Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Przystosowanie domów przysłupowych do współczesnych potrzeb na terenie Górnych Łużyc

Trocka-Leszczyńska E., Rdzawska E.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 26

325-335

PL

Tereny znajdujące się na pograniczu Polski, Niemiec i Czech słyną ze swojej unikalnej i charakterystycznej architektury, tak zwanej Łużyckiej (lub przysłupowej). Architektura Łużycka charakteryzuje się różnorodnością metod budowy, takich jak: drewniana budowa ramowa, rama, murarstwo jak również szerokie spektrum naturalnych materiałów budowlanych: drewno, kamień, cegła suszona na słońcu (cegła niewypalana), glina, słoma, łupek dachowy, wiklina i wyprawa ubijana. Ten styl budowy wymaga wyspecjalizowanych pracowników o zawodach, które są obecnie prawie zapomniane: cieśle, tkacze, kamieniarze, kowale. Całe wsie i otaczająca natura tworzą piękne krajobrazy. Taki rodzaj architektury może przyciągnąć zainteresowanie turysty, ponieważ budowa tego rodzaju nie istnieje nigdzie indziej w Europie.

EN

The areas situated on Polish, Czech and German border lands are famous for their unique and characteristic architecture, so called Lusitian (or post supported). The Lusitian architecture can be recognized by a variety of construction methods like: timber frame construction, framework, masonry as well as a large spectrum of natural building materials: timber, stone, dry-clay brick (adobe), clay, straw, slate, wattle and daub. This style of construction requires specialized workers from the crafts which are presently almost forgotten: carpenters, weavers, stone-cutters, blacksmith. The whole villages and the surrounding nature form beautiful settings. Such kind of architecture can attract touristís interests, as constructions of that kind do not exist anywhere else in Europe.

2

Kierunki modernizacji budynków przysłupowych w Niemczech

Trocka-Leszczyńska E., Rdzawska E.

Prace Naukowe Instytutu Budownictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2002

|

Vol. 82, nr 31

449-456

PL

Budynki przysłupowe, uznane za dobro kultury europejskiej, występujące na styku granic trzech państw - Polski, Czech i Niemiec, pozbawione w okresie powojennym remontów i modernizacji - wymagają podjęcia działań zmierzających do ich ochrony, a także opracowania kierunków ich modernizacji w celu przywrócenia im utraconych wartości technicznych i użytkowych. Wzorcem mogą tu być rozwiązania stosowane obecnie w Niemczech, gdzie zainteresowanie obiektami przysłupowymi pojawiło się dopiero po zjednoczeniu. Obecnie opracowano już szczegółowe zasady zarówno finansowania remontów i modernizacji, jak też możliwości zakupu i sprzedaży domów przysłupowych. W Niemczech zawiązały się w latach 90. XX w. grupy i stowarzyszenia, które działają na rzecz promocji i konserwacji budynków przysłupowych, między innymi Saksońskie Towarzystwo Budownictwa Ludowego (Sachische Verain fiir Volksbauweise).

EN

Building in mixed construction (,,wattle and daub" + wooden framework + brick construction) are characteristic solution for construction in the Lausatian area. Such buildings may also be found in the southeast of Poland. They were deprived of repairs and maintenance durring post second war times but today are recognised as a examples of the herritage of european architectural values. Thus, their technical condition needs to be addressed in view of elaborating directions of their modernisation. The grounds for such elaboration may be provided by the German programm of revitalisation prepered for single objects or whole villages.

3

Domy łużyckie w Polsce

Trocka-Leszczyńska E., Rdzawska E.

Prace Naukowe Instytutu Budownictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2002

|

Vol. 82, nr 31

439-447

PL

Unikalną formą drewnianego budownictwa ludowego, występującą na styku Polski, Niemiec i Czech, jest konstrukcja przyslupowa (niem. Umgebinde), zwana "łużycką", która łączy w sobie wszystkie występujące na obszarze Sudetów typy konstrukcji ludowych: wieńcowe, ryglowe i słupowe. Polega ona na opasaniu zrębu parteru niezależną konstrukcją nośną złożoną z rzędu pionowych słupów, które podtrzymują dach, ścianę ryglową piętra lub ściankę kolankową [5, s. 37], [9, s. 12]. Budynki wzniesione w tej konstrukcji, występujące jeszcze stosunkowo liczne na obszarze Sudetów Zachodnich, wobec braku planowych remontów i modernizacji, popadają w ruinę. Rozwijające się górnictwo odkrywkowe na obszarze Worka Żytawskiego (Elektrownia Turów), stopniowo pochłania otaczające tereny, powodując niszczenie wielu cennych przykładów budownictwa przysłupowego. Tak zanikają kolejne wsie, a wraz z nimi wspaniałe domy drewniane, z których tylko nieliczne udało się przenieść i uratować. Zainteresowanie budownictwem łużyckim, po dziesięcioleciach zapomnienia, może jeszcze obecnie przynieść efekty w postaci uratowanych domów przysłupowych, a też zachowanych układów tradycyjnych wsi łanów leśnych (tzw. wsi łańcuchowych).

EN

The last years has brought the growth of interest in traditions of, still neglected, Lusatian building, so called "mixed construction" house (German Umgebinde Haus) which combines three tapes of constructions met in this region, i.e. horizontal planking {log, corner timbering), framework (half-timbered) and post constructions. In the regions of congested existence of mixed construction houses, the conservator's care should also cover the chain-like villages and the existing unused vacant lots should be made up with new houses continuing the tradition of Lusatian building. A planned action based on clearly defined rules of financing the preservative undertakings and repairs carried out by private users is necessary. The repairs and modernisation of these buildings should be performed by professionals. So important is thus the opening of schools for craftsmen, who should be prepared for repair, modernisation and erection of such constructions. Some historical buildings which cannot find the adequate localisation, eg. due to expansion of strip mines, should be moved to the skansen-museums where the character from the past epoch would be restored in them. The next, important problem is to work out the method of shaping the new development in the areas of protected regional building so as to enable the co-existence in the regions of mixed construction building and continuation of their features. And here,,...the knowledge of the properties of wood as the material and skill of using it in modern solutions always remains useful. And the ties with tradition still remain the source of this skill" [12, p.11].