Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Studium przyrodniczokrajobrazowe wraz z koncepcją zagospodarowania fragmentu zachodniego brzegu Kanału Żerańskiego

Łukaszkiewicz J., Fortuna-Antoszkiewicz B., Myjak-Sokołowska E., Botwina J., Wiśniewski P.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2018

|

T. 46

313--334

PL

Zachodni brzeg Kanału Żerańskiego wyróżnia się potencjalnie wysokimi walorami przyrodniczymi i kulturowymi. Planowana na tym obszarze budowa gazociągu wysokiego ciśnienia zasilającego Elektrociepłownię Żerań stanowi strategiczne przedsięwzięcie dla pn.-wsch. Warszawy. Opracowanie wykonane w Katedrze Architektury Krajobrazu miało na celu określenie uwarunkowań przyrodniczo-krajobrazowych oraz kulturowych tego miejsca, które posłużyły do sformułowania wskazań funkcjonalno-przestrzennych, a następnie opracowania koncepcji zagospodarowania pasa terenu po zakończeniu budowy gazociągu.

EN

The western embankment of the Żerań Canal is an area of exceptional natural, cultural and recreational qualities. This site is also the location of the planned construction of a high pressure gas pipeline supplying Żerań Power Plant, which is a strategic undertaking for the north-eastern Warsaw. The study done at the Department of Landscape Architecture of the WULS-SGGW was aimed at determining values of natural and landscape resources and elaboration of the concept of site’s new development after construction of the gas pipeline.

2

Invasive Species and Maintaining Biodiversity in the Natural Areas – Rural and Urban – Subject to Strong Anthropogenic Pressure

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J., Rosłon-Szeryńska E., Wysocki C., Wiśniewski P.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

14--23

EN

Expansion of invasive species can be clearly seen all over Poland. Foreign tree and herbaceous plant species are effectively taking over more and more habitats competing with native vegetation. This phenomenon is strongly pronounced in the areas subject to strong anthropogenic pressure. The presence of invasive plants replacing the native vegetation is a threat for biodiversity and ecological balance. The research carried out by the authors between 2011 and 2017 on selected sites (comparatively: urban and open spaces, including a 600 ha park and a 10 km long forest strip along a river) confirms the pressure exerted by invasive species irrespective of the natural conditions of a particular site or its type – in each case it is most prominent in areas where vegetation is not properly maintained or where it is not maintained at all. The research was based on the dendrological inventories and phytosociological assessments. The inventories were used for a detailed assessment of both the condition and structure of treestands, including accounting for invasive species. Phytosociological assessment can, among others, form a basis for forecasting ecological stability of individual plant communities. Uncontrolled expansion of invasive species, especially in the areas of strong anthropogenic pressure, may cause unfavourable natural succession and in consequence – destabilisation of ecological system in a given area.

3

Strategia zachowania drzew weteranów w mieście – model postępowania oparty o mechanizmy obronne roślin i ideę zrównoważonego rozwoju

Rosłon-Szeryńska E., Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J., Borowski J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 4

12--21

PL

Choć badania nad mechanizmami obronnymi drzew prowadzono w latach 30-tych XX wieku, to dopiero w połowie lat 80-tych, pod wpływem publikacji Alexa Shigo, rozpoczął się ruch arborystyczny, który opierał się na zrozumieniu mechanizmów obronnych, fizjologii wzrostu i rozwoju drzew. Zrównoważone podejście do kształtowania, sadzenia, pielęgnacji i ochrony drzew w różnym wieku wciąż ewoluuje. Zmiany obejmują szczególnie okazy sędziwe pod względem wieku oraz weterani, wobec których stosowano jeszcze niedawno inwazyjne metody leczenia i pielęgnacji. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie modelu postępowania z drzewami sędziwymi. Badaniami objęto reprezentatywną grupę 400 egzemplarzy starszych drzew o wybitnej wartości przyrodniczej, historycznej i krajobrazowej, zlokalizowanych na obszarach zieleni komponowanej (parki, skwery, zieleń uliczna) m.st. Warszawy. Drzewa te narażone są na silną antropopresję i przyspieszoną degradację z powodu niekorzystnych warunków siedliskowych i urbanizacji. Przedstawiono sposób waloryzacji tych drzew, oceny ich stanu zdrowotnego i żywotności z uwzględnieniem aspektu bezpieczeństwa ludzi i ich mienia. Określono zasady postępowania z przedmiotowymi drzewami, aby poprawić ich funkcje biologiczne i mechaniczne, a także zminimalizować ryzyko wypadku.

EN

Although the research on the defense mechanisms of trees was carried out in the 1930s, it was not until the mid-1980s that – under the influence of Alex Shigo – an arborist movement began, which was based on understanding defense mechanisms, growth physiology and development of trees. A balanced approach to shaping, planting, care and protection of trees at different ages is still evolving. The changes include particularly the venerable specimens, for until recently invasive methods of treatment and care were used. The aim of this paper is to present a model for dealing with veteran trees. The research included a representative sample of 400 older trees with outstanding natural, historical and landscape value, located in greenery areas (parks, squares, street greenery). These trees are exposed to strong anthropogenic pressure and accelerated degradation due to unfavorable habitat conditions and urbanization processes. The method of valorisation of these trees, assessment of their health status and vitality with regard to the aspect of human safety and their property is presented. The rules for dealing with the trees in question have been defined to improve their biological and mechanical functions as well as to minimize the risk of an accident.

4

Przekształcenia kompozycji szaty roślinnej Parku Śląskiego w Chorzowie po 60 latach

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J., Wiśniewski P.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

T. 45

193--2015

PL

Park Śląski w Chorzowie został założony od podstaw na glebach bardzo ubogich oraz częściowo zdegradowanych. Po 60 latach od jego powstania przeprowadzono badania, których celem było rozpoznanie stopnia zachowania struktury drzewostanu zgodnej z oryginalnymi założeniami projektowymi oraz kierunku dokonujących się zmian na skutek przebiegu wieloletnich procesów rekultywacyjnych, postępującej sukcesji naturalnej i in. Stwierdzono, że kompozycja przestrzenna Parku generalnie jest zachowana, niemniej na wielu fragmentach zaszły istotne zmiany, wpływające na funkcję, formę i walory krajobrazowe obiektu.

EN

Silesia Park in Chorzów was established on land of poor quality and partially degraded. 60 years since that event, the research have been carried out to identify both the degree of structural preservation of the Park Stand’s structure in relation to the original design goals and also the direction of any changes – due to the effects of years of land remediation and the flora’s natural succession. It was found that vegetation of Silesia Park remains, in general, consistent with its original master plan, however, after 60 years significant changes ha ve occurred, affecting the Park’s function, its general form and landscape values.

5

Nowe obiekty naukowoedukacyjne w europejskich parkach zabytkowych

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

T. 45

497--518

PL

W artykule przedstawiono przegląd 6 wybranych historycznych parków publicznych (m.in. dawne ogrody rezydencjonalne i botaniczne) położonych w Polsce, Anglii i Niemczech, w kontekście ich wzbogacania o nowe elementy programowe, służące edukacji i nauce. Wprowadzanie nowoczesnych obiektów (budynków, konstrukcji) w otoczenie o historycznym rodowodzie niejednokrotnie wywołuje silne społeczne emocje i wątpliwości (dysonans przestrzenny). Końcowy efekt w dużym stopniu zależy od skali i jakości architektonicznej obiektu, trafności wybranej lokalizacji i atrakcyjności pełnionych funkcji. Podstawą badań były autorskie obserwacje terenowe, przeprowadzone w latach 2012–2016, w pełni sezonu turystycznego (wiosna-wczesna jesień).

EN

This article presents 6 historical public parks (including former residential and botanical gardens) located in Poland, England and Germany exploring ways in which they have been expanded with new didactic and scientific program elements. Introduction of modern facilities (buildings, structures) into historical surroundings is often met with distrust and concern of local communities (spatial dissonance). Final result to a large extent depends on architectural scale and quality of a particular object, selection of proper location and appeal of its utility. This research is based on authors’ on-site observations in the period between 2012-2016 in midst of tourist season (spring-early autumn).

6

Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku w Chorzowie (Park Śląski) - historia obiektu, kompozycja przestrzenna

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J., Wiśniewski P.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2016

|

T. 44

203--213

PL

W publikacji przedstawiono Park Śląski, który był budowany od 1954 r. przez 18 lat według projektu wykonanego pod kierunkiem prof. arch. Władysława Niemirskiego. Jest to jeden z największych parków w swoim rodzaju w Polsce oraz w Europie (około 600 ha). Założony częściowo na terenach zdegradowanych, stał się po latach przykładem udanej rekultywacji i renaturalizacji krajobrazu antropogenicznego. Park Śląski oficjalnie tworzony w duchu realnego socrealizmu (teoretycznie wzorowany na realizacjach w Związku Radzieckim), w rzeczywistości reprezentuje klasyczne zasady modernizmu.

EN

This paper is dedicated to Voivodship Park of Culture and Recreation in Chorzów (Silesia Park) - one of the biggest of its kind in Poland and in Europe (ca. 600 ha of total area). Construction of the Park had begun in 1954 according to the design under the direction of prof. Władysław Niemirski. After many years it became an example of successful land remediation and re-naturalization of anthropogenic landscape. The whole facility though formally created in socrealism style, actually represents classical modernism’s features inspired probably by American parks with a rich recreation program.

7

Identifying the composition of the manor park in Wielgie with reference to the paintings of Jacek Malczewski

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 6-A

71--88

EN

Detailed field investigations are of key importance to the restoration of neglected and dilapidated historical parks, enabling the identification of former compositional structures. A careful analysis of the existing vegetation forms a basis for the interpretation of spatial conditions. Equally invaluable in confirming the existence of these are the memories of the former owners, vintage family photographs, or artists’ impressions. Canvases by Jacek Malczewski, one of the most outstanding Polish artists, are an example of just such an historical record. This paper presents an investigation to identify the original composition of the park in Wielgie based on field studies and the interpretation of works by Jacek Malczewski.

PL

Kluczowe dla rewaloryzacji zaniedbanych lub zdewastowanych parków historycznych są szczegółowe badania terenowe, w trakcie których można identyfikować dawne struktury kompozycyjne. Wnikliwa analiza zastanej szaty roślinnej staje się podstawą interpretacji przestrzennej. Nieocenione dla potwierdzenia istnienia dawnych układów są np. wspomnienia dawnych właścicieli, archiwalne fotografie rodzinne czy impresje malarskie. Przykładem takiego historycznego zapisu są obrazy Jacka Malczewskiego, jednego z najwybitniejszych polskich malarzy. W niniejszym artykule przedstawiono sposób dochodzenia do identyfikacji kompozycji parku w Wielgiem w oparciu o badania terenowe i interpretację przedstawień Jacka Malczewskiego.

8

Problemy rewaloryzacji i ochrony parków historycznych w centrum miasta na przykładzie Ogrodu Krasińskich w Warszawie

Fortuna-Antoszkiewicz B., Gawłowska A., Łukaszkiewicz J., Rosłon-Szeryńska E.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 6-A

145--166

PL

Ogród Krasińskich jest parkiem zabytkowym (1676 r.) o bogatej historii, usytuowanym w centrum Warszawy. Od 1768 r. pełni on funkcje publicznego parku miejskiego. Ogród posiada współcześnie całkowicie odmienne uwarunkowania funkcjonalno-przestrzenne i przyrodnicze od tych z okresu przekształceń pod koniec XIX w. Konstruktywna rewaloryzacja tego typu parku jest w związku z tym wyzwaniem niezwykle trudnym. Wiąże się ona z problemami, które można rozważać w czterech podstawowych aspektach: kompozycyjnym, przyrodniczym, programowym i ekonomicznym. Pojawia się pytanie, czy historia tego ogrodu, stan środowiska i uwarunkowania funkcjonalno-przestrzenne współczesnego dużego miasta pozwalają na dokonywanie rewaloryzacji parku jedynie na drodze ścisłej rekonstrukcji? Wydaje się, że osiągnięcie pełnej czystości stylowej parku z końca XIX w. nie jest współcześnie możliwe. Bardziej słuszną drogą rewaloryzacji może okazać się przeprowadzenie twórczych działań, prowadzących do niezbędnych odstępstw od pierwowzoru.

EN

Krasińskich Garden is a heritage park with a rich history (it was founded in 1676), located in downtown of Warsaw. Since 1768, it has become a public urban park. Garden has recently completely different spatial, functional and natural conditions compare to period of the last transition from the late nineteenth century. Constructive restoration of this kind of park is therefore an extremely difficult challenge. It involves issues that may be considered in four main aspects: compositional, natural, programmatic and economical. The question arises whether the history of the garden, the environment, functional and spatial determinants of a contemporary big city allow one to do restoration of the park only through the strict reconstruction? It seems that to achieve park’s pure style from the late nineteenth century, isn’t today possible. A more fair way of the restoration might be to carry out creative activities leading to the necessary changes from the original composition.

9

Obsadzanie dróg drzewami owocowymi w Polsce – tradycja i współczesność (XIX/XX w.)

Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 8-A

127--136

PL

Drzewa owocowe w sadach lub jako pojedyncze egzemplarze rosnące przy domach to jeden z najważniejszych elementów ogrodów użytkowych. Pod koniec XIX w. szeroko propagowano dodatkowy sposób ich wykorzystania – do obsadzania dróg (publicznych, w obrębie gospodarstw i założeń parkowych), a także wzdłuż linii kolejowych. Doceniono tym samym, obok podstawowego waloru użytkowego (owocowanie), także walor estetyczny (piękne, obfite wiosenne kwitnienie) oraz znaczenie krajobrazowe (zadrzewienia przydrożne) z całą gamą swoich specyficznych funkcji (technicznych, biocenotycznych, społecznych). Propagatorem tej idei był np. „Ogrodnik Polski” (wyd. XIX/XX w.), redagowany m.in. przez F. Szaniora i E. Jankowskiego. W ostatnich latach można zaobserwować niejako renesans tej formy wykorzystania drzew i krzewów owocowych.

EN

Fruit trees kept in orchards or as individuals planted around dwelling-places are one of the most important garden utility components. At the end of 19th century the idea of additional application of such trees was widely propagated – fruit trees plantings along roads (with the public access, around households and in parks) as well as in the vicinity of railroads. In this way a main asset utility (fruiting), the aesthetic value (beautiful, rich spring flowering) and the importance of landscape (roadside trees) with a range of its specific functions (technical, biocenotic, social) were much appreciated. The proponent of this idea was in example a biweekly „Ogrodnik Polski” (The Polish Gardener) – published in the 19th and 20th century and edited by F. Szanior and E. Jankowski. In recent years, one can observe a kind of renaissance of this form of application of trees and shrubs.

10

Pielęgnacja trawników na terenach publicznych miasta

Fortuna-Antoszkiewicz B.

Przegląd Komunalny

|

2004

|

nr 8

35-38

PL

Trawniki stanowią jeden z podstawowych składników zieleni na terenach publicznych miasta. Spełniają funkcję ekologiczną (wpływ na mikroklimat), dekoracyjną (elementy kompozycji przestrzennej) oraz użytkową (powierzchnie rekreacyjne lub o funkcjach ochronnych). Podobnie jak i inne formy roślinności, egzystują w wyjątkowo niekorzystnych warunkach środowiska spowodowanych nadmierną koncentracją zabudowy, obecnością podziemnej infrastruktury technicznej oraz zanieczyszczeniami gleby i powietrza.

11

Współczesne kierunki przekształceń krajobrazu terenów wiejskich Mazowsza

Fortuna-Antoszkiewicz B., Kimic K.

Architektura Krajobrazu

|

2004

|

nr 3-4

26-30

EN

Nowadays the traditional rural landscape of Mazovia created for many ages is changed as the effect of following social and economic transformation. We observe it's degradation in relation to many aspects. The negative changes included: destruction of spatial order connected with the free choice of architecture; the conveyance of urban arduous productive and service functions to villages connected with creation of new works and warehouses on fortuitous places; the disturbance of surroundings' perception caused by the chaos of ground technical arrangements and chaos of information made by ubiquitous aggressive elements of advertising located along the roads; the disturbance of surroundings and the nature manifested by "wild" dumping grounds of rugs; irreversible processes of destroying the sculpture of earth made by wasteful exploitation of scientific resources connected with forming of grovel-pits, sand-pits and excavations; reduction of agricultural landscape to poverty connected with the renunciation of agriculture and formation of waste lands; elimination of typical forms and structures of plants created by people - wayside and field afforestation, reduction of trees from farmyards and cemeteries, resignation of flower front-gardens, common replace native plants by foreign species; the commonness in using of mass-produced garden decorative elements and small architecture; insufficient protection of historical buildings, etc. All of that processes have destructive nature in meaning of superiority of spatial order's preservation and the respect of still existing scientific and cultural matter. If they stay imperceptibly and if we don't stop that occurrences they will threaten the irrevocable loss of lots of valuable and cultivated for many years typical elements of the Mazovia's landscape which decided about its cultural values (the urban structure of villages; historical forms of architecture - traditional rustic buildings with front-gardens, mansion-houses, palaces and churches; elements of agricultural culture - fields crossed by afforestation of pollard willows, old linden access roads, trees planted in relation with houses, churches and cemeteries, wayside crosses and wayside shrines). The rural Mazovia's landscape rich of historical elements and developed with the harmony of tradition is our cultural heritage. That's why the economic progress of that region should concern the process of sensible maintenance of beauty and harmonious landscape with the idea of equable development.