Energy consumption depends strongly on weather conditions. Thus, to formulate energy-related policy goals, it is crucial to monitor changes related to the heating degree days (HDD) and cooling degree days (CDD) – widely applied indicators of climate change. The study investigated the impact that climate change (global warming) exerted on the number of HDD and CDD, as well as the weather-related final energy consumption of the European households (EU-27 and Norway), based on data derived from Eurostat for the period 1979-2021. The results indicate that the changes in HDD and CDD constituted non-linear functions of the country’s average temperature, with the largest percentage changes observed in the warmest (in the case of HDD) and the coldest (in the case of CDD) portion of European countries. As indicated by estimations based on first-difference linear regression models, climate change has contributed so far to the net decrease in weather-related energy consumption of households.
PL
Zużycie energii jest silnie uzależnione od warunków pogodowych. Z tego względu, w celu kształtowania polityki energetycznej kluczowego znaczenia nabiera obserwacja zmian w zakresie stopniodni ogrzewania (HDD) i stopniodni chłodzenia (CDD), powszechnie wykorzystywanych wskaźników zmian klimatycznych. Przedmiotem badania był wpływ zmian klimatycznych (globalnego ocieplenia) na liczbę HDD i CDD, jak również oszacowanie wpływu tych zmian na uwarunkowane pogodowo zużycie energii przez europejskie gospodarstwa domowe (w UE-27 i Norwegii), na podstawie danych Eurostat z lat 1979-2021. Badanie wykazało, iż zmiany HDD i CDD stanowią nieliniowe funkcje przeciętnej temperatury powietrza, a największe zmiany w ujęciu procentowym zaobserwowano w najcieplejszych (w przypadku HDD) i najzimniejszych (w przypadku CDD) regionach UE. Jak wykazały estymacje oparte na indywidualnych regresjach liniowych na pierwszych różnicach zmiennych, zmiany klimatyczne przyczyniły się dotychczas do zmniejszenia uwarunkowanego pogodowo zużycia energii przez europejskie gospodarstwa domowe.
The article addresses the topic of road safety. The objective of the research was to assess road accidents caused by voivodships. The analysis took account of the socio-economic differences in the voivodships, which deter-mine the unit costs of fatalities and injuries. A descriptive analysis is given to show the dynamics of changes in the years 2014-2021 in the voivodships and how different factors influenced change. The article analyses the relation between road safety and the region’s socio-economic development. Data availability determined the time series applied. As we know from research, accidents fall in relation to the (demographic) density of improved roads. Accidents increase, however, in relation to the density of population and GDP per capita. These relations take the opposite direction if the (demographic) fatality rate or accident severity rate (fatalities per 100 accidents) is the dependent variable. Socio-economic losses were estimated using Statistics Poland data. To value the unit costs of road accidents, the PANDORA method was used. The analysis helped to group the voivodships for their highest and lowest socio-economic costs of road accidents with a special focus on the unit costs of road deaths. The originality of the research is related to the updated voivodship level research.
PL
W artykule podjęta została problematyka bezpieczeństwa ruchu drogowego (brd). Zmniejszenie liczby ofiar rannych i śmiertelnych w wypadkach drogowych wpisuje się w cel Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju. Celem prac badawczych była ocena przyczyn wypadków drogowych w podziale na województwa. Analiza była prowadzona w kontekście zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego, który determinuje koszty jednostkowe ofiar śmiertelnych i rannych w poszczególnych województwach. W opracowaniu zawarta została analiza opisowa, dzięki której ukazana została dynamika zmian w latach 2014-2021 w województwach oraz przedstawione zostały zmiany względem różnych czynników. W artykule przeprowadzona została analiza zależności brd od rozwoju społeczno-gospodarczego województw. Szereg czasowy determinowany był dostępnością danych. Z badań wynika, że wraz z gęstością (demograficzną) dróg o ulepszonej nawierzchni spada liczba wypadków. Natomiast wraz z gęstością zaludnienia i PKB na mieszkańca liczba wypadków rośnie. Zależności mają odwrotny kierunek, jeżeli za zmienną zależną przyjęty został wskaźnik (demo-graficzny) śmiertelności lub wskaźnik ciężkości wypadków (ofiar śmiertelnych na 100 wypadków). Analizowane w artykule straty społeczno-ekonomiczne, należące do pośrednich skutków wypadków drogowych i oparte na kosztach utraconej produkcji w wyniku przedwczesnej śmierci albo niezdolności do pracy osób rannych z powodu wypadku, zostały oszacowane na podstawie danych GUS. W wycenie kosztów jednostkowych zdarzeń drogowych skorzystano z metody PANDORA. Analiza pozwoliła na pogrupowanie województw z punktu widzenia generowania najwyższych i najniższych kosztów społeczno-ekonomicznych wypadków drogowych ze zwróceniem szczególnej uwagi na koszty jednostkowe ofiar śmiertelnych. Oryginalność wyników badań odnosi się uaktualnienia badań na poziomie województw.
The objective of the research was to assess how selected factors influence road safety in Poland's poviats. To that end, an analysis was conducted of road accident determinants and effects in the poviats in the years 2010-2019. The time horizon fits in with Goal 3.6. of Agenda 2030, which is to halve the number of global deaths and injuries from road traffic accidents by 2020. The article presents the analysis results for the following determinants: the rate of car ownership by poviat, poviat spending on transport and length of the road network, and quality of road infrastructure. The research problem was to establish which of the poviats are closest to achieving Goal 3.6. of Agenda 2030 and how likely it is, and, as a consequence, which of the poviats should step up their road safety policies to align them to the targets set out in the Agenda. To identify groups of poviats sharing similar characteristics, they were grouped using the k-means method. Five groups of poviats were identified and analeffecysed for how their road safety indicators changed between 2010 and 2019. The results of the analysis show that the highest fatality reduction (-40%) was achieved by urban poviats with the highest per capita spending on transport. The same poviats, however, have the highest increases in serious injuries (+30%). The analyses show that Polish poviats are still far from achieving Goal 3.6 of Agenda 2030. The research results presented in the article are original for the poviat level.
PL
Celem prac badawczych była ocena wpływu wybranych czynników na poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego w powiatach w Polsce. Dla osiągniecia tego celu wykonano analizę determinant i skutków wypadków drogowych w powiatach w latach 2010-2019. Przyjęty horyzont czasowy wpisuje się w cel 3.6. Agenda 2030, dotyczący zmniejszenia do 2020 roku o połowę liczby wszystkich ofiar rannych i śmiertelnych w wypadkach drogowych. W artykule przedstawiono wyniki analizy dla następujących determinant: stopień zmotoryzowania mieszkańców poszczególnych powiatów, wydatki budżetów powiatów na transport oraz długość sieci drogowej, uwzględniającej jakość infrastruktury drogowej. Problemem badawczym była odpowiedź na pytanie, które z powiatów były najbliżej realizacji celu 3.6. Agenda 2030 i jakie są w tym zakresie perspektywy, a w konsekwencji, dla jakich powiatów należy zintensyfikować działania naprawcze, zbliżające do celu Agenda. W celu identyfikacji grup powiatów o podobnej charakterystyce, przeprowadzono grupowanie metodą k-średnich. W rezultacie badania wyłoniono pięć grup powiatów, dla których wykonano analizy zmiany wskaźników bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2010-2019. Wyniki analizy wskazują, że naj-większą redukcję liczby ofiar śmiertelnych (-40%) osiągnęła grupa miast na prawach powiatu, które ponoszą największe wydatki na transport w przeliczeniu na mieszkańca. Jednocześnie jednak w tych powiatach odnotowano najwyższy wzrost liczby ofiar ciężko rannych (+30%). Wyniki analiz wskazują, że polskie powiaty są nadal daleko od osiągnięcia celu 3.6 Agenda 2030. Oryginalność wyników badań przedstawionych w artykule odnosi się do badania na poziomie powiatów.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.