Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Problems of the Integrated Urban Water Management. The Case of the Poznań Metropolitan Area (Poland)

Mrozik K., Przybyła C., Pyszny K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 1

230--245

PL

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi na terenach zurbanizowanych (ang. IUWM – Integrated Urban Water Management) jest częścią europejskiej polityki wodnej opierającej się na zasadach zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi (ang. IWRM – Integrated Water Resources Management), która zakłada m. in., że zlewnia hydrograficzna stanowi podstawowy obszar wszelkich działań planistycznych i decyzyjnych. Z kolei system planowania przestrzennego w Europie opiera się na granicach administracyjnych, co utrudnia holistyczne podejście do zarządzania zasobami wodnymi w granicach zlewni. Zatem w celu realizacji IUWM niezbędna jest dobra wola polityczna, właściwe zarządzanie i spójna polityka wodna. Niniejsza praca koncentruje się na problemach zarządzania zasobami wodnymi w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym (POM), a jej głównym celem jest analiza dokumentów planistycznych i strategicznych pod kątem ich podejścia do problemów IUWM oraz wskazanie potencjalnych rozwiązań. Według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem. W jego skład wchodzi 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast. Powierzchnia POM stanowi ok. 21% powierzchni województwa wielkopolskiego. Szczegółowe analizy dotyczyły zlewni Skórzynki zlokalizowanej na terenie miasta Poznania oraz gmin wiejskich Tarnowo Podgórne i Dopiewo. Zlewnia Skórzynki zajmuje 21% powierzchni swojego recypienta – Potoku Junikowskiego. Potok Junikowski został określony jako silnie zmieniona część wód i jest zagrożony nieosiągnięciem celów środowiskowych. Ze względu na silne zmiany morfologiczne przewiduje się dla niego derogacje czasowe z powodubraku możliwości technicznych oraz dysproporcjonalne koszty związane z renaturyzacją cieku (obszar silnie zurbanizowany). W pracy wykorzystano dokumenty z trzech poziomów planowania (lokalnego, regionalnego i krajowego), koncentrując się przede wszystkim na miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które są aktami prawa miejscowego i decydują o przeznaczeniu i sposobie zagospodarowania przestrzeni. W pracy przeanalizowano łącznie 38 obowiązujących planów miejscowych uchwalonych w latach 1995–2012 o łącznej powierzchni 165 ha. W planach dominowało przeznaczenie na budownictwo mieszkaniowe. Często jednak dopuszczano jednocześnie jako funkcję uzupełniającą nieuciążliwe usługi. Tylko 40% z analizowanych planów uwzględniało wskaźnik powierzchni i biologicznie czynnej. Wykonane analizy potwierdzają, że dokumenty planistyczne i strategiczne na poziomie krajowym uwzględniają zasady IWRM, pomimo braku jednoznacznej definicji tej polityki. Problemy mogą się jednak pojawić na etapie implementacji. Jednym z nich jest brak ustawy metropolitalnej, która mogłaby złagodzić konflikty pomiędzy gminami w strefie suburbanizacji a rdzeniem ośrodka metropolitalnego – głównym ośrodkiem miejskim.

2

Przegląd metod stosowanych przy sporządzaniu prognoz oddziaływania na środowisko do projektów rozporządzeń w sprawie ustalenia warunków korzystania z wód regionów wodnych

Pyszny K, Przybyła C

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 39

136--154

PL

W krajowych przepisach prawnych zapis art. 113 ustawy z dnia 18 lipca 2001 ustawy Prawo Wodne [tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.] określa dokumenty planistyczne, które należy sporządzić na potrzeby planowania gospodarki wodnej. Jednym z etapów planistycznych zmierzających do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wód w poszczególnych obszarach dorzeczy jest ustalenie warunków korzystania z wód regionów wodnych. W Polsce wyznaczono 21 regionów wodnych i dla każdego z nich właściwy terytorialnie regionalny dyrektor zarządu gospodarki wodnej opracował projekt warunków korzystania z wód regionu wodnego, obecnie następuje ich uchwalanie w formie aktów prawa miejscowego. Na podstawie art. 46 ustawy z dnia ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 ze zm. dalej jako ustawa ooś] projekty polityk, strategii, planów lub programów w dziedzinie m.in. gospodarki wodnej opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji, wyznaczających ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i/lub których realizacja może spowodować znaczące oddziaływanie na obszar Natura 2000 wymagają przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Celem przeprowadzonych badań było zbadanie jakie metody oceny są wykorzystywane na potrzeby sporządzania prognoz oddziaływania na środowisko oraz w jakim zakresie korzystano z Systemów Informacji Geograficznej (GIS) podczas sporządzania prognoz oddziaływania na środowisko projektów rozporządzeń w sprawie ustalenia warunków korzystania z wód regionów wodnych w Polsce.

EN

In Polish legislation, Article 113 of the Water Law Act of 18 July 2001 (Journal of Laws of 2012 item 145, as amended) specifies certain planning documents, which must be made for the purposes of water management planning. One of the planning stages leading to improvement or preservation of good environmental status of water in the individual river basins, is to determinate water use conditions in water regions. There are 21 water regions in Poland, for each one of them, territorially competent Director of the Regional Water Management Authority compiled the project of water use conditions in water regions. Currently, the conditions are being adopted in the form of local law. Pursuant to Article 46 of the Act of 3 October 2008 On the Provision of Information on the Environment and its Protection, Public Participation in Environmental Protection and Environmental Impact Assessment (Journal of Laws of 2013 item 1235, as amended), projects of policies, strategies, plans or programs relating to, inter alia water management, developed or adopted by the authorities, defining the framework for the subsequent implementation of projects that may significantly affect the environment and/or cause a significant impact on a Natura 2000 area, requires strategic environmental assessment. The aim of this study was to determine what methods of assessment are used for the strategic environmental assessment, and what is the range of usage of Geographic Information Systems (GIS) in strategic environmental assessment of projects of regulations on determining the conditions for use of water in water regions in Poland. Based on the analysis it can be concluded that in most of the analyzed documents, the assessment criteria are not explicitly defined and not applying quantitative methods of forecasting the impact on the environment makes it impossible to compare the nature and primarily the scale of the impact on the individual components of the environment. Wider use of Geographic Information Systems in strategic environmental assessment is recommended, not only for data visualization but mainly for the use of tools helping to conduct spatial analysis and decision making. The results confirm that methods currently used in strategic environmental assessment are not sufficiently rewarding and provide technical and methodological challenge for experts working on their development. Solving the problem requires the development of more innovative and effective methods of evaluation.

3

Porównanie numerycznych modeli terenu SRTM i ASTER GDEM oraz ocena możliwości ich wykorzystania w modelowaniu hydrologicznym w obszarach o małych deniwelacjach

Przybyła C., Pyszny K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 2

1489--1510

EN

The article compares the accuracy of two digital elevation models Shuttle Radar Topography Mission (SRTM) and Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER) Global Digital Elevation Model. Models were assessed in the context of possibility of their usage in hydrological modeling in the areas of low drop. The object of analysis is located in the agglomeration of Poznań. Detailed study sites were the catchment area of Junikowski Stream and catchment area of Tributary from Dopiewiec. The study used data from two free DEMs: SRTM, ASTER and as a reference, DEM model generated from the contour lines and elevation points from Vector Map Level 2 (VMAP L2). Analyses were performed using Free Open Source Software, Quantum GIS ver. Wroclaw and GRASS 1.7.4 ver. 6.4.2. Data analysis were also performed in spreadsheets in Microsoft Office Excel 2007. Hydrological analysis were conducted in r.watershed GRASS module. In the second part of the paper, for the comparative analysis, data from Raster Hydrographical Map of Poland was adopted. Research showed that the average difference occurring between the analyzed models are not significant, however, a large number of artifacts in the models can influence on the results of the hydrological analysis. It has been calculated that the SRTM model is more accurate than the ASTER data even though the ASTER model input resolution is higher. The results revealed that the SRTM is closer to the reference model. It should also be noted that used reference DEM, may contain errors. In the small catchments with low drop, catchment boundaries and river networks generated from the DEMs may contain errors affecting the results of the hydrological modeling. Using available and free DEMs (SRTM and ASTER) to generate catchment boundaries and streams networks, the results must be verified basing on field measurements or it has to be made on the basis of greater resolution data, e.g. from Airborne Laser Scanning LIDAR (Light Detection and Ranging). Due to the errors in the tested models it is not recommended to use data, especially from the ASTER, for large-scale studies in the areas of small drop. SRTM and ASTER DEMs, however are a valuable material for analysis in small and medium scales. Data from the analyzed models is a valuable source of information about the terrain and can be successfully used for the geomorphological and landscape analysis.

4

Analiza zróżnicowania stopnia szczegółowości ustaleń polityk przestrzennych wybranych gmin aglomeracji poznańskiej

Szczepański P., Pyszny K., Zydroń A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 3

2767--2779

EN

In Polish legal conditions, conducting a coherent policy within urban areas is still hindered. These areas are subject to dynamic processes of suburbanization. Suburbanization is defined as a result of migration from the city centers to the suburbs. The process results in deterioration of city centers and dynamic, often uncontrolled development of the suburbs (urban sprawl). During the period of intensive suburbanization, in the years 2000–2010 In agglomeration of Poznań, 65 000 new dwellings were built, among them 31 000,were located in Poznań county. There are no national law regulations (agglomeration law) concerning this problem, that forces local governments to act. Municipality, as the basic unit of local government in Poland has the largest authority in planning, it decides about land use and its management. Study of the Conditions and Directions of Spatial Management is an indirect tool that defines a general outline of planning policy of local governments. Local Spatial Management Plan is a main tool for forming land functions, development principles. Local Spatial Management Plan has to be consistent with the policy expressed in the Study of the Conditions and Directions of Spatial Management. Therefore, the more accurate the document is, the more consistent local spatial management plans are, which leads to a rational functioning and use of the environment. The main issue in the process of forming agglomeration structures is building a cohesion on a sub-regional level. One of the obstacles on the way of reaching that point are quantitative and qualitative differences in documents that sets the planning policy. The study shows that there are significant differences in this area, between communities of Poznań agglomeration. The differences occurs in the number of parameters relating to land development and building development indicators. In all analyzed cases, the most regulated sphere concerns housing, the least amount of guidelines relate to production and service functions. It seems that this issue can be a significant obstacle in the study of current conditions (lack of comparability), as well as in setting strategic directions for the agglomeration as an independent entity. The basic conclusion of the paper is that there is a need to develop an uniform methodology for planning for the creation of strategic planning documents for suburbs of agglomerations.