Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
Carbonation of volatile fluidized ashes with the use of carbon dioxide can be a means to their transformation into a product with a possible application as an additive to cement and concrete. Currently, due to its physical-chemical characteristics and particularly because of the high concentration of free calcium oxide, the possible applications of this product are highly limited, perhaps even none existent. A significant reduction or even the complete elimination of CaO can be achieved by its transformation into calcium carbonate. In carbonated volatile fluidized ashes, two components relevant to the binding time of mortar, as well as its durability, can be found: calcium carbonates and calcium sulphates. During the investigation it was assumed that calcium carbonate, being poorly water-soluble, would not react with the remaining components of the porous water of the volatile fluidized ash. Crystalline phases of calcium sulphates, anhydrite, gypsum and bassanite occurring in bound volatile fluidized ashes after carbonation demonstrate the possibility of crystallization in the presence of calcium carbonate. In particular, a change in the concentration of bassanite indicates that this phase, as a precursor to the crystallization of gypsum, may play a significant role in the process of binding carbonated volatile ashes.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki badań według projektu „Ocena stężeń PAH i metali ciężkich na powierzchni hałd i obiektów przemysłowych" realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska przez VSB-TU w Ostravie oraz GIG (CZ 3.22/1.2.00/12.03398:2013). Badania na wybranych 20 obiektach (hałdach), po 10, po obu stronach granicy polsko-czeskiej w strefie przygranicznej Euroregionu Silesia wykazały, że pyły PM10 w warstwie przypowierzchniowej stanowią od 1,2 do 7,6 % zebranego materiału mineralnego. Ich skład mineralny związany jest z karbońskimi odpadami wydobywczymi oraz popiołami energetycznymi.
EN
The article presents the results of the research done within project „Assessment of concentrations of WWA and heavy metals on the surface of dumps and industrial facilities" realized under the Operational Programme of Cross Border Cooperation of Czech Republic - Republic of Poland by the VSB-TU in Ostrava and CMI (CZ 3.22/2.1.00/12.03398:2013). The studies carried on 20 selected sites (waste dumps), 10 on each side of the Polish-Czech border, on the border area of the Silesia Euroregion, showed that PM10 dust in the near surface layer constitute between 1.2 to 7.6 % of the collected mineral material. Their mineral composition is related to the Carboniferous mining waste and fly ashes.
PL
W artykule przedstawiono ocenę możliwości bezpiecznego lokowania odpadów energetycznych w wyrobiskach po eksploatacji bazaltu w Graczach i Rutkach na Opolszczyźnie. Zaprezentowano analizę warunków hydrogeologicznych i środowiskowych oraz ocenę wyników badań elektrooporowych w spągu i obrzeżeniu każdego wyrobiska. Oceniono wyniki badania współczynników filtracji skał i gruntów występujących w podłożu i sąsiedztwie wyrobisk. Przeprowadzono ocenę odpadów energetycznych przydatnych do wykorzystania do makroniwelacji (likwidacji) wyrobisk po eksploatacji bazaltu.
EN
The paper presents an assessment of the possibility of safe deposition of energy wastes in excavations left after the exploitation of basalt in Gracze and Rutki in Opole region. It presents an analysis of hydrogeological and environmental conditions and the evaluation of the test results of investigations on electrical resistance in the floor and outline of each of the excavation. It evaluated the results of permeability coefficients of the rocks and the grounds occurring in the substrate and the vicinity of the excavations. It carried out an assessment of the energy wastes useful to be used for micro-leveling (liquidation) of excavations left after extraction of basalt.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki badań rtęci w węglach kamiennych eksploatowanych w polskiej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz statystyczną ocenę tych zawartości. Przeprowadzono ocenę zależności pomiędzy zawartością węgla i siarki całkowitej a zawartością rtęci. Ustalono zależności pomiędzy lokalizacją kopalni na terenie polskiej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego jako miejsca pobrania próbek węgla kamiennego a zawartością rtęci. W badanym węglu kamiennym stwierdzono istotne zależności pomiędzy zawartością rtęci a ilościami węgla i siarki.
EN
The article presents the results of the studies on mercury in hard coals mined in the Polish part of Upper Silesian Coal Basin and the statistical evaluation of this content. An assessment of the relationship between the carbon as well as the total sulfur and mercury content was performed. The relationship between the location of the mine in the Polish part of Upper Silesian Coal Basin as the site of coal sampling coal and mercury content was established. In the coal under investigation a significant relationship between mercury content and the amounts of carbon and sulfur was determined.
EN
In order to evaluate usefulness of wastes for utilization it is necessary to use modern chemical testing methods. The proposed analytical system of the XRD-XRF-ICP-GC methods enables to conduct an examination of carboniferous waste rocks. The offered system of chemical testing is less time consuming and much more efficient. Within a reasonably short period of time, it allows to obtain information about mineralogical and chemical properties of the carboniferous waste rocks. In the paper application of such an integrated system has been illustrated with the examples drawn from the monitoring of the carboniferous wastes rocks from the “Bogdanka” coal mine.
PL
Proponowany system badań w zintegrowanym układzie analitycznym XRD-XRF-ICP-GC jest prostym i proekonomicznym elementem działalności w prowadzeniu monitoringu odpadów wydobywczych. Jego wykorzystanie pozwala uzyskać w krótkim czasie informacje o mineralogicznych i chemicznych właściwościach monitorowanych odpadów wydobywczych. Dotyczy to zakresu informacji obejmujących skład mineralny (XRD) i chemiczny (XRF/ICP) oraz obecności zanieczyszczeń organicznych (GC). Wykorzystanie takiego zintegrowanego systemu badań przedstawiono na przykładzie monitoringu odpadów wydobywczych z kopalin węgla kamiennego „Bogdanka”.
PL
W pracy przedstawiono charakterystykę fizykochemiczną odpadów wydobywczych z kopalni węgla kamiennego LW „Bogdanka”. Zaprezentowano wyniki prowadzonego od 1996 roku monitoringu składu chemicznego, zawartości zanieczyszczeń metalami oraz stężeń naturalnych radionuklidów. Stwierdzono, że monitorowane właściwości fizykochemiczne tych odpadów pozwalają na ich wykorzystanie jako materiału mineralnego na powierzchni ziemi w szeroko rozumianych pracach niwelacyjnych, także do prewencyjnej na terenach osiadań.
EN
In the paper the physicochemical characterization of the mine wastes from the LW “Bogdanka” hard coal mine is presented. Results of the monitoring, carried out since 1996, cover the chemical composition, abundances of contaminations by metals as well as the concentration of natural radionuclides. It was determined that the monitored physicochemical parameters of the wastes allow their utilization as a mineral material for a vast majority of leveling works, including the prevention against mining subsidence.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań mineralogicznych i chemicznych odpadów wydobywczych z kopalń wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Pod względem mineralogicznym we wszystkich badanych odpadach wydobywczych stwierdzono obecność kwarcu, skalenia potasowego i plagioklazu, muskowitu i illitu, kaolinitu oraz chlorytów. Ze względu na charakter petrograficzno-mineralogiczny wśród badanych odpadów wyróżniono trzy grupy: pierwsza z przewagą piaskowców, druga to mieszanina iłowców piaskowców i mułowców z przewagą tych ostatnich, a trzecia o wyraźnie ilastym charakterze.
EN
This paper presents the results of mineralogical and chemical studies of wastes generated from mines in the eastern part mining of the Upper Silesian Coal Basin. In terms of mineralogical studies all mining wastes subjected to investigations revealed the presence of quartz, K-feldspar and plagioclase, muscovite and illite, kaolinite and chlorites. From the viewpoint of the petrographic-mineralogical character among the investigated wastes three groups were distinguished: the first one with a predominance of sandstones, the second one consisting of claystones, sandstones and mudstones with a predominance of the latter, and the third one with a strong clayey character.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących zanieczyszczenia metalami gleb w parkach zdrojowych polskich wybranych uzdrowisk. Dla realizacji pracy pobrano 16 próbek gleb w ośmiu uzdrowiskach. W pozyskanych próbkach oznaczono zawartości 13 pierwiastków oraz pH wyciągu wodnego. Uzyskane wyniki porównano do dopuszczalnych wartości dla gleb zaliczanych do grupy A zgodne z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.
EN
Results of heavy metals contamination of soils in health resort parks are presented in the paper. 16 soils from eight polish health resorts were sampled to perform the work. In collected samples concentration of 13 elements and pH value were determined. Results were compared to the limit values according to the polish law.
PL
W pracy zaprezentowano wyniki badań odpadów wydobywczych kopalń węgla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Badania obejmowały podstawowy skład chemiczny oraz pH i stężenia składników podstawowych wyciągów wodnych. Na podstawie otrzymanych wyników scharakteryzowano właściwości badanych odpadów zdobywczych, z uwzględnieniem wpływu na środowisko.
EN
Test results of mine wastes from Upper Silesia Coal Basin mines are presented in the paper. Concentration of main compounds, pH value as well as concentration main constituents in leaching extracts has been established. On the base of received results the properties of tested mine wastes were characterized taking into account their influence on the environment.
PL
Na podstawie badań fizykomechanicznych i chemicznych odpadów wydobywczych z 20 kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, autor niniejszego artykułu ocenił możliwości wykorzystania tych odpadów w pracach budowlanych, drogowych i hydrotechnicznych. Z właściwości fizykomechanicznych badanych odpadów wydobywczych, pod względem przydatności do wymienionych aplikacji, oceniono nasiąkliwość, mrozoodporność badaną jako ubytek masy oraz zagęszczalność jako gęstość maksymalną uzyskaną przy wilgotności optymalnej. Badania zawartości naturalnych radionuklidów wykazały, że odpady mogą też być wykorzystywane jako surowce i materiały m.in. do prac hydrotechnicznych oraz niwelacji i rekultywacji terenów.
EN
On the basis of physico-mechanical and chemical investigations of mining wastes from 20 coal mines of the Upper Silesian Coal Basin, the author of this article evaluated the possibility of utilization of the wastes in construction, road building and hydro-technical works. On the basis of physico-mechanical properties of the investigated mining wastes, bearing in mind the suitability of the wastes for a forementioned works, water absorption rate was assessed as well as frost resistance tested as weight loss and compactibility as the maximum density obtained at optimum moisture. The research on content of natural radionuclides have shown that the wastes can also be used as raw materials and materials for, inter alia, hydrotechnical works, levelling of the terrain or land reclamation.
PL
W pracy zaprezentowano na tle warunków geologicznych charakterystykę znalezionych krzemieni pochodzących z piasków szczytów wzgórz morenowych oraz z gliny zwałowej w czwartorzędowym nadkładzie pokładu węgla brunatnego w Sieniawie. Krzemienie składają się z drobnoziarnistego autogenicznego kwarcu, trudno identyfikowanej ilości amorficznego chalcedonu oraz śladowej ilości goethytu i być może moganitu. Krzemienie zawierają od 0,15 do 0,36% węgla organicznego oraz w ilościach śladowych takie metale jak mangan, stront, tytan i cynk. Trudno jest jednoznacznie wyznaczyć, które z badanych metali mogą być związane z genezą krzemieni, ich wiekiem lub taką cechą jak barwa i jej strefowe zmiany. Przypuszczalnie badane krzemienie mogą pochodzić z utworów węglanowych kredy i/lub jury występujących w północno-zachodniej Polsce lub w rejonie na północ od wybrzeża (dno Bałtyku).
EN
In the paper, geological conditions and characteristics of found flints originated from sands and boulder clay are presented. Flints are present in Quaternary overburden of the brown coal bed in Sieniawa, Poland and they consist of fine-grained authigenic quartz, hard to identify amount of amorphous chalcedon and trace amounts of goethite and possibly moganite. Flints contain from 0,15 to 0,36% of total organic carbon and trace amount of metals such as manganese, strontium, titanium and zinc. Presumably, investigated flints may origin from Jurassic and/or Cretaceous carbonate formations occurring in the North-Western parts of Poland or in the region due north from polish coast line (bottom of the Baltic Sea).
PL
W artykule zaprezentowano wyniki monitoringu wód oraz uwarunkowania związane z gospodarką wodną w zlewni rzeki Bierawka z uwzględnieniem wpływu zakończonej oraz aktualnie prowadzonej eksploatacji górniczej. Z badań i obserwacji (monitoringu) wynika, że przekształcenia hydromorfologiczne spowodowały zmiany dynamiki spływu wód w zlewni rzeki Bierawka, a skutki działalności górniczej wywierają istotny wpływ na profil hydrochemiczny wód płynących w rzece. Bierawka stanowi silnie zmienioną część wód powierzchniowych i osiągnięcie celów środowiskowych w rozumieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej UE planowanych do roku 2015, jest praktycznie niewykonalne. Natomiast istnieje możliwość osiągnięcia stopniowej poprawy potencjału ekologicznego zasobów wodnych w tej zlewni przez równomierne dozowanie wód dołowych.
EN
The article presents the results of water monitoring and implications con.nected with water management in the catchment of Bierawka river, considering the impact of completed and current mining operations. It is evident from these studies and observations (monitoring) that hydromorphological transformations caused changes in the dynamics of water flows in the catchment of f Bierawka River and that the effects of mining activities have a significant impact on the hydrochemical profile of waters flowing in the river. Bierawka river is a heavily modified part of surface waters and the achievement of environmental objec.tives under the EU Water Framework Directive scheduled for 2015 is virtually impossible. However, it is possible to achieve progressive improvement of the ecological potential of water resources in this catchment by proportionate dosing of underground waters.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań składu mineralnego i chemicznego oraz wyniki pomiarów radioaktywności naturalnej odpadów z kotłów fluidalnych opalanych węglem kamiennym. Zaprezentowano metodykę badań próbek piasków ze złóż fluidalnych oraz popiołów lotnych z produktami odsiarczania spalin z kotłów fluidalnych. Stwierdzono, że skład chemiczny odpadów pochodzących z kotłów fluidalnych opalanych węglem kamiennym wyraźnie ogranicza możliwości gospodarczego wykorzystania tych odpadów. Stwierdzone zmiany składu mineralnego i chemicznego odpadów w postaci popiołów lotnych z kotłów fluidalnych wskazują na potrzebę monitoringu zawartości metali ciężkich, odczynu i składu wyciągów wodnych tych popiołów na etapie wyprzedzających ich gospodarcze wykorzystanie w środowisku.
EN
The article shows the results of investigations on minerał and chemical com.position as well as the results of measurements of natural radioactivity of wastes from fluidized bed boilers fuelled by hard coal. The methodology of investigations of samples sands was presented from fluidized beds and fly ashes with the products of desulfurization of flue gases from fluidized bed boilers. It has been determined that chemical composition of wastes coming from fluidized bed boilers fuelled by coal distinctly limits the possibilities of their economic utilization. The affirmed changes of mineral and chemical composition of wastes in the form of fly ashes from fluidized bed boilers show to a need of monitoring of the content of heavy metals, reaction and composition of water extracts of fly ashes at the stage preceding their economic utilization in the environment.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki fizykomechanicznych i chemicznych badań przepalonych i nieprzepalonyych odpadów górniczych pochodzących ze Składowiska nr 3 w Piekarach Śląskich (Brzeziny). Badano uziarnienie, nasiąkliwość, mrozoodporność, zagęszczalność, nośność, zawartość zanieczyszczeń metalami ciężkimi i stężeń naturalnych radionuklidów. W artykule podano wymagania dla kruszyw i materiałów mineralnych stosowanych jako kruszywo do betonu, do podbudowy dróg, w pracach inżynieryjno-budowlanych, w robotach drogowych, do niwelacji i utwardzania terenów, robót hydrotechnicznych.
EN
The article presented the results of physico-chemical investigations of burnt through and non -burnt through mining wastes coming waste heap no 3 in Piekary Śląskie (Brzeziny). The investigations regarded grain-size distribution. absorb-ability, freezing resistance, densification, bearing capacity ad content of heavy metals and natural radioactive nuclides concentration. The article provides the requirements for aggregates and mineral materials applied as the aggregate for concretes, in roads foundations, in civil-engineering works, in road works, for leveling and hardening f "the terrains in hydrotechnical works.
PL
W artykule przedstawiono badania dotyczące rozpoznania i oceny stanu zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska gruntowego utworzonego z odpadów wykorzystanych w przeszłości do likwidacji powierzchniowego wyrobiska górniczego. Opisywany teren położony jest w północno-wschodniej części Katowic i ma kształt zasypanego wyrobiska powierzchniowego po eksploatacji piasku lub/i gliny, a przypuszczalnie również węgla kamiennego.
EN
The article presents an elaboration on exploration and assessment of the situation of contamination with heavy metals of the ground surrounding made up of wastes used in the past for liquidation of a surface mine excavation. Described terrain is located in the north-east part of Katowice and has the shape of a filled surface excavation after exploitation of sand or/and clay and presumably also hard coal.
PL
W rejonie zlikwidowanego Zakładu Chemicznego "Tarnowskie Góry", w nagromadzonych tam odpadach oraz miejscami w glebach, występują podwyższone koncentracje baru, boru i strontu. Zanieczyszczenie tymi pierwiastkami stwierdzono zarówno w wodach powierzchniowych (rzeka Stoła, potok "bez nazwy"), płynących w pobliżu Zakładu jak i wodach podziemnych poziomów czwartorzędowych. Prowadzony monitoring wód Małej Panwi w Krupskim Młynie wykazał obecność baru, boru i strontu, co sugeruje, że zasięg kontaminacji wód zanieczyszczeniami pochodzącymi z rejony Tarnowskich Gór jest znaczący i obejmuje również wody Małej Panwi.
EN
On the area of the closed chemical plant "Tarnowskie Gory" in deposited wastes and soils (in some place) increased concentrations of barium, boron and strontium have been found. Contamination with these elements has also been found in surface waters of Stola river and stream without name, flowing near the plant and underground waters of Quaternary level. Performed monitoring of waters of Mała Panew river in Krupski Młyn locality has shown significant contents of barium, boron and strontium; it is suggested that the level of waters contamination caused by contaminants coming from the area of Tarnowskie Góry is big and comprises also waters of Mała Panew river.
PL
W artykule zaprezentowano zasady tworzenia i prowadzenia lokalnego monitoringu wód podziemnych na terenach pogórniczych rekultywowanych z wykorzystaniem odpadów powęglowych. Jest to ważny aspekt ochrony środowiska wodnego tych terenów, gdy - w ramach zrównoważonego rozwoju zagospodarowanie związane jest z użytkowaniem obszarów pogórniczych jako terenów dla gospodarki leśno-rolnej. Ma to szczególne znaczenie przy likwidowaniu wyrobisk górniczych po eksploatacji kopalin pospolitych.
EN
The article presented principles of establishment and conductance of underground waters local monitoring on post mining wares being reclaimed with the use of coal wastes. It is an important aspect of water environment protection of these areas when - within sustainable development - management connected with the use of post mining areas as the areas for agricultural-forestry economy. It is of particular importance during liquidation of mining workings after exploitation of common fossil solid minerals.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki badań zanieczyszczeń chemicznych w przypowierzchniowej warstwie gruntu (0,1-0,3 m p.p.t.) na terenie poprzemysłowym w Katowicach. Wykazano, że na badanym obszarze występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń As, Ba, Cd, Pb, Zn określonych dla terenów przemysłowych. Do wyznaczenia obszarów zanieczyszczonych wykorzystano statystyczne metody modelowania. Wskazano na potrzebę prowadzenia badań mających za zadanie rozpoznanie wielkości zanieczyszczenia w głębszych partiach gruntu w celu przyjęcia optymalnej metody rekultywacji badanego terenu.
EN
The article presents the results of a research of surface ground pollution in the layer of ground in the postindustrial area in Katowice. The results show that multiple violations of the accepted pollution norms with metals such as As, Ba, Cd, Pb, Zn were found in the analyzed region. Statistical modeling methods were used to indicate the polluted regions. A necessity to conduct a research in order to recognize the scale of pollution in the deeper parts of the ground and finding the optima! method to recultivate the area has been indicated by the research.
PL
W pracy zaprezentowano wynik badań karbońskich odpadów powęglowych z kopalni "Bogdanka" wykorzystywanych do różnych aplikacji na kilku etapach wietrzenia. Pod względem mineralogicznym zmiany wietrzeniowe zachodzą stosunkowo wolno. Zagęszczanie odpadów ogranicza powstawanie siarczanów na drodze wietrzenia (utleniania) siarczków żelaza. Wykazano, że wietrzenie odpadów powęglowych prowadzi do odmywania z nich w pierwszej kolejności sodu i chlorków, a następnie siarczanów i potasu, a zjawiska te mogą być uciążliwe dla środowiska. Ponadto określono zasady monitoringu odpadów powęglowych i środowiska w miejscu ich gospodarczego wykorzystania.
EN
Research results of carboniferous wastes from Coal Mine "Bogdanka" being on a few stages of weathering are presented in the paper. Natural waste consolidation results from it. The weathering causes very slow mineralogical changes. The waste consolidation limits the iron sulfides oxidation and the formation of sulfates but it doesn't limit the leaching of sodium and chlorides. It was proved in the work that mine wastes weathering causes first of all the leaching of chlorides and sodium and then sulfates and potassium. These processes may be burdensome for the environment. Moreover the rules of waste and environmental monitoring in the place wastes utilization were also determined.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.