Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Obszar Kazimierzy Wielkiej jest położony w południowej część struktury niecki miechowskiej, uznanej za strefę perspektywiczną dla występowania wód geotermalnych. W pierwszym udokumentowanym otworze geotermalnym w województwie świętokrzyskim o głębokości 750 m uzyskano samowypływ wody mineralnej 1,5% typu chlorkowo-siarczanowo-sodowego, siarczkowej, jodkowej, o temperaturze 28,6°C. Ustalone zasoby eksploatacyjne określone na podstawie interpretacji wyników pomiarów wydajności samowypływu dokumentowanego ujęcia wynoszą: Q = 82,0 m3/h. Występujące w rejonie Kazimierzy Wielkiej siarczkowe wody geotermalne posiadają wiele możliwości i perspektyw wykorzystania. Przede wszystkim mogą stanowić interesującą bazę surowcową dla balneoterapii i rekreacji, do zastosowania w zakładach wodolecznictwa zdrojowego oraz w basenach kąpielowych krytych i otwartych.
EN
The Kazimierza Wielka region is one of the most prospective areas of geothermal waters in the central part of Poland. The structure has an asymmetric structure, which comprises Mesozoic sediments placed on the older rocks. The principal resources of the thermal waters are firstly accumulated in the Cenomanian, where the temperature ranges from 21 to 35°C. The paper presents the possibilities and prospects for the use of thermal waters in the Kazimierza Wielka region. All the waters studied have total dissolved solids TDS from 0,6 to 14 g/dm3 and belong to the following hydrogeochemical classes: HCO3-Na, Na-Cl. Thermal waters in Kazimierza Wielka region may be used for the purpose of balneotherapy, recreaction and heating.
EN
The paper presents the possibilities and prospects for the use of thermal waters in the Kazimierza Wielka region. This region, is one of the most prospective areas of thermal waters in central part of Poland. The structure has an asymmetric structure, which comprises mesosoic sediments placed on the older rocks. The principal resources of the thermal waters are accumulated first of the all in the Cenomanian, where the temperature is from 21 to 35°C. All the waters studied have total dissolved solids TDS from 0.6 to 14 g/dm3 and belong to hydrogeochemical classes HCO3–Na, Na–Cl. Thermal waters in may be used for the purpose of balneology, recreaction and heating.
EN
This paper shows characteristics of sulphurous waters from the Solec-Zdrój area. Evaluation of their chemistry was based on the results of analyses of groundwater sampled from boreholes in: Solec-Zdrój, Wełnin and Dobrowoda and from the springs: Senisławice, Gadawa, Szczerbaków and Piestrzec. The following hydrochemical facies of groundwater were identified: Ca‒SO4‒ HCO3 , S, Na‒Cl‒SO4 , S to Cl‒Na, S , with TDS in the range of 1.9‒47.0 g/dm3. Examined waters are also featured by considerable concentrations of iodine and fluorine. The research results proved that the geological setting is one of the most important factors defining the water chemistry variability. In general, the chemical composition of sulphide waters in this region is determined by the interactions between the groundwaters and rocks.
PL
W artykule przedstawiono ocenę jakości i podatności na zanieczyszczenia wód pierwszego poziomu wodonośnego (PPW) w rejonie doliny rzeki Nidy na odcinku Brzegi–Pińczów. Klasy wrażliwości wód PPW na zanieczyszczenia, określone stopniem podatności naturalnej, oceniono na podstawie czasu wymiany polowej pojemności wodnej gleb i skał strefy aeracji przez infiltrujące wody opadowe (MRT – mean residence time). W badanym rejonie występują głównie wody o bardzo wysokiej i wysokiej klasie wrażliwości. Na podstawie oznaczeń polowych wybranych wskaźników jakości wód wyznaczono pięć stref, gdzie PPW jest zanieczyszczony związkami azotu (NO3 >50 mg/dm3) oraz sześć rejonów zagrożonych zanieczyszczeniem (25 < NO3 > 50 mg/dm3). Zanieczyszczenia mają charakter lokalny i pochodzą z obszarów zwartej zabudowy nieobjętej kanalizacją sanitarną lub powstają w rezultacie rolniczego użytkowania terenu. Migracji związków azotu sprzyja brak naturalnej izolacji na większości badanego obszaru. Ze względu na realne zagrożenie zanieczyszczeniem azotanami wód PPW niezbędne jest wnikliwe monitorowanie zmian zawartości azotanów w wodach podziemnych.
EN
This article presents estimation of water quality and susceptibility of shallow water table aquifer to pollution in the Brzegi–Pińczów section of the Nida River valley. Groundwater vulnerability is evaluated according to mean residence time (MRT) determined by the time of water infiltration from the ground surface to the groundwater table of the first aquifer according to the piston flow model of soil water and unsaturated zone water. The analysis shows that the groundwater vulnerability is mainly very high and high in the study area. This means that the aquifer is susceptible to penetration of pollution from the surface. On account of the risk of nitrogen contamination to the first aquifer waters, it is necessary to monitor nitrogen content changes in groundwater.
PL
Wody termalne stanowią szczególny rodzaj wód podziemnych, uznanych za cenną grupę kopalin. Są to wody, które dzięki specyficznemu składowi chemicznemu i właściwościom fizycznym mają szerokie zastosowanie do celów balneologicznych i rekreacyjnych oraz mogą stanowić źródło energii cieplnej. Centralna część niecki Nidy jest uważana za jeden z bardziej perspektywicznych rejonów pozyskiwania energii geotermalnej z wód podziemnych. W świetle istniejącego rozpoznania geologicznego można przyjąć, że najważniejszymi kolektorami wód termalnych niecki Nidy są utwory dewonu, triasu, jury środkowej i górnej oraz cenomanu.
EN
Thermal waters are the special kind of underground waters, recognised as a valuable raw material. Due to the specific chemical composition and physical properties, they are widely used for recreation and therapeutic purposes and may be a source of thermal energy. The central part of the Nida Basin is one of the most perspective areas of occurrence of thermal waters. Their principal resources are accumulated predominantly in the Devonian, Triassic, Middle and Upper Jurassic and Cenomanian rocks.
6
Content available Lecznicze wody siarczkowe Ponidzia
PL
W artykule przedstawiono charakterystykę hydrochemiczną leczniczych wód siarczkowych z rejonu Ponidzia. Właściwości fizykochemiczne wód określono na podstawie dostępnych archiwalnych wyników analiz wód z otworów wiertniczych w Busku-Zdroju, Solcu-Zdroju, Lesie Winiarskim, Wełninie oraz Dobrowodzie. Profil leczniczy badanych wód jest związany z dużą koncentracją siarki, występującej głównie w formie siarkowodoru. Wody siarczkowe Ponidzia zawierają również inne składniki swoiste nadające im cechy lecznicze, takie jak jod i fluor. Na podstawie charakterystyki hydrochemicznej leczniczych wód siarczkowych wyróżniono jeden typ hydrochemiczny – Cl-Na, H2S, I – występujący w trzech różnowiekowych seriach skalnych: neogenu, kredy górnej i jury górnej. Stwierdzono, że analizowane wody odznaczają się zróżnicowaną mineralizacją, wahającą się od 8,5 do 40,7 g/dm3, oraz zawartością siarkowodoru od 6,8 do 1064,0 mg/dm3. Za główny czynnik determinujący stopień mineralizacji badanych wód uznano procesy współdziałania wód podziemnych ze środowiskiem skalnym.
EN
The paper shows the characteristics of sulphurous waters from the Ponidzie area. Physical and chemical properties of waters have been determined on the basis of results of analysis of the archived data from boreholes in Busko-Zdrój, Solec-Zdrój, Las Winiarski, Wełnin and Dobrowoda. The treatment profile of these waters is constrained by a high concentration of bivalent sulphur, measured as the amount of free hydrogen sulphide. The waters also contain many iodine, bromine and fluorine compounds. One hydrochemical type – Cl-Na, H2S, I – has been distinguished on the basis of the hydrochemical characteristics of the therapeutic waters. They occur in three different rock series: Neogene, Cretaceous and Upper Jurassic. It has been found that all of the waters have total dissolved solids (TDS) from 8.5 to 40.7 g/dm3 and the hydrogen sulphide content varies from 6.8 to 1064.0 mg/dm3. The research results prove that the variety of rock settings is one of the most important reasons for the water chemistry differentiation. In general, the chemical composition of thermal waters in this region is determined by the interaction between groundwater and different rock environments.
PL
W artykule przedstawiono warunki występowania wód termalnych na obszarze województwa świętokrzyskiego oraz określono możliwości i perspektywy ich wykorzystania. Uzyskane dane pozwoliły na wyodrębnienie potencjalnych zbiorników wód termalnych, występujących w obrębie jednostek geologicznych, wykazujących specyficzne cechy strukturalne i litologiczne. Parametry termiczne i właściwości hydrogeologiczne zbiorników geotermalnych są tu ściśle związane z litologią utworów, ich diagenezą oraz procesami erozyjno-tektonicznymi. Do celów rekreacyjnych kwalifikują się głównie wody termalne zbiornika cenomanu. Natomiast w balneologii mogą być wykorzystywane wody zbiornika jury środkowej i górnej, triasu i dewonu.
EN
The paper presents the possibilities and prospects for the use of thermal waters in świętokrzyskie province. Thermal and geothermal reservoirs the hydrogeological properties of parameters here are closely related to the lithology and erosion and tectonic processes. The data obtained allow to extract the Świętokrzyskie area potential of thermal waters, occurring within the geological units, showing the specific structural characteristics. For recreational purposes qualify mainly thermal waters of Cenomanian. While in balneology can be used thermal waters of Middle and Upper Jurassic, Triassic and Devonian.
8
Content available remote Możliwości wykorzystania wód termalnych w niecce łódzkiej
PL
Wody termalne stanowią szczególny rodzaj wód podziemnych. Są to wody, które dzięki specyficznemu składowi chemicznemu i właściwościom fizycznym posiadają szerokie zastosowanie do celów balneologicznych i rekreacyjnych oraz mogą stanowić źródło energii cieplnej. Jednym z najbardziej perspektywicznych obszarów występowania wód termalnych w Polsce jest niecka łódzka. W świetle istniejącego rozpoznania geologicznego i udokumentowanych zasobów eksploatacyjnych najważniejszymi poziomami wód termalnych są utwory kredy dolnej, gdzie temperatury wynoszą ponad 70oC i jury dolnej, osiągające temperaturę 80oC. Przedmiotem niniejszego artykułu jest synteza współczesnego stanu wiedzy na temat ich warunków występowania, genezy oraz perspektyw wykorzystania.
EN
The Łódź Basin, situated in central part of Poland, is one of the most perpective areas of occurrence of thermal waters. The principal resources of thermal waters are reservoired in the Mesoic groundwater horizons. Thermal waters are accumulated first of the all in the Lower Cretaceous and Lower Jurassic formations. Thermal waters of the Łódź Basin may be used for the purposes of balneology, recreaction and heating.
PL
Hydrogeologiczne warunki występowania i hydrodynamika pierwszego poziomu wodonośnego posiadają kluczowe znaczenie dla kształtowania się zasobów wód podziemnych na danym obszarze. Region arkusza Zawichost wykazuje korzystne warunki hydrogeologiczne. Wyniki analizy warstw informacyjnych wskazują, że hydrogeologiczne warunki występowania pierwszego poziomu wodonośnego są zróżnicowane przestrzennie, co wynika przede wszystkim ze skomplikowanej budowy geologicznej i zróżnicowanej rzeźby w obszarze arkusza. W terenie objętym rozpoznaniem, wody pierwszego poziomu wodonośnego występują w osadach czwartorzędowych dolin rzecznych, a na wysoczyznach w piaskach i piaskowcach neogeńskich, wapieniach, opokach i marglach górnokredowych oraz wapieniach górnojurajskich. Niektóre jednostki hydrogeologiczne stanowią połączony poziom czwartorzędowy z wodami występującymi w starszych utworach.
EN
Hydrogeological conditions and hydrodynamics of the first aquifer are of major importance for the formation of groundwater resources in the area. The region Zawichost has favorable hydrogeological conditions. The results of the analysis of information layers indicate that the hydrogeological conditions are varied spatially, which is primarily due to complicated geological and geomorphological region of the sheet. First aquifer water found in Quaternary sediments of river valleys, on plateaus in the sands and sandstones of the Neogene, in the Upper Cretaceous and Upper Jurassic limestone and marl. Some units are connected with the waters of the quaternary aquifer occurring in the older sediments.
10
Content available remote Hydrochemia szczaw termalnych dusznickiego systemu hydrogeotermicznego
PL
Szczawy termalne są szczególnym rodzajem wód podziemnych, wykorzystywanym do celów balneologicznych. Dusznicki system geotermiczny buduje kompleks skał złożony ze zróżnicowanych facjalnie i petrograficznie łupków łyszczykowych oraz gnejsów z soczewkami kwarcu i wapieni krystalicznych. Występujące w ich obrębie szczawy charakteryzują się niewysoką mineralizacją wahającą się od 1,3 do 3,4 g/dm3 oraz temperaturą wód przy wypływie na powierzechnię od 10,5 do 34,7°C. Są to wody o głównym typie chemicznym HCO3-Ca-Na(Mg). W artykule przedstawiono wyniki ilościowej analizy związku środowiska skalnego ze składem chemicznym szczaw termalnych występujących w obrębie dusznickiego systemu hydrogeotermicznego. Do realizacji pracy wykorzystano modelowanie hydrogeochemiczne, które przeprowadzono przy użyciu programu komputerowego WATEQ4F. Otrzymane wyniki pozwoliły na określenie modelu hydrogeochemicznego formowania się szczaw termalnych występujących w rejonie Dusznik-Zdroju. Stwierdzono, że minerałami decydującymi o równowadze hydrogeochemicznej wód eksploatowanych płytkimi ujęciami są: grupa węglanów, krzemionka amorficzna i skaleń potasowy. Natomiast z najgłębszego otworu GT-1 głównie krzemionka amorficzna. Fazy rozpuszczane stanowią minerały z grupy amfiboli, piroksenów, serpentynu i chloryty. Ustalono również, że w stosunku do faz mineralnych zawierających związki i żelaza i łyszczyków badane wody są silnie przesycone.
EN
This paper presents the results of hydrogeochemical modelling of CO2 rich waters of Duszniki geothermal system. The analysis of the waters saturation with typical minerals was based on calculations carried out with the use of WATEQ4F code. The saturation state was estimated quantitatively with Saturation Index (SI). The interpretation of the saturation was limited to the most important rock-forming minerals. The thermal waters of Duszniki Spa flowing out in the area of the Bystrzyca and the Orlica Mountains metamorphic zone. Minerals regulating the hydrogcochcmical equilibrium in CO2 rich waters of the Duszniki geothermal system arc principally calcite, dolomite and amorphous silica.
11
Content available Hydrogeochemia szczaw zapadliska Kudowy
PL
W artykule przedstawiono wyniki ilościowej analizy związku środowiska skalnego ze składem chemicznym szczaw i wód kwasowęglowych występujących w obrębie zapadliska Kudowy. Do realizacji pracy wykorzystano modelowanie hydrogeochemiczne, które przeprowadzono przy użyciu programu komputerowego WATEQ4F. Stan nasycenia ilościowo oceniony został przez wskaźnik nasycenia SI. Interpretację stanu nasycenia ograniczono do najważniejszych minerałów skałotwórczych budujących ośrodek wodonośny, Stwierdzono, że minerałami decydującymi o równowadze hydrogeochemicznej szczaw i wód kwasowęglowych Kudowy-Zdroju są kalcyt, dolomit, grupa skaleni i illit.
EN
The paper presents the results of hydrogeochemical modelling of CO2-rich waters from the Kudowa area. The analysis of water saturation was based on calculations carried out with the use of the WATEQ4F code. The saturation state was estimated quantitatively using the Saturation Index (SI). Interpretation of the saturation state was limited to the most important rock-forming minerals. Minerals regulating the hydrogeochemical equilibrium in COZ-rich waters in Kudowa Spa are principally calcite, dolomite, feldspars and illite.
PL
Wody lecznicze Rabki-Zdroju są znane i cenione już od dawna. Są to wody mineralne, głównie typu chlorkowo-sodowego, jodkowe oraz zawierające brom. Geneza wód chlorkowych występujących w obrębie utworów fliszu Karpat jest skomplikowana i ciągle dyskusyjna. Niniejszy artykuł przedstawia wstępne wyniki obliczeń równowagi hydrogeochemicznej wód leczniczych Rabki-Zdroju. Do realizacji pracy wykorzystano modelowanie hydrogeochemiczne, które przeprowadzono przy użyciu programu komputerowy WATEQ4F. Stwierdzono, że minerałami decydującymi o równowadze hydrogeochemicznej wód leczniczych Rabki-Zdroju są chalcedon, grupa skaleni i illit.
EN
In Rabka Spa, within the Magura nappe, occurrences of springs with therapeutic waters have been known from historical records. All drillings recorded Cl-Na type waters with iodine and bromine. The origin of chloride waters in the Polish Flysch Carpathians is complicated and discussed. This paper contains the preliminary results of research on hydrogeochemical equilibrium in therapeutic waters in Rabka Spa. The modelling study was carried out with the use of WATEQ4F software. Minerals regulating the hydrogeochemical equilibrium in therapeutic waters in Rabka Spa are principally chalcedony, feldspar group and illite.
13
Content available remote Formy migracji rozpuszczonych makroskładników szczaw Ziemi Kłodzkiej
PL
Praca przedstawia wyniki obliczeń form migracji rozpuszczonych makroskładników szczaw Ziemi Kłodzkiej. Ustalony model hydrogeochemiczny wykazał możliwości formowania się bardziej złożonych ugrupowań. Stwierdzono, że wśród rozpuszczonych składników szczaw występują równocześnie proste jony Ca2+, Mg2+, K+, Cl", Na+, Cl", Mn2+ oraz jony złożone tworzące związki kompleksowe głównie z wodorowęglanami, węglanami i siarczanami. Czynnikami sprzyjającymi tworzeniu różnych form migracji szczaw Ziemi Kłodzkiej są: odczyn pH środowiska wód, mineralizacja i stężenie pozostałych jonów oraz stężenie CO2. Modelowanie hydrogeochemiczne wykonano przy użyciu programu komputerowego WATEQ4F.
EN
The paper presents the results of calculations of species of major and important minor elements in acidulous waters in the Klodzko area. The hydro geochemical model indicates possibility of formation of simple ions forms, such as: Ca2+, Mg2+, K+, Cl~, Na+, Cl" and complex ionic forms with bicarbonates, carbonates and sulphates. The process may be depend on pH, mineralization and occurs others ions and CO2. The modeling study has been carried out using of WATEQ4F.
EN
This paper contains the preliminary results of research on hydrogeochemical equilibrium in acidulous waters in Ziemia Kłodzka. The problem of rock-water interaction in acidulous waters in the Sudety Mountains [SW Poland] is discussed for the first time in Polish literature. The chemical composition of acidulous waters is mainly controlled by the process of decomposition of carbonate rocks. Minerals regulating the hydrochemical equilibrium in acidulous waters in the area of Polanica Zdrój are principally calcite, dolomite, quartz, in the area of Dusznik Zdrój albite and calcite, in the area of Kudowa Zdrój calcite and dolomite.
PL
W pracy przedstawiono zastosowanie metody analizy termodynamicznej do oceny równowagi hydrogeochemicznej szczaw Ziemi Kłodzkiej. Podane zostały obliczenia siły jonowej roztworów, aktywności, współczynniki aktywności, charakterystyka specjacji, wskaźniki nasycenia SI. Na podstawie uzyskanych modeli roztworów wodnych, określono stan równowagi woda-skała, który umożliwił interpretację pochodzenia składu szczaw.
EN
This paper presents selected problems of calculations of hydrogeochemical equilibrium in acidulous waters in Ziemia Klodzka. It shows an calculations of ionic strength, activities, activity coefficients, forms of occurrence of components, saturation index SI on the basis of models of water solutions of hydrogeochemical equilibrium in acidulous waters in Ziemia Kłodzka.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.