Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Method of programming the nitinol springs in the space of the kiln chamber

Wieczorek B., Kukla M., Wojtkowiak D., Okoniewicz P., Ostrowska K.

Technical Transactions

|

2017

|

Vol. 11(114)

221--232

EN

This paper shows a method of programming the NiTinol springs by heating them up in the furnace chamber filled with technical nitrogen. A fully specified methodology, which consists of preparing the spring forms, the numerical analysis of the heating time and the description of the heating process are presented in this article. The effectiveness of the following method is confirmed using research of shape retention after a series of duty cycles performed by an activated NiTinol spring.

PL

W artykule opisano sposób programowania sprężyn z NiTinolu z wykorzystaniem pieca z atmosferą azotu technicznego. W ramach artykułu opisano metodykę procesu. W jej skład wchodzi metoda przygotowania form ze sprężynami, obliczenia numeryczne początkowych nastaw pieca oraz opis procedury wygrzewania w atmosferze azotu. Praca została podsumowana badaniami odwzorowania kształtu sprężyny po procesie programowania.

2

Assessment of impact of stylus length on measurement accuracy for 5-axis coordinate measuring systems

Gąska P., Gąska A., Gruza M., Ostrowska K., Sładek J.

Mechanik

|

2017

|

R. 90, nr 11

1027--1029

PL

Długość trzpienia wykorzystywanego w trakcie pomiarów na współrzędnościowych maszynach pomiarowych należy do ważnych czynników oddziałujących na dokładność pomiaru. Autorzy postanowili sprawdzić, jaki wpływ ma na pomiary przeprowadzane w trybie 5-osiowym, w którym specjalna głowica obrotowo-uchylna pozwala na wykorzystanie 2 ruchów obrotowych w trakcie pomiaru. Badania oparto na znanej metodyce obejmującej pomiar obiektów wzorcowych. Oszacowano wpływ długości trzpienia na dokładność tego rodzaju pomiarów oraz przedstawiono wnioski.

EN

Length of stylus used during measurements performed on CMMs is one of the important factors which affect their accuracy. Authors decided to investigate how this factor affects the measurement done in 5-axis mode when articulated probe head is used for adding 2 supplementary rotary movements during measurements. Described research utilize well-known methodology based on measurement of material standards. The impact of the stylus length on obtained results was estimated and conclusions were drawn.

3

Variable Friction Coefficient Research on the Base of Motorbike Discbrake Assembly

Obst M., Kurpisz D., Ostrowska K., Majewski K.

Machine Dynamics Research

|

2017

|

Vol. 41, No. 2

71--84

EN

This article presents the research of the motorcycle braking process in real road conditions. The theoretical considerations of braking mechanics, construction of braking systems and friction phenomena that take place during motorcycle braking are presented. New and original concepts of acceleration and brake fluid pressure measuring systems are also submitted. The built measuring system was installed on a motorcycle and applied to experimental studies in order to investigate the variable friction coefficient. This original measuring system allows for recording values of pressure changes in the hydraulic braking system, acceleration in three axes and the temperature of the brake disc all at the same time. The obtained data allowed the calculations of several characteristics, e. g. motorcycle speed, brake power, braking distance and variable friction coefficient. As a result of this research, a special measuring system was prepared and a series of characteristics showed an interesting reflection of complex physical phenomena which motorbikes are subjected to during braking time. Information about variable friction coefficient obtained from energy based methods can be useful in theoretical investigation of friction phenomena.

4

Examination of optical coordinate measurement systems in the conditions of their operation

Owczarek D., Ostrowska K., Sładek J. A.

Journal of Machine Construction and Maintenance - Problemy Eksploatacji

|

2017

|

no. 4

7--19

EN

Intense advancement of optical measurement techniques, which is accompanied by the development of new calibration technologies and accuracy assessment methods determine new fields of necessary research and verification tests. In the Laboratory of Coordinate Metrology of the Cracow University of Technology (LCM CUT), works have been conducted for years dedicated to optical coordinate measurements. It was observed that certain external factors have a dominating influence in the context of value of received results. As a result, a cycle of research in operational conditions was performed, and the most important of them undergo a thorough analysis for exerting influence on the measurement result.

PL

Intensywny rozwój techniki pomiarów optycznych, któremu towarzyszy opracowywanie nowych technologii wzorcowania oraz metod oceny dokładności pomiaru, wyznacza nowe obszary koniecznych badań i testów weryfikacyjnych. W Laboratorium Metrologii Współrzędnościowej na Politechnice Krakowskiej (LMW PK) od lat trwają prace poświęcone współrzędnościowym pomiarom optycznym, podczas których zaobserwowano dominację pewnych czynników zewnętrznych w kontekście wartości otrzymanego wyniku. W następstwie przeprowadzono cykl badań w warunkach eksploatacyjnych i poddano szczegółowej analizie kluczowe z nich pod kątem wywierania wpływu na wynik pomiaru.

5

The universal validation algorithm of coordinate measuring methods

Gromczak K., Ostrowska K., Gąska A., Sładek J.

Measurement Automation Monitoring

|

2016

|

Vol. 62, No. 4

120--124

EN

The paper presents the universal validation algorithm of coordinate measuring methods determined by the analysis and adaptation of appropriate validation parameters, techniques and models. The paper also provides the proposals of acceptance/rejection criteria of the analysed measurement method. These criteria are a set of mathematical formulas selected from numerous worldwide research publications and metrological studies, which have been tested, revised and adapted for the purposes of the validation.

6

Studying the shape of solids of revolution with the use of optical coordinate metrology

Ryniewicz A., Ostrowska K., Bojko Ł., Sładek J., Ryniewicz A. M., Czernilewska M.

Measurement Automation Monitoring

|

2016

|

Vol. 62, No. 3

109--113

EN

The optical methods of coordinate measuring are a tool that have been more and more frequently used in biometrological applications, due to their advantages. The object of this paper is to set the accuracy of modelling solids of revolution whose shapes and measurements find their application in medical diagnostics with the use of three measurement systems employing laser and structured light. The carry out the studies, a coordinate measuring machine LK CMM with LC60Dx laser scanner, a coordinate measuring Romer Absolute Arm 7320SI with HP-L-20.8 laser scanner and an optical Scan 3D Qualify scanner were used. The use of coordinate technique to analyze the shape of the model solids allowed for the comparison of accuracy of optical methods with reference to standards digitally modelled based in measurements made by CMM Leitz PMM 12106. The most preferable contactless system to render the shape of solids of revolution is the LK CMM with LC60Dx laser scanner.

7

Application of FFF Method in Orthopedics

Kiełbus A., Furyk-Grabowska K., Ostrowska K.

Machine Dynamics Research

|

2016

|

Vol. 40, No. 3

67--78

EN

As a part of realization of international project "3DCENTRAL - Catalyzing Smart Engineering and Rapid Prototyping" the cooperation with 3DFly enterprise and Lewkowicz Orthopedic Studio has been started concerning production of hand epithesis with use of method Fused Filament Fabrication (FFF). In the article, two different cases of producing the epithesis was described, as well as the process of creating the cover of the lower extremity adjusted to the patient’s needs.

8

Ocena odwzorowania wybranych parametrów geometrycznych w tomografii komputerowej z zastosowaniem wzorców

Ryniewicz A., Ostrowska K., Knapik R., Ryniewicz W., Krawczyk M., Sładek J., Bojko Ł.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

R. 91, nr 6

88-91

PL

W artykule przedstawiono aplikację wzorców kulowych oraz wzorców typu Ball Bar do oceny odwzorowania przy obrazowaniu CT medycznej. Celem jest ocena wybranych procedur dokładności odwzorowania kształtu i wymiarów z zastosowaniem certyfikowanych wzorców oraz zaproponowanie parametrów metrologicznych umożliwiających porównanie urządzeń diagnostycznych pod kątem aplikacji pomiarowych. Błędy odwzorowania geometrii mogą być identyfikowane na podstawie systemów kontrolnych wykorzystywanych w CT przemysłowej.

EN

The paper presents the application patterns of ball and patterns of the Ball Bar type to evaluate mapping with medical CT imaging. The aim is to evaluation the selected procedures for assessing the accuracy of mapping shape and dimensions of the use of certified standards and proposing metrological parameters for the comparison of diagnostic equipment for measurement applications. Geometry mapping errors can be identified on the basis of the control systems used in industrial CT.

9

Aplikacja bezstykowych metod pomiarowych do oceny odwzorowania kształtu brył obrotowych

Ryniewicz A., Ostrowska K., Bojko Ł., Sładek J.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

R. 91, nr 5

21-24

PL

Celem opracowania jest wyznaczenie dokładności odwzorowania modelowych brył obrotowych, których kształty i wymiary mają zastosowanie w diagnostyce medycznej, z wykorzystaniem trzech systemów pomiarowych ze światłem laserowym i strukturalnym. Zastosowanie techniki współrzędnościowej do analizy kształtu wzorców pozwoliło na porównanie systemów oraz wskazanie współrzędnościowej maszyny pomiarowej z kamerą laserową, jako najbardziej preferowaną do odwzorowania brył obrotowych.

EN

Aim of the study is to determine the accuracy of the mapping model of solids of revolution, whose shapes and sizes are used in medical diagnostics, using three measurement systems with laser light and structural. The use of coordinate technique for the analysis of the shape of patterns allowed the comparison of systems and an indication of coordinate measuring machine with laser camera, as the most preferred for mapping solids of revolution.

10

Analiza efektów zużywania się wybranych obręczy kół tramwajowych w aglomeracji poznańskiej

Paczkowska M., Wojciechowski Ł., Kinal G., Ostrowska K., Okoniewicz P.

Inżynieria Materiałowa

|

2015

|

Vol. 36, nr 6

391--395

PL

Celem badań było określenie dominujących typów uszkodzeń obręczy wybranego pojazdu szynowego, a także zmian materiałowych będących wynikiem zużycia obręczy koła i szyny. Powierzchnie obręczy poddano badaniom makroskopowym i profilografometrycznym, twardości sposobem Vickersa oraz mikroskopowym za pomocą mikroskopu świetlnego Zeiss Epiquant sprzężonego z kamerą CCD i skaningowego mikroskopu elektronowego Tescan Vega 5135 wraz z mikroanalizatorem rentgenowskim PGT Avalon. Sprawdzony również został skład chemiczny materiału obręczy za pomocą spektrometru jarzeniowego GDS 500A firmy LECO. Podstawową formą zużycia badanych obręczy kół, jakie zostało rozpoznane na podstawie badań makroskopowych, był shelling. Najwięcej efektów zużycia zaobserwowano na powierzchniach tocznych. Należy zaznaczyć, że rozwój shellingu był w początkowej fazie. Powstałe wykruszenia nie występowały na całym obwodzie, a ich wielkość była nieduża. Wynika to prawdopodobnie z tego, że tramwaje eksploatuje się na krótkich odcinkach w porównaniu z pociągami. Ponadto w niewielkich obszarach warstwy wierzchniej stwierdzono obecność tzw. białej warstwy, co pozwala przypuszczać, że lokalnie dochodziło do większego (niż dla shellingu) nagrzewania ślizgających się powierzchni tocznych kół. Był to jednak proces lokalny, niemający kluczowego znaczenia w ogólnym przebiegu zużywania. Obręcze kół ulegały silnemu odkształceniu plastycznemu w szczególności na wierzchołkach obrzeża i przy skosach zewnętrznych profilu tocznego. Silne zgnioty spowodowały zwiększenie twardości o blisko 70% w porównaniu z twardością materiału wyjściowego. W warstwie wierzchniej rozpoznano MnS. Wtrącenia te, występujące np. w mikrostrukturze wierzchołków obrzeży, inicjowały delaminację. Może to przyczyniać się do powstawania pęknięć i w rezultacie do zwiększonego zużywania obręczy.

EN

The aim of presented research was evaluation of the main types of tram wheel wear of chosen rail vehicle and material changes which appear as a consequence of wheel and rail wear. Following tests was performed: macroscopic research, profile tests, Vickers hardness measurements, microscopic research with light microscope (Zeiss Epiquant with CCD), scanning electron microscope (Tescan Vega 5135) with X-ray microanalizer (PGT Avalon). The chemical composition was also checked with fluorescent spectrometer (LECO GDS 500A). The basic form of wear was shelling, which was detected by macroscopic research. The most damage surface was rolling surface. It has to be underline that the shelling was in early stage of growth. Created shells did not appear in the whole circumference of wheel and their size were relatively not huge. It is probably due to short distances characteristic for trams (in the comparison with trains). Moreover, in same regions of rolling surface, so called white layer was detected. It allows to state that sliding surfaces of wheel were (in a very small areas) heated in to higher temperature than it happens in case of shelling. Nonetheless, it was very local process, so it is rather not important in general wear of tested wheels. Tram wheels were highly deformed, particularly on the top of the edge of the wheel, and in the vicinity of outside angle of rolling profile. High deformation caused 70% hardness increase in comparison to the core material. In microstructure MnS was detected. Its presence in the surface layer of the top of the edge of the wheel caused delamination. It could help to crack initiation and, as a result, more intensive wear of tram wheels.

11

The application of spherical standards for the evaluation of the accuracy of mapping shape in computed tomography

Ryniewicz A., Ostrowska K., Ryniewicz W., Sładek J., Bojko Ł., Krawczyk M.

Bio-Algorithms and Med-Systems

|

2015

|

Vol. 11, no. 4

231--236

EN

Anatomical structures are characterized by free surfaces, and most are in lobed and pseudo-spherical shapes. The aim of this article is to analyze selected procedures for accuracy assessment of the shape and dimensions of these structures using certified sphere and Ball Bar standards and to propose metrology parameters facilitating comparison of diagnostic devices. The spherical standard of various materials and Ball Bar standards with various distances between spheres centers can be a tool for evaluation of computed tomography metrology applications. Errors in geometry mapping can be identified on the basis of standardized control systems used in coordinate measuring techniques.

12

Validation of the metrological model of coordinate measuring arm using multifeature check

Gromczak K., Ostrowska K., Owczarek D., Sładek J.

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2015

|

Vol. 9, nr 28

120--124

EN

The article presents the validation research scheme of metrological model of coordinate measuring arm (CMA) using multifeature check. The scheme shows the comparison of the calibration results of the check using selected coordinate methods and criteria of validation. The comparison shows the insignificance of differences between the obtained results of both: metrological model of CMA and multi-position method. It evidently proves the correctness of the development of metrological model of CMA. The use of appropriate quality multifeature check also had a significant impact on the results. This check is now the most accurate measurement length check and its use for this validation process was the most suitable.

13

Estimation of measurement uncertainty with the use of uncertainty database calculated for optical coordinate measurements of basic geometry elements

Owczarek D., Ostrowska K., Harmatys W, Sładek J.

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2015

|

Vol. 9, nr 27

112--117

EN

The paper presents a method for estimating the uncertainty of optical coordinate measurement based on the use of information about the geometry and the size of measured object as well as information about the measurement system, i.e. maximum permissible error (MPE) of the machine, selection of a sensor, and also the required measurement accuracy, the number of operators, measurement strategy and external conditions contained in the developed uncertainty database. Estimation of uncertainty is done with the use of uncertainties of measurements of basic geometry elements determined by methods available in the Laboratory of Coordinate Metrology at Cracow University of Technology (LCM CUT) (multi-position, comparative and developed in the LCM CUT method dedicated for non-contact measurements) and then with the use of them to determine the uncertainty of a given measured object. Research presented in this paper are aimed at developing a complete database containing all information needed to estimate the measurement uncertainty of various objects, even of a very complex geometry based on previously performed measurements.

14

Zużycie i emisja gazów technicznych w procesie regulowanego azotowania gazowego ZeroFlow oraz w dotychczas stosowanych procesach

Małdziński L., Ostrowska K., Okuniewicz P., Hofman A., Kowalska J.

Piece Przemysłowe & Kotły

|

2014

|

1-2

8--14

PL

W pracy analizowano wpływ niektórych czynników determinujących zużycie amoniaku i azotu w dotychczas stosowanych procesach (klasycznym, Floe i Nitreg) oraz niedawno wprowadzonym do praktyki - azotowanie ZeroFlow. Analizowano te czynniki, na które użytkownicy azotowania mogą mieć pewien wpływ i poddawać je optymalizacji. Są to: temperatura procesu, potencjał atmosfery, budowa fazowa warstwy oraz stężenie azotu w warstwie przypowierzchniowej, jej grubość oraz rodzaj stosowanej atmosfery (NH3 , NH3 + NH3 zdys. i NH3 + N3). Wykazano, że najmniejsze zużycie i emisja gazów technicznych wykazuje proces o precyzyjnej regulacji . kinetyki wzrostu warstwy azotowanej w procesie z użyciem atmosfery 1-składnikowej - : samego amoniaku.

EN

This research studies the impact of certain factors on the consumption of ammonia and nitrogen in the established nitriding processes (classical, Floe and Nitreg) and the most recent - ZeroFlow nitriding process. Analyzed are the parameters that can be, to some degree, adjusted and optimized by the users. These include the temperature of the process, atmosphere potential, phase constitution, nitrogen concentration in the surface layer and its thickness, as well as the type of atmosphere (NH3, NH3 + dissociated NH3, and NH3 + N2). In conclusion, it is established that the lowest consumption and emission of the industrial gases is achieved in a process where a precise control over the kinetics of the layer growth is exercised and a unary atmosphere - ammonia - is employed.

15

Trwałość matryc azotowanych metodą ZeroFlow

Wendland J., Małdziński L., Borowski J., Ostrowska K., Jurczak H.

Obróbka Plastyczna Metali

|

2014

|

T. 25, nr 3

185--199

PL

W pracy przedstawiono analizę wpływu parametrów azotowania gazowego metodą ZeroFlow na strukturę i twardość warstw azotowanych wytwarzanych na matrycach do wyciskania profili aluminiowych przeprowadzoną w skali laboratoryjnej. Uzyskane wyniki zweryfikowano w warunkach przemysłowych w Albatros Aluminium, porównując trwałość matryc azotowanych metodą ZeroFlow z dotychczas stosowanymi matrycami azotowanymi w sposób komercyjny. Uzyskano wzrost trwałości matryc po jednokrotnym azotowaniu ZeroFlow.

EN

In this work is presented an analysis of the influence of the parameters of gas nitriding with the ZeroFlow method on the structure and hardness of dies for extruding aluminum profiles, performed on a laboratory scale. The obtained results were verified under industrial conditions at Albatross Aluminum, comparing the durability of the dies nitrided with the ZeroFlow method with so-far-used dies nitrided in the commercial way. An increase of the dies durability was achieved after a single ZeroFlow nitriding.

16

Regulowane azotowanie gazowe ZeroFlow jako metoda zwiększająca trwałość matryc do wyciskania profili aluminiowych na gorąco

Małdziński L., Ostrowska K., Okoniewicz P.

Obróbka Plastyczna Metali

|

2014

|

T. 25, nr 3

169--183

PL

W artykule omówiono opracowaną niedawno przez Politechnikę Poznańską i firmę SecoWarwick nową metodę azotowania gazowego ZeroFlow. Zwrócono uwagę na jej najważniejsze zalety w odniesieniu do dotychczas stosowanych procesów. Są to: duża precyzja w kształtowaniu budowy fazowej warstwy, jej grubości i twardości, bardzo małe zużycie amoniaku i mała emisja gazów poprocesowych do otoczenia, prostszy i tańszy sposób regulacji i kontroli składu chemicznego. Omówiono również wybrane aplikacje przemysłowe. Wykazano, że metoda ZeroFlow jest skutecznym rozwiązaniem dla azotowania matryc do wyciskania profili aluminiowych na gorąco.

EN

This article discusses a new method of gas nitriding, ZeroFlow, recently developed by the Poznan University of Technology and the company SecoWarwick. Attention is drawn to its most important benefits relative to the processes used thus far. These are: high precision in creating a layer's phase structure, thickness and hardness; very small consumption of ammonia and emission of post-process gases to the environment; and a simpler and less expensive way of regulation and monitoring of the chemical composition. Selected industrial applications are discussed. It is demonstrated that the ZeroFlow method is an effective solution for nitriding dies for hot extrusion of aluminum profiles.

17

Zużycie amoniaku w procesie regulowanego azotowania gazowego ZeroFlow oraz dotychczas stosowanych procesów

Hofman A., Ostrowska K., Okoniewicz P., Kowalska J., Małdziński L., Tacikowski J.

Inżynieria Powierzchni

|

2014

|

nr 2

9--17

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza wpływu najważniejszych czynników determinujących zużycie amoniaku w procesach przemysłowych azotowania gazowego. Analizie poddano wpływ temperatury procesu, składu chemicznego atmosfery w retorcie pieca (potencjału azotowego), budowę fazową/strefową warstwy, jej grubość oraz rodzaj stosowanej do azotowania atmosfery (NH3, NH3 + NH3zdys. i NH3 + N2). W końcowej części pracy analizowano zużycie amoniaku na przykładzie azotowania wybranych części maszyn i pojazdów. Wykazano, że istotny wpływ na zużycie amoniaku ma rodzaj procesu i stosowanej do azotowania atmosfery, precyzja regulacji kinetyki wzrostu warstwy azotowanej.

EN

Subject of this article is analysis of the impact of the most important factors determining consumption of the ammonia in industrial processes of gas nitriding. The elements that have been subjected to the analysis are temperature of the process, chemical composition of the atmosphere in the retort of the furnace (nitriding potential), phase composition of the layer, its thickness and type of the atmosphere used for nitriding (NH3, NH3 + diss.NH3 and NH3 + N2). In the final part of the article consumption analysis of ammonia has been done on the basis of nitriding of given parts of machines and vehicles. It has been demonstrated, that type of the used process and atmosphere for nitriding as well as precision in control of the kinetics growth of the nitrided layer have substantial impact on the consumption of ammonia.

18

Wpływ procesu filtracji na relację między ilością substancji organicznych i związków biogennych w ściekach mleczarskich

Ostrowska K., Janczukowicz W., Rodziewicz J., Mielcarek A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 2

1411--1425

EN

Nowadays, high effective carbon, nitrogen and phosphorus removal based on activated sludge is the most popular method of dairy wastewater treatment. In activated sludge systems efficient nutrient compounds removal is determined by the quantity and quality of easily available forms of organic carbon. For both biological phosphorus removal and biological nitrogen removal to occur, an easily biodegradable carbon source must be present in the treating wastewater. The organic compounds used in the processes of denitrification and enhanced biological phosphorus removal (EBPR) usually are presented in treating wastewater, what is called an internal source of carbon. However, many industrial wastewater, including dairy wastewater, very often do not have sufficient amounts of carbon, in relation to the concentration of nitrate and phosphates, to ensure efficient both denitrification and biological dephosphatation processes. When biological nitrogen and phosphorus removal is limited by the availability of easily biodegradable forms of organic carbon a supplemental carbon source must be add to the wastewater, hence so-called external source of carbon should be applied to provide energy necessary for the nutrient removing bacteria to grow and perform their work. One of the most popular sources of organic carbon is acetic acid, which is one of the best available forms of carbon by denitrifying bacteria and those accumulating polyphosphates (PAO). Apart from acetic acid and acetates use is made of a number of the volatile fatty acids (VFA), including propionic acid, butyric acid, valeric acid, and such substrates as: glucose, methanol or ethanol. Since the use of chemical compounds in the form of technical products (e.g. acetic acid, citric acid) is generally expensive, cost-saving solutions are sought. According to literature data, wastewater with high COD/(N + P) ratio after acidogenic fermentation can be used as an external source of VFA in wastewater with low concentrations of easily available organic compounds treatment. The aim of this study was to determine the influence of the filtration process on the content of organic compounds (measured as COD) in relation to the concentration of nutrients (measured as the sum of TKN and TP) in process dairy wastewater, in terms of the possibility of effective VFA production. It was observed, that filtration process ensures improvement of the COD/(N + P) ratio only in wastewater from the selected sections of dairy production. The best result, if percentage increase of the COD/(N + P) ratio is considered, was obtained for the wastewater from butter production. Densification of wastewater from butter production resulted in 95% increase of the COD/(N + P) ratio without a significant increased nutrient concentration. Filtration process provided the highest COD/(N + P) ratio (219,18 mg O2/(mg N + mg P)) and reduced both nitrogen and phosphorus concentrations in the permeate from the apparatus room. The results obtained suggest, that acidogenic fermentation of wastewater from the apparatus room and butter production with high COD/(N + P) ratio can serve as an external source of VFA in biological wastewater treatment process of wastewater with low concentrations of easily available organic compounds, which ensures effective nitrogen and phosphorus removal.

19

Charakterystyka jakościowa ścieków powstających w browarach i słodowniach

Janczukowicz W., Mielcarek A., Rodziewicz J., Ostrowska K., Jóźwiak T., Kłodowska I., Kordas M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 1

729--748

EN

Beer is the fifth most popular drink all over the world. Annual consumption reaches 23 L per capita. In Poland, the brewery industry has been the subject of intensive transformations in the last 20 years as a result of, most of all, an increase in beer consumption and brewery wastewater quantity increase are observed. Two main cycles may be distinguished in the beer production process: production of malt and production of beer. Wastewaters are generated at all production stages: soaking and transport of grain (malt house), spent grain anddraff (brewhouse), yeast washing and waste yeast pressing (fermentation house), and mainly from processes of production appliances, rooms and packages cleaning. Hence, the quantity of generated wastewaters is significantly affected by the washing technology of appliances and installations. The study presents the physicochemical characteristics of wastewaters originated from the brewery plant production departments. Wastewater samples were taken from two brewery plants (BP) 1 and 2. They produce lager type beer. The mean water consumption in the breweries in the study period reached 0.30 and 0.45 m3 hL-1 of produced beer respectively for BP1 and for BP2. Wastewaters originated from: brewhouse, the process of spinning (centrifuge), fermentation house (fermentation tanks, horizontal unitanksUT), storage facilities (with facilities for filtration, storage in the pressurized tanks BBT type) and racking house – BP1 and frommalt house, brewhouse, fermentation house and racking house at BP2. In addition, analyses were conducted on a mixture of wastewaters originating from the whole brewery plant that, apart from the above-mentioned production wastewaters, contained wastewaters from social facilities and administrative buildings.Physicochemical analysesincluded: pH, suspended solids, total nitrogen, total phosphorus, COD and BOD. Results of the study demonstrate a correlation between the site of wastewaters generation, specific character of a unitary technological process and the quality of wastewaters discharged to a sewage system, including their potential biodegradability. The highest average concentration of organic compounds (COD and BOD) (28161 mg O2 ∙ L-1 and 13595 mg O2 ∙ L-1) and total phosphorus (75,2 mg P ∙ L-1 )were observed in the effluents produced during the centrifuge process at the brew house. Wastewater from brewhouse located at BP1 characterized by the highest suspended solids concentration (924 mg d.m. L-1). The maximum values of total nitrogen (132,9 mg N ∙ L-1)were reported in the effluent from the fermentation process (BP2).Despite significant differences in the quality of wastewaters, they were characterized by the C:N:P ratio beneficial for the biological treatment, irrespective of the source of their origin.Ratios of BOD : (TKN + TP) (>25)in brewery wastewaters indicate the potential for highly-effective process of biological N and P removal. These ratios show that the processes of denitrification and biological phosphorus removal should not be limited by the availability of the organic substrate. Moreover, most examined brewery wastewater streams can be applied as external carbon source in biological processes removal of nitrogen and phosphorus from wastewater containing insufficient amounts of biodegradable organic matter.

20

Udział grawimetrii w kartowaniu struktur geologicznych w Karpatach

Ostrowski C., Koryczan A., Ostrowska K., Pisuła M., Probulski J.

Nafta-Gaz

|

2013

|

R. 69, nr 1

18--24

PL

Metoda grawimetryczna jest skutecznym narzędziem do kartowania struktur geologicznych, m.in. w warunkach karpackich, często ograniczających możliwości prospekcyjne innych metod. Potwierdzają to rezultaty prac grawimetrycznych z okolic Żegociny, Tuchowa i Stępiny. W pierwszym rejonie, poprzez transformację anomalii w redukcji Bouguera, prześledzono zmiany litologii i tektoniki utworów przypowierzchniowych, uzyskując obraz grawimetryczny w dużym stopniu zbieżny z widocznymi na mapie geologicznej wydzieleniami i elementami tektoniki. W rejonie Tuchowa dane grawimetryczne przede wszystkim posłużyły do sporządzenia, na drodze modelowania rozkładu gęstości, przekroju geofizycznego, pozwalającego oszacować rozmieszczenie i głębokość interesujących geologów naftowych osadów węglanowych dewońskich i jurajsko-kredowych. W okolicach Stępiny interpretację grawimetryczną ukierunkowano głównie na wyznaczenie stromo nachylonych granic gęstości, wykorzystując odpowiednie metody przetwarzania wartości pomierzonego pola siły ciężkości. W rezultacie odwzorowano w przedziale 0÷4 km p.p.m. układ linii tektonicznych tożsamych generalnie z uskokami, nasunięciami, fleksurami czy też innymi granicami kompleksów o różnej gęstości. Podane przykłady, zdaniem autorów, potwierdzają celowość stosowania kartografii grawimetrycznej do kompleksowych analiz budowy strukturalnej.

EN

The gravimetric method is an effective tool for the mapping of geological structures including the Carpathians area where other geophysical methods are limited in prospective possibilities. This is confirmed by results of gravity researches in the areas of Żegocina, Tuchów and Stępina. In the first region lithology and tectonic changes in near surface rocks were traceable through transformations of Bouguer anomaly. Thus, the gravimetric image was obtained, which is largely consistent with divisions and tectonic elements visible on the geological map. Gravimetric data from the Tuchów area were primarily used for preparing a geophysical cross-section by modeling of density. This made possible to estimate location and depth of the Devonian and Jurassic-Cretaceous carbonate sediments, which are especially important for petroleum geologists. In the Stępina area, the gravimetric interpretation was primarily directed to determine steeply sloping density boundaries using appropriate processing methods based on gravity field data. In results tectonic lines system range 0÷4 km BSL were mapped. This line system of tectonic faults is generally similar to, flexures and other boundaries with different densities. In the author’s opinion, examples presented confirm the usefulness of a gravimetric cartography for comprehensive analysis of geological structures.