In the paper the results of interlaboratory round-robin tests are presented. The RR program was executed for paving grade 50/70 bitumen and polymer modified bitumen 45/80-55. For both binders similar test programs have been prepared, starting from fundamental properties like Pen@25, Softening Point, Softening Point after RTFOT, Fraass breaking point, elastic recovery etc. and with use of more contemporary test methods as complex modulus G*, phase angle δ (60°C, f = 1.59 Hz (10 rad/s), PMB microstructure etc. Finally 8 properties for unmodified bitumen were tested and 9 for PMBs. In the program 24 laboratories from three european countries participated representing different kinds of labs – private owned, technical universities, road administration and refinery control labs. The final results were evaluated with statistical and z-score method. Surprisingly results showed that the best methods with high reproductibility are complex modulus G* and phase angle δ.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki badań międzylaboratoryjnych zorganizowanych przez ORLEN Asfalt w 2012 roku. Program badań obejmował dwa rodzaje lepiszczy asfaltowych: asfalt drogowy 50/70 według PN-EN 12591 oraz asfalt modyfikowany polimerami PMB 45/80-55 według PN-EN 14023. Wśród wybranych parametrów oceny asfaltu drogowego 50/70 i modyfikowanego PMB 45/80-55 znalazły się badania obligatoryjne (zawarte w normach, w oparciu o które produkowane są asfalty) oraz badania funkcjonalne oznaczane w reometrze dynamicznego ścinania DSR. Finalnie do porównań wybrano 8 właściwości asfaltu drogowego i 9 właściwości asfaltu modyfikowanego. W badaniach międzylaboratoryjnych wzięły udział 24 laboratoria reprezentujące zarówno inwestorów z branży drogowej jak i typowe jednostki badawcze. Otrzymane wyniki badań zostały poddane analizie statystycznej i ocenione zgodnie z ogólnymi zasadami opisanymi w normach: PN-EN ISO/IEC 17043:2011 Ocena zgodności – Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości oraz ISO 13528:2005 Statistical methods for use in proficiency testing by interlaboratory comparisons.
Obserwowane od wielu lat rosnące natężenie ruchu w komunikacji drogowej to nie tylko wzrost liczby przejeżdżających pojazdów, ale także coraz większy udział maksymalnych obciążeń osi. Oznacza to, że współczesne i przyszłe nawierzchnie drogowe muszą sprostać o wiele wyższym wymaganiom od stawianych jeszcze kilka, kilkanaście lat temu.
EN
The growing traffic congestion in road transport that may be observed for many years means the increase in the number of passing vehicles, but also a growing share of maximum axle loads. This means that the present and future paving materials must meet much higher requirements than those applicable several or a few dozen years ago.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Odporność nawierzchni na deformacje trwałe jest jednym z podstawowych oczekiwań użytkowników dróg. Brak kolein to nie tylko bezpieczna droga, ale także znacznie lepszy komfort jazdy. Z tych powodów w większości specyfikacji technicznych do warstw nawierzchni z mieszanek mineralno-asfaltowych dróg obciążonych ruchem powyżej KR3 znajduje się wymaganie odporności na koleinowanie.
EN
The pavement's resistance to permanent deformation is one of the basic expectations of road users. Roads without ruts ensure safety but also considerably improve comfort of driving. For these reasons, the majority of technical specifications for the surface layers of asphalt mix, where traffic volume is higher than KR3, there is a requirement of rut resistance.
Od maja 2009 r. w zbiorze Polskich Norm jest norma PN-EN 12591:2009, która od 18 grudnia 2009 r. jest normą zharmonizowaną. Zrezygnowano w niej z wymagania wobec zawartości parafiny w asfaltach drogowych. Norma oprócz podziału na gatunki asfaltów drogowych opisuje wymagania i metody badań, ocenę zgodności oraz Zakładową Kontrolę Produkcji (ZKP). W artykule omówiono także krajowy dokument aplikacyjny do normy PN-EN 12591.
EN
Since May 2009 the standard PN-EN 12591:2009 is in the set of Polish Standards. The Standard was harmonized in EU on 18th December 2009. In an article authors described the requirements for paving grade bitumens according to the new Standard and differences between new and old one. The new standard apart from division of the paving grade bitumens, contains an evaluation of conformity and Factory Production Control (FPC). In the article also Polish national application document has been presented and discussed.
Opracowana w ramach prac Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN norma EN 14023:2010 nie została jeszcze wprowadzona do zbioru Polskich Norm. W artykule porównano dwie oryginalne wersje tej normy - z roku 2005 i 2010, wskazując na wprowadzone zmiany i ich znaczenie. Omawiana norma, oprócz klasyfikacji polimeroasfaltów, opisuje wymagania i metody badań, ocenę zgodności oraz Zakładową Kontrolę Produkcji (ZKP). W artykule przedstawiono dodatkowo historię dokumentów odniesienia dotyczących asfaltów modyfikowanych polimerami w Polsce. EN 14023 do chwili obecnej nie została także opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE (OJ EU), a więc jest to norma niezharmonizowana i producenci nie mogą znakować asfaltów modyfikowanych znakiem CE.
EN
This standard was approved by CEN on 6 March 2010, but it has not yet been published by Polish Committee for Standardization (PKN). In the article two English versions (2005 and 2010) of mentioned standard were compared, with description of the differences. The standard, apart from PMBs' classification, describes requirements and test methods, evaluation of conformity and Factory Production Control (FPC). Additionally, the article presents the history of reference documents concerning of polymer modified bitumens in Poland (since 1993). EN 14023 has not been published in Official Journal of the EU, therefore the CE marking symbol cannot be used by manufacturers of polymer modified bitumens.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Istotną cechą asfaltów modyfikowanych jest ich stabilność podczas magazynowania. Wymagania dotyczące stabilności opisane są w dwóch normach PN-EN 13399 i PN-EN 14023 w różny sposób. Brak jednoznaczności utrudnia interpretację wyników badań i prowadzi do nieporozumień.
EN
Stability during storing is significant test characteristic of modified bitumen. Requirements related to stability is described in two standards, PN-EN 13399 and PN-EN 14023, in various way. Lack of unambiguity creates difficulties of interpretation of test results ant it leads to misunderstandings.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Metody pomiaru stabilności asfaltów modyfikowanych polimerami opisane w TWT-PAD-2003 i PN-EN 13399 różnią się między sobą. Procedura podana w TWT jest bardziej ogólna, a w normie bardziej szczegółowa. Badania temperatury mięknienia wykonane w ORLEN Asfalt w obu procedurach wykazały porównywalne wyniki.
EN
The methods of stability tests of bitumen modified with polymers described at TWT-PAD-2003 and PN-EN 13399 are different. Procedure given in TWT is more general but it is more detailed in the standard. Softening point tests made at ORLEN Asfalt demonstrated comparable results of both procedures.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.