Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Techniczne aspekty rewitalizacji obiektów pogórniczych

Duży S., Dyduch G., Preidl W., Stacha G., Utko S.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2018

|

nr 3

11--18

PL

Restrukturyzacja górnictwa wiąże się z likwidacją kopalń. Rodzi to problemy nie tylko techniczne, ale również socjalne. Odpowiedź na pytanie, co zrobić z majątkiem po zlikwidowanych kopalniach, ma podstawowe znaczenie. Czy można zagospodarować w sposób społecznie użyteczny pozostałe po kopalniach wyrobiska podziemne i z jakimi technicznymi problemami należy się zmierzyć, aby zachować dla przyszłych pokoleń chociaż fragment z postidustrialnego dziedzictwa górnictwa. W artykule przedstawiono koncepcje wykorzystania podziemnych wyrobisk do celów: kulturowych, leczniczych i gospodarczych, skupiając się tylko na technicznych aspektach wykorzystania obiektów podziemnych.

EN

The issues presented in the article, related to the revitalization of post-mining objects in Poland, constitute only a part of this very important and difficult problem. The focus was, above all, on the possibilities of using underground excavations for purposes other than mining, after the mines are liquidated. These excavations can be successfully adapted for tourist, health and treatment or cultural and educational purposes. It was shown on selected examples that health and treatment institutions as well as service and social facilities can function successfully in former underground excavations. Attractive tourist routes can also be designed on the basis of underground infrastructure, similarly to, e.g.: Wieliczka, Bochnia, Zabrze and Tarnowskie Góry. Underground excavations can also be successfully utilized in an economical manner. Inactive shafts can be used to build pumped storage power plants or can potentially be places for extracting geothermal energy from underground water, as is the case of “Maciej” shaft and “Sobieski” mine. Excavations of inactive mines can also become storage facilities for problematic waste or reservoirs of underground water, as in the case of “Piast II” mine. While discussing the technical aspects of the revitalization of underground excavations, the focus was on historic buildings. In their case, one should not only consider technical but also historical problems. The modular system to secure historic excavations presented in the article takes both those aspects into account.

2

Evaluation of the technical condition of the "Fryderyk" adit in Tarnowskie Góry for the purpose of eventual revitalization

Duży S., Dyduch G., Preidl W., Stacha G., Czempas A., Utko S.

Technical Transactions

|

2017

|

Vol. 6(114)

85--99

EN

The "Fryderyk" adit (renamed 'Kościuszko' after World War II) is the last adit built in the area of Tarnowskie Góry, and was supposed to provide drainage for the area of exploitation of the "Fryderyk" mine. After the shutdown of the mine, the adit gained an important role in the water management of the area. The water from nearby sources flows into the river Drama through the adit. The long period of the adit’s existence and the processes occurring in its area have caused a progressive process of support degradation, which increases the danger of a loss of stability and a collapse of the roof. Allowing the collapse of the adit’s roof may cause surface depressions. The article presents the research results that show an evaluation of the technical condition and safety degree of the support for future failure-free usage. A range of activities that are meant to stop the natural degradation of the end section of the adit has also been suggested.

PL

Sztolnia "Fryderyk" (po II wojnie światowej "Kościuszko") jest ostatnią z wybudowanych sztolni w rejonie tarnogórskim i miała odwadniać rejony eksploatacji rud w obszarze kopalni "Fryderyk". Po zamknięciu kopalni sztolnia spełnia ważną rolę w gospodarce wodnej rejonu. Spływa nią woda z okolicznych źródeł do rzeki Dramy. Długi okres istnienia sztolni i procesy zachodzące w jej otoczeniu spowodowały postępujący proces degradacji obudowy powodujący wzrost zagrożenia utratą jej stateczności i wystąpienia zawału. Dopuszczenie do zawału sztolni może doprowadzić do powstania na powierzchni zapadlisk. W artykule przedstawiono wyniki badań obejmujących ocenę stanu technicznego i stopnia bezpieczeństwa obudowy pod kątem dalszego bezawaryjnego użytkowania wyrobiska. Zaproponowano również zakres działań mających na celu zahamowanie naturalnej degradacji końcowego jej odcinka.

3

Drainage adits in Upper Silesia – industrial technology heritage and important elements of the hydrotechnical infrastructure

Duży S., Dyduch G., Preidl W., Stacha G.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2017

|

Vol. 39, nr 4

25--34

EN

Adits played an important role in the hydrotechnical infrastructure for centuries. Initially, they were used mainly to drain wetland and supply water to the population. There were also inherent in the conduct of mining activities. They were used as exploratory, development and supply headings. Their usual function was to drain, ventilate and transport, and after the cessation of mining they became important elements of the hydrotechnical infrastructure in the transformed mining areas. The article presents issues related to the revitalization of the Main Key Hereditary Adit and Friedrich Adit as essential for the areas in which they are located. Both are hydraulic structures with the possibility of adaptation for tourism purposes. The need to consider some technical activities to be undertaken in this type of objects was pointed out, not only including aspects related to their proper protection so that they can continue to safely perform their function, but also to the preservation of their historical values. Due to their age and the method of drilling used in them, those headings are often included in the list of monuments and protected by law.

4

Woda w górnictwie – od pradziejów do początków XIX wieku

Preidl W., Dyduch G., Stacha G.

Hereditas Minariorum

|

2017

|

Vol. 4

25--43

PL

W artykule przedstawiono problematykę zagrożenia wodnego w górnictwie od jego zarania do początków XIX wieku. Woda zawsze towarzyszyła górnictwu podziemnemu będąc jego błogosławieństwem, ale jednocześnie przekleństwem. Woda była tym czynnikiem, który przesączając się przez warstwy skale wypłukiwał związki chemiczne, na podstawie których poszukiwacze ukrytych skarbów mogli zorientować się jakie kopaliny użyteczne występują w warstwach górotworu. Woda też zazdrośnie strzegła dostępu do pożądanych surowców, zalewając wyrobiska, a często wręcz uniemożliwiając ich eksploatację. Woda w początkach górnictwa, aż do wynalezienia pierwszych maszyn parowych, była najtańszym i ogólnie dostępnym źródłem energii do napędzania maszyn wykorzystywanych w górnictwie. Do początków XIX wieku były to przede wszystkim wyciągi szybowe, ale też i pompy, którymi odwadniano kopalnię. Wodę wykorzystywano również w procesie przeróbki surowców, ich wzbogacania i do transportu urobku z kopalni – tzw. sztolnie spławne. Złożoność zagadnienia występowania wody w złożach kopalin użytecznych i sposób w jak ówcześni górnicy podchodzili do tego zagadnienia świadczy o ambiwalentnym stosunku do wody w początkowym okresie rozwoju górnictwa. Stosunek górników do wody diametralnie zmienił się wraz z chwilą wprowadzenia do kopalń pomp odwadniających, najpierw parowych, potem z silnikami elektrycznymi. Od tego momentu mówiąc o wodzie w kopalni rozumie się tylko i wyłącznie zagrożenie, z którym należy walczyć. Zagadnieniom wykorzystania wody w procesach technologicznych w kopalniach poświęcone będą dalsze artykuły, które są planowana do druku w kolejnych numerach rocznika.

EN

The article presents the problem of water hazards in the mining industry from its origins to the beginning of the 19th century. Water has always accompanied underground mining, being its blessing yet also a curse at the same time. Water was the factor that washed through the layers of rock scouring chemical compounds. On that basis seekers of hidden treasures could find useful minerals in rock layers. Water also jealously guarded access to desirable raw materials, flooding excavations or even preventing them from being exploited. Since the beginning of mining until the invention of the first steam engines, water was the cheapest and widely available energy source for propulsion of machinery used in mining. Until the beginning of the 19th century, these were mainly shafts but also pumps that dewatered mines. Water was also used in the processing of raw materials, their enrichment and transportation from the mine, using so-called navigation adits. The complexity of the problem which the presence of water posed in the deposits of useful minerals and the way in which the miners approached that issue is a testimony to the ambivalent attitude towards water in the early period of mining development. Miners’ attitude to water fundamentally changed with the introduction of dewatering pumps in mines, using steam engines first and then electric motors. From that point on, talking about water in a mine meant struggling against a threat. Part two of the article, which is planned to be printed in the next issue of the yearbook, will be devoted to the use of water in technological processes in mines.

5

Sztolnie górnicze na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Dyduch G., Preidl W., Stacha G.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2017

|

nr 2

20--27

PL

Sztolnie związane były przede wszystkim z górnictwem rudnym, ale również górnictwo węgla kamiennego korzystało z tego sposobu udostępnienia złóż kopaliny użytecznej i odwadniania pól eksploatacyjnych. W artykule omówiono najciekawsze obiekty sztolniowe na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz zwrócono uwagę na rolę, jaką pełniły i nadal pełnią w utrzymaniu prawidłowej gospodarki wodnej w rejonach, w których się znajdują. Wskazano również na konieczność monitorowania zagrożenia dla powierzchni terenu ze strony tego typu wyrobisk. Prezentowany temat będzie przedmiotem dalszych badań i analiz, a wyniki będą publikowane na łamach czasopisma.

EN

Galleries were primarily associated with ore mining, but coal mining also benefited from this method of opening up of useful mineral deposits and dewatering of exploitation panels. This article discusses the most interesting galleries in the Upper Silesian Coal Basin and highlights the role they have played and continue to play in the maintenance of correct water management in the areas where they are located. The necessity to monitor the risk to the surface of the area on the side of those underground galleries has also been pointed out. The issued presented in the paper will be the subject of further research and analysis, and the results will be published in the journal.

6

Doświadczenia kopalni „Murcki-Staszic” w stosowaniu uniwersalnych otworowanych stropnic górniczych

Stacha G., Andrzejczak S.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2015

|

nr 1

24--29

PL

W artykule zawarto genezę oraz przykłady zastosowania uniwersalnych otworowanych stropnic górniczych w kotwieniu wysokim do utrzymania wyrobisk górniczych w warunkach kopalni „Murcki-Staszic” ruch „Boże Dary”. Skutecznym sposobem było zastosowanie kotwi strunowych. Do zastosowania tego rozwiązania koniecznym było opracowanie sposobu połączenia kotwi z odrzwiami obudowy. Problem ten rozwiązano poprzez zastosowanie stropnic otworowanych.

EN

The article includes the origin and the examples of the use of universal perforated roof bolts in high bolting in order to maintain mine workings under the conditions of „Murcki-Staszic" mine in the mining area of „Boże Dary" /God's gifts/. An effective way consisted in the use of string bolts. It was necessary to develop a method of connection bolts with frame support in order to use this solution. This problem was solved by the use of perforated bolts.

7

Sposoby ochrony wyrobisk przyścianowych za czołem eksploatowanych ścian w kopalni "Murcki-Staszic"

Stacha G.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2011

|

nr 4

26-29

PL

W artykule przedstawiono - stosowane na Kopalni Węgla Kamiennego "Murcki-Staszic", Ruch "Boże Dary" - sposoby ochrony wyrobisk przyścianowych utrzymywanych za frontem eksploatowanych ścian z zawałem stropu wraz z ich porównaniem pod względem poniesionych kosztów oraz uzyskanego efektu. Stosunkowo niskie wartości parametrów charakteryzujących własności wytrzymałościowe węgla w pokładach oraz skał zalegających w bezpośrednim ich otoczeniu znacząco wpływa na dobór obudowy wyrobisk przygotowawczych.

EN

The article presents methods of protection longwall gates maintained behind the front of the longwalls being mined with roof cave-in - used in "Murcki-Staszic" mine at "Boże Dary" mining area - together with their comparison in terms of costs incurred and the resulting effects. The relatively low values of the parameters characterizing the mechanical properties of coal in the seams and rocks bedded in their immediate vicinity exert significant impact on selection of supports for development and opening-up workings.

8

Sposoby utrzymania wyrobisk za frontem eksploatowanych ścian w kopalni "Murcki"

Stacha G.

Wiadomości Górnicze

|

2007

|

Vol. 58, nr 12

677-680

PL

W artykule przedstawiono stosowane w Kopalni Węgla Kamiennego "Murcki" sposoby utrzymania wyrobisk za frontem eksploatowanych ścian zawałowych wraz z ich porównaniem pod względem poniesionych kosztów oraz uzyskanego efektu. Opisuje ważny problem techniczny dotyczący utrzymania odpowiednich przekrojów wyrobisk chodnikowych za frontem eksploatowanych ścian. Podane są dwa przykłady rozwiązań dla dwóch ścian w kopalni "Murcki", w pokładzie 349 i pokładzie 351.

EN

The artilce discusses the ways of gates maintenance behind the exploitation front at longwalls mined with cave-in at .Murcki" hard coal mine together with a comparison with regard to covered costs and the effects obtained. It discusses an important technical problem connected with maintenance of respective cross-section of roadways behind exploited longwalls. Two examples were given for solution with regard to longwalls at .Murcki" mine in seam 349 and in seam 351.

9

Optymalizacja doboru obudowy wyrobisk korytarzowych w warunkach kopalni "Murcki"

Stacha G.

Wiadomości Górnicze

|

2007

|

Vol. 58, nr 12

681-683

PL

Wraz z pojawieniem się na rynku nowych gatunków stali do wykonywania kształtowników obudowy wyrobisk korytarzowych oraz nowych typów kształtowników, istnieje możliwość optymalizacji doboru obudowy w kopalniach. Artykuł dotyczy zasad doboru obudowy wyrobisk korytarzowych w kopalni .Murcki. wraz z analizą kosztów drążenia wyrobisk z zależności od dokonanej optymalizacji doboru obudowy, tj. dostosowania rozstawu i typu kształtownika dla minimalizacji kosztu wykonania wyrobiska.

EN

Together with the appearance of new kinds of steel on the market for shaped steel sections production to be used for roadways' support and new types of shaped steel sections there is a possibility to optimise selection of roadways' support in the mines. The article regards the selection principles of roadways' support at .Murcki" mine together with the cost analyses of roadways' drivage depending on selected optimisation of the support's selection. i.e. adjustment of the span and type of shaped steel sections to minimisation of the cost of the working's execution.

10

Stateczność obudowy odrzwiowej, zamkniętej, żelbetowo-metalowej wyrobisk korytarzowych udostępniających, przeciwdziałającej wyciskaniu spągów - w świetle badań stanowiskowych

Chudek M., Stacha G.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 274

53-62

PL

Zaprojektowana obudowa, żelbetowo-metalowa wyrobisk korytarzowych, udostępniających przeznaczona jest dla warunków górniczo-geologicznych, w których występuje intensywne wyciskanie skał spągowych. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań stanowiskowych kształtowania się podporności tej obudowy.

EN

New reinforced concrete and steal closed lining design specialy against bottom raising is presented. In the paper selected test stand results of the lining supporting are discused.

11

Prowadzenie ściany 1jd w pokładzie 502 w partii "J" KWK "Wujek" na odcinku przechodzenia jej frontem pod krawędzią warstwy przystropowej

Stacha G., Gach Z., Brol A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 271

121-126

PL

W artykule przedstawiono sposób przejścia frontem ściany Ud w warstwie przyspągowej pokładu 502 w partii J pod otamowaną ścianą U w warstwie przystropowej tego pokładu, z zachowaniem półki węglowej, wraz z technologią wzmacniania tej półki, w warunkach IV kategorii zagrożenia metanowego i III stopnia zagrożenia tąpaniami. Opisano warunki górnicze oraz metodykę wzmacniania półki węglowej za pomocą kotew drewnianych oraz klejenia iniekcyjnego. Dokonano oceny skuteczności zastosowanych metod oraz ich pracochłonności i bezpieczeństwa podczas ich realizacji.

EN

The way of excavation of the lonwall Ud in lower slice of the coal seam 502 under walled longwall U in upper slice of that seam is presented in the paper. Extraction was realized under very high methan and rockburst hazards. Mining and geological conditions are described as well as a method of reinforcing of the roof rashing by glue and wooden bolts. Efficiency of the used technology and its labour demand and safety is also estimated.

12

Stanowiskowe badania stalowo-żelbetowych odrzwi obudowy dla warunków wypiętrzającego spągu

Stacha G.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2006

|

nr 3

17-22

PL

Zaprojektowana obudowa stalowo-żelbetowa udostępniających wyrobisk korytarzowych przystosowana jest do warunków geologiczno-górniczych, w których występuje intensywne wypiętrzanie skał spągowych. W artykule omówiono konstrukcję obudowy i zasady jej współpracy z górotworem. Przedstawiono wybrane wyniki badań stanowiskowych kształtowania się podporności tej obudowy. Autor stwierdza, że w warunkach wypiętrzania skał spągowych konstrukcja żelbetowa powinna przenieść spodziewane obciążenia, a proponowana konstrukcja obudowy stalowo-żelbetowej jest poprawna i możliwa do zastosowania w warunkach dołowych w kopalniach węgla kamiennego.

EN

Designed support of steel reinforced concrete in roadways being driven is adjusted to geological-mining conditions under which intensive swelling of floor occurs. The article discusses the structure of the support and the principles of its co-operation with the rockmass. It presents selected stand investigations results on bearing capacity of the support. The authors state that under conditions of floor rocks swelling the steel-concrete structure of the support should transfer the expected loads and the suggested steel-concrete structure is correct and possible to be applied in underground conditions of hard coal mines.

13

Wpływ zagrożenia tąpaniami na wzrost zagrożenia metanowego na przykładzie eksploatacji ściany 3J w pokładzie 502 w partii "J" w KWK "Śląsk"

Lasek S., Stacha G., Trenczek S.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2002

|

z. 253

129-138

PL

W referacie przedstawiono sposób eksploatacji ściany 3J w pokładzie 502 w partii "J". Omówione zostały warunki górniczo-geologiczne, stan zagrożenia tąpaniami i metanowego oraz wpływ zagrożenia tąpaniami na zagrożenia metanowe.

EN

In the paper is shown the way of excavation of longwall 3J in coal seam 502 part J. mining and geological conditions are discussed. Rockburst hazard and its influence on methane.