Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Eco-aesthetics and Ecological Aesthetics of Nature

Tyburski W.

Problemy Ekorozwoju

|

2016

|

Vol. 11, nr 2

7--12

EN

Eco-aesthetics and ecological aesthetics of nature are closely related, twin disciplines having a similar, but not identical object of interest. Eco-aesthetics is a discipline which – in our opinion – focuses on the existing world of nature, nature intact by man or modified by him only to a limited extent (wilderness areas, natural ecosystems, nature and landscape parks). Eco-aesthetics would advocate simple acceptance of nature without arranging it, nature protected against anthropogenic impact distorting or modifying its original, existing beauty. And for these reasons eco-aesthetics is part of – or at least is close to – the biocentric vision of the world, in contrast to ecological aesthetics of nature, which fits more into the anthropocentric vision of reality. While eco-aesthetics is interested in nature understood autonomously in its original and existing form, ecological aesthetics of nature focuses more on the environment modified by man.

PL

Ekoestetyka i ekologiczna estetyka przyrody to bliskie, siostrzane dyscypliny o podobnym lecz nie tożsamym przedmiocie zainteresowań. Ekoestetyka to dyscyplina, która – naszym zdaniem – uwagę koncentruje na zastanym świecie natury, nietkniętej przyrodzie, bądź w ograniczonym tylko stopniu zmienionej przez człowieka (obszary dzikie, naturalne ekosystemy, parki przyrodnicze i krajobrazowe). Ekoestetyka opowiadałaby się za prostą akceptacją przyrody, bez jej aranżowania, chronionej przez wpływami antropogennymi, zniekształcającymi czy modyfikującymi pierwotne, zastane piękno. I z tych powodów ekoestetyka wpisuje się, albo przynajmniej bliska jest, biocentrycznej wizji świata, w przeciwieństwie do ekologicznej estetyki przyrody, która wpisuje się bardziej w antropocentryczny obraz rzeczywistości. O ile dla ekoestetyki przedmiotem zainteresowań jest przyroda pojęta autonomicznie w swej pierwotnej i zastanej postaci, to ekologiczna estetyka przyrody, bardziej kieruje uwagę ku przyrodniczemu, przetworzonemu otoczeniu człowieka.

2

Etyczne założenia edukacji dla zrównoważonego rozwoju

Tyburski W.

Problemy Ekorozwoju

|

2007

|

Vol. 2, nr 1

41-47

PL

Artykuł jest próbą prezentacji głównych założen etycznych stanowiących podstawę edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju. Uwaga skoncentrowana jest tu na następujacych kwestiach: - prezentacji ogólnych założenia edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju; - filozoficznych podstaw idei zrównoważonego rozwoju; - aksjologicznych podstaw zrównoważonego rozwoju; wartość życia, zdrowia, sprawiedliwosci, odpowiedzialności, powściągliwości i solidarnosci. - roli i znaczenia etyki środowiskowej w koncepcji zrównoważonego rozwoju; - poziomy działań w zakresie edukacji środowiskowej jako składnika edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju: kognitywny, wolitywny i behawioralny

EN

The article is trying to present main ethical ideas supporting the education for sustainable development. The interest is focused on the following topics. - presentation of general assumptions of sustainable development education. - philosophical basis of the idea of sustainable development, values of life, health, justice, responsibility, moderateness and solidarity. - the role and importance of developmental ethics for the idea of sustainable development. - the cognitive, volitive and behavioral levels of action in the scope of developmental education being an element of education for sustainable development.

3

Powstanie i rozwój filozofii ekologicznej

Tyburski W.

Problemy Ekorozwoju

|

2006

|

Vol. 1, nr 1

7-15

PL

Niniejsza wypowiedz stawia sobie za zadanie przedstawienie narodzin i rozwoju filozofii ekologicznej i etyki środowiskowej. Dyscypliny te nawiazuja do wielowiekowego dorobku mysli filozoficznej, głównie filozofii przyrody, ale w dojrzałej postaci ukonstytuowały sie dopiero na przełomie lat 60. i 80. XX w. w Stanach Zjednoczonych. Artykuł przywołuje XIX wieczne inspiracje myślenia nakierowanego na ochronę środowiska przyrodniczego (R.W. Emerson, H.D. Thoreau), a następnie ukazuje etapy rozwoju filozofii ekologicznej i etyki środowiska, główne stanowiska i ich reprezentantów takich jak: J. Muir, Aldo Leopold, J. Baird Callicot, Holems Rolston III, P.W. Taylor, J. Passmore, Arne Naess, H. Skolimowski i inni. W drugiej czesci niniejszego opracowania przedstawiono narodziny i rozwój filozofii i etyki srodowiskowej w Polsce. Ukazano kierunki i stanowiska w ramach filozofii i etyki srodowiskowej a take głównych ich reprezentantów. Scharakteryzowano take dorobek polskiej mysli ekofilozoficznej.

EN

The above text tries to describe the birth and developoment of environmental philosophy and environmental ethics. These disciplines refer to the legacy of many centuries of philosophical thought, mainly the philosophy of nature; however, these disciplines acquired the developed form as late as in the period between 1960s and 1980s in the United States. The article describes 19th century influences that inspired thinking about the protection of natural environment (R.W. Emerson, H.D. Thoreau), and then shows the stages of development of evironmental philosophy and environmental ethics, mainly the standpoints and their representatives such as J. Muir, Aldo Leopold, J. Baird Callicot, Holems Rolston III, P.W. Taylor, J. Passmore, Arne Naess, H. Skolimowski and others. The other part of this article deals with the emergence and development of environmental philosophy and environmental ethics in Poland. It pinpoints the directions and standpoints of environmental philosophy and environmental ethics, presents their main representatives and also describes the achievements of Polish ecophilosophical thought

4

Etyka środowiskowa i jej deontologiczny aspekt

Tyburski W.

Problemy Ekologii

|

1999

|

R. 3, nr 5

187-190

PL

Artykuł prezentuje główne stanowiska w etyce środowiskowej -- antropocentryczne, biocentryczne i holistyczne analizując jednocześnie leżące u ich podstaw przekonania aksjologiczne i wynikające z nich przesłanki teoretyczne i praktyczne. Wskazane są również podstawowe wartości przyjmowane na gruncie współczesnych etyk środowiskowych oraz związany z nimi aspekt deontologiczny dotyczący zalecanego przez nie zespołu norm i reguł postępowania.

EN

Major standpoints in environmental ethics: anthropocentric, biocentric and holistic have been presented in the article, analysing at the same time their axiological believes, and resulting from them theoretical and practical premises. Basic values accepted on the ground of modern environmental ethics and associated with them deontological aspect concerning recommended set of behavioural norms and rules.