Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Synteza kaprylanu n-oktylu w obecności różnych katalizatorów

Kulawska M., Organek M., Organek W., Michalec M.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 11

2319--2321

PL

Przeprowadzono syntezę kaprylanu n-oktylu i określono wpływ stężeń reagentów oraz temperatury na przebieg procesu w izotermicznym laboratoryjnym reaktorze półciągłym. Stosunek molowy alkoholu n-oktylowego do kwasu kaprylowego wynosił 2,5:1, 3:1, 5:1, 10:1. Temperaturę reakcji zmieniano w zakresie 393–453 K. Proces prowadzono w obecności katalizatorów i bez użycia katalizatora. Porównano aktywność różnych katalizatorów.

EN

n-Octyl caprylate was synthesized by esterification of caprylic acid with n-octanol in the presence of H2SO4, Ti(OBu) 4, H3PW12O40 and ion-exchange resins as catalysts or without any catalyst at 393–433 K and initial mole alc.-acid ratio 2.5–10. The acid catalysts gave the highest conversion of caprylic acid (above 98%) after 300 min. The Ti(OBu) 4 catalyst showed the least activity (93% after 600 min).

2

Metodyczne aspekty udziału sił powietrznych w ćwiczeniach wspomaganych komputerowo z wykorzystaniem systemu Joint Theater Level Simulation

Michalec M.

Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe

|

2014

|

nr 2 (35)

37--58

PL

W artykule przedstawiono zarówno ogólne możliwości interaktywnego systemu symulacyjnego JTLS, jak i szczegółowe w obszarze symulowania działań sił powietrznych w ćwiczeniach wspomaganych komputerowo. Zaprezentowano zasadnicze etapy procesu przygotowania, prowadzenia i omówienia ćwiczenia wspomaganego komputerowo. Na tym tle omówiono wybrane metodyczne aspekty wykorzystania systemu JTLS w symulacji działań sił powietrznych.

EN

The article presents the general possibility of interactive simulation system JTLS, and itemized in air force branch. The author describes the main phases of computer assisted exercise process. On this background the author features some extracted methodical aspects of using JTLS system in simulation of air force operations.

3

The impact of cattle and sheep grazing on grassland in Vel'ká Fatra National Park

Jendrisakova S., Kovacikova Z., Vargova V., Michalec M.

Journal of Water and Land Development

|

2011

|

no. 15

83-90

EN

The Vel'ká Fatra National Park (declared on 1 April 2002) is extending on an area of 40,371 ha and was established to protect well-preserved ecosystems. The Vel'ká Fatra (Greater Fatra) with the highest peak Ostredok (1592 m altitude) is a typical mountain territory and ranks among the highest mountain ranges in Slovakia. Grassland areas above the forest line ("hole" in Slovak) and highland relief are typical for Vel'ká Fatra where forests cover is 85% of the area. Large areas of grassland located on gently modelled ridges resulted from deforestation many centuries ago. The alpine meadows which are rich in rare plant communities cover the area of 2000 ha. In the past, these grasslands were used by cutting and grazing. Nowadays, the meadows are not mowed at all. The reasons are low numbers of ruminants in nearby farms, high cost and poor access roads that are eroded very much. Grazing with young cattle has been banned and consequently tall grasses expanded, swards thinned as well as avalanche risk increased. Currently, it is allowed to graze young cattle again, but farmers do not exploit this option very much. About 200 heifers and 2,500 sheep graze there, but only at the lowest areas of the mountains and for short periods of time. The grassland is dominated by Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. and also by very rapidly expanding Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop. indicating a prolonged period of abandonment.

PL

Park Narodowy Vel'ká Fatra ustanowiony 1 kwietnia 2002 r. dla ochrony dobrze zachowanych ekosystemów zajmuje powierzchnię 40 371 ha. Vel'ká Fatra (Większa Fatra) z najwyższym szczytem Ostredok (1592 m n.p.m.) jest typowym obszarem górskim i zalicza się do najwyższych grzbietów górskich Słowacji. Charakterystyczne dla parku są ekosystemy trawiaste położone powyżej linii lasów ("hole" w języku słowackim), porastających 85% obszaru i wysokogórskie ukształtowanie terenu. Rozległe obszary trawiaste, usytuowane na łagodnie uformowanych grzbietach, są wynikiem wylesiania, które miało miejsce wiele wieków temu. Alpejskie łąki, bogate w zespoły rzadkich roślin, pokrywają powierzchnię 2000 ha. W przeszłości były wykorzystywane jako użytki zielone. Obecnie łąki nie są koszone. Powodem jest niewielka liczba przeżuwaczy w okolicznych gospodarstwach, wysoki koszt i uciążliwy transport na silnie zerodowanych drogach. Zakazano wypasu młodego bydła. W konsekwencji rozwinęły się zespoły wysokich traw, ruń została przerzedzona i zwiększyło się ryzyko lawinowe. Obecnie zezwala się ponownie na wypas młodego bydła, ale rolnicy nie korzystają powszechnie z tej możliwości. Wypasa się tam jedynie 200 jałówek i 2500 owiec jedynie w najniżej położonych terenach górskich przez krótki okres. Zespoły trawiaste są zdominowane przez Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. i przez bardzo ekspansywne Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop., co wskazuje na wydłużony okres zaniechania użytkowania.

4

Microstructure of selective armours

Adamec N., Michalec M., Pálušová M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów / Politechnika Warszawska

|

2009

|

z. 3/75

5-12

EN

The aim of this paper is to evaluate generally known and recognized principles of identifying and comparing quantitative and qualitative parameters for the specification of properties of engineering materials with some properties of homogeneous armours. First of all we want to evaluate the shapes of the microstructure in the case of complex steel alloys in general and in the case of selected armours. Our next step will be the comparison of mechanical properties through the measuring of hardness and micro hardness. We also want to compare the results with the relevant table to conversion hardness to toughness during monitoring known requirements for the tenacity of homogeneous armours.

PL

Celem opracowania jest ocena ogólnie znanych i uznanych zasad identyfikacji i porównania ilościowych i jakościowych parametrów dla celów specyfikacji właściwości materiałów technicznych z niektórymi właściwościami jednorodnych zbrojeń. Po pierwsze, chcemy ocenić kształty mikrostruktury w przypadku złożonych stopów stali, ogólnie oraz w przypadku wybranych zbrojeń. Kolejnym krokiem będzie porównanie właściwości mechanicznych poprzez zmierzenie twardości i mikro-twardości. Chcemy również porównać wyniki z odpowiednią tabelą konwersji twardości na odporność na obciążenia dynamiczne w trakcie monitorowania znanych wymogów wytrzymałości jednorodnych zbrojeń na rozciąganie.

5

Phase structure and texture of electrodeposited InSn alloys on copper substrate

Ozga P., Świątek Z., Michalec M., Onderka B., Bonarski J.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2008

|

Vol. 53, iss. 1

307-315

EN

The In-Sn alloys are interesting as the materials used in the lead-free interconnection technology and as the replacement materials for toxic cadmium layers. This work investi gated the indium-tin layers electrodeposited from the complex citrate solutions. The citrate electrolytic baths are especially attractive as the non-toxic baths for the electrodeposition of alloys. The depositions were conducted in various hydrodynamic conditions by means of the rotatin g disc electrode technique (RDE). It was observed that the applied potential, hydrodynamic conditions, pH, composition of solution and additional organic compounds have a strong effect on the chemical composition, the phase structure and the texture of the electrodeposited layers. The phase equilibria in the Cu-In-Sn ternary system were calculated and the isopleths of the phase diagram were presented. The X-ray structural investigations of the thermal stability of the deposits on the copper substrate were carried out in the temperature range from 25 to 400°C.

PL

Stopy In-Sn są interesujące jako materiały dla technologii połączeń bezołowiowych oraz jako materiały zastępujące toksyczne warstwy kadmowe. W pracy badano warstwy indowo-cynowe osadzone z kompleksowych roztworów cytrynianowych. Kąpiele cytrynianowe są szczególnie atrakcyjne jako nietoksyczne kąpiele dla elektrolitycznego osadzania stopów. Osadzanie prowadzono w różnych warunkach hydrodynamicznych przy zastosowaniu wirującej elektrody dyskowej (WED). Stosowany potencjał, warunki hydrodynamiczne, pH, skład rorzworu i dodatki składników organicznych miały silny wpływ na skład chemiczny, strukturę fazową i teksturę osadzonych warstw. Obliczono równowagi fazowe w układzie Cu-In-Sn i przedstawiono izoplety diagramu fazowego. W zakresie 25 do 400°C przeprowadzono badania termicznej stabilności osadów na podkładzie miedzianym przy zastosowaniu strukturalnej analizy rentgenowskiej.

6

Study of correlation between contents of calcium and boron in the sward of long-term fertilizing experiments

Kopeć M., Michalec M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 3-4

335-341

EN

The results concerning correlation between the contents of calcium and boron in the sward were presented on the basis of two long-term fertilising experiments (2002-2005). The first experiment (Velka Luka) was set up in 1962 at Banska Bystrica, in Slovakia. It has been localised in the Zvolenska valley at the altitude of 350 m a.s.l. The other experiment (Czarny Potok), set up in 1968 has been situated near Krynica in the Beskid Sądecki Mts. at the altitude of 700 m a.s.l. Different doses of mineral fertilizers (NPK) were applied in both experiments, and the experiment at Velka Luka is based on component proportions in fertilizer doses whereas at Czarny Potok on nitrogen forms against unilateral fertilization. Limed series was initiated at Czamy Potok in 1985. Mineral treatment diversified meadow sward yields during the period of the experiments, led to changes in physico-chemical properties of soil and to forming specific botanical composition of the sward. In consequence there were multi-directional changes in the contents of calcium and boron caused by their different amounts removed with the yield and the different elements availability on individual objects. The correlation level between the contents of calcium and boron in the sward depended on the cut, the year of experiment and the effect of liming. In the conditions of meadow communities created under the influence of long-term fertilisation the positive proportional correlation between the contents of boron and calcium in the sward was observed.

PL

Na podstawie dwóch wieloletnich doświadczeń nawozowych przedstawiono wyniki badań dotyczące zależności zawartości wapnia i boru w runi łąkowej w latach 2002-2005. Doświadczenie pierwsze (Velka Luka) założono w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji w 1962 r. Jest ono zlokalizowane na terenie Zvolenskiej Kotliny, na wysokości 350 m n.p.m. Drugie doświadczenie (Czarny Potok) założone w 1968 r, jest zlokalizowane koło Krynicy w Beskidzie Sądeckim na wysokości 700 m n.p.m. W obu doświadczeniach stosowano różne dawki nawozów mineralnych (NPK), przy czym podstawą doświadczenia w Bańskiej Bystrzycy są proporcje składników w dawkach, a doświadczenia w Czamym Potoku formy azotu na tle nawożenia jednostronnego. W Czarnym Potoku wprowadzono w 1985 r. serię wapnowaną. Nawożenie mineralne różnicowało plony runi łąkowej w okresie doświadczeń, co prowadziło do zmian właściwości fizykochemicznych gleby i ukształtowania składu florystycznego runi. Konsekwencją są wielokierunkowe zmiany zawartości wapnia i boru w runi wywołane różną ich ilością odprowadzoną z plonem i różną zawartością tych pierwiastków w glebie spowodowaną zmianą właściwości fizykochemicznych gleby w poszczególnych obiektach pod wpływem nawożenia. Stopień zależności pomiędzy zawartością wapnia i boru w runi jest uwarunkowany pokosem, rokiem badań i wpływem wapnowania. W warunkach zbiorowisk łąkowych ukształtowanych wieloletnim nawożeniem stwierdzono dodatnią proporcjonalną zależność między zawartością boru i wapnia w runi.

7

Changes in trace metal concentrations in sward and soil in long- term fertilizer experiments. Part I. Plant material

Kopeć M., Michalec M., Gondek K., Mat'ušova K.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 3

241-249

EN

Chemical composition of the meadow sward from two long-term fertilizer experiments was studied. The first experiment (Velka Luka) was set up in 1962 at Banska Bystrica in Slovakia. It bas been 10calised in the Zvolenska dale (19°10' E; 48°37' N) at the altitude of 350 m a.s.l. The other experiment (Czarny Potok), set up in 1968 bas been situated in the Beskid Sądecki Mts. (20°54' E; 49°24' N) at the altitude of700 m a.s.l. Different doses of mineral fertilizers (NPK) were applied in both experiments, and the experiment at Velka Luka is based on component proportions in fertilizer doses whereas at Czarny Potok on nitrogen forms against unilateral fertilization. Limed series was initiated at Czarny Potok in 1985. The work presents changes in heavy metal concentrations in the meadow sward. Mineral treatment diversified meadow sward yields during the period of the experiments, led to changes in physico-chemical properties of soil and to forming specific botanical composition of the sward. In consequence there were multi-directional changes in heavy metal concentrations caused by their different amounts removed with the yield and different availability for specifically diversified biotopes on individual objects. Liming bad a significant effect on heavy metal concentrations in systematically fertilized sward. The contents of heavy metals in the sward depended on site abundance, whereas liming limited even by the several quantity of heavy metals removed with the sward yield. Despite a lack of yield response to liming, this measure should be treated as a rational element of microelement management and a way to reduce toxic effect of heavy metals. The low content of zinc and copper in the sward and their small amounts taken up testify a necessity to consider these elements in fertilization.

PL

W badaniach oceniano skład chemiczny runi łąkowej pochodzącej z dwóch długotrwałych doświadczeń nawozowych. Doświadczenie pierwsze (Velka Luka) założono w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji w 1962 r. na terenie Kotliny Zvolenskiej (19°10' E; 48°37' N), na wysokości 350 m n.p.m. Drugie doświadczenie (Czarny Potok) założone w 1968 r. w Beskidzie Sądeckim (20°54' E; 49°24' N) na wysokości 700 m n.p.m. W obu doświadczeniach stosowano zróżnicowane dawki nawozów mineralnych (NPK), przy czym podstawą doświadczenia pierwszego (Velka Luka) są proporcje składników w dawkach, a doświadczenia drugiego (Czarny Potok) formy azotu na tle nawożenia jednostronnego. W Czarnym Potoku wprowadzono w 1985 r. serię wapnowaną. Tematem pracy są zmiany zawartości metali ciężkich w runi łąkowej. Nawożenie mineralne różnicowało ilość plonów runi łąkowej w okresie trwania doświadczeń, prowadziło to do zmian właściwości fizykochemicznych gleby i ukształtowania składu botanicznego runi. Konsekwencją są wielokierunkowe zmiany zawartości metali ciężkich wywołane różną ich ilością odprowadzoną z plonem i różną przyswajalnością dla zróżnicowanych gatunkowo siedlisk w poszczególnych obiektach. Wapnowanie miało znaczący wpływ na zawartości metali ciężkich w runi systematycznie nawożonej. Zawartość metali w runi zależała od zasobności stanowiska, przy czym wapnowanie ograniczało nawet kilkukrotnie ilość pobranych metali ciężkich z plonem runi. Wapnowanie, nawet jeśli nie oddziałuje na ilość plonu runi, należy traktować jako racjonalny element gospodarowania mikroelementami na użytkach zielonych oraz zabieg ograniczający toksyczny wpływ metali ciężkich. Mała zawartość w runi oraz nieduże ilości pobranego cynku i miedzi świadczą o potrzebie uwzględnienia tych pierwiastków w nawożeniu.

8

Complex photoluminescence spectrum of Si nanostructures formed by the ion implantation and chemical etching

Świątek Z., Bonchyk A., Fodchuk I. M., Litvinchuk I. V., Baliga W., Michalec M., Guśpiel J.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2005

|

Vol. 50, iss. 2

445-455

EN

Photoluminescence spectroscopy, AFM and non-destructive X-ray diffraction methods were used to study photoluminescence mechanism in silicon nanostructure formed by chemical etching on the n+-type, (111)- oriented Si wafer with buried heavily damaged (BHD) thin layer. The BHG layer was produced by the phosphorous ion implantation followed by thermal treatment in nitrogen atmosphere. The final nanostructures were formed (on a half of the implanted and non-implanted areas only) by electroless chemical etching. Implanted and non-implanted areas of the Si wafer were used as standards to observe changes in near-surface layers of silicon crystal during the nanostructure formation. We show that the porous silicon thin film produced by the ion implantation and chemical etching exhibits a room temperature photoluminescence at 400 — 700nm, while the thin porous silicon layer obtained on unimplanted substrate at &tilde550 - 750nm. The model of structural changes in the near-surface layers of the Si wafer after applied technological processes as well as the mechanisms of the elementary bands in photoluminescence spectra are proposed.

PL

W badaniach mechanizmu fotoluminescencji nanostruktury krzemowej wytworzonej w procesie trawienia chemicznego płytki krzemowej typu n+ o orientacji (111) i posiadającej silnie zdefektowana warstwę „zagrzebaną”, wykorzystano spektroskopię fotoluminescencji, mikroskop sił atomowych oraz nieniszczace metody dyfrakcji rentgenowskiej. Zagrzebaną warstwę zdefektowaną wytworzono w procesie implantacji jonów fosforu i obróbki termicznej. Podczas implantacji jonowej połowa płytki krzemowej była ekranowana. Ostateczne nanostruktury uzyskano (jedynie na połowie obszaru implantowanego i nieimplantowanego) w procesie trawienia chemicznego. W obserwacjach zmian strukturalnych w obszarach przypowierzchniowych kryształu krzemu zachodzących podczas formowania nanostruktury, obszary implantowany i nieimplantowany posłużyły jako wzorce. Nanokrystaliczna cienka warstwa krzemu otrzymana na drodze implantacji jonowej i trawienia chemicznego wykazuje fotoluminescencję w zakresie długosci fali od 400 do 700µ m, podczas gdy cienka warstwa krzemu porowatego — w zakresie od 550 do 750µ m. Przedstawiono model zmian strukturalnych w obszarach przypowierzchniowych płytki krzemowej wytworzonych w wyniku zastosowanych procesów technologicznych, jak również zaproponowano mechanizmy związane z pasmami elementarnymi w widmie fotoluminescencji.

9

Changes in trace metal concentrations in sward and soil in long-term fertilizier experiments. Part 1. Soil material

Kopeć M., Michalec M., Gondek K., Matusova K.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr 7

613--620

EN

The paper comprises the comparison of contents of selected elements in the grassland soils which properties were created during two long-term fertilizer experiments. The subject matter concerns total contenis of trace elements and their availability to plants. The first experiment (Velka Luka) was set up on the alluvial soil in Banska Bystrica, SK in 1961. It is in the region of the Zvolenska valley (19°10"E; 48°37"N). The second experiment (Czarny Potok, PL) was set up on the brown acid soil in the region of Beskid Sądecki (20°54"E; 49°24"N) in 1968. In both experiments different doses of fertilizers (NPK) were applied. The contents of heavy metals in grassland soils in Czarny Potok and Velka Luka were regarded as natural for soils. On the grounds of long-term fertilizer experiments it can be concluded that in the soil of objects fertilized with mineral fertilizers the content of heavy metals decreased in particular when objects were not limed. The content of total forms depended on the experiment localization and to a lesser extent on the fertilization applied. Applied liming had a bigger effect on the total content of heavy metals in the soil of particular objects than mineral fertilization. Taking into account some microelements mineral fertilization leads to unfavourable changes in soil availability and radical regeneration treatments are required.

PL

Zestawiono wyniki zawartości wybranych pierwiastków w glebach, których właściwości ukształtowały się w dwóch długotrwałych doświadczeniach nawozowych na użytkach zielonych. Tematem pracy są całkowite zawartości pierwiastków śladowych oraz ich dostępności dla roślin. Pierwszym obiektem badań było doświadczenie (Velka Luka) założone w Bańskiej Bystrzycy na Słowacji w 1961 roku. Jest ono zlokalizowane na aluwialnej glebie na terenie kotliny Zvolenskiej (19°10' E; 48°37' N). Drugie doświadczenie (Czarny Potok) założone w 1968 r. jest zlokalizowane w Beskidzie Sądeckim (20°54' E; 49°24' N) na glebie brunatnej kwaśnej. W obu doświadczeniach stosowano różne dawki nawozów mineralnych (NPK). Zawartość metali ciężkich w glebach trwałych użytków zielonych doświadczeń w Czarnym Potoku i Velkej Luce mieściła się w granicach zawartości naturalnych dla gleb. Na podstawie wieloletnich doświadczeń nawozowych można stwierdzić, że w glebie obiektów nawożonych mineralnie następuje zmniejszanie zasobności gleby w metale ciężkie, szczególnie wobec braku wapnowania. Zawartość form całkowitych w glebie zależała od lokalizacji doświadczenia oraz w mniejszym stopniu zastosowanego nawożenia. Ogólna zawartość metali ciężkich w glebie poszczególnych obiektów została zmieniona w większym stopniu wprowadzonym wapnowaniem niż nawożeniem mineralnym. Nawożenie mineralne prowadzi do zmian zasobności gleby, które wymagają radykalnych działań regeneracyjnych w przypadku niektórych mikroelementów.