Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Czynniki chłodnicze – konsekwencje wdrażania rozporządzenia w sprawie F-gazów. Ekologia i rynek

Dobrzyński M.

Rynek Instalacyjny

|

2018

|

Nr 10

55--56

PL

O wyborze optymalnego czynnika chłodniczego decyduje wiele parametrów. Wydajność energetyczna urządzeń przy zastosowaniu poszczególnych czynników jest oczywiście wciąż bardzo istotna, bo ma przełożenie na koszty eksploatacji. Jednak przyszłość czynników uwarunkowana jest w dużej mierze względami ekologicznymi oraz bezpieczeństwem użytkowania i serwisowania.

2

Application of Rapid Prototyping technology in the manufacturing of turbine blade with small diameter holes

Deja M., Dobrzyński M., Flaszyński P., Haras J., Zieliński D.

Polish Maritime Research

|

2018

|

S 1

119--123

EN

The article presents the possibilities++ of using Rapid Prototyping (RP) technology in the manufacturing of turbine blades with small diameter holes. The object under investigation was gas turbine blade with small diameter cooling holes and holes for generating longitudinal vortices. A turbine blade model was produced by means of Direct Metal Laser Sintering (DMLS) technology and subsequently validated in terms of detection and accuracy of the obtained holes. The application of the computer tomography and digital radiography technique resulted in obtaining a series of cross-sections of the turbine blade model with a series of holes. Particular attention was pointed out at the investigation of the locations of micro-holes with a diameter of 0.3 mm. It turned out that it was impossible to make such small holes by the RP method. In the following part the results of the study on the possibilities of making the micro-holes using electrical discharge method have been presented. In addition, proposition of further works such as the development of the considerations and issues discussed in this article, has been offered.

3

Analysis and evaluation of grouping methods for effective cutting tool operation

Dobrzyński M., Przybylski W.

Journal of Machine Construction and Maintenance - Problemy Eksploatacji

|

2018

|

no. 1

53--61

EN

This article presents the possibilities for using cluster analysis in the assignment of machine tools in automated manufacturing systems. Based on the similarity of manufacturing processes in the system, cutting tools have been grouped. The objective was to obtain groups of similar objects, which could potentially ensure the reduction of the frequency and time of setups, optimizing the maintenance of tool resources and improving the efficiency and quality of production. With the application of similarity coefficients and hierarchical clustering algorithms, tool sets were formed with their composition specified. The assumed key factor was the limited tool magazine capacity for the machine tool. Therefore, it was necessary to separate the group with the largest multiplicity, not exceeding the assumed tool magazine capacity, from each group. The final part of the study includes an evaluation of the obtained solutions with selected measures used.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono możliwości zastosowania analizy skupień w przydziale narzędzi do obrabiarek w zautomatyzowanych systemach wytwarzania. Bazując na podobieństwie używanych w systemie procesów wytwórczych grupowaniu, poddano narzędzia obróbkowe. Celem było uzyskanie grup obiektów podobnych, które potencjalnie zapewnić mogły zmniejszenie liczby i czasu przezbrojeń, lepsze wykorzystanie zasobu narzędziowego oraz poprawę efektywności i jakości produkcji. Z wykorzystaniem współczynników podobieństwa i hierarchicznych algorytmów grupowania stworzono zestawy narzędziowe i określono ich skład. Jako czynnik kluczowy przyjęto ograniczoną pojemność magazynu narzędziowego obrabiarki. Koniecznym stało się zatem wyodrębnienie z każdej możliwej liczby grup grupy o największej liczności, która nie przekraczała założonej pojemności magazynu narzędziowego. W ostatniej części opracowania przeprowadzono ocenę uzyskanych rozwiązań z wykorzystaniem wybranych miar.

4

Zastosowanie materiałów biodegradowalnych w stomatologii : przegląd piśmiennictwa

Cykowska-Błasiak M, Woźna A., Dobrzyńska I., Dobrzyński M., Kosior P.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 6

412--416

PL

W zależności od rodzaju utraconej struktury tkankowej w obrębie układu stomatognatycznego lub przerwania jej ciągłości mogą być wykorzystywane różne biomateriały, które powinny spełniać określone właściwości mechaniczne. Stosowane implanty, skafoldy, a także śruby, mikropłytki lub klamry zazwyczaj wykonane są z tytanu lub jego stopów. Postęp w dziedzinie biomateriałów spowodował, iż współcześnie wykorzystywane są również materiały biodegradowalne, które po spełnieniu swojej funkcji reparacyjnej ulegają samoistnej degradacji (tj. nici chirurgiczne). W pracy przeanalizowano piśmiennictwo dotyczące wykorzystania materiałów biodegradowalnych w stomatologii.

EN

Depending on the type of the lost tissue within the stomatognathic system or breaking of its continuity, various biomaterials having proper mechanical properties can be used. Applied implants, scafolds as well as screws, micro-plates or clamps are usually made of titanium or its alloys. Advances in the field of biomaterials caused that nowadays biodegradable materials are used, and after their reparative function become self-degrading (ie. surgical stitches). The paper analyzes the literature regarding the use of biodegradable materials in dentistry.

5

Zastosowanie komputerowej analizy cefalogramów bocznych głowy – charakterystyka programu Ortodoncja 8®

Smołka P., Sulewski M., Majdan A., Dobrzyński M.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 1

62--65

PL

W pracy przedstawiono zastosowanie komputerowej analizy cefalogramów bocznych głowy przy pomocy programu Ortodoncja 8®. Umożliwia on lekarzowi ortodoncie szybkie przeprowadzenie analizy, łatwy dostęp do bazy pacjentów, przejrzystą prezentację danych, a także możliwość ich wyeksportowania drogą internetową w celu konsultacji z innymi specjalistami. Z kolei tzw. kolor cefalometryczny nadany poszczególnym pacjentom ma ostrzegać klinicystę przed popełnianiem błędów terapeutycznych w danej wadzie szkieletowej.

EN

The paper presents the application of computed analysis of lateral head cephalograms using the Ortodoncja8® software. It allows the orthodontist to conduct quick analysis, easy access to the patients’ database, clear presentation of data and the ability to export them via the internet for consultation with other specialists. In turn, so-called cephalometric color given to a particular patient should alert the clinician against making therapeutic errors in a given skeletal defect.

6

Wykorzystanie autogennego materiału augmentacyjnego pozyskiwanego z zębów własnych pacjenta

Bębenek K., Szczygielski T., Kiryk J., Kosior P., Dobrzyński M., Mikulewicz M.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 4

289--292

PL

Przeszczep tkanki kostnej jest powszechnie znaną i skuteczną metodą wypełniania ubytków osteolitycznych powstałych w wyniku urazów, działań chirurgicznych oraz stanów chorobowych (torbiele, zapalenie przyzębia). Jednym z kluczowych problemów związanych z tym zabiegiem jest ograniczenie ilości materiału możliwego do pobrania przez operatora od pacjenta. Ponadto zabieg na miejscu dawczym wiąże się z dodatkową raną kostną oraz może stanowić problem zarówno estetyczny, jak i funkcjonalny. Rozwiązaniem wymienionych problemów może być zastosowanie autogennych tkanek twardych zęba pacjenta. Zawierają one biozgodną macierz zębinową charakteryzującą się wysokiego rzędu podobieństwem histologicznym i biochemicznym do tkanki kostnej. Możliwość zastosowania materiału zębowego do wypełniania ubytków kostnych nie jest rozwiązaniem nowym – temat ten podejmowany był już w 1967 roku w badaniach nad właściwościami osteogennymi demineralizowanego materiału zębowego i rozwijany jest po dziś dzień. Obecnie do odbudowy tkanki kostnej wykorzystywany jest również materiał o pełnej zawartości frakcji mineralnej, którego użycie znacznie skraca czas zabiegu. W pracy przedstawiono właściwości autogennego materiału zębowego oraz sposób jego uzyskiwania.

EN

Bone tissue graft is a commonly recognised and efficient method of filling osteolitic cavities resulting from injuries, surgical procedures and lesions (cysts, periodontitis). One of the most crucial problems related to this procedure is the limitation of grafting material obtainable from the patient’s tissues. Moreover, graft donoring site operation is associated with an additional bone wound and might result in an aesthetical as well as functional problems. A solution for presented difficulties may be the use of autogenous tooth’s hard tissues, which contain biocompatible dentin matrix of a high histological and biochemical similarity to bone tissue. The possibility of using dental material for filling bone cavities is not a new solution – the osteogenic properties of demineralised dentin material were already examined in 1967 and this concept is still developing. Currently, a material with a full content of the mineral fraction is used for regeneration of bone tissues, which shortens the time of procedure significantly. The paper presents the properties of autologous dental material and a method of its obtaining.

7

Możliwości rekonstrukcji uzębienia przy pomocy implantów bikortykalnych : przegląd piśmiennictwa

Bębenek K., Błaszczyk A., Kiryk J., Kotowski D., Kowalska K., Szczygielski T., Szymonowicz M., Rybak Z., Więckiewicz W., Dobrzyński M., Kosior P., Bryła E.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 2

121--124

PL

Współcześnie implantologia stanowi podstawową metodę zaopatrzenia protetycznego pacjentów z brakami zębowymi, umożliwiając zarówno rehabilitację, jak i rekonstrukcję protetyczną. Implanty cechują się przede wszystkim biozgodnością oraz rozmaitym zastosowaniem klinicznym (wykorzystanie zarówno jako filarów pod prace stałe, jak i do wzmocnienia retencji protez ruchomych). Obok powszechnie stosowanych implantów śródkostnych bazowanych na systemie Brånemarka swoje miejsce znalazły również implanty bikortykalne, oparte o dwie blaszki istoty zbitej, co warunkuje odmienności biomechaniczne oraz kliniczne pracy z tego typu wszczepami. Mogą być one stosowane do odbudowy braków zębowych o rozmaitej etiologii (choroba próchnicowa, periodontopatie, urazy) z bardzo dobrą skutecznością i stanowią alternatywę dla tradycyjnych systemów implantologicznych.

EN

Nowadays, implantology is the basic metod of prosthetic supply of patients with dental deficiencies. It enables both prosthodontic rehabilitation and reconstruction. Implants are primarly biocompatible and of vast clinical application (both as pillars for fixed prosthesis and as an additional retention for mobile ones). Besides the commonly used intraosseus implants based on Brånemark’s system, bicortical implants were brought to stomatology. Since they rest on both layers of lamina dura, their biomechanics as well as clinical approach differs. They can be used to reconstuct teeth loss of a variety of aetiology (caries, periodontitis, traumas) with very high efficacy and constitute an alternatice to traditional implant systems.

8

Badanie materiału resztkowego powstałego w procesie odzysku cynku z pyłów stalowniczych

Hutny A. M., Warzecha M., Stradomski G., Dobrzyński M.

Hutnik, Wiadomości Hutnicze

|

2018

|

Vol. 85, nr 11

399--401

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących analizy materiału pozostałego po odzysku cynku z pyłów stalowniczych. Do badań użyto pyłów stalowniczych pochodzących z elektrostalowni. Średnia zawartość tlenku cynku zawartego w pyłach wynosiła 35% mas. Proces redukcji tlenku cynku przeprowadzono w laboratoryjnym piecu oporowym, w atmosferze argonu. Do redukcji wykorzystano koksik. Pozostały po redukcji materiał przetopiono w laboratoryjnym piecu indukcyjnym. W wyniku procesu otrzymano stop metaliczny, który poddano dalszej analizie chemicznej.

EN

The paper presents the results of research on the analysis of material remaining after the recovery of zinc from steelmaking dust. Steelmaking dust from the electric steelworks was used for the tests. The average content of zinc oxide contained in the dust was 35% wt. The reduction process of zinc oxide was carried out in a laboratory resistance furnace under argon. The coke breeze was used for the reduction. The material remaining after the reduction was melted in a laboratory induction furnace. As a result of the process, a metallic alloy was obtained, which was a subject of a further chemical analysis.

9

Mapowanie percepcji użytkowników systemów rowerów miejskich

Dobrzyńska E., Dobrzyński M.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2018

|

nr 1

29--36

PL

Artykuł prezentuje rezultaty projektu badawczego percepcji użytkowników systemu rowerów miejskich BiKeR w Białymstoku. Powstały model percepcji jest podstawą do modyfikacji systemu rowerów miejskich w celu poprawy jakości usług. Do opracowania danych autorzy zaproponowali hybrydową metodykę będącą połączeniem analizy bibliometrycznej i analizy sieci społecznych SNA. Proces analizy danych pozwolił określić atrybuty systemu mające wpływ na jego postrzeganie przez użytkowników. Opracowana mapa percepcji pozwoliła określić znaczenie poszczególnych atrybutów i powiązania pomiędzy nimi. Głównymi atrybutami warunkującymi percepcję są dostępność i koszty przejazdu. Rowery miejskie są potencjalnym zamiennikiem komunikacji autobusowej, badania nie wykazały postrzegania rowerów jako zamiennika samochodów. Zaproponowana metodologia badań stanowi autorski wkład w rozwój badań nad systemami transportowymi w obszarze logistyki miejskiej. Opracowany model percepcji stanowi nowość w badaniach strony popytowej miejskich systemów komunikacji. Rezultaty badań wspomagają procesy decyzyjne dotyczące systemów rowerów miejskich na etapie ich rozwoju czy modyfikacji.

EN

The article presents the results of a research project referring to users perception of the public bike-sharing system BiKeR in Bialystok. The resulting perception model is the basis for modifications to the urban bikes systems in order to improve services quality. The process of data analysis helped determine the system attributes influencing user perception. The resulting map of perception allowed to determine the importance of individual attributes and relationships between them. The main attributes that determine the perception is the availability and costs of travel. City bikes are a potential replacement for city bus services, it has not been demonstrated of bicycles as a substitute for cars. The proposed methodology is an original contribution to the research of transport systems particularly in the field of urban logistics. The model of perception is new achievement in research of the demand side of urban transport systems. Research results support the decision-making processes of the public bike-sharing systems PBS at the stage of their development or modification.

10

Surface texture of pine wood beams after planing in industrial conditions

Dobrzyński M., Orlowski K. A., Boryczko A.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology

|

2018

|

No. 104

91--95

EN

Measuring the surface features of wooden components after planing is connected with the rising demands regarding to the quality of the painted window frames. In the paper the complex surface texture analysis especially identifying of surface damages using non-contact 3D measurement techniques for precise area measurement were presented.This enabled the study of irregular surface features with sufficient fidelity and resolution. Observed irregularities have diverse sizes and shapes and overlap in numerous layers.Executed in the paper exhaustive evaluation of various aspects of surface condition based on 3D surface texture parameters (ISO 25178) together with additional parameters were essential for defining irregular surface features. All those analysis are crucial for further industrial processes like painting and finally for quality of the entire product.

11

Simulation studies into quayside transport and storage yard operations in container terminals

Deja M., Dobrzyński M., Siemiątkowski M. S., Wiśniewska A.

Polish Maritime Research

|

2017

|

S 1

46--52

EN

The focus of the paper is in quayside transport and storage yard operations in container terminals. Relevant algorithms have been applied and a simulation model adopted. Evaluative criteria chosen for that model were: the total time of ship unloading and the truck utilization level. Recommendations for unloading in berth and yard areas were analysed in three different case studies. Results of simulations and deterministic model based analyses are included.

12

Zastosowanie szablonów chirurgicznych projektowanych na podstawie tomografii komputerowej w zabiegach implantologicznych : charakterystyka systemu DDS-pro®

Kosior P., Dobrzyński M., Kosior I., Bryła E.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2017

|

Vol. 6, nr 1

31--34

PL

Celem pracy jest prezentacja możliwości wspomagania stomatologicznych zabiegów implantologicznych nawigacją komputerową. Koncepcja użycia projektowanych na podstawie tomografii komputerowej szablonów chirurgicznych stanowi przyszłość implantologii. Pozycjonowanie implantów do niedawna było czynnością bazującą wyłącznie na intuicji chirurga, który w oparciu o własne doświadczenie i wyobraźnię przestrzenną poszukiwał ich optymalnej pozycji. Wykonanie szablonów chirurgicznych z zastosowaniem oprogramowania komputerowego jest w chwili obecnej coraz częściej stosowaną procedurą, gdyż znacznie skraca czas zabiegu oraz precyzuje pozycjonowanie implantów w stosunku do istotnych elementów anatomicznych, uwzględniając optymalny kształt planowanej konstrukcji protetycznej. Używanie nawigacji implantologicznej nie jest w stanie jednak zwolnić chirurga z należytej czujności i weryfikacji istotnych szczegółów w trakcie przeprowadzanego zabiegu.

EN

The aim of this study was to present the possibility of dental implant surgery supporting by the use of computer navigation. The concept of surgical templates using which are projected on the basis of computed tomography is the future of implant dentistry. Until recently implants positioning was a procedure solely based on surgeon’s intuition. He sought optimal position of implants basing on his own experience and spatial imagination. Currently, performing of the surgical templates by the use of computer software is more frequently applied procedure, because it significantly reduces treatment time and clarifies the positioning of the implants in relation to important anatomical structures taking into account the optimal shape of the planned prosthetic construction. However, using the implant navigation procedure can not release the surgeon from proper vigilance and verification of important details in the course of implantation.

13

Zastosowanie lasera diodowego SIROLaser Blue® w stomatologii

Dudziak-Milkowska K., Szymonowicz M., Rybak Z., Bębenek K., Błaszczyk A., Kiryk J., Kotowski D., Kowalska K., Szczygielski T., Kosior P., Dobrzyński M., Bryła E.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2017

|

Vol. 6, nr 2

115--118

PL

Technologie laserowe na stałe znalazły swoje miejsce w świecie medycyny. Ich rozwój zawdzięczamy wykorzystywaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, dzięki którym stale zwiększa się spektrum zastosowań klinicznych laserów. Poza niewątpliwą skutecznością tych urządzeń bardzo ważną zaletą są pozytywne odczucia pacjentów, m.in. szybsza rekonwalescencja. Skonstruowanie wydajnej diody laserowej o niebieskim promieniowaniu umożliwiło lepszą absorpcję światła w tkance miękkiej oraz zmniejszyło jego pochłanianie przez tkanki otaczające. W pracy przedstawiono możliwości zastosowania nowoczesnego lasera diodowego SIROLaser Blue® w praktyce lekarsko-stomatologicznej.

EN

Laser technologies permanently found their place in the world of medicine. A significant and continuous their development is connected with the use of modern technological solutions, whereby the spectrum of clinical applications of lasers constantly increases. Besides the undoubted effectiveness of these devices very important advantage is the positive feelings of patients, including faster convalescence. Construction of efficient laser diode of blue radiation allowed the better light absorption in soft tissues, and reduced its absorption by surrounding tissues. The paper presents the possibility of using modern laser diode SIROLaser Blue® in dental practice.

14

Wpływ katalizatora wewnętrznego na emisję związków szkodliwych podczas rozruchu silnika spalinowego

Pielecha J., Dobrzyński M., Andrych-Zalewska M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

359--363, CD

PL

W artykule omówiono zastosowanie katalizatora wewnętrznego, pozwalającego na zmniejszenie emisji związków szkodliwych podczas rozruchu silnika spalinowego o zapłonie samoczynnym. Jest to rodzaj systemu oczyszczania spalin - jednakże jego umieszczenie w komorze spalania - a więc najbliżej procesu spalania, pozwala na zmniejszenie zanieczyszczeń u źródła (katalizator został napylony na świece żarowe). Takie postępowanie jest niezbędne, gdyż zmniejszenie zanieczyszczeń z pojazdów jest kluczowym aspektem ograniczania negatywnego oddziaływania transportu na środowisko naturalne. Zaprezentowane wyniki badań podczas rozruchu są częścią prac badawczych nad oceną katalizatora wewnętrznego w różnych warunkach pracy silnika - począwszy od badań statycznych (na hamowni silnikowej), poprzez badania na hamowni dynamicznej, a kończąc na badaniach pojazdów w testach drogowych. Zastosowanie katalizatora wewnętrznego podczas rozruchu silnika, dla którego zmieniano czas grzania świec żarowych, skutkuje kilkuprocentowym zmniejszeniem masy tlenku węgla, węglowodorów, dwutlenku węgla oraz liczby cząstek stałych w rozpatrywanym okresie pomiarowym. Zastosowanie takiego rozwiązania, technicznie możliwego do wprowadzenia w większości pojazdów z silnikami ZS, skutkowałoby mniejszą emisją zanieczyszczeń.

EN

This article discusses the use of an in-cylinder catalyst to reduce exhaust emissions during a diesel engine startup. This is a type of harmful compounds reduction system - however, its placement inside the combustion chamber - and therefore as close as possible to where the combustion process takes place - reduces the creation of polluting compounds at their source (the catalyst is sprayed on the glow plugs). Such solutions are necessary as the reduction of vehicle pollution is a key aspect of reducing the negative environmental impact of transport. The presented results of the engine startup research are a part of the research work on the effects of applying an internal catalytic converter in various engine operating conditions - from static tests (on an engine dynamometer) through dynamic dynamometer tests to vehicle road tests. The use of an internal catalytic converter during engine startup, for which the heating time of the glow plugs has been changed, results in a several percent reduction in the mass of emitted carbon monoxide, hydrocarbons, carbon dioxide and particle number in the measurement period. The implementation of this solution is technically feasible for most vehicles with compression ignition engines, and would result in reduced vehicle emissions.

15

The evaluation of resorbable haemostatic wound dressings in contact with blood in vitro

Szymonowicz M., Kucharska M., Wiśniewska-Wrona M., Dobrzyński M., Kołodziejczyk K., Rybak Z.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2017

|

Vol. 19, no. 1

151--165

EN

Purpose: For many years research has been conducted on the development of resorbable, polymer, haemostatic materials designed to provide first aid and preliminary protection of injuries. The biological properties in vitro of a dressing in powder form called Hemoguard are expected to provide the ability to instantaneously stem bleeding with safe conditions of use. The aim of the study was to evaluate the haemostatic properties of a model of dressing based on micro- and nanofibrids of the chitosan, sodium/calcium alginate and/or carboxymethylcellulose complex. Dressings were prepared by spray-drying and freeze-drying. Methods: Human whole blood was subjected to timed contact with the haemostatic dressing model. Haemolytic action was determined by assaying the degree of haemolysis and evaluating blood cell morphology. Haemostatic action was determined on the basis of selected parameters of plasmatic clotting systems. Results: Dressings prepared by freeze-drying activated the coagulation system. The haemolytic index, plasma haemoglobin concentration values and blood cell morphological shapes were normal. Dressings prepared by spray-drying significantly activated coagulation. Activation of the coagulation process was evidenced by shorter clotting time of the plasma coagulation system and a longer process of clot formation. The dressing was associated with an increased haemolytic index and higher plasma haemoglobin concentration. The morphological shape of blood cells changed. Conclusions: The model of multi-resorbable wound dressings has haemostatic properties. The materials activate the clotting process more quickly than a single-dressing model. Increased activity was found for dressings prepared by spray-drying.

16

Ocena protekcyjnego wpływu różnych dawek alfa-tokoferolu na poziom wapnia i magnezu w tkance kostnej szczurów poddanych działaniu 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioksyny

Dobrzyński M., Korczyński M., Herman K., Całkosiński I.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 9

1793--1796

PL

Oznaczano poziom magnezu oraz wapnia w sklepieniach kostnych czaszek 8-miesięcznych szczurów, których matki przed zapłodnieniem otrzymały 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioksynę (TCDD) w jednorazowej dawce 5 μg/kg m.c., a następnie przez trzy tygodnie suplementowano je roztworem α-tokoferolu (witaminy E) w dawkach: 30 mg/kg m.c. lub 420 mg/kg m.c. Grupę kontrolną (K) stanowiły samice, które nie zostały poddane działaniu jakichkolwiek środków farmakologicznych. Pomiędzy badanymi grupami zawartość magnezu oraz wapnia różniła się istotnie statystycznie. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość ochronnego działania niskich dawek α-tokoferolu podawanych przed zapłodnieniem samicom szczurów na poziom magnezu i wapnia w tkance kostnej ich przyszłego potomstwa.

EN

Level of Mg and Ca was detd. in bones of the cranial vault in 8-month-old rats whose mothers received 5 μg/kg b.w. of 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioxin (TCDD) three weeks before insemination. A simultaneous treatment with α-tocopherol (vitamin E) in the 30 mg/kg b.w. (TCDD + E group vitamin) or 420 mg/kg b.w. (TCDD + E group vitamin) dose was carried out for 3 weeks. The control group consisted of subjects whose mothers did not receive any pharmacol. treatment. Statistically significant differences in av. Mg and Ca concns. were obsd. A protective effect of a low dose of α-tocopherol on Mg and Ca level in the bone tissue of rat offspring after intoxicating rat females with TCDD before insemination was evidenced.

17

Zastosowanie termografii w diagnostyce przewlekłych zębopochodnych procesów zapalnych : opis przypadku

Dudek K., Dobrzyński M., Parulska O, Kosior P., Całkosiński I.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2016

|

Vol. 5, nr 4

223--225

PL

Pod koniec XX wieku w diagnostyce lekarsko- stomatologicznej zaobserwowano wzrost zainteresowania metodami termograficznymi. O ile piśmiennictwo obejmujące przydatność tej metody w diagnostyce guzów nowotworowych, stanów zapalnych zatok obocznych nosa czy gruczołów ślinowych jest dość obszerne, o tyle publikacje dotyczące zębopochodnych ognisk infekcji nie są zbyt liczne. W pracy przedstawiono przypadek pacjentki, u której za pomocą kamery termowizyjnej wykryto wzrost temperatury w okolicy trzonowcowej lewej. Wykonane badanie CBCT potwierdziło obecność zębopochodnego przewlekłego procesu zapalnego.

EN

At the end of the XX century, in dental diagnosis, the increase of interest in thermographic methods was observed. While the literature includes the usefulness of this method in the tumors diagnosis, inflammations of the paranasal sinuses or salivary glands is quite extensive, publications concerning the odontogenic inflammations are not too numerous. This paper presents the case of a patient in whom the infrared camera detected temperature rise in the left molars area. CBCT study confirmed the presence of chronic odontogenic inflammatory process.

18

Zastosowanie technologii CAD/CAM w stomatologii odtwórczej : przegląd piśmiennictwa

Bębenek K., Błaszczyk A., Kiryk J., Kotowski D., Kowalska K., Szczygielski T., Mazgajczyk E., Szymczyk P., Badora G., Bryła E., Dobrzyński M., Rybak Z.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2016

|

Vol. 5, nr 2

99--104

PL

Technologia CAD/CAM, obejmująca komputerowe wspomaganie projektowania CAD (Computer-Aided Design) oraz komputerowe wspomaganie wytwarzania CAM (Computer-Aided Manufacturing), już przeszło dwie dekady jest stosowana w stomatologii odtwórczej. W tym okresie nastąpił znaczny rozwój systemów wspomagających kliniczną pracę lekarza dentysty, co wynika przede wszystkim z rosnącego zapotrzebowania na coraz bardziej precyzyjne i wysoce estetyczne prace protetyczne, możliwe do wykonywania w jak najkrótszym czasie. Systemy wykorzystujące technologię CAD/CAM stanowią alternatywę dla tradycyjnych i czasochłonnych metod laboratoryjnych, tj. techniki traconego wosku, odlewnictwa z użyciem metalicznych stopów czy pokrywania ceramiką dentystyczną. Zaspokojenie wysokich wymagań pacjentów związanych z estetyką uzupełnień protetycznych uwarunkowane jest dostępnościąmateriałów niezbędnych do ich wykonania. Dlatego wciąż poszukuje się materiałów o jak najkorzystniejszych właściwościach fizykochemicznych oraz doskonałej estetyce przy jednoczesnym zachowaniu biokompatybilności. Pierwsze uzupełnienie protetyczne z użyciem systemu CAD/CAM zostało wykonane na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Początkowo system ten wykorzystywano w wytwarzaniu m.in. koron, licówek, nakładów czy wkładów. Dynamiczny rozwój materiałoznawstwa, jak i samej technologii CAD/CAM umożliwił wykonywanie wielopunktowych mostów protetycznych oraz łączników bądź diagnostycznych szablonów implantologicznych.

EN

CAD/CAM technology, including computer aided design (CAD) and computer-aided manufacturing (CAM) more than two decades in restorative dentistry is used. Within this period, a significant development of systems has been observed to support the clinical work of a dentist. It is primarily due to the growing demand for increasingly precise and highly aesthetic prosthetic restorations as well as their quick performance. Systems using CAD/CAM technology constitute an alternative to traditional and time-consuming laboratory methods, ie. techniques of lost wax, molding using metallic alloys or dental ceramics coverage. Satisfying the high requirements of patients associated with aesthetic restorations results from the availability of materials necessary for their performance. Therefore, we continue to look for the materials with good physical and chemical properties as well as excellent aesthetics while maintaining biocompatibility. The first restoration using CAD/CAM system was made in the early eighties of the previous century. At the beginning, the system was used in the preparation i.e. crowns, veneers, onlays or cartridges. The dynamic development of dental materials and the CAD/CAM technology, allowed to perform multipoint bridges and prosthetic fittings or implant diagnostic templates.

19

Przyrostowe wytwarzanie indywidualizowanych wypełnień ubytków kostnych na bazie materiałów ceramicznych

Rusińska M., Chlebus E., Dobrzyński M.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2016

|

Vol. 5, nr 5

281--288

PL

W artykule przedstawiono metodę oraz wyniki badań obejmujące próbę dostosowania przyrostowej technologii selektywnego łączenia ziaren proszku do wytwarzania indywidualizowanych ceramicznych uzupełnień ubytków kostnych w oparciu o syntetyczny hydroksyapatyt. W dobie intensywnego rozwoju nowoczesnych technologii wytwórczych pojawia się coraz więcej możliwości wykorzystania ich szerokich możliwości w medycynie, szczególnie z uwagi na zapewnienie precyzyjnego odwzorowania anatomii pacjenta w oparciu o dane pochodzące z obrazowania medycznego. Przyrostowe wytwarzanie znalazło już zastosowanie w wytwarzaniu trójwymiarowych modeli fizycznych umożliwiających szczegółową analizę skomplikowanych przypadków oraz służących do planowania i symulacji operacji w celu zmniejszenia ryzyka oraz skrócenia czasu trwania zabiegu. Znane są również przypadki przeprowadzenia implantacji z wykorzystaniem indywidualizowanych implantów. Najczęściej wykorzystywanym materiałem w takich przypadkach są stopy tytanu, co niesie liczne ograniczenia: brak dopasowania własności mechanicznych, brak degradacji czy niepożądane reakcje obronne organizmu. Z tego powodu nieustannie trwają badania nakierowane na wytwarzanie bioakceptowalnych i biodegradowalnych materiałów, które posłużą wytwarzaniu czasowych konstrukcji wspomagających odbudowę naturalnej tkanki w miejscach ubytków. Niniejszy artykuł prezentuje metodę wytwarzania oraz przygotowania wszczepów z zastosowaniem biomateriału ceramicznego. W ramach prowadzonych badań wykonano analizę oraz dobrano odpowiednie materiały, parametry procesowe i przeanalizowano ich wpływ na jakość wytwarzanych modeli. Otrzymany w przygotowanej metodzie materiał do zastosowań medycznych poddano testom in vitro, w celu weryfikacji właściwości biologicznych.

EN

The paper presents the method and results comprising adjustment of the incremental technology of selective connection of the powder particles. It is used for the manufacturing of ceramic restorations of individualized bone defects based on synthetic hydroxyapatite. In the era of intensive development of modern technologies of manufacturing, there are more and more opportunities to use their extensive capabilities in medicine, particular by the precise mapping of the patient’s anatomy based on data from medical imaging. Incremental manufacturing has already found application in the manufacture of three-dimensional physical models enabling a detailed analysis of complicated cases and used for planning and simulation of operations to reduce the risk and duration of treatment. There are also known some cases of carrying out the implantation with the use of individualized implants. The most commonly used material in such cases are titanium alloys which cause many restrictions i.e., no matching of mechanical properties, lack of degradation or adverse reactions of the body’s defenses. For this reason, many research is being continuously conducted focusing on manufacturing bioacceptable and biodegradable materials, which will be used in manufacture of temporary structures supporting the restoration of the natural tissue in places of cavities. This paper presents a method of manufacturing and preparing implants using ceramic biomaterial. In this study, appropriate materials as well as process parameters have been chosen and their impact on the quality of the generated models was analyzed. Obtained material for medical use has been tested in vitro to verify biological properties.

20

Kompleksowa rehabilitacja wysokości zwarcia u pacjenta ze znacznym starciem uzębienia z wykorzystaniem systemu CEREC® CAD/CAM

Kosior P., Dobrzyński M., Gabren-Syller A., Bryła E.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2016

|

Vol. 5, nr 3

164--168

PL

W pracy przedstawiono opis zastosowania systemu CEREC® oraz technologii CAD/ CAM przy projektowaniu i odtwarzaniu utraconej wysokości zgryzu. System CEREC® ze względu na ponaddwudziestoletnią obecnoś na rynku jest – zgodnie z opinią wielu klinicystów – najbardziej zaawansowaną technologią służącą do tworzenia stomatologicznych rekonstrukcji CAD/CAM. Umożliwia on wykonywanie wszystkich rodzajów stałych uzupełnień protetycznych w warunkach klinicznych bez konieczności współpracy z laboratorium protetycznym. Do odbudowy utraconych tkanek zębów w opisywanym przypadku użyto bloczków z ceramiki szklanej na bazie dwukrzemianu litu – IPS e.max® CAD (Ivoclar Vivadent).

EN

The description of use of CEREC® and CAD/CAM technology for design and reconstruction of the lost height of the bite, was introduced in the article. The CEREC®, due to more than 20-year presence in the market, is in the opinion of many clinicians the most advanced technology designed for creating CAD/CAM dental reconstructions. It allows to perform all types of fixed restorations in clinical conditions without the cooperation of the laboratory. For the reconstruction of lost tooth’ tissues, the blocks of ceramic lithium disilicate glass – IPS e.max® CAD (Ivoclar Vivadent), were used.