Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
Soil is a huge reservoir of carbon, which is both organically and chemically bounded. Sequestration ability of soil amounting to 0.9±0.3 Pg C.y-1represents significant item in carbon balance. Reclamation activities aimed at soil creating contributes to the carbon binding in the form of complex compounds. This work characterizes fluctuations of organic carbon in post-lignite-mining sites located in Leknica (Poland, Lubuskie Province) after afforestation with Pinus sylvestris. The results present the situation 25 years after the reclamation field experiment commencement Satisfactory effect in growth and development of pine forest was accomplished by liming and NPK application. After 25 years of the experiment start point, the litter deposition gained 2.5-4.0 cm and the initial humic horizon, lying directly beneath reached 4.0-6.5 cm. An average carbon accumulation in surface litter amounted to 2.86 kg.m-2and in initial humic horizons to 0.68 kg.m-2. This indicates an average sequestration of 130 Mg CO2per 1 ha of reclaimed area.
2
Content available remote Regulacja jakościowa – sposób na poprawę niezawodności sieci dystrybucyjnych
PL
W artykule zostały przedstawione założenia wdrożonego od 2016 roku w Polsce nowego modelu regulacji Operatorów Systemów Dystrybucyjnych, zawierającego elementy regulacji jakościowej. Omówiono podstawowe wskaźniki opisujące niezawodność sieci elektroenergetycznych oraz przedstawiono aktualne i historyczne poziomy tych wskaźników wśród polskich OSD. Przedstawione zostały założenia nowego modelu regulacji oraz potencjalne skutki jego wdrożenia. Krótko scharakteryzowano istniejące modele regulacji jakościowych w Europie.
EN
The article presents the assumptions implemented since 2016 in Poland, in the new regulation model of Distribution System Operators, which includes the quality regulation elements. The key indicators describing the reliability of power grids have been discussed, and current and historical levels of these indicators among Polish DSO have been presented. The assumption to establish a new regulatory model and the potential impact of the implementation have been shown. The existing regulating quality models in Europe have been shortly characterized.
PL
W artykule zostały przedstawione wybrane zagadnienia dotyczące wyznaczania obciążeń oraz rozpływów mocy w sieci terenowej SN. Omówione zostały dwie użyteczne metody określania obciążeń szczytowych stacji SN/nn (deterministyczna, probabilistyczna) oraz dwie metody obliczania rozpływów mocy w sieci średniego napięcia (szacowania obciążeń, współczynnika jednoczesności). Zaprezentowano przykład obliczeniowy dla wybranego fragmentu sieci terenowej.
EN
The article presents selected issues concerning the determination of loads and power flow in the MV rural distribution network. It discusses two useful methods for determining peak loads of MV/LV stations (deterministic, probabilistic) and two methods for power flow calculation in medium voltage grids (load estimation and simultaneity factor). An example of a calculation for the chosen part of the rural network is shown.
EN
Earth surface is under the continous influence of the environmental factors – both natural and anthropogenic. The significant impact on the environment can be noted in areas adjacent to the metal industry plants, in a consequence of pollutants emission, especially dusts containing the heavy metals, into the atmosphere,. In the surroundings of Głogów Copper Smelter (GCS) elevated amounts of copper and lead has been noted. In the soils of the test sites were found up to 5250 mg kg-1 Cu and 1290 mg kg-1Pb. The forest litter contained 3.3-5.1 more Cu and 3.9-8.6 Pb than the humic horizon of the soil. Analyse of the different soils covering the GCS protective forest area let specify the stabilising role of particle size distribution, TOC content and the soil reaction to Cu and Pb migration in the environment.
PL
Powierzchnia ziemi jest nieustannie narażona na oddziaływania o charakterze naturalnym i antropogenicznym. Znaczące oddziaływanie jest łatwo zauważalne na terenach przemysłowych. Szczególnie na obszarach objętych wydobyciem i przeróbką metali. Na terenach przyległych do Huty Miedzi Głogów stwierdzono wysoką koncentrację miedzi i ołowiu sięgającą 5250 mg・kg-1 Cu i 1290 mg・kg-1 Pb. Poziom ściółki leśnej zawierał 3,3-5,1 raza więcej Cu i 3,9-8,6 Pb niż poziom próchniczny analizowanych gleb. Analiza różnych gleb pokrywających las ochronny HMG pozwoliła wskazać na znaczącą rolę składu granulometrycznego, zawartości węgla organicznego oraz odczynu na stabilizację migracji Cu i Pb w środowisku.
PL
Materiał badawczy pochodził z poletek doświadczenia założonego na terenach pokopalnianych po byłej Kopalni „Przyjaźń Narodów” w rejonie Łęknicy w województwie lubuskim. Omówione grunty charakteryzowały bardzo niekorzystne właściwości fizyczno-chemiczne [Krzaklewski i Wójcik 2007, Greinert 1988 oraz Greinert i in. 2009]. Uśrednione próbki gruntów pobrane z różnych głębokości poddano ekstrakcji metodą Schnitzera wykorzystując ług sodowy. W dalszej kolejności w próbkach tych oznaczono zawartości węgla ogólnego oraz sumy węgli kwasów huminowych i kwasów fulwowych przy użyciu analizatora TOC-Vcsn Total Organic Carbon Analyzer-Shimadzu. Badania wykazały wysoce istotne zróżnicowanie zawartości węgla ogólnego oraz węgli kwasów huminowych i fulwowych. Stosunki węgla kwasów huminowych do węgla kwasów fulwowych przekraczały znacznie wartość 1,0. Wskazuje to na słaby stopień mineralizacji masy organicznej w badanych gruntach.
EN
The samples were taken from the plots experiment established in the areas of the "Przyjaźń Narodów" lignite mine in Łęknica Region. The discussed land characterized very unfavorable physical-chemical properties chemiczne [Krzaklewski i Wójcik 2007, Greinert 1988, Greinert et al. 2009]. The mean soil samples taken from individual soil horizons were extracted by sodium hydroxide (Schnitzer method). Subsequently, these samples were determined in the content of total carbon and the sum carbon from humic and fulvic acids on TOC-Vcsn Shimadzu. The study showed highly significant differences in the content of total carbon and carbon from humic and fulvic acids. Relations between total coal to coal from humic and fulvic acids exceed the value of 1.0 which may suggest a low level of mineralization of organic matter in studied soils.
EN
In the paper has been presented the influence of selected heavy metals salts solutions: CuSO4, Pb(NO3)2, ZnCl2 and Cd(NO3)2 on the germination of seeds of the higher plants. The solutions with the various concentrations of abovementioned salts have been tested on seeds of the following plants: rye (Secale cereale L.), common wheat (Triticum aestivum L.), rape (Brassica napus oleifera L.) and white mustard (Sinapis alba L.). The pot experiment was carried out in laboratory conditions. Each variant of the experiment has been made in three replications. After the 7 days of germination, number of the germinated seeds was counted. There was no significant variation of the impact of the solutions tested on seeds used in the experiment. The influence of CuSO4 was the highest on seed germination in all the plants except rye. Higher concentrations of the salts caused reduced germination of most from the tested plants.
PL
Praca przedstawia wpływ roztworów soli metali ciężkich: CuSO4, Pb(NO3)2, ZnCl2 i Cd(NO3)2 na siłę kiełkowania nasion roślin. Stosowano roztwory o różnym stężeniu wymienionych soli na nasiona żyta ozimego (Secale cereale L.), pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.), rzepaku ozimego (Brassica napus oleifera L.) i gorczycy białej (Sinapis alba). Doświadczenie prowadzono w warunkach laboratoryjnych. Każdy wariant doświadczenia powtórzono 3 razy. Po upływie 7 dni liczono ilości wykiełkowanych nasion. Nie wykazano większego zróżnicowania wpływu stosowanych soli metali na kiełkowanie nasion poszczególnych gatunków roślin. CuSO4 u wszystkich roślin z wyjątkiem żyta ozimego najbardziej ograniczył wschody nasion. Wzrastające stężenia roztworów soli metali ciężkich ograniczały kiełkowanie nasion u wszystkich badanych roślin.
PL
Dynamiczny rozwój wszelkich dziedzin życia człowieka jest ściśle powiązany z dziedzinami nauki potocznie zwanymi mechatroniką i informatyką. Mechatronika w dziedzinie układów napędowo-sterujących podlega ciągłemu dynamicznemu rozwojowi. Stwarza pole do testowania coraz to nowszych, bardziej efektywnych, skutecznych rozwiązań. Obecnie, w znacznej mierze rosną wymagania co do jakości, elektro-oszczędności, niezawodności i funkcjonalności urządzeń i systemów wchodzących w skład procesu technologicznego. Dlatego też mechatronika łączy w sobie mechanikę, elektronikę, informatykę, w celu stworzenia funkcjonalnego współdziałania i przestrzennej integracji komponentów, modułów i systemów w jedną całość. Wydaje się być słusznym ukierunkowanie laboratoriów w szkolnictwie technicznym do praktycznych stanowisk odzwierciedlających procesy przemysłowe w takim stopniu, aby Student kończący studia mógł biegle poruszać się w procesie produkcyjnym rzeczywistym, a jednocześnie wnosił nowe rozwiązania poznane na laboratoriach do przemysłu. W prezentowanym artykule przedstawiamy rzeczywiste stanowisko laboratoryjne Samplera próbek wykonane w ramach Studenckiego Koła Naukowego Modelowania Układów Elektromaszynowych.
EN
The dynamic development in all areas of human life is closely linked to the fields of science commonly referred to as mechatronics and computer science. Even in the immediate vicinity and devices for everyday use, you can meet many examples of closely linked with the broader aspect. Mechatronics in the field of drive systemscontrol subject to continuous dynamic development. Today, largely increasing quality requirements, electro-savings, reliability and functionality of devices and systems comprising the process. It seems to be a legitimate focus of laboratories in technical education to practical industrial processes reflect the positions of the extent to graduating student can fluently move in a real production process, while also requested a new address known to the laboratory to industry.
EN
The paper presents the results of analyses of the potassium content marked by means of the Egner-Riehm method (in lactate extract) and a subtotal form (in Aqua Regia), in reclaimed soils of post-mine waste dumps in the Łęknica region. The quantity of absorbable K in the soils under research was low, amounting on average to 49 mgźkg[-1]. The highest quantity of this form was found on the level of leaf litter (on average 161 mgźkg[-1]), and the quantity decreased with depth. Differences in the quantity of a potassium subtotal form in the analysed material were small, and average value was 1042 mgźkg[-1].
PL
W pracy przedstawiono wyniki analiz zawartości potasu, oznaczonego metodą Egnera-Riehma (w wyciągu mleczanowym) oraz zbliżonej do ogólnej (w wodzie królewskiej), w gruntach rekultywowanych zwałowisk pokopalnianych z rejonu Łęknicy. Zawartość K przyswajalnego w badanych gruntach była niska, wynosząc średnio 49 mgźkg-1. Najwyższą zawartość tej formy stwierdzono w poziomie ściółki (śr. 161 mgźkg-1), odnotowując spadek zawartości w głąb profilu glebowego. Różnice zawartości formy zbliżonej do ogólnej w analizowanym materiale były niewielkie, a średnia zawartość wyniosła 1042 mgźkg-1.
EN
The work contains results of a study on the calcium content - subtotal and soluble in 0.1M HCl - in post-mining grounds in Łęknica area. Subtotal content of calcium in the level of forest litter, regardless of the used fertilization during reclamation and the location of the study, was apparently the highest (av. 4108 mgźkg-1). With the increasing depth of sampling the calcium content decreased (up to av. 80 mgźkg-1 in the parent material). Similar dependence has been noted to the calcium extracted by 0.1M HCl (av. 382 mgźkg-1 in litter vs. 7 mgźkg-1 in parent rock). Very significant correlation between the content of the both identified forms of calcium in the test soils has been observed.
PL
Praca zawiera wyniki analiz zawartości wapnia ogólnego oraz rozpuszczonego w 0,1M HCl w gruntach pokopalnianych z rejonu Łęknicy. Zawartość wapnia ogólnego w poziomie ściółki leśnej, bez względu na zastosowane w trakcie rekultywacji nawożenie oraz lokalizację badań, była zdecydowanie najwyższa (śr. 4108 mgźkg-1). W miarę wzrostu głębokości poboru próbek zawartość wapnia zmniejszała się (do śr. 80 mgźkg-1 w skale macierzystej). Podobne zależności odnotowano wobec wapnia wyekstrahowanego 0,1M HCl (śr. 382 mgźkg-1 w ściółce vs. 7 mgźkg-1 w skale macierzystej). Wystąpiła wysoce istotna korelacja pomiędzy zawartością obu oznaczonych form wapnia w badanych gruntach.
PL
Praca opisuje wyniki analiz zawartości fosforu, oznaczonego metodą Egnera-Riehma, w wyciągu 0,1M HCl oraz formy zbliżonej do ogólnej w glebach rekultywowanych hałd pokopalnianych z rejonu Łęknicy. Zawartość oznaczonych form fosforu, z wyjątkiem poziomów wierzchnich, była bardzo niska. Szczególnie niska była zawartość fosforu oznaczonego w wyciągu Egnera-Riehma. Przyczyn tego należy upatrywać w wyjątkowo niekorzystnych właściwościach gruntów, w dużej mierze za sprawą obecności w nich pirytu, silnie zakwaszającego materiał hałdowany.
EN
In presented paper the results of phosphorus content in the post-mining grounds from the Łęknica locality, analyzed with the Egner-Riehm method, in 0,1 M HCl extract and subtotal form have been described. The content of appointed phosphorus forms, with except of top horizons, was very low. Phosphorus form content, appointed in the Egner-Riehm extract has been especially low. Causes of this were exceptionally unfavourable proprieties of soils, in large measure caused by the pyrite presence in them, strongly acidifying dumped material.
PL
W pracy badano zmiany zwięzłości utworów glebowych na zrekultywowanych terenach poeksploatacyjnych kruszywa budowlanego przy pomocy penetrometru Eijkelkampa. Równocześnie badano też zmiany wilgotności w gruntach. Uzyskane wyniki wykazały duży wpływ wilgotności na zwięzłość. Uwilgotnienie mas gruntów w sierpniu było mniejsze o prawie 100% w porównaniu z wynikami uzyskanymi w maju 2002 roku. Głębokość penetracji gruntów w sierpniu była tylko o 6,4 cm mniejsza niż w maju, natomiast opory stawiane części roboczej penetrometru były większe o około 300%.
EN
The paper presents research into the firmness of soil formations in former building aggregate extraction areas carried out by means of an Eijkelkamp penetrometer. At the same time changes in the dampness of soil were researched. The results showed a considerable influence of dampness on firmness. The moisture content in soil masses in August was smaller almost 100% in comparison with results got in May 2002. The depth of penetration of soils in August was only about 6,4 cm smaller than this got in May, however the resistances on penetrometer were larger about 300%.
12
Content available remote Wpływ użytkowania gleb na zawartość fosforu i potasu w glebach rdzawych
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań porównawczych rdzawych gleb porolnych i przyległych do nich gleb leśnych pod względem zawartości fosforu i potasu. Opisywane gleby, niezależnie od sposobu użytkowania, cechowała niska zawartość oznaczanych pierwiastków, co sugeruje potrzebę nawożenia tych gleb P i K. Na zasobność gleb w fosfor i potas miało wpływ zakwaszenie i zawartość węgla organicznego.
EN
Paper presents the results of comparative studies of post agricultural rusty soils and forest soils adjoining to then as regards content of phosphorus and potassium. The two types of soils, independently of the cultivation type, were characterized by low level of marked elements. This behavior suggests the need for fertilization with P and K. Acidification and the quantity of organic carbon had an influence on the amount of phosphorus and potassium in those soils.
13
Content available remote Mikroskładniki w leśnych glebach rdzawych Wału Zielonogórskiego
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości Cu, Zn, Ni, Pb, Mn i Co w glebach rdzawych. Próbki gleby pobrano z poziomów genetycznych profili gleb leśnych, z obszaru Wału Zielonogórskiego. Stwierdzono, że badane gleby można zaliczyć do gleb o naturalnej zawartości metali ciężkich, o nieznacznie wzbogaconych poziomach organicznych. Profile glebowe ze wschodniej części Wału Zielonogórskiego charakteryzowały się wyraźnie wyższą zawartością Mn, Pb i Co w porównaniu z częścią zachodnią.
EN
The paper presents results of studies on content of Cu, Zn, Ni, Pb, Mn and Co in rusty soils. Soil samples were collected from the genetic levels of soils located within the Zielona Góra Moraine Bar. It has been concluded that the soils can be classified to ones of normal content of heavy metals with slightly enriched organic levels. The soil profiles from eastern part of Zielona Góra embankment are characterized by a considerably higher level of Mn, Pb and Co, comparing to its western part.
14
Content available remote Mikroelementy w pokopalnianych gruntach w rejonie Łęknicy
PL
W pracy przedstawiono zmiany zawartości mikroelementów w pokopalnianych gruntach w rejonie Łęknicy. Zawartość mikroelementów w opisywanych gruntach była bardzo niska [...]. Po zastosowaniu wapna tlenkowomagnezowego, pochodzącego z huty cynku zaobserwowano zmianę zawartości manganu, cynku, miedzi i ołowiu w gruntach [...]. W próbkach gruntu pobranych po dwudziestu latach rekultywacji leśnej, największą zawartość mikroelementów odnotowano w ściółce leśnej [...]. Zaobserwowano wyraźne zmniejszenie zawartości tych pierwiastków wraz z głębokością.
EN
In the paper were introduced changes of microelements content in the post-mining grounds in Łęknica region. The content of microelements in described ground material was very low [...]. After use of magnesium lime from zinc mill the change of content of Mn, Zn, Cu and Pb in grounds was noticed [...]. In the samples, taken after 20 years of forest reclamation, the largest content of microelements in duff has been noted [...]. Decrease of content with ground depth was clearly observed.
EN
The post-mining area in the Łęknica vicinity is covered with Miocene sediments, mainly loamy sands containing pyrite. As part of the reclamation process, described area have been afforested, mainly with Scotch pine. The recultivation results were in many places highly unsatisfactory, because of nutrients deficiency on the trees appearance. A field experiment applying combinations of N, P and K with each element applied at different rates (N - 100, 200, 400 kg'ha-1, K - 160, 320 kg'ha-1, P - 70, 140 kg'ha-1) was carried out. After four years it was clear, that the growth of pine seedlings depends mainly from nitrogen application, which 100 kg N ha-1 yearly sufficient to achieve good growth. During the first year after additional fertilizer application the soil surface between pine seedlings rows was covered fully with grass and other plant species. The pine needles became dark green color and were longer and heavier. In the following 3 years the annual growth of fertilized trees was much higher. The N-content in the pine needles increased proportionally to needle weight and N fertilization, from 1,2-1,3% N in the "0" combination to over 2,0% N in the heavily fertilized plots. The elevated doses of K and P did not change the P and K content of the needles. AIso the Ca and Mg concentration in the needles were not dependent from the fertilization level. The heavy metal concentration was typical for clean areas, although the soil became a quite large amount of these elements with the waste lime from zinc smelter.
PL
Powydobywcze hałdy w okolicy Łęknicy pokryte są utworami mioceńskimi, o składzie piasków gliniastych, zawierającymi piryt. Rekultywację hałd prowadzono w kierunku leśnym, z użyciem sosny zwyczajnej jako wiodącego gatunku. Zastosowana technologia rekultywacyjna okazała się nie satysfakcjonującą, z uwagi na pojawienie się silnych deficytów składników pokarmowych dla roślin. Przeprowadzono pilotażowe doświadczenie polowe z różnymi dawkami N, P i K (N - 100, 200, 400 kg'ha-1, K 160, 320 kg'ha-1, P - 70, 140 kg'ha-1). Już po czterech latach stało się jasnym, że wzrost i rozwój sosny zależy przede wszystkim od nawożenia azotowego, a dawka 100 kg N ha-1 rocznie wydała się wystarczającą. Zaobserwowano przy tym w pierwszym roku doświadczenia pokrycie całego obszaru nawożonego azotem roślinnością zielną. Sadzonki sosny staly się mocniejsze, ciemno zielone i mialy lepsze przyrosty. Następne trzy lata jeszcze istotniej zróżnicowały poletka na korzyść nawożonych azotem. Zwiększyła się też zawartość N w igłach, z 1,2 - 1,3% N w kombinacji "0" do ponad 2,0% N przy maksymalnej dawce azotu. Wzrost nawożenia PK nie wplynął na pobieranie P i K przez rośliny. Także w odniesieniu do Ca i Mg zaobserwowano podobny brak reakcji. Zawartość w materiale roślinnym metali ciężkich była typowa dla roślin czystych obszarów, pomimo wniesienia do gruntu znaczących ich ilości z wapnem odpadowym.
EN
Miocene sediments, collected during brown coal excavation, have generally mechanical composition of loamy sand. The most negative feature of them is a very low pH-value, in a consequence of pyrite-oxidation. 20 years after technical reclamation and dump areas afforestation, a lew conclusions about effects of the reclamation have been drawn: 1). The soil material in layer from 1 to 2 m deep is not homogenous. The layer from 0 to 20 cm is more homogenous as the result of mechanical cultivation before the sowing; 2). After the slopes leveling intensive erosion processes have been occurred. About 25% of the total area has been damaged by water erosion. This effect should be connected with the absence of plant-cover; 3). Soil-formation is related to anthropogenic activity, especially intensive liming, mineral fertilizing and afforestation. The influence of afforestation on soil is yet not very high. Clearly visible is a thin duff-layer (Ao)- about 1 cm; 4). Nevertheless the heavy machines using during leveling, physical and water properties of the soils are quite good; 5). The high lime doses (35-50 Mg ha-1) causing rising the pH of top-soil-material (20-30 cm deep) to the value about 5-8. The soluble forms of Ca and Mg have been elevated considerably; 6). The mineral fertilizing has caused an increase in the available forms ol K and P; 7). In the effect of waste lime use (from the smelting work) a distinct increase of the heavy metal content in the soil (especially Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co) has been noted.
PL
Depozyty mioceńskie hałdowane w trakcie wydobycia węgla brunatnego w okolicy Łęknicy mają na ogól skład granulometryczny piasków gliniastych. Ich najbardziej negatywną wlaściwościąj est niskie pH, w wyniku utleniania nagromadzonego pirytu. Po 20 latach rekultywacji można wysnuć kilka zasadniczych wniosków co do zastosowanej technologii: 1). Materiał jest niejednorodny do głębokości 1-2 m p.p.t. Poziom wierzchni (0-20 cm) jest bardziej jednolity w następstwie zastosowanej agrotechniki; 2). Skarpy, po ich wstępnym uformowaniu, podlegają silnym zjawiskom erozyjnym. Okolo 25% powierzchni ogólnej bylej kopalni jest obecnie erozyjnie zdewastowana. Zjawisko to łączyć należy z nienależytą pokrywą roślinną; 3). Proces glebotwórczy na hałdach jest antropogenicznie sterowany, głównie poprzez wapnowanie, nawożenie mineralne i zasiedlenie roślinnością. Oddziaływanie glebotwórcze lasu do tej pory nie jest bardzo znaczące. Wyraźny jest poziom ściółki (O) - o miąższości okolo 1 cm; 4). Pomimo użycia w fazie technicznej rekultywacji ciężkiego sprzętu budowlanego, wlaściwości fizyczne gruntów są niezłe; 5). Wysokie dawki wprowadzonego wapna (35-50 Mg.ha-1) spowodowalo wyraźne podniesienie pH w poziomach wierzchnich (do 20-30 cm) do wartości 5-8. Formy dostępne dla roślin Ca i Mg także wzrosły; 6). Minerlane nawożenie spowodowało skok zawartości przyswajalnych form K I P; 7). W rezultacie zastosowania jako wapna materiału odpadowego z huty cynku, odnotowano wzrost zawartości w gruntach Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co.
17
Content available remote Erozja zwałowisk pokopalnianych w rejonie Łęknicy
PL
Praca przedstawia właściwości fizyczne i chemiczne utworów glebowych byłej Kopalni Węgla Brunatnego "Przyjaźń Narodów" w rejonie Łęknicy. Niekorzystne dla roślin właściwości oraz niewłaściwie wykonane prace rekultywacyjne na omawianym terenie były przyczyną wystąpienia silnej wodnej erozji powierzchniowej oraz erozji wąwozowej.
EN
Paper presents the physical and chemical proprieties of soil on the heaps of former lignite mine "The friendship of Nations", in Łęknica region. Unfavourable for plants proprieties of grounds as the consequence of wrong executed reclamation works on described terrain were the cause of strong superficial water erosion as well as ravine erosion.
EN
The paper contains an evaluation of the possibilities of using sludge from the town of Zielona Góra in agriculture. The sludge under research demonstrated positive fertilizing properties. It has been found that because of increasing sludge doses the crops of plants grown have increased. The amount of organic matter and most of soil components marked have also increased. The evaluation of the usability of sludge from the town of Zielona Góra has been done in compliance with the current legal regulations. The chemical properties of the sludge under research indicate its usability for the purpose chosen. The sanitary properties make it necessary for the sludge to be processed for example by composting.
PL
Praca zawiera ocenę możliwości rolniczego zagospodarowania osadów ściekowych miasta Zielona Góra. Badane osady wykazały pozytywne działanie nawozowe. Pod wpływem wzrastających dawek osadów stwierdzono wzrost plonów uprawianych roślin. Nastąpił też wzrost zawartości substancji organicznej oraz większości oznaczanych składników w glebach. Ocenę przydatności osadów do rolniczego zagospodarowania dokonano w oparciu o obowiązujące przepisy prawne. Właściwości chemiczne badanego osadu wskazują na jego przydatność do wybranego kierunku zagospodarowania. Właściwości sanitarne wymuszają poddanie osadów procesowi przeróbki np. kompostowaniu.
PL
Artykuł zawiera rys historyczny eksploatacji złoża kruszywa naturalnego "Dobroszów Wielki". Wydobycie kruszywa w rejonie Nowogrodu Bobrzańskiego ma długą historię. Początkowo kruszywo wydobywano z dna rzeki Bóbr i z terenów bezpośrednio przyległych. Od roku 1963 rozpoczęto eksploatację złoża kruszywa "Dobroszów Wielki". Eksploatacja trwała do lat siedemdziesiątych. Po zakończeniu wydobycia kopalin powstałe wyrobiska zrekultywowano w kierunku rolnym. Ten kierunek rekultywacji nie był najlepszy. Prace rekultywacyjne wykonano niewłaściwie. Nowotworzone grunty posiadały bardzo niekorzystne dla roślin uprawnych właściwości. Naprawa tych właściwości wymaga poniesienia bardzo wysokich kosztów.
EN
The article includes historical outline of mining natural aggregate from Dobroszów Wielki Deposit. The aggregate output in Nowogród Bobrzański region has a long history. Initialy the aggregate was being mined from the bottom of the Bóbr river and from the directly adjacent terrains. The mining of the Dobroszów Wielki Deposit was begun in 1963. The mining lasted up to the seventies. After the end of the mineral mining, the formed excavations were reclaimed in agricultural direction. This reclamation direction was not the best choice. The reclamation works were performed improperly. The new created grounds had very unfavorable properties for cultivated plants. Improvement of these properties needs to incur high expenditures.
PL
W pracy przedstawiono zmiany zawartości ogólnych form wybranych składników pokarmowych oraz przyswajalnego fosforu i potasu w gruntach powstałych na terenach poeksploatacyjnych byłej kopalni kruszywa budowlanego w Dobroszowie Wielkim. Badano wpływ nawożenia mineralnego oraz dwu głębokości orek. Zastosowane czynniki istotnie zmieniały zawartości ogólnych form większości składników. Zmiany zawartości form przyswajalnych były mniejsze.
EN
The changes of total and available forms as a result of agricultural remediation of stripping material from gravel pit are presented. The influence of mineral fertilization of ploughing depth were examined. The two amount of potassium and phosphorus. The two factors changed significantly the total amount of potassium and phosphorus. The changes of available forms of K and P were lower.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.