Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Znaczenie dostaw LNG w zbilansowaniu zapotrzebowania na gaz ziemny krajów UE

Biały R., Janusz P., Ruszel M., Szurlej A.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 102

231--244

PL

Na przestrzeni ostatniej dekady zauważalne są zmiany w strukturze zużycia energii pierwotnej w krajach UE. Jedną z najistotniejszych zmian jest rosnący udział przypadający na odnawialne źródła energii (OZE). Wzrost udziału OZE wynika między innymi z prowadzonej polityki mającej na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. W osiągnieciu zamierzonych celów wykorzystywane są te nośniki energii, których wpływ na środowisko przyrodnicze jest jak najmniejszy, do takich paliw zaliczany jest gaz ziemny. Udział tego paliwa w bilansie energetycznym UE w analizowanym okresie, tj. od 2006 do 2016 r., utrzymuje się na względnie stałym poziomie. Natomiast w przypadku poszczególnych państw jego udział w bilansie energetycznym jest uzależniony od specyfiki danego państwa. Bez względu na udział gazu ziemnego w strukturze zużycia energii poszczególnych państw, dążą one do dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego. Jednym z głównych elementów dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego jest budowa terminali regazyfikacyjnych LNG. Z uwagi na fakt, że wzrasta ilość państw, które zainteresowane są eksportem gazu ziemnego w formie LNG, wzrasta także zainteresowanie odbiorem tego gazu przez państwa uzależnione od jego importu. W artykule przedstawiono stopień wykorzystania terminali regazyfikacyjnych LNG w Europie w okresie od 2012 do stycznia 2018 roku. Scharakteryzowano również terminal LNG w Świnoujściu, stopień jego wykorzystania oraz plany rozbudowy. Europa posiada znaczne możliwości importu gazu ziemnego poprzez terminale LNG, jednak do tej pory wykorzystywane one były w ograniczonym zakresie, świadczyć to może o tym, że oprócz zadań dywersyfikacyjnych terminale stanowią zabezpieczenie na wypadek przerw w dostawach gazu przy użyciu gazociągów.

EN

Over the last decade, changes in the structure of primary energy consumption in EU countries have been noticeable. One of the most important changes is the growing share attributable to renewable energy sources (RES). The increase in RES share results, among others, from the policy pursued to reduce greenhouse gas emissions. In achieving the intended goals, these energy carriers are used, the impact of which is the smallest possible on the natural environment, natural gas is included in such fuels. The share of this fuel in the EU energy balance in the analyzed period, i.e. from 2006 to 2016, remains at a stable level. However, in the case of individual countries, its share in the energy balance depends on the specificity of a given country. Regardless of the share of natural gas in the energy consumption structure of individual countries, they strive to diversify the supply of natural gas. One of the main elements of the diversification of natural gas supplies is the construction of LNG regasification terminals. Due to the fact that the number of countries interested in exporting natural gas in the form of LNG is increasing, there is also an increasing interest in receiving gas from countries dependent on its imports. The article presents the utilization of LNG regasification terminals in Europe in the period from 2012 to January 2018. The LNG terminal in Świnoujście was also characterized, its utilization rate and plans for its extension. Europe possesses significant possibilities of importing natural gas through LNG terminals, but until now they have been used to a limited extent, it may indicate that in addition to diversification tasks, terminals are a guarantee in the event of interruptions in gas supplies using gas pipelines.

2

Porównanie bezpieczeństwa energetycznego Polski i Ukrainy

Boiko O., Szurlej A.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 104

19--29

PL

W artykule przeprowadzono porównanie gospodarki surowcami energetycznymi w Polsce i na Ukrainie w latach 2000–2017. Przeanalizowano zmiany w zakresie stanu zasobów węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego. Wskaźniki wystarczalności zasobów rozpatrywanych paliw dla Polski i Ukrainy dodatkowo porównano z wybranymi krajami UE. Dla przeprowadzenia oceny bezpieczeństwa energetycznego Polski i Ukrainy przeanalizowano najpierw zmiany w zakresie zużycia energii pierwotnej ogółem, a następnie określono, jak kształtowały się możliwości pokrycia zapotrzebowania na gaz ziemny, węgiel i ropę naftową poprzez wydobycie własne poszczególnych surowców energetycznych. Takie porównanie wskazuje w przypadku Polski na przewagę węgla, zaś na Ukrainie wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego w wyższym stopniu pokrywa zapotrzebowanie krajowe. W latach 2000–2017 odmiennie przedstawiały się tendencje w zakresie zużycia energii pierwotnej, w Polsce odnotowano 17% wzrost, zaś na Ukrainie blisko 40% spadek. Zidentyfikowano główne czynniki odpowiedzialne za radykalne zmiany w gospodarce paliwowo-energetycznej Ukrainy: działania wojenne na wschodzie kraju oraz aneksja Krymu, zmiany demograficzne. Wydarzenia te negatywnie wpłynęły szczególnie na wielkość wydobycia węgla kamiennego na Ukrainie, a niezbędny dla zbilansowania był znaczący wzrost importu z 5,36 do 19,14 mln ton w latach 2011–2017. Porównano także saldo wymiany zagranicznej dla energii elektrycznej. To porównanie w ciągu ostatnich lat wypada korzystanie dla Ukrainy, gdzie zauważalna jest przewaga eksportu energii elektrycznej nad importem, co wygenerowało przychody przewyższające 200 mln USD w 2017 r.

EN

The article compares the management of energy resources in Poland and Ukraine over the period 2000–2017. The analysis took changes in the volume of coal, oil and natural gas resources into consideration. The indicators of supplies of these fuels for Poland and Ukraine have additionally been compared with selected EU countries. In order to assess energy security of Poland and Ukraine, the changes in the primary energy consumption have been analyzed in general in first order, then the possibilities of meeting the demand for natural gas, coal and oil have been determined based on the domestic extraction of individual energy resources. Such a comparison indicates the dominant role of coal in Poland while the extraction of oil and natural gas meets the domestic demand to a greater extent in Ukraine. Over the period 2000-2017, trends in primary energy consumption were different; a 17% increase was noted in Poland, while a nearly 40% decline was noted in Ukraine. The main factors responsible for radical changes in fuel and energy management in Ukraine have been identified: military operations in the east of the country and the annexation of Crimea, demographic changes. These events had a negative impact especially on the volume of hard coal mining in Ukraine; the significant increase in imports from 5.36 to 19.14 million tons in 2011-2017 was necessary for balancing. The balance of foreign exchange for electricity was also compared. Over the past years, this comparison has been favorable for Ukraine, where the dominance of electricity exports over imports is noticeable, which generated revenues of over USD 200 million in 2017.

3

Wpływ realizacji założeń ujętych w programach ochrony powietrza na zużycie gazu ziemnego przez gospodarstwa domowe

Cieślik T., Janusz P., Kogut K., Szurlej A., Zyśk J.

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 6

42--46

PL

Głównym celem artykułu jest określenie zmian zużycia gazu ziemnego przez sektor gospodarstw domowych spowodowanych realizacją założeń Programów Ochrony Powietrza. Określono liczbę oraz powierzchnię lokali, w których dotychczas do ogrzewania używano niskosprawnych palenisk często wykorzystujących złej jakości paliwa, a które w celu poprawy jakości powietrza i zmniejszenia wielkości emisji przewidziane są do zamiany na ogrzewanie gazowe. Wyniki zestawiono z dotychczasowym popytem i trendami popytu na gaz ziemny przez gospodarstwa domowe. Wyniki zostały zestawione dla województw. Przeanalizowano także dostęp do gazu ziemnego w podziale na województwa, a także porównano jak kształtowały się ceny gazu ziemnego dla gospodarstw domowych w Polsce na tle wybranych państw świata.

EN

The main purpose of the article is to identify changes in natural gas consumption in the household sector due to the implementation of the objectives of Air Protection Programs. The article specifies the number and surface area of households where so far low efficient furnaces with poor quality fuel have been used, and which are to be converted to gas heating to improve air quality and reduce emissions. The results are compared with the current demand and trends in natural gas demand observed in households. The results are presented by voivodships. Furthermore, the availability of natural gas by voivodships is analyzed, as well the natural gas prices for households in Poland, compared to selected worldwide countries.

4

Problem rtęci w eksploatacji i zużyciu gazu ziemnego na tle innych paliw

Kogut K., Smulski R., Szurlej A.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 6

888--891

PL

Podano parametry jakościowe dotyczące rtęci, jakie muszą spełniać paliwa gazowe przesyłane gazowymi sieciami przesyłowymi i dystrybucyjnymi. W przypadku wydobycia gazu ziemnego z niektórych złóż gazu ziemnego na Niżu Polskim niezbędne jest jego odrtęciowanie. Scharakteryzowano wybrane technologie stosowane do tego celu w przemyśle. W przypadku Polski emisja rtęci jest związana przede wszystkim z energetycznym wykorzystaniem węgla kamiennego i brunatnego.

EN

A review, with 25 refs., of methods for detn. of Hg in natural gas, removal of Hg by its coagulation and filtration, or adsorption of its vapors. Contribution of the natural gas to the Hg emission from coal combustion is in Poland neglegible.

5

Petrochemia staje się siłą napędową wykorzystania ropy naftowej i odbiorcą nadwyżek gazu płynnego

Łaciak M., Biały R., Janusz P., Szurlej A., Sikora A. P., Sikora M. P.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 12

2056--2060

6

The Polish Natural Gas Market – Resources, Extraction, Import and Consumption

Olkuski T., Tora B., Budzyń S., Szurlej A., Andrusikiewicz W.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 20, nr 2

301--310

EN

Poland has been dependent on natural gas supplies from the East for many years. This dependence is a problem for our country, as it reduces the energy independence and energy security of Poland. Therefore, attempts to change this situation have been made for many years. The construction of the gas terminal in Świnoujście was the most spectacular investment in this area. It will allow covering up to half of Polish gas demand, thus limiting the dependence on supplies from the east. Domestic natural gas resources, whose deposits are located in the Polish Lowland, Permian deposits of the Fore-Sudetic and Greater Poland region, and in Carboniferous and Permian deposits of Western Pomerania, are also used. Natural gas also occurs in the Carpathian Foredeep and in the economic zone of the Baltic Sea. However, the amounts of natural gas produced in Poland are not enough to cover the demand for this raw material. In 2017, the production amounted to 3.9 billion cubic meters, which allowed to cover less than one-quarter of the demand. Poland’s hopes for shale gas faded after unsatisfactory results of shale gas exploration. This is the reason for the importance of natural gas imports. In 2017 year it amounted to 11.4 billion cubic meters. To ensure stable supplies, gas pipelines and storage facilities are also needed. Recently, there have been numerous investments in this area, while the main project is the construction of the Baltic Pipe gas pipeline connecting Poland and Norway. The connections with Lithuania, the Czech Republic and Slovakia are also of strategic importance for Poland. The gas consumption in Poland is constantly increasing; this trend is likely to continue. Therefore, the current investments are of great importance.

PL

Polska od wielu lat jest zależna od dostaw gazu ziemnego ze wschodu. Zależność ta jest problemem dla naszego kraju, ponieważ zmniejsza niezależność energetyczną i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dlatego próby zmiany tej sytuacji zostały podjęte wiele lat temu. Najbardziej spektakularną inwestycją w tym zakresie była budowa terminalu gazowego w Świnoujściu. Pozwoli to na pokrycie do połowy polskiego zapotrzebowania na gaz, ograniczając tym samym zależność od dostaw ze wschodu. Wykorzystywane są również krajowe zasoby gazu ziemnego, których złoża znajdują się na Niżu Polskim, złoża permskie w regionie przedsudeckim i wielkopolskim oraz w utworach karbońskich i permskich Pomorza Zachodniego. Gaz ziemny występuje również w zapadlisku przedkarpackim oraz w strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Jednak ilość gazu ziemnego produkowanego w Polsce nie wystarcza na pokrycie zapotrzebowania na ten surowiec. W 2017 roku produkcja wyniosła 3,9 miliarda metrów sześciennych, co pozwoliło pokryć mniej niż jedną czwartą zapotrzebowania. Polska nadzieja na wydobycie gazu łupkowego upadła po niezadowalających wynikach poszukiwań geologicznych. Import gazu ziemnego do Polski jest znaczny. W 2017 roku wyniósł on 11,4 miliarda metrów sześciennych. Aby zapewnić stabilne dostawy, potrzebne są również gazociągi i magazyny. Niedawno przeprowadzono wiele inwestycji w tym obszarze, a głównym projektem jest budowa gazociągu Baltic Pipe łączącego Polskę i Norwegię. Połączenia gazociągami z Litwą, Czechami i Słowacją mają także strategiczne znaczenie dla Polski. Zużycie gazu w Polsce stale rośnie; ten trend prawdopodobnie będzie się utrzymywał, dlatego też aktualne inwestycje mają ogromne znaczenie dla gospodarki.

7

Comparison of electricity generating from natural gas and from other sources in selected EU member states and in the USA — A review

Metelska K., Biały R., Cieślik T., Szurlej A.

Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery

|

2017

|

nr 137

105--121

EN

The analyses scale of natural gas use for power generation in selected countries have been analyzed. In the USA natural gas has strengthened its position as fuel in the electricity generation sector, while in the EU member states opposite tendencies were observed. One of the main reasons for these differences are significantly higher prices of natural gas in EU member states in comparison to prices in the USA. The article examines the relationship between gross domestic product and natural gas consumption. Moreover, the costs of electricity obtained from different sources were compared, with particular emphasis on technologies based on natural gas.

8

Rola i znaczenie gazu ziemnego w strukturze wytwarzania energii elektrycznej Polski w perspektywie długoterminowej

Łaciak M., Olkuski T., Świdrak M., Szurlej A., Wyrwa A.

Rynek Energii

|

2017

|

Nr 2

52

PL

Głównym celem artykułu jest określenie roli i znaczenia wykorzystania gazu ziemnego w krajowym sektorze wytwarzania energii elektrycznej w perspektywie do 2050 roku. Narzędziem wykorzystanym do przeprowadzenia analizy był model energetyczno-ekonomiczny TIMES-PL. Rozważania teoretyczne skupiły się na najważniejszych elementach cechujących rynek energii elektrycznej oraz gazu ziemnego w Polsce. Poruszono w nich zarówno aspekty ekonomiczne, geopolityczne, wynikające z przynależności Polski do Unii Europejskiej, jak i dokonano oceny obecnej gospodarki gazem ziemnym, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w zakresie kierunków pozyskania gazu ziemnego.

EN

The major aim of this paper is determining the role and significance of natural gas in the Polish energy sector by the year 2050. The analysis was based on the energy-economic model TIMES-PL. The theoretical considerations were focused on the main elements of electricity and natural gas market in Poland. Economic and geopolitical aspects relating to the membership of Poland in EU were taken into consideration. Moreover the present state of natural gas management was assessed with emphasis on changes in the directions of natural gas recuperation.

9

Rola i znaczenie gazu ziemnego w strukturze wytwarzania energii elektrycznej Polski w perspektywie długoterminowej

Łaciak M., Olkuski T., Świdrak M., Szurlej A., Wyrwa A.

Rynek Energii

|

2017

|

Nr 2

60--67

PL

Głównym celem artykułu jest określenie roli i znaczenia wykorzystania gazu ziemnego w krajowym sektorze wytwarzania energii elektrycznej w perspektywie do 2050 roku. Narzędziem wykorzystanym do przeprowadzenia analizy był model energetyczno-ekonomiczny TIMES-PL. Rozważania teoretyczne skupiły się na najważniejszych elementach cechujących rynek energii elektrycznej oraz gazu ziemnego w Polsce. Poruszono w nich zarówno aspekty ekonomiczne, geopolityczne, wynikające z przynależności Polski do Unii Europejskiej, jak i dokonano oceny obecnej gospodarki gazem ziemnym, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w zakresie kierunków pozyskania gazu ziemnego.

EN

The major aim of this paper is determining the role and significance of natural gas in the Polish energy sector by the year 2050. The analysis was based on the energy-economic model TIMES-PL. The theoretical considerations were focused on the main elements of electricity and natural gas market in Poland. Economic and geopolitical aspects relating to the membership of Poland in EU were taken into consideration. Moreover the present state of natural gas management was assessed with emphasis on changes in the directions of natural gas recuperation.

10

Technologie osuszania gazu ziemnego wydobywanego w południowej Polsce

Janusz P., Kałahurska K., Kogut K., Smulski R., Szurlej A.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 5

1024--1028

PL

Polska jest jednym z nielicznych krajów UE, w którym wydobycie gazu ziemnego w prawie 30% pokrywa krajowe zapotrzebowanie. Jednym z głównych regionów, w którym pozyskuje się gaz ziemny jest przedgórze Karpat. Jest to rejon o długiej i bogatej historii eksploatacji złóż węglowodorów. Zanim gaz poprzez sieci przesyłowe lub dystrybucyjne trafi do odbiorców przemysłowych lub gospodarstw domowych jest poddawany wielu procesom technologicznym, które mają na celu zagwarantować parametry jakościowe gazu ziemnego, określone odpowiednimi regulacjami. Jednym z podstawowych procesów technologicznych w gazownictwie ziemnym jest osuszanie. Przedstawiono podział dostępnych technologii osuszania gazu ziemnego oraz omówiono praktyczne rozwiązania w tym zakresie na podstawie doświadczeń uzyskanych w trakcie eksploatacji złóż gazu ziemnego w południowej Polsce. Podjęto również próbę określenia głównych czynników mających wpływ na wybór technologii osuszania gazu ziemnego.

EN

A review, with 37 refs., of absorption methods based on [HO(CH₂CH₂O) ₃H] or CH₃OH as well as of sorption methods based on LiCl and its mixts. with LiBr and CaBr₂.

11

Wpływ dostaw LNG z USA na europejski rynek gazu ziemnego

Janusz P., Kaliski M., Sikora M. P., Sikora A. P., Szurlej A.

Polityka Energetyczna

|

2017

|

T. 20, z. 4

27--38

PL

W ostatnich latach światowy rynek gazu ziemnego uległ bardzo znaczącym zmianom. Dotychczas stosowane podejście w relacjach handlowych dostawca–odbiorca gazu ziemnego determinowane było sposobem dostawy tego surowca – tj. głównie za pomocą gazociągów. Powodowało to istotne napięcia polityczno-gospodarcze pomiędzy zainteresowanymi stronami. Należy także mieć na uwadze, że dostawy gazu w formie LNG mogą umocnić swoją pozycję w strukturze bilansu energetycznego Unii Europejskiej ze względu na obserwowane zmniejszające się wydobycie gazu na terenie państw należących do UE. Pomimo spadku konsumpcji gazu ziemnego w UE w ostatnich latach jego rola może wzrosnąć m.in. z powodu realizowanej polityki klimatycznej. Jednym z głównym czynników wpływających na zmiany na światowym rynku gazu jest tzw. rewolucja łupkowa jaka miała miejsce w Stanach Zjednoczonych oraz plany tego kraju, aby stać się istotnym graczem na światowym rynku gazu, dzięki wykorzystaniu technologii LNG. Do roku 2013 USA intensywnie rozbudowywały swoje zdolności importowe LNG, które stanowiły ponad 19% światowych zdolności regazyfikacyjnych. Mając na uwadze wzrost udokumentowanych zasobów gazu ziemnego w USA, zrezygnowano z realizacji kolejnych projektów terminali importowych, a w ich miejsce powstają terminale skraplające, dzięki którym USA będą eksporterem LNG, co znacząco może zmienić światowy rynek gazu ziemnego. Zgodnie z przewidywaniami do 2022 roku zdolności eksportowe LNG wzrosną o 460 mld m3/rok, z czego 82 mld m3/rok przypadać będzie na USA do Europy będą miały ceny na azjatyckim rynku gazu ziemnego, gdzie dostawy LNG odgrywają istotną rolę w zbilansowaniu zapotrzebowania na gaz. W artykule przedstawiono możliwy wpływ rewolucji łupkowej w USA na rynek gazu ziemnego w Europie. Przedstawiono uwarunkowania ekonomiczne eksportu LNG w USA. Należy jednak mieć na uwadze, że jednym z najważniejszych czynników decydujących o przekierowaniu LNG

EN

In recent years, the global natural gas market has undergone very significant changes. The approach used so far in commercial relations between the supplier – recipient of natural gas has been determined by the way this commodity has been supplied, i.e. mainly by the use of gas pipelines. This has given rise to serious tensions of a political and economic nature between the parties involved. It is also important to keep in mind that the supplies of LNG may strengthen their position in EU energy balance due to diminishing gas production observed in the countries which are members of the EU. Despite the decline in natural gas consumption in the EU in recent years, its role may increase, i.a., due to current climate policy. One of the main factors influencing the changes in the global gas market is the so-called shale gas revolution that took place in the US and the plans of this country to become a major player in the global gas market through the use of LNG technology. By 2013, the US intensively increased its LNG import capacity, which accounted for over 19% of the global regasification capacity. Taking the increasing proven natural gas reserves in the US into account, the implementation of further import terminal projects has been abandoned and liquefying terminals are being implemented instead; this will enable the US to become an LNG exporter, which may significantly transform the global natural gas market. Following the forecasts, by 2022, the LNG export capacity will increase by 460 bln m3/y, with 82 bln m3/y from the US alone. The paper presents a potential impact of the shale gas revolution in the US on the natural gas market in Europe. It shows economic determinants for LNG export in the US. However, an account should be taken of the fact that one of the major factors that will decide on redirecting LNG to Europe is natural gas prices on the Asian market where LNG supplies are a key participant in balancing the demand for gas.

12

Prognozy wydobycia, konsumpcji i salda wymiany surowców energetycznych w Polsce

Olkuski T., Sikora A., Sikora M. P., Szurlej A.

Polityka Energetyczna

|

2017

|

T. 20, z. 2

41--58

PL

W artykule podjęto próbę opracowania prognozy dotyczącej wydobycia, konsumpcji i salda wymiany z zagranicą surowców energetycznych będących źródłem energii pierwotnej w Polsce. Ze względu na brak nowej polityki energetycznej Polski, autorzy oparli się na dostępnych dokumentach zarówno krajowych, jak i zagranicznych, z których najważniejsze to nadal obowiązująca Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, przyjęta w 2009 r. oraz Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2050 roku opracowana przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A. Uwzględniono również Projekt Polityki energetycznej Polski do 2050 roku wraz z najważniejszymi analizami prognostycznymi wykorzystywanymi podczas jego przygotowywania. W artykule odniesiono się do prognozy Krajowej Agencji Poszanowania Energii wykazując jej liczne błędy, jak na przykład nieuwzględnianie: spadków cen nośników energii na światowych rynkach, możliwych wzrostów cen uprawnień do emisji CO2 w Unii Europejskiej, czy też zakładanie zbyt niskich celów wykorzystywania OZE w polskiej gospodarce. Autorzy artykułu wyrazili pogląd co do możliwości uruchomienia pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej w połowie trzeciej dekady obecnego stulecia. W dalszej części artykułu przedstawiono prognozy dotyczące wydobycia, zużycia i salda wymiany węgla kamiennego i brunatnego, ropy naftowej i gazu ziemnego w Polsce w perspektywie do 2040 roku. Zwrócono uwagę na prognozowany spadek poziomu wydobycia węgla w Polsce, zwłaszcza węgla kamiennego, co zwiększy import tego surowca do Polski. W przypadku gazu ziemnego planowany jest wzrost wydobycia do poziomu 8,5 mld m3 w 2040 roku, ale w najbliższych latach nadal głównym dostawcą gazu ziemnego do Polski będzie rosyjski Gazprom, a zapotrzebowanie będzie uzupełniane przez terminal LNG w Świnoujściu. Jeszcze poważniejsza, z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego, jest sytuacja związana z dostawami ropy naftowej do Polski. Jeszcze w 2015 r. aż 88% krajowego zapotrzebowania na ropę naftową było pokrywane dostawami z Rosji (ropa REBCO) (POPiHN 2017). W 2016 r. udział ten znacząco się obniżył do 81%, mimo obowiązujących kontraktów z firmami rosyjskimi i już 1/4 surowca, który trafia do Grupy LOTOS pochodzi z krajów Zatoki Perskiej, a w przypadku PKN ORLEN udział dostawców alternatywnych wobec dostaw z kierunku wschodniego wynosi 12% (POPiHN 2017).

EN

This paper is an attempt to forecast the production, consumption, and net exports of energy resources used as primary energy sources in Poland. Due to the fact that a new energy policy of Poland is under development, the authors relied on the available domestic and foreign documents, the most important of which include the Energy Policy of Poland until 2030, adopted in 2009, and the Forecast of fuel and energy demand until 2050 developed by the Polish National Energy Conservation Agency (KAPE). A draft of the Polish Energy Policy until 2050, together with the most important prognostic analyses used during its development, was also taken into account. The article criticized the forecast of the Polish National Energy Conservation Agency for numerous errors, including not taking into account decreasing energy prices in world markets, ignoring the possible increases in prices of CO2 emission allowances in the European Union, or setting too low renewable energy target for Poland. The authors of the paper are also sceptical about the possibility of launching the first nuclear power plant in Poland in the middle of the third decade of the current century. The forecasts for production, consumption and net exports of bituminous coal and lignite, crude oil, and natural gas in Poland in the perspective of 2040 are presented in the following sections of the article. Special attention has been paid to the projected decrease in the level of coal mining in Poland, especially in the case of bituminous coal, which will increase the import of this raw material to Poland. In the case of natural gas, it is planned to increase the output to 8.5 billion cubic meters in 2040. However, in the coming years Gazprom will continue to be the main supplier of natural gas to Poland, while the demand will be supplemented by the LNG terminal in Świnoujście. From the point of view of energy security, the situation is even more complicated when it comes to the supply of crude oil to Poland. Until 2015, as much as 88% of domestic demand for oil was covered by supplies from Russia (REBCO oil) (the Polish Oil Industry and Trade Organisation; POPIHN 2017). In 2016, this share decreased significantly to 81% despite the contracts with Russian companies; currently, a quarter of the raw material delivered to Grupa LOTOS S.A. is shipped from the Gulf countries. In the case of PKN ORLEN, the share of alternative suppliers against supplies from the east is 12% (POPIHN 2017).

13

Próba oceny krajowego bezpieczeństwa zaopatrzenia w gaz ziemny

Biały R., Cieślik T., Liszka K., Łaciak M., Oliinyk A., Szurlej A.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2017

|

Nr 4

128--130

PL

W artykule porównano znaczenie gazu ziemnego w bilansie energii UE oraz Polski, a także porównano kierunki zaopatrzenia, ze szczególnym uwzględnieniem wydobycia własnego, a także strukturę zużycia gazu w kraju i krajach UE. Przybliżono krajowe inwestycje, które miały przełożenie na bezpieczeństwo zaopatrzenia w gaz ziemny. Dokonano próby oceny krajowego bezpieczeństwa zaopatrzenia w gaz ziemny za pomocą wybranych wskaźników.

EN

The article compares the importance of natural gas in the energy balance for the EU and Poland. Furthermore trends in supply, with particular emphasis on own production were compared, as well as the structure of gas consumption in the country and in the EU. National investments, which occurred influential on the security of natural gas supply were presented. An attempt to assess the national security of natural gas supply using certain indicators was made.

14

Analiza dokładności obliczeń hydraulicznych przesyłu gazu

Kowalski R., Liszka K., Łaciak M., Oliinyk A., Szurlej A.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2017

|

Nr 4

131--133

PL

Istnieje wiele algorytmów matematycznych, których głównym zadaniem jest określenie spadku ciśnienia w gazociągu przesyłowym. W artykule zostały dokładnie przeanalizowane najczęściej stosowane na świecie algorytmy do obliczenia spadku ciśnienia w gazociągach przesyłowych, a uzyskane wyniki obliczeniowe porównano z rzeczywistymi. W artykule przedstawiono wpływ poszczególnych modułów obliczeniowych na dokładność wybranych modeli matematycznych do wyznaczenia spadku ciśnienia w gazociągach przesyłowych.

EN

There are many mathematical algorithms, whose main task is to determine the pressure drop in the transmission pipeline. In the article was carefully analyzed the most used in the world algorithms to calculate pressure drop in transmission pipelines, and the obtained results were compared with actual data. In the article present impact of deferent algorithms on the accuracy of the selected mathematical models to calculation of pressure drop in transmission pipelines.

15

The effect of hydrogen transported through a gas pipeline on the functioning of gas compression station work

Zabrzeski Ł., Janusz P., Liszka K., Łaciak M., Szurlej A.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 4

959--968

EN

The production of hydrogen based on excess electricity and transporting it by pipeline as a mixture with natural gas may be an excellent completion of an energy system. When dealing with gas transmission over long distances, gas compression stations become an integral part of the natural gas grid, providing desired pressure of this source of power in pipes. In this paper the effect that hydrogen admixture has on the main parameters of the operation of gas compression stations was described.

16

Analysis of the participation of various components in natural gas transport

Apostol R., Kowalski R., Liszka K., Łaciak M., Olijnyk A., Szurlej A.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 4

883--894

EN

Natural gas is a mixture of hydrocarbons with combustible methane as the main component, the content of which usually exceeds 90%. Among the remaining components of natural gas are ethane, propane, butane, nitrogen, carbon dioxide and sulfur compounds. Helium can be also found in some natural gas fields. The composition of natural gas depends on, e.g. the field from which the gas comes, and also way in which it is transported, i.e. pipelines, LNG technology. The quality of natural gas is regulated by respective standards. Gas transmission pipelines are the most popular and dominant method of gas transport on the international gas market, though LNG technology has recently started to play an increasingly prominent role. The intensive development of renewable energy sources is accompanied by the development of the Power to gas technology – the electric energy excess is used for the hydrogen production, which can be directed to the existing natural gas network and such a mixture of natural gas and nitrogen is transmitted. At present, transmission pipelines for nitride natural gas Ls and Lw exist in Poland. The aim of this paper is to analyze the influence of natural gas admixtures on the operational parameters of transmission pipelines.

17

Analysis of the methods for gas demand forecasting

Apostol R., Łaciak M., Oliinyk A., Szurlej A.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 2

429--438

EN

Natural gas is a very important and strategic resource. In the structure of the world’s primary energy, its share is currently approx. 25 and according to the forecasts it will continue to grow. In addition, the transition the large cities to gas as the main energy resource is an effective solution for reducing harmful emissions and improving air quality. The trend of increasing consumption of natural gas causes the complex technical issues, especially the need of accurate forecasting the gas demand, design the new distribution networks and modernization of the existing systems of gas supply. This article presents a review of existing methods for gas demand forecasting based on the gas engineering literature analysis and the approach for the forecasting of gas consumption based on the analysis of the gas consumption diagrams of gas station.

18

Wpływ dostaw LNG na rozwój krajowego rynku gazu ziemnego

Blacharski T., Biały R., Kaliski M., Stachowiak B., Szurlej A.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 95

253--263

PL

Po oddaniu do eksploatacji terminalu LNG w Świnoujściu Polska stała się aktywnym uczestnikiem globalnego, dynamicznie rozwijającego się rynku gazu skroplonego (LNG). W artykule przybliżono najważniejsze zmiany na europejskim rynku gazu ziemnego – zwrócono uwagę na spadek zapotrzebowania, ograniczenie wydobycia oraz przedstawiono kierunki zaopatrzenia w gaz ziemny. Następnie podjęto próbę oszacowania wpływu realizowanych inwestycji po stronie podażowej globalnego rynku LNG na europejski rynek gazowy. W tym kontekście istotne wydają się działania podejmowane w USA, gdyż już w 2016 r. przybyły z tego kraju do UE dwie dostawy LNG. Nie bez znaczenia dla europejskiego rynku gazu jest również realizowany w Japonii plan powrotu do energetyki jądrowej. Kraj ten jest największym importerem LNG na świecie, dlatego też znaczne ograniczenie importu gazu skroplonego może mieć przełożenie także na europejski rynek gazu. W dalszej części artykułu skoncentrowano się na szansach jakie wiążą się z dostawami LNG do Polski oraz przybliżono plany dalszych inwestycji w zakresie rozbudowy krajowej infrastruktury LNG. jak przedstawiono w artykule, w ciągu ostatnich lat zaobserwowano zasadnicze obniżenie się cen lNG oraz zmniejszenie zróżnicowania pomiędzy tymi cenami w poszczególnych krajach, będących importerami LNG. Przedstawiono przykładowe kierunki, gdzie może zostać zagospodarowane LNG w kraju.

EN

Thanks to commissioning of LNG terminal in Świnoujscie, Poland has become an active participant of global, rapidly developing market of liquefied natural gas (LNG). in the article the most important changes on the European gas market were analyzed. The stress was put on decline in demand, decrease in extraction and directions of natural gas supplies. Attempt was made to estimate the influence of investments that are implemented in the global LNG production area on the European gas market. in this context, what seems to be important is tha in 2016 two deliveries of LNG came to the EU from the USA. What is more turning again toward nuclear power in Japan seems to play a vital role, as Japan is the biggest importer of LNG, and substantial reduction of lNG import to this country may bring changes on the European natural gas market. Further in the article opportunities that are associated with deliveries of LNG to Poland were presented as well as plans of investments in the field of Polish LNG infrastructure. As shown in this article, in the recent years a noticeable decline of lNG prices and reduction of the differentiation between the prices in countries importing LNG was observed. Finally, potential directions where LNG can be used in Poland were shown.

19

Rynek gazu ziemnego w kontekście umowy TTIP

Olkuski T., Sikora A. P., Sikora M. P., Szurlej A., Tora B.

Rynek Energii

|

2016

|

Nr 5

16--21

PL

Umowa TTIP, czyli Transatlantic Trade and Investment Partnership to porozumienie mające na celu stworzenie strefy wolnego handlu pomiędzy Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi. Ma ono pozwolić na liberalizację dostępu do wewnętrznych rynków, łatwiejszy przepływ kapitału, a także eliminację barier pozataryfowych we wzajemnym handlu. Umowa ta powinna przynieść korzyści obu stronom, choć krytycy porozumienia obawiają się zwiększenia wpływów dużych korporacji kosztem małych rodzimych firm, a także ograniczenia pozycji rządów państw narodowych. Z punktu widzenia UE istnieje obawa zalania rynku europejskiego tanimi produktami pochodzącymi ze Stanów Zjednoczonych. W artykule podjęto próbę analizy rynku gazu po wejściu w życie negocjowanej obecnie umowy TTIP. Pokazano strukturę importu i eksportu gazu ziemnego w UE i w USA w podziale na kierunki i formy dostaw, strukturę importu LNG do Europy, wielkość planowanych mocy i prognozowany potencjał wolumenu wymiany.

EN

The Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP agreement is aimed at creating a free trade area between the European Union and the United States. It is designed to liberalize the access to internal markets, facilitate capital flows, and eliminate non-tariff barriers to trade. The agreement should bring benefits to both parties, although the critics of the proposed agreement are afraid that the agreement may contribute to strengthening the position of large corporations at the expense of small indigenous enterprises and limit the powers of governments. From the EU point of view, ere are serious concerns about flooding the European market with cheap products from the United States. The article attempts to analyze the gas market after the entry into force of the TTIP agreement that is currently under negotiation. The structure of imports and exports of natural gas in both the European Union and the United States presented in the paper is broken down into directions, forms of supply, the structure of LNG imports to Europe, the size of the capacities to be installed, and the projected potential of the trade volume.

20

Analiza kosztów i korzyści Polski i UE związanych z planowaną umową handlową między UE i USA (TTIP) : przemysł chemiczny

Sikora A. P., Jarosz R., Sikora M. P., Szurlej A., Cios S.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 5

883--889