Concern for the residential environment for the elderly is increasingly evident in theory in numerous academic studies and in practice reflected in contemporary realisations. Residential centers for seniors are becoming increasingly popular, and their form and function are becoming more complex and dedicated to specific needs. The authors presented the results of a study of a dozen of different case studies of residential and commercial complexes with a healthcare function for the elderly realised after 2005. The authors hypothesise that contemporary realised complexes for seniors are characterised by a varied morphology, i.e., in some cases they replicate the structure of the urban fabric, while in others they clearly break away from it and create individualised forms. The qualitative assessment considers the advantages and disadvantages associated with the morphology of the complexes. The authors also presented their individual design as an experiment of implementing current trends in an established location (research by design). The presented research shows that both the form and function of housing for seniors evolve depending on the needs. Functional programs and the facilities themselves are usually quite extensive and result in complex functional-spatial systems that fill most of the plots on which they were designed. Conclusions from the research can be valuable in studying other senior centres, especially when making location decisions for similar functions
PL
Troska o środowisko mieszkaniowe dla osób starszych jest coraz bardziej widoczna zarówno w teorii w licznych opracowaniach naukowych, jak i w praktyce, co znajduje odzwierciedlenie we współczesnych realizacjach. Ośrodki zamieszkania dla seniorów stają się coraz bardziej popularne, a ich forma i funkcja coraz bardziej złożone, w zależności od potrzeb. Autorzy zaprezentowali wyniki badania kilkunastu różnych przypadków powstałych po 2005 r. zespołów mieszkaniowo-usługowych z funkcją opieki zdrowotnej dla osób starszych. Autorzy stawiają tezę, że współcześnie realizowane zespoły dla seniorów charakteryzują się zróżnicowaną morfologią: w niektórych przypadkach powielają strukturę tkanki miejskiej, a w innych wyraźnie się od niej odcinają i tworzą zindywidualizowane formy. W ocenie jakościowej uwzględniono zalety i wady związane z morfologią zespołów. Autorzy przedstawili również swój indywidualny projekt jako eksperyment wdrożenia aktualnych trendów w ustalonej lokalizacji (research by design). Na podstawie omówionych badań można stwierdzić, że zarówno forma, jak i funkcja zespołów senioralnych ewoluuje w zależności od potrzeb. Programy funkcjonalne i same obiekty są najczęściej dosyć obszerne i skutkują złożonymi układami funkcjonalno-przestrzennymi, wypełniającymi większość powierzchni działek, na których zostały zaprojektowane. Wnioski z badań mogą być przydatne w badaniach innych ośrodków senioralnych, szczególnie w przypadkach podejmowania decyzji lokalizacyjnych dla podobnych funkcji.
Kwestia toalet pojawia się w architekturze od czasów najdawniejszych. Szczególnym przykładem są toalety publiczne, które na przestrzeni wieków uległy znacznym przekształceniom. Niezmienna pozostaje tylko ich funkcja. Ich historia jest niezwykle ciekawa i dostarcza wielu ciekawych informacji z rożnych dziedzin nauki. Podejście do projektowania i lokalizowania pomieszczeń i urządzeń sanitarnych w przestrzeni publicznej oraz sposób ich użytkowania odzwierciedla nie tylko osiągnięcia inżynieryjne poszczególnych epok. W ich historii zapisane są trendy stylistyczne oraz możliwości materiałowe, zależne od czasu powstania. Na przykładzie toalet publicznych możemy także dokonać szerszych obserwacji. Odzwierciedlają one zachodzącą w czasie zmianę światopoglądu, społecznej akceptacji zachowań ludzkich oraz podejścia do zagadnień związanych z kreowaniem przestrzeni publicznej oraz kwestii związanych z higieną i zdrowiem.
EN
The issue of toilets has appeared in architecture since ancient times. A special example are public toilets, which have undergone significant transformations over the centuries. Only their function remains unchanged. Their history is extremely interesting and provides a lot of interesting information from various fields of science. The approach to designing and locating rooms and sanitary facilities in public space and the way they are used reflect not only the engineering achievements of particular eras. Their history includes stylistic trends and material possibilities depending on the time of creation. We can also make broader observations using the example of public toilets. They reflect the change in worldview, social acceptance of human behavior and approach to issues related to the creation of public space and issues related to hygiene and health that occur over time.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Existing approaches to indoor environmental quality in single-family residential buildings have been described, identifying their optimal preferred parameters for maintaining a human-healthy environment. The energy requirements for maintaining basic building systems (lighting, cooking, heating, ventilation, cooling) have been analyzed. Passive and active sources of energy production have been analyzed, prosumer buildings have been considered, and methods of obtaining maximum energy in winter periods and avoiding overheating of the building in summer periods have been discussed. Process schemes of using active shadow structures as an integral element with other systems acquiring energy from RES in single-family residential buildings have been presented. Architectural aspects of the use of energy-active shadow structures in residential buildings (single – family houses) have been presented together with alternative solutions. This paper presents process diagrams of the use of energy-active shadow integrated with other renewable energy sources used in single-family buildings, such as: BIPV, PVT and heat pumps, benefiting indoor environmental quality. Architectural considerations for the use of energy-active shadow structures in single-family homes have been presented along with alternative solutions. The purpose of this paper is to present a concept (especially effective in the summer) for an additional way to harvest electricity from energy-active shadows in single-family houses.
Artykuł dotyczy nierozpoznanej i nieopisanej do tej pory problematyki najnowszej (powstałej po 1939 roku), sakralnej i monastycznej architektury Śląska Cieszyńskiego. Obszar badawczy, zdelimitowany terytorialnie do obszaru pokrywającego się z Euroregionem Śląsk Cieszyński, stanowi niezmiernie ciekawy teren do badań, gdyż ze względu na podział na dwa państwa rozwija się dwubiegunowo, co ma znaczący wpływ na powstającą architekturę sakralną i monastyczną. W trakcie wstępnych badań prowadzonych na delimitowanym obszarze rozpoznane zostało 50 obiektów w różny sposób związanych z monastycyzmem. Obiekty te znacznie różnią się pomiędzy sobą stylistycznie, ale także ze względu na kubaturę, formę i funkcję. Możemy wśród nich wyróżnić zarówno te stricte sakralne jak i te, w których różnorodne funkcje towarzyszące zajmują więcej powierzchni. W artykule przedstawiono fragment tabelarycznego zestawienia tych obiektów ze zwróceniem uwagi na funkcje towarzyszące oraz opisano koncepcję dalszych badań. Opisane zostały sposoby ich prowadzenia oraz metodologia dwustopniowych badań, prowadzonych tak, by możliwe było stworzenie kompleksowego opracowania monograficznego opisującego architekturę monastyczną Śląska Cieszyńskiego powstałą po 1939 roku.
EN
The issues of the newest (created after 1939), sacred and monastic architecture of Teschen Silesia have not been analyzed so far. It is therefore a completely unrecognized issue. Although many studies on the sacred architecture of Teschen and Czech Teschen, as well as monographic studies on individual objects, have been written, they all end in 1939, excluding later objects. There are also many popular scientific studies on the cultural, ethnographic and natural values of the region. However, issues concerning sacred architecture (both Catholic and Protestant) and the architecture of monasteries were taken up extremely rarely, and if they did, they most often ended in 1939. The research carried out after the Second World War focused on the Middle Ages, of which few objects have remained, and if they have survived, they were usually not in their original form, but thoroughly rebuilt. In historical research, it is as if the later objects, especially the newest ones, were forgotten. Therefore, 50 objects related to the broadly understood monasticism (with different functions and purpose), built in this area after 1939, constitute interesting research material.
The architectural form of buildings is determined by many factors, one of the most important is construction technology. It remains in a close and inseparable relationship with architectural design. Contemporary technologies in construction are constantly subject to improvements, streamlining, changes aimed at increasing all kinds of efficiency (cost, thermal efficiency, labor input, etc.). One of today's widely discussed determinants of changes in the way buildings are designed and constructed is environmental issue. An awareness of environmental degradation and climate change and their consequences prompts the search for increasingly sustainable solutions. This paper summarizes the research on prefabricated solutions and their implementation, especially in single-family residential architecture. This article presents pre-design, design, and post-design experiences related to planning and realization of single-family houses with prefabricated wall technology made of light expanded clay concrete. The authors implemented comparative qualitative and quantitative research through case studies, the method also uses experiences from their own research by design practice. The advantages and disadvantages of prefabrication in the selected technology are presented. The authors attempt to answer the question of whether the individual architectural design approach is reflected in the relevant environmental considerations, including, first, those related to the mitigation of climate change and adaptation to its consequences, and to what extent the discussed technology fits into the assumptions of climate and environmentally responsible design.
W artykule poruszono problematykę przebudowy budynków szkolnych i przedszkolnych wobec uwarunkowań lokalnych oraz konserwatorskich. Odwołano się do teorii projektowania budynków oświatowych i skonfrontowano z możliwościami wdrażania rozwiązań modelowych w zastanym kontekście. Omówiono przykład wieloetapowej przebudowy i rozbudowy zespołu szkolno-przedszkolnego o ponad stuletniej historii znajdującego się w Gliwicach. Wskazano uwarunkowania oraz wady i zalety rozwiązań projektowych. Autorzy, będący projektantami próbują odpowiedzieć na pytanie, czy rozwiązania modelowe są wystarczająco uniwersalne by stosować je niezależnie od kontekstu, czy wręcz przeciwnie.
EN
The article describes the issues of reconstruction of school and kindergarten buildings in terms of local and conservation conditions. The theory of educational buildings design has been referred and confronted with the possibilities of implementing model solutions in the given context. An example of a multi-stage reconstruction and extension of a school and kindergarten complex located in Gliwice with over a hundred years of history has been discussed. Conditions as well as advantages and disadvantages of design solutions have been indicated. The authors, who are designers, try to answer the question whether the model solutions are universal enough to be used regardless of the context, or on the contrary.
Społeczeństwo europejskie ulega postępującej laicyzacji. Przeprowadzanie adaptacji opuszczonych i często niszczejących świątyń do funkcji świeckich jest więc zjawiskiem nieuniknionym. Jednak w Polsce desakralizacja to wciąż jeszcze pojęcie niezrozumiałe i enigmatyczne, budzące często strach przed profanacją, kojarzące się z przymusową sekularyzacją dóbr kościelnych. Desakralizacji i sekularyzacji poddane zostają jednak obiekty niezależnie od czasu ich powstania, stylu architektonicznego, lokalizacji, czy wyznania. Europejskie przykłady zmiany funkcji kościołów rożnych wyznań budzą wiele kontrowersji. Mimo to, w coraz bardziej zlaicyzowanej Europie jest ich z roku na rok coraz więcej. Należy jednak wziąć pod uwagę nie tylko socjologiczny aspekt desakralizacji. Nowowprowadzane funkcje pociągają za sobą także architektoniczną ingerencję. Ingerencję, która może w bardzo istotny sposób zmienić wygąd obiektu. Granica architektonicznej przemiany i konserwatorskiej ingerencji jest trudna do zdefiniowania i zmienna, w zalezności od przypadku.
EN
European society is becoming increasingly secular. Carrying out the adaptation of abandoned and often deteriorating churches to secular functions is therefore an inevitable phenomenon. However, in Poland, desacralisation is still an incomprehensible and enigmatic concept, often evoking fear of profanation and associated with the forced secularization of church goods. However, objects are desacralised and secularized, regardless of their time of construction, architectural style, location or religion. European examples of changing the functions of churches of different denominations raise a lot of controversy. Despite this, in an increasingly secularized Europe, there are more and more of them every year. It is not just about the sociological aspect of desacralisation. that needs to be considered. New functions also involve architectural interference. Interference that can significantly change the appearance of the object. The boundary of architectural transformation and restoration intervention is difficult to define and it can change depending on the case.
Oświetlenie w technologii LED staje się coraz popularniejsze. Jednym z najczęściej wykorzystywanych jego typów są paski lub moduły zawierające diody LED, czyli elementy liniowe. Stwarzają one nowe możliwości kreowania oświetlenia wewnętrznego oraz umożliwiają różne sposoby jego implikacji. Artykuł dotyczy problematyki zastosowania oświetlenia liniowego w technologii LED we wnętrzach rezydencjonalnych. Przybliża problemy kompozycji tworzonych za pomocą oświetlenia liniowego zarówno w płaszczyznach pionowych, jak i poziomych. Zwraca także uwagę na rosnącą popularność tego typu rozwiązań. Porusza ponadto problem temperatury barwowej oświetlenia, a także jej oddziaływania na człowieka.
EN
Lighting in LED technology is becoming more and more popular. One of the most frequently used types are strips or modules containing LEDs, i.e. linear elements. They create new possibilities of creating internal lighting and enable various ways of its implications. The article concerns the issues of using linear lighting in LED technology in residential interiors. It deals with the problems of compositions created with the use of linear lighting in both vertical and horizontal planes. It also draws attention to the growing popularity of this type of solutions. It also touches upon the problem of the color temperature of lighting and its impact on humans.
Wśród obiektów modernistycznych wznoszonych w Polsce w latach 60. i 70. XX wieku można wyodrębnić wyjątkową grupę - typ zabudowy pawilonowej realizującej w pełni 5 zasad architektury modernistycznej Le Corbusiera. W artykule przedstawiono wybrane przykłady takich budynków oraz zwrócono uwagę na stan ich zachowania i stopień przekształcenia względem pierwotnej formy oraz funkcji. Przedstawiono szerzej przypadek najbardziej drastycznego braku poszanowania istniejącego obiektu, jakim jest przebudowa Pałacu Ślubów w Sosnowcu, oraz autorską propozycję przywrócenia obiektu do stanu pierwotnego.
EN
Among the modernist buildings erected in Poland in the 1960s and 1970s, we can distinguish a unique group - a type of pavilion development, fully implementing the 5 principles of Le Corbusier's modern architecture. The article presents selected examples of such buildings and highlights the state of their preservation and the degree of transformation in relation to their original form and function. The case of the most drastic lack of respect for the existing building, which is the reconstruction of the Wedding Palace in Sosnowiec, and the original proposal to restore the building to its original state are presented in more detail.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.