Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

2 2019

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Wpływ infiltracji brzegowej na przekształcenie środowiska hydrogeochemicznego warstwy wodonośnej na przykładzie ujęcia Mosina-Krajkowo

Górski Józef, Dragon Krzysztof, Kruć Roksana

Technologia Wody

2019

Nr 3 (65)

24--31

W latach 1989-1990 w odwiercie Mosina-Krajkowo na stalowych elementach konstrukcyjnych niektórych odwiertów znajdujących się na galerii studni na wyższym tarasie zaobserwowano rozwój korozji siarkowo-wodorowej. Te procesy, katalizowane mikrobiologicznie, doprowadziły do szybkiej korozji i zatykania ekranów szybowych. W tej sytuacji niezbędne okazało się wykorzystanie do budowy odwiertu materiałów niemetalowych. Fakt, że siarkowodór, który nie występował na taką skalę w warunkach naturalnych, pojawił się w wodzie w niektórych studniach, potwierdzono w badaniach przeprowadzonych w latach 1996-1998. Badania te obejmowały dwuletnie analizy chemii wody z wybranych studni: studni tarasowej oraz ze studni położonych na równinie zalewowej i niektórych studniach obserwacyjnych. Badania wykazały znaczące stężenia siarkowodoru w czterech studniach badanych w barierze tarasowej położonej kilkaset metrów od rzeki oraz w obserwatorium zlokalizowanym ok. 250 m od rzeki. W kilku studniach studni zalewowej położonej 60÷80 m od rzeki siarkowodoru nie stwierdzono. Pojawienie się znacznych stężeń siarkowodoru może wiązać się z migracją materii organicznej z rzeki Warty do warstwy wodonośnej, co zostało potwierdzone badaniami mikrobiologicznymi, które wykazały obecność planktonu nawet w studniach zlokalizowanych kilkaset metrów od rzeki. Migracja materii organicznej występowała najczęściej wtedy, gdy wody rzeki stykały się z osadami gruboziarnistymi występującymi pod kilkumetrową warstwą drobnych osadów rzecznych. Warunki ułatwionej migracji materii organicznej wykazały badania wody ze studni na równinie zalewowej. Badania te wykazały, że wody rzeczne stykają się bezpośrednio z gruboziarnistymi złogami w strefie silnie rozwiniętego meandru, gdzie podczas regulacji rzeki do przeciwdziałania erozji bocznej wykorzystano ostrogi, co z kolei doprowadziło do rozwoju głębokiej erozji koryta rzeki. Podobne zjawisko może wystąpić także na innych odcinkach rzeki, ale należy założyć, że migracja miała miejsce głównie w początkowym okresie infiltracji, a później została ograniczona przez zatykanie koryta rzeki. Należy podkreślić, że zjawisko wzbogacania warstwy wodonośnej reaktywną materią organiczną, oprócz korozji siarczkowej, może sprzyjać rozwojowi autotroficznych procesów denitryfikacji. Z drugiej strony, proces ten, oprócz procesów utleniania siarczków, może przyczyniać się do niekorzystnych zmian jakości wody, obserwowanych w studni tarasowej w zakresie zawartości siarczanów, żelaza, manganu, a także twardości całkowitej.

In 1989-1990, at the Mosina-Krajkowo well field, the development of sulfur-hydrogen corrosion of steel structural elements of some wells situated on the higher terrace well gallery was found. These microbiologically catalyzed processes led to rapid corrosion and clogging of the well screens, and in this situation it was necessary to use non-metallic materials for the construction of the well. The fact that hydrogen sulphide appeared in water in some wells, which was not observed on such a scale in natural conditions, was confirmed by studies carried out in 1996-98. These studies included two-year analyzes of water chemistry from selected wells of the terrace well gallery as well as from wells located in flood plain and from some observation wells. The tests showed significant concentrations of hydrogen sulphide in the four wells tested in the terrace barrier situated several hundred meters from the river as well as in the observation well located approx. 250 m from the river. In several wells of the flood plain well gallery located 60-80 m from river the hydrogen sulphide, concentrations have not been found. The appearance of significant concentrations of hydrogen sulphide could be associated with the migration of organic matter from the Warta river into the aquifer, which was confirmed by microbiological tests that showed the presence of plankton remains even in wells located several hundred meters from the river. Migration of organic matter occurred, in particular, where river waters contacted with coarse-grained sediments occurring under a several-meter layer of fine river alluvial sediments. Conditions for the occurrence of facilitated migration of organic matter revealed water studies from the well gallery in flood plain. These studies showed the occurrence of contact of river waters with coarse deposits in the zone of strongly developed meander, where during the regulation of the river spurs were used to counteract the development of lateral erosion, which in turn led to the development of deep erosion of the river bed. A similar phenomenon could also develop on other sections of the river, but it should be assumed that the migration took place mainly in the initial period of launching the infiltration, and then this phenomenon was limited by development of river bed clogging. It should be emphasized that the phenomenon of enriching the aquifer with reactive organic matter, in addition to sulphide corrosion, may favor the development of autotrophic denitrification processes. On the other hand, this process, in addition to sulphide oxidation processes, may contribute to adverse changes in water quality observed in the terrace well gallery in the range of sulphates, iron, manganese and total hardness.

Farmaceutyki w wodach rzecznych oraz ich migracja do ujęć infiltracyjnych w Krajkowie

Kruć Roksana, Dragon Krzysztof, Górski Józef

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2019

nr 475, Hydrogeologia z. 16

109--116

W 2018 r. na ujęciu infiltracji brzegowej w Krajkowie wykonano oznaczenia farmaceutyków w wodach rzecznych i infiltracyjnych. Przeprowadzono trzy serie badań: w rzece Warcie, piezometrach i studniach usytuowanych w różnych odległościach od rzeki (38–250 m) oraz w studni promienistej z drenami zlokalizowanymi 5 m pod dnem rzeki. Łącznie analizie poddano 75 substancji, w tym antybiotyki, leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, psychotropowe, β-blokery oraz środki kontrastowe promieniowania X. Kilka spośród badanych parametrów, np. jomeprol czy jopromid, wykryto jedynie w wodach rzecznych. Najczęściej występującymi substancjami zarówno w wodach powierzchniowych, jak i infiltracyjnych były: karbamazepina, gabapentyna, tramadol, oksypurinol, flukonazol oraz lamotrygina. Najwyższe stężenia farmaceutyków wykryto w wodach powierzchniowych. Koncentracje te ulegały jednak redukcji na drodze przepływu z rzeki do studni i otworów obserwacyjnych. W studni promienistej i otworze zlokalizowanym w odległości 38 m od rzeki uzyskano niski stopień redukcji farmaceutyków w stosunku do rzeki. Wyższe stopnie redukcji osiągnięto w studniach położonych w odległości 64–82 m od rzeki. W otworze 78b/1s, oddalonym o 250 m, zachodziła stuprocentowa redukcja większości badanych substancji. Na podstawie badań ustalono, że najkorzystniejsza odległość, przy której należy lokalizować studnie ujęć infiltracji brzegowej, w kontekście usuwania mikrozanieczyszczeń wynosi 200 m, przy czym znaczne stopnie redukcji można uzyskać już w odległości 60–80 m.

In 2018, determination of pharmaceuticals in river and infiltration water was carried out at a riverbank filtration site in Krajkowo. Three sampling campaigns were conducted: in the Warta River, in wells located at different distances from the river (38–250 m), and in a horizontal well with drains located 5 m below the river bottom. In total, 75 substances were analyzed, including antibiotics, analgesics, anti-inflammatory, psychotropic drugs, β-blockers and X-ray contrast agents. Several of the tested substances, e.g. iomeprol and iopromide, were detected only in river water. The most common substances, both in surface and infiltration waters, were carbamazepine, gabapentin, tramadol, oxypurinol, fluconazole and lamotrigine. The highest concentrations of pharmaceutical were detected in surface water. However, these concentrations were reduced by the flow path. The horizontal well and the observation well located close to the river are characterized by a low reduction of pharmaceuticals. Higher removal rates were achieved in wells located at a distance of 64–82 m. At point 78b/1s, located 250 m away, there is a 100% reduction of most of tested parameters. Based on the research, it was found that the most favourable distance at which the riverbank filtration wells should be located, is more than 200 m: however, significant removal rates can already be obtained at a distance of 60–80 m.