W poszukiwaniu oszczędności coraz więcej osób spogląda w stronę oświetlenia opartego na technologii LED. Tego typu źródła nie dość, że są oszczędne to jeszcze przewyższają trwałością tradycyjne żarówki i świetlówki. Te drugie są coraz częściej wycofywane ze względu na zawartość szkodliwych oparów rtęci, które stwarzają ryzyko zatrucia w przypadku rozbicia. Popularność oświetlenia LED sprawia, że coraz więcej osób decyduje się na samodzielny montaż takiego systemu. Jest to możliwe, ponieważ w większości przypadków moduły zasilane są bezpiecznym napięciem 12 V.
Niniejszy artykuł stanowi opis działalności Koła Naukowego Konstruktorów Pojazdów, w którego działaniach wykorzystywane są nowoczesne narzędzia pracy zdalnej. Dzięki takiemu podejściu, możliwe staje się wyeliminowanie niedogodnień, z którymi borykano się stosując standardowe, starsze podejście do realizacji zadań projektowych w jednostkach badawczo-rozwojowych. Podane przykłady ilustrują, w jaki sposób powszechny obecnie dostęp do sieci internetowej służy poprawie sposobu prowadzenia projektu, rozliczania go, a także integracji pomiędzy poszczególnymi członkami grup zadaniowych, które występują w ramach projektu. Ponadto, ukazano możliwości prowadzenia edukacji za pośrednictwem serwisów internetowych, gdzie wiedzę przekazuje się w sposób rzetelny, ale jednocześnie łatwy do przyswojenia.
EN
Present article describes activities and projects conducted by Vehicles Designers Scientific Circle in a manner of use remote work tools. First sections concern of already finished projects – designing two vehicles – one driven by electric motor and the other powered by compressed air. Both cars were built in May 2016 and participated in international competitions, correspondingly Shell Eco-marathon Le Mans and Aventics Pneumobile. Next paragraph shows difficulties that occur when students try to do tasks like an employee – first and most important issue is the lack of time to attend to a meeting with your team for designing purposes. There are several more problems, which can be solved by using modern remote applications, such as Google Drive, Facebook or YouTube. Use of Google Drive reduces time needed for managing all files of the project, from 3d geometry files, to spreadsheets for lifetime of the project and finance overview. When using Facebook, communication is almost instant, so project team members can actually react just in time for changes or any delays in implementation of the ideas of the project. On YouTube, there are posted videos, which explain basic processes of manufacturing. Thanks to free access and wide range, posted videos can achieve many people around the country, and even world, and give them a chance to learn how manufacturing looks like.
W artykule omówiono nowoczesne materiały kompozytowe, ich podział, budowę oraz obszary zastosowań. Opisano możliwości ich obróbki i jej problematykę, ze szczególnym uwzględnieniem metod ściernych. Zaprezentowano efekty, jakie można uzyskać w procesie przecinania strunowego wybranych kompozytów oraz przedstawiono zagadnienie temperatury w strefie cięcia.
EN
In these article modern composite materials, their division, construction and area of application were described. The possibilities and problems of machining the composite materials with particular emphasis on abrasive methods were described. Effects that can be obtained in diamond wire cutting of selected composites were introduced. Furthermore, temperature aspect in the cutting zone was presented.
Ze względów bezpieczeństwa każda instalacja elektryczna, z której korzystamy, powinna być wyposażona w wyłącznik różnicowoprądowy. Dzięki wykrywaniu minimalnych prądów upływu, powstałych na przykład wskutek drobnych uszkodzeń izolacji, urządzenie to odłącza niebezpieczne napięcie, chroniąc użytkownika przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, a nawet śmiercią.
W literaturze brakuje jednoznacznej oceny skuteczności procesu ozonowania katalitycznego na tlenkach metali, w tym dwutlenku manganu. Część prac zaprzecza kata-litycznej roli tlenków metali, natomiast inne ją potwierdzają. Z tego względu przeprowadzono porównawcze badania skuteczności ozonowania katalitycznego z udziałem dwutlenku manganu i ozonowania klasycznego. Związkiem poddawanym degradacji był 2-chloro-4-nitrofenolu (CNP). Zarówno obecność atomu chloru, jak i grupy nitrowej w pierścieniu aromatycznym tego związku skutkuje jego wysoką odpornością na degradację. Zbuforowany roztwór modelowy zawierający CNP w ilości 25 g/m3 poddawano ozonowaniu w reaktorze przez 20 min (próbki pobierano do 60. minuty reakcji), przy różnych wartościach pH, zarówno przy braku, jak i w obecności dwutlenku manganu w postaci suspensji. Wykazano, że CNP ulegał degradacji (maks. 40%) zarówno w procesie klasycznego, jak i katalitycznego ozonowania, przy czym skuteczność tego ostatniego była wyraźnie większa przy pH=7 niż przy pH=8. Ponadto stwierdzono, że degradacja CNP praktycznie ustawała po zakończeniu dawkowania ozonu, gdyż nie odnotowano dalszego ubytku CNP w czasie.
EN
Available literature provides inconclusive assessment of efficacy of metal oxide assisted (manganese dioxide including) ozonation process. Some study results negate catalytic role of metal oxides, while other research confirms it. Therefore, comparative studies assessing efficacy of manganese dioxide assisted catalytic ozonation and of a standard procedure were performed. 2-chloro-4-nitrophenyl (CNP) was chosen for the experiments. Both chlorine atom and nitro group in aromatic ring of the compound determine its high resistance to degradation. Buffered, CNP-containing (25 g/m3) model solution was ozonated in the reactor for 20 min (samples withdrawn up to 60 min) at varied pH and with or without manganese dioxide in suspension. It was demonstrated that CNP was degraded (up to 40%), both in standard and catalytic ozonation, while the efficacy of the latter was insignificantly higher at pH=7 than pH=8. Additionally, CNP degradation was demonstrated to cease when ozone dosing stopped. No further time-dependent CNP depletion was observed.
W pracy dokonano oceny ilości formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy powstających w reakcji dwutlenku chloru z wodnym roztworem dimetyloaminy. Zbadano również wpływ potencjalnych produktów utlenienia dimetyloaminy na potencjał tworzenia N-nitrozodimetyloaminy podczas procesu utleniania dwutlenkiem chloru. Wykazano, że di-metyloamina jest prekursorem co najmniej dwóch ubocznych produktów utleniania (formaldehyd i N-nitrozodimetyloamina), których zawartość jest regulowana w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Zestawienie konwersji molowych dimetyloaminy do formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy z ich wartościami dopuszczalnymi w wodzie wskazuje, że N-nitrozodimetyloamina jest znacznie groźniejszym ubocznym produktem reakcji dwutlenku chloru z dimetyloaminą. Stwierdzona obecność dimetyloaminy w wodzie z Warty (5÷6 mg/m3) wskazuje na potencjalne niebezpieczeństwo powstawania formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy podczas stosowania w technologii oczyszczania wody silnych utleniaczy, takich jak dwutlenek chloru. Należy podkreślić, że procesy oczyszczania wody mogą wpływać na zawartość dimetyloaminy, a tym samym zwiększać bądź zmniejszać ryzyko tworzenia się obu produktów ubocznych utleniania.
EN
The quantities of formaldehyde (FA) and N-nitrosodimethylamine (NDMA) generated in the reaction of chlorine dioxide with the aqueous solution of dimethylamine (DMA) were assessed. Consideration was also given to the problem of how the DMA oxidation products may affect the potential of NDMA formation in the course of the chlorine dioxide oxidation process. It has been demonstrated that DMA is a precursor to at least two oxidation by-products (FA and NDMA), whose concentrations in the water intended for human consumption are subject to regulations. The comparison of molar conversions of DMA to FA and NDMA with their permissible values for water shows that of the two by-products NDMA is far more hazardous. The presence of DMA detected in the Warta river water (5 to 6 mg/m3) suggests potential risk that FA and NDMA will form when the treatment train involves strong oxidizers such as chlorine dioxide. It is essential to note that the treatment process applied impacts on the DMA content of the water, and thus increases or reduces the risk of generating both the oxidation by-products.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Kategoria definiowana jako "Instalacje oświetleniowe o wysokim stopniu szczelności, dla surowych warunków otoczenia" zawiera w sobie wiele różnych praktycznych aplikacji. Głównym zadaniem jest określenie, który rodzaj instalacji może zostać wykonany w prosty i szybki sposób, zapewniając przy tym właściwe działanie. Taki system musi być łatwy do przyłączenia w odpowiedni sposób pomimo deszczu, wiatru, zimna, zanieczyszczeń i słabego oświetlenia, które można spotkać w miejscu montażu. Wbrew dochodzącej do tego presji czasowej wykonana aplikacja musi gwarantować bezpieczeństwo i pewność działania.
N-nitrozodimetyloamina (NDMA), z uwagi na właściwości kancerogenne i mutagenne jest jednym z najbardziej niebezpiecznych ubocznych produktów utleniania domieszek wody. Za tworzenie się NDMA podczas oczyszczania wody wydaje się być odpowiedzialne głównie chloraminowanie wody, jednakże mechanizm powstawania tego związku nie został w pełni wyjaśniony. W pracy podjęto próbę wyjaśnienia mechanizmu powstawania NDMA w reakcji dimetyloaminy (DMA) z nadmanganianem potasu lub ozonem. Wykazano, że w przypadku zastosowania tych utleniaczy reakcja nitrozowania DMA jest katalizowana dwutlenkiem manganu tworzącym się jako produkt redukcji KMnO4 lub obecnością dodanego MnO2 w środowisku działania ozonu. Stwierdzono, że dwutlenek manganu w postaci zawiesin, powstający jako produkt reakcji DMA z nadmanganianem potasu, był niezbędny do tworzenia się NDMA w tej reakcji. NDMA tworzył się również w wyniku reakcji DMA z azotynami i azotanami w obecności MnO2, nawet przy pH=8,25, bardzo odległym od optymalnego pH reakcji bezpośredniego nitrozowania DMA (3,0÷3,5). Obecność dwutlenku manganu w postaci zawiesin podczas ozonowania wody zawierającej DMA wyraźnie zwiększyła jej konwersję do NDMA. Efekt ten wystąpił również w przypadku obecności azotynów w mieszanie reakcyjnej. Otrzymane wyniki wskazują na potencjalny wpływ zarówno MnO2 w postaci zawiesin, jak i MnO2 w katalitycznych złożach filtracyjnych na powstawanie NDMA w wodzie.
EN
Owing to its carcinogenic and mutagenic properties, N-nitrosodimethylamine (NDMA) has been classified into the group of the most hazardous and undesired by-products that form during oxidation of water pollutants. Although chloramination seems to be the principal contributor to the formation of NDMA in the water being treated, the underlying mechanism is still far from being well understood. In this paper an explanation is proposed for the mechanism governing the formation of NDMA in the reaction of DMA with potassium permanganate or ozone. It has been demonstrated that when use is made of these oxidants, the reaction of DMA nitrosation is catalyzed either by the manganese dioxide that forms as the product of KMnO4 reduction, or by the MnO2 added to the water being ozonized. The manganese dioxide suspension, a product of the reaction of DMA with potassium permanganate, was found to be indispensable for the formation of NDMA in this reaction. It has been observed that NDMA also formed during the reaction of DMA with nitrites and nitrates in the presence of MnO2 even at the pH of 8.25, which is noticeably higher than the optimal value of 3.0-3.5 for the direct nitrosation of DMA. The presence of the MnO2 suspension during ozonation of DMA-containing water evidently increased the conversion of DMA to NDMA. The same was found to occur when nitrites were present in the reaction mixture. The results obtained substantiate the potential influence of MnO2 (regardless of whether added in the form of suspension, or when present in the catalytic filter beds) on the formation of NDMA in the water.
Wykazano, że ozonowanie wodnych roztworów dimetyloaminy (DMA) prowadzi do tworzenia się N-nitrozodimetyloaminy (NDMA). Wydajność reakcji jest niska (promile w stosunku do wyjściowego stężenia DMA) i wzrasta wraz ze wzrostem pH. Innymi parametrami wpływającymi na wydajność reakcji są czas kontaktu, stosunek molowy ozonu do DMA i obecność akceptorów wolnych rodników. Dane literaturowe oraz wykryte produkty ozonowania DMA wskazują, że tworzenie się nitrozoaminy może być skutkiem reakcji nitrozowania dimetyloaminy przez azotyny, jakkolwiek nie można wykluczyć możliwości nitrozowania DMA przez inne związki nitrozujące. Reakcja ta może mieć istotne znaczenie w technologii oczyszczania wody przy założeniu obecności DMA w wodzie surowej na poziomie stężeń powyżej kilkudziesięciu ppb.
EN
It has been demonstrated that the ozonation of dimethylamine (DMA) containing aqueous solutions gives rise to the formation of nitrosodimethylamine (NDMA). The yield of the reaction is low (per mille in relation to the initial DMA concentration) and increases with the pH; other contributory factors in the reaction yield being contact time, ozone/DMA molar ratio and the presence of scavengers. Literature data, as well as the detected products of DMA ozonation, suggest that the formation of nitrosamine should be attributed to the nitrozation of DMA with nitrites, although the potentiality for the nitrozation of DMA with other nitrozing compounds cannot be excluded. The reaction can be of major significance for the technology of water treatment, provided that the concentration of the DMA in raw water does not exceed several dozen ppb.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Sufficient conditions for commutativity of rings are proved. They generalize or are related to certain old results due to I. N. Herstein and others, see [1] and [5].
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
WinCan is new software designed specifically for companies working in the water and sewage area. It effectively helps to manage the technical aspects of the installation and renovation processes, follow the work progress and create well organized archives. The author presents how the system can effectively be used by both small companies and big institutions and what are the various ways of its application.
Zaawansowane metody utleniania (ang. AOPs), takie jak O3/H2O2, UV/O3 i UV/H2O2, oparte są na reakcji wytwarzania wolnych rodników hydroksylowych, które są silniejszymi utleniaczami niż ozon cząsteczkowy, jednak nie działają selektywnie. Ozon jest wysoce selektywnym utleniaczem, niestety jego rozpuszczalność w wodzie jest niska (ok. 20 gO3/m3). Ponadto ulega szybkiemu rozpadowi w wyniku reakcji ze związkami obecnymi w wodzie. W artykule przedstawiono rezultaty uzyskane dla systemów ozonowania dwufazowego typu ciecz-ciecz oraz ciecz-ciało stałe w obecności faz perfluorowanych, takich jak preparat Fluorinert (FC 40) i tlenek glinu modyfikowany kwasem perfluoroheptanokarboksylowym (PFOA). Te fazy niepolarne mają zdolność do rozpuszczania ozonu, a tym samym do podwyższania jego stabilności, co w rezultacie daje wysoki stopień degradacji organicznych zanieczyszczeń wody. W badaniach określono efektywność systemu dwufazowego ciecz-ciecz w obecności ciekłych perfluorowanych węglowodorów dla atrazyny i kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego (2,4-D). Podczas badań nad usuwaniem tych związków z wody uzyskano skuteczność 87% dla atrazyny i 65% dla 2,4-D w układzie dwufazowym, natomiast podczas ozonowania klasycznego stopień eliminacji tych związków wynosił odpowiednio 56% i 12%. Zastosowanie ozonowania dwufazowego ciecz-ciało stałe w obecności PFOA w procesie usuwania węglowodorów aromatycznych (toluen, chlorobenzen, kumen) z wody spowodowało wzrost stopnia rozkładu tych związków o 24÷43%, w porównaniu z ozonowaniem klasycznym. Ozonowanie dwufazowe ciecz-ciało stałe pozwoliło także na znaczny wzrost destrukcji eterów w wodzie. W wyniku ozonowania w systemie PFOA/O3 uzyskano 114%, 57%, 60% i 151% wzrost efektywności utleniania odpowiednio dla MTBE (eter tert-butylometylowy), DIPE (eter diizopropylowy), ETBE (eter tert-butyloetylowy) i TAME (eter tert-amylometylowy), w porównaniu z ozonowaniem metodą klasyczną.
EN
Advanced oxidation processes (AOPs) such as O3/H2O2, UV/O3 or UV/H2O2 involve the generation of hydroxyl radicals, which are more powerful than molecular ozone but not as selective. O3 is a highly selective oxidant. Unfortunately, the solubility of molecular ozone in water is low (about 20 g/m3). Moreover, it is quickly decomposed by the various substances present in aqueous solutions. These factors have a significant impact on the reactivity of ozone in water. This paper presents the results of two-phase liquid-liquid and liquid-solid ozonation in the presence of perfluorinated phases such as Fluorinert products (FC 40) and perfluorooctylalumina (PFOA). These non-polar phases are considered to be capable of solubilising ozone and therefore enhancing its stability, resulting in the high degradation rates of the organic contaminants present in water. The efficiency of two-phase liquid-liquid ozonation in the presence of liquid perfluorinated hydrocarbons was examined for atrazine and 2,4-dichlorophenoxyacetic acid (2,4-D). 87% and 65% degradation of atrazine and 2,4-D was obtained after two-phase ozonation. Ozonation alone resulted in only 56% and 12% degradation efficiency for atrazine and 2,4-D, respectively. The application of two-phase liquid-solid ozonation in the presence of PFOA in the process of aromatic hydrocarbons (toluene, chlorobenzene, cumene) removal from water resulted in a 24 to 43% increase of ozonation efficiency compared to ozonation alone. The two-phase liquid-solid ozonation allowed also for a significant increase in the destruction of ethers in water. The use of the PFOA/O3 system increased the removal of MTBE (methyl tert-butyl ether), DIPE (isopropyl ether), ETBE (tert-butyl ethyl ether) and TAME (tert-amyl methyl ether) from water by 114%, 57%, 60% and 151%, respectively, as compared to ozonation alone.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
As a continuation of our earlier research, the paper reports progress in the study on improvement of 3-chloro-4-(dichloromethyl)-5-hydroxy-2(5H)-furanone (MX) determination in water. In particular, the effect achieved as results of modification of MX with butyl alcohols (n-butanol, isobutanol, sec-butanol and tert-butanol) is reported. Sec-bu-tanol derivatization permits separation of MX enantiomers in the form of diastereo-isomers. Isobutanol derivatization leads to formation of sextet of fragmentation ions of high abundance, which can improve identification of MX in environmental samples.
PL
Prezentowane wyniki są kontynuacją działań w kierunku poprawy analizy 3-chloro-4-(dichlorometyIo)-5-hydroksy-2(5H)-furanonu (MX) w wodzie. Przedstawiono rezultaty zastosowania butanoli (n-butanolu, izobutanolu, sec-butanolu i tert-butanolu) w analizie MX. Derywatyzacja z zastosowaniem jec-butanolu pozwala na rozdzielanie enancjo-merów MX w postaci diastereoizomerów. Zastosowanie izobutanolu prowadzi do powstania sekstetu bardzo intensywnych jonów izotopowych, które mogą ułatwić identyfikację MX w próbkach środowiskowych.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono układ pomiarowy do wykrywania poruszających się małych obiek-tów ferromagnetycznych w obecności dużych, przemysłowych zakłóceń magnetycz-nych.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
An extremely potent mutagen, 3-chloro-4-(dichloromethyl)-5-hydroxy-2-(5H)-furano-ne (MX) is commonly present in chlorinated drinking water. Due to its high mutagenic activity and according to WHO guidelines its concentration should be controlled in drinking water. Determination of MX and related chlorohydroxyfuranones are difficult duetto ppt levels at which the compound usually exists in drinking water. Derivatization with 2-propanol is presented as a method which significantly lowers GC-MS detection level of MX. Suitability of 2-propylation for derivatization of other hydroxyfuranones (MBA, MCA and CMCF) is also shown.
PL
Związek o ekstremalnie wysokiej potencjalnej mutagenności znany w literaturze jako MX (3-chloro-4-(dichlorometylo)-5-hydroksy-2-(5H)-furanon) występuje powszechnie w chlorowanej wodzie pitnej. Z uwagi na wysoką aktywność mutagenną i zgodnie z zaleceniami WHO, jego stężenie w wodzie pitnej powinno być kontrolowane. Analiza MX i pokrewnych chlorohydroksyfuranonów jest trudna z powodu stężenia, na poziomię ppt, w jakim zazwyczaj występują one w wodzie wodociągowej. W niniejszej publikacji przedstawiono nową metodę derywatyzacji z zastosowaniem 2-propanolu wyraźnie obniżającą poziom detekcji MX za pomocą GC-MS. Ponadto przedstawiono przydatność tej metody do oznaczania innych hydroksyfuranonów tj. MBA, MCA i CMCF.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Propanols are proposed as derivatization reagents for the determination of 3-chloro-4(dichloromethyl)-5-hydroxy-2 (MX) - an extremely potent mutagen, commonly present in chlorinated drinking water. According to WHO guidelines and due to its high mutagenic activity MX concentration should be controlled in drinking waters. Determination of MX is difficult due to ng l(-1) levels at which the compound usually exists in drinking waters. Thus, there is a need for analytical procedures which improve detectability of the cormpound. The results of this work clearly show that propanols are much better derivatization reagents than commomly used methanol.
PL
W pracy omówiono zastosowanie alkoholi propylowych jako odczynników derywaty- zacyjnych stosowanych w oznaczaniu MX (3-chtoro-4(dichlorometylo)-5-hydroksy- 2(5l5-furanon) związku przejawiającego niezwykle wysoką aktywność mutagenną a występującego powszechnie w chlorowanych wodach wodociągowych. Ze względu na swoje właściwości i zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia stężenie MX w wodach pitnych winno być kontrolowane. Ponieważ związek ten występuje w wodach w stężeniach rzędu ppt (ng/1) analityczne procedury jego oznaczania są trudne i skomplikowane. Istnieje więc potrzeba wprowadzania nowych metod analitycznych poprawiających wykrywalność związku. Wyniki otrzymane w tej pracy wyraźnie świadczą, iż alkohole propylowe są lepszymi czynnikami derywatyzującymi niż powszechnie używany metanol.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.