Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zróżnicowanie macromycetes mszaru wrzoścowego Erico-Sphagnetum medii (Schwick. 1933) Moore 1968 - wstępne wyniki badań

Stasińska M., Sotek Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 3

271-282

PL

Erico-Sphagnetum medii jest jednym z najrzadszych, stopniowo zanikających zbiorowisk torfowiskowych w Polsce. Celem prowadzonych badań było poznanie zróżnicowania macromycetes w tym zespole w warunkach zachodzących procesów regeneracyjnych. Do badań nad grzybami wielkoowocnikowymi wytypowano trzy torfowiska, w przeszłości eksploatowane, obecnie podlegające ochronie rezerwatowej: "Roby", "Stramniczka" i "Torfowisko Toporzyk" [NW Pomorze]. Badania terenowe, rozpoczęte w sierpniu 2007 r., trwały do listopada 2009 r. W badanych płatach Erico-Sphagnetum medii odnotowano dotychczas łącznie 44 gatunki grzybów makroskopowych. Dominującą grupę stanowią grzyby saprotroficzne [23 gatunki], spośród których największy udział mają gatunki rosnące wśród mchów. Do najliczniej i najczęściej notowanych należą: Psilocybe uda, P. elongata, Galerina paludosa i G. tibiicystis. Spośród odnotowanych macromycetes, 25% to gatunki znajdujące się na czerwonej liście grzybów wielkooowocnikowych. Najbogatsze w gatunki grzybów okazały się powierzchnie na "Torfowisku Toporzyk". Na podstawie dotychczasowych badań stwierdzono m.in., że wraz ze zwiększeniem liczby gatunków roślin w płatach Erico-Sphagnetum medii zwiększa się liczba gatunków grzybów, jak również że nie można wyodrębnić grupy gatunków grzybów wyróżniających zespół Erico-Sphagnetum medii.

EN

The association Erico-Sphagnetum medii is one of the rarest and vanishing peatbog communities in Poland. The aim of performed study was to analyse the diversity of macrofungi in this association under conditions of regeneration processes taking place there. Three peatbogs: exploited in the past and being under protection now the "Roby" peatbog, the "Stramniczka" peatbog and the "Torfowisko Toporzyk" peatbog [W Pomerania] were selected for studies on macrofungi in this association. The field work started in August 2007 and was continued until November 2009. Within the patches of Erico-Sphagnetum medii, a total of 44 macromycetes species were recorded. The prevailing group was saprotrophic fungi [23 species], among which the largest part constituted the species growing among mosses. The most numerous and most frequently recorded species were Psilocybe uda, P. elongata, Galerina paludosa and G. tibiicystis. Twenty five percent of recorded macrofungi represented the species from the Red List of Macrofungi. Most abundant in fungal species were the plots on "Torfowisko Toporzyk" peatbog. Performed studies revealed that [1] the number of macromycetes increased with the number of plant species in Erico-Sphagnetum medii patches; and [2] it was not possible to single out the groups of macromycetes species characteristic for the association Erico-Sphagnetum medii.

2

Różnorodność macromycetes na tle przemian roślinności na torfowisku atlantyckim "Stramniczka"

Sotek Z., Stasińska M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 3

257-270

PL

Torfowisko typu atlantyckiego "Stramniczka", o powierzchni 94,49 ha, położone na południowy wschód od Kołobrzegu, w przeszłości w znacznym stopniu zostało wyeksploatowane. Celem prowadzonych badań było poznanie zróżnicowania zbiorowisk torfowiskowych i różnorodności gatunkowej grzybów makroskopowych na torfowisku przekształconym antropogenicznie. Badania rozpoczęto w sierpniu 2007 r. i kontynuowano do listopada 2009 r. W wybranych płatach Erico-Sphagnetum, Eriophoro angustifolii-Sphagnetum, Rhynchosporetum albae, Vaccinio uliginosi- Pinetum, Vaccinio uliginosi-Betuletum wykonano zdjęcia fitosocjologiczne metodą Brauna-Blanqueta. Na ośmiu stałych powierzchniach, wielkości od 150 do 400 m², prowadzono systematyczne obserwacje mikologiczne. Na podstawie dotychczasowych obserwacji stwierdzono, że badane płaty zbiorowisk wykazują większą różnorodność gatunkową macromycetes [78 taksonów] niż roślin [41 taksonów]. Największym bogactwem grzybów odznacza się brzezina bagienna i bór bagienny. Najuboższe pod względem liczby gatunków zarówno roślin, jak i grzybów okazały się płaty mszarów Rhynchosporetum albae i Eriophoro angustifolii-Sphagnetum. Badania nad macromycetes fitocenoz torfowiskowych rezerwatu "Stramniczka" wskazują, że zbiorowiska mszarne, rozwijające się na siedliskach wtórnych, nie różnią się znacząco pod względem składu macromycetes w stosunku do zbiorowisk na siedliskach niezaburzonych. W warunkach nasilającej się degeneracji siedlisk, w wyniku odwodnienia ustępują gatunki torfowiskowe, np. Drosera rotundifolia i Lyophyllum palustre, podczas gdy jednocześnie w większym stopniu przenikają gatunki o szerszej skali ekologicznej, np. Calluna vulgaris i Amanita fulva.

EN

The Atlantic raised bog "Stramniczka" of an area of 94.49 ha situated SE from Kołobrzeg was intensively exploited in the past. The aim of this study was to analyse the variety of peat-bog communities and the species diversity of macromycetes in anthropogenically transformed peat-bog. Analyses started in August 2007 and lasted until November 2009. In selected patches of Erico- Sphagnetum, Eriophoro angustifolii-Sphagnetum, Rhynchosporetum albae, Vaccinio uliginosi-Pinetum and Vaccinio uliginosi-Betuletum, phytosociological relevés were made with the method of Braun-Blanquet. In eight fixed areas of 150–400 m², systematic mycological observations were carried out. Based on the observations collected so far, it was found that the patches of examined communities showed larger diversity with respect to macromycetes [78 taxa] than to plants [41 taxa]. The largest abundance of fungi was characteristic for Vaccinio uliginosi-Betuletum and Vaccinio uliginosi-Pinetum. The least abundant in terms of the number of species, both plants and fungi, were the patches of Sphagnum bogs Rhynchosporetum albae and Eriophoro angustifolii-Sphagnetum. Examinations on macromycetes of peat-bog phytocoenoses of the "Stramniczka" Reserve pointed out that Sphagnum bog communities developing in secondary habitats did not show considerable differences in the species composition of macrofungi when compared to communities in undisturbed habitats. With increasing degeneration of habitats, a decline of peat-bog species e.g. Drosera rotundifolia and Lyophyllum palustre was observed as a result of drainage with simultaneously increased penetration of species showing a broader ecological spectrum e.g. Calluna vulgaris and Amanita fulva.

3

Natural conditions for the reconstruction of fish ponds and possibilities of their use in ecotourism

Prajs B., Rogalski M., Sotek Z., Stasińska M.

Journal of Water and Land Development

|

2010

|

no. 14

37-47

EN

The paper comprises an analysis of the environmental impact of restoring small water retention in the Świergotka River. Hampering water flow due to river damming by 0.5 m and reconstruction of ponds will have a favourable effect on the valley's nature but may result in excessive water eutrophication in case of using these reservoirs for fish-farming.

PL

Rzeka Świergotka, o długości ok. 5,6 km, uchodzi do kanału ulgi, na krawędzi Polderu Cedyńskiego. W okresie przed II wojną światową została spiętrzona na 9 odcinkach, na których powstały stawy. Na skutek zniszczenia urządzeń piętrzących tylko 3 z nich wypełnione były wodą. W 2007 r. powstał projekt odtworzenia dawnego systemu retencyjnego. Stworzyło to konieczność wykonania badań szaty roślinnej i prognoz jej dynamiki w zmienionych warunkach hydrologicznych. Badania prowadzono od czerwca do października 2007 r. Zlokalizowano zbiorowiska roślinne oraz wykonano spisy florystyczne. Określono także tendencje sukcesyjne roślinności na obszarach dawnych stawów oraz ewentualne zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. Ogółem na badanym terenie stwierdzono występowanie 109 gatunków roślin naczyniowych, dwa gatunki mchów torfowców i jeden gatunek wątrobowca. Nie odnotowano taksonów zagrożonych ani podlegających całkowitej ochronie, a jedynie cztery chronione częściowo. Na dnach dawnych stawów wykształciły się głównie olszyny bagienne lub zdegradowane zbiorowiska torfowisk eutroficznych, w których dominują pospolite gatunki wilgotnych łąk. Odtworzone stawy, ze względu na ryzyko znacznej eutrofizacji wód Świergotki w jej dolnym biegu nie mogą być wykorzystane jako hodowlane. Zlokalizowane na obszarze Natura 2000 - Ostoja Cedyńska PLB 320017, w obrębie rozległego kompleksu leśnego, są miejscem bytowania wielu gatunków ptaków. Przywrócony układ hydrologiczny pozytywnie wpłynie na różnorodność fauny, przyczyni się do zwiększenia areałów zbiorowisk związanych ze zbiornikami eutroficznymi oraz do poprawy warunków wilgotnościowych lasów doliny. Obszar ten może być wykorzystany do stosunkowo bezinwazyjnego dla środowiska kontaktu ludzi z przyrodą. Wpływa to na kształtowanie postaw proekologicznych i jest jedną z ważnych metod ochrony przyrody.

4

Torfowiska śródpolne województwa zachodniopomorskiego

Sotek Z., Stasińska M., Prajs B., Gamrat R., Łysko A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2b

211-224

PL

Torfowiska śródpolne zwykle są położone w głębokich nieckach i ulegają eutrofizacji na skutek spływów powierzchniowych z pobliskich pól uprawnych. Zachodzące w siedliskach niekorzystne zmiany mogą prowadzić do ubożenia flory i zbiorowisk torfowiskowych. Celem podjętych badań było poznanie roślinności i flory niektórych torfowisk śródpolnych województwa zachodniopomorskiego. Badania prowadzono na ośmiu obiektach w latach 1999-2002. Flora omawianych torfowisk, pod względem socjologicznym, jest wyraźnie zróżnicowana. Najliczniej występują gatunki z klas Phragmitetea R. Tx. et Prsg 1942 i Scheuchzerio-Caricetea (Nordh. 1937) R. Tx. 1937, rzadziej natomiast gatunki łąkowe, zaliczane do klasy Molinio-Arrhenatheretea R. Tx. 1937. Na obrzeżach torfowisk wykształcają się zwarte zarośla łozowisk Salicetum pentandro-cinereae (Almq. 1929) Pass. 1961 oraz rzadziej płaty Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis Libbert 1933. Wśród stwierdzonych zbiorowisk roślinnych do najbardziej interesujących pod względem florystycznym należą m.in. Caricetum limosae Br.-Bl. 1921 i Ericetum tetralicis R.Tx. 1937. Fitocenozy te są coraz rzadziej spotykane na torfowiskach, a budujące je gatunki roślin naczyniowych, takie jak: Carex limosa L., Scheuchzeria palustris L., Erica tetralix L. i Andromeda polifolia L., w Polsce są zaliczane do osobliwości przyrodniczych. Wkraczanie gatunków szuwarowo-bagiennych i łąkowych na torfowiska, choć powoduje zwiększenie ich bioróżnorodności, świadczy o postępującym procesie eutrofizacji, co może skutkować ustępowaniem specyficznych gatunków roślin i degeneracją naturalnych zbiorowisk torfowiskowych.

EN

Peat bogs in the agricultural landscape are usually situated in deep synclines and subjected to eutrophication due to the surface washout from adjacent ploughed lands. Unfavourable changes taking place there may lead to the impoverishment of flora and peat bog communities. The aim of this work was to study the vegetation and flora of some peatlands in Western Pomeranian Province . The study was carried out in 8 selected objects in 1999-2002. The flora of the peatlands under discussion was clearly differentiated in respect to their sociology. Most frequently represented were the classes Phragmitetea R. Tx. et Prsg 1942. and Scheuchzerio-Caricetea (Nordh. 1937) R. Tx. 1937. On the other hand, meadow species from the class Molinio-Arrhenatheretea R. Tx. 1937 occurred less frequently. Dense ozier thickets of Salicetum pentandro- cinereae (Almq. 1929) Pass. 1961 and seldom Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis Libbert 1933 patches developed in peatland margins. Among recorded plant communities the most interesting in the floristic sense were, i.a.: Caricetum limosae Br.-Bl. 1921 and Ericetum tetralicis R.Tx. 1937. These phytocoenoses are rarely found in peatlands, and the vascular plant species composing them, e.g. Carex limosa, Scheuchzeria palustris,Erica tetralix and Andromeda polifolia, are considered natural peculiarities in Poland . Substantial contribution of rush-swampy and meadow species on peatlands increase their biodiversity. This phenomenon, however, is not favourable for peat bog ecosystems as it proves the advancement of eutrophication processes. This may result in disappearance of particular plant species and in degeneration of natural peat bog communities.

5

Roślinność strefy ekotonowej dolnego biegu Iny

Kochanowska R., Gamrat R., Łysko A., Sotek Z., Stasińska M., Prajs B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

321-334

PL

Zbiorowiska roślinne wzdłuż biegu Iny mają strefowy układ. Na różnorodność strefy ekotonowej wpływa zmienna hipsometria doliny różnicująca szybkość nurtu rzeki. Celem podjętych badań było rozpoznanie florystyczne strefy ekotonowej. W strefie ekotonowej rzeki, na odcinku 10 km, między Stawnem a Goleniowem, założono 30 stałych powierzchni badawczych, gdzie w latach 2000-2002 prowadzono badania florystyczno-fitosocjologiczne. Wydzielono siedem odmiennych pod względem przyrodniczym obszarów przyległych, wpływających na szerokość strefy ekotonowej oraz strukturę szaty roślinnej. Zróżnicowanie wilgotnościowe siedlisk wpływa na bogactwo gatunków roślinnych. Na stosunkowo niewielkim odcinku Iny stwierdzono 197 gatunków roślin naczyniowych, w tym 9 chronionych oraz 10 zagrożonych i rzadkich.

EN

Riverine plant communities of the Ina river are displaced in the zonal arrangement. The diversity of the ecotone zone is affected by variable hypsometry of the valley which differentiates the speed of the river current. The aim of the studies was to recognize floristic composition of the ecotone zone. In the ecotone zone of the 10 km long river stretch between Stawno and Goleniów, 30 permanent sites were selected, where floristic and phytosociological investigations were conducted in the years 2000-2002. Seven sites of different width and vegetation structure were selected within the study area along the ecotone zone. Differences in humidity of the sites influenced the richness of plant species. On relatively short stretch of the Ina, 197 vascular plant species were found, including 9 protected species and 10 endangered and rare plant species.