospodarczo, stawia sobie ambitne cele w zakresie troski o środowisko przyrodnicze.
Obecnie coraz większą uwagę przywiązuje się do ograniczenia negatywnego wpływu działalności człowieka na środowisko przyrodnicze. Tak wynika z polityki energetycznej UE (rozwój odnawialnych źródeł energii, ograniczenie emisji CO2, zmniejszenie energochłonności), a także wiele państw, zwłaszcza rozwiniętych gospodarczo, stawia sobie ambitne cele w zakresie troski o środowisko przyrodnicze.
Artykuł przedstawia analizę przekształceń sektora gazowniczego na podstawie przyjętych uregulowań unijnych, ustawodawstwa polskiego i przyjętych do realizacji programów rządowych od roku 1996, kiedy to po przekształceniu z przedsiębiorstwa państwowego - zostało powołane polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) S. A. Artykuł uwzględnia analizę kolejnych programów restrukturyzacji organizacyjnej i prywatyzacji PGNiG. Nawiązuje również do aktów prawa wspólnotowego oraz przepisów znowelizowanej ustawy - Prawo Energetyczne. W artykule podjęto próbę oceny wprowadzanych zmian w oparciu o przyjęte programy rządowe i przepisy prawa.
EN
This paper presents an analysis of transformations in gas sector under current EU regulations, Polish law and government programs accepted for implementation since 1996, when after the transformation of state-owned enterprise PGNiG the joint stock company Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) S. A. fully owned by state, has been established. The paper contains analysis of subsequent restructuring programs including organizational transformation and privatization. It also refers to EU legal acts and amended Energy Laws Act. The paper attempts to evaluate the transformations implemented as a result of government programs and laws.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł w swoim zamierzeniu ma być jedynym z przyczynków do dyskusji nad stworzeniem jednolitej i kompleksowej polityki energetycznej Polski ujmującej w swych ramach również aspekt bezpieczeństwa energetycznego. Fakt, że do dnia dzisiejszego po-lityka energetyczna ma "wiele twarzy" świadczy z jednej strony o złożoności zagadnienia, z drugiej zaś o braku determinacji ze strony rządzących, aby coś w tym kierunku zmienić. Artykuł w swoim zamierzeniu nie odnosi się jednak do bieżących wydarzeń na krajowym i światowym rynku energii, a jedynie przybliża koncepcje zasad oceny i monitoringu bezpieczeństwa energetycznego. Jest zatem teoretyczną analizą tego czym jest bezpieczeństwo energetyczne i jak to bezpieczeństwo energetyczne można zmierzyć.
EN
This paper is a contribution to the discussion on creating a uniform and complex energy policy of covering the energy safety aspect. The multi aspect character of energy policy proves that the complex, and also lack of determination of the decision-makers in this respect. The paper does not refer to all current events in Poland's and the World's energy market; it only principles of evaluation and monitoring of energy safety. Thus, it is a theoretical analysis of energy safety and its future trends.
Artykuł zawiera analizę uregulowań prawnych i organizacyjnych dotyczących zasady TPA (Third Part Access) w sektorze gazowniczym na polskim rynku. Przedstawia również chwilę wprowadzania zasady TPA na polski rynek, jak również funkcjonowania jej na rynku brytyjskim. W artykule przedstawiono opis zmian dostosowawczych do wymagań Unii Europejskiej w polskim sektorze gazowniczym ze szczególnym uwzględnieniem przesyłu i dystrybucji. Uwzględnione zostały uregulowania dotyczące ustalania taryf gazowych w warunkach zliberalizowanego rynku gazu. Przedstawiono również możliwości stosowania odstępstw od zasady TPA, uregulowanych przez dyrektywę gazową. Zaprezentowano praktyczne zastosowanie zasady TPA na polskim rynku gazowniczym, uwzględniając nakłady inwestycyjne w procesie eliminowania barier w jej stosowaniu. W artykule scharakteryzowano także doświadczenia brytyjskie w procesie funkcjonowania zliberalizowanego rynku gazowniczego. Rynek ten może stanowić przykład zmian, które mogą wystąpić również w polskim sektorze gazowniczym w procesie stosowania zasady TPA. Zmiany te mogą dotyczyć: - zachowań klientów, - oferty dostawców, - poziomu cen, - struktury graczy rynkowych, - polityki PGNiG.
EN
This paper presents the legal and organization analysis of TPA (Third Part Access) in the gas distributing business in the Polish market. There is described the situation of introduction of TPA in the Polish gas market and there is also included an analysis of British gas market. In the article there is a description of changes demanded from European Union to be put in action in the Polish gas sector, especially included the transfer and distribution. There is included the regulations of creating gas tariffs in liberated gas market. The paper also shows the possibilities of apostasy of TPA regulated by gas directive. There is presented practical site of introduction of TPA in the Polish gas market taking into consideration investments in process of eliminating barriers. This article also presents experiences of function of liberated British gas market. This market can be an example of possible changes, which can also happen in Polish gas sector in introduction of TPA. The changes can affect: - clients behaviour, - offer of gas companies, - level of prices, - structure of market players, - PGNiG's politics.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The presented subject is part of a sequence of complex energy safety issues covering the present state and perspectives of providing Poland with energy raw minerals. An attempt was made to theoretically analyze factors determining the growth or decrease of energy safety level, with an evaluation model of energy safety model as an outcome. This model was based on the multicriterial analysis method. The input data for the analysis came from scenarios described in governmental documents: . ,,Assumptions of Poland's energy by the year 2020" (Survival, Reference, Progress Plus Scenarios). . ,,Poland's energy policy by the year 2025" (Treaty, Coal Basic, Gas Basic, Efficiency Variants). The eighth scenario was the author's variant, which according to the Authors enables maximization of the assumed partial evaluation parameters. The analysis of the model indicated a multiaspect character of the energy safety problems A vast range of quantitative and qualitative factors had to be accounted for. As a result of the analysis a quantitative analysis of specific scenarios was presented under the angle of providing energy safety for Poland.
PL
Podjęty temat ma na celu próbę przedstawienia złożoności problemów, które należy uwzględnić w ocenie bezpieczeństwa energetycznego. Bezpieczeństwo energetyczne jest pochodną bilansu energetycznego oraz zjawisk, które towarzyszą jego tworzeniu, dlatego też w artykule przedstawiono podstawowe informacje z zakresu kształtowania się bilansu paliwowo-energetycznego Polski w latach 1950-2003. Dokonano również analizy znaczenia poszczególnych nośników energii dla gospodarki krajowej w perspektywie roku 2020. Analiza ta objęła prognozy zapotrzebowania na energie pierwotną określone w dokumencie ,,Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku" oraz "Polityce energetycznej Polski do 2025 roku". Projekcje zapotrzebowania zestawiono ze sobą celem zbadania różnic w prognozowanych bilansach energetycznych Polski. Wykazane rozbieżności dotyczą przede wszystkim początkowych lat ujętych w prognozach (lata 2005-2010) co jednoznacznie wskazuje na dużą dezaktualizacje przyjętego modelu zapotrzebowania określonego w ,,Założeniach polityki energetycznej Polski do 2020 roku". Jak wykazano, perspektywy bilansu energetycznego mimo istotnej modyfikacji (w stosunku do stanu obecnego) związane będą nadal z dominacja paliw stałych. Determinantą takiego stanu rzeczy jest bogata baza surowcowa oraz rozbudowana infrastruktura wydobywcza i przetwórcza. Tym niemniej w świetle przeprowadzonej analizy, w horyzoncie następnych piętnastu lat rysuje się niezależnie od przyjętej prognozy i scenariusza, rosnące znaczenie paliw węglowodorowych oraz szeroko pojętej energetyki odnawialnej. W artykule dokonano semantycznej analizy pojęcia bezpieczeństwa energetycznego formułowanego w sposób odmienny m.in. w wspomnianych dokumentach. Wykazano, iż zróżnicowanie przedstawianej definicji bezpieczeństwa energetycznego wynika z trudności ujęcia wielopłaszczyznowości zagadnienia w jedną zwartą regułę. Nieostrość i wieloaspektowość bezpieczeństwa energetycznego przejawia się w fakcie, iż można go odnosić do bezpieczeństwa lokalnego jak i międzynarodowego można również rozpatrywać zagadnienie w szeregu kryteriów o przeciwstawnym charakterze np. ekonomicznym, środowiskowym czy społecznym. Wszystko to sprawia, iż analiza bezpieczeństwa energetycznego obarczona jest problemem subiektywności oceny. Ocena ta uzależniona jest każdorazowo od ważności poszczególnych komponentów określających fragmentarycznie badane zagadnienie. Istotność oraz dobór komponentów bezpieczeństwa energetycznego określana jest zazwyczaj w sposób autorytatywny na bazie dostępnych przesłanek przez decydenta lub decydentów. W praktyce sprowadza się to zazwyczaj do określenia wybranych wskaźników oceny cząstkowej na bazie, których w sposób intuicyjny formułuje się ogólną ocenę bezpieczeństwa energetycznego. Na powyższą analizę nakłada się również konieczność rozpatrywania czynników, których spełnienie jest wzajemnie sprzeczne. Analizę taką cechuje brak powtarzalności oceny, z uwagi na różny i często nie usystematyzowany proces określania bezpieczeństwa energetycznego. Końcowa ocena częstokroć sprowadza się do stwierdzenia czy i w jakim stopniu bezpieczeństwo energetyczne Jest zagrożone. Jest to Istotny mankament me tylko w trakcie procesu oceny, ale również w przypadku potrzeby monitorowania stanu bezpieczeństwa energetycznego. Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania z wiązane z trudnościami określenia bezpieczeństwa energetycznego zaproponowano model jego oceny oparty na analizie wielokryterialnej. Wykorzystanie analizy wielokryteńa1nej do budowy modelu oceny bezpieczeństwa energetycznego zostało podyktowane koniecznością rozpatrywania szeregu czynników takich jak samowystarczalność, wskaźnik dywersyfikacji, wielkość zapasów, sytuacja polityczna, koszty środowiskowe, itp. których łączne rozpatrywanie wymaga poszukiwania rozwiązania będącego kompromisem miedzy kilkoma funkcjami celu. Brak możliwości mierzenia i monitorowania wszystkiego i związane z tym koszty, narzucają konieczność przyjęcia listy wskaźników oceny cząstkowej w śród których obok wskaźników ilościowych znaczna część zajmują wskaźniki natury jakościowej. Zasadniczym zadaniem wskaźników jest zobrazowanie stopnia realizacji przyjętych celów zawartych w definicjach bezpieczeństwa energetycznego. Dlatego też w pracy zaproponowano zestaw wskaźników oceny cząstkowej stanowiący pewne instrumentarium przeprowadzonej analizy. Dokonano podziału i weryfikacji przyjętych wskaźników ze względu na główne czynniki opisujące kształt bezpieczeństwa energetycznego oraz poziom ich istotności. Zaproponowano również kila systemów nadawania wag poszczególnym wskaźnikom wraz z preferowaną w analizie bezpieczeństwa metodą AHP. Końcowy etap pracy obejmuje przedstawienie przykładu analizy bezpieczeństwa energetycznego przeprowadzonego za pomocą zaproponowanej metodologii. Podstawą analizy stały się scenariusze rozwoju sytuacji energetycznej zawarte w przytoczonych wcześniej dokumentach tj. scenariusze przetrwania, odniesienia, postępu plus, traktatowy, podstawowy węglowy, podstawowy gazowy i efektywności. Jako ósmy przedstawiono scenariusz autorski cechujący się maksymalizacją wskaźników pod kątem zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego. Przeprowadzona analiza dotyczyła nośników energii pierwotnej a więc węgla kamiennego, ropy naftowej gazu ziemnego oraz energii odnawialnej wg prognoz dla roku 2020. Otrzymane wyniki odzwierciedlają stopień realizacji celów zapisanych w definicji bezpieczeństwa energetycznego. Przedstawione wielkości wskaźnika końcowej oceny stanowią pewną hierarchizacje scenariuszy rozwoju sytuacji energetycznej pod kątem poziomu bezpieczeństwa energetycznego uwzględniając m.in. imperatyw pewności dostaw, aspekty ekonomiczne, środowiskowe oraz polityczne. Zaproponowana w pracy metodyka oceny bezpieczeństwa energetycznego nie zwalnia co prawda decydenta z odpowiedzialności za przeprowadzoną analizę, czyni jednak proces oceny bardziej komfortowym, racjonalnym, przez co zarówno czas podejmowania decyzji jak i ich jakość mogą ulec wyraźnej poprawie.
Dla zapewnienia właściwego funkcjonowania gospodarki, w tym również bezpieczeństwa energetycznego, państwo winno dysponować długofalową strategią opartą na prognozach rozwoju sytuacji energetycznej. Zgodnie z wymogami prawa energetycznego aktualnym dokumentem mającym odzwierciedlać politykę energetyczną rządu jest "Polityka energetyczna Polski do 2025 roku". W artykule zestawiono prognozy zapotrzebowania na nośniki energii pierwotnej oraz przedstawiono model oceny bezpieczeństwa energetycznego.
EN
Proper functioning of economy, power safety including, necessitates working out a long-term strategy based on predictions. According to the requirements of the power law, the present energy policy of Poland is represented by "Power Policy of Poland by the year 2025". The paper consists of prognoses listed against the predicted demand for primary energy carriers. An assessment model of power safety is presented in the paper.
Trafne określenie perspektywicznego zapotrzebowania na surowce energetyczne jest podstawą kreowania polityki energetycznej państwa. Szereg czynników wpływających na rozwój sytuacji energetycznej przy zachodzących przemianach gospodarczych sprawia, iż prognozowanie zapotrzebowania na poszczególne nośniki energii jest zagadnieniem trudnym i obarczonym dozą niepewności. Istotą podejmowania racjonalnych działań w sektorze energii jest jednak posiadanie wiedzy co do możliwości kształtowania się potrzeb energetycznych w horyzoncie minimum kilkunastoletnim. W artykule zestawiono powstałe w ostatnich latach prognozy oraz dokonano wstępnej analizy różnic w projekcji zapotrzebowania na energię do roku 2025.
EN
Precise determination of perspective demand for energy minerals underlies the power policy of Poland. A number of factors influencing the development of power situation in changing economic conditions causes that prediction concerning energy carries is very difficult and burdened with high degree of uncertainty. To rationally take decisions concerning energy carriers it is crucial to know the trends in power demands in over ten years' perspective. The prognoses made in the last years are listed and preliminarily analysed for the differences in the projected need for energy by the year 2025.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dywersyfikacja dostaw gazu z importu w naturalny sposób wiąże się z odpowiednim poziomem bezpieczeństwa energetycznego. W warunkach polskich zróżnicowanie tych dostaw związane jest z poniesieniem dodatkowych kosztów. Koszty te mogą wynikać zarówno z różnicy ceny gazu zawartej w kontraktach, jak i konieczności pokrycia kosztów inwestycyjnych. Świadome działanie w tym zakresie wymaga określenia ceny tego bezpieczeństwa i decyzji, czy tę cenę warto ponieść. W artykule podjęto aktualny problem dostaw gazu z zagranicy i związany z tym poziom jego dywersyfikacji. Scharakteryzowano kontrakty na import gazu ziemnego do Polski oraz wynikające z nich ilości zakontraktowanego gazu.
EN
The growth of the demand for natural gas and independence of its rate signify depending of import dependence and drop of self-reliability. The safety of import will mainly influence the safety of natural gas deliveries to the Polish market. Therefore, the diversification of energy materials, especially when home reserves are insufficient, is on of the most vital aspects of energy safety. Sources and directions of natural gas deliveries as well as their influence on the level of energy safety, are discussed in the paper. The course of the basic energy safety indices was predicted for the years 2005-2020.
Stopień niezawodności dostarczania energii, jakość świadczenia usług energetycznych i ich ceny stoją u podstawy rozwoju gospodarczego kraju. W artykule dokonano analizy podstawowych wskaźników opisujących poziom bezpieczeństwa energetycznego zwracając uwagę na jakościowy i ilościowy aspekt funkcjonowania infrastruktury energetycznej. Polska jako kraj bogaty w zasoby paliw stałych musi podjąć rozsądny kompromis miedzy dywersyfikacją opartą na imporcie a wykorzystaniem i rozwojem własnej bazy paliwowo-surowcowej.
EN
The degree of reliability of power supplies, quality of services and prices condition the economic development of Poland. The basic factors describing the level of energy safety are described, taking into account the quantitative and qualitative aspect of power infrastructure in Poland. Poland is rich in solid fuels and has to make a reasonable compromise between diversification based on import and development of own fuel-raw mineral base.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rozwój gospodarki uzależniony jest od stabilnego i stałego dostępu do różnorodnych nośników energii. Zapewnienie dostaw niezbędnego minimum energii w każdym kraju jest podstawowym warunkiem bezpieczeństwa państwa i jego obywateli. Zwiększająca się zależność gospodarki Polski od paliw pochodzących ze źródeł zewnętrznych, jak i ryzyko stąd płynące skłaniają do analizy roli rodzimej infrastruktury technicznej w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Polska jako kraj bogaty w zasoby paliw stałych musi podjąć rozsądny kompromis między dywersyfikacją opartą na imporcie a wykorzystaniem i rozwojem własnej bazy paliwowo-surowcowej.
EN
Economic development is conditioned by steady and permanent access to various energy carriers. Safe deliveries of necessary minimum of energy precondition security of a given country and its citizens. The increasing dependence of Poland on external fuels and the respective risk prompts an analysis of the role of Polish technical infrastructure to provide energy safety to the country. Poland abounds in solid fuel resources, therefore it should undertake a reasonable compromise between diversification based on import on one hand, and the use and development of own fuel-mineral base, on the other hand.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Generalnym dążeniem regionu państw Europy Środkowo-Wschodniej jest integracja z Unią Europejską i - co za tym idzie - osiągnięcie zachodnioeuropejskiego standardu życia. W dziedzinie energii oznacza to podobny poziom zużycia energii, a także podobną efektywność jej wykorzystania. Istnieje ścisła korelacja pomiędzy społeczno-gospodarczym rozwojem kraju a rozwojem kompleksu paliwowo-energetycznego. W celu właściwego uwzględnienia tej zależności prowadzi się od lat szereg analiz i badań prognostycznych. Aktualne "Założenia Polityki Energetycznej Polski do 2020 roku" mają za zadanie formułować główne kierunki i zadania polityki energetycznej kraju oraz określić sposoby ich realizacji. O tym, na ile te założenia się sprawdzą, zadecyduje przyszłość i my sami, dlatego też zagadnienie to powinno być objęte systematyczną analizą, odpowiadającą zmieniającej się sytuacji politycznej i gospodarczej naszego kraju.
EN
The general trend of the Central and East Europe countries is to integrate with the European Union, which reflects their old urge to acquire the West European standard of life. As far as energy is concerned, this means a similar level of energy consumption and a similar efficiency of its utilisation. A close correlation exists between social/economic development of a country and the fuel/energy development. To properly utilise this correlation, a number of analyses and prognoses have been made for years. The objective of the present "Assumptions for Polish Energy Policy by 2020" is to outline the main directions and tasks of energy policy in Poland and determine the ways of their realisation. The feasibility of these tasks will be verified in the future by ourselves, therefore it is important that this issue is systematically analysed, paying attention to the changing political and economic situation in Poland.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Pozyskanie energii we współczesnym świecie oparte jest głównie na źródłach paliw kopalnych. Rodzi to określone konsekwencje natury ekonomicznej, a również ekologicznej i społecznej. Podstawą analizy ekonomicznej w gospodarce paliwowo-energetycznej są ceny poszczególnych paliw, a w konsekwencji - ceny jednostki energii z nich uzyskiwanych. Analiza jakościowa paliw w powiązaniu z analizą kosztów ich zakupu pozwala na określenie przydatności danego paliwa do określonych procesów wytwarzania energii. Powinna być więc naturalnym składnikiem oceny racjonalności użytkowania paliw.
EN
Nowadays recovery of energy is mainly based on fossil fuels. This has a definite economic, environmental and social significance. Economic analysis is based on prices of individual fuels, and so, unit prices for energy obtained from these sources. After making a quantitative analysis of fuels as related to the cost of purchase, it is possible to determine the usefulness of a given type of fuel to definite processes of energy production. Therefore, it should be taken into consideration when assessing fuels utilisation.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Polska gospodarka energetyczna już nie tylko powinna, ale musi swoje zamierzenia opierać na realnym rachunku techniczno-ekonomicznym z zastosowaniem właściwych modeli matematycznych i wyborze rozwiązań minimalizujących straty energii. Gwałtowny wzrost cen paliw i energii oraz przewidywania w tym zakresie, narzucają konieczność ograniczenia lub przynajmniej utrzymania ich zużycia na obecnym poziomie. W artykule scharakteryzowano koszty wynikłe z procesu wytwarzania energii i dostarczania jej do odbiorcy. Przedstawiono również sposoby ograniczenia zużycia paliw i energii poprzez aktywne działania po stronie podażowej i popytowej. Dokonano również analizy ryzyka wpływu przedsięwzięć energetycznych na życie człowieka.
EN
Polish energy management should, or rather must based on a real technical-economic calculus accounting for proper mathematical models and selection of solutions minimising energy losses. The present and the expected rapid increase of fuel and energy prices impose certain limitations or at least maintaining the status quo. The paper gives a characteristic of costs related to the process of energy production and distribution to the customers. The ways of limiting the fuel and energy consumption by affecting the demand and capability factors, were analysed too. The risk analysis was made in view of the influence of energy enterprises on the human life.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Referat przedstawia naturalne i antropogeniczne źródła zanieczyszczenia powietrza. Największym antropogenicznym źródłem emisji różnych substancji do atmosfery jest proces energetycznego spalania paliw kopalnych. Do analizy jakościowej przyjęto strukturę zużycia nośników energii pierwotnej w gospodarce narodowej Polski z 1998 r. i dopuszczalne stężenia substancjami zanieczyszczającymi powietrze. Ponadto w referacie podano charakterystykę mechanizmu tworzenia się i redukcji zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery substancjami spalania paliw kopalnych.
EN
The paper deals with natural and anthropogenic sources of air pollution. The biggest anthropogenic source of various emissions to the atmosphere is the process of fossil fuel combustion in the process of energy generation. The quantitative analysis was based on the structure of primary energy carriers consumption in Poland in 1998 and the concentration of admissible air pollutants. Moreover, there was given the mechanism of production and reduction of pollutions emitted to the atmosphere, i.e. products of fossil fuels combustion.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.