Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zawartość metali ciężkich w wodach opadowych spływających z dachów o różnych pokryciach

Sikora J., Niemiec M., Szeląg-Sikora A., Kuboń M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 2

1079--1094

PL

Celem pracy było określenie zawartości metali ciężkich wód spływających z dachów domów z różnym pokryciem na tle ich zawartości w wodzie deszczowej. Badaniami objęto 42 dachy domów jednorodzinnych, budynków inwentarskich lub obiektów sakralnych. Jako tło do badań użyto wody opadowej zebranej w sześciu losowo wybranych miejscach na terenie obszaru badań. Badania przeprowadzono na terenach o niskiej antropopresji. W badaniach wykorzystano najczęściej wykorzystywane rodzaje pokryć dachowych na badanym terenie: dachówka cementowa, dachówka ceramiczna, pokrycie bitumiczne, blacha ocynkowana, blacha miedziana oraz także eternit. W badanych próbkach wód oznaczono zawartość Cr, Zn, Pb, Cu, Cd, Ni, Fe, i Mn. Dodatkowo oznaczono pH wody. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że woda spływająca z badanych dachów generalnie zawierała większe ilości analizowanych pierwiastków w porównaniu z wodą deszczową. Średni współczynnik wzbogacenia wody w żelazo spływającej w dachu pokrytego blachą ocynkowaną wynosił ponad 8 natomiast średnia ilość cynku spływająca z tych dachów była ponad 40 razy większa w porównaniu z wodą deszczową a ołowiu ponad 20 razy większa. Zawartość manganu w wodzie spływającej z dachów pokrytych blachą ocynkowaną była ponad 13 razy większa w porównaniu z tłem jaki stanowiła woda deszczowa. W przypadku wody spływającej z dachów miedzianych stwierdzono przekroczenie zawartości dopuszczalnych miedzi określonej przepisami dla ścieków wprowadzanych do wód powierzchniowych lub ziemi. W wodzie spływającej z dachów pokrytych blachą ocynkowaną stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych zawartości cynku. W przypadku pozostałych próbek nie stwierdzono przekroczenia krytycznych zawartości dla ścieków odprowadzanych do wód lub ziemi. Spływy z dachów: z dachówki cementowej, eternitu falistego oraz blachy miedzianej odznaczały się większą wartością pH w porównaniu do wody deszczowej. W pozostałych przypadkach nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie.

EN

The objective of the paper was to determine the chemical composition of water flowing down from different types of roofs of houses in comparison to their content in rainwater. The research covered 42 roofs of single-family houses, inventory buildings or sacral facilities. Rainwater collected in six randomly selected sites on the investigated area was used for research. The research was carried out in the areas with low anthropoppression. Various types of roofs occurring in the investigated area were used in the study: cement tile, ceramic tile, bituminous roof, galvanized sheet metal, copper sheet metal, eternit. The content of Cr, Zn, Pb, Cu, Cd, Ni, Fe, and Mn was calculated in the investigated water samples. Additionally pH of water was determined. The results show that the water flowing down from roofs included more investigated elements than rainwater. The average coefficient of enrichment in iron of water flowing down from the galvanized sheet metal roof was 8 and the average amount of zinc flowing down from the roof was more than forty times higher than in comparison to rainwater, and of lead over twenty times higher. The content of manganese in water falling down from galvanized sheet metal roofs was almost thirteen times higher in comparison to rainwater. In case of water from copper roofs the admissible content of copper in sewage introduced to surface water or ground was exceeded. Zink content was exceeded in case of water from galvanized sheet metal roofs. In case of the remaining samples, no inadmissible amounts were reported. Water from roofs covered with cement tile, eternit and copper sheet metal had higher pH content in comparison to rainwater. In the remaining cases no statistically significant differences were reported.

2

Bioakumulacja żelaza, manganu, boru i litu kobaltu w mleczaju jodłowym (Lactarius salmonicolor L), igliwiu jodły pospolitej (Abies alba M.) oraz glebie pasma Przedbabiogórskiego w Karpatach Zachodnich

Niemiec M., Sikora J., Chowaniak M., Szeląg-Sikora A., Kuboń M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 2

1386--1401

PL

Ekosystemy leśne dzięki piętrowemu ułożeniu roślinności stanowią naturalny filtr zatrzymujący pyły zawieszone w powietrzu. Zanieczyszczenia deponowane w wyniku depozycji mokrej są zatrzymywane w ekosystemie leśnym dzięki dużym zdolnościom sorpcyjnym. Organizmami, które są często wykorzystywana w bioindykacji są grzyby wielkozarodnikowe oraz drzewa ze względu na dużą zdolność do akumulacji pierwiastków śladowych oraz powszechność występowania. Na podstawie zawartości pierwiastków śladowych w biomasie grzybów oraz liściach drzew można ocenić stopień przyswajalności pierwiastków śladowych co jest związane z ich włączaniem do bioobiegu. Grzyby leśne są powszechnie cenionym składnikiem diety, dlatego też wysoka w nich zawartość pierwiastków śladowych stwarza zagrożenie dla ich konsumentów. Celem przeprowadzonych badań była ocena zawartości Fe, Mn, B, Li, Co w glebie, w mleczaju jodłowym oraz igliwiu jodły pospolitej zebranych na terenie pasma Przedbabiogórskiego w 2015 r. z 17 punktów pobrano próbki gleby, grzybów oraz igliwia jodły pospolitej. Wszystkie pobrane próbki wysuszono i zhomogenizowano. Próbki laboratoryjne grzybów oraz igieł poddano mineralizacji na sucho w systemie otwartym. Naważka analityczna wynosiła 3 g. Materiał roztwarzano w mieszaninie HNO3 i H2O2 w stosunku 5:1, v/v. Próbki gleby poddano mineralizacji w wodzie królewskiej. Stężenie pierwiastków w uzyskanych roztworach oznaczono metodą atomowej spektrometrii emisyjnej, w aparacie Optima 7600 DV firmy Perkin Elmer. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono współczynniki bioakumulacji poszczególnych pierwiastków. Współczynnik bioakumulacji obliczano dzieląc stężenie pierwiastka w suchej masie grzybów i igieł wykorzystanych w badaniach przez zawartość tych pierwiastków w glebie. Ponadto obliczono współczynnik korelacji, pomiędzy zawartością badanych pierwiastków w glebie, grzybach i igłach. Zawartość badanych pierwiastków w glebach leśnych wskazuje na brak antropogenicznego ich wzbogacenia. Stężenie badanych pierwiastków w mleczaju jodłowym (Lactarius salmonicolor L) kształtowało się w kolejności od największego: Fe>Mn>B>Li> Co, natomiast w igliwiu jodły pospolitej (Abies alba M.) Mn>Fe>B>Li>Co. Nie stwierdzono istotnej statystycznie zależności pomiędzy odczynem oraz zawartością węgla organicznego w glebie i poziomem akumulacji badanych pierwiastków w wybranych organizmach z wyjątkiem wpływu odczynu na zawartość żelaza w igliwiu. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że w warunkach niskich zawartości Fe, Mn, B, Li i Co glebie, Mleczaj jodłowy (Lactarius salmonicolor L) oraz igliwie jodły pospolitej (Abies alba M.) nie są dobrymi wskaźnikami poziomu tych pierwiastków w biotopie.

EN

Forest ecosystems, thanks to the layering of vegetation, constitute a natural filter that catches airborne particulate matter. Wet-deposited pollutants are caught in the forest ecosystem thanks to substantial sorption capacities. Large spore mushrooms and trees are organisms frequently used in bioindication. This is due to their substantial capacity to accumulate trace elements and because they are common. Based on the content of trace elements in biomass of mushrooms as well as in tree leaves, one can assess the degree of their availability, which is associated with trace element incorporation into the biological cycle. Forest mushrooms are a part of diet that is widely held in high regard; that is why a high content of trace elements in them poses a risk to their consumers. The aim of the conducted study was to determine the content of Fe, Mn, B, Li, Co in the soil, in Lactarius salmonicolor, and in Abies alba needles, all of which were collected in the Przedbabiogórski Range. In 2015, samples of soil, mushrooms and Abies alba needles were collected from 17 sites. All the collected samples were dried and homogenized. The laboratory samples of the mushrooms and needles were subjected to dry mineralization in an open system. The analytical sample was 3 g. The material was digested in a mixture of HNO3 and H2O2 (5:1 v/v ratio). The soil samples were mineralized in aqua regia. Concentration of elements in the obtained solutions was determined by atomic emission spectrometry, on an Optima 7600 DV spectrometer manufactured by PerkinElmer. Based on the obtained results, bioaccumulation factors of individual elements were calculated. The bioaccumulation factors were calculated by dividing the concentration of the elements in dry matter of mushrooms and needles used in the study by the content of these elements in the soil. In addition, the correlation coefficient between the content of the studied elements in the soil, mushrooms and needles was computed. The content of the investigated elements in forest soils indicates the lack of their anthropogenic enrichment. Concentration of the studied elements in Lactarius salmonicolor L. was arranged in the order from the highest: Fe>Mn>B>Li> Co, whereas in case of Abies alba needles – Mn>Fe>B>Li>Co. No statistically significant relationship between reaction as well as the organic carbon content in the soil, and the level of accumulation of the studied elements in selected organisms was observed (except the effect of reaction on iron content in needles). Based on the study that was carried out it was found that at a low content of Fe, Mn, B, Li and Co in soil, neither Lactarius salmonicolor nor Abies alba needles are good indicators of the level of these elements in the biotope.

3

Zgazowanie odpadów z przemysłowego przetwórstwa karpia

Sikora J., Niemiec M., Szeląg-Sikora A., Kuboń M., Olech E., Marczuk A.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 11

2275--2278

PL

Wykorzystanie odpadów z przemysłu rybackiego do produkcji biogazu, a następnie wykorzystanie uzyskanego pofermentu do celów nawozowych może stanowić odpowiedni sposób zagospodarowania tego odpadu. Po wstępnym rozdrobnieniu materiału odpadowego określono jego suchą masę i zawartość popiołu. Na przygotowanym podłożu przeprowadzono fermentację statyczną zgodnie z normą niemiecką. Uzysk biogazu z podłoża skomponowanego na bazie odpadu z przetwórstwa ryb wynosił 475 L/kg s.m. Średnia zawartość metanu w wydzielanym biogazie wynosiła 67,45%, a ditlenku węgla 28,31%. Wyniki badań potwierdziły, że odpadowa masa po procesie filetowania karpia może być z powodzeniem stosowana jako substrat do biogazowni. Masa ta ze względu na uciążliwość w zagospodarowaniu może stanowić odpowiedni wsad do kofermentacji w biogazowniach przemysłowych.

EN

Wastes from carp processing were fermented to biogas (475 L/kg dry mass) in presence of post-fermented mass from the agricultural biogas plant. The biogas contained MeH 67.45% and CO₂ 28.31% and was recommended for prodn. of energy.

4

Przydatność odpadów organicznych z przemysłu spożywczego w procesie fermentacji metanowej

Niemiec M., Sikora J., Szeląg-Sikora A., Kuboń M., Olech E., Marczuk A.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 3

685--688

PL

Poddano analizie odpady z brokułów i marchwi oraz poferment pochodzący z fermentacji metanowej tych odpadów. W próbkach oznaczono zawartość makroelementów (Ca, P, Na, K, S i Mg) oraz pierwiastków śladowych (Cu, Zn, Fe i Mn, Cr, Ni, Pb i Cd, Sr i B). W pofermentach stwierdzono bardzo duże zawartości azotu. Zawartości pierwiastków w surowych odpadach przed procesem fermentacji były znacznie większe niż w pofermentach. Zawartości badanych makroelementów w pofermentach (szczególnie N i S) wskazują na ich dobrą jakość z punktu widzenia przeznaczenia na cele nawozowe. Zawartości mikroelementów w badanych pofermentach są mniejsze niż spotykane w nawozach naturalnych. Zawartości mikroelementów w pofermentach były klikakrotnie większe niż w odpadach surowych. Ich ilości nie przekraczały jednak dopuszczalnych wartości dla nawozów organicznych.

EN

Wastes from broccoli and carrot processing and solid fractions of their fermentation were studied for elementary compn. The contents of N in the solids from MeH fermentations were higher than in the natural fertilizers. The contents of other elements (including the heavy metals) did not exceed their contents in the natural fertilizers. Therefore, the digestates can be used for fertilizing in agriculture.

5

Określenie potencjału biogazowego masy odpadowej z przetwórstwa skór

Sikora J., Nęcka K., Szeląg-Sikora A., Niemiec M., Kiełbasa P., Knaga J., Gliniak M., Szul T., Ostafin M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 12

159--162

PL

Odpady poprodukcyjne z przemysłu garbarskiego, można wykorzystać w inny sposób niż unieszkodliwianie konwencjonalne. Zamiast gromadzenia na składowiskach dużej ilości potencjalnego nośnika energii, można użyć go jako wsad (kosubstrat) do biogazowni. Celem pracy było określenie ilości oraz składu chemicznego biogazu wytworzonego z odpadów z przemysłu garbarskiego. Wsad pozyskany z firmy przetwarzającej oraz obrabiającej skóry zwierzęce. Przygotowany wsad został umieszczony w fermentorze badawczym na okres 30 dni. Wyniki badań dowodzą możliwość fermentacji wsadu składającego się ze ścinków skór zwierzęcych, tłuszczy, włosia oraz wykazują wysoki uzysk metanu przy normatywnej ilości dwutlenku węgla oraz tlenu.

EN

Production waste can be used in a different way than landfill. Instead of collecting a large amount of potential energy carrier you can use it as feedstock for the biogas plant.The aim of the study was to determine the amount and chemical composition of biogas produced from waste from the tanning industry. The batch obtained from business processing of the animal skins was placed in a fermenter for the test period of 30 days.The test results demonstrate the possibility of the fermentation a scrap of animal skins, fat, bristles and a high methane yield with normal carbon dioxide and oxygen.

6

Modelowanie wpływu warunków meteorologicznych na pracę siłowni wiatrowej

Nęcka K., Sikora J., Knaga J., Szul T., Szeląg-Sikora A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 12

123--126

PL

Artykuł porusza problematykę modelowania wpływu parametrów meteorologicznych na pracę siłowni wiatrowej. W badaniach skupiono się na określeniu wpływu prędkości wiatru, jego podmuchów a także kierunku wiatru na ilość generowanej energii przez siłownię wiatrową. Z wykonanych badań wynika, że przy dużej zmienności warunków pogodowych to kierunek wiatru jest głównym czynnikiem decydującym o wielkości produkcji energii elektrycznej.

EN

This article addresses the problem of modeling the influence of meteorological parameters on the work of wind turbines. The study focused on determining the influence of wind speed, wind gusts and wind direction on the amount of energy generated by the wind turbine. The research shows that the conditions of high variability of weather conditions is the direction of wind is the main factor deciding the volume of electricity production.

7

Performance of Distribution Channels Shown on the Example of Company Specialising in Meat Processing

Szeląg-Sikora A., Rorat J. M.

Logistics and Transport

|

2016

|

Vol. 29, No. 1

19--24

EN

As far as the rapid development of global marketing network is concerned , it is easy to notice that logistics is becoming increasingly important. The growing competition makes these networks more efficient. More and more opportunities to bring products to the customer disorganize sales network management. The analysis of the effectiveness of distribution channels allows a close examination of efficiency of how the company reaches its customers. It also supports decisions regarding the introduction of new, previously unused channels of distribution, or modification of the already in-use ones. The range of work included a manufacturer specializing in meat processing and production of meat products, distributed in southern Poland. Using the point-analytical method, the effectiveness of distribution channels used in the company was evaluated. As a result, it was possible to determine the performance of individual sales channels. There were three distribution channels: by-company, sponsored and networking. The most effective appeared to be the networking channel, which scored a total of 235 points. Given the greatest potential of distribution, this channel, in terms of the size of the batch supplied to markets, without doubt will continue to be one of the leading directions of development in the future of the company. In second place was the by-company channel with 195 points, while the sponsored channel was the least effective. However, as a conclusion from the information gathered from the company itself, each channel will be developed in the future, proportionally to their current rank.

8

Use of sugar beet leaves for biogas production

Sikora J., Niemiec M., Szeląg-Sikora A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

151--155

EN

The aim of this work was to undertake a study to determine the amount of biogas emitted from fractions prepared from sugar beet leaves. Four types of combinations of batch mass were subjected to analysis. Tests were conducted over a period of 30 days. Measurements were taken twice a day, at the same time, from the moment of placing the batch into fermenters until the end of fermentation. In this study, samples were mixed, thus affecting the intensity of fermentation in the entire volume. The study showed that shredded ensiled leaves ferment best. Biogas obtained in this way can be used as an alternative source of energy, and therefore it is possible to minimize waste generated from agricultural production.

PL

Celem pracy było przeprowadzenie badań dotyczących określenia ilości wydzielania biogazu z frakcji wykonanych na bazie liści buraka cukrowego. Analizie poddano cztery rodzaje kombinacji masy wsadowej. Badania przeprowadzone zostały przez okres 30 dni. Pomiary odczytywano dwa razy na dobę o tej samej porze od momentu umieszczenia wsadu w fermentatorach do momentu zakończenia fermentacji. Podczas przeprowadzonych badań próbki były mieszane, co wpływało na intensywność fermentacji w całej objętości. Z przeprowadzonych badań wynika, że najlepiej fermentują liście zakiszone rozdrobnione. Uzyskany w ten sposób biogaz może być wykorzystany jako alternatywne źródło energii, a dzięki temu można minimalizować powstające odpady z produkcji rolniczej.

9

Productivity of some factors of production in organic farms

Szeląg-Sikora A., Sikora J., Niemiec M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

192--196

EN

The aim of this work was to characterize the productivity of conducting organic production in farms oriented to milk production. The aim of this work was achieved by determining the productivity of some factors of production, i.e. land, labor and machinery. The scope of this work covered farms associated in a producer group from the Podkarpackie province. The analysis of the obtained results showed that the mean area of the studied farms was 37.37 ha UAA, and the average livestock density was 0.81 LU·ha-1 AL. The granted subsidies (which differentiated the obtained index of land productivity at a level of 2.58 thous. PLN·ha-1 AL) were a very important element from the point of view of production profitability.

PL

Celem pracy było scharakteryzowanie efektywności prowadzenia ekologicznej produkcji w gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję mleka. Aby zrealizować cel pracy określono produktywność wybranych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy, oraz parku maszynowego. Zakresem pracy objęto gospodarstwa zrzeszone w grupie producenckiej z woj. podkarpackiego. W efekcie przeprowadzonej analizy uzyskanych wyników stwierdzono, że średnia powierzchnia badanych gospodarstw wyniosła 37,37 ha UR, a średnia obsada inwentarza żywego 0,81 DJP·ha-1 UR. Istotnym elementem z punktu widzenia opłacalności produkcji były pozyskane dopłaty, które różnicowały uzyskany wskaźnik produktywności ziemi na poziomie 2,58 tys.zł·ha-1 UR.

10

Evaluation of metfod production in terms of implementation of organic farming in Poland

Niemiec M., Sikora J., Szeląg-Sikora A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

72--76

EN

The aim of this paper was to evaluate production technologies in organic farms in terms of the achievement of general and specific objectives of organic farming. The research was conducted in 210 organic farms (which had undergone the conversion period) located in Warminsko-Mazurskie, Lubuskie, Dolnośląskie, Zachodniopomorskie provinces. For the achievement of the objective pursued, crop rotation was evaluated in terms of maintaining good agricultural condition, and also an analysis of the level of fertilization was done and the amount of fertilizer components introduced into the soil was estimated. The amount of nutrients uptake with the yield was evaluated. The crop structure is dominated by crops that reduce erosion and supply nitrogen to the ecosystem, in other words permanent grassland and grasses with small-seed leguminous companion crops. Results of the conducted research indicate that approximately 25% of the studied organic farms carry out livestock production in the conventional system. None of the farms carries out organic livestock production. On arable lands, crop rotation was generally incorrect due to excessive amounts of cereals. Manure fertilization was not applied in the farms with crop and livestock production; the only source of biogens are animal droppings on pastures. In the studied group of organic farms, there is a real risk of permanent decrease in the amount of nutrients in soils.

PL

Celem pracy była ocena technologii produkcji w gospodarstwach ekologicznych w kontekście realizacji ogólnych i szczegółowych celów rolnictwa ekologicznego. Badania przeprowadzono w 210 gospodarstwach ekologicznych, zlokalizowanych w województwach: warmińsko-mazurskim, lubuskim, dolnośląskim zachodniopomorskim, które przeszły okres konwersji. W ramach realizacji założonego celu oceniono płodozmian w kontekście zachowania dobrej kultury rolnej oraz dokonano analizy poziomu nawożenia i oszacowano ilość składników nawozowych wprowadzanych do gleby. Oceniono ilość składników pokarmowych wyprowadzonych z plonem. W strukturze upraw dominują uprawy, ograniczające erozję oraz dostarczające azot do ekosystemu, czyli trwałe użytki zielone oraz trawy z wsiewkami bobowatych drobnonasiennych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że koło 25% badanych gospodarstw ekologicznych prowadzi produkcję zwierzęcą w systemie konwencjonalnym. Żadne z gospodarstw nie prowadzi ekologicznej produkcji zwierzęcej, Na ornych płodozmian był generalnie nieprawidłowy ze względu na zbyt dużą ilość zbóż. W gospodarstwach prowadzących produkcję roślinną i zwierzęcą nie stosowano nawożenia naturalnego, a jedynym źródłem biogenów są odchody zwierząt na terenach wypasanych. W badanej grupie gospodarstw ekologicznych istnieje realne zagrożenie permanentnego zmniejszania ilości i składników pokarmowych w glebach.

11

Equipment of Małopolska farms with agricultural tractors of chosen brands

Cupiał M., Kobuszewski M., Szeląg-Sikora A., Niemiec M., Sikora J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 2

14--16

EN

The changes in Malopolska farms equipment with chosen tractor brands were presented. The study involved 356 farms, located in Malopolska region, in which 855 tractors were reported. The analyzes demonstrated that Ursus tractors purchase dominated several years ago, while the last years are characterized by a large variety of purchased equipment. The most commonly bought brands of tractors in the examined farms include Ursus, Zetor, New Holland, Massey Ferguson and John Deere. These brands account for over 76% of purchased tractors.

PL

Przedstawiono zmiany wyposażenia małopolskich gospodarstw w ciągniki rolnicze wybranych marek. Badania dotyczyły 356 gospodarstw, zlokalizowanych na terenie Małopolski, w których odnotowano 855 ciągników. Przeprowadzone analizy wykazały, że o ile przed kilkunastu laty dominowały zakupy ciągników marki Ursus, to ostatnie lata cechują się znaczną różnorodnością nabywanego sprzętu. Najczęściej kupowane marki ciągników w badanych obiektach to: Ursus, Zetor, New Holland, Massey Ferguson oraz John Deere. Wymienione marki stanowią ponad 76% zakupionych ciągników.

12

Assessment of the efficiency of information technologies use in fruit-growing farms

Niemiec M., Cupiał M., Szeląg-Sikora A., Sikora J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 2

70-73

EN

The aim of the conducted study was to evaluate to what extent information technologies are used by farmers engaged in fruit-growing production with respect to implementing and maintaining a production system that is compliant with the GLOBAL G.A.P. standards. The study covered 71 farms associated in five producer groups. The study was conducted in Łódzkie and Mazowieckie provinces. Commercial farms were used in the study; those farms use the latest technologies and means in production, and they achieve high yields. In order to reach the established aim of the study, a survey was conducted. Based on the survey, it was estimated to what extent those farms use information technologies when designing the production system and implementing the GLOBAL G.A.P. system. Most of the studied farmers do not see the benefits of implementing quality systems in primary production. Based on the conducted study it was found that information on the principles of quality systems as well as information concerning plant protection are usually searched for on the Internet, whereas trade journals are the most trusted by the surveyed farmers as regards information on new technologies. When it comes to fertilization, the studied farmers use information technologies to a very small extent. All the respondents claim that development of new production technologies is conditioned by the access to a quick and accurate source of information.

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena zakresu wykorzystania technologii informacyjnych przez rolników prowadzących produkcję sadowniczą w zakresie wdrażania oraz utrzymywania systemu produkcji zgodnego z zasadami GLOBAL G.A.P. Badaniami objęto 71 gospodarstw zrzeszonych w pięciu grupach producenckich. Badania przeprowadzono na terenie województwa łódzkiego i mazowieckiego. Do badań wykorzystano gospodarstwa towarowe, które stosują w produkcji najnowsze technologie i środki oraz osiągają wysokie plony. W ramach celu realizacji założonego celu badań przeprowadzono wywiad, na podstawie którego oszacowano w jakim zakresie korzystają z technologii informacyjnych przy projektowaniu systemu produkcji oraz przy wdrażaniu systemu GLOBAL G.A.P. Większość badanych rolników nie dostrzega korzyści z wdrażania systemów jakości w produkcji pierwotnej. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że najczęściej informacje o zasadach systemów jakości oraz informacje dotyczące ochrony roślin poszukiwane są w źródłach internetowych, natomiast czasopisma branżowe cieszą się największym zaufaniem ankietowanych rolników w zakresie informacji o nowych technologiach. Ankietowani rolnicy w bardzo małym zakresie korzystają z technologii informacyjnych w zakresie nawożenia. Wszyscy ankietowani twierdzą, że rozwój nowych technologii produkcji jest uwarunkowany dostępem do szybkiego i rzetelnego źródła informacji.

13

Analysis of changes in the technical production means potential of farms in the provinces of Lubelskie Voivodeship

Szeląg-Sikora A., Sikora J., Niemiec M., Gródek-Szostak Z., Cupiał M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 2

104--109

EN

The aim of the study was to determine the spatial distribution of farm equipment with technical means of production in a given period of time (the period of the agricultural census in 1996, 2002 and 2010) of 20 counties of Lubelskie Voivodeship. The scope of work included the spatial database of the examined region at the level of counties. The data were taken from the European Statistical Office and related inter alia to variables such as: agricultural tractors, self-propelled machinery or residential areas per unit area of the farm. Then the analysis of the spatial distribution in 1996, 2002 and 2010 was conducted, and spatial changes were determined. Based on the accepted diagnostic variables a synthetic indicator was determined and the multi-scale phenomenon was described with one feature.

PL

Celem pracy było wyznaczenie rozkładu przestrzennego wyposażenia gospodarstw rolnych w techniczne środki produkcji w wybranych latach (1996, 2002 i 2010) na poziomie 20 powiatów województwa lubelskiego. Zakres pracy obejmował wykonanie przestrzennej bazy danych badanego województwa na poziomie powiatów. Dane atrybutowe zostały pozyskane z opracowań Europejskiego Urzędu Statystycznego i odnosiły się min. do takich zmiennych jak: ciągniki rolnicze, maszyny samobieżne czy powierzchnie użytkowe w przeliczeniu na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Następnie została przeprowadzona analiza rozkładu przestrzennego w 1996, 2002 i 2010 roku oraz wyznaczone zostały zmiany przestrzenne. Na podstawie przyjętych zmiennych diagnostycznych został wyznaczony wskaźnik syntetyczny a zjawisko wieloskalowe zostało opisane jedną cechą.

14

The infrastructure and organization of the trade of fruits and vegetables based on the agri-food market in Kraków-Rybitwy

Kowalczyk Z., Szeląg-Sikora A., Grotkiewicz K.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/4

1821--1832

EN

The aim of this study is to present the organization of the wholesale fruit and vegetable market while taking into consideration the agrifood market in Cracow-Rybitwy. Selected aspects which are presented are necessary for trading and analysing the process of delivery as well as sales of fruits and vegetables by the manufacturers: 30 suppliers of fruits and 30 suppliers of vegetables were selected for detailed analysis. The following aspects were presented: costs resulting from the possibility of using the market, a distance needed to transport products, an amount of harvest sold on the market covered by research studies, the cost of sales and their structure. A general analysis of transport used for the transportation of fruits and vegetables was conducted. The frequency of arrivals and time spent at the market during individual months was also calculated. The analysis was made separately for the sale of fruits and vegetables. It was found that the organization of the garden crops market leaves much to be desired. The proof of this is the frequency of arrivals, the length of time spent at the market by manufacturers, the efficiency and cost of sale.

15

Productivity of technical operating resources on farms associated in producer groups

Szeląg-Sikora A., Sikora J., Malaga-Toboła U., Tabor S.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr III/1

685--695

EN

The objective of the study was comparative analysis of production and technical circumstances of the functioning of two producer groups aimed at pig production. A significant difference between the compared producer groups was observed, in the group from (G1) mean livestock size was 48.93 LU·ha-1 AL. Whereas in the second group (G2), the livestock was at the level of only 19.45 LU·ha-1 AL. Within the compared groups (G1; G2) a significant discrepancy between the number of some machines is noticeable, such as: manure spreader, seeder, rotary mower, collecting balers. Farms of the G2 group had more extensively equipped machine stocks and the difference primarily stems from the size of the cultivated area AL, since in the producer group of (G2) the mean AL value was 30.80 ha and only 17.30 ha in the second studied group (G1). The conducted detailed analysis allowed to demonstrate that the group from Pałecznica (G1) should be assessed as the better one in terms of the productivity of fixed resources. In this group, the fixed resource productivity index indicates, that 1.07 thousand PLN·ha-1 AL of the production value corresponds to 1 unit of fixed resource value, i.e. 1 thousand PLN·ha-1 AL, whereas in the compared G2 group, the value was over half lower.

16

Utilization of Post-Ferment from Co-Fermentation Methane for Energy Purposes

Sikora J., Niemiec M., Szeląg-Sikora A., Cupiał M., Klimas A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2016

|

Vol. 23, nr 2

227--238

EN

The main civilization issue of the 21st century is a rapid increase of the waste and pollution amount which influences the natural environment degradation. As early as in the 20th century, the increase in the amount of municipal waste and waste from agri-food industry was reported. Waste chemical composition gives optimal conditions for the development of microorganisms. Under aerobic and non-aerobic conditions bacteria decompose organic compounds which results in gases emission (CH4, H2S, CO2, NOx), while nitrogen, phosphorus and potassium compounds remain in the post-ferment. These compounds may be diffused into the environment and create a risk of homeostasis corruption. Biogenic elements are transferred to surface water and corrupt the ecosystem balance causing its eutrophication. Various types of fermentation may be distinguished, but the methane fermentation may play a special role with regard to the sustainable energy sources and waste management. This process converts energy included in the biomass into the utility fuel – a source of clean sustainable energy which dśs not negatively influence the environment. Biogas may be combusted in the boiler in order to obtain thermal energy used for heating rooms or in a gas engine which drives the current generator. It is worth noticing that the above method is a desired one of transforming waste ie organic recycling. The research results of biogas production from the organic fraction of municipal waste in co-fermentation with the agricultural mass as well as the suitability of the post-ferment for energy purposes were presented in the paper. In order to image the calorific value of the post-ferment, the tests were carried out on 6 batch mixes where in each one the organic fraction of municipal waste occurred.

PL

Głównym problemem cywilizacyjnym XXI wieku jest gwałtowny wzrost ilości odpadów i zanieczyszczeń przyczyniających się do degradacji środowiska naturalnego. Już w XX wieku dał się zauważyć wzrost ilości odpadów komunalnych i pochodzących z przemysłu rolno-spożywczego. Ich skład chemiczny stwarza optymalne warunki do rozwoju mikroorganizmów. Bakterie w warunkach tlenowych i beztlenowych Utilization of Post-Ferment from Co-Fermentation Methane for Energy Purposes 237 rozkładają związki organiczne w procesie fermentacji. W wyniku tej przemiany następuje emisja gazów (CH4, H2S, CO2, NOx) i związków azotowych, fosforowych i potasowych. Związki te przedostają się do atmosfery i wód powierzchniowych, gdzie naruszają równowagę ekosystemu, powodując jego eutrofizację. Wyróżniamy różnego rodzaju fermentacje, jednak to fermentacja metanowa może odgrywać szczególną rolę w kontekście pozyskiwania odnawialnych źródeł energii i gospodarki odpadami. Proces ten przekształca energię zawartą w biomasie w użyteczne paliwo będące źródłem czystej energii odnawialnej, niewpływającej negatywnie na środowisko. Biogaz może być spalany w kotle w celu uzyskania energii cieplnej wykorzystanej do ogrzewania pomieszczeń, lub w silniku gazowym napędzającym generator prądu. Warto zauważyć, że metoda wykorzystująca fermentację metanową należy do pożądanych sposobów przekształcania odpadów, tj. recyklingu organicznego. W pracy przedstawiono wyniki badań wytwarzania biogazu z organicznej frakcji odpadów komunalnych w kofermentacji z masą pochodzenia rolniczego oraz wykazano przydatność pofermentu na cele energetyczne. Do zobrazowania wartości opałowej pofermentu badania przeprowadzono na sześciu mieszankach wsadowych, gdzie w każdym występowała frakcja organiczna odpadów komunalnych.

17

Możliwości wykorzystania nawozów wolnodziałających w integrowanej uprawie selera korzeniowego

Szeląg-Sikora A., Niemiec M., Cupiał M., Sikora J.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 1

321--331

PL

Celem pracy było określenie przydatności nawozów wolnodziałających do optymalizacji efektywności produkcji selera korzeniowego w warunkach integrowanej produkcji. Doświadczenie założono na glebie o składzie granulometrycznym gliny średniej. Rośliną testową był seler korzeniowy odmiany Diamant. Do nawożenia użyto nawozu wolnodziałającego o zawartości składników nawozowych N - 18%, P - P2O5 - 5% i K - K2O - 11%, saletry amonowej, superfosfatu potrójnego granulowanego oraz soli potasowej. Doświadczenie obejmowało 13 poziomów nawożenia i obiekt kontrolny. Doświadczenie założono 2.05.2012, rośliny zebrano 29.10.2012. Czynnikiem doświadczenia było zróżnicowane nawożenie. Uprawę oraz ochronę roślin prowadzono w oparciu o metodykę integrowanej produkcji selera korzeniowego. Zastosowano nawozy konwencjonalne (superfosfat, sól potasowa oraz saletra amonowa) oraz kombinacje nawozów konwencjonalnych i nawozów o spowolnionym uwalnianiu składników. We wszystkich poziomach nawożenia zastosowano nawożenie fosforowe, potasowe oraz mikroelementowe w ilości odpowiadającej zapotrzebowaniu roślin przy założonej wielkości plonu na poziomie 50 Mg · ha–1. Doświadczenie obejmowało 13 poziomów nawożenia i obiekt kontrolny. Na podstawie wyników przeprowadzonych doświadczeń obliczono wskaźniki obrazujące efektywność nawożenia azotowego: efektywność agronomiczną, współczynnik produktywności, efektywność fizjologiczną, efektywność odzysku oraz efektywność usunięcia. Plon roślin w obiekcie kontrolnym wynosił 32,1 Mg · ha–1. Nawożenie w ilości 200 kg agroblenu i pełnej dawki fosforu i potasu spowodowało zwiększenie plonowania o ponad 13 Mg. Największy plon, wynoszący 55,8 Mg · ha–1, uzyskano w obiekcie z dodatkiem 400 kg agroblenu i pełnej dawki fosforu i potasu. Najbardziej optymalne wartości wskaźników efektywności nawożenia uzyskano w obiektach z dodatkiem nawozu wolnodziałającego w ilości 200 i 400 kg · ha–1. Największy plon uzyskano w obiekcie nawożonym nawozami tradycyjnymi w ilości 150 kg N oraz pełnej dawki fosforu i potasu. Obliczone wskaźniki efektywności nawożenia sugerują, że optymalizacja nawożenia z udziałem nawozów wolnodziałających może kilkakrotnie poprawić efektywność nawożenia w stosunku do integrowanych metod produkcji z wykorzystaniem nawozów konwencjonalnych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że optymalizacja nawożenia w warunkach intensywnej produkcji może ograniczyć ilość rozpraszanych w środowisku składników nawet o 50% przy utrzymaniu wysokich plonów roślin.

EN

The aim of the research was to estimate the usage possibilities of slow-release fertilizers in the process of effectiveness optimalization of celeriac production within the system of integrated production. The granulometric composition of the soil where the experiment was set up equalled the composition of medium plasticity clay. The test was carried out with the use of ‘Diamant’ celeriac. A slow-release fertilizer, the components of which amounted to N - 18%, P - P2O5 - 5% and K - K2O - 11%, ammonium nitrate, granular triple superphosphate and potassium salt, was used in the fertilization process. The experiment, set up on May 5, 2012, concerned 13 levels of soil fertilization and a checkpoint. Yield was collected on October 29, 2012. The factor of the experiment was diverse fertilizing. Both the cultivation and the protection of plants were conducted with regard to the methodology of integrated production of celeriac. The plants were given treatment with conventional fertilizers (such as superphosphate, potassium salt and ammonium nitrate) and with a combinations of convantional fertilizers with slow-release fertilizers. Phosphorus, potassium and microelements were used at all levels of fertilization, in the amount required for the fertilization of plants with the predicted crop size of 50 Mg · ha–1. The experiment concerned 13 levels of soil fertilization and a checkpoint. On the basis of the results obtained, the indicators of nitrogen fertilizing effectiveness were calculated and they included: agronomic effectiveness, productivity indicator, physiological effectiveness, recycling effectiveness and elimination effectiveness. The crop at the checkpoint was 32.1 Mg · ha–1. Fertilizing with 200 kilograms of agroblen and a full dose of phosphorus and potassium resulted in yield increase of over 13 Mg. The highest yield, amounting to 55.8 Mg · ha–1, was obtained with the use of 400 kilograms of agroblen and a full dose of phosphorus and potassium. The fertilization effectiveness indicator values were most optimal on the areas where the slow-release fertilizer was added in the amount of 200 and 400 kg · ha–1. The highest yield was obtained on the area fertilized with conventional fertilizers in the amount of 150 kilograms of N and a full dose of phosphorus and potassium. The calculated fertilization effectiveness indicators show that the optimization of the fertilization process with the use of slow-release fertilizers may increase fertilization effectiveness several times as compared to the integrated production methods with the use of conventional fertilizers. The results of the research prove that the optimization of the fertilization process in intensive farming may decrease the amount of components diffused in the environment by 50 per cent, while retaining high yield.

18

Dobór dawki nawozów mineralnych w gospodarstwie przy wykorzystaniu programu Nawozy-2

Cupiał M., Szeląg-Sikora A., Niemiec M.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 1

179--184

PL

We współczesnym rolnictwie bardzo ważne jest właściwe nawożenie mineralne. Stosowanie niewłaściwych dawek powoduje zmniejszenie plonów roślin, zwiększenie kosztów uprawy oraz wpływa niekorzystnie na środowisko. Ten ostatni aspekt staje się coraz ważniejszy, gdyż niewykorzystane przez rośliny składniki mineralne stanowią dla środowiska duże zagrożenie. W celu prawidłowego doboru nawożenia mineralnego rolnik może skorzystać ze specjalistycznego oprogramowania, które pomoże mu osiągnąć pożądane efekty. Alternatywą komercyjnych programów jest autorski program Nawozy-2, opracowany w celu umożliwienia doboru prawidłowej dawki nawozów. Wykorzystane w nim algorytmy są uproszczone, a interfejs przyjazny dla użytkownika. Program cieszy się zainteresowaniem rolników, umożliwiając wyliczenie prawidłowego nawożenia oraz dobranie dawki nawozów mineralnych. W pracy przedstawiono opis programu oraz zastosowane w nim algorytmy i techniki obliczeniowe.

EN

In the modern agriculture is very important to the proper application of mineral fertilizers. The use of incorrect dosages will reduce crop yields, increasing the cost of cultivation and adversely affect the environment. This last aspect is becoming increasingly important, because not used by plants minerals are the major threat to the environment. For proper selection of mineral fertilizers a farmer can use specialized software that will help him to achieve the desired results. An alternative to commercial software is author's program Nawozy-2, designed to allow the selection of the correct dosage of fertilizers. Used in this program the algorithms are simplified and interface is user-friendly. Program to attract the interest of farmers, enabling the calculation of the correct dosage adjustment of fertilization and quantity mineral fertilizers. The paper presents a description of the program and the algorithms and computational techniques used in it.

19

Agricultural information as an example of intangible resources in the selected group of agricultural producers

Szeląg-Sikora A., Sikora J., Rorat J., Kowalczyk Z.

Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 19, No. 4

111--119

EN

The paper makes an attempt to characterize intangible resources and determine effectiveness of their management in farms grouped in the producers' group. The paper covered 15 plant farms associated in the agricultural producers' group. The research was carried out in the form of a guided survey. Source data from the production year 2013/2014 were analysed. Agricultural information, which as a resource, influences the value of the enterprise and determines the possibility of obtaining competitive advantage, is an example of intangible resources. Agricultural information is a source of knowledge on inter alia market situation, production sources or technical progress. It is also a source of knowledge for a farmer. The investigated farmers expanded their knowledge and skills taking part in various types of trainings, both those carried out by a group and other entities. As much as 80% of the respondents participated in the training on "Crop protection compliant with the integrated production principles". The second was the training on the use of crop protection substances with the use of a sprayer with 33% of respondents taking part therein. The fact that more than half of the surveyed farmers participated in more than one training and one took part in three different trainings should be emphasised. All trainings aimed mainly at raising the farmers' knowledge to realize the most important tasks of the group - production of high quality products with the proper use of intangible resources.

PL

W pracy podjęto próbę scharakteryzowania zasobów niematerialnych oraz określenia efektywności zarządzania nimi, w gospodarstwach zrzeszonych w grupie producenckiej. Zakresem pracy objęto 15 gospodarstw rolnych ukierunkowane na produkcję roślinną, zrzeszonych w grupie producentów rolnych. Badania przeprowadzono w formie wywiadu kierowanego. Analizie poddano dane źródłowe z roku produkcyjnego 2013/2014. Przykładem zasobów niematerialnych jest informacja rolnicza, która jako zasób wpływa na wartość przedsiębiorstwa, determinując możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej. Informacja rolnicza jest źródłem poznania m.in. o sytuacji rynkowej, środkach produkcji czy postępie technicznym. Jest też sposobem zdobywania wiedzy dla rolnika. Badani rolnicy poszerzali swoją wiedzę i umiejętności uczestnicząc w różnego rodzaju szkoleniach, zarówno tych przeprowadzanych przez grupę oraz inne jednostki. Aż 80% ankietowanych wzięło udział w szkoleniu nt. „Ochrona roślin zgodna z zasadami integrowanej produkcji”. Na drugim miejscu znalazło się szkolenie z zakresu stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwacza, w którym uczestniczyło 33% ankietowanych. Na uwagę zasługuje fakt, że ponad połowa badanych rolników brała udział w więcej niż jednym szkoleniu, zaś jeden z nich uczestniczył w trzech różnych szkoleniach. Wszystkie szkolenia miały na celu głównie podniesienie wiedzy rolników, aby przy właściwym wykorzystaniu zasobów niematerialnych zrealizować najważniejsze zadanie grupy, jakim było produkowanie wysokiej jakości produktów.

20

Możliwość wytwarzania biogazu na cele energetyczne w gospodarstwach ekologicznych

Sikora J., Szeląg-Sikora A., Cupiał M., Niemiec M., Klimas A.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

279--288

PL

Celem pracy było wykazanie możliwości zastosowania małych biogazowni rolniczych w gospodarstwach ekologicznych na przykładzie gospodarstw zlokalizowanych na terenie gmin powiatu staszowskiego. Gospodarstwa te ukierunkowały się na ekologię jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku. Rolnictwo ekologiczne oznacza system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, nieprzetworzonych technologicznie. Większość gospodarstw konwencjonalnych na terenie powiatu staszowskiego posiada słabo rozwinięte zaplecze techniczne i prowadzi gospodarkę ekstensywną, co ułatwia ich przestawienie na produkcję ekologiczną. Zasadniczą przyczyną w gospodarstwach ekologicznych zubażania gleby w składniki pokarmowe jest ich „wywożenie” z gospodarstwa wraz ze sprzedawanymi płodami rolnymi. Poza wywożeniem składników pokarmowych z płodami rolnymi następują ich straty poprzez wymywanie. Nawożenie w gospodarstwach ekologicznych oparte jest na masach odpadowych z produkcji zwierzęcej (obornik, gnojówka, gnojowica). Problemem podczas nawożenia nawozami naturalnymi w gospodarstwach ekologicznych jest wprowadzanie w obieg nasion chwastów, które występują w tych masach.

EN

Ecological farming is a system of farming characterized by sustainable plant and animal production within a farm, based on biological and mineral products that are not technologically processed. A majority of conventional farms in Staszów District has a weakly developed technical infrastructure and is engaged in extensive farming, which facilitates adapting to ecological farming. The fundamental reason for soil impoverishment in nutrients in ecological farms is their transfer from the farms while selling crops. The removal of nutrients due to crop selling is followed by their loss through leaching. Fertilizing in ecological farms is based on animal production wastes (manure, liquid manure, slurry). Fertilizing with natural fertilizers is problematic due to introducing into the object weed kernels which are found in these masses.