Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The pine bark and topsoil as an indicator of pollutions caused by industry and transport

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Wątor G., Łaciak T., Kozik R.

Proceedings of ECOpole

|

2016

|

Vol. 10, No. 2

413--421

EN

Concentrations of Pb, Cd, Ni were determined in topsoil and in samples of necrotic bark of Pinus sylvestris L. collected along transects around the Skawina industry center and in parts of Bielansko-Tyniecki Landscape Park in Krakow (southeast Poland). The suitability of bark and topsoil for monitoring of these heavy metals and acidifying gases pollution was investigated. After comparing the concentration of heavy metals and pH value in pine bark with topsoil, it was observed that topsoil is better biomonitor for lead and nickel than bark of Pinus sylvestris and that bark appear to be suitable bioindicator of atmospheric deposition only for cadmium and acidifying components.

PL

W wierzchniej warstwie gleby oraz w próbkach kory sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. zebranych wokół centrum przemysłowego w Skawinie oraz na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie, położonego w południowo-wschodniej Polsce, oznaczono stężenia takich metali ciężkich, jak, Pb, Cd, Ni. Celem badań było wykazanie przydatności kory martwicowej i wierzchniej warstwy gleby do monitorowania zanieczyszczenia środowiska tymi metalami ciężkimi i związkami zakwaszającymi. Na podstawie porównania stężenia metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby i korze sosny oraz wartości pH kory sosnowej stwierdzono, że gleba jest lepszym biomonitorem dla ołowiu i niklu, natomiast kora sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. wydaje się być odpowiednim bioindykatorem depozycji atmosferycznej tylko dla kadmu i składników zakwaszających.

2

Impact of anthropopressure on meadow and grove pedofauna in landscape park in Krakow-Zakrzowek

Marko-Worłowska M., Chrzan A., Łaciak T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 9

1057--1064

EN

The consequence of accumulation of heavy metals (that can be detected in trace content in natural conditions) in soil is biological deactivation of environment manifesting in limitation of processes of organic substances decomposition by decreasing density, diversity and activity of the microorganisms and pedofauna. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals a few chosen physiochemical parameters of meadow and grove soil in Landscape Park were detected. It was noted that soil of researched areas had slightly alkaline reaction, whereas concentration of Cd, Pb and Zn was higher in young pine forest soil, however only concentration of Cd in both areas was above the norm. In the soil of the meadow considerably higher density and diversity of groups of pedofauna analyzed was detected. In 1 m2 of meadow soil 4928 specimen were noted, while 3264 in forest soil. In the meadow Diptera larvae was the most diverse group, since within its order 10 families were isolated. In forest soil specimen of 4 Diptera larvae families were noted. Trophic relations of dipterofaunal larvae communities biomass significantly differ from a model designed for natural meadows.

PL

Konsekwencją kumulacji metali ciężkich w glebie (występujących w warunkach naturalnych w ilościach śladowych) jest dezaktywacja biologiczna środowiska przejawiająca się m.in. ograniczeniem procesów rozkładu substancji organicznych poprzez zmniejszenie zagęszczenia, różnorodności i aktywności mikroorganizmów oraz pedofauny. W celu oceny wpływu zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi zbadano wybrane parametry fizykochemiczne w glebie zagajnika i łąki w Parku Krajobrazowym w Zakrzówku. Stwierdzono, że gleba badanych siedlisk wykazywały odczyn lekko zasadowy, natomiast stężenie Cd, Pb i Zn było wyższe w glebie młodego zagajnika sosnowego, ale tylko w przypadku kadmu w obydwu siedliskach przekraczało normę. W glebie łąki wykryto znacznie większą liczebność i różnorodność pedofauny. W 1 m2 gleby łąkowej odnotowano 4928 osobniki, a w glebie leśnej 3264. Na łące larwy Diptera były najbardziej zróżnicowaną grupą, bowiem w ich obrębie wyodrębniono przedstawicieli 10 rodzin. W glebie leśnej odnotowano tylko 4 rodziny larw Diptera. Struktura troficzna larw Diptera w biomasie znacznie różni się od modelu stwierdzonego dla naturalnych łąk.

3

Zawartość związków zakwaszających i metali ciężkich w korze martwicowej sosny pospolitej (Pinus sylvestris L) oraz w glebie małych lasów w Skawinie i Krakowie

Marko-Worłowska M., Wątor G., Kozik R., Łaciak T.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 2

459--463

PL

Do oceny zanieczyszczenia środowiska związkami zakwaszającymi oraz metalami Pb, Zn i Ni zbadano korę martwicową Pinus sylvestris L, oraz glebę, na której te sosny rosły. Badania prowadzono w strefie ekotonowej małych lasów leżących w odległości ok. 5 m od ruchliwej ulicy i 300 i 700 m od huty aluminium i elektrowni (stanowisko I) oraz ok. 1 km od obwodnicy autostradowej i 5,5 i 5,7 km od ww. emitorów przemysłowych (stanowisko II). Zbadano pH kory, a także zawartość Pb, Cd i Ni od strony najczęściej wiejących w Polsce wiatrów (zachód) i od strony przeciwnej oraz pH i zawartość ww. metali w glebie. Wyniki wskazują, że zarówno kora sosny, jak i gleba są dobrymi wskaźnikami zanieczyszczenia związkami zakwaszającymi i badaymi metalami. Na stanowisku I stwierdzono wyższą kwasowość kory oraz większe stężenie Pb i Cd niż na stanowisku II. Gleba stanowiska bardziej oddalonego od emitorów przemysłowych wykazała większe zakwaszenie i większą zawartość Ni.

EN

In the presented paper the pine bark, superficial layer of the soil - topsoil (to 10 cm deep) from pine’s surroundings were used as the accumulative indicators. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals and by acidifying components a few chosen physicochemical parameters of pine bark and the topsoil of the two small forests (Locality I and Locality II) were detected. It was detected that the reaction of the soils of both habitats was less acidic than pine bark, whereas concentration of Cd, Pb and Ni was higher in the forest soil. Therefore pine bark is better accumulator of acidifying components than soil. Locality situated nearer Power plant and Aluminium smelter in Skawina indicated higher acidity of bark and higher concentration of Pb, Cd, than locality situated in Krakow.

4

Zanieczyszczenie gleby i kory sosny metalami ciężkimi w Parku Krajobrazowym skałki Twardowskiego w Krakowie

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 1

115--119

PL

Do oceny zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi pobierano próbki glebowe w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym oraz na pobliskiej łące w Parku Skałki Twardowskiego w Krakowie, należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. W zagajniku pobierano również korę martwicową sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Badano stan środowiska, określając odczyn gleby, jej wilgotność, zawartość metali ciężkich oraz pH i zawartość metali w korze sosny pozyskanej w pobliżu miejsca pobierania próbek gleby. Stwierdzono, iż gleby badanych stanowisk wykazywały odczyn słabo zasadowy, zaś wilgotność była nieznacznie większa na łące. Natomiast wyniki dotyczące kory sosen z zagajnika wskazują na jej znaczne zakwaszenie (pH 3,33÷3,97). Koncentracja metali, takich jak Pb, Zn i Cd była większa w glebie zagajnika sosnowego, natomiast Cu nieznacznie większa na łące. W glebie łąki, a także w glebie zagajnika ilość kadmu przekraczała prawie dwukrotnie normę, a zawartość pozostałych metali była zgodna z normą. Zawartość miedzi w korze sosny była porównywalna do zawartości w glebie, podczas gdy ilość Pb, Cd i Zn w korze była mniejsza niż w glebie.

EN

In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken in around 40-year old pine grove as well as in the meadow situated nearby, in Skałki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielańsko-Tyniecki Landscape Park. In the grove, necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.) was taken as well. The environmental condition was analyzed owing to the determination of reaction of the soil, its humidity, content of heavy metals, pH and content of the metals in the pine bark obtained near the area where the soil samples were taken. It was detected that the soils of the researched areas had slightly alkaline reaction, whereas humidity was slightly higher in the meadow. What is more, the analysis of the results concerning the pine barks from the grove indicates considerable acidity (pH 3.33÷3.97). The concentration of the metals such as Pb, Zn and Cd was higher in the soil of pine grove, while Cu slightly higher in the meadow. In meadow and grove soil content of Cd was almost two times above the norm, whereas content of the other metals complied with norms. The content of Cu in bark pine was similar to content of Cu in soil, while content of Pb, Cd and Zn in bark was lower than it was in the soil.

5

Influence of the Heavy Metals Polluting the Soil on the Pedofauna of the Selected Parks in Kraków

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 1

9-15

EN

The high density of the metals in the soil, due to its toxic influence to the microflora, plants as well as to the pedofauna (mesofauna), can negatively affect the functioning of the soil subsystem. In order to evaluate the toxicity of the metals to mesofauna of the soil 3 areas were chosen where the diversity, the number and the content of Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn in the soil were detected. The humidity, temperaturę and pH of the soil were also analyzed. The chosen areas were situated in 3 different city parks in Kraków. The significant differences of the Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn content as well as in the density and diversity of the mesofauna were noted. It was detected that cadmium is toxic to the mesofauna. The nickel and the zinc have the similar effects.

PL

Zwiększona zawartość metali w glebie może niekorzystnie oddziaływać na funkcjonowanie podsystemu glebowego poprzez toksyczny wpływ na mikroflorę, rośliny, a także pedofaunę i funkcjonowanie podsystemu glebowego. W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej wyznaczono 3 stanowiska badawcze, na których zbadano jej zróżnicowanie, zageszczenie, a także zawartość Cd, Pb, Ni, Cu, Fe i Zn w glebie. Zbadano również wilgotność, temperaturę oraz pH gleby. Odnotowano różnice w zawartości metali ciężkich oraz w zageszczeniu i zróżnicowaniu mezofauny. Stwierdzono także toksyczny wpływ kadmu na mezofaunę. Nikiel i cynk ma wpływ na mezofaunę podobny jak kadm.

6

Metale ciężkie w glebie i organizmach bęzkręgowców glebowych

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Proceedings of ECOpole

|

2009

|

Vol. 3, No. 1

59--62

PL

W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała mniejszą zawartość Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej zawartości tych metali w glebie.

EN

The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of Pb, Cd, Ni, Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analyzed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna. Whereas in the organisms of the animals of the soil analyzed the high concentration of the heavy metals on the habitats with the high concentration of these metals in the soil was detected.

7

Influence of Selected Metals on Soil Mesofauna of Grass Habitats Situated in Different Places in Kraków

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 7

729-732

EN

The researches of the four chosen grass habitats influenced by the anthropopressure of different levels were carried out in autumn (three in the center and one on the west outskirts of Kraków). The goal was to denne the accumulation of Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe, and Mg in the soils of chosen areas as well as moisture, pH and temperature of the soil. The results were analyzed with regards to density and diversity of mesofauna with particular regard to Diptera larvae. The soils differentiate clearly in terms of the concentration of the analyzed metals. In one of the habitats in the center of Kraków where the lowest density and differentiation of both mesofauna and Diptera larvae were recorded, the highest concentration values of Cd, Pb, Ni, Zn, Fe and Cu were found. The research show that Cd in concentration more than three times higher on tliis habitat than on the others, has the biggest influence on the mesofauna number. Whereas the influence of the fact that the temperature of the soils, pH and moisture differ slightly was not detected on the density and the diversity of the mesofauna.

PL

Badania przeprowadzono w okresie jesiennym na czterech wybranych stanowiskach trawiastych (trzy w centrum i jedno na zachodnich obrzeżach Krakowa) będących pod wpływem różnego stopnia antropopresji. Określono akumulację pierwiastków: Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe i Mg w glebach stanowisk, a także ich wilgotność, odczyn oraz temperature. Otrzymane wyniki opracowano w odniesieniu do zagęszczenia i zróżnicowania mezofauny, ze szczególnym uwzględnieniem larw muchówek Diptera. Gleby stanowisk zasadniczo różniły się koncentracją badanych metali. Na jednym ze stanowisk w centrum Krakowa, gdzie stwierdzono najmniejsze zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny, w tym również najmniejsze zagęszczenie i różnorodność larw Diptera odnotowano największą zawartość Cd, Pb, Ni, Zn, Fe i Cu. Z badań wynika, że największy wpływ na liczebność mezofauny ma kadm, którego koncentracja jest na ww. stanowisku ponad trzykrotnie większa niż na pozostałych. Nie stwierdzono natomiast wpływu niewielkich różnic w temperaturze gleb, wartości pH, a także wilgotności na zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny.

8

Heavy Metals in the Soil and in the Organisms of the Invertebrates Inhabiting the Soil

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 9

1101-1105

EN

The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of the Cd, Pb, Ni and Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analysed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna.

PL

W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn pH oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała najmniejszą koncentrację Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej koncentracji tych metali w glebie.

9

Influence of selected abiotic factors on pedofauna of different habitat s situated near traffic route in Krakow

Chrzan A., Marko-Worłowska M., Łaciak T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 4-5

319-325

EN

The researches were carried out along one of the most important traffic routes in Krakow in the years 2006 and 2007. Four places were chosen: 1 - the lawn situated c1ose to Konopnicka Street, 2 - the bush-covered area near the Vistula river, - about 30 m nom the thoroughfares, 3 - the lawn situated under Grunwaldzki bridge, 4 - the tree-covered area dividing two lanes of the road on Dietla Planty. The saI1lples of the soil were collected nom l m2 plots and the soil fauna was isolated. Simultaneously temperature, humidity and pH of the soil as well as the content of selected heavy metals were determined. Observations were as follow: grass habitat (1) is characterized by the smallest humidity of the soil, the highest soil temperature and the lowest levels of Cd, Ni, Pb, Zn. On the bush-covered area (2) the soil moisture was the highest (almost twice higher than on the lawn), the density of the pedofauna the highest (more than four times higher than in September in the soil of the lane), the levels of Cd, Pb, Ni and Zn were law. At stand 3, where the lowest differentiation and density of both pedofauna and Diptera larvae were recorded, high concentrations of Cd, Ni and Zn were found.

PL

Badania prowadzono wzdłuż jednego z głównych traktów komunikacyjnych w Krakowie w latach 2006 i 2007. Wybrano 4 stanowiska: 1 - trawnik tuż przy ulicy Konopnickiej, 2 - teren zakrzewiony przy Wiśle, oddalony ok. 30 m od jezdni, 3 - trawnik przy deptaku spacerowym nad Wisłą pod Mostem Grunwaldzkim, 4 - teren zadrzewiony rozdzielający 2 pasy jezdni na Plantach dietlowskich. Na każdym pobierano próbki glebowe z powierzchni 1m2. Jednocześnie oznaczono temperaturę, pH, wilgotność oraz wybrane metale ciężkie. Stwierdzono, że: - siedlisko trawiaste (1) charakteryzuje najmniejsza wilgotność gleby, największa temperatura, jednocześnie najmniejsze ilości Cd, Ni , Pb i Zn. - w terenie zakrzewionym (2) wilgotność gleby była największa, niemal dwukrotnie większa niż na trawniku (1), zagęszczenie pedofauny największe niemal czterokrotnie większe we wrześniu niż w glebie trawnika, zawartość Cd, Pb, Ni i Zn należała do najmniejszych. - na stanowisku 3, gdzie odnotowano najmniejsze zróżnicowanie i zagęszczenie pedofauny i larw muchówek Diptera, stwierdzono dużą koncentrację Cd, Ni i Zn.