Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mikromorfologia glin lodowcowych jako narzędzie w rekonstrukcji procesów subglacjalnych

Narloch W., Piotrowski J. A.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 5

294--303

EN

Micromorphology has become an important tool in investigations of glacial tills. Structure and texture of tills studied in thin sections can be used to decipher the origin of tills, in particular their depositional and deformational history, but also to shed light on the nature of subglacial erosion, transport and deposition processes in general. In combination with laboratory experiments on till shearing under controlled conditions, micromorphology yields useful, quantitative data on till rheology that helps understanding the processes of ice movement over soft, deformable beds.This paper is a review of micromorphology applications to the study of subglacial tills as reported in the leading modern literature and presentation of a case study from Obórki site in north-central Poland that illustrates the potential of this method in the context of the last Scandinavian Ice Sheet.

2

Zróżnicowanie facjalne glin jako wskaźnik fluktuacji ciśnienia wód subglacjalnych na kontakcie lodu i podłoża podczas zlodowacenia wisły w północnej części Pojezierza Dobrzyńskiego

Narloch W., Wojciechowska J. M., Osowicka A., Wysota W., Piotrowski J. A., Sobiech M.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

125--133

PL

Badaniom sedymentologicznym poddano gliny lodowcowe fazy poznańskiej zlodowacenia wisły na dwóch stanowiskach terenowych (Przeszkoda i Obórki), zlokalizowanych w północnej części Pojezierza Dobrzyńskiego. Podczas ostatniego zlodowacenia obszar ten był pokryty lobem lodowcowym Wisły, którego rozwój był najprawdopodobniej determinowany przez wiślany strumień lodowy. W rekonstrukcji procesów formowania glin oraz mechanizmów ruchu lodu została zastosowana kompleksowa analiza glin, w tym: cech sedymentacyjnych, uziarnienia, składu petrograficznego, orientacji dłuższej osi głazików oraz analiza mikromorfologiczna. Analizowane gliny są masywne i warstwowane. Badania sugerują występowanie złożonych i czasowo zmiennych warunków pod lobem Wisły, prawdopodobnie spowodowanych przez fluktuacje ciśnienia wód subglacjalnych. Ruch lodu był wynikiem kombinacji deformacji podłoża i poślizgu bazalnego.

EN

Sedimentological analyses were performed on glacial till of the Weichselian glaciation in two field sites (Przeszkoda and Obórki) which are located in northern part of the Dobrzyń Lakeland. During the last glaciation this area was covered by the Vistula ice lobe which development has been determined by the Vistula Ice Stream. A multi-proxy approach including a study of sedimentary features, grain size, petrographic composition, till fabric and till micromorphology was used in reconstruction of till formation and ice movement mechanisms. Analysed tills are massive and stratified. We suggest existing of complex and temporally variable conditions under the Vistula ice lobe, probably caused by subglacial water fluctuations. Ice movement was caused by a combination of bed deformation and basal sliding.

3

Przetrwałe moreny czołowe na NW skłonie Garbu Lubawskiego : struktura i mechanizmy formowania

Tylmann K., Wysota W., Piotrowski J. A.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

143--157

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań litofacjalnych i strukturalnych osadów budujących przetrwałe moreny czołowe na NW skłonie Garbu Lubawskiego. Uzyskane rezultaty wskazują na złożoną genezę badanych wzgórz oraz na wyraźne cechy świadczące o ich przetrwałości. Zaproponowano modele genetyczne dla analizowanych form, prezentujące główne etapy ich formowania oraz mechanizmy sprzyjające ich zachowaniu w strefie subglacjalnej. Analiza budowy badanych form sugeruje ich „palimpsestowy” charakter oraz możliwy wpływ wieloletniej zmarzliny na procesy przetrwania wzgórz pod ostatnim lądolodem skandynawskim.

EN

This article presents the results of lithofacies and structural studies of deposits in the palimpsest terminal moraines on the NW slope of Lubawa Upland. The results document a complex origin of these hills and some distinct features suggesting their palimpsest nature. We propose genetic models highlighting the main stages of their formation as well as the mechanisms of their preservation in the subglacial system. The inner structure of the hills suggests a crucial role of permafrost in preservation protecting the hills from erosion under the last Scandinavian Ice Sheet.

4

Rekonstrukcja drenażu subglacjalnego lodowca Werenskiolda (SW Spitsbergen) na podstawie modelowania numerycznego

Piechota A. M., Sitek S., Ignatiuk D., Piotrowski J. A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 451 Hydrogeologia z. 13

191--201

PL

W niniejszej pracy autorzy przedstawiają próbę rekonstrukcji drenażu subglacjalnego lodowca Werenskiolda na podstawie modelowania numerycznego w programie FEFLOW v. 6.0. Obszar modelu numerycznego obejmuje 36,2 km2 basenu politermalnego lodowca, z czego 75% wypełnia lód (27,1 km2). Bazując na badaniach przeprowadzonych w latach 2009–2011 na lodowcu Werenskiolda, podjęto próbę zastosowania modelowania przepływu dla odzwierciedlenia drenażu subglacjalnego w warstwie osadów moreny dennej i stropowej części skał podłoża. Na przedpolu oraz w jego strefie czołowej założono za Replewską-Pękalową (2004) występowanie wieloletniej zmarzliny i warstwy czynnej o miąższości do 2 m. Celem badań była próba określenia rozkładu dróg przepływu, ciśnienia pod lodowcem i na jego przedpolu. Rozkład przestrzenny ciśnienia i dróg przepływu wód pod lodowcem zależy od jego geometrii (miąższości), warunków termicznych, wielkości zasilania wodami ablacyjnymi i opadowymi oraz parametrów hydrogeologicznych podłoża. Wielkość wód przepływających przez warstwę wodonośną pod lodowcem i na jego przedpolu w okresie ablacyjnym została wymodelowana na 4624 m3/d, co stanowi ok. 8% sezonowych wód ablacyjnych i opadowych (z tego ok. 5% przepływa w osadach pod stopą lodowca). Pozostałe 92% wód ablacyjnych i opadowych jest transportowana turbulentnie systemem kanałów drenażu in- i subglacjalnego.

EN

The paper attempts to describe subglacial drainage of the Werenskiold Glacier based on numerical modelling using FEFLOW software version 6.0. The model covers 36.2 km2 of a polythermal glacier basin, 75% of which is filled with ice (27.1 km2). Numerical modelling was preceded by field research carried out on Werenskiold during the summers of 2009–2011. The model illustrates the subglacial drainage in a ground moraine layer and the top of the bedrock. Permafrost and active layer of a maximum thickness of 2 m under the glacier snout and in its forefield were assumed (Replewska-Pękalowa, 2004). The aim of this study was to obtain the subglacial groundwater flow field and the spatial distribution of hydraulic pressures beneath the glacier and in its forefield. The spatial distribution of hydraulic pressure and groundwater flow paths beneath the glacier are controlled by its geometry (thickness), thermal conditions, the amount of ablation and rainfall water, and the hydrogeological parameters of the bed. The water flux in the ablation season in the aquifer under the glacier and in its forefield was estimated at 4624 m3/day, what corresponds to 8% of the seasonal ablation water and rainfall (5% of which drains through the sediments under the glacier). The remaining 92% of the ablation water is evacuated through in- and subglacial channel system.

5

Drenaż subglacjalny lądolodu skandynawskiego (Polska NW) w świetle modelowania numerycznego

Piechota A. M., Piotrowski J. A.

Landform Analysis

|

2010

|

Vol. 13

91-106

PL

W niniejszym artykule autorzy przedstawiają wyniki badań nad drenażem subglacjalnym lądolodu skandynawskiego podczas maksymalnego postoju w fazie poznańskiej i pomorskiej vistulianu w Polsce NW. Podczas numerycznychsymulacji dwuwymiarowychi trójwymiarowychprzepływu wód podziemnychpod lądolodem stwierdzono, że tworzyły się znaczne nadwyżki wód subglacjalnychna kontakcie lód-podłoże. Zaledwie od około 15-25% wód subglacjalnychbyło w stanie wpłynąć pod stopę lądolodu jako wody podziemne. W symulacjachdla warunków ustalonychwody te wpływały na głębokość około 220 m, często nie przekraczając jednak wartości 100 m, osiągając średnie prędkości około 110 m/rok.

EN

Here we present the results of research on subglacial drainage of Scandinavian Ice Sheet during Poznan and Pomeranian phases of Weichelian glaciation in NW Poland. On the basis of two- and three-dimensional numerical simulation of groundwater flow under the ice sheet it is suggested that a surplus of subglacial water at the ice-bed interface occurred. Only about 15–25% of subglacial water had been able to drain through the bed as groundwater. In steady-state simulations, this water penetrated the bed to the depth of approximately 220 m but often not exceeding the value of 100 m, and reached an average flow velocity of approximately 110 m/year.

6

Drenaż subglacjalny i jego wpływ na dynamikę lobu Odry zlodowacenia wisły

Hermanowski P., Piotrowski J. A.

Przegląd Geologiczny

|

2009

|

Vol. 57, nr 6

504-504

EN

In this paper we have analyzed the influence of the Weichselian ice sheet advance on the groundwater system in the Odra lobe area using hydrogeological numerical modelling performed with the finite difference method. The results indicate entire re-organization of the groundwater system in relation to non-glacial times mainly affecting the flow directions, velocities and fluxes. The re-organization of groundwater flow was caused by the pressure gradient imposed by the sloping ice sheet surface especially obvious under the ice margin and some distance in front of it. Simulated groundwater flow velocities are significantly higher than the present velocities in that area while the major groundwater flow direction is to the south, i.e. opposite to the present direction. Coupling the simulation results with assumed basal melting rate suggests that only a small fraction of basal meltwater [~24%) could have drained through the bed. The surplus water likely accumulated at the ice/bed interface facilitating faster ice flow of the Odra lobe due to enhanced basal sliding and bed deformation.