Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 37

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
The objective of the research in this work was the modification of structure of carbide-type chromized layers, by the combination of diffusion chromizing with subsequent PVD treatment, consisting of chromium nitride deposition, carried out to improve their tribological properties. As a result, hybrid layers on the surface of tool steel were obtained. For comparison, the properties of single chromized carbide layers obtained in a diffusion chromizing process were tested. Investigations of layer microstructure, their mechanical properties, surface topography, adhesion of layers to the steel substrate, as well as tribological properties were conducted. The layer microstructure was characterized by X-ray diffraction and scanning electron microscopy. Topography of the layer surface was studied by an optical profilometer. The scratch test for investigations of layers adhesion to the steel substrate was used. Testing of tribological properties (linear wear) of the layers was performed by the three-cylinder-cone method. It was shown, that hybrid layers are characterized by a significantly smaller surface roughness than that of chromized carbide layers and their wear resistance improved almost twice with respect to carbide layers.
EN
The objective of the research in this work was the modification of the structure of chromized carbide layers on a bearing steel surface by the combination of diffusion chromizing with subsequent treatment, chromium nitride deposition by the PVD method, carried out to improve their tribological properties. As a result, CrC+CrN type hybrid layers on the surface of bearing steel were obtained. For comparison, the properties of single chromized carbide layers produced on a bearing steel surface in diffusion chromizing by the pack powder method were tested. Investigations of the layers’ microstructures, phase composition, depth profiles of elements in the layer diffusion zone, and hardness were carried out. Tribological properties (linear wear) of the layers were performed by means of taper-three rolls tests. It has been proved, that the resistance to abrasive wear of the CrC+CrN type hybrid layers is almost two times higher than that for single CrC carbide layers.
PL
Przedmiot badań w niniejszej pracy stanowiła modyfikacja budowy warstw chromowanych na stali łożyskowej przez połączenie chromowania dyfuzyjnego z następną obróbką, osadzaniem azotku chromu metodą PVD, przeprowadzana dla poprawy ich właściwości tribologicznych. W rezultacie otrzymano warstwy hybrydowe typu CrC+CrN. Dla porównania przeprowadzono badania pojedynczych warstw węglikowych wytwarzanych na powierzchni stali łożyskowej metodą proszkową chromowania dyfuzyjnego. Przeprowadzono badania mikrostruktury warstw, ich składu fazowego, zmian stężenia pierwiastków w strefie dyfuzyjnej warstw oraz twardości. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) warstw oceniano przy wykorzystaniu metody trzy wałeczki-stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie stali łożyskowej z warstwami hybrydowymi typu CrC+CrN jest prawie dwa razy większa od odporności tej stali z pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC.
EN
The paper presents the results of examinations of materials and tribological properties of chromized carbide layers produced on tool steel by means the powder method, modified by the use of low pressure during the process, for the avoidance of the oxidation of the batch. Investigations of the structure of the layers, the topography of the surface of chromized steel samples, their hardness, Young′s modulus, layers adhesion to steel core and tribological properties were conducted. It was proved that the structure and proprieties of chromized carbide layers produced by means of both methods are similar. However, layers produced with the novel vacuum method have greater thicknesses than layers received with the powder method, at the same process parameters (the time and the temperature). This means that, with the novel vacuum method, one could produce layers at lower temperatures than is possible by means of the traditional pack powder method, chich has an essential meaning from the point of view of mechanical proprieties of the steel core.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości materiałowych i tribologicznych węglikowych warstw chromowanych, wytwarzanych na stali narzędziowej metodą proszkową, zmodyfikowaną przez zastosowanie obniżonego ciśnienia podczas procesu, dla uniknięcia utleniania wsadu. Przeprowadzono badania budowy warstw, topografii powierzchni chromowanych próbek, ich twardości, modułu Younga, adhezji warstw chromowanych do podłoża stali oraz właściwości tribologicznych. Wykazano, że budowa oraz właściwości węglikowych warstw chromowanych wytwarzanych za pomocą obu metod są podobne. Jednak warstwy wytwarzane metodą próżniową mają większe grubości niż warstwy otrzymywane metodą proszkową przy tych samych parametrach procesu (czas, temperatura). To oznacza, że zmodyfikowaną metodą próżniową można wytwarzać warstwy przy znacznie niższych temperaturach, niż jest to możliwe za pomocą tradycyjnej metody proszkowej, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia właściwości mechanicznych podłoża stali. wytwarzać warstwy przy znacznie niższych temperaturach, niż jest to możliwe za pomocą tradycyjnej metody proszkowej, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia właściwości mechanicznych podłoża stali.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and properties of duplex layers of the CrC+(Co-W) type, produced in a vacuum chromizing process on a tool steel surface covered with Co-W electrolytic alloy. A comparison of the CrC+(Co-W) type duplex layers with the CrC type single carbide layers, produced in vacuum chromizing process, were performed. Studies of layers thickness, their hardness, structure, and concentration depth profiles of elements in the diffusion zone of these layers were carried out. Tribological properties of the layers and corrosion resistance were determined. It has been proven that the wear resistance by friction of the CrC+(Co-W) type duplex layers, produced by means vacuum chromizing of tool steel covered with Co-W alloy electrolytic coating, is as good as single carbide layers of the CrC type, but their corrosion resistance is higher.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących struktury oraz właściwości warstw duplex typu CrC+(Co-W) wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni stali narzędziowej pokrytej elektrolitycznie stopem Co-W. Przeprowadzono porównanie pomiędzy warstwami duplex typu CrC+(Co-W) oraz pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC, wytwarzanymi w procesie chromowania próżniowego. Przeprowadzono pomiary grubości warstw, ich twardości oraz badania struktury i rozkładów stężenia pierwiastków w strefie dyfuzyjnej. Określono odporność na zużycie przez tarcie warstw oraz ich odporność korozyjną. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu CrC+(Co-W), wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni stali pokrytej powłoką elektrolityczną ze stopu Co-W, jest równie dobra, jak węglikowych warstw chromowanych typu CrC, ale ich odporność korozyjna jest znacznie większa.
EN
The article presents an analysis of the possibilities of using modem surface engineering solutions to improve the durability of the tools used in the glass forming process. These tools are exposed to the simultaneous effects of several destructive factors in the operating process, i.e. cyclic thermal shocks, the corrosive effects of molten glass, and the friction caused by the presence of intensive sludge from molten glass remaining on the tool between the forming processes. The article presents the results of the materiał and tribological properties of selected multilayer coatings. The research methods presented in the article focused on the analysis of mechanical properties, surface topography, as well as the wear properties of selected coatings. The studies on mechanical properties included tests on hardness and Young modulus using the nanoindentation method, and tests on adhesion were conducted using the scratch-test method.
PL
W artykule przedstawiono analizę możliwości wykorzystania nowoczesnych rozwiązań inżynierii powierzchni w celu poprawy trwałości eksploatacyjnej narzędzi wykorzystywanych w procesie formowania elementów szklanych, narażonych na jednoczesne działanie kilku czynników niszczących w procesie eksploatacyjnym, tj. cyklicznych szoków cieplnych, korozyjnego działania masy szklanej oraz intesywnego tarcia spowodowanego obecnością osadów z masy szklanej pozostających na narzędziu pomiędzy procesami formowania. W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości materiałowych oraz właściwości tribologicznych wybranych powłok wielowarstwowych. Metody badawcze zaprezentowane w artykule koncentrowały się na analizie właściwości mechanicznych, topografii powierzchni, jak również właściwości tribologicznych wybranych warstw hybrydowych. Analiza właściwości mechanicznych obejmowała badania twardości modułu Younga oraz badania adhezji metodą zarysowania.
EN
The article presents an analysis of the possibilities of using modem surface engineering solutions to improve the durability of the tools used in the glass forming process. The process of forming glass is carried out at an elevated temperature above 300°C, with the impact of chemically active masses of glass and periodically changing mechanical stress. These difficult process conditions significantly reduce the performance and reliability of glass-forming tools. A significant problem in maintammg the quality glass products is the phenomenon of the adhesion of the molten glass into the working surface. Due to the destruction of the forming tools, molten glass accumulates on the surface layer of materials that are increasingly used as solutions in the field of surface treatment. The article presents the research results of the properties of diff erent multilayer coatings based on Ti, Cr, Al, W, C, and Si, which are used to improve the durability of the tools used in the glass forming process. The studies presented in the article include an analysis of the surface morphology and microstructure of the produced coatings and an analysis of the contact angle of the molten glass. The analysis of the microstructure and surface morphology was carried out using scanning electron microscopy. The study on wettability was carried out using the droplet deposition technique.
PL
W artykule przedstawiono analizę właściwości powłok PVD dedykowanych do poprawy trwałości eksploatacyjnej narzędzi wykorzystywanych w procesie formowania elementów szklanych. Proces formowania wyrobów szklanych realizowany jest w podwyższonej temperaturze powyżej 300°C przy jednoczesnym oddziaływaniu chemicznie aktywnych mas szklanych, oraz cyklicznie zmiennych obciążeń mechanicznych. Te trudne warunki procesowe znacznie zmniejszają wydajność, niezawodność narzędzi do formowania szkła. Istotny problemem w zachowaniu jakości wyrobów szklanych jest zjawisko przyczepiania się stopionego szkła do powierzchni roboczych .. Ze względu na fakt, że zniszczenia narzędzi formujących kumulują się w warstwie wierzchniej materiału coraz częściej poszukuje się rozwiązań w zakresie obróbki powierzchniowej, których zadaniem jest przeciwdziałanie tym zjawiskom. W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości różnych powłok wieloskładnikowych na bazie takich pierwiastków jak Ti, Cr, Al, W, C, Si dedykowanych do zwiększania trwałości matryc do formowania szkła. Metody badawcze zaprezentowane w artykule koncentrowały się na analizie morfologii powierzchni oraz mikrostruktury wytwarzanych powłok, jak również na analizie kąta zwilżania ciekłym szkłem. Analizę morfologii powierzchni oraz mikrostruktury przeprowadzono przy wykorzystaniu skaningowej mikroskopii elektronowej. Natomiast badania zwilżalności przeprowadzono metodą osadzania kropli.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących chromowania dyfuzyjnego stali narzędziowej metodą proszkową zmodyfikowaną przez zastosowanie obniżonego ciśnienia podczas procesu dla uniknięcia utleniania wsadu. Procesy chromowania prowadzono w atmosferze chlorków chromu, przy obniżonym ciśnieniu w zakresie od 1 do 800 hPa, w temperaturze 830°C. Przeprowadzono badania budowy warstw, ich składu fazowego, profilów stężenia pierwiastków w strefie dyfuzyjnej warstw chromowanych oraz ich właściwości tribologicznych. Przeprowadzono porównanie pomiędzy grubością warstw wytwarzanych na stalach narzędziowych metodą próżniową oraz tradycyjną metodą proszkową. Wykazano, że metodą próżniową można wytwarzać warstwy przy znacznie niższych temperaturach, niż jest to możliwe za pomocą tradycyjnej metody proszkowej, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia właściwości mechanicznych podłoża stali. Wykazano dużą odporność na zużycie przez tarcie węglikowych warstw chromowanych wytwarzanych metodą próżniową.
EN
Diffusion chromizing of tool steel was investigated using a powder method modified by the use of low pressure during the process for the avoidance of the oxidation of the batch. The processes were performed in a chromium chloride atmosphere at a low-pressure range from 1 to 800 hPa, and the treatment temperature was 830°C. Studies of layers structure, its phase composition, concentration depth profiles of elements in the diffusion zone of chromized layer and their tribological properties were conducted. A comparison was made between the layer thickness produced on the tool steel surface using the novel vacuum method and a traditional pack powder method. It proved that, with the novel vacuum method, one could produce layers at lower temperatures than is possible by means of the traditional pack powder method, which has an essential meaning from the point of view of mechanical proprieties of steel core. The high wear resistance of chromized carbide layers produced by the vacuum method verified.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących struktury oraz właściwości warstw duplex typu TiC+(Ni-W) wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na powierzchni stali narzędziowej pokrytej elektrolitycznym stopem niklu z wolframem. Przeprowadzono porównanie pomiędzy warstwami duplex typu TiC+(Ni-W) oraz pojedynczymi warstwami węglikowymi typu TiC, wytwarzanymi w procesie tytanowania próżniowego. Wykonano badania morfologii warstw, ich składu fazowego, rozkładów stężenia pierwiastków oraz twardości. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) otrzymanych warstw oceniano z wykorzystaniem metody trzy wałeczki–stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu TiC+(Ni-W) wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na powierzchni stali pokrytej powłoką elektrolityczną Ni-W jest równie dobra, jak pojedynczych warstw węglikowych typu TiC, podczas gdy utwardzane cieplnie próbki ze stali, bez warstwy, nie miały dobrych właściwości tribologicznych.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and properties of duplex layers of the TiC+(Ni-W) type, produced in the vacuum titanizing process on a tool steel surface covered with Ni-W electrolytic alloy. A comparison of the TiC+(Ni-W) type duplex layers with the TiC type single carbide layers produced on steel surface in the vacuum titanizing process was performed. Investigations of layers morphology, their phase composition, depth profiles, and hardness were conducted. Tribological properties (linear wear) of the layers were determined by means of taper-three rolls test. The results prove that the wear resistance to friction of the TiC+(Ni-W) type duplex layers produced by means vacuum titanizing of tool steel covered with Ni-W alloy electrolytic coating are as good as single carbide layers of the TiC type, whereas tribological properties of the hardened steel samples without any layers were not good.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących budowy i właściwości tribologicznych warstw hybrydowych typu CrC+CrN wytwarzanych na powierzchni stali X210Cr12 w procesach chromowania dyfuzyjnego, wykonywanego metodą proszkową, połączonych z obróbką PVD. Przeprowadzono porównanie warstw hybrydowych typu CrC+CrN z pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC, wytwarzanymi na powierzchni stali, bez powłoki CrN. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu metody trzy wałeczki-stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw hybrydowych typu CrC+CrN jest prawie dwa razy większa od odporności pojedynczych warstw węglikowych typu CrC.
EN
Tribological properties of the CrC+CrN type hybrid layers, produced on X210Cr12 steel in chromizing process by the pack powder method combined with arc evaporation PVD treatment, have been investigated. A comparison of the CrC+CrN type hybrid layers with the CrC single carbide layers, produced on steel surface without CrN coating, has been performed. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. It has been proved that the resistance to abrasive wear of hybrid CrC+CrN type layers is almost two times higher than that for the single CrC carbide layers.
EN
Chromized carbide layers produced on a tool carbon steel surface by means of pack cementation process were investigated. Studies were carried out of layer thicknesses, their morphology, chromium, carbon and iron concentration depth profiles in the diffusion zone of chromized layers. The tribocorrosion resistance of chromized layers was determined. To determine the tribological properties, an Amsler machine of the A135 type was used. The friction unit was disk and plate. Lubrication was provided with a 50% water solution of physiological salt with drip feed of 60 drops/min. High tribocorrosion resistance of the investigated chromized layers was indicated.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących węglikowych warstw chromowanych na stali narzędziowej nanoszonych metodą proszkową. Przeprowadzono badania grubości warstw, ich morfologii, składu fazowego, twardości oraz rozkładów stężenia chromu, węgla i żelaza w strefie dyfuzyjnej. Określono odporność warstw chromowanych na zużycie tribologiczno- korozyjne. Dla określenia właściwości tribologicznych użyto urządzenia Amsler typu A 135. Badanie odporności na zużycie przez tarcie wykonano metodą krążek–płytka, stosując smarowanie 50% roztworem soli fizjologicznej podawanym kroplowo ze stałym wydatkiem 60 kropli/ min. Udowodniono bardzo dobrą odporność na zużycie tribologicznokorozyjne warstw chromowanych.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and tribological properties of nitrided layers produced on constructional steels with use of controlled gas nitriding. The nitriding layers structure, hardness, and tribological properties were determined. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three roll test. It has been proven that the application of the gas nitriding process to constructional steels significantly improved their resistance to friction wear.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw azotowanych wytwarzanych na stalach konstrukcyjnych 18HGT i 38HMJ w procesie regulowanego azotowania gazowego. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano z wykorzystaniem testu trzy wałeczki–stożek. Badania właściwości tribologicznych próbek ze stali 18HGT i 38HMJ z warstwami azotowanymi wykazały, że zastosowanie azotowania gazowego wpływa w sposób istotny na zwiększenie ich odporności na zużycie przez tarcie.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących chromowania dyfuzyjnego stali niskowęglowej, za pomocą metody proszkowej, zmodyfikowanej dla uniknięcia utleniania wsadu przez zastosowanie obniżonego ciśnienia podczas procesu,. Procesy chromowania prowadzono w atmosferze chlorków chromu, pod obniżonym ciśnieniem w zakresie od 1 do 800 hPa w temperaturze 850°C i 950°C. Przeprowadzono pomiary grubości warstw, określono ich skład fazowy i profile stężenia Cr, Fe i C w strefie dyfuzyjnej warstwy. Zbadano wpływ parametrów procesu, takich jak czas i temperatura, na kinetykę wzrostu warstw na stali węglowej. Wykazano, że chromowanie dyfuzyjne prowadzone w atmosferze chlorków chromu, pod obniżonym ciśnieniem, zmodyfikowaną metoda próżniową, jest bardziej efektywne z punktu widzenia kinetyki wzrostu warstwy niż chromowanie wykonywane tradycyjną metodą proszkową.
EN
Diffusion chromizing of low carbon steel has been investigated, using a powder method, modified by the use of low pressure during the process for the avoidance of the oxidation of the batch. Chromizing processes have been performed in chromium chlorides atmosphere at a low pressure range from 1 to 800 hPa, the treatment temperature 850°C and 950°C. Studies of the layers thickness, the phase composition, Cr, Fe and C depth profiles of concentration in diffusion zone have been conducted. The effect of the process parameters such as time and temperature on layer diffusion growth on the low carbon steel surface has been investigated. Chromizing conducted in chromium chloride atmosphere at low pressure, by means a novel vacuum method, was found to be most effective for maximizing the rate growth of diffusion layers than that for chromizing by pack cementation method.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw azotowanych wytwarzanych na stalach konstrukcyjnych 18HGT i 38HMJ w procesie regulowanego azotowania gazowego. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu testu trzy wałeczki – stożek. Badania właściwości tribologicznych próbek ze stali 18HGT i 38HMJ z warstwami azotowanymi wykazały, że zastosowanie azotowania gazowego wpływa w sposób istotny na zwiększenie ich odporności na zużycie przez tarcie.
EN
nvestigation results of tribological properties of nitrided layers on 18HGT and 38HMJ construction steels formed in controlled gas nitriding are presented. Tribological properties of these layers have been characterized with the cone-three cylinder method. It has been revealed that implementation of gas nitriding is significantly increased wear resistance by friction for samples of 18HGT and 38HMJ steels with nitrided layers.
EN
The tribological properties of the CrC+(Ni-W) type duplex layers, produced in vacuum chromizing processes on steel surface, covered with Ni-W alloy electrolytic coating, are discussed. For comparison duplex layers of the types CrC+(Ni-W) and CrC+Ni, produced on steel surface covered with pure nickel, and the CrC type single carbide layers have been investigated. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. It has been proved, that the wear resistance by friction of duplex layers of the CrC+(Ni-W) type, produced in vacuum chromizing of steel covered with Ni-W nickel alloy containing carbide-forming element - wolfram, is as good as carbides layers of the CrC type, produced on the steel surface without electrolytic coating. The high wear resistance of these layers has been proved, whereas tribological properties of the CrC+Ni duplex layers and the steel samples without any layers have been poor.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw duplex typu CrC+(Ni-W), wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni stali pokrytej elektrolitycznie stopem niklu Ni-W. Dla porównania przeprowadzono badania warstw duplex typu CrC+Ni, wytwarzanych przez osadzanie czystego niklu na powierzchni stali przed procesem chromowania dyfuzyjnego, oraz pojedynczych warstw węglikowych typu CrC. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu testu trzy wałeczki-stożek. Badania właściwości tribologicznych warstw wykazały, że odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu CrC+(Ni-W), wytworzonych w procesie chromowania próżniowego na stali pokrytej stopem niklu z pierwiastkiem węglikotwórczym - wolframem, jest równie dobra jak warstw węglikowych typu CrC, wytwarzanych bezpośrednio na powierzchni stali, bez powłoki elektrolitycznej. Warstwy te wykazywały dużą odporność na zużycie przez tarcie, podczas gdy próbki z warstwami duplex typu CrC+Ni oraz próbki ze stali bez warstwy, nie miały dobrych właściwości tribologicznych.
PL
Znormalizowane i opracowane w IMP procedury badań właściwości tribologicznych m.in. węglikowych warstw dyfuzyjnych, uzyskały akredytację w PCA. Wg tych procedur prowadzono szereg badań, m.in. badań właściwości tribologicznych warstw dyfuzyjnych wytwarzanych w IMP. W tym zakresie zbadano m.in. odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu CrC+(Ni-Mo) oraz TiC+(Ni-Mo), wytwarzanych odpowiednio, w procesach chromowania i tytanowania próżniowego, na powierzchni stali narzędziowej pokrytej elektrolitycznym stopem niklu Ni-Mo. Niniejsze opracowanie stanowi relację z przeprowadzonych badań właściwości tribologicznych tych warstw.
EN
Standardized and IMP elaborated procedures for investigations of tribological properties of among others car-bide layers have been accredited in PCA. According these procedures series of investigations have been conducted, like tribological and other properties of IMP produced diffusion layers. Among others in this range of investigations examinations of wear resistance by friction of duplex layers of the CrC+(Ni-Mo) and TiC+(Ni+Mo) types have been done. These layers have been suitably produced in vacuum chromizing or titanizing processes on tool steel surface coated with electrolytic nickel Ni-Mo alloy. Report of tribological properties of such layers is presented.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw hybrydowych typu CrC+CrN wytwarzanych na powierzchni stali narzędziowej X210Cr12 w procesach chromowania próżniowego połączonych z obróbką PVD, wykonywaną metodą łukowo-próżniową. Przeprowadzono porównanie warstw hybrydowych typu CrC+CrN z pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC, wytwarzanymi na powierzchni stali, bez powłoki CrN. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) otrzymanych warstw oceniano z wykorzystaniem metody trzy wałeczki-stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw hybrydowych typu CrC+CrN jest ponad dwa razy większa od odporności pojedynczych warstw węglikowych typu CrC.
EN
Tribological properties of the CrC+CrN type hybrid layers, produced on X210Cr12 steel in vacuum chromizing process combined with arc evaporation PVD treatment, have been investigated. A comparison of the CrC+CrN type hybrid layers with the CrC single carbide layers, produced on steel surface without CrN coating, has been performed. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. It has been proved, that the wear resistance by friction of hybrid CrC+CrN type layers is above two times higher, than that for the single CrC carbide layers.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących struktury oraz właściwości warstw duplex typu TiC+(Ni-Mo) wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na stali narzędziowej pokrytej elektrolitycznym stopem Ni-Mo. Przeprowadzono porównanie pomiędzy warstwami duplex typu TiC+(Ni-Mo) oraz pojedynczymi warstwami węglikowymi typu TiC, wytwarzanymi w procesie tytanowania próżniowego. Wykonano badania morfologii warstw, ich składu fazowego, rozkładów stężenia pierwiastków oraz twardości. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu metody trzy wałeczki-stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu TiC+(Ni-Mo), wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na powierzchni stali pokrytej powłoką elektrolityczną Ni-Mo, jest równie dobra, jak pojedynczych warstw węglikowych typu TiC, podczas gdy utwardzane cieplnie próbki ze stali, bez warstwy, nie miały dobrych właściwości tribologicznych.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and properties of duplex layers of the TiC+(Ni-Mo) type, produced in the vacuum titanizing process on tool steel covered with Ni-Mo electrolytic alloy. A comparison of the TiC+(Ni-Mo) type duplex layers with the TiC type single carbide layers, produced on steel surface in the vacuum titanizing process, was performed. Investigations of layers morphology, their phase composition, depth profiles and hardness, were conducted. Tribological properties (linear wear) of the layers were performed by means of taper-three-roll test. The investigation proved that the wear resistance by friction of the TiC+(Ni-Mo) type duplex layers, produced by means vacuum titanizing of tool steel covered with Ni-Mo alloy electrolytic coating, is just as good as single carbide layers of the TiC type; however, tribological properties of the hardened steel samples without any layers were not good.
PL
W artykule omówiono właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) elektrolitycznie nakładanych powłok ze stopów niklu Ni-Mo i Ni-W zawierających pierwiastki węglikotwórcze Mo i W po poddaniu ich obróbce cieplnej lub cieplno-chemicznej. Powłoki ze stopów niklu Ni-Mo, Ni-W oraz z niklu Ni, osadzano na powierzchni próbek ze stali C90U i następnie wygrzewano w temperaturze 1125oC przez 8 h, przy obniżonym ciśnieniu 10 -2-10 Pa. Przeprowadzono również badania warstw typu duplex CrC+(Ni-Mo) oraz CrC+(Ni-W), wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni próbek ze stali C90U pokrytych tymi samymi stopami niklu przed chromowaniem. Właściwości tribologiczne warstw określono metodą trzy wałeczki-stożek. Stwierdzono, że uzyskane w wyniku obróbki cieplnej warstwy dyfuzyjne typu Ni-W mają wyższą odporność na zużycie przez tarcie, niż warstwy typu Ni-Mo. Lepszą z kolei odporność niż obie warstwy dyfuzyjne mają warstwy duplex uzyskane przez chromowanie próżniowe stali C90U pokrytej powłokami Ni-W lub Ni-Mo.
EN
This paper describes the tribological properties (linear wear) of the electrolytic coatings containing nickel alloys, Ni-Mo and Ni-W, which contain carbides forming elements. These coatings were also subjected to heat treatment and thermo-chemical treatment. Coatings made of nickel alloys Ni-Mo, Ni-W and of nickel Ni, were deposited on the surface of samples from C90U steel and heated to a temperature 1125oC for 8 h, under lowered pressure 10-2-10 Pa. The research also included examinations of duplex layers, CrC+(Ni-Mo) and CrC+(Ni-W), manufactured in the process of vacuum chromizing on the surface of specimens from C90U steel, which were coated with the same nickel alloys before chromizing. Tribological properties of layers were determined with the 3 roller-cone method. Test indicated that diffusion layers Ni-W, obtained during the heat treatment, have higher wear resistance than layers Ni-Mo. However, duplex layers, obtained during the vacuum chromizing of C90U steel coated with Ni-W or Ni-Mo coatings, have higher wear resistance than both other layers.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących struktury oraz właściwości mechanicznych warstw duplex typu CrC+(Ni-Mo) wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni stali narzędziowej pokrytej stopem elektrolitycznym Ni-Mo. Przeprowadzono badania grubości warstw, ich morfologii, składu fazowego, twardości oraz rozkładów stężenia pierwiastków w strefie dyfuzyjnej. Właściwości mechaniczne warstw chromowanych określono za pomocą testu zarysowania. Wykazano, ze warstwy duplex typu CrC+(Ni-Mo) wykazują lepszą adhezję do materiału podłoża niż warstwy węglikowe CrC, wytwarzane bezpośrednio na powierzchni stali, bez powłoki elektrolitycznej.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and mechanical properties of CrC+(Ni-Mo) duplex type layers produced by vacuum chromzing of tool steel surface covered with Ni-Mo electrolytic alloy coating. Investigations of layers thickness, their morphology, phase composition, hardness, depth profiles of elements in the layer diffusion zone have been conducted. The scratch test for investigations of mechanical properties of chromized layers have been used. It has been proved, that the CrC+(Ni-Mo) type duplex layers adhesion to steel core is better than that of the CrC carbide layers, produced directly on the steel surface without any electrolytic coating.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących budowy i wybranych właściwości mechanicznych warstw hybrydowych typu CrC + CrN wytwarzanych na powierzchni stali X210Cr12 w procesach chromowania próżniowego połączonych z obróbką PVD realizowaną metodą łukowo-próżniową. Przeprowadzono badania budowy tych warstw, ich adhezji do podłoża oraz właściwości tribologicznych. Badania adhezji wykonano za pomocą testu zarysowania. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano za pomocą metody trzy wałeczki-stożek. Przeprowadzono porównanie warstw hybrydowych typu CrC + CrN z pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC, wytwarzanymi na powierzchni stali, bez powłoki CrN. Badania porównawcze wykazały, że odporność na zużycie przez tarcie warstw hybrydowych typu CrC + CrN jest ponad dwa razy większa od odporności pojedynczych warstw węglikowych typu CrC. Ponadto warstwy te mają znacznie lepszą adhezję do podłoża stali niż warstwy węglikowe.
EN
The structures and chosen mechanical properties of the CrC + CrN type hybrid layers, produced on X210Cr12 steel in vacuum chromizing proces combined with arc evaporation PVD treatment, have been investigated. The structure, hardness, layers adhesion to steel core and tribological propertiesof these layers have been determined. The scratch test for adhesion investigations have been used. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. A comparison of the CrC + CrN type hybrid layers with the CrC single carbide layers, produced on steel surface withoutCrN coating, has been performed. It has been proved, that the wear resistance by friction of hybrid CrC + CrN type layers is over two times higher than that for the single CrC carbide layers. Moreover adhesion of these layers to steel core is better, than that for the carbide layers.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.