Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 Problemy Techniki Uzbrojenia

1 2023

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Metodyka oznaczania śladów materiałów wybuchowych oraz ich pochodnych w złożonych matrycach na przykładzie wykorzystania biowskaźnika akumulacji

Baran Piotr A., Mazur Izabela, Kasprzak Piotr, Modzelewski Damian, Tszydel Mariusz, Błońska Dagmara

Problemy Techniki Uzbrojenia

2023

R, 52, z. 164

43--65

W XXI wieku, różne wydarzenia polityczne i społeczne powodują pojawianie się nowych zagrożeń związanych z produkcją, przechowywaniem i użyciem środków bojowych zawierających kruszące materiały wybuchowe. Zanieczyszczenia stanowią wyzwanie dla specjalistycznych laboratoriów, które zajmują się ich wykrywaniem i identyfikowaniem źródła pochodzenia. Niestety, tego typu zanieczyszczenia mają poważny wpływ na ludzkie zdrowie powodując m.in. poważne uszkodzenia układów i narządów człowieka, a także długotrwałe skutki zdrowotne, takie jak choroby nowotworowe i inne poważne zaburzenia zdrowia. Dlatego ważne jest, aby zwrócić uwagę na te zagrożenia i zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zapobiegać ich pojawianiu się i zminimalizować ich szkodliwe skutki. W badaniach ekosystemów częstym problemem jest niskie stężenie badanej substancji, które jest poniżej limitu detekcji urządzenia. W takich przypadkach biowskaźniki kumulacji okazują się być bardzo pomocne. Biomarkery są doskonałym narzędziem do wykrywania zanieczyszczeń w wodzie płynącej i w glebie Dzięki nim można stwierdzić obecność określonych czynników chemicznych, a jednocześnie są one czułym wskaźnikiem reakcji ekosystemu na skażenie. W oparciu o chromatografię cieczową została opracowana uniwersalna metoda, która umożliwia analizę trotylu i jego pochodnych w wytypowanym przez nas biowskaźniku akumulacji - larwach chruścików z gatunku Hydropsyche angu-stipennis, Curtis 1834 oraz próbkach gleby, czy innych złożonych matrycach. Metoda chromatograficzna pozwala na ilościowe i jakościowe oznaczenie różnych pochodnych trotylu, takich jak 2,6-diamino-4-nitrotoluen, 2,4-dia-mino-6-nitroto-luen, 1,3,5-trinitrobenzen, trójnitrotoluen, 2-amino-4,6-dinitrotoluen, 4-amino-2,6-dinitrotoluen i tetrylu w złożonej matrycy biologicznej. Dodatkowo prze-prowadzono badanie efektu kumulacji trotylu w tkance larw chruścików poddanych ekspozycji w rozworach testowych zwierających trotyl przez 1 do 24 godzin. Zauważono efekt wysycenia oraz zmierzono stężenie pochodnych trotylu. Zaobserwowane efekty potwierdziły użyteczność wytypowanej larwy jako biowskaźnika akumulacji zanieczyszczeń trotylu w ekosystemie.

Different political and social events of the 21th century have been bringing about the appearance of new threats connected with production, storing and using of combat assets containing the high explosive materials. The contaminations are challenging for specialised laboratories dealing with their detection and identification of sources of origin. Unfortunately, such contaminations have a serious influence into the human health causing for instance significant injuries of human systems and organs, and long term problems with the health such as cancer diseases and other serious health disturbances. Therefore, it is important to focus attention on these threats, and to do everything possible to prevent their appearance and minimise the harmful effects. A low concentration of tested agent, below the instrument detection threshold, is a frequent problem at investigations of ecosystems. In such cases biomarkers of cumulation prove to be very helpful. Biomarkers can be a perfect tool for detection of contaminations in the flowing water and in the ground. They can be used to establish the presence of specific chemical agents and at the same time they are a sensitive indicator of eco-system’s reaction to the contamination. A universal method was developed basing on the liquid chromatography for analysis of trotyl and its derivatives present in larvae of caddisflies from species of Hydropsyche angustipennis, Curtis 1834, and in the samples of soil, or in other complex matrixes. The chromatographic method can label quantitively and qualitatively different derivatives of trotyl, such as 2,6-diamino-4-nitrotoluene, 2,4-dia-mino-6-nitrotoluene, 1,3,5-trinitrobenzen, trinitrotoluene, 2-amino-4,6-dinitrotoluen, 4-amino-2,6-dinitrotoluen, and tetryl in a complex biologic matrix. Additionally, an effect was investigated of trotyl cumulation within 1 to 24 hours in the tissue of cad-disfly larvae subjected to exposition of tested solutions contained trotyl. An effect of saturation was noticed and the concentration of trotyl derivatives was measured. Observed effects con-firmed the usefulness of chosen larvae as a bio-indicator of trotyl contamination accumulation in ecosystem.