PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 7

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Studia medyczne Jana Jaśkiewicza na Uniwersytecie Wiedeńskim (1766/1767-1775)
Wójcik Andrzej J., Siembab Mateusz
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2023
|
T. 68, nr 3
155--190
EN
During the Age of Enlightenment, many Poles pursued medical studies at various European universities. One of them was Jan Dominik Piotr Jaśkiewicz. Born on 6 July 1749 in Lviv to an Armenian family, he moved to Vienna in the late 1760s to study medicine at the university under the supervision of renowned professors: Anton de Haën, Heinrich Johann Nepomuk von Crantz, Nikolaus Joseph von Jacquin, and others. Jaśkiewicz graduated in 1775 with a Doctor of Medicine degree, based on the thesis titled “Dissertatio inauguralis medica sistens pharmaca regni vegetabilis”, in which he provided a list, description, and healing properties of some plant species, arranged according to the systematics of Carl von Linnè (Linnaeus). Through his dissertation, Jaśkiewicz popularized in Poland the views of the Viennese medical school, among others, on the medical use of digitalis. For some time he remained in Vienna, attempting to secure a suitable position. Between 1780 and 1783, Jaśkiewicz expanded his knowledge of nature through travels to Italy, Germany, and France. After presenting his mineralogical observations in Paris, Jaśkiewicz was appointed as a correspondent member of the Paris Academy of Sciences. It was during this time in Paris that Jaśkiewicz met Jan Śniadecki, who later became his friend, colleague, and patient. Subsequently, Hugo Kołłątaj appointed Jaśkiewicz as a professor of natural history and chemistry at the Crown’s Main School in Kraków (Jagiellonian University). He began his lectures in Kraków on 1 October 1783. It should be emphasized that Jaśkiewicz laid the foundations for Polish scientific vocabulary. He also played a crucial role in establishing a chemical laboratory and organizing a botanical garden and a cabinet of natural history. In February 1783, Jaśkiewicz took on the position of a hospital physician (director) at the St. Barbara Academic Hospital, where he focused on organizing the hospital’s finances and management. Around the same time, he declined additional remuneration for this role. In 1787, Jaśkiewicz assumed the duties of the house physician for the Wielopolski margrave in Pińczów. Jaśkiewicz died in Kraków on 14 November 1809. Throughout his life, he was an active physician and performed his medical career independently of other duties. Jaśkiewicz gained considerable recognition and popularity for his achievements in the medical field.
2
Content available Sole kamienne w Siewierzu – chybione koncepcje poszukiwań górniczych Augusta Rosta
Wójcik Andrzej J.
Hereditas Minariorum
|
2020
|
Vol. 6
105-113
PL
Zainteresowania poszukiwaniami złóż soli w XIX w. Polsce wzrosły w związku z utratą kopalń w Wieliczce i w Bochni na rzecz Cesarstwa Austriackiego. Szukano nowych miejsc występowania soli, w tym na Ponidziu oraz w rejonie Siewierza. Tu działał nieudanie August Rost, który zakładał znalezienie triasowych złóż soli, podobnych do występujących w Niemczech. Później przyczynił się do rozpoznania permskiego złoża soli występującego w Ciechocinku.
EN
Interest in the exploration of salt deposits in Poland in the nineteenth century increased due to the loss of mines in Wieliczka and Bochnia to the Austrian Empire. New places of salt occurrence were searched, including in Ponid and in the Siewierz region. August Rost's work, whose aim was to find Triassic salt deposits similar to those found in Germany, was unsuccessful. Later tho, he contributed to the recognition of the Permian salt deposit in Ciechocinek.
3
Content available Krajobraz górniczy w rejonie Strzemieszyc w świetle „Karty geognostycznej zagłębia węglowego”
Wójcik Andrzej J.
Hereditas Minariorum
|
2020
|
Vol. 6
95--103
PL
Dzieje górnictwa galmanu na terenie Strzemieszyc, obecnie dzielnicy Dąbrowy Górniczej, nie doczekały się dotąd specjalnego opracowania. Triasowe złoża rud galmanu były przedmiotem eksploatacji górniczej już w średniowieczu. Budowa kopalń i zakładów przeróbczych (płuczki) oraz hut produkujących cynk rozpoczęła się na skalę przemysłową w pierwszej połowie XIX w. Powstały kopalnie „Anna”, „Kawia Góra”, „Leonidas”, płuczka „Strzemieska”. Likwidacja zakładów rozpoczęła się w latach 70. XIX w. Bezskuteczne próby reaktywowania górnictwa rudnego miały natomiast miejsce w latach 20. XX w.
EN
The history of calamine mining in Strzemieszyce, nowadays a district of Dąbrowa Górnicza, isn't widely presented in the publications about the region. Triassic calamine ore deposits were extracted in the middle ages. But the first industrial mines, washeries and processing plants as well as zinc-works were established not before the first half of 19th century. "Anna", "Kawia Góra", "Leonidas" mines and "Strzemieska" washery were set up in Strzemieszyce region. Plants were gradually closed down form the 70s of the 19th century. There were some unsuccessful attempts to reactivate calamine ore mining in Strzemieszyce in the 1920s.
4
Content available Górnictwo triasowych rud żelaza w Księstwie Siewierskim w XVIII wieku
Wójcik Andrzej J., Siembab Mateusz
Hereditas Minariorum
|
2020
|
Vol. 6
115--124
PL
Poszukiwania a następnie wydobycie rudy żelaza były czynnościami, które znane były nielicznym specjalistom. Górnicy eksploatowali rudę występującą w skałach triasowych obecnych na terenie Księstwa Siewierskiego. Złoża te były znane od wieków i dostarczały surowca do działających na tym terenie fryszerek i hut żelaza. W XVIII w. nastąpił zdecydowany rozwój górnictwa rud żelaza, co było związane z wprowadzaniem nowych metod przetwórstwa hutniczego, a także wykorzystywania węgla kamiennego do procesów hutniczych.
EN
The exploration and extraction of iron ore were known to few specialists. The miners exploited the ore found in the Triassic rocks, in the Duchy of Siewierz. These deposits have been known for centuries and supplied raw material to the fryers and ironworks operating in this area. In the 18th century iron ore mining significantly developed, which was related to the introduction of new metallurgical processing methods, as well as the use of hard coal in metallurgical processes.
5
Content available Friedrich Hermann Poetsch, twórca metody mrożenia górotworu w budownictwie podziemnym
Gontaszewska-Piekarz Agnieszka, Preidl Wojciech, Wójcik Andrzej J.
Hereditas Minariorum
|
2020
|
Vol. 6
9--13
PL
Zawodnione warstwy górotworu często uniemożliwiały drążenie wyrobisk podziemnych, szybów, sztolni i tuneli. Problem z którym górnictwo i budownictwo podziemne nie mogło sobie skutecznie poradzić został rozwiązany dopiero dzięki nowatorskiej metodzie opracowanej przez niemieckiego inżyniera górnika F.H. Poetsch’a. Dzięki zamrożeniu zawodnionych warstw można było bezpiecznie i efektywnie drążyć wyrobiska. W artykule przedstawiono sylwetkę twórcy metody zamrażania skał zawodnionych, jego dorobek naukowy i podstawowe patenty dzięki którym na trwałe zapisał się w historii górnictwa i budownictwa podziemnego.
EN
Submerged layers of rock mass often made it impossible to drill underground excavations, shafts, adits and tunnels. This problem which mining and underground construction could not deal with effectively, was successfully solved only thanks to an innovative method developed by the German miner and engineer, F. H. Poetsch. Thanks to the freezing of the submerged layers it was possible to safely and effectively drill the excavations. The article presents the creator of the rock mass freezing method, his scientific achievements and basic patents thanks to which he entered the history of mining and underground construction for good.
6
Content available remote Czasopismo "Technik" i jego twórca Stanisław Majewski
Wójcik Andrzej J.
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2008
|
R. 53, nr 1
97-104
7
Content available remote Możliwości wykorzystania dziedzictwa techniki górniczej Zagłębia Dąbrowskiego w aspekcie ochrony krajobrazu historycznego
Wójcik Andrzej J.
Górnictwo i Geoinżynieria
|
2003
|
R. 27, z. 3--4
635-640
PL
Zabytki techniki występujące na terenie Zagłębia Dąbrowskiego stanowią ważny element krajobrazu historycznego. Ochrona zabytków techniki powinna następować zarówno w muzeach, jak i poprzez komercyjne wykorzystanie różnego rodzaju budynków i obiektów przemysłowych. Krajobraz historyczny ulega ciągłym zmianom. Pewne elementy krajobrazu, które nie zostaną zachowane, będą już bezpowrotnie stracone dla przyszłych pokoleń.
EN
Industrial monuments are an important part of the Dąbrowa Coal Basin's historical landscape. There are not only shafts and coal mines' buildings, but also underground objects. Industrial monuments should not only be protected in museums but also by commercial use of different types of buildings and industrial objects. Historical landscape is changing all the time so some parts of the landscape which will not be protected will be lost forever.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.