Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Hydrologiczne aspekty funkcjonowania planowanego zbiornika wodnego Wierna Rzeka (Wyżyna Przedborska)

Ciupa T., Suligowski R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 1

5--22

PL

W pracy określono uwarunkowania hydrologiczne i morfologiczne niezbędne do utworzenia zbiornika wodnego małej retencji „Wierna Rzeka” zlokalizowanego na rzece Łososinie. Zbiornik ten jest projektowany w środkowej części rolniczo-leśnej zlewni Łososiny – w mezoregionie Wzgórz Łopuszańskich. Powierzchnia zlewni zamkniętej zaporą czołową będzie wynosić 149,7 km2 , a zbiornika w warunkach normalnego poziomu piętrzenia (NPP) – 0,74 km2. Objętość osiągnie ok. 1,1 mln m3, a maksymalna głębokość – 3,9 m. Charakterystykę hydrologiczną zlewni zbiornikowej opracowano na podstawie danych IMGW (rzeka Łososina, przekrój Bocheniec, 1961–1995), wykorzystując metodę analogii. Na podstawie numerycznego modelu terenu, wykonanego technikami skaningu laserowego, wyznaczono linię brzegową misy zbiornika, opracowano krzywe – batymetryczną i pojemności. Określono natężenie przepływów charakterystycznych (m.in. NNQ = 0,05 m 3· s-1, SSQ = 0,808 m3·s-1 i WWQ = 14,45 m3 · s-1), obliczono średni roczny odpływ jednostkowy (SSq = 5,4 dm3· s-1· km-2) oraz współczynnik odpływu (α = 27%). W analizie uwzględniono również reżim odpływu, a także przepływy nienaruszalne obliczone trzema metodami, w tym najbardziej restrykcyjną – metodą Kostrzewy. Na podstawie przeprowadzonej analizy hydrologicznej można stwierdzić, że zasoby wód rzeki Łososiny są wystarczające do szybkiego napełnienia zbiornika „Wierna Rzeka” (od 21 do 96 dni w zależności od pory roku), nawet gdy uwzględni się najbardziej wymagające kryterium wyznaczania przepływów nienaruszalnych. Stan jakości wód rzeki zasilającej w 2015 r. nie wskazywał na występowanie istotnych zagrożeń ekologicznych, ponieważ w zakresie stanu elementów: fizykochemicznych, hydromorfologicznych i biologicznych udokumentowano stan dobry i powyżej dobrego. Zatem zasoby jakościowe wód płynących w zlewni Łososiny są również wystarczające do prawidłowego funkcjonowania planowanego zbiornika.

EN

“Wierna Rzeka” water reservoir is designed in the middle part of the Łososina River catchment, in the Łopuszno Hills physiographic mesoregion. The area of the planned reservoir catchment is 149.7 km2, and the area of its surface at the normal water level (NPP) will reach 0.74 km2. Under those conditions water volume is designed to be about 1.1 million m3, and the reservoir’s maximum depth – 3.9 m. The hydrological characteristics of the reservoir catchment were compiled on the basis of data from the Institute of Meteorology and Water Management (Łososina River, cross-section Bocheniec, 1961–1995) using the method of hydrological analogy. The high resolution digital elevation model made with Airborne Laser Scanning technique allowed to determine the course of the reservoir shoreline and to develop the bathymetric and capacity curves. The calculated characteristics included the mean annual values of specific runoff (5.4 dm3·s-1 ·km-2 ), runoff coefficient (27%), specific discharge and the filling time. The analysis also concerned the flow regime and the environmental flow, which was calculated with the use of three different methods. The performed research showed that the Łososina River water resources are enough to fill the designed “Wierna Rzeka” Reservoir (depending on the season it will take from 22 to 96 days), even when applying the most restrictive criteria of environmental flow calculation. The ecological quality of the Łososina water in 2015 did not show any significant environmental threats in terms of physicochemical, hydromorphological and biological criteria and therefore Łososina River water quality is enough for proper functioning of the planned reservoir.

2

Analiza środowiska wodnego gminy na podstawie mapy hydrograficznej w skali 1:50 000 na przykładzie gminy Piekoszów w województwie Świętokrzyskim

Ciupa T., Suligowski R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 3

11--28

PL

Celem pracy jest określenie możliwości zastosowania mapy hydrograficznej w skali 1:50 000 do wielokierunkowego rozpoznania cech środowiska wodnego, jego zagrożeń oraz wykorzystania gospodarczego. Za przykładowy obszar badań wybrano gminę wiejską Piekoszów, objętą zasięgiem trzech arkuszy tej mapy. Dokonano analizy jej treści w warstwach tematycznych, uwzględniając także komentarz zamieszczony na rewersie mapy. Wykazano, że mapa hydrograficzna – szczególnie w wersji numerycznej, jest przydatną publikacją naukową, a jednocześnie praktycznym narzędziem umożliwiającym ocenę stanu komponentów środowiska wodnego na obszarze gminy, w tym zarządzania zasobami wodnymi, w ujęciu jakościowym i ilościowym. Może ona być zatem wykorzystywana w trakcie opracowywania różnorodnych dokumentów wymaganych prawem, w tym ocen środowiskowych, strategii rozwoju, planów przestrzennego zagospodarowania, a także podejmowaniu decyzji związanych z gospodarką wodną i zagrożeniami środowiska na terenach wiejskich oraz w prognozowaniu kierunków przeobrażeń stosunków wodnych, występowania zjawisk ekstremalnych itp.

EN

The aim of the present paper is to assess the possibilities of multidirectional interpretation of the hydrographic map in 1:50,000 scale leading to recognition of the water environment characteristic, its threats and economic use. The rural commune of Piekoszów, which area is covered by three sheets of the hydrographic map, was taken as an example. An analysis of the map content, which is organized in several dozen thematic layers along with the comments on the maps reverse was performed. It was proven that the hydrographic map is an useful publication and simultaneously a practical tool enabling the assessment of the water environment components state in the commune’s area. This analysis could include management of the water resources in qualitative and quantitative terms and its results could be used in creating various documents required by law, including environmental assessments, strategies of development or spatial development plans. Furthermore, the map could be used when making decisions related to water management and environmental threats in rural areas, as well as in forecasting the directions of water environment changes and the occurrence of extreme events, etc.

3

Wpływ zrzutów wód z planowanej kopalni wapieni na Przedgórzu Iłżeckim na przepływ w ciekach od V do II rzędu

Ciupa T., Suligowski R., Wiatkowski M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 2

325--335

EN

In the paper, the influence of predicted mine water discharge from the planned excavation of Jurassic limestone from Marylin 1 deposit (Iłża Foothills) on two levels of exploitation (167 and 155 m a.s.l.) on runoff of 5th to 2nd streams order (5th – stream from Śniadków, 4th – Oronka river, 3rd – Szabasówka river, 2nd – Radomka river) was examined. Excavation with its surface catchment creates endorheic area of 32.25 hectares, which will be dewatered. The source material consisted of: topographic and thematic maps, digital elevation model, hydrogeological documentation and field survey results. The analysis included river catchments delimitation, rainfall calculation in the area of the planned excavation mine and its catchment during the average year, month and day with the highest total precipitation during the 10 and 15 minute storms, calculation of specific discharge in gauged and ungauged streams which drains the excavation pit, calculation of the amount of runoff entering the excavation pit and the mine water discharge forming the runoff in subsequent streams. Unreliable rainfall intensity was determined by various methods: Błaszczyk equation, Reinhold formula, Bogdanowicz-Stachy probabilistic model. Specific discharges and runoff of the stream of Śniadków, Oronka river and Szabasówka river were obtained using specific runoff methods, Iszkowski equation and Punzet formula. Runoff of the Radomka river was calculated based on IMGW data (Słowików water gauge). The total percentage of surface water and groundwater at the 155 m a.s.l. exploitation level conditions will reach: 287.0% (year), 297.8% (month) and 467.4% (day) of the average runoff. In the following streams this influence will be moderate: Oronka (up to about 47%), Szabasówka (up to 8%) and Radomka (up to 5%). The biggest hydrological consequences, as a result of surface inflow, will occur after the torrential rain (10-15 minutes) in the stream from Sniadków. The resulting discharge will depend on the time required to pump out water from the excavation mine. In the scenario of the most intensive 15 minutes rainfall (return period 10%), the optimal duration of pumping out the water in the 155 m exploitation level conditions will be about 14 hours. Then, the mine water discharge will not exceed the average year discharge in the stream from Sniadków.

4

The spatial distribution of probable maximum precipitation (PMP) over the Kielce Upland in one day and multi-day intervals

Suligowski R.

Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications

|

2013

|

Vol. 1, Iss. 1

39--44

EN

This paper presents an attempt to estimate the value of Probable Maximum Precipitation (PMP) over the Kielce Upland for one-day and multi-day intervals. Statistical methods were employed in the calculations. Precipitation data were obtained from 23 gauging stations. A regional frequency factor km (from Hershfield’s formula) was calculated for each station based on a series of maximum annual precipitation totals from 1961 to 2006. The calculated PMP values range from 120.7 mm to 228.4 mm (within the 1-day precipitation group), from 140.7 mm to 266.3 mm (2-day group), from 158.9 mm to 294.1 mm (3-day group), and from 175.2 mm to 294.8 mm (4-day group). These values became reference values used to show the spatial distribution of PMP throughout the Kielce Upland region.

5

Typy opadów deszczu w terminologii hydrologicznej

Kupczyk E., Suligowski R.

Przegląd Geofizyczny

|

2011

|

Z. 3-4

235-246

PL

W licznych pracach z zakresu opadów podejmowanych przez meteorologów i klimatologów zjawisko to jest analizowane w różnych aspektach, zależnie od celu badań. Niektóre z nich zawierają klasyfikację zdarzeń opadowych ze względu na różną skalę procesów, które powodują powstawanie chmur i opadów. W literaturze polskiej z zakresu opadów odczuwa się jednak niedostatek szczegółowych studiów poświęconych charakterystykom opadów i propozycji wykorzystania wyników tych badań w praktyce hydrologicznej. Dla celów analiz i prognoz hydrologicznych najważniejsze są przypadki opadów deszczu o maksymalnej wydajności i ich charakterystyki: wysokość, czas trwania oraz zasięg obszarowy. Celem artykułu jest prezentacja wyników badań sytuacji meteorologicznych nad Europą, w jakich występują w Polsce wysokie opady deszczu, identyfikacja systemów opadotwórczych w różnej skali i ustalenie charakterystyk opadu typowych dla tych sytuacji. Zastosowano dwie metody badań, statystyczną i meteorologiczną do analizy przypadków opadów rejestrowanych w obszarze Polski w wieloletnim okresie 1961-2000. Połączenie wyników badań dokonanych tymi metodami pozwoliło wydzielić 3 typy opadów: konwekcyjne, frontalne i opady stref konwergencji, które różnią się co do genezy, ale także można im przypisać różne charakterystyki opadu.

EN

A large number of studies has been undertaken by meteorologists and climatologists on precipitation phenomenon in many aspects, depending on the goal of investigation. Some of them classified precipitation events with respect to the different scale of atmospheric processes which cause the formation of clouds and precipitation. However, the review of Polish hydrometeorological bibliography shows the gapes in studies on the detailed characteristics of precipitation in time and space and application of this knowledge to hydrologic practice. For purposes of hydrologic analysis and forecast the most important subject of interest are extreme rainfall events, their depth, duration and areal extent. The aim of this paper is presentation of research results on extreme rainfall producing systems in the atmosphere at Middle Europe and finding rainfall characteristics which are referred to that precipitation-producing mechanism. Two approaches, statistical and meteorological have been applied for the analysis rainfall events recorded over territory of Poland, in multi - years period (1961-2000). The first method enabled selecting rainfall characteristics which are essential for rainfall types identification. The bases for meteorological analysis where synoptic maps and satellite images, corresponding with periods of high rainfall events. Integration of these two approaches makes possible the separation of the rainfall types: convection, frontal and convergence zones rainfall, which differ with their origin and main rainfall characteristics.