Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie modelowania przestrzennego do wyznaczania stref pod odwierty eksploatacyjne dla PMG działających w obrębie wyeksploatowanych złóż konwencjonalnych

Cierzniak M., Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 6

465--470

PL

Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are being used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, as exemplified by UGS Husow, Strachocina, Swarzow or Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields, is associated with a significant degree of uncertainty resulting from a wide variation in time of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of picking out predisposed zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with the use of the Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.Słowa kluczowe: modelowanie 3D, Karpaty, zapadlisko przedkarpackie, podziemne magazynowanie gazu.

EN

Exploited conventional reservoirs located in the south-eastern part of Poland, characterized by favorable petrophysical parameters, are used for underground gas storage under appropriate technological and economic conditions, which can be exemplified by UGS Husow, UGS Strachocina, UGS Swarzow or UGS Brzeznica. The use of subsurface modeling software for visualizing spatial reservoir parameters’ distribution within old gas fields is burdened with significant uncertainty related to wide range of time diversity of data acquisition and factors affecting its representativeness. The article presents the concept of using modeling adapted for old, conventional gas reservoirs, assuming the selection and processing of reinterpreted gamma ray logs to create pseudo-facies classification. Visualization of its elements, along with geological and reservoir interpretation, can be used for further analysis, including decision making in the aspect of typing perspective zones for new wells associated with increasing UGS total storage capacity. Modeling was conducted with an use of Baker Hughes JewelSuite™ Subsurface Modeling software.

2

Przykład budowy heterolitologicznych pułapek złożowych w NW części zapadliska przedkarpackiego

Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 7

495--502

PL

W północno-zachodniej części zapadliska przedkarpackiego występują złoża gazu i ropy naftowej, dla których pułapkę złożową stanowią zróżnicowane litologicznie i stratygraficznie utwory jury, kredy oraz miocenu. Układ poszczególnych poziomów litologicznych, następstwa warstw, zjawisk erozyjnych i procesów sedymentacyjnych spowodowały, że ich wzajemne relacje w obrębie złoża heterogenicznego są zupełnie inne niż w przypadku tradycyjnych złóż mioceńskich. W tym konkretnym przypadku przeanalizowano złoże gazu w rejonie Swarzów–Dąbrowa Tarnowska, dla którego skałami zbiornikowymi były wapienie jury, piaskowce cenomanu oraz wapienie turonu. Główny nacisk położono na niedoceniane utwory jury oraz formy krasowe, które mogą tu występować w strefie złożowej, a których dotychczas nie uwzględniano jako przestrzeni zbiornikowej w złożach tej części zapadliska. Przedstawiono też, jak opróbowanie i sposób rozwiercania złoża mogą poprawić i ułatwić eksploatację tego typu złoża.

EN

In the north-western part of the Carpathian Foredeep, hydrocarbon reservoirs have developed within lithological and stratigraphic traps of Jurrasic, Cretaceous and Miocene strata. The interrelationship between the sedimentation and erosion processes within heterogenous reservoirs is different from other classic Miocene gas fields. The article describes the results of an analysis of a gas field located in Swarzów–Dąbrowa Tarnowska area, where reservoir rocks are represented by Jurrasic limestones, Cenomanian sandstones and Turonian limestones. Particular emphasis was put on underestimated Jurrasic sediments and karst forms, which may be present in the productive zone and which have not been yet considered as reservoir areas in this part of the Carpathian Foredeep. The influence of testing and drilling on exploitation improvement within that type of the reservoir was also presented.

3

Pułapki złożowe zapadliska przedkarpackiego w czołowej strefie nasunięcia Karpat

Miziołek M., Filar B., Cierzniak M.

Nafta-Gaz

|

2017

|

R. 73, nr 8

551--557

PL

W południowej strefie zapadliska przedkarpackiego mającej bezpośredni kontakt z nasunięciem karpacko-stebnickim powstał szereg złóż gazu ziemnego o odmiennej genezie. Zasadniczy wpływ na utworzenie się tych pułapek miały różne procesy, najważniejsze z nich to: morfologia podłoża podmioceńskiego, środowisko i warunki sedymentacji oraz nasunięcie się płaszczowin karpackich na utwory miocenu autochtonicznego. Współoddziaływanie tych czynników doprowadziło w efekcie końcowym do powstania złóż gazu ziemnego w pułapkach o charakterze: litologicznym, tektonicznym, facjalnym i stratygraficznym. W warunkach kompresji tektonicznej wytworzyły się też w strefach szczytowych złoża gazu z wodą podścielającą, poniżej których stwierdzono ponownie strefy gazowe – co wydaje się być pozornie nielogiczne. W artykule zaprezentowano koncepcję przedstawiającą prawdopodobny proces i mechanizm tworzenia się takich pułapek oraz pułapek na izolowanych lub częściowo izolowanych grzbietach podłoża prekambryjskiego w warunkach sedymentacji na podmorskim stożku napływowym. Znajomość genezy tego typu pułapek jest bardzo istotna dla właściwej oceny zasobów oraz rozwiercania i eksploatacji złóż.

EN

A number of gas fields which are connected with various sedimentary conditions, have accumulated in the southern part of the Carpathian Foredeep contacting directly with the Carpathian-Stebnik overthrust. Various processes have an influence on the evolvement of reservoir traps but the most important ones are: the morphology of the under-Miocene substrate, sedimentary environment and the overlap of the Carpathian nappes on the autochthonous Miocene strata. The interaction of these factors have resulted in gas reservoirs formation in lithological, tectonic and stratigraphic traps. Under conditions of tectonic compression, gas reservoirs with underlying water have developed, where other gaseous areas in the same trap have been found. The article shows the conception describing probable mechanisms having an influence on the process of reservoir traps development in the area of isolated or partially isolated Precambrian ridges connected with submarine fan’s environment. Determining the origins of these types of traps is crucial for proper reservoir resources assessment and subsequent exploitation.

4

An innovative control system for the gas nitriding process including an interactive module to predict the results of the process

Miziołek M., Olik R., Ratajski J., Hermanowicz P.

Problemy Eksploatacji

|

2016

|

no. 4

63--75

EN

The article presents the concept of a system to control the gas nitriding process containing an interactive module for predicting the results of the process on the basis of mathematical model of growth kinetics of the nitrided layer. The concept of the system is based on comparing the current values of process parameters: temperature, the composition of nitriding atmosphere, and the current value of the nitrogen potentia! (which is determined based on the signal from the hydrogen sensor) with a pre-established algorithm of changes in process parameters. According to the developed concept, if there are differences, the control system selects one of two options: - Changing the flow rate of the components of a nitriding atmosphere, in the range of possible changes for a given stand to nitriding, to achieve a predetermined potentia! value, or - Setting a new algorithm for changes in temperature and nitrogen potential. Selecting one of these options by the system will depend on obtaining the slightest difference between on-line calculated result of a process on the basis of mathematical model (for both options) and the assumed result, i.e. the nitrided layer thickness and profile of hardness change.

PL

W artykule zamieszczono koncepcję funkcjonowania układu do sterowania procesem azotowania gazowego zawierającego moduł interaktywnego prognozowania rezultatu procesu na podstawie kinetyki wzrostu warstwy azotowanej. Idea działania układu polega na porównywaniu bieżących/aktualnych wartości parametrów procesu temperatury, składu atmosfery i bieżącej wartości potencjału azotowego (wyznaczanego na podstawie sygnału z sondy wodorowej) z założonym wstępnie algorytmem zmian parametrów procesu. Zgodnie z opracowaną koncepcją, w przypadku zaistnienia rozbieżności układ sterowania wybiera jedną z dwóch opcji: - zmienia natężenie przepływu składników atmosfery azotującej w celu osiągnięcia założonej wartości potencjału bądź - wyznacza nowy algorytm zmian temperatury i potencjału azotowego. Wybór jednej z tych opcji przez układ będzie zależał od uzyskania najmniejszej różnicy pomiędzy na bieżąco prognozowanym rezultatem procesu (dla obu opcji) a rezultatem założonym, tj. grubością warstwy azotowanej oraz profilem twardości. Dodatkowo układ będzie zawierał moduł wizualizacji wzrostu grubości stref warstwy azotowanej oraz wizualizację zmian profili twardości w strefie dyfuzyjnej warstwy azotowanej w trakcie trwania procesu.

5

Bilans stanu zasobów gazu ziemnego na przykładzie złóż zapadliska przedkarpackiego

Piesik-Buś W., Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2016

|

R. 72, nr 11

945--952

PL

Główne obszary wydobycia gazu ziemnego w Polsce występują w czterech regionach: na Niżu Polskim, w zapadlisku przedkarpackim, w Karpatach i w strefie bałtyckiej. Około 75% zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu i czerwonego spągowca, a pozostałe w osadach kambru, dewonu, karbonu, cechsztynu, jury i kredy. Zapadlisko przedkarpackie, będące rowem przedgórskim powstałym u czoła nasuwających się ku północy Karpat, jest najmłodszą jednostką alpejską na obszarze Polski. Biorąc pod uwagę cechy strukturalne, sedymentologiczne i stratygraficzne, zapadlisko można podzielić na część wewnętrzną i zewnętrzną oraz zachodnią i wschodnią. Jest ono wypełnione osadami molasowymi miocenu. Tworzy je zespół nawzajem przeławicających się piaskowców, mułowców i iłowców. Osady mioceńskie mają na terenie Polski miąższość do 3500 m i cechują się dużym zróżnicowaniem litologicznym. Sekwencje profilu, gdzie dominują piaskowce i zapiaszczone mułowce, tworzą oddzielne horyzonty gazonośne. Ich liczba w poszczególnych profilach odkrytych złóż gazowych waha się od kilku do 24 na polu gazowym Przemyśl. W 2014 roku stan wydobywlanych zasobów gazu ziemnego w Polsce wynosił 129,75 mld m3 (zasoby bilansowe i pozabilansowe) i w porównaniu z rokiem poprzednim był mniejszy o 4,55 mld m3. Ubytek zasobów powstał głównie w wyniku wydobycia. Biorąc pod uwagę poszczególne regiony geologiczne Polski zasobne w gaz ziemny, przeprowadzono analizę wielkości zasobów wydobywalnych, przemysłowych i ich wydobycia na przestrzeni lat 2007–2014 w wybranych złożach przedgórza Karpat.

EN

The main areas of natural gas production at present in Poland, are in four regions, the Polish Lowlands, in the Carpathian Foredeep, the Carpathians and in the Baltic area. Natural gas deposits have also been documented in the foothills of the Carpathians; small gas resources can also be found in small deposits in the Carpathians and in the Polish economic zone of the Baltic Sea. Approximately 75% of the gas resources are located in the Miocene and Rotliegend, and the remaining are in the sediments of the Cambrian, Devonian, Carboniferous, Zechstein, Jurassic and Cretaceous. The Carpathian Foredeep, which is a foreland trench created at the head of an area which gives rise to the north Carapathians, is the youngest alpine unit on Polish territory. Taking into account the structural features, sedimentological and stratigraphic depression can be divided into inner and outer parts and western and eastern. It is filled with Malasse Miocene sediments. They consist of a team of mutually penetrating sandstones, siltstones and claystones. Miocene sediments in Poland have a thickness of up to 3500 m and is characterized by great lithological diversity. Sequences profile dominated by sandstones and gritty mudstones form separate gas-bearing horizons. Their number in the individual profiles of discovered gas deposits, varies from a few to 24 in the Przemysl gas field. In 2014, the state of recoverable natural gas reserves amounted to 129.75 billion m3 (balance sheet and off-balance sheet resources) and compared with the previous year’s resources decreased by 4.55 billion m3. Depletion arose mainly as a result of exploration. Taking into account the various Polish geological regions that are rich in natural gas, an analysis of the size of recoverable resources, industrial and their exploration in the period 2007 and 2014 from selected deposits of the Carpathian foothills was carried out.

6

Analiza wpływu zastosowania otworów typu slim hole na opłacalność eksploatacji niekonwencjonalnych złóż mioceńskich

Filar B., Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2016

|

R. 72, nr 11

934--938

PL

W Polsce eksploatacja niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego zlokalizowanych w mioceńskich formacjach łupkowomułowcowych wymaga zastosowania nowych rozwiązań technologicznych, gdyż wydajności absolutne otworów udostępniających tego typu złoża są stosunkowo niskie, rzędu kilkunastu do około 30÷50 m3/min. W związku z tym średnica rur wydobywczych może być mniejsza niż rur zainstalowanych do eksploatacji złóż konwencjonalnych, których pierwotne wydajności absolutne potrafiły osiągać wielkość kilku tysięcy m3/min (np. Tuligłowy hor. VII). W artykule przeanalizowano wpływ zastosowania odwiertów typu slim hole, o różnej średnicy udostępnienia złoża, na ekonomiczną opłacalność inwestycji. Prognozowaną wielkość wydobycia gazu ze złoża uzyskano, wykorzystując cyfrowy model symulacyjny wykonany dla przykładowego złoża. Wyniki symulacji były podstawą do przeprowadzenia obliczeń ekonomicznych, które pozwoliły na szacunkowe określenie prognozowanej wielkości NPV dla analizowanych rozwiązań typu slim hole.

EN

In Poland, the exploitation of unconventional natural gas located in the Miocene formations requires new technological solutions, as the absolute performance of the holes that provide this type of deposits are relatively low in the order of several to about 30÷50 m3/min. Accordingly, the diameter of the production tubing may be less than the tubes fitted for the exploitation of conventional deposits, where the initial absolute performance was able to reach the magnitude of a few thousand m3/min (eg. Tuligłowy hor. VII). The article analyzes the impact of the application of drilling a production well using slim hole technology of varying diameters, on the economic profitability of the investment. The gas production forecast from unconventional deposit was obtained by using a reservoir simulation model. The simulation results were the basis for the calculation of the economic profitability (NPV) of the well drilled in slim hole technology.

7

Analiza wpływu długości otworu kierunkowego na ekonomiczną opłacalność eksploatacji mioceńskich formacji łupkowo-mułowcowych

Filar B., Miziołek M., Kwilosz T.

Nafta-Gaz

|

2016

|

R. 72, nr 12

1107--1112

PL

W Polsce w latach 2010–2015 trwały intensywne prace wiertniczo-poszukiwawcze skoncentrowane na utworach ilastych paleozoiku (ordowik, sylur) mające na celu odkrycie i podjęcie opłacalnej eksploatacji gazu z formacji łupkowych. Niestety ich rezultaty nie były pozytywne. Autorzy niniejszej pracy, kierując się genezą rozwoju eksploatacji warstw łupkowych w USA, doszli do wniosku, że mioceńskie skały łupkowo-mułowcowe również spełniają kryteria złóż niekonwencjonalnych. W związku z tym, począwszy od 2010 roku, prowadzili szereg badań pod kątem ekonomicznie opłacalnej możliwości eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego występujących w warstwach mioceńskich. Głównym celem artykułu jest wykazanie wpływu konstrukcji odwiertu udostępniającego niekonwencjonalne złoża mioceńskie na efektywność ekonomiczną inwestycji. Analiza została wykonana z wykorzystaniem cyfrowego modelu symulacyjnego przykładowego złoża mioceńskiego. Poszczególne odwierty miały ten sam punkt wejścia w horyzont, a różniły się tylko długością odcinka udostępnienia złoża, wynikającą z wiercenia odwiertów coraz bardziej odchylonych od pionu. Porównanie efektywności ekonomicznej wiercenia odwiertów poziomych/kierunkowych o różnej długości odcinków „poziomych” wykonano, opierając się na analizie finansowej, której podstawą był wskaźnik NPV.

EN

In Poland in the years 2010–2015, intensive drilling and exploration work was focused on the Paleozoic shale rocks (Ordovician, Silurian), and was aimed at the discovery and cost-effective gas production. Unfortunately, no positive results were obtained. The authors of this study, following the genesis of the development of operational layers of shale in the US, came to the conclusion that the Miocene shale mudstone rocks also meet the criteria for unconventional deposits. Therefore, starting from 2010, they conducted a series of studies for economically viable opportunities for the exploitation of unconventional natural gas occurring in the Miocene strata. The main aim of this article, is to demonstrate the impact of the well completion for unconventional Miocene reserves on the economic effectiveness of the investment. The analysis was performed based on a digital simulation model of the Miocene unconventional deposits. Individual wells had the same entry point horizontally but different lengths of the pay zone resulting from the drilling of wells, increasingly inclined from the vertical. A comparison of the economic efficiency of drilling horizontal/directional wells of varying lengths was made on the basis of the NPV financial indicator.

8

Algorytm i implementacja protokołu komunikacyjnego MODBUS w środowisku sterownika PLC firmy IDEC oraz języku programowania C#

Miziołek M.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej

|

2015

|

Nr 8

85--96

EN

The article concerns the construction and use of an algorithm for communication via MODBUS RTU communication protocol used in IDEC PLCs. The main task of this algorithm is to build frames in MODBUS RTU standard transmission for their assistance requests to the controller and the interpretation of the replies sent by the driver. The practical part of the work brought to the development of C # code for developed algorithm and necessary validation activities for later use in other applications.

PL

Artykuł dotyczy budowy oraz zastosowania algorytmu do komunikacji przez protokół komunikacyjny MODBUS RTU wykorzystywany w sterownikach PLC firmy IDEC. Głównym zadaniem tego algorytmu jest budowanie ramek w standardzie MODBUS RTU przesyłanie za ich pomocą zapytania do sterownika oraz interpretacja odpowiedzi przesyłanych przez sterownik. Część praktyczna pracy sprowadziła się do opracowania kodu C# dla opracowanego algorytmu oraz wykonanie niezbędnych weryfikacji poprawności działania w celu późniejszego wykorzystania w inne aplikacji.

9

The use of cluster analysis for the segmentation of the physicochemical properties of shale gas deposits

Filar B., Kwilosz T., Miziołek M., Piesik-Buś W., Zamojcin J.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 11

898--909

EN

Cluster analysis methods have been adapted for the segmentation of data describing the generative and reservoir properties of shale gas-type formations. Tests were carried out for the segmentation of data describing the geochemical properties of core samples collected from eight wells within the stratigraphic unit of Llandovery (Silurian). The study was conducted in two stages. During the first stage, data segmentation was performed for three wells described by the largest number of measurements. The second stage of data segmentation involved a set of samples originating from all wells.

PL

Zaadaptowano metody analizy skupień do segmentacji danych opisujących właściwości generacyjne i zbiornikowe formacji typu shale gas. Przeprowadzono próby segmentacji danych opisujących parametry geochemiczne próbek rdzeniowych pobranych z ośmiu odwiertów w obrębie piętra landoweru. Badania przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym etapie dokonano segmentacji danych w obrębie trzech odwiertów opisanych największą liczbą pomiarów. W drugim etapie dokonano segmentacji danych na zbiorze próbek pochodzących z wszystkich odwiertów.

10

Wiercenia otworów typu slim hole na świecie i możliwości zastosowania ich na obszarze zapadliska przedkarpackiego i Karpat. Część I. Idea wierceń slim hole, rodzaje i przykłady zastosowań

Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2014

|

R. 70, nr 12

908--917

PL

W pierwszej części artykułu omówiono ideę wierceń typu slim hole. Przedstawiono zakres zastosowania tej technologii w poszukiwaniach i eksploatacji złóż gazu ziemnego i ropy naftowej. Zaprezentowano również szereg przykładów wykorzystania tej metody wierceń w wielu częściach świata. W drugiej części artykułu zostaną przedstawione możliwości zastosowania wierceń typu slim hole na obszarze zapadliska przedkarpackiego oraz Karpat, przy uwzględnieniu lokalnych warunków geologiczno-złożowych.

EN

The first part of this article presents the idea of drilling “slim hole” wells. The article discusses the scope of application of the “slim hole” technology in exploration and production of natural gas and crude oil. It also presents a number of application examples of this technology in many parts of the world. The second part of this paper will present the possibility of application of “slim hole” technology in the area of the Carpathian Foredeep and the Carpathian Mountains, taking into account the local geological conditions.

11

Nowe oprogramowanie geologiczne do budowy przestrzennych modeli złóż

Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2014

|

R. 70, nr 6

343--350

PL

W artykule przedstawiono możliwości oprogramowania geologicznego JewelSuiteTM przeznaczonego do tworzenia modeli złóż gazu ziemnego, ropy naftowej i podziemnych magazynów gazu. JewelSuiteTM pozwala użytkownikowi na szybkie zbudowanie modelu złoża o skomplikowanej budowie geologicznej. Autor omawia funkcje programu na bazie przykładowego niekonwencjonalnego złoża gazu ziemnego.

EN

This paper presents the capabilities of the JewelSuiteTM geological modeling software used to build models of natural gas, oil fields and underground gas storage reservoirs. The JewelSuiteTM software allows the user to quickly build complex reservoir models. The author describes the program functions based on a sample unconventional gas field.

12

PMG Strachocina, parametry osiągnięte po rozbudowie magazynu prowadzonej w latach 2007-2011

Filar B., Miziołek M., Hoszowski A.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

153--159

PL

Podziemny magazyn gazu Strachocina powstał w 1982 roku w sczerpanym złożu gazu ziemnego Strachocina, które było eksploatowane od 1928 roku. W latach 1982-2011 magazyn był eksploatowany w systemie bezsprężarkowym, co znacznie ograniczało możliwości magazynu. Magazyn oddawał do sieci w zależności od sezonu od 26 do 147 mln m3 gazu w czasie nawet do 152 dni. W 2007 roku podjęto decyzję o rozbudowie magazynu do pojemności czynnej 330 mln m3 możliwej do odebrania w 120 dni; z tego względu w projekcie uwzględniono również instalację sprężarek. Rozbudowa magazynu objęła zarówno część podziemną (wiercenie 8 otworów horyzontalnych), jak napowierzchniową, w ramach której wybudowano całkowicie nową instalację napowierzchniową magazynu wraz z gazociągami. Rozbudowa magazynu wraz z wierceniem nowych odwiertów została przeprowadzona w latach 2009-2011. Magazyn został oddany do eksploatacji w czerwcu 2011 roku i w nowych warunkach został już przeprowadzony 1 cykl zatłaczania i odbioru gazu, i trwa następny cykl zatłaczania. W związku z tym możliwa jest już w tej chwili wstępna ocena przyjętych założeń projektowych i rzeczywistych osiągniętych parametrów magazynowania. Właśnie tej kwestii poświęcony jest poniższy tekst.

EN

Strachocina's underground gas storage, which was founded in 1982 in Strachocina's natural gas deposit, had been exploited since 1928. Between 1982-2011 UGS was operated in a naturally-aspirated system, which considerably limited the possibility of the storage. Storage gave to the network depending on the season from 26 to 147 million m3 of gas at the time, even up to 152 days. In 2007 it was decided to expand the UGS to the working capacity of 330 million m3 which was to be completed in 120 days, therefore, the project included also the installation of compressors. Enlargement of the magazine covered the underground drilling 8 horizontal wells and in the framework of the luminaries with the scope of building a completely new installation of luminaires in the warehouse with the pipelines. This process of expanding the UGS along with the drilling of new wells was carried out in 2009-2011. UGS was put into operation in June 2011 and what follows the new conditions has been made. They reflected on the series of injection and the gas collection and the next cycle of injection is in progress. Therefore, it is possible to make a preliminary assessment of the project's assumptions and the actual performance of achieved storage. The following text is fully devoted to this issue.

13

Wody mineralne na fałdzie Krościenka w Krośnie

Filar B., Dusza R., Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 12

982--992

PL

W rejonie Krosna zainteresowanie wodami mineralnymi ma długą tradycję i związane jest przede wszystkim z pracami poszukiwawczymi ropy naftowej, które były intensywnie prowadzone w XIX w. i XX w. na obszarze fałdu Potok–Turaszówka–Krościenko. Fałd znajduje się w obrębie północnej części Krosna. W trakcie wierceń w otworach oprócz ropy była stwierdzana również obecność solanki. Na fałdzie Krościenka obecność wód mineralnych była stwierdzana w obrębie piaskowców ciężkowickich, występujących tu w 2 poziomach określanych nazwą: I piaskowiec ciężkowicki i II piaskowiec ciężkowicki. I piaskowiec ciężkowicki znany jest z odsłonięć na powierzchni, zaś II jedynie z wierceń. Wody mineralne pojawiające się w trakcie wierceń inspirowały wielu ludzi do ich wykorzystania. Jednym z nich był doc. Władysław Chajec, pracownik INiG z Oddziału Krosno. W latach 50. i 60. XX wieku propagował ideę utworzenia w Krośnie uzdrowiska na bazie wód mineralnych fałdu Krościenka. Na początku lat 60. podjęto na krótko eksploatację wód mineralnych, ale z powodu nieopłacalności szybko ją zarzucono. W ostatnich latach z inicjatywy władz samorządowych ponownie wrócił temat wykorzystania wód mineralnych, tym razem dla celów balneologicznych i rekreacyjnych. Przy współpracy z Urzędem Miasta Krosna została przeprowadzona analiza wgłębnej budowy geologicznej fałdu Krościenka oraz ocena możliwości uzyskania wód mineralnych za pomocą nowego otworu wgłębnego. Przeprowadzona ponownie korelacja międzyotworowa w oparciu o istniejące materiały archiwalne pozwoliła na uściślenie budowy geologicznej fałdu Krościenka w rejonie Zawodzie–Bursaki oraz opracowanie nowych przekroi geologicznych przez fałd. Analiza opróbowań starych odwiertów umożliwiła ustalenie pierwotnego konturu woda–ropa. Na podstawie dokonanych ustaleń został zaprojektowany otwór badawczy zlokalizowany na południowym skrzydle fałdu.

EN

The interest in mineral waters located in Krosno region has a long tradition and is primarily associated with exploration works for crude oil. Exploration works had been extensively carried out in the nineteenth and early twentieth century in the stream-fold-Krościenko Turaszówka. The fold is located within the northern part of Krosno town. The oil wells drilled showed the presence of saline waters. In the Krościenko fold mineral waters were reported within the Ciężkowice sandstones, occurring here in 2 production levels determined the names: ciężkowicki sandstone I and ciężkowicki sandstone II. The ciężkowicki sandstone I is known from outcrops at the surface, and II only from drilling. Mineral waters appearing during drilling inspired many people to use them. One of them was docent. Wladyslaw Chajec an Oil and Gas Institute employee. The idea of establishing a spa in Krosno, based on mineral waters from the Krościenko fold was promoted in the 50-ies and 60-ies of the XX century. In the early 60’s mineral water was produced briefly, but due unprofitability production was quickly abandoned. The Krosno local authorities have returned again to the idea of using mineral waters in recent years. In cooperation with the City of Krosno the Institute carried out analysis of Krościenko fold’s geological structure in order to determine the possibility of mineral waters production. Works were carried out based on all existing materials. The well correlation made it possible to clarify the geological structure of the Krościenko fold in region of Zawodzie–Bursaki. Analysis of old well tests allowed to determine the original water – oil contour. Based on its findings, a new water production well located on the south flank of the fold was designed.

14

Parametry PMG Strachocina osiągnięte w pierwszym cyklu eksploatacji magazynu, po rozbudowie pojemności czynnej zakończonej w 2011 r.

Filar B., Miziołek M., Hoszowski A.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 12

993--998

PL

Głównym celem artykułu jest zaprezentowanie parametrów podziemnego magazynu gazu Strachocina osiągniętych po rozbudowie pojemności czynnej magazynu. Instytut Nafty i Gazu, Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu wykonał projekt rozbudowy magazynu, którego celem była optymalizacja kosztów inwestycji. Projekt rozbudowy magazynu zakładał powiększenie pojemności czynnej do 330 mln m3, odwiercenie ośmiu odwiertów horyzontalnych, budowę niezbędnej instalacji napowierzchniowej oraz budowę stacji sprężania gazu. Opracowany projekt zakładał pracę sprężarek zarówno podczas fazy odbioru, jak i zatłaczania. Najtrudniejszą częścią projektu było wykonanie prognozy wydajności PMG po rozbudowie magazynu, gdyż nowo projektowane odwierty horyzontalne były wiercone po raz pierwszy nie tylko na PMG Strachocina, ale również w Polsce południowo-wschodniej. W artykule przedstawiono lokalizację projektowanych otworów horyzontalnych na strukturze. Pokazano również dane uzyskane z eksploatacji PMG po zakończeniu inwestycji w 2011 r. Załączone wykresy prezentują porównanie wydajności zatłaczania gazu osiągniętej w 2011 r. z wydajnością projektowaną w 2006 r. Podobnie wykresy przedstawiają porównanie prognozy wydajności odbioru gazu z PMG (2006 r.) oraz rzeczywistej wydajności odbioru osiągniętej w sezonie zimowym 2011/2012. Dane uzyskane zarówno podczas zatłaczania, jak i odbioru gazu w pierwszym cyklu pracy PMG Strachocina po rozbudowie magazynu potwierdziły osiągnięcie założeń projektowych. W związku z tym rozbudowa PMG Strachocina zakończyła się powodzeniem. Na uwagę zasługuje fakt, że sukces został osiągnięty w trudnych warunkach złożowych. Kluczem do niego była ścisła współpraca wszystkich zespołów zaangażowanych w prowadzenie inwestycji.

EN

The main objective of this paper is to present the parameters of the Strachocina underground gas storage achieved after increasing of the storage capacity. The Oil and Gas Institute, Underground Gas Storage Department carried out a storage expansion project aimed at the optimization of the investment costs. The project evisaged increasing working volume to 330 million m3, drilling of eight horizontal wells, building necessary surface installation and the construction of a gas compression station. The designers assumed that the compressors will work both during the withdrawal and injection phase. The most difficult part of the project was to make reliable UGS rate predictions achieved after storage expansion, because the newly designed horizontal wells were drilled for the first time not only in the UGS Strachocina, but also in south-eastern Poland. The article shows the location of the designed horizontal wells. Data obtained during storage operation were presented after the investment was finished in 2011. The charts presented in the paper show a comparison of the gas injection storage rates achieved during 2011 with designed rates in 2006. The similar figures present the designed (in 2006) withdrawal rates and actual obtained during the winter season of 2011/2012. Data collected during both injection and withdrawal season in the first UGS Strachocina cycle, after storage enlargement confirmed the achievement of the project objectives. Therefore, the development of the Strachocina storage facility was successful. It is worth noting that success was achieved in difficult reservoir conditions. The key to success was the close cooperation of all the teams involved in the investment.

15

Mapa geologiczna fałdu Strachociny. Nowe dane na starej mapie. Część II – Wyniki badań kartograficznych w rejonie fałdu Strachociny

Miziołek M., Zamojcin J.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 12

999--1011

PL

Artykuł jest 2 częścią tekstu opublikowanego w miesięczniku „Nafta-Gaz” nr 8/2010 pod tytułem Mapa geologiczna fałdu Strachociny. Nowe dane na starej mapie. Część I, który dotyczył historii badań budowy geologicznej fałdu Strachociny. W tej części przedstawiono wyniki badań kartograficznych, jakie zostały przeprowadzone przez autorów w latach 2009–2010 na obszarze fałdu dzięki prowadzonym tu wykopom pod gazociągi. W efekcie prowadzonych prac kartograficznych skartowano ok. 8 km wykopów, co pozwoliło opracować szczegółową mapę geologiczną fałdu. W połączeniu z najnowszymi danymi geologicznymi z wierceń opracowano również szereg przekroi geologicznych przez fałd. Wykonane prace i analizy pozwoliły na wydzielenie w strefie powierzchniowej fałdu utworów od warstw hieroglifowych dolnych do warstw krośnieńskich dolnych. Łącznie utwory te obejmują wiek: środkowy eocen-oligocen. Ustalono, że wszelkie kontakty warstw menilitowych z warstwami hieroglifowymi mają charakter tektoniczny. Z tego względu łupki menilitowe występują tu jedynie w formie łuski tektonicznej. Prace terenowe dały podstawę do wydzielenia ogółem 4 łusek tektonicznych, przy czym poza łupkami menilitowymi obejmują one również inne utwory. Łuski ciągną się na całej długości fałdu i wykazują wsteczne nasunięcia w kierunku SW. W budowie tektonicznej oprócz 3 dotychczas wydzielanych bloków tektonicznych: bloku Górek, bloku zachodniego i bloku wschodniego zaznaczył się dodatkowy blok, a mianowicie blok Pakoszówki, wydzielony w obrębie wschodniej części dotychczasowego bloku wschodniego. Wyniki prac kartograficznych potwierdziły generalnie przyjęty przez St. Depowskiego i St. Wdowiarza styl budowy geologicznej fałdu Strachociny, ale jednocześnie pozwoliły na wprowadzenie nowych elementów budowy geologicznej fałdu, które wcześniej nie były rozpoznane.

EN

The following article is a continuation of a text, published in 2010, which dealt with the history of geological studies of the Strachocina fold. This part of the study presents the results of mapping studies which were carried out by the authors in the years 2009–2010. The text is a result of cartographic works done in about 8 km length trenches. The trenches were dug during surface works related with the expansion of the working volume of UGS Strachocina. The works allowed us to develop a new, more precise geological map of the fold. Data received during the drilling of nine new storage wells and during surface works were combined to prepare new geological cross-sections of the Strachocina fold. The works carried out allowed for the separation of the layers starting from Hieroglyphic to Krosno geological layers. The age of the layers include middle Eocene-Oligocene. It was found that contact between layers is of a tectonic character. Field works allowed for the separation of 4 thrust slices. The results of mapping confirmed the generally accepted by St. Depowski geological model of the Strachocina fold, but also allowed the introduction of new elements of the Strachocina geological model.

16

Budowa geologiczna zlewni potoku Chyrowskiego w rejonie Dukli

Miziołek M., Filar B.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 11

797-809

PL

Artykuł dotyczy budowy geologicznej płaszczowiny śląskiej oraz dukielskiej w rejonie zlewni potoku Chyrowskiego, położonego na południe od Dukli. Przedstawiona w artykule budowa geologiczna tego obszaru z jednej strony opiera się na wcześniejszych mapach geologicznych tego rejonu, szczególnie zaś na mapie: Mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Dukla. Z drugiej strony podstawą zaproponowanej budowy geologicznej są badania własne autora, prowadzone w terenie w 2003 r. wraz ze współpracownikami z zakładu PMG. Wykonane prace umożliwiły szczegółowe rozpoziomowanie utworów jednostki śląskiej i dukielskiej na poszczególne wydzielenia litostratygraficzne charakterystyczne dla tych jednostek oraz na przestrzenne ustalenie granic tych wydzieleń. Przedstawiono to na szczegółowej mapie geologicznej w skali 1:10 000. Należy podkreślić, że o ile budowa geologiczna jednostki śląskiej jest zbliżona do przedstawianej na dotychczasowych mapach, to budowa jednostki dukielskiej jest zdecydowanie inna niż było to dotychczas prezentowane. Interpretację budowy geologicznej przedstawiono na przekrojach geologicznych wykonanych na kierunku N.S. Pozwoliło to pokazać skomplikowany układ tektoniczny występujący na pograniczu strefy nasunięcia jednostki dukielskiej na śląską.

EN

The following text applies to the geological structure of the Silesian and Dukla nappe in the Chyrowski stream region, located south of Dukla. The geological structure presented in this article is based on previous geological maps and particularlyon the Polish Geological Map, scale 1:50 000. The geological structure of the analyzed region has been updated based on field research conducted by the author of the article in 2003. The results of the works made possible to build detailed lithostratigraphic models of the Silesian and Dukla geological units. The new details were presented on a geological map on a scale of 1:10 000. It should be noted that while the Silesian geological structure is quite similar to that depicted on existing maps, the construction of the Dukla unit is much different than it was previously presented. Interpretation of the new geological model was presented on geological crosssections with NS direction. The presented geological cross-section allowed to show a complicated tectonic system which occurs at the border of the Dukla and Silesia units.

17

Odwierty horyzontalne na PMG Strachocina - geologia i technika

Miziołek M., Pojnar M., Ziobro R.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2010

|

nr 170 wyd. konferencyjne

307--313

PL

W roku 2007 zaprojektowanych zostało w INiG O/Krosno na zlecenie SZGNiG 8 odwiertów horyzontalnych na PMG Strachocina. Były to pierwsze odwierty horyzontalne wykonane w Karpatach, czyli górach fałdowych, i jedne z niewielu na świecie w tego typu skomplikowanych strukturach. Pierwszy otwór zaczęto wiercić w lutym 2008 r., a ostatni ukończono w lutym 2010 r. Pomimo licznych komplikacji technicznych, wszystkie zaprojektowane odwierty zostały wykonane, zafiltrowane i wywołane z wynikiem pozytywnym, przy czym ostatecznie zostało odwierconych 7 otworów horyzontalnych i 1 odwiert kierunkowy (przeprojektowany z odwiertu horyzontalnego). Wszystkie otwory były wiercone przez wyłonioną w przetargu firmę Poszukiwania Nafty i Gazu Kraków Sp. z o.o. z jej serwisem płuczkowym, kierunkowym i cementacyjnym. Poza głównym wykonawcą w pracach wiertniczych uczestniczyło szereg firm m.in.: — Geofizyka Kraków (w tym również Baza Geofizyki Krosno), wykonująca pomiary geofizyczne, — firma Baker, nadzorująca zabieg filtrowania odcinka horyzontalnego, — firma Petrogeo z Wołomina, prowadząca nadzór geologiczny wiercenia, — Instytut Nafty i Gazu O/Krosno, prowadzący nadzór autorski, — firma Drilling Activity, nadzorująca całość prac wiertniczych.

18

Mapa geologiczna fałdu Strachociny. Nowe dane na starej mapie. Część I

Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2010

|

R. 66, nr 8

668-674

PL

Fałd Strachociny położony jest na NW od Sanoka. Rejon ten, ze względu na naturalne wypływy gazu na powierzchnię oraz odkrycie złoża gazu w piaskowcach istebniańskich, był miejscem intensywnych badań geologicznych; zarówno powierzchniowych, jak i wiertniczych. Efektem tych prac geologicznych, prowadzonych przez wielu geologów, było opracowanie w 1954 roku mapy geologicznej fałdu Strachociny przez S. Depowskiego, przy wykorzystaniu materiałów także innych badaczy – m.in.: S. Wdowiarza i J. Hempla. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie wyników prac tych geologów i poprzedza drugą część artykułu, w której zostaną przedstawione wyniki aktualnie prowadzonych badań kartograficznych na fałdzie Strachociny. Badania te wykonywane są przez autora artykułu w związku z pracami na PMG Strachocina i mają na celu uściślenie dotychczasowej budowy geologicznej, w oparciu zarówno o dane terenowe, jak i prace wiertnicze wykonane na fałdzie w ostatnim czasie.

EN

The Strachocina fold is located to NW of Sanok. Due to the natural outflows of natural gas to the surface and finding a gas reservoir in the Istebna sandstones, the area was intensively geologically surveyed both on the surface and by boreholes drilling. In 1954, as a result of the geologists’ work, a geologic map of the Strachocina fold was devised by S. Depowski, who also used the materials prepared by other researchers, including S. Wdowiarz and J. Hempel. This paper presents the results of the work of those geologists and it will precede the second part of the article in which the results of present cartography studies (mapping) of the Strachocina fold are going to be shown. The surveys and studies are being conducted by the author of this article in connection with massive earthwork on the Strachocina UGS facility and they are aimed at more specific studies of the geological structure of the fold on the basis of both field data and drilling jobs performed on the fold in recent times.

19

Analiza geologiczno-złożowa wytypowanych złóż gazu ziemnego w rejonie zapadliska przedkarpackiego, pod kątem konwersji na małe, lokalne magazyny gazu

Miziołek M.

Nafta-Gaz

|

2009

|

R. 65, nr 3

207-212

PL

W artykule omówiono możliwości wykorzystania wytypowanych, mioceńskich złóż gazu ziemnego z rejonu Tarnowa, dla celów budowy podziemnych magazynów gazu o znaczeniu lokalnym lub regionalnym. Złoża tego rejonu charakteryzują się odpowiednią budową strukturalną, szczelnością i dobrymi parametrami petrofizycznymi, a dość znaczny stopień sczerpania wielu z nich powoduje, że do konwersji złoża na magazyn można przystąpić niemal natychmiast.

EN

The article presents possibility of use of miocen gas fields located in Tarnów region under-ground gas storages. Gas fields this region characterize suitable structural build, tightness and very good reservoir parameters. High percentage of depletion of the fields located in Tarnów region gives possibility of practically immediate conversion of selected fields to underground gas storage

20

Uwarunkowania geologiczne determinujące zaprojektowanie i wykonanie otworów horyzontalnych na PMG Strachocina

Miziołek M., Dusza R., Kozłowski W.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

1025--1027

PL

W związku z rozbudową PMG Strachocina do pojemności 330 mln m3 oraz koniecznością odwiercenia 8 otworów horyzontalnych, autorzy przedstawiają zasadnicze aspekty geologiczne, które wywarły decydujący wpływ na wybór typu otworów i ich projekty geologiczne.

EN

Because of planned USG Strachocina working volume growth to 330 millions cubic meters and necessity to drill 8 new horizontal wells, authors present general geological aspects which have decided about well type choice and their geological designs.