Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Możliwości wykorzystania programu MineScape do analizy modelu rozcięcia złoża rudnego

Skrzypkowski K., Korzeniowski W., Gądek A., Misiak R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 103

91--102

PL

Współczesna podziemna eksploatacja złóż surowców mineralnych coraz częściej związana jest z pakietami oprogramowania geologiczno-górniczego, które wspierają prace projektantów od momentu poszukiwania złoża, określenia wielkości jego zasobów, jakości kopaliny, warunków geologicznych, hydrogeologicznych, tektonicznych poprzez planowanie udostępnienia i rozcięcia złoża. Planowanie produkcji jest jedną z najważniejszych czynności wykonywanych w trakcie prowadzenia projektu górniczego, ponieważ pozwala na założenie konkretnych wyników produkcyjnych kopalni w odniesieniu do jednostki czasu, a następnie umożliwia weryfikację stopnia realizacji zamierzonego planu. Obecnie komputerowe wspomaganie projektowania znajduje zastosowanie do codziennego lub długoterminowego planowania wydobycia z uwzględnieniem ograniczeń złożowych, jakościowych, ilościowych i kosztowych. W artykule przedstawiono wybrane formy złóż rudnych. Na podstawie kilkudziesięciu otworów wiertniczych o długości do 300 m przedstawiono przykładowy fragment modelu rozcięcia złoża rudnego z zastosowaniem komputerowego wspomagania projektowania robót górniczych. Poprzez zastosowanie nowoczesnego programu komputerowego – ABB MineScape o budowie modułowej określono możliwości usprawnienia procesu zagospodarowania przyszłych rejonów eksploatacji. W szczególności przedstawiono rozmieszczenie otworów wiertniczych, na podstawie których wykonano przekroje z przedstawieniem przykładowych miąższości warstw litostratygraficznych, uwzględniając również deformacje nieciągłe w formie uskoków oraz strefy okruszcowane. Dla modelu blokowego zostały obliczone zasoby z priorytetem dla metalu nr 1 oraz 2. W ostatniej części artykułu zaproponowano sposób rozcięcia płytko zalegającego złoża rudnego. Stopień wykorzystania złoża określono dla komorowo-filarowego systemu eksploatacji.

EN

The contemporary underground mining of raw minerals is more and more associated with geological and mining software packages which support the work of designers from the moment of the exploration of a deposit, determination of its size and quality, geological, hydrogeological and tectonic conditions, by planning the development and cutting of the deposit. Production planning is one of the most important activities carried out in the course of a mining project, because it allows to set specific production results of a mine in relation to a time unit, and then allows for a verification of the degree of completion of the assumed plan. At present, computer-aided design is applicable to daily or long-term output planning taking deposit, qualitative, quantitative and cost constraints into account. In the article, selected forms of ore deposits were presented. On the basis of several dozen boreholes up to 300m in length, an exemplary fragment of the ore cutting model using computer-aided design of mining works was presented. By using modern computer software - ABB MineScape with modular construction, the possibilities of improving the process of development of future exploitation areas have been determined. In particular, the arrangement of boreholes, based on which ones the cross sections were made with, present the exemplary lithostratigraphic thickness of layers, including the location of discontinuous deformations in the form of faults, and an ore bearing zone. For the block model, resources with priority for metal No. 1 and 2 were calculated. In the last section of the article, the cutting idea for a shallow ore deposit has been presented. The degree of effective use of the deposit has been analysed for the room and pillar mining method.

2

Stabilometric indicators as an element of verifying rehabilitation of patients before and after reconstruction of anterior cruciate ligament

Ogrodzka-Ciechanowicz K., Czechowska D., Chwała W., Ślusarski J., Gądek A.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2018

|

Vol. 20, no. 1

101--107

EN

The aim of the study was to evaluate effectiveness of rehabilitation in patients before and after rACL, based on stabilographic indicators. Methods: The research group was comprised of 31 men aged 20–57 with anterior cruciate ligament injury, qualified for reconstruction surgery. A measurement of static stabilometric indicators and muscle strength was taken twice for each patient – before surgery and after 6 months. To assess stabilographic indicators the stabilographic platform was used and to asses muscle strength a dynamometer was used. In order to assess knee function the Lysholm scale and VAS scale were used. Results: The rehabilitation programme improved static stability of the knee in the frontal plane, which is manifested by a significant shortening of the SPML path length. Rehabilitation proceedings should focus on improving static stability of the knee joint in the sagittal plane, because the results obtained indicate only a slight shortening of the SPAP length. The results of the Lysholm and VAS scales point to a positive influence of the applied rehabilitation. Conclusion: Inclusion into rehabilitation diagnostic tools to assess stabilometric indicators enables for effective verification of rehabilitation proceedings focused on restoring body posture control before and after the rACL.

3

Modelowanie tektoniki na przykładzie złoża węgla brunatnego „Solntsevskoye”

Gądek A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

180--190

PL

Zbudowanie spójnego modelu strukturalnego serii pokładów węgla, rozszczepionych i zaburzonych bogatą tektoniką stanowi wyzwanie zarówno dla twórca modelu jak i dla metody oraz użytego narzędzia. Ten artykuł opisuje to wyzwanie oraz metodę zastosowaną do modelowania konkretnego złoża o takiej właśnie charakterystyce.

EN

Building a consistent structural model of the series of coal seams, containing seam splits and affected by a complex system of tectonic faults constitutes a challenge for the model creator as well as the modeling method and the tool adopted. This article describes that challenge and the method employed to model a particular deposit of characteristics meeting these criteria.

4

Nowe spojrzenie na kompleksy litostratygraficzne złoża węgla brunatnego Bełchatów (Pole Bełchatów) na podstawie zaktualizowanego modelu złoża

Gądek A., Frankowski R., Ślusarczyk G., Specylak-Skrzypecka J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2009

|

R. 50, nr 2-3

99-105

PL

Zagospodarowanie złoża węgla brunatnego Bełchatów sięga łat siedemdziesiątych. Już wówczas prowadzone były prace nad zastosowaniem programów komputerowych do rozwiązywania zadań geologiczno-górniczych realizowanych w Kopalni. Rozpoczęte prace nad założeniami, gromadzeniem i porządkowaniem informacji doprowadziły do powstania Jednolitej Bazy Danych Geologicznych (JBDG), która zawiera ponad 1 mln rekordów. W 2005 r. w systemie MineScape™, utworzono przestrzenny model złoża, wykorzystując opracowany i przyjęty profil litostratygraficzny oraz informacje z JBDG. W artykule opisano wykorzystywane do tego celu możliwości systemu MineScape™. Utworzony, zaktualizowany model złoża węgla brunatnego Bełchatów (dla Pola Bełchatów), pozwolił na korelację występujących w nim powierzchni stratygraficznych z odpowiadającymi stwierdzeniami w otworach oraz na weryfikację JBDG. Model jest wykorzystywany przy projektowaniu prac eksploatacyjnych.

EN

Development of Bełchatów brown coal deposit started in 70's. At that time works on implementation of computer programs into solution of geological and mining tasks realized in the mine have been conducted. Works on assumption, collection and arrangement of data have lead to creation of Uniform Geological Database (JBDG), which already has 1 million records. In 2005 3D model which utilizes elaborated and accepted lithostratigraphic profile and data imported from JBDG was created in MineScape™ system. Elaborated and updated model of Bełchatów brown coal deposit (for Bełchatów Field) enabled correlation between stratigraphic surface with suitable geological data in boreholes and JBDG verification. It was also useful in planning exploitation works.

5

Aktualizacja modelu stratygraficznego złoża węgla brunatnego Bełchatów - Pole Bełchatów przy użyciu oprogramowania Mincom

Frankowski R., Gądek A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2009

|

R. 33, z. 2

107-126

PL

Po 4 latach użytkowania cyfrowego modelu złoża, w wyniku wykonania wielu nowych otworów badawczych i dokumentacyjnych, na początku tego roku (2009) podjęto się zadania aktualizacji posiadanego modelu złoża w obszarze Pola Bełchatów. W wyniku zdobytych doświadczeń wprowadzono nowy sposób tworzenia izoliniowych powierzchni nadających trendy modelowanym warstwom. To nowe podejście do procesu tworzenia izolinii trendów oraz uwzględnienie nowych otworów i prób z nich pochodzących skutkuje lepszą jakością i zgodnością modelu złoża z rzeczywistością ujawnianą w wyniku prowadzonej eksploatacji. Aktualny model pozwala precyzyjniej i z większą pewnością projektować eksploatację. Artykuł ten opisuje prace wykonane przez Dział Geologiczny PGE KWB "Bełchatów" SA we współpracy z Katowickim oddziałem firmy Mincom International prowadzące do zaktualizowania posiadanych modeli geologicznych (stratygraficznego, plastrowego i blokowego). W ramach powyższych prac opracowano szereg nowych procedur umożliwiających bieżącą aktualizację utworzonych modeli.

EN

After four years of utilizing digital model of the deposit, in result of drilling many new research drill holes, in the beginning of this year (2009) undertaken was the task to update the possessed model in the area of "Bełchatów" field. In the result of gained experiences introduced was a new way of creating contour lines based surfaces, that are used to apply trends to geological layers modeled. This new approach to the process of creating of trend contour lines as well as taking into consideration new drillings and associated new quality samples results in better quality and better match between model and the reality uncovered in result of exploitation being carried. Currently the updated model allows for more reliable and more accurate mine plans to be created. This article describes work performed by Geological department of PGE KWB "Bełchatów" SA (Bełchatów mine) in cooperation with Katowice (Poland) branch of Mincom International.

6

Zastosowanie oprogramowania Mincom-MineScape do planowania robót górniczych w oparciu o numeryczne modele złoża Bełchatów

Sośniak E., Frankowski R., Gądek A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2007

|

R. 49, nr 5-6

191-201

PL

Projektowanie robót górniczych to stadium działalności górniczej, w którym istotne są następujące kryteria środowiska pracy oraz jej wyników: dokumentowanie zamysłów projektanta na rysunkach, precyzja rysowania, wykonywanie obliczeń objętości oraz mas fragmentów górotworu przeznaczonych do urobienia, obliczenia ilości oraz jakości kopaliny przeznaczonej do urobienia lub ilości nadkładu do usypania w ramach tworzonego planu, modyfikowanie tworzonego planu, a co za tym idzie, możliwość ciągłego przeliczania objętości oraz mas, zdolność tworzenia planów górniczych w wielu wariantach celem umożliwienia analiz porównawczych, które są podstawą optymalizacji koncepcji udostępnienia i eksploatacji złoża. Komputerowe wspomaganie projektowania (CAD) daje projektantom swobodę tworzenia rysunków z wykorzystaniem całej gamy narzędzi precyzyjnego rysowania, umożliwia wprowadzanie zmian zanim dany rysunek trafi na papier. W BOT KWB Bełchatów S.A. tworzenie i dokumentowanie geometrii projektów górniczych przy pomocy narzędzi CAD odbywa się od wielu lat. W ostatnich latach, przy współpracy z firmami ComputerLand i Mincom środowisko komputerowo wspomaganego projektowania górniczego wzbogacone zostało o cyfrowy model złoża. Model złoża jest dostępny i widoczny za pośrednictwem sieciowego systemu komputerowego zarówno dla tworzących go geologów jak i dla projektantów. Pozwała to projektantom na płynne korzystanie z wiedzy o skomplikowanej strukturze złoża w trakcie tworzenia projektów górniczych. Umożliwia również szybkie obliczenia zasobów górniczych w zaprojektowanych sektorach eksploatacyjnych i harmonogramowanie postępu frontów. Komputerowy model złoża pozwała też dzielić się wiedzą o złożu z dyspozytorem działającym w centrum operatywnego kierowania ruchem.

EN

Mine design is a stage of mining activity in which it is important that the following conditions of work environment and the work results are met: speed and ease of documenting of an engineer ideas on the drawings, precision of drawing, speed and ease of calculations of volumes and masses of pieces of rock-mass designed for excavation, speed and ease of calculations of quantity and quality of resource designed for excavation or amounts of overburden for dumping under mining plan being created, speed and ease of making changes to mine plan and connected with it need for constant recalculations of volumes and masses, ability to create multi-scenario mine plans to allow comparison analysis, which are basis for optimisation of conception of accessing and exploitation of the resource. Computer aided design (CAD) gives the mining engineers the freedom of drawing utilizing whole range of tools for precise creation and editing the drawing before it is actually placed on paper In BOT KWB Bełchatów mine, creation and documenting of mine design with CAD is being carried out for many years now. In recent years in cooperation with companies ComputerLand and Mincom, the CAD environment has been supplemented by digital model of the deposit. The model is visible and available to both geologists who created it as well mining engineers. It allows mine planning engineers to seamlessly see and use the knowledge about complicated structure of the deposit during creating of mine plans. It also allows for quick mining reserves calculations for all mining sectors being designed and for mine scheduling. The digital model of the deposit lets us also share the knowledge about the deposit with dispatchers operating in the main control room.

7

Złoże węgla brunatnego "Złoczew" - budowa geologiczna, zasoby i perspektywy eksploatacji

Borowicz A., Frankowski R., Gądek A., Jończyk W., Specylak-Skrzypecka J., Ślusarczyk G.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 2

141-150

PL

Odkryte w latach 50. złoże węgla brunatnego "Złoczew" ze względu na porównywalne, w stosunku do złoża węgla brunatnego Bełchatów - Pole Szczerców, parametry jakościowo-ilościowe oraz swoją lokalizację (50 km na północny zachód od Elektrowni Bełchatów) może stać się w najbliższym czasie złożem satelitarnym dla BOT. Wymaga to jednak podjęcia pewnych działań wynikających z przepisów prawa geologicznego i górniczego oraz przeprowadzenia działań formalno-prawnych. Aktualnie złoże węgla brunatnego "Złoczew" zalegające w rowie tektonicznym udokumentowane jest w kat. C2 przy pomocy 64 otworów wiertniczych wykonanych w latach 1961-1979). Rów wypełniony jest osadami paleogenu i neogenu o miąższościach przekraczających 300 metrów. Kompleks serii węglowej, którą tworzą pokłady węgla przedzielone warstwami płonnymi iłów, mułków, piasków, gytii i kredy jeziornej, osiąga maksymalne miąższości (w centralnej części złoża) dochodzące do 130 m.

EN

"Złoczew" brown coal deposit discovered in the 1950s may become a satellite-bed for BOT in the near future, for the sake of comparable quality and quantity parameters in relation to Bełchatow brown coal deposit (Szczerców field) and because of localization (50 km to the north-west from Bełchatów power plant). This requires certain actions resulting from geological and mining regulations and from formal and legal activities. Presently "Złoczew" brown coal bed deposited in a rift valley is documented in C2 category by means of 64 boreholes made in 1961-1979. Paleogen and neogen sediments, over 300 m thick, fill the rift valley. The coal formation complex formed of coal beds separated by barren measures of clay, slime, sand, gyttja, lake-marl is maximally almost 130 m thick (in the central part of the bed).

8

Krótkookresowe planowanie robót górniczych z wykorzystaniem oprogramowania MineScape w BOT KWB "Bełchatów" SA

Frankowski R., Gądek A., Sośniak E.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 2

229-240

PL

Krótkookresowe planowanie robót górniczych funkcjonuje w BOT KWB "Bełchatów" SA od końca lat 70. ubiegłego wieku. Plany pracy maszyn podstawowych są wykonywane dla wszystkich poziomów wyrobiska Bełchatów i Szczerców oraz dla obu zwałowisk. W części górniczej plany pracy zawierają m.in. informacje takie jak: aktualną geometrię odkrywki, lokalizację otworów wiertniczych, położenie (aktualne i nowoprojektowane) przenośnika taśmowego wraz z opisem co 10 przęseł, technologię prowadzenia prac. W części geologicznej plany pracy zawierają informacje takie jak: projektowane do eksploatacji masy oraz ilość i jakość węgla, a także kopalin towarzyszących, zagrożenia naturalne, sprzęt pozostawiony w otworach, kartograficzny obraz aktualnej skarpy. Ze względu na znaczny zakres informacyjny, jaki posiadają plany pracy, a co za tym idzie dużą pracochłonność ich wykonywania, już na początku lat 90. ubiegłego wieku wykorzystywano do ich sporządzania systemy komputerowe. W zakresie górniczym był to angielski system informatyczny MOSS/TM (oraz jego nowsza wersja MXT/TM). Do elementów geologicznych planu pracy wykorzystywano angielski system informatyczny DATAMINE/TM oraz oprogramowanie stworzone przez Poltegor-lnstytut (baza danych + programy użytkowe). W 2004 r. BOT KWB "Bełchatów" SA zakupiła oprogramowanie MINESCAPE/TM australijskiej firmy MINCO/TM. W oparciu o cyfrowe modele geologiczne złoża, przy uwzględnieniu projektowanych rejonów zagrożeń naturalnych, parametrów technicznych maszyn oraz długoterminowych projektów górniczych (projekty dyrektywne) i aktualnego bilansu energetycznego z wykorzystaniem systemu MINESCAPE/TM tworzy się plan pracy koparki.

EN

Short-term mining activity planning has being carried on in BOT KWB Bełchatów SA since late seventies of last century. Work-plans for primary machines are being prepared for all stripping & mining levels of Bełchatów and Szczerców pits as well as spoil-banks of each pit individually. In it's mining part, a work-plan includes following types ot information: current pit geometry, location of drill holes, current and planned location of relevant conveyor belt together with conveyor segments numbering (every 10th segment numbered), descriptions of planned mining technology activities. In it's geological part a work-plan include information on total volume, quantity & quality of coal and accompanying minerals, planned for excavation in a given mining-pass, natural hazards, equipment left in drill holes, cartographic picture of current mining bench. Considering the amount of data gathered and documented on a work-plan map, and amount of work involved in creation of such maps/documents, ever since early nineties of last century a computer-based systems have been used to support the process of creating them. In the mining part of a work-plan creation it was UK based software system called MOSS/TM (and it's newer version called MX/TM). For geological part it was UK based system DATAMINE/TM and computer programs created by Poltegor-Instylut (database + related programs). In 2004 BOT KWB Bełchatów SA purchased software system called MINESCAPE/TM produced by an Australian software company MINC0M/TM. Based on digital models of deposit geology, considering areas of expected natural hazards, technical parameters of machines and also based on long-term mining plans (so called directive mine designs), the excavator work-plan is being created using MINESCAPE/TM system.

9

Komputerowe algorytmy sztucznej inteligencji w interpretacji niektórych obrazów centralnego układu nerwowego

Ogiela L., Gądek A.

Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna

|

2007

|

Vol. 13, nr 1

12-15

PL

W pracy zaprezentowane zostały metody sztucznej inteligencji, w szczególności mechanizmy lingwistyczne prowadzące do semantycznego wnioskowania znaczeniowego, których wykorzystanie jest ważne w tworzeniu inteligentnych systemów informacyjnych typu DSS (Diagnostic Support System - system wspomagający diagnostykę). Ponadto wyjaśniono informatyczne mechanizmy opisu znaczeniowego analizowanych obiektów w przypadku przykładowej analizy obrazów rdzenia kręgowego. Zaproponowano procedury semantycznego wnioskowania na bazie modelu rezonansu kognitywnego. Procedury te zostały zastosowane do znaczeniowej interpretacji wskazanych zobrazowań diagnostycznych centralnego układu nerwowego CNS. W celu skutecznego wykrywania zmian patologicznych, dokonano analizy zbioru danych pochodzących z badań magnetyczno--rezonansowych struktur rdzenia kręgowego.

EN

In the paper artificial intelligence methods are presented, in particular, the cognitive linguistic mechanisms used in semantic meaning inference, which allow to create intelligent information system of DSS type (Diagnostic Support System). Additionally, computer algorithms of semantic description applied for object analysis in the case of recognition of spinal cord visualizations, were discussed. The proposed semantic derivation procedures were based on cognitive resonance model, and were exploited for semantic interpretation of selected central nervous system patterns. Effective recognition of pathological changes was based on visual data set obtained during magnetic-resonance imaging of spinal cord.

10

Zastosowanie komputerowej analizy obrazu do oceny struktur polimerów wzmacnianych

Gądek A., Kuciel S., Wojnar L., Dziadur W.

Polimery

|

2006

|

T. 51, nr 3

206-211

PL

Przedmiotem analizy komputerowej były zdjęcia mikrostruktury kompozytów polimerowych: poliamidu 6 (PA6) i poliacetalu (POM) wzmacnianych włóknami szklanymi oraz politetrafluoroetylenu (PTFE) napełnianego proszkiem brązu cynowego (CuSn). Zastosowana metoda komputerowa polegała na ilościowej ocenie mikrostruktury kompozytów w wyniku wyznaczenia następujących parametrów stereologicznych: udziału napełniacza, wymiarów i położenia prostokątów opisanych na cząstkach, najdłuższych cięciw cząstek oraz średnich powierzchni stref wpływów. Zaproponowany sposób analizy wykorzystano do oceny zmiany mikrostruktury badanych kompozytów w wyniku oddziaływań mechanicznych. Oddziaływania te polegały na poddawaniu próbek POM oraz PA6 dynamicznym naprężeniom rozciągającym oraz próbek PTFE - dynamicznym i statycznym naprężeniom ściskającym. W wyniku tego stwierdzono m.in., że długotrwałe obciążenia zmęczeniowe powodują zwiększenie średniej liczby cząstek napełniacza. Omawiana metoda pozwala na ilościową ocenę obszarów pękania kruchego.

EN

The images of microstructures of polymer composites: polyamide 6 (PA 6) and polyacetal (POM) reinforced with glass fiber as well as polytetrafluoroethylene (PTFE) filled with bronze (CuSn) powder were the subjects of computer-aided analyses. The computer method used based on quantitative evaluation of composite microstructure as a result of the following parameters' determinations: filler part, dimensions and positions of rectangles described onto the particles (Fig. 1a), the longest chords of particles (Fig. 1b) and average surfaces of zones of influence (Fig. 1c). The proposed way of analysis has been applied to evaluate the effects of mechanical interactions on the microstructures of composites investigated. These interactions were as follows: POM samples (Fig. 4 and 5) and PA 6 samples (Fig. 6) were subjected to dynamic tensile stress while PTFE samples were subjected to dynamic and static compressive stress (Fig. 3). It was found, between others, that long-lasting fatigue load causes increase in average number of filler particles. The method discussed allows evaluating quantitatively the areas of brittle cracking.

11

Perspektywiczne złoże węgla brunatnego Legnica

Ślusarczyk G., Specylak-Skrzypecka J., Gądek A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2006

|

R. 48, nr 1-2

190-191

12

Cyfrowy model stratygraficzny i jakościowy złoża węgla brunatnego stworzony przy użyciu oprogramowania górniczego "minescape" firmy Mincom

Frankowski R., Gądek A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2006

|

R. 48, nr 1-2

96-102

PL

Model złoża to synteza całości wiedzy o jego strukturze i jakości. Technika komputerowego przetwarzania informacji oferuje narzędzia, przy pomocy których możliwym do realizacji jest zadanie polegające na zebraniu, analizie i weryfikacji całości dostępnych danych opisujących nawet duże i skomplikowane struktury geologiczne. Klasycznym przykładem takiej dużej i skomplikowanej struktury geologicznej jest górotwór w obrębie złoża Bełchatów. Dane opisujące tę strukturę pochodzą z otworów geologicznych, prób bruzdowych, kartowań i pomiarów GPS-owych. Komputerowe techniki analizy, weryfikacji, interpretacji i interpolacji tej ogromnej ilości danych pomogły zbudować spójny model cyfrowy złoża. Posiadanie tego modelu umożliwia bardziej precyzyjne projektowanie eksploatacji, przyśpiesza i podnosi dokładność obliczeń objętości i ton urabianych skał z podziałem na klasy litologii. Niniejszy artykuł opisuje etapy pracy nad stworzeniem cyfrowego modelu złoża Bełchatów oraz prezentuje jej wynik.

EN

Model of a deposit represents whole knowledge about its structure and quality. Information processing technology offers tools using which it seems possible to gather together, analyse, verify the whole available data describing even large and complicated geological structures. Classical example of such large and complicated geological structure in rock mass within the limits of Belchatow deposit. Data describing this structure comes from geological drill holes, channel samples, open face mapping (hand drawn views of bench faces) and GPS based measurements. Computer based techniques of analysis, verification, interpretation and interpolation of this huge amount of data helped over the years to build coherent digital model of the deposit. Having this model makes it possible to more precisely plan mining activity, speed up and raise the accuracy of calculations of volumens and tons of mined material and yet with different lithology classes breakdown. This article describes stages of work aiming for creation of digital model of Bełchatów deposit and presents the result of that work.

13

Zastosowanie komputerowej analizy obrazu do oceny zmian mikrostruktury kompozytów poliacetalowych

Gądek A.

Czasopismo Techniczne. Mechanika

|

2006

|

R. 103, z. 6-M

181-187

PL

Niniejsza praca przedstawia możliwości stosowania nowego narzędzia, jakim jest komputerowa analiza obrazu, do ilościowej oceny mikrostruktury kompozytów polimerowych, która znacznie przyspiesza badania oraz podnosi jej dokładność i powtarzalność. Autorka na przykładzie obrazów mikrostruktury kompozytów na osnowie polioksylometylenu z różną zawartością włókien szklanych przedstawia przebieg takiej analizy wraz z opisem stosowanych przekształceń, które mogą stanowić cenne wskazówki dla laboratoriów zajmujących się podobnymi problemami badawczymi.

EN

The paper presents the opportunities of the modern analyzing tool as a computer image analysis and its application in quantitative assessment of the microstructure of polymeric composite. This new method make the analysis faster, more effective and accurateness. Author on the example of the image of microstructure the POM composites modified by glass fibers present the course of the examples computer image analysis, and the descriptions of the used transformations, which may be a valuable tips for other scientists deal with microstructure analysis.

14

The Artificial Intelligence Computer Algorithms In Interpretation of Selected CNS Visualization

Ogiela L., Gądek A.

Bio-Algorithms and Med-Systems

|

2006

|

Vol. 2, no. 3

11--16

EN

In the paper were presented Artificial Intelligence methods, and in particular cognitive linguistic mechanisms used in semantic meaning inference, which allow one to create intelligent information system of the DSS type. Additionally was presented computer algorithms of semantic description applied for object analysis in the case of recognition of spinal cord visualizations. The proposed semantic derivation procedures were based on cognitive resonance model, and were applicable to the task of semantic interpretation of selected central nervous system patterns. Towards effective recognition of pathological changes research were based on visual data set obtained during magnetic-resonance imaging of spinal cord.

PL

W niniejszej pracy przedstawiono algorytmy sztucznej inteligencji, a w szczególności mechanizmy lingwistyczne służące do semantycznego wnioskowania znaczeniowego. Wykorzystanie prezentowanych mechanizmów lingwistycznych jest znaczące dla tworzenia inteligentnych systemów informacyjnych typu DSS. Przedstawiono także komputerowe algorytmy opisu znaczeniowego analizowanych obiektów w zastosowaniu do przykładowej analizy obrazów rdzenia kręgowego. Zaproponowane procedury semantycznego wnioskowania oparte zostały o model rezonansu kognitywnego i jednocześnie zostały zaaplikowane do zadania semantycznej interpretacji wybranych zobrazowań centralnego układu nerwowego. W celu prawidłowego wykrywania poszukiwanych zmian patologicznych rdzenia kręgowego przeprowadzono analizę zbioru danych pozyskanych z badań magnetyczno-rezonansowych badanych struktur CUN.

15

Ocena powtarzalności wyników ilościowej oceny struktury

Wojnar W., Gądek A.

Archiwum Odlewnictwa

|

2006

|

R. 6, nr 21/2

193-198

PL

W pracy przedstawiono problemy porównywalności wyników ilościowej oceny struktury materiałów metodami analizy obrazu. Analizę przeprowadzono na podstawie wyników międzynarodowego programu badań międzylaboratoryjnych. Przedstawiono główne zagadnienia związane z doborem procedury analitycznej oraz oceniono jej wpływ na wyniki badań.

EN

Repeatability of the results of quantitative image analysis of material microstructure is discussed. The analysis is based on the results of an international round robin program. The main problems that arise during elaboration of the experimental procedures as well as its impact on the further analysis are discussed.

16

Wspomaganie komputerowe planowania robót górniczych - MINCOM™

Gądek A., Sośniak E.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 112, nr 44

243-254

PL

Planowanie robót górniczych w BOT KWB "Bełchatów" SA polega na projektowaniu kolejnych zabierek tak, aby piętra eksploatacyjne (front robót) postępowały w zgodzie z zaprojektowanymi wcześniej powierzchniami wyznaczającymi poziomy poszczególnych pięter eksploatacyjnych. Przy dużej ilości poziomów i maszyn urabiających konieczne jest zautomatyzowanie procesów projektowania zabierek, podziału na sektory eksploatacyjne, obliczania zasobów w sektorach oraz dokumentowania tworzonych projektów. Dla każdej zabierki, dla każdej objętości mas przeznaczonych do urobienia tworzony jest plan pracy koparki. Automatyzacja tych procesów możliwa jest z wykorzystaniem technik informatycznych, które pozwalają projektować kolejne zabierki szybko, precyzyjnie oraz z uwzględnieniem wiedzy o strukturze i jakości złoża. Artykuł opisuje stosowane w KWB "Bełchatów" SA komputerowe wspomaganie planowania robót górniczych z wykorzystaniem technologii Mincom-MineScape™.

EN

Mine design in BOT KWB "Bełchatów" SA consists in designing mining passes the way so that the mining levels advance in accordance to previously designed general mining level surfaces outlining the overall pit design. With the big amount of mining levels and excavators it becomes necessary to automate the process of mining passes design, dividing the mining pass into sectors, reserves calculation in sectors and documenting the created mining pass design. The mining pass design is created for every mining pass and every excavation that is to be performed in the pit. Automating of those mine design processes is possible using the modern information technology techniques. Those modern techniques allow for quick and precise mine design and allows mining engineers to utilize all geological information that has been used for building the geology model. This article describes computer aided mine design processes utilized in BOT KWB "Bełchatów" SA Computer system being used at Bełchatów is Mincom-MineScape™.

17

Cyfrowy model stratygraficzny złoża węgla brunatnego stworzony przy użyciu programowania górniczego "MINESCAPE" firmy MINCOM

Frankowski R., Gądek A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 112, nr 44

215-229

PL

Model złoża to synteza całości wiedzy o jego strukturze i jakości. Technika komputerowego przetwarzania informacji oferuje narzędzia, przy pomocy których możliwa jest realizacja zadania polegającego na zebraniu, analizie i weryfikacji całości dostępnych danych opisujących nawet duże i skomplikowane struktury geologiczne. Klasycznym przykładem dużej i skomplikowanej struktury geologicznej jest górotwór w obrębie złoża "Bełchatów". Dane opisujące tę strukturę pochodzą z otworów geologicznych, prób bruzdowych, kartowań i pomiarów GPS-owych. Komputerowe techniki analizy, weryfikacji, interpretacji i interpolacji tej ogromnej ilości danych pomogły na przestrzeni lat zbudować spójny model cyfrowy złoża. Umożliwia to bardziej precyzyjne projektowanie eksploatacji, przyśpiesza i podnosi dokładność obliczeń objętości urabianych skał z podziałem na klasy litologii. Opisano etapy pracy nad stworzeniem cyfrowego modelu złoża "Bełchatów" i przedstawiono jej wynik.

EN

Model of a deposit represents whole knowledge about its structure and quality. Information processing technology offers tools, using which it seems possible to gather together, analyze, verify the whole available data describing even large and complicated geological structures. Classical example of such large and complicated geological structure is rock mass within the limits of "Bełchatów" deposit. Data describing this structure comes from geological drill holes, channel samples, open face mapping (hand drawn views of bench faces) and GPS based measurements. Computer based techniques of analysis, verification, interpretation and interpolation of this huge amount of data helped over the years to build coherent digital model of the deposit. Having this model makes it possible to more precisely plan mining activity, speed up and raise the accuracy of calculations of volumes and tons of mined material and yet with different lithology classes breakdown. This article describes stages of work aiming for creation of digital model of "Bełchatów" deposit and presents the result of that work.

18

Wpływ sposobu korekcji cienia i doboru metody detekcji na wyniki ilościowej oceny porowatości

Gądek A., Wojnar L.

Inżynieria Materiałowa

|

2003

|

R. XXIV, nr 3

111--116

PL

W artykule przedstawiono pozbawioną systematycznego błędu metodę korekcji tego typu błędów oraz przedyskutowano jej wpływ na detekcję analizowanych obiektów. W celu obiektywnej oceny wpływu nierównego tła na wyniki automatycznej analizy przeprowadzono serię badań na symulowanym, wzorcowym obrazie struktury porowatej bez cienia oraz na obrazie testowym z naniesionym celowo efektem cienia. Na obrazie testowym przeprowadzono korekcję cienia przy użyciu czterech powszechnie stosowanych metod korekcyjnych oraz metody proporcjonalnej, opracowanej przez autorów. Uzyskane wyniki analizy zostały porównane z obrazem wzorcowym. Obraz porów po korekcji cienia metodą proporcjonalną był najbardziej zbliżony do obrazu wzorcowego, a uzyskane wyniki analizy porowatości wykazały najlepszą korelację z rezultatem oceny porowatości na obrazie wzorcowym. Oprócz poprawnie przeprowadzonej korekcji cienia na poprawność przeprowadzonej analizy ma wpływ wybór odpowiedniej metody binaryzacji. Podczas analizy porowatości na obrazie testowym oraz obrazach rzeczywistych struktur zastosowano cztery różne metody automatycznej binaryzacji, w tym opracowaną przez autorów. Najbardziej satysfakcjonujące wyniki detekcji porów uzyskano za pomocą zaproponowanej metody binaryzacji wyznaczającej progi detekcji na podstawie analizy rozkładu stopni szarości obrazu po korekcie cienia. Opracowana metoda oceny porowatości jest w pełni zautomatyzowana, a zawarty w niej algorytm korygujący nierówność tła oraz wyznaczający próg detekcji zapewnia uzyskanie dokładnych i powtarzalnych pomiarów elementów struktury. Niezależne próby potwierdziły jej przydatność do oceny porowatości w warunkach przemysłowych.

EN

An unbiased method of shade correction is presented and its effect on the results of detection of isolated objects is discussed. A series of measurements on simulated porous structures with and without shade allows for objective judgement of various correction methods. Results of shade correction obtained using four classical algorithms as well as the proportional method proposed here are compared with the test image. The proportional method returns the most accurate porosity values and the pore size distribution was less distorted than in the case of other correction algorithms. The next factor having sigificant effect on the final results is the method of binarization. Four independent methods of automatic detection have been analyzed. The best results, close to the reference values obtained on images without shade have been obtained using the method proposed by the authors, which selects the binarization threshold values on the basis of analysis of gray scale distribution obtained after shade correction. The proposed method of porosity assessment works fully automatically and the built-in algorithm for shade correction allows for correct microstructure quantification. Independent tests have proven its suitability for implementation in industrial quality control.

19

Modelowanie zmienności litologii warstw stratygraficznych w oparciu o dane z JBDG KWB Bełchatów S.A. i przykład wykorzystania systemu Mincom-Minescape

Gądek A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2003

|

R. 45, nr 6

69-72

PL

Celem umożliwienia graficznej prezentacji zalegania różnych rodzajów litologii wewnątrz i poza obrębem pokładu węglowego, proponuje się następujące wykorzystanie techniki modelowania blokowego: -próby pobrane w profilach otworów wskazujące na daną klasę litologii skał, na przykład iły prezentują 100% prawdopodobieństwa wystąpienia tej klasy litologii w tej lokalizacji; -próby pobrane w profilach otworów wskazujące na inna klasę litologii skał, na przykład inną niż iły, reprezentują 0% prawdopodobieństwa wystąpienia tej klasy litologii, na przykład iłów w tej lokalizacji; -wartość prawdopodobieństwa wystąpienia każdej ze zdefiniowanych klas litologii interpolowana jest z prób do komórek modelu blokowego. Każda komórka otrzymuje przypisaną wartość prawdopodobieństwa wystąpienia określonej klasy litologii. Tym samym modelowane jest prawdopodobieństwo wystąpienia określonej klasy litologii w dowolnej lokalizacji objętej modelem blokowym. Stworzony w ten sposób model zapewnia możliwość graficznej prezentacji zalegania różnych klas litologii oraz możliwość obliczania zasobów w rozbiciu na klasy litologii.

EN

In order to allow graphical representation of various lithology types within and outside of the coal seam, we propose the following use of block modeling technique: -samples taken on drillhole profiles indicating certain class of lithology, e.g. loam represent 100% probability of occurrence of this lithology class in this location; -samples taken on drillhole profiles indicating other lithology, e.g. other than loam, represent 0% probability of occurrence of this lithology class (e.g. loam) in this location; -the value of probability of occurrence of each of defined lithology classes gets interpolated form samples to block model cells. Each block model cell is assigned a value of probability of occurrence of each to defined lithology classes. This constitutes modeling of probability of occurrence of defined lithology class in any location within the space covered by block model. Block model created such way allows for graphical representation of lithology layout and for reserves calculation with breakdown by lithology class.

20

Zastosowanie technik informatycznych w projektowaniu i harmonogramowaniu eksploatacji w kopalni odkrywkowej węgla brunatnego na przykładzie systemu minescape.

Gądek A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2002

|

Vol. 98, nr 34

129-138

PL

Nowoczesne systemy informatyczne umożliwiają szybka analizę i opracowanie dużej ilości danych geologicznych gromadzonych w wyniku prowadzonych wierceń. Zastosowanie odpowiednich technik interpolacji danych umożliwia budowanie cyfrowych modeli struktury złóż pokładowych. Nowoczesne wysokowydajne komputery pozwalają na szybką interpolację dużej ilości danych o parametrach jakościowych węgla celem stworzenia cyfrowego modelu ich rozkładu złóż. Budowa cyfrowego modelu powierzchni reprezentujących strukturę pokładów i kompleksów węglowych jak również technika modelowania blokowego wykorzystywana do tworzenia szczególnych modeli rozkładu parametrów jakościowych węgla stają się niezbędnym elementem projektowania górniczego. Komputerowe wspomaganie pracy staje się standardem w zakładach górniczych, gdzie wielowariantowe podejście do zagadnienia projektowania i harmonogramowania eksploatacji pozwala sprostać współczesnym wymaganiom stawianym przed producentem węgla brunatnego - paliwa XXI wieku. Ten referat omawia w.w. techniki na przykładzie zintegrowanego systemu wspomagania modelowania geologii oraz projektowania i harmonogramowania eksploatacji MineScape. Dane wykorzystane do tego opracowania pochodzą z KWB "Bełchatów" S.A.

EN

Modern information technology based systems allow quick analysis and processing of large volumes of geological data coming from drilling programs. Proper data interpolation techniques utilizing provides for creation of digital models of seam type deposits structure. Modern, high-performance computer processing units allow for quick interpolation of massive amounts of coal quality data to create digital model of quality parameters layout within the deposit. The concept of building of surfaces model representing seam and coal complexes structure as well as block modeling technique utilized for creation of detailed models of coal quality layout become essential component of mine design process. Computer aided design (CAD) becomes standard in mining operations, where multi-scenario approach to mine design and mine scheduling issues, allows for meeting the requirements faced by producers of brown coal - the 21st century fuel. This article discusses the above mentioned IT techniques based on example of integrated geology modeling, mine design and mine scheduling system MineScape. Input data used for preparation of this study come from Open Cast mine "Belchatow".