Trwająca transformacja w stronę gospodarki niskoemisyjnej powoduje, że systemy elektroenergetyczne przechodzą gwałtowne przemiany. W różnym tempie na całym świecie konwencjonalne generatory synchroniczne są wycofywane z eksploatacji i zastępowane odnawialnymi źródłami energii (OZE) podłączonymi do sieci przesyłowej oraz dystrybucyjnej. Duża zmienność generowanej mocy źródeł OZE skutkuje okresami, gdy większość mocy pochodzi z generacji synchronicznej oraz momentami, gdzie znaczną część stanowią źródła odnawialne. Generatory synchroniczne zapewniają usługi niezbędne do utrzymania stabilności systemu elektroenergetycznego, takie jak: inercja, regulacja częstotliwości i napięcia, wsparcie przy odbudowie systemu, tłumienie oscylacji mocy, odpowiednio duża moc zwarciowa. Przyszły system elektroenergetyczny będzie zdominowany przez źródła, które są połączone z siecią za pomocą energoelektroniki. Źródła te mają odmienne charakterystyki dynamiczne i inne możliwości świadczenia usług na rzecz systemu. Operatorzy systemów muszą być przygotowani na taką sytuację. Rosnący sprzeciw społeczny wobec budowy nowych linii napowietrznych, w połączeniu z wysokimi kosztami i ograniczonym doświadczeniem w projektowaniu długich kabli podziemnych powoduje powolne tempo realizacji nowych linii przesyłowych, a długi czas potrzebny na zbudowanie dodatkowych zdolności przesyłowych zwiększa prawdopodobieństwo eksploatacji systemu w punktach pracy blisko ograniczeń i granic bezpieczeństwa. W rezultacie istnieje potrzeba zwiększenia elastyczności systemu i efektywnego wykorzystania nowych technologii dostępnych obecnie i w przyszłości. Jedną z podstawowych kwestii jest poznanie wyzwań operacyjnych związanych z przyszłym systemem elektroenergetycznym.
EN
The ongoing transformation in the direction of low-emission economy results in violent changes in power systems. In the whole world the conventional synchronous generators are withdrawn from operation at a different pace and replaced by RES sources connected to transmission and distribution networks. High variability of the power generated by RES sources results in situations when sometimes majority of power in a network comes from synchronous generation and sometimes from RES sources. Synchronous generators ensure services indispensable to maintain stability of a power system such like inertia, frequency and voltage control, system restoring support, power oscillation damping and high enough short-circuit power. A future power system will be dominated by sources connected to networks with the help of power electronics. These sources have different dynamic characteristics and different possibilities of providing services for a system so the system operators must be prepared for such situation. Growing public opposition against building new overhead lines coupled with high costs and limited experience in designing long underground cables results in slow pace of new transmission lines realization and a long time needed for building additional transmission capacities increases probability of system operation in ways close to limitations and safety bounds. Consequently, there is a need to improve flexibility of a system and effectively utilize new technologies accessible now and in future. One of the basic problems is recognition of operational challenges connected with future power systems.
Artykuł przybliża praktyczne aspekty związane z projektowaniem, instalacją i uruchomieniem bateryjnych magazynów energii, które są nowymi, mało znanymi elementami systemu elektroenergetycznego. Doświadczenia zebrane podczas uruchamiania pierwszego w KSE magazynu w Pucku, realizowanego w ramach krajowego projektu badawczego GEKON, zostały odniesione do wiedzy dostępnej w publikacjach omawiających rozwój branży na świecie.
EN
This paper presents practical aspects of the design, construction, installation and commissioning of BESS (Battery Energy Storage System), which are a new, little-known elements of the Polish Power System. Experience gained during the launch of the first BESS in Poland (Puck), which was implemented as a part of the national research project GEKON, has been referred to the available knowledge about energy storage industry.
Malejący udział systemowych źródeł wytwórczych w bilansie mocy powoduje, że dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności dostaw energii niezbędnym staje się wykorzystywanie zasobów regulacyjnych pozostających do niedawna poza obszarem zainteresowania OSP. W artykule, w kontekście wymagań IRiESP dla źródeł konwencjonalnych, zaprezentowano rzeczywiste możliwości regulacyjne oferowane przez typową farmę wiatrową (FW). Omówiono model wymiany danych pomiędzy regulatorem centralnym LFC (Load Frequency Control) i FW, umożliwiający udział w regulacji mocy i częstotliwości w KSE. Ocenę zdolności do udziału w regulacji mocy czynnej FW oparto o wyniki projektu [8] realizowanego przy współudziale PGE Energia Odnawialna SA, PSE Operator, PSE Innowacje oraz Instytutu Energetyki Oddział Gdańsk.
EN
Declining share of the conventional generation units in the system power balance force involvement of the renewable power sources into the process of power system regulation. The article presents results of the pilot project aimed to include the wind farms into the process of active power regulation. The pilot project has been implemented in cooperation with PGE Energia Odnawialna SA, PSE Operator, PSE Innowacje and the Institute of Power Engineering.
Artykuł przedstawia doświadczenia z testowego wdrożenia zaawansowanego systemu sterowania poziomem napięcia u odbiorców, wykorzystującym algorytm kompensacji spadku napięcia na wielu liniach. Autorzy zaproponowali modyfikacje literaturowych opisów tego algorytmu i jego rozszerzenie tak, że do regulacji napięcia sieci dystrybucyjnej wykorzystywany jest transformator o zmiennej przekładni oraz magazyn energii, jako źródło mocy biernej. W pracy przedstawiono wnioski z badań przeprowadzonych w ramach realizacji programu badawczego GEKON, który dotyczył budowy bateryjnego magazynu energii.
EN
The paper presents experiences from the test implementation of an advanced customer voltage level control system using multiple lines voltage drop compensation algorithm. The authors proposed modifications of the literature descriptions of this algorithm and its extension, so that HV/MV transformer and battery energy storage as a source of reactive power in MV network are used to control the voltage. The potential for safe lowering of the network voltage as a means of immediate reduction of energy demand as well as long-term reduction of energy consumption was emphasized.
Przedstawiono wybór referatów dotyczących kluczowych zagadnień leżących w zakresie zainteresowania Komitetu Studiów C2, zajmującego się sterowaniem i prowadzeniem ruchu systemu elektroenergetycznego. Zakres ten jest niezwykle szeroki. Przede wszystkim dotyczy zagadnień rozwoju narzędzi wspomagających w czasie rzeczywistym pracę personelu w punkcie dyspozytorskim oraz rozwoju współpracy operatorów systemów przesyłowych między sobą i z operatorami systemów dystrybucyjnych. Niezwykle istotne z punktu widzenia ruchu systemu są efekty rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w globalnej produkcji energii, a więc problemy z prognozowaniem generacji odnawialnej i niwelowaniem skutków jej dużej zmienności. Rozwój OZE powoduje liczne zmiany w systemie, jak zmniejszająca się inercja i kwestie utrzymania stabilnej częstotliwości oraz z zmiany dotyczące systemu dystrybucyjnego, który obecnie jest obszarem sieci odpowiedzialnym za rosnącą część produkcji energii. To wymusza zmiany w relacjach pomiędzy operatorami systemu przesyłowego i dystrybucyjnego, które wymagają większego poziomu współpracy i koordynacji, np. w trakcie odbudowy systemu po awarii. Liczne z prezentowanych referatów dotyczą wykorzystania nowych technologii, jak: zastosowanie bateryjnych magazynów energii, urządzeń pomiaru fazorów synchronicznych, możliwości świadczenia usług systemowych w zakresie regulacji częstotliwości, regulacji napięcia czy likwidacji przeciążeń przez źródła wiatrowe i fotowoltaiczne.
EN
Presented is selection of papers relating to the key issues in the area of interest of Study Committee C2 dealing with system operation and control. The area is extremely wide and first of all concerns the problems of development of tools supporting in the real time the work of personnel in a control center as well as the development of cooperation of TSOs between one another and with DSOs. Extremely important, from the point of view of running a system, are the effects of the increasing participation of RES in the global energy production i.e. the problems connected with renewable generation forecasting and offsetting the effects of its high volatility. RES advancement causes numerous system changes like decreasing inertia and issues relating to maintaining of stable frequency as well as changes concerning distribution systems which are now this area of networks that is responsible for the growing part of energy production. This, in turn, forces changes in relations between TSOs and DSOs that need a greater degree of cooperation and coordination e.g. during a system restoration after an outage. Many of the presented papers refer to deployment of new technologies like application of battery energy storages, synchronous phasor measurement units or possibility to provide system services in the range of frequency and voltage control as well as elimination of overloads caused by wind and PV sources.
The article discusses practical aspects related to the design, installation, and commissioning of battery energy storage, which are new, little-known elements of the power system. The experience gathered in Puck during the launch of the first battery energy storage in the National Power System implemented as part of the national research project GEKON, has been related to the knowledge available in publications on this industry’s development in the world.
PL
Artykuł przybliża praktyczne aspekty związane z projektowaniem, instalacją i uruchomieniem bateryjnych magazynów energii, które są nowymi, mało znanymi elementami systemu elektroenergetycznego. Doświadczenia zebrane podczas uruchamiania pierw- szego w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) magazynu w Pucku, realizowanego w ramach krajowego projektu badaw- czego GEKON, zostały odniesione do wiedzy dostępnej w publikacjach omawiających rozwój branży na świecie.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.