Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zrównoważona eksploatacja surowców mineralnych

Sobczyk W., Gliniak M., Kowalska A.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 11

19--23

PL

Działalność każdego obiektu przemysłowego w mniejszym lub większym stopniu oddziałuje na środowisko. Pozyskiwanie i przetwarzanie surowców, jak również wytwarzanie nowych produktów powodują ingerencję w środowisko naturalne poprzez emisję zanieczyszczeń i generowanie odpadów. Presji przemysłu na środowisko naturalne nie wyeliminujemy, ale możemy ją ograniczyć. Ograniczenia te powinny mieć źródło nie w naprawie skutków i wyrządzonych szkód, lecz w korzystaniu z zasobów środowiska w sposób zrównoważony. W artykule opisano biologiczne technologie rekultywacji gruntów oraz przykłady procesów sukcesji wtórnej na terenach poindustrialnych.

EN

The activities of each industrial facility has an influence on the environment to a greater or lesser extent. The extraction and processing of resources as well as the development of new products cause interference in the environment through the emission of pollutants and production of waste. It is not possible to eliminate the industrial influence on the environment but it can be limited. These limitations should stem from sustainable use of environmental resources rather than repair of effects and harms. This paper discusses biological technologies of land reclamation and examples of secondary succession in post-industrial areas.

2

Zastosowanie naturalnej luminescencji do oceny jakości węgla kamiennego

Gliniak M., Knaga J., Tomasik M., Lis A., Popardowski E., Gliniak M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2018

|

R. 94, nr 12

142--145

PL

W pracy podjęto próbę określenia możliwości wykorzystania zjawiska naturalnej luminescencji materii do oceny jakości węgla kamiennego. Do eksperymentu użyto stacji pomiarowej wyposażonej w fotopowielacz do identyfikacji fotonów emitowanych przez optycznie wzbudzoną materię. Proces pomiaru liczby emitowanych fotonów przeprowadzono automatycznie, z użyciem środowiska programistycznego LabView. Odnotowano różnicę w liczbie fotonów w wybranym sortymencie węgla. Zaobserwowano, że istnieje praktyczna możliwość różnicowania sortymentu węgla kamiennego pod względem poziomów emisji fotonów.

EN

The research attempts to determine the possibility of using the phenomenon of natural luminescence of matter to evaluate the quality of coal. For the experiment, a measuring station equipped with a photomultiplier was used to identify photons emitted by optically piqued matter. The process of measuring the number of photons emitted was performed automatically, to which the LabView programming environment was used. There was a difference in the number of photons within the tested groups of coal. It has been observed that there is a practical possibility of differentiating matter in terms of photone emission levels.

3

The possibilities of automation of the manual line for dismantling waste electrical and electronic equipment

Gliniak M., Oziembłowski M., Dróżdż M., Dróżdż T., Nawara P., Kiełbasa P., Ostafin M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2018

|

R. 94, nr 6

136--139

EN

The authors introduced automatic processing line for electrical and electronical equipment wastes as an alternative for semi-automatic WEEE lines. The efficiency of semi-automatic line was characterized for small WEEE with LCA and AHP algorithms. The problem nodes showed by algorithms was optimized and replaced by automatic devices. Optimized automatic WEEE processing line generated `groups of sources with min. 98 wt% purity. Comparison of the results obtained for the semi-automatic line to the automated line, 83-times increase in productivity was observed.

PL

W artykule przedstawiono automatyczną linię do przetwarzania odpadów elektrycznych i elektronicznych (WEEE) jako alternatywę dla linii półautomatycznych. Wydajność linii półautomatycznej charakteryzowała się małą wydajnością przetwarzania WEEE. Do oceny możliwości poprawy jej wydajności wykorzystano algorytmy LCA i AHP. Węzły problemów wskazane przez algorytmy zostały zoptymalizowane i zastąpione przez urządzenia automatyczne. Zoptymalizowana automatyczna linia do przetwarzania WEEE generuje materiały o minimalnej czystości 98% wag. Porównanie wyników uzyskanych dla linii półautomatycznej i linii zautomatyzowanej wykazało 83-krotny wzrost wydajności.

4

The proposal for recultivation of post-mining areas of limestone deposits Żychcice II – Saturn in Wojkowice

Polek D., Gliniak M., Niedoba T., Grabowski Ł., Wołosiewicz-Głąb M.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 20, nr 2

345--351

EN

Recultivation understood as the process of restoring economic value and utility of natural sites of post-mining areas should be regarded not only as a legal obligation for entrepreneurs but primarily as an opportunity for cities and municipalities. The properly selected direction of land recultivation should be converted to an asset for the further revitalization process and it could contribute to a significant increase in the attractiveness of those areas. The following study is a proposal for the most efficient land-use of post-mining areas of „Żychcice II – Saturn” mine. The presented method is a compromise between the expectations of the local population and real demands. In the process of creating the concept, authors took under the consideration a number of factors, which determine the best land-use – especially economic, nature and social factors. This implementation idea allows Wojkowice to optimize usage of that lands for improving their potential as a city and increase its attractiveness for inhabitants as well as tourists. Revitalization of post-mining areas would be a big challenge for municipalities, but also it could be a chance to increase the natural and usable values of these terrains.

PL

Rekultywacja jako proces przywrócenia wartości użytkowych i przyrodniczych terenom poeksploatacyjnym powinna być traktowana nie tylko jako prawny obowiązek przedsiębiorcy, ale przede wszystkim jako szansa dla miasta i gminy, na których to terenach była prowadzona eksploatacja. Prawidłowo dobrany kierunek rekultywacji terenu poeksploatacyjnego, z uwzględnieniem dalszego procesu rewitalizacyjnego, może przyczynić się do znacznego wzrostu atrakcyjności obszarów występowania. W artykule przedstawiono najbardziej optymalny, według autorów, kierunek rekultywacji terenów poeksploatacyjnych byłej kopalni wapienia „Żychcice II – Saturn“. Przedstawiony sposób wykorzystania terenów poeksploatacyjnych jest, w mniemaniu autorów, kompromisem pomiędzy oczekiwaniami miejscowej ludności, a realnym zapotrzebowaniem na dane rozwiązania. Proces ten powinien być poprowadzony w sposób, który pozwoli na pełniejsze wykorzystanie potencjału miasta Wojkowice oraz wzrost jego atrakcyjności, zarówno z perspektywy mieszkańców jak i turystów. Rewitalizacja terenów pogórniczych byłej kopalni wapienia będzie dla miasta dużym wyzwaniem, ale jednocześnie szansą na podniesienie wartości użytkowych oraz przyrodniczych danego terenu.

5

Analiza finansowa gospodarki odpadami medycznymi i weterynaryjnymi w gminie wiejskiej

Gliniak M., Lis A., Romańczyk S., Polek D.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr II/1

479--490

PL

Oszacowanie kosztów jest podstawowym narzędziem służącym do oceny posiadanych zasobów. Poprawne szacowanie kosztów w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi usprawnia proces decyzyjny w różnych aspektach usługi - m.in. zawieranie umów z firmami odbierającymi odpady, opracowywanie strategii i planów gospodarki odpadami. Przedmiotem analizy były koszty ogólne ponoszone przez gminę wiejską na gospodarkę odpadami medycznymi oraz weterynaryjnymi w latach 2013-2017. Zebrano dane dotyczące: masy odpadów niebezpiecznych i weterynaryjnych, kosztów związanych z ich transportem i zagospodarowaniem oraz subwencji z budżetu gminy. Dane poddane analizie pochodziły z instytucji wytwarzających, odbierających i zagospodarowujących odpady medyczne i weterynaryjne oraz z Biuletynów Informacji Publicznej. Analiza przedstawionych danych wskazuje na coroczny 9% wzrost wydatków ponoszonych na gospodarkę odpadami medycznymi i weterynaryjnymi.

EN

The cost estimation is the basic tool for assessing resources. Correct estimation of costs in the field of hazardous waste management improves the decision-making process in various aspects of the service - including contracts for waste collection, developing waste management strategies and plans. The subject of the analysis were general costs from rural commune for the management of medical and veterinary waste in 2013-2017. Data were collected on: mass of hazardous and veterinary waste, costs related to their transport and management, and subsidies from the commune budget. The analyzed data came from the institutions producing, receiving and subjecting medical and veterinary waste to management (thermal utilization) and from the Public Information Bulletins. Analysis of the presented data also indicates an annual 9% increase in expenses incurred for the management of medical waste and veterinary waste.

6

Zawartość metali toksycznych w glebach na terenach poprodukcyjnych

Gliniak M., Sobczyk W.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 10

2055--2059

PL

Przeprowadzono badania zawartości metali ciężkich w wierzchniej warstwie osadników poflotacyjnych dawnych Krakowskich Zakładów Sodowych Solvay. Nie wykazały one przekroczenia dopuszczalnych zawartości dla gruntów kategorii B. Oznaczone zawartości metali ciężkich w pobranych próbkach osadów były wielokrotnie niższe od wartości dopuszczalnych. Nie stwierdzono zagrożenia wzrostem zawartości metali ciężkich w wierzchniej warstwie osadników ze względu na alkaliczny charakter gleb.

EN

Contents of As, Zn, Cd, Cu, Ni and Pb as well as pH in soils from a postindustrial site (chem. factory) in Poland were detd. The contents were lower than the allowable ones.

7

Zastosowanie laserów w medycznych technikach obrazowania

Czechowska J., Gliniak M., Dróżdż T., Nawara P., Oziembłowski M., Dróżdż M., Kiełbasa P.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 12

83--86

PL

W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania światła laserów w technikach medycyny obrazowej. Skupiono się na dwóch głównych metodach obrazowania koherentnego z wykorzystaniem domen czasowych i spektralnych. Przedstawiono możliwości zastosowania koherentnej tomografii optycznej w medycynie oraz jej wykorzystanie we współczesnych technikach diagnostycznych.

EN

The article shows the possibilities of using laser light in medical imaging techniques. It focuses on two main coherent imaging methods using temporal and spectral domains. The possibility of using coherent optical tomography in medicine and its applications in modern diagnostic techniques have been presented.

8

Określenie potencjału biogazowego masy odpadowej z przetwórstwa skór

Sikora J., Nęcka K., Szeląg-Sikora A., Niemiec M., Kiełbasa P., Knaga J., Gliniak M., Szul T., Ostafin M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 12

159--162

PL

Odpady poprodukcyjne z przemysłu garbarskiego, można wykorzystać w inny sposób niż unieszkodliwianie konwencjonalne. Zamiast gromadzenia na składowiskach dużej ilości potencjalnego nośnika energii, można użyć go jako wsad (kosubstrat) do biogazowni. Celem pracy było określenie ilości oraz składu chemicznego biogazu wytworzonego z odpadów z przemysłu garbarskiego. Wsad pozyskany z firmy przetwarzającej oraz obrabiającej skóry zwierzęce. Przygotowany wsad został umieszczony w fermentorze badawczym na okres 30 dni. Wyniki badań dowodzą możliwość fermentacji wsadu składającego się ze ścinków skór zwierzęcych, tłuszczy, włosia oraz wykazują wysoki uzysk metanu przy normatywnej ilości dwutlenku węgla oraz tlenu.

EN

Production waste can be used in a different way than landfill. Instead of collecting a large amount of potential energy carrier you can use it as feedstock for the biogas plant.The aim of the study was to determine the amount and chemical composition of biogas produced from waste from the tanning industry. The batch obtained from business processing of the animal skins was placed in a fermenter for the test period of 30 days.The test results demonstrate the possibility of the fermentation a scrap of animal skins, fat, bristles and a high methane yield with normal carbon dioxide and oxygen.

9

Analiza fotometryczna struktury wybranych rodzajów opakowań stosowanych w przemyśle przetwórczym i kosmetycznym

Nawara P., Kiełbasa P., Tabor S., Trzyniec K., Gliniak M., Oziembłowski M., Dróżdż M., Czechowska J.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 12

119--122

PL

Badania dotyczą wpływu stopnia tłumienia promieniowania świetlnego przez powierzchnię szklaną opakowania spożywczego. Badania zostały przeprowadzone dla źródeł świtała naturalnego i sztucznego, którego promieniowanie przenikało szkło kolorowane. Analizowane szkło w niewielkim stopniu przepuszcza całe spektrum światła widzialnego, szczególnie dotyczy to składowej widma światła fioletowej a jednocześnie przepuszcza pewną części promieniowania w zakresie podczerwieni.

EN

The study deals with the effect of light radiation suppression on the glass surface of the food packaging. The research was conducted for natural and artificial light sources whose radiation penetrated colored glass. The analyzed glass transmits a small amount of visible light, especially the composition of the violet light spectrum, and at the same time transmits some of the infrared radiation. Photometric analysis was conducted of the structure of selected types of packaging used in the processing and cosmetic industries.

10

Influence of Ozone Aeration on Toxic Metal Content and Oxygen Activity in Green Waste Compost

Gliniak M., Grabowski Ł, Wołosiewicz-Głąb M., Polek D.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 4

90--94

EN

This paper presents the results of work on the reduction of toxic metal content while decreasing its oxygen activity. During the study the effects of different doses of ozone in the air used for aeration of the stabilized compost in the first post-thermophilic phase were analyzed. The results showed the possibility of reducing the concentrations of toxic metals and decrease the activity of oxygen by up to 30%, compared to traditional stabilized compost aeration system without using ozone.

11

Przestrzenna zmienność parametrów fizykochemicznych gruntów z terenów silnie zasolonych

Gliniak M., Sobczyk W., Wielewska I.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 1

372--386

PL

Ważnym źródłem antropogenicznych zanieczyszczeń środowiska solami jest przemysł sodowy. Składowiska odpadów poprodukcyjnych, lokalizowane obok zakładów, negatywnie wpływają na otaczające środowisko, gdyż wody opadowe wymywają z nich szkodliwe substancje. Celem niniejszego artykułu jest ocena przestrzennego zróżnicowania wybranych parametrów fizykochemicznych osadów na terenie składowisk dawnych Krakowskich Zakładów Sodowych „Solvay”. Na podstawie analizy granulometrycznej stwierdzono występowanie naprzemianległych warstw o uziarnieniu ilastym i różnym stopniu konsolidacji odpadów. Badania laboratoryjne wskazują, iż analizowany osad charakteryzuje się odczynem silnie alkalicznym (średnie pH > 10), wysoką przewodnością elektryczną właściwą (średnio > 10 mS cm-1) i średnią wilgotnością aktualną na poziomie 60%. Stwierdzono obecność jonów o charakterze zasadowym, łatwo rozpuszczalnych w wodzie opadowej, które mają zdolność do akumulacji w głębszych warstwach składowisk. Występowanie tych jonów w próbkach gruntu stwarza warunki stresowe dla wzrostu i rozwoju roślin głęboko korzeniących się, toteż w projektach zieleni bardzo ważnym aspektem jest uwzględnienie gatunków roślin o płytkim systemie korzeniowym i wysokiej odporności na silne zasolenie podłoża. Charakterystyczne parametry fizykochemiczne podłoża i niejednorodność składowanego materiału stanowią podstawę do przeprowadzenia technicznej i biologicznej rekultywacji badanego obszaru i mają duże znaczenie w projektowaniu jego funkcji przestrzennych.

EN

An important source of anthropogenic environment pollution with salts is the sodium industry. Post-production waste dumping grounds, located near the plants, have a negative impact on the surrounding environment because rain water scours harmful substances from them. The aim of this article is to assess the spatial variability of selected physicochemical parameters of soil on the premises of former Sodium Processing Plant “Solvay” in Kraków. The laboratory research showed that the analyzed material has a strong alkaline reaction (average pH > 10), high electric conductivity (average > 10 mS·cm-1) and medium humidity of 60%. There are also ions of alkaline reaction, easily soluble in rain water, which have the ability to accumulate in the deeper layers of the dumping grounds. The existence of those ions in the ground samples creates very stressful conditions for the growth and development of long-rooted plants, therefore it is important in greenery design to include such species of plants that have a shallow root system and are resistant to high salinity of the soil. The characteristic physicochemical parameters of the ground as well as the heterogeneity of the stored material constitute a basis for technological and biological reclamation of the studied area and have large significance in designing its spatial functions.

12

Proposal of brownfield land development on the example of the landfills of former Krakow Soda Works „Solvay”

Gliniak M., Sobczyk W.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 5

96--100

EN

The article presents a proposal for the development of soda industry landfills on the example of a former Cracow Soda Works "Solvay". The area is located in close proximity to the center of Krakow and is surrounded by places of worship. The analyzed area is characterized by specific physical and chemical properties of the substrate (soda production waste) that manifest themselves e.g. in very high salinity and the presence of numerous processes of water erosion. The former landfill covers an area of 1 km2 and is a natural link between the two large settlements in the southern part of Krakow, namely Kurdwanów and Borek Fałęcki. The developed landscape concept is based on a detailed analysis of the physicochemical substrate and the conditions necessary for the foundation of buildings and civil engineering. In the research phase, the technical and natural inventory was made, and a detailed review of the literature in the field of land use with similar properties was performed. The designing process was guided by the information contained in the available planning documents and the needs of the local community, which presented in the literature of other scientists. As a result of the research, the concept of omni-zoning area landfills was established. The main assumptions are based on the concept of the nineteenth-century idea of the garden city, consisting in dividing the area into 6 main thematic areas, i.e. parks, which are described in detail in the article. The main functions (leisure and recreation) have been supplemented with historical and touristic elements.

13

The Traces of Mining on the Krzeszowice Land – Geotouristic Path

Mikołajczyk A., Odrzywołek T., Piechnik P., Gliniak M.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

R. 17, nr 1

1--6

EN

The paper shows the idea of a geological and didactic path “The traces of mining on the Krzeszowice Land”. The route was located in the three villages: Zalas, Tenczynek and Krzeszowice. The main purpose of the path is promoting the values of the scientific and geological heritage in the Krzeszowice Land. Designed path has 16 km long and 5 stops. The path is designed for people of any age, the most convenient to travel the route by bike.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono koncepcję utworzenia geologicznej ścieżki dydaktyczno-przyrodniczej: Śladami górnictwa Ziemi Krzeszowickiej. Trasa ścieżki zlokalizowana została na terenie miejscowości Zalas, Tenczynek i Krzeszowice. Głównym założeniem ścieżki jest propagowanie walorów naukowych dziedzictwa geologicznego na terenie Ziemi Krzeszowickiej. Opracowana ścieżka liczy 16 km długości, a na jej trasie zlokalizowano 5 przystanków. Ścieżka przeznaczona jest dla ludzi w dowolnym wieku, jej trasę najwygodniej pokonać rowerem.

14

Variability of anemometric conditions in a selected region of the Cracow metropolitan area

Antoniak M., Gliniak M., Zuśka Z.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/4

1879--1887

EN

The article describes the effect of substrate roughness on the generation of air flow resistance and the occurrence of kinetic friction. These are the two main factors influencing reduction in wind speed, lack of ventilation in built-up areas, and stagnation of pollution over areas with high substrate roughness. The work presents the results of the authors’ own measurements in the field, carried out using WindLog and CHY 361 anemometers, in two different types of atmospheric conditions - sunny and rainy weather. The measurements were taken on a stretch of the Rudawa River, located on the Cracow city limits. Wind speed was measured at all established measurement points. The immediate surroundings of the points varied in terms of how densely the areas were built up. The effect of changes in the shape and equivalent diameter of the measurement profile on the magnitude of flow resistance and friction was also tested. The results of the study indicate that the best type of arrangement for buildings around the valley of the Rudawa River is a latitudinal configuration. The lack of buildings on the path along which the airstream flows creates suitable conditions for ventilation of the city, and thus for clearing the air of pollution. In the event of construction on a north-south axis it is important to avoid erecting tall and very tall buildings in the area.

15

Thermographic evaluation of CaO additive on the process of waste hygienization

Famielec S., Gliniak M., Kapjor A., Łukasiewicz M., Malinowski M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/4

1857--1865

EN

Municipal Solid Waste (MSW) is the mixture of many waste types, including organic waste (garden and park waste, food and kitchen waste, paper and cardboard etc.). Such waste creates a living environment for various microorganism species, many of which are known as pathogenic. The presence of microorganisms in favorable conditions (pH, organic matter content, carbon content, moisture, appropriate granulation) leads to decomposing of organic matter, which is accompanied by an increase in temperature. Microorganisms in waste pose a serious risk for staff operating at waste treatment plants. Moreover, heat released by their activity may cause a fire in waste storage facilities. Therefore, it is necessary to search for methods of waste stabilization and hygienization. The most commonly applied technology for waste stabilization is its processing in Mechanical Biological Treatment (MBT) plants. Such treatment is capital – and timeconsuming, however. Waste liming can become an alternative method for stabilization and hygienization of waste. Lime addition is one of the oldest method known by humans for hygienization of certain waste materials, such as animal waste. Currently, liming is applied in sewage sludge treatment as one of the initial operations and is necessary for further sludge management processes. The aim of the research was to valuate temperature changes during mixed MSW hygienization process with CaO addition in the amount of several percent by using a thermographic camera. The reaction of CaO with waste is short and lasts no longer than 20 minutes. The maximal temperatures were reached after 65-124 seconds from the time of CaO addition. The most dynamic increase in temperature were observed up to approx. 120th second of the process, with the rate dependent on the initial moisture of the material. The observed pH values indicate that the maximal dose of CaO additive should not exceed 3%. Such a dose is sufficient for waste to reach pH 12, which, according to literature, guarantees the deactivation of microorganisms.

16

Ocena zależności natężenia ruchu samochodowego i poziomu zanieczyszczenia powietrza tlenkami azotu (NOx) na Al. A. Mickiewicza w Krakowie

Gliniak M., Zuśka Z., Miczyński J.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

8882--8886, CD3

PL

W badaniach oceniono wpływ natężenia ruchu komunikacyjnego na alejach Trzech Wieszczów w Krakowie na stężenie tlenków azotu (NOx) w powietrzu. Badania przeprowadzono przy Al. Mickiewicza na wysokości ulic Ingardena i Czystej w Krakowie. Stwierdzono, że w 94,4% badanych dni zanotowano istotny wpływ natężenia ruchu komunikacyjnego na wielkość stężenia tlenków azotu (NOx). Ponadto wyraźnie większe stężenia tlenków azotu notowano w okresie zimowym (556 μg∙m-3). Liczba samochodów podczas wszystkich dni w których prowadzono badania była znacznie większa w godzinach popołudniowych niż nocnych.

EN

The studies looked at the impact of traffic congestion on the avenues Krasinski in Krakow on the concentration of nitrogen oxides (NOx) in the air. The study was conducted at the height of avenues Mickiewicz street Ingarden and Pure in Krakow. It has been found that as much as 94.4% of the subjects reported a significant influence days of traffic flow on the size of the concentration of NOx. In addition, significantly higher concentrations of nitrogen oxides in winter (556 mg∙m-3). Number of cars during all days in which the research was carried out was much greater in the afternoon than the night.

17

Ocena poziomu pyłowego zanieczyszczenia powietrza w aglomeracji krakowskiej na przykładzie Al. A. Mickiewicza

Gliniak M., Zuśka Z., Miczyński J.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

8876--8881, CD3

PL

W związku z występowaniem zanieczyszczeń powietrza na terenie Krakowa podjęto próbę znalezienia związku pomiędzy ilością przejeżdżających samochodów a stężeniem w powietrzu pyłu PM10 i PM2,5. Pył jest to mieszanina cząstek stałych oraz ciekłych zawieszonych w powietrzu, będących mieszaniną substancji nieorganicznych oraz organicznych. Pył PM10 składa się z cząstek, których średnica jest mniejsza niż 10 mikrometrów, natomiast PM2,5 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra. Siłę związków analizowano na podstawie współczynników korelacji Pearsona. Badania wykazały, że nasilenie ruchu samochodowego w 80% badanych dni nie miało wpływu na wielkość stężenia pyłów PM10 oraz PM2,5. Badania wykazały większe stężenia zanieczyszczeń pyłów: latem – nocą, natomiast zimą – w dzień. Na wielkość stężenia pyłów nie miał wpływu dzień tygodnia prowadzonych badań. Badania wykazały, że w ponad 83% badanych dni pył PM10 oraz PM2,5 współzależy od siebie.

EN

In connection with the occurrence of air pollution in Krakow attempt to find a relationship between the number of cars passing of the concentration in the air of PM10 and PM2,5. The dust is a mixture of solids and liquids suspended in the air of a mixture of inorganic and organic substances. PM10 consists of particles whose diameter is less than 10 micrometers and the PM2,5 comprises particles having a diameter less than 2,5 micron. The potency of the compounds was analyzed on the basis of correlation coefficients. Studies have shown that the severity of traffic in 80% of the respondents days did not affect the size of the concentration of PM10 and PM2,5. Studies have shown higher concentrations of dust pollution in summer – at night, while in the winter – in a day. The size dust concentrations were not affected weekday research. Studies have shown that over 83% of the respondents days PM10 and PM2,5 correlates of each other.

18

The Application of the PAN Reclamation Model on the Example of Former Landfills Cracow Soda Works "Solvay"

Gliniak M., Betlej M., Mitura A.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 2

131--136

EN

Krakow Soda Plant "SOLVAY" was founded in 1901 in Krakow. Since the beginning of the liquidation in 1991, the factory was producing various derivatives of sodium carbonate and calcium fertilizer. As a result of the manufacturing process liquid wastes were deposited in the lagoons. The area on which the former landfill, is unique in the Polish and the European Union. The deposited sludge contains large amounts of alkaline cations of a basic nature. This is due to the specificity of production establishments and raw materials used for production. Landfills are very specific sites to conduct any rehabilitation work. The substrate posed by sodium deposits is difficult to reclamation and development due to induction of stress in plants and their decay.

PL

Przeprowadzone w latach 2011-2014 obserwacje szaty roślinnej na terenie składowisk byłych Krakowskich Zakładów Sodowych pozwoliły wskazać główne wytyczne dotyczące rekultywacji tego obszaru. Jako podstawę do przeprowadzenia rekultywacji technicznej autor rozprawy przyjął charakterystyczne parametry podłoża, wykazane w pracach laboratoryjnych opisanych w niniejszej dysertacji (m. in. zasadowe pH, toksyczna przewodność elektrolityczna właściwa, niejednorodność składowanego materiału). Najważniejszym zabiegiem, jaki należy wykonać podczas dostosowywania tego terenu na potrzeby planów zagospodarowania, jest wyrównanie i zwiększenie miąższości materiału gruntowego, pierwotnie wykorzystanego do przykrycia stawów osadowych. Jednocześnie należy prowadzić prace mające na celu stabilizację skarp i zboczy, przeciwdziałającą erozji wodnej zdeponowanego materiału. Rekultywacja biologiczna powinna zostać przeprowadzona zgodnie z modelem PAN z zastosowaniem intensywnego nawożenia mineralnego w pierwszych latach uprawy. Bardzo ważnym aspektem tej części rewitalizacji jest uwzględnienie w projektach zieleni gatunków roślin o płytkim systemie korzeniowym i wysokiej odporności na bardzo wysokie zasolenie podłoża, co potwierdzają obserwacje opisywane w pracach m. in. Boronia i in. 2000; Sroczyńskiego i in. 2007; Zająca i in. 2007; Gliniaka 2014, Gliniaka i in. 2014a i 2014b.

19

‘Liban’ quarry – education path promoting conservation traces of former opencast mining

Gliniak M.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 1

121--126

EN

“Liban” quarry in Krakow has a rich historical past. Located in the city center of Krakow, it is a symbol of industrial development in the twentieth century, as well as prisons and places of memory of Nazi crimes. Rich in spatial forms produced during the extraction of limestone, in the countryside creates an oasis of peace and tranquility in the heart of the city. Developed path relies on the avail-ability of scientific values to a wide audience of Polish and foreign. Development was created based on existing legal requirements and planning, taking into account the behavior of certain facilities and equipment as an integral part of the pit. In addition, the proposed method development will affect the growth of interest in the forgotten part of the industrial region of Krakow Krzemionki.

PL

Kamieniołom „Liban” w Krakowie posiada bogatą przeszłość historyczną. Położony w Dzielnicy Podgórze miasta Krakowa, znajduje się on w bliskim sąsiedztwie centrum miasta. Wśród krakowian ma on symbol rozwoju przemysłowego w XX wieku, ale także więzienia i miejsca pamięci zbrodni hitlerowskich. Bogaty w formy przestrzenne powstałe podczas wydobycia wapienia, otoczony zielenią tworzy oazę ciszy i spokoju w centrum ruchliwego miasta. Opracowana ścieżka zakłada udostępnienie walorów naukowych szerokiemu gronu odbiorców z Polski i zagranicy. Opracowanie stworzono w oparciu o istniejące wymogi prawne i zagospodarowanie przestrzenne, z uwzględnieniem zachowania niektórych obiektów i urządzeń będących integralną częścią odkrywki. Dodatkowo proponowany sposób zagospodarowania wpłynie na wzrost zainteresowania zapomnianą częścią przemysłową regionu Krzemionek Krakowskich.

20

Wpływ transportu i składowisk poprzemysłowych byłych Krakowskich Zakładów Sodowych „Solvay” na stan i jakość wody rzeki Wilga w Krakowie

Gliniak M, Pawul M., Sobczyk W.

Logistyka

|

2014

|

nr 4

4295--4302, CD6

PL

W artykule przedstawiono wpływ transportu oraz obecności składowisk poprzemysłowych na stan i jakość wód płynących na przykładzie rzeki Wilga w Krakowie. Przeprowadzone badania jakości wody nie wykazały wpływu transportu na stan rzeki. Obecność składowisk poprzemysłowych wyraźnie oddziałuje na wody powierzchniowe, powodując ich zanieczyszczenie. Jakość wody w Wildze określono jako nie pozwalającą na jej bezpośrednie spożycie przez mieszkańców. Badania wykazały także konieczność dbania o zasoby wody pitnej ze względu na pogłębiający się spadek możliwości zaopatrywania dużych aglomeracji miejskich w wodę zdatną do picia.

EN

The paper presents the impact of transport and the presence of former landfill on the condition and quality of water on the example of the Wilga river in Krakow. The study of water quality showed no effect of public transport on the state of the river. The presence of former landfills clearly affects the surface water causing pollution. Water quality in Wilga was not allow its consumption by citizens. Studies have shown the necessity of taking care of drinking water resources due to the deepening decline in the possibility of supplying large urban agglomerations in drinkable water.