Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Architektura i budownictwo przemysłowo-warsztatowe Poznania do 1939 roku - relacja z przebiegu prac

Mrugalska-Banaszak M.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

2007

T. 52, z. 1-4

54-64

Mimo, że budownictwo i architektura przemysłowo-warsztatowa są ważnym elementem miejskiej przestrzeni, to dopiero od niedawna stały się one przedmiotem badań historyków sztuki i architektury. Wiele polskich aglomeracji doczekało się już kompleksowych opracowań architektury przemysłowej (np. Łódź), niektóre ciągle czekają na opracowanie. Do tych ostatnich należy Poznań, którego budownictwo i architektura przemysłowa nie były do tej pory przedmiotem osobnych badań. Znalazły się one w zasięgu zainteresowań Zofii Ostrowskiej-Kębłowskiej, autorki książki "Architektura i budownictwo w Poznaniu 1790-1880", w której poddała ona analizie początki rozwoju wielkiego przemysłu w Poznaniu, wskazując na najważniejsze wówczas realizacje (m.in. budowy gazowni miejskiej i fabryki Hipolita Cegielskiego). Badacze zmian miejskiej przestrzeni następnych lat, nawet w najmniejszym zakresie, nie zajmowali się już tymi zagadnieniami. Próżno by szukać czegokolwiek na ten temat w pracy Jana Skuratowicza "Architektura Poznania 1890-1918", czy też w wydanej dwa lata temu "Architekturze i urbanistyce Poznania XX wieku". Do tej pory opublikowanie zostały jedynie materiały na temat architektury przemysłowej poznańskiej dzielnicy Wilda, a także Zawad i Głównej. Celem trwających badań jest szczegółowe opracowanie szeroko pojętej historii poznańskiej architektury i budownictwa przemysłowo-warsztatowego. Osadzenie tego zagadnienia w kontekście historii miasta, a przede wszystkim w kontekście zmian zachodzących w miejskiej przestrzeni. Odpowiedź na pytanie czy powstałe w badanym okresie obiekty przemysłowe są integralnym elementem miejskiej tkanki urbanistycznej, czy też obcym tworem, zakłócającym harmonię przestrzeni? Na ile zdeterminowały one rozwój określonej przestrzeni i z jakim skutkiem? Czy zdegradowały tą przestrzeń, a może przyczyniły się do jej rozwoju? Wreszcie jakie były konsekwencje rozwoju przestrzennego miasta i nieuchronnego wchłaniania zespołów przemysłowych, czy doprowadziło to do przestrzennego konfliktu czy integracji, a może stało się nieuchronną, wręcz konieczną symbiozą? Przedmiotem badań jest architektura i budownictwo przemysłowo-warsztatowe Poznania od połowy XIX wieku do 1939 roku. Oczywiście tak zakreślony przedział chronologiczny nie jest przypadkowy. W połowie XIX wieku Poznań był w drodze ku nowoczesności. Mimo budowy twierdzy i konsekwentnej realizacji planu ufortyfikowania całego miasta, którego realizację rozpoczęto w 1839 roku, a zakończono w latach 1857-1860, to urbanizacja Poznania przebiegała w sposób zgodny z ówczesnymi standardami. Zdefiniowany już układ miasta zabudowywano monumentalnymi gmachami i nowoczesnymi kamienicami. Wcześniej, w pierwszej połowie XIX wieku, duży wpływ na wygląd przestrzeni Poznania miał Edward Raczyński. Wtedy m.in. stanął przy ówczesnym placu Wilhelmowskim (ob. Wolności), ufundowany przez niego gmach biblioteki (lata 1821-1828), której architektura zainspirowała w latach następnych budowniczych działających w tej części miasta. Przekształcenie Poznania w fortecę w dość krótkim czasie dało znać o sobie, brakowało terenów zarówno pod budownictwo mieszkaniowe, jak i przemysłowe. Już od lat 40. XIX wieku problemem stała się komunikacja w obrębie twierdzy. Stopniowa jej likwidacja i inkorporowanie podmiejskich gmin zmieniło sytuację przestrzenną, ale skutki zamknięcia w murach twierdzy były jeszcze długo odczuwalne. Z kolei wybuch drugiej wojny światowej skończył kolejny rozdział w długiej historii miasta. Zniszczenia wojenne, powojenna odbudowa i nacjonalizacja, a wreszcie uprzemysłowienie Poznania w ramach planu sześcioletniego to nowy etap w dziejach miasta.

The industrial and workshop construction and architecture of Poznań has not so far been the topic of separate research. Currently, there is a pending study covering the period from the mid of the XIX century to 1939, its territorial coverage is directly related to the chronological coverage and refers to Poznań in the borders of before World War II; This research is halfway through. So far, the following districts of Poznań have been surveyed: Wilda, Zawady, Główna, Jeżyce and Łazarz. The goal of the survey is to detail development of the broadly understood history of Poznan architecture and industrial and workshop construction. Placing this issue in the context of the city's history, and first of all, in the context of changes in the urban space. To answer the question of whether industrial structures erected in the surveyed period are an integral element of the urban flesh of the city or an alien creation disturbing the harmony of space? To what extent did they determine the development of a specific space, and with what effect? Did they degrade this space, or maybe contribute to its development? Finally, what were the consequence of spatial development of the city and the inevitable absorption of industrial complexes - did it lead to spatial conflict or integration, or maybe became indispensible or even necessary symbiosis? The study is intended to be accompanied by a catalogue of buildings in Poznań and industrial and workshop assumptions. An exhibition in the History Museum of Poznań (a branch of the National Museum) is also planned. Based on the material gathered so far, three stages of Poznań industrialisation can be distinguished. Until 1870, industrial construction developed very slowly, this resulted primarily from the lack of railway connections and closing the city in defensive walls. In the last quarter of the XIX century, the situation improved, railway lines were constructed, fortress regulations were liberalised, and the liquidation of the stronghold resulted in a more rapid pace of industry development in Poznań. Suburban communities (Wilda, Łazarz and Jeżyce), included into the city in 1900, were also industrialised. In the inter-war period, and in particular in the thirties, new factories were built in areas dedicated to developindustrial assumptions, located primarily on the right bank of the Wart (including in Główna and Starołęka).