Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Raport z badań porównawczych instalacji płaskich i próżniowych cieczowych kolektorów słonecznych funkcjonujących w takich samych warunkach roboczych

Wesołowski M., Skotnicka-Siepsiak A., Konopacki P.

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2015

|

T. 46, nr 12

478--481

PL

Przedstawiono raport z badań eksploatacyjnych kolektorów słonecznych wykonanych na stanowisku pomiarowym zlokalizowanym w warunkach naturalnych (polowych), na terenie Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego w Olsztynie. Pomiary umożliwiają porównywanie uzysków ciepła dwóch odmiennych instalacji kolektorów (płaskich i próżniowych) w identycznych, rzeczywistych warunkach eksploatacyjnych. Stanowisko badawcze składa się z dwóch oddzielnie opomiarowanych, równolegle pracujących instalacji kolektorów podłączonych do jednego zbiornika buforowego. Rejestracja danych pomiarowych odbywa się przez sterownik, który przesyła je do komputera w celu archiwizacji i przetwarzania. Przedstawiono porównawczą analizę wyników pomiarowych dla badanych instalacji pracujących w okresie zimowym.

EN

The presents a report of exploitative research of solar collectors conducted at a test bench located in natural conditions. The research was conducted at Warmia and Mazury University campus in Olsztyn. Measurements allow for comparison of heat gains from two different solar collectors installations (flat and vacuum) in identical, natural conditions. The test bench consisted of two installations with separate measurements, working simultaneously in identical weather conditions. The recording of the empirical data was done through a controller directing it to a computer for storage and processing. The paper presents measurement data for the winter period.

2

Heat storing effectiveness with the use of a recuperator in the liquid type battery

Kurpaska S., Latała H., Baran D., Konopacki P., Hołownicki R.

Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 19, No. 3

47--57

EN

The paper presents results of the analysis concerning the process of storing and discharging the liquid type battery. A system comprising a recuperator, a battery tank, a circulating pump and a ventilator, was analysed. Hot air obtained from the perforated conduits system from the laboratory tunnel was pumped through a recuperator. The heat storing system in the analysed battery cooperated strictly with a stone battery and its priority was to charge it. Tests were carried out from June to August. A detailed analysis included measurement cycles covering both the storing process as well as the process of discharging. Based on the obtained results, thermal power of the exchanger was determined as a function of air temperature difference between the flowing air and water stored in the battery and its flow velocity. Furthermore, quantity relations between the efficiency of work of the exchanger and independent variables of the process: air temperature and water stored in the battery, air flow velocity, process duration and the stream of heat transfer fluid which flows through a recuperator, were determined. Non-linear estimation with the use of quasi-Newton method was applied for determination of these relations. Moreover, the amount of the heat stored in the battery and the heat transferred to the inside of the object were defined. A total coefficient of heat supply with this system was introduced in the analysis. Based on the obtained values of the process performance, it was found out that despite favourable ecological effects, such system of heating support cannot be recommended for horticultural practice on account of a low value of the coefficient. Whereas the use of the storing system for heating process water is justified.

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy z zakresu procesu magazynowania i rozładowywania akumulatora cieczowego. Analizowano system składający się z: przeponowego wymiennika ciepła, zbiornika akumulatora, pompy obiegowej oraz wentylatora. Ciepłe powietrze, pozyskiwane systemem przewodów perforowanych z wnętrza tunelu laboratoryjnego, zatłaczano przez przeponowy wymiennik ciepła. System magazynowania ciepła w analizowanym akumulatorze współpracował ściśle z akumulatorem kamiennym z nadanym priorytetem ładowania akumulatora kamiennego. Badania przeprowadzono w okresie czerwiec- sierpień. Do szczegółowej analizy wyszczególniono cykle pomiarowe obejmujące zarówno proces magazynowania jak i rozładowania akumulatora. Na bazie uzyskanych wyników określono moc cieplną wymiennika, jako funkcję różnicy temperatury powietrza między przepływającym powietrzem a wodą zmagazynowaną w akumulatorze oraz jego prędkości przepływu. Wyznaczono także ilościowe zależności między efektywnością pracy wymiennika a zmiennymi niezależnymi procesu: temperatura powietrza oraz zmagazynowanej wody w akumulatorze, prędkość przepływu powietrza, czas trwania procesu oraz strumień czynnika obiegowego przepływającego przez wymiennik przeponowy. Do określenie zależności zastosowano estymację nieliniową z wykorzystaniem metody quasi-Newtona. Określono również ilość zmagazynowanego ciepła w akumulatorze oraz ciepło przekazane do wnętrza obiektu. W analizie wprowadzono całkowity współczynnik sprawności dostarczania ciepła tym systemem. Na podstawie uzyskanych wartości sprawności procesu stwierdzono, że pomimo korzystnych efektów ekologicznych, taki system wspomagania ogrzewania ze względu na niską wartość współczynnika nie można rekomendować do praktyki ogrodniczej. Uzasadnione zaś jest wykorzystanie systemu magazynowania do ogrzewania wody przeznaczonej na cele technologiczne.

3

Analysis of the selected factors impact on the amount of the stored heat and the mass change in the rock-bed storage placed in the laboratory tunnel

Kurpaska S., Latała H., Konopacki P., Hołownicki R.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 3

71--83

EN

The paper presents results of analysis of the air flow through the rock - bed storage. Air was collected from the inside of the plastic tunnel and pressed to the segments of the storage with area was 18.7m2 and volume was almost 13.1 m3. The research was carried out from March to October 2013. The cycle of the storage work (charging or discharging) was controlled based on the algorithm, in which a controlling signal was based on the difference in the temperature between the average temperature of the bed and the temperature inside a tunnel. 318 measurement cycles were selected for a detailed analysis. In those cycles, based on the measured parameters of air pressed into and flowing out of the storage, the amount of the stored heat in the storage and the change in the concentration of steam included in air was determined. For the obtained results multiple regression equations, describing a unitary heat stream and mass exchanged during the air flow through the storage, were found. Moreover, the quantity relations between a unitary heat and the mass stream exchanged during the air flow through the storage including two sets of independent variables, were determined. The first one includes: velocity of the pressed air (measured in the air pressing conduit for particular segments), initial temperature of the storage and the pressed heat stream. The second set of independent variables includes: temperature of the pressed air, deficiency of steam pressure inside the facility and the stream of the pressed air. Non-linear estimation with the use of quasi-Newton method was applied for determination of these relations.

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy związanej z przepływem powietrza przez złoże akumulatora kamiennego. Powietrze pozyskiwano z wnętrza tunelu foliowego i tłoczono do segmentów akumulatora o powierzchni 18,7 m2 i objętości blisko 13,1 m3. Badania przeprowadzono w okresie od marca do października 2013 r. Cyklem pracy akumulatora (ładowanie lub rozładowanie) sterowano w oparciu o algorytm, w którym sygnał sterujący opierał się o różnicę temperatury między średnią temperaturą złoża a temperaturą wewnątrz tunelu. Do szczegółowej analizy wyodrębniono 318 cykli pomiarowych, w których na bazie zmierzonych parametrów zatłaczanego i wypływającego z akumulatora powietrza określono ilość zmagazynowanego ciepła w akumulatorze oraz zmianę w koncentracji pary wodnej zawartej w powietrzu. Dla uzyskanych wyników znaleziono równania regresji wielokrotnej opisującej jednostkowy strumień ciepła i masy wymienianej podczas przepływu powietrza przez akumulator. Wyznaczono także ilościowe zależności między jednostkowym strumieniem ciepła i masy wymienianym podczas przepływu powietrza przez akumulator uwzględniających dwie grupy zmiennych niezależnych. W pierwszej grupie wykorzystano: prędkość zatłaczanego powietrza (zmierzoną w przewodzie tłoczącym powietrze do poszczególnych segmentów), temperaturę początkową akumulatora oraz strumienia ciepła zatłaczanego. Druga grupa zmiennych niezależnych obejmuje: temperaturę tłoczonego powietrza, deficyt ciśnienia pary wodnej wewnątrz obiektu oraz strumienia zatłaczanego powietrza. Do określenie tych zależności zastosowano estymację nieliniową z wykorzystaniem metody quasi-Newtona.

4

Zmienność prędkości przepływu powietrza w akumulatorze ciepła o złożu kamiennym w zależności od konstrukcji układu rozprowadzania powietrza

Konopacki P., Sabat R., Hołownicki R., Kurpaska S., Latała H.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 4, t. 1

129--138

PL

Sprawność układu cyrkulacji powietrza w akumulatorze o złożu kamiennym jest jednym z kluczowych czynników warunkujących jego efektywność. Celem pracy było porównanie zmian prędkości przepływu powietrza w eksperymentalnym akumulatorze w zależności od stopnia uszczelnienia samego złoża akumulatora jak i reszty układu cyrkulacji powietrza. Obiektem doświadczalnym były trzy trójsekcyjne akumulatory ciepła, spośród których jeden akumulator był wykonany w trybie uproszczonym, a dwa traktowano jako wzorce instalacji o maksymalnej szczelności. Zmiany prędkości przepływu powietrza mierzonej przy wentylatorze tłoczącym powietrze do akumulatora przyjęto jako miarę efektywności zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych i zastosowanych uszczelnień na kolejnych etapach modyfikacji układu cyrkulacji powietrza. Stwierdzono, że uproszczona konstrukcja akumulatora wykazuje prawie dwukrotnie większy strumień powietrza tłoczonego do akumulatora w porównaniu do akumulatora o maksymalnej szczelności. Efekty wprowadzonych modyfikacji zależą od miejsca ich zastosowania (przed lub za złożem kamiennym) i sekcji akumulatora przez którą jest skierowany przepływ powietrza. Uproszczone uszczelnienia rur przechodzących przez termoizolację oraz połączeń rur w kolektorach rozdzielającym i zbiorczym mogą łącznie spowodować wzrost strumienia powietrza tłoczonego do akumulatora o ok. 28-47%, natomiast uproszczenia w rozłożeniu folii uszczelniającej wokół złoża poszczególnych sekcji akumulatora odpowiadają za ok. 53-72% całkowitego możliwego zakresu zmian strumienia powietrza.

EN

Efficiency of the air circulation system of a rock bed heat accumulator is a key factor for its overall effectiveness. The objective of the paper was to compare the air flows through the complete air circulation system of such accumulator for different solutions of the sealing system. The experimental objects were three 3-sectional rock bed accumulators, of which one was made in a simplified way and then sealing was proceeded in stages, while two others were considered as maximally sealed. The changes of air flow measured near the fan pumping the air into were used as a measure of sealing effectiveness. It has been found that a simplification of sealing in a construction of the rock bed accumulator may result in almost twice higher air flow into the accumulator. The particular effects of simplifications depend on the location (mainly before or after the rock bed) and the location of accumulator’s section (the nearest or the farthest from the fan). The simplifications of sealing of pipe passages through rock bed thermal isolation and pipe connections in air collectors may cause in total about 28-47% of total plausible range of flow changes, while simplifications in arrangement of sealing foil around the rock beds of particular sections of accumulator may result in about 53-72% of total plausible range of flow changes.

5

Zastosowanie termowizji do badań rozkładu temperatury w tunelach foliowych wyposażonych w akumulatory ciepła

Sabat R., Konopacki P., Hołownicki R., Kurpaska S., Latała H.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 3, t. 1

345--354

PL

Celem prowadzonych badań była ocena możliwości zastosowania termowizji jako metody pomiaru temperatury w uprawach pod osłonami. Użyte metody zobrazowań termalnych umożliwiły wykazanie różnic temperatur między badanymi obiektami uprawowymi. Pozwoliły także na szybkie ustalenie gradientu temperatur w tunelach foliowych bez konieczności instalacji dużej liczby czujników temperatury. Dzięki metodom termograficznym było możliwe zaobserwowanie zjawiska konwekcyjnego przenikania ciepła ze złoża kamiennego akumulatora do wnętrza tunelu. Uzyskane wyniki sugerują dużą przydatność technik termograficznych do rejestrowania warunków termicznych, panujących w uprawach pod osłonami.

EN

The objective of this study was to evaluate the possibility of applying thermovision as a method for measuring the temperature of crops under cover. The thermal imaging methods allowed demonstration of temperature differences between the investigated crop objects. They also enabled quick determination of the temperature gradient in plastic tunnels without a need for installation of a large number of standard temperature sensors. Moreover, the thermographic method allowed the observation of the phenomenon of convectional heat transfer from the bed of the stone accumulator into the tunnel. The results suggest that thermography is a very useful technique for recording thermal conditions of crops under cover.

6

Analiza zagadnień cieplnych w tunelu foliowym podczas dostarczania ciepła z akumulatora kamiennego

Kurpaska S., Latała H., Hołownicki R., Konopacki P., Nowak J.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 3, t. 1

179--189

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy związanej z wyznaczaniem wartości współczynnika przenikania ciepła przez osłonę obiektu oraz zagadnień cieplnych (temperatura, ilość ciepła) przy rozładowywaniu akumulatora kamiennego. Do obliczenia tego współczynnika wykorzystano zależność uwzględniającą zmianę temperatury wewnętrznej jako funkcję zmiennej ilości ciepła przekazywanego do osłony drogą radiacji oraz transferowanego na zewnątrz obiektu drogą przenikania. Bazując na wartości obliczonego współczynnika przenikania ciepła, oszacowano wartość temperatury wewnątrz tunelu foliowego w procesie dostarczania ciepła z akumulatora kamiennego. Dla przyjętych wartości decyzyjnych (temperatura otoczenia równa 8ºC, temperatura początkowa w tunelu na poziomie 15ºC oraz strumień zatłaczanego powietrza równy 500 m3·godz.-1) oraz przyjętego cyklu rozładowania (równego 9 godz.) zakres zmian temperatury wewnętrznej (względem wartości początkowej) mieścił się w granicach od -0,2 do 2,4 K. Wykonano również obliczenia symulacyjne wpływu dostarczonego ciepła z akumulatora, w której jako zmienne uwzględniono temperaturę początkową akumulatora oraz strumień zatłaczanego powietrza na końcowe wartości temperatury akumulatora glebowego. Wyznaczono także ilościowe zależności pomiędzy temperaturą końcową akumulatora a jego temperaturą początkową i strumieniem zatłaczanego powietrza. Do określenie tej zależności zastosowano estymację nieliniową z wykorzystaniem metody quasi-Newtona.

EN

The paper presents results of the analysis related to determination of the value of the coefficient of heat permission through the cover of a facility and thermal issues (temperature, heat amount) at discharging a stone accumulator. For calculation of this coefficient, relation including inside temperature change as a function of variable amount of heat transferred to the cover by radiation and heat transferred outside the facility by permission was used. Basing on the value of the calculated coefficient of heat permission the value of temperature inside the plastic tunnel in the process of supplying heat from a stone accumulator was determined. At the accepted decision values (temperature of surrounding is 8ºC, initial temperature in the tunnel at the level of 15ºC and the stream of pumped air amounting to 500 m3·h-1) and at the accepted cycle of discharge (9 hours), the scope of temperature changes inside (in comparison to the initial value) was within -0.2 to 2.4 K. Moreover, simulation calculations of the impact of the heat supplied from the accumulator, where initial temperature of the accumulator and stream of pumped air were included as variables, on the final values of the soil accumulator temperature, were carried out. Furthermore, quantity relations between final temperature of the accumulator and its room temperature and the stream of pumped air were determined. Non-linear estimation with the use of quasi-Newton method was applied for determination of this relation.

7

Magazynowanie nadwyżki ciepła z tunelu foliowego w akumulatorze ze złożem kamiennym

Kurpaska S., Latała H., Rutkowski K., Hołownicki R., Konopacki P., Nowak J., Treder W.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 1

157-167

PL

W pracy w oparciu o dostępną literaturę, scharakteryzowano kierunki badań prowadzonych w różnych ośrodkach naukowych z zakresu ogrzewania szklarni z wykorzystaniem źródeł energii odnawialnej. Dla rozważanego systemu (tunel laboratoryjny wraz z akumulatorem ze złożem kamiennym) przedstawiono zależności wykorzystane do oszacowania ilości energii (magazynowanej w postaci ciepła) z wnętrza tunelu oraz do określenia wielkości akumulatora ciała stałego. W wyniku przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że potencjalna dobowa ilość ciepła do zmagazynowania dla analizowanych wartości warunków zewnętrznych mieściła się w granicach od 0,37 MJ*m-2 do blisko 1,72 MJ*m-2 .(odpowiednio dla dnia pochmurnego oraz dnia słonecznego). Obliczenia przeprowadzono zakładając, że temperatura wewnątrz obiektu nie przekracza 24°C zaś deficyt ciśnienia pary wodnej (jako różnica między aktualnym ciśnieniem a ciśnieniem w stanie nasycenia) będzie równy 4hPa. Dla uzyskanych wyników, w oparciu o największą wartość współczynnika determinacji; znaleziono zależność (określoną estymacją nieliniową metodą quasi Newtona przy zachowanym współczynniku zbieżności 0,001) ujmujące związek między ilością ciepła a temperaturą otoczenia i sumą energii promieniowania słonecznego. Po przeprowadzeniu analizy i badań weryfikacyjnych w warunkach laboratoryjnych, zaproponowano niezbędną powierzchnię i objętość złoża akumulatora.

EN

The work, basing on available literature describes directions of research carried out in different scientific centres concerning heating a greenhouse with renewable energy sources. For the system concerned (a laboratory tunnel along with a rock-bed storage) dependencies used to estimate the amount of energy (stored in the form of heat) from the inside of a tunnel and to determine the size of a solid body storage were presented. As a result of calculations, it was determined that potential daily amount of heat for storing for the analysed values of the external conditions was within limits ranging from 0.37MJ*m-2 to almost 1.72 MJ*m-2 (respectively for a cloudy day and a sunny day). Calculations were carried out assuming that the temperature inside the facility does not exceed 24°C while steam pressure deficiency (as a difference between actual pressure and pressure in a saturation point) will be equal to 4hPa. For the obtained results, on the basis of the highest value of the coefficient of determination a relation was found (determined by non-linear estimation by a quasi-Newton method while maintaining convergence coefficient 0.001) presenting a relation between the heat amount and the temperature of surroundings and the solar radiation energy sum. Upon carrying out an analysis and verification research in laboratory conditions, indispensable area and the volume of the storage bed was suggested.

8

Magazynowanie nadwyżek ciepła w tunelach foliowych - koncepcja kamiennego akumulatora ciepła

Hołownicki R., Konopacki P., Treder W., Nowak J., Kurpaska S., Latała H.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 1

79-87

PL

Uprawa warzyw w nieogrzewanych tunelach foliowych jest znaczącym źródłem przychodów dla ponad 40 tys. niewielkich gospodarstw (1-3 ha) w Polsce. W artykule przedstawiono cele i zakres projektu ukierunkowanego na opracowanie kompleksowej technologii magazynowania niewykorzystanych dotąd nadwyżek ciepła dla towarowej produkcji roślin ogrodniczych w tunelach foliowych. Pomimo licznych publikacji z tego zakresu, dostępne wyniki są wycinkowe i dlatego nie nadają się do praktycznego zastosowania. Brak jest danych o potencjalnej dobowej nadwyżce ciepła dla naszej strefy klimatycznej koniecznych do wyznaczenia pojemności akumulatora. Nie jest znany także wpływ układu magazynowania ciepła na modyfikację mikroklimatu w obiekcie i na efekty produkcyjne, w tym zwłaszcza na wielkość i jakość plonu oraz na przyśpieszenie owocowania. Kluczowym składnikiem projektu jest koncepcja konstrukcji akumulatora, którą zastrzeżono w Urzędzie Patentowym. Nowatorskim rozwiązaniem jest segmentowy akumulator z szeregowym ładowaniem ciepłym powietrzem, który charakteryzuje się dużą elastycznością pracy i umożliwia efektywne wykorzystanie nawet niewielkich nadwyżek ciepła. W zależności od potrzeb możliwe jest wykorzystanie 25; 50; 75 lub 100% pojemności całego złoża. W końcowej fazie projektu zostaną określone nadwyżki ciepła i efekty produkcyjne podczas uprawy dwóch gatunków testowych (pomidor, ogórek). Efektem przeprowadzonych badań będą wytyczne konstrukcyjno-eksploatacyjne oparte na całościowej analizie procesu magazynowania ciepła. Przewiduje się, że dzięki zastosowaniu akumulatorów ciepła będzie można uzyskać lepsze efekty produkcyjne bez dodatkowego zużycia energii i emisji szkodliwych substancji powstałych ze spalania tradycyjnych nośników energii.

EN

Growing vegetables in unheated polyethylene tunnel type greenhouses is a significant source of income for more than 40.000 of small farms (1-3 ha) in Poland. The article presents the objectives and the scope of the project aimed on developing a comprehensive technology of surplus heat storage, which was previously wasted in under cover horticulture production. Despite the numerous publications on that subject, the existing results are fragmentary and therefore they are not suitable for the extension purposes. There are no data on potential daily surplus of heat for our climate zone, which are necessary to determine the heat accumulator capacity. There is also no information on the influence of the heat storage system on modification of the microclimate condition inside the plastic tunnel and on production effects, especially on the yield and the quality and bringing forward the harvest. A key component of the project is the concept of the rock-bed heat accumulator, which was submitted to the Polish Patent Office. An innovative solution is the segmentation and serial charging of the heat accumulator with warm air. These concept results in the high working flexibility and allows the efficient use of even a small heat surplus. Depending on the requirements 25, 50, 75 or 100% capacity of the rock-bed can be used. In the final stage of the project, the effects of the use of the heat accumulator in two test species (tomato, cucumber) will be identified. The constructional and operational guidelines will be also evaluated based on a comprehensive process analysis of the heat storage. It is expected that the use of the heat accumulators will increase production results without additional energy consumption and emissions of the conventional fuels combustion products to the environment.

9

Magazynowanie ciepła w akumulatorze kamiennym

Konopacki P., Hołownicki R., Sabat R., Kurpaska S., Latała H.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 2

113-121

PL

Celem pracy było określenie efektywności akumulatora akumulator ciepła dodając ze złożem kamiennym, umieszczonego pod tunelem uprawowym o wymiarach 15 x 9 m. W badaniach, przeprowadzonych w dniach 13-19 X 2011r., wykorzystywano jedną z sekcji tego akumulatora o objętości kruszywa 12,69 m3. Przeprowadzono dwie sekwencje ładowania, doładowania następnego dnia i rozładowania najbliższej nocy. Podczas obu sekwencji średnie zmiany temperatury w przeliczeniu na jednostkę czasu były podobne i wyniosły 1,51-1,64 K*h-1 podczas pierwotnego ładowania, 0,99-1,00 K*h-1 podczas doładowywania i 0,48-0,58 K*h-1 podczas rozładowywania. Średnie tempo wymiany ciepła wyniosło 26-28,1 MJ*h-1 podczas pierwotnego ładowania i 8,2-9,9 MJ*h-1 podczas rozładowywania. Średni samoczynny spadek temperatury, między zakończeniem ładowania jednego dnia a rozpoczęciem doładowywania kolejnego dnia, wyniósł 0,21-0,29 K*h-1. Uzyskane wstępne wyniki wskazują na duży potencjał energetyczny powstałej instalacji, ponieważ przy wykorzystaniu tylko jednej sekcji natężenie promieniowania słonecznego w październiku było wystarczające do ogrzanie nocą tunelu o powierzchni 135 m2 o co najmniej 1,5°C.

EN

The aim of the presented study was preliminary evaluation of efficiency of heat storage in the rock-bed accumulator located below a commercial high plastic tunnel 15 x 9 m. The research was carried out between 13th October and 19th October 2011, and only one section of that accumulator containing 12.69 m3 of rock (31.5-63 mm porphyry breakstone) was used. Two sequences of main charging, next day additional charging and very next night discharging were carried out. During both sequences the rates of temperature changes (mean change of temperature per time unit) were similar,and reached 1.51-1.64 K*h-1 during main charging, 0.99-1.00 K*h-1 during additional charging and 0.48-0.58 K*h-1 during the night discharging. The spontaneous overnight decrease of temperature between the end of main charging and the next day beginning of additional charging was 0.21-0.29 K*h-1. The rates of heat exchange reached 26-28.1 MJ*h-1 during main charging, 17-17.4 MJ*h-1 during additional charging and 8.2-9.9 MJ*h-1 during night discharging. These preliminary results indicate high energetic potential of constructed tunnel-accumulator system, as by means of only one accumulator section the cultivated tomato plants were heated during night by at least 1.5°C.

10

Impact of quantity and intensity of rainfall on soil water content in an orchard located in the central part of Poland

Treder W., Konopacki P.

Journal of Water and Land Development

|

1999

|

no. 3

47-58

EN

The measurement of water used by plants is a decisive factor for calculation of irrigation rates, and generally the need of irrigation. Quantity, intensity and seasonal distribution of precipitation have an indubitable impact on soil moisture. Precipitation water could be used by plants only when percolates into soil and is retained as capillary water. Unfortunately, in case of excessive amount or intensity of rain, part of water percolates below the root system range or runs off at soil surface. During three years of experiment (1995-1997) quantity and intensity of precipitation were observed and weekly measurements of soil moisture at different orchard layouts were done. On the basis of collected data, the analyses of impact of quantity and intensity of precipitation on soil moisture changes in orchard were conducted. The results indicate low efficiency of small rains (smaller than daily potential evapotranspiration). Relatively small efficiency was found also for stormy rains, whose contribution to the total amount of precipitation during vegetative period was from 20 % up to 36 %. Efficiency of precipitation depended also on initial soil moisture, which was the reason of high differences in influence of precipitation amounts on changes of water content in soil profile in irrigated and non-irrigated orchards.

PL

Pomiar zużycia wody przez rośliny uprawne ma decydujące znaczenie dla określenia wielkości i celowości nawadniania. Ilość i intensywność oraz rozkład opadów mają niewątpliwy wpływ na wilgotność gleby. Woda opadowa może być wykorzystywana przez rośliny tylko wtedy gdy wsiąknie do gleby i jest w niej retencjonowana jako woda kapilarna. Niestety, w przypadku obfitości lub nadmiernej intensywności opadów część wody może przesiąkać poza zasięg systemu korzeniowego lub odprowadzana jest z pola poprzez spływ powierzchniowy. W trakcie trzyletnich badań (1995-1997) prowadzono pomiary wielkości i intensywności opadów oraz cotygodniowe pomiary wilgotności gleby w różnych nasadzeniach sadowniczych. Na podstawie otrzymanych wyników przeprowadzono analizę wpływu wielkości i intensywności opadów na zmiany wilgotności gleby w sadzie. Wyniki tych analiz wskazują na małą efektywność opadów niskich (poniżej wysokości dziennej ewapotranspiracji potencjalnej). Stosunkowo małą efektywnością charakteryzują się także opady burzowe których udział w całkowitej ilości opadów w okresie wegetacji stanowił aż 20 do 36%. Efektywność opadów zależna była także od początkowej wilgotności gleby, co było powodem znacznych różnic we wpływie wielkości opadów na zmiany bilansu wodnego profilu glebowego sadów nawadnianych i kontrolnych.