Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie przenośnego spektrometru XRF do określenia zawartości wybranych metali w glebach na przykładzie rejonu góry Strużnej (Krajno k. Kielc, Góry Świętokrzyskie)

Kuć P., Lenik P., Bazarnik J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 472

285--301

PL

Badania zawartości wybranych pierwiastków przenośnym spektrometrem XRF (p-XRF) są obecnie jedną z najbardziej rozwijających się instrumentalnych metod badawczych. Jego niewielkie rozmiary i waga, łatwość obsługi i szybkość wykonywania analiz umożliwiają zastosowanie spektrometru zarówno w laboratorium, jak i w pracach terenowych. Metodę wykorzystano do oznaczenia zawartości wybranych pierwiastków w glebach z rejonu góry Strużnej w Krajnie (Góry Świętokrzyskie). Do oznaczenia zawartości badanych pierwiastków zastosowano spektrometr OLYMPUS Delta X Premium (anoda tantalowa 4W, 40 kV, natężenie 200 μA, tryb ”soil”, 135 sekund). Przed rozpoczęciem analiz p-XRF był standaryzowany z użyciem materiałów referencyjnych NIST 2710a i NIST 2711a. Mapy zawartości otrzymanych dla: K, Ca, Fe, Mn, Cu, Zn, As i Pb wykonano w programie SURFER 7.0 z wykorzystaniem procedury krigingu. Zarówno dobra zbieżność średnich zawartości uzyskanych dla badanego obszaru w porównaniu ze średnimi wartościami dla gleb Gór Świętokrzyskich, uzyskanymi wcześniej przez różnych autorów z zastosowaniem standardowych wówczas metod analizy chemicznej, jak również dobra zgodność rozkładu zawartości badanych pierwiastków z budową geologiczną rejonu góry Strużnej pozwalają stwierdzić, że wybrana metoda fluorescencji rentgenowskiej jest odpowiednia dla tego typu badań. Wysoka dokładność uzyskanych oznaczeń z użyciem spektrometru p-XRF Olympus Delta X dowodzi, że urządzenie to jest efektywnym narzędziem zarówno dla prac środowiskowych, jak i geochemicznych.

EN

The analysis of chemical composition using the portable X-ray fluorescence spectrometer (p-XRF) is recently rapidly developing instrumental research method. This method was applied to analyze the content of selected elements in soil samples from the Strużna region of the Holy Cross Mountains. The Olympus Delta Premium p-XRF spectrometer (4W Ta anode X ray tube, 40 kV, 200 μA current beam, “soil” mode, 135 seconds) was used. Prior to analyze the soil samples, the NIST 2710a and NIST 2711a reference standards were utilized in order to calibrate the p-XRF spectrometer. The maps showing obtained results of K, Ca, Fe, Mn, Cu, Zn, As and Pb were constructed using the SURFER 7.0 software with kriging procedure. The obtained results show arithmetic means similar to the previously obtained using traditional methods of chemical analysis for the soils of Holy Cross Mountains. These results combined with the high accuracy of measurements obtained by using the p-XRF Olympus Delta X spectrometer proved this device to be the effective tool for environmental and geochemical studies.

2

Szkic metalogenii polskich Karpat – modele i możliwości występowania złóż rud

Nieć M., Radwanek-Bąk B., Lenik P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

nr 467

9--40

PL

W polskiej części Karpat występują liczne przejawy mineralizacji kruszcowej. W przeszłości prowadzono tu również działalność górniczą. Rudy żelaza wydobywano w Tatrach i Karpatach fliszowych. Na niewielką skalę eksploatowano żyły polimetaliczne w Tatarach i Pieninach. Obecnie wystąpienia tych rud nie mają znaczenia gospodarczego. Dawne złoża są małych rozmiarów, w dodatku często znacznie wyeksploatowane oraz nie spełniają aktualnych wymagań jakościowych, pozwalających na ich udokumentowanie. Ostatnie prace poszukiwacze złóż rud prowadzono w XX w., szczególnie w okresie międzywojennym, jak również tuż po drugiej wojnie światowej. Nie doprowadziły one jednak do udokumentowania nowych złóż. Wzrastające zapotrzebowanie na metale i rozwój technologii pozwalających na wykorzystanie rud o niskich zawartościach metali oraz opłacalna eksploatacja małych złóż zakrytych skłaniają do ponownego rozważenia możliwości występowania złóż rud metali w Karpatach. Niniejsza praca koncentruje się na dwóch głównych wątkach tematycznych. Pierwszym jest omówienie i analiza dostępnych materiałów źródłowych, dotyczących dawnych złóż oraz stwierdzonych wystąpień i przejawów mineralizacji kruszcowej. Dokonano próby ich interpretacji w nawiązaniu do współcześnie wyróżnianych modeli złóż. Uwzględniono przy tym obecne modele geotektoniczne budowy Karpat i ich rozwoju. Drugim wątkiem, bazującym na wynikach zaprezentowanych analiz i przemyśleń, jest wytypowanie kilku rejonów, które zdaniem autorów są perspektywiczne dla występowania złóż rud metali, zwłaszcza złóż położonych na większych głębokościach niż dotychczas poszukiwano. W rejonach tych (łuska Bystrego, rejon od Krynicy do Wysowej, strefa występowania andezytów w pienińskim pasie skałkowym) rekomenduje się przeprowadzenie lepszego rozpoznania, zarówno pod kątem ich budowy wgłębnej, jak i badań geochemicznych, przy użyciu nowoczesnych metod badawczych. Zwrócono również uwagę, że słaba znajomość wgłębnej budowy Karpat nie pozwala na bardziej szczegółową ocenę możliwości występowania innych złóż ukrytych, których nie można wykluczyć.

EN

Numerous manifestations of ore mineralization are found in the Polish part of the Carpathians. In the past there were also episodes of mining activity. Iron ores were mined in the Tatra Mountains and Outer Carpathians) as well as small-scale exploitation of polymetallic lodes was undertaken (Tatras, Pieniny). Currently, there are no documented deposits of metallic ores in this area. Formerly extracted deposits are of small size, and many of them are highly exhausted and do not meet current quality requirements. The last explorations for ore deposits were carried out in the 20th century, especially after World War II. However, they have not led to discovery of new deposits. The increasing demand for metals and the development of technologies allowing the use of ore with low levels of metals and profitable exploitation of small “hidden” deposits give rise to reconsider the possibility of occurrence of ore deposits in the Carpathians. This paper focuses on two major topics. The first one is a discussion and analysis of available source materials and data on the old deposits and identified occurrences of ore mineralization. An attempt of their interpretation in relation to the contemporary models of deposits was made. Current geotectonic models of the geological structure of the Carpathians and their development were taken into account. The second topic, based on the results of presented analyses and ideas, is the selection of some areas prospective for the occurrence of ore deposits, especially those located at greater depths than previously sought. In these areas (the Bystre thrust, the area between Krynica and Wysowa, and the zone of andesite occurrences in the Pieniny Klippen Belt) it is recommended to perform exploration to both better examine their deep geological structure and conduct geochemical surveys using modern research methods.

3

Przykłady regulacji prawnych nadmiernie utrudniających poszukiwanie i rozpoznawanie złóż

Lenik P.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 12/1

1352--1356

EN

Rational mineral deposits management should already begin at the prospecting and exploration stage. Properly performed exploration works, which lead to estimation resources of new deposits, not only develop the natural resources base but also give new information about geological structure of a country. Therefore it should be extremely important for the Government to be certain that this kind of activity is performed in an efficient and rational way. Unfortunately, geological and mining law and other regulations connected with exploration industry make it difficult – or even impossible – to operate in that way. The author shows some selected examples in which the existing regulations seem to be excessive and unnecessary. It concerns mainly an issue of planning and conducting geological works.

4

Marketingowe zarządzanie usługami publicznymi z zastosowaniem metody SERVQUAL

Lenik P.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

Nr 4

131--138

PL

W artykule omówiono specyfikę usług publicznych, a także zaprezentowano sposoby doskonalenia jakości usług z wykorzystaniem metody SERVQUAL. Skoncentrowano się tu na jakości usług w kontekście oczekiwań klientów i zaspokojenia ich satysfakcji.

EN

The article describes the characteristics of service quality assessment and presents the ways to improve service quality with the SERVQUAL method. The focus is on the quality of public ser-vices in the context of fulfilling customers’ expectations to their satisfaction.

5

Doskonalenie jakości w rodzimych organizacjach w kontekście zagranicznych doświadczeń TQM

Lenik P.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2011

|

Nr 3

355-364

PL

W artykule zaprezentowano możliwości związane z wdrożeniem instrumentarium kompleksowego zarządzania jakością (TQM) w polskich organizacjach, zwracając jednocześnie uwagę na polskie uwarunkowania oraz potrzebę poprawy zaangażowania rodzimych menadżerów w wykorzystaniu tej koncepcji w rozwoju organizacji rynkowych oraz instytucji niekomercyjnych.

EN

The article describes the capabilities of TQM implementation in Polish organizations. It takes account of Polish conditions as well as the need of greater involvement of native managers in employing this concept for the development of entrepreneurs and non-commercial institutions.

6

Relacja między kobaltem a arsenem w wybranych obszarach złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej (SW Polska).

Lenik P.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2007

|

Vol. 120, nr 49

181-195

PL

Analizie zostały poddane trzy rejony w obrębie złoża miedzi na monoklinie przedsudeckiej, różniące się wykształceniem mineralizacji kruszcowej. Najsilniejsza korelacja pomiędzy zawartościami kobaltu i arsenu obecna jest w obszarze o dominacji zespołu bomit-chalkopiryt-piryt, najsłabsza w obszarze o okruszcowaniu prostymi siarczkami miedzi. Średnie współczynniki korelacji linowej notowane są natomiast w obszarze gdzie obecny jest zespół chalkozyn-bornit-tennantyt. Analiza proporcji atomowych wskazała, że w obszarze o bogatej mineralizacji tennantytowej powinny występować arsenki kobaltu, co potwierdziły obserwacje mikroskopowe. W obszarze o najsilniejszej korelacji pomiędzy analizowanymi pierwiastkami, proporcje atomowe wskazują na dominację kobaltynu jako nośnika Co i As. Nie potwierdzają jednak tego obserwacje mikroskopowe. Prawdopodobnie duże znaczenie jako nośnik obu pierwiastków w tym obszarze ma piryt. W rejonie o dominacji prostych siarczków miedzi, proporcje atomowe pomiędzy kobaltem i arsenem wykazują rozkład wielomodalny, wskazujący na znaczne zróżnicowanie form występowania obu pierwiastków. Brak faz własnych obu pierwiastków, oraz ogólnie niskie ich zawartości wskazują, że prawdopodobnie uległy one rozproszeniu w ogólnej masie kruszców, lokalnie tylko tworząc własne minerały.

EN

Three different areas from LGOM copper deposit were investigated as regards Co-As mineralization. The strongest Pearson correlation between contents of arsenic and cobalt is observed in the area with bornite-chalcopyrite-pyrite mineralisation. The weakest correlation is observed in the area with chalcocite-digenite mineralisation. In the area of chalcosite-bornite-tennantite mineralization, Perason correlation shows average values. The analysis of atomic ratio show, that in the area of rich tennantite mineralisation arsenides of cobalt occur, which has been confirmed by microscopic observations. In the area with strongest Pearson correlation values, major phase of cobalt is cobaltite. In the region with rich mineralisation of simple copper sulphides, the atomic ratio show a multimodal distribution. Lack of own minerals of both elements, as well as their generally Iow contents show that they are dispersed in major mass of ores, only locally forming self minerals.

7

Rozmieszczenie minerałów kruszcowych w złożu rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Pieczonka J., Piestrzyński A., Lenik P., Czerw H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2007

|

nr 423

95-108

PL

Od szeregu lat są prowadzone dyskusje na temat sposobu rozmieszczenia minerałów kruszcowych w złożu rud miedzi. Pionowe rozmieszczenie kruszców w każdym profilu zależy od jego położenia w obszarze złożowym, jakkolwiek nie zaobserwowano zależności między typem litologicznym skał goszczących a rodzajem tych minerałów. W typowym profilu, w jego dolnej i środkowej części koncentrują się siarczki z grupy chalkozynu. W kierunku stropu złoża pojawiają się kolejno bornit, chalkopiryt, galena, piryt i sfaleryt. Z kolei w kierunku spągu dominują minerały z grupy chalkozynu, z wyjątkiem stref, w których w horyzoncie rudnym obserwuje się skały z czerwonymi plamami. W takim przypadku obecne są często bornit i chalkopiryt. Od typowego rozmieszczenia minerałów kruszcowych w pionie jest szereg wyjątków. Należą do nich strefy bogate w chalkozyn w pobliżu kompleksów piaskowców anhydrytowych (Rudna) oraz strefy podlegające wtórnym procesom utlenienia, w których występują ekonomiczne zawartości metali szlachetnych. Analizując poziome rozmieszczenie kruszców, można stwierdzić, iż chalkozyn jest dominującym siarczkiem w centralnej części złoża. W kierunku wschodnim pojawiają się kolejno: bornit, chalkopiryt, galena i sfaleryt. Zachodnia część nie jest do tej pory dostatecznie rozpoznana. Wyniki badań wskazują na zmniejszanie się miąższości złoża w tym kierunku oraz na skład mineralny zbliżony do składu w jego środkowej części. Południowa partia złoża, przylegająca do bloku przedsudeckiego, charakteryzuje się obecnością metali szlachetnych w strefach wtórnego utlenienia.

EN

Distribution of ore minerals within the Lubin-Sieroszowice copper deposit is discussed. Vertical distribution depends on localization of the profile and position of the ore-body relative to the Zechstein sedimentary sequence, however, there is no relationship observed between type of sediments and ore minerals. The concentration of sulphides depends on the position in the vertical profile. Typical profile is characterized by the chalcocite group of sulphides in the lower and middle part of the section. Bornite, chalcopyrite, galena, pyrite and sphalerite successively prevail above. Towards the bottom of the section chalcocite group of minerals predominate, except the section with red spots. In the such a case bornite and chalcopyrite are often observed. Several exceptions from the typical vertical zonation have been found e.g. chalcocite rich sections related to the anhydrite cemented sandstone (Rudna mine) and secondary oxidized sections containing economic grade of noble metals. Lateral distribution of ore minerals was only discussed for the Kupferschiefer horizon.

8

Zastosowanie pozafinansowych składników motywowania w zarządzaniu zasobami ludzkimi - doświadczenia polskiego sektora publicznego

Lenik P.

Zagadnienia Techniczno-Ekonomiczne

|

2005

|

T. 50, z. 2-3

327-335

PL

Celem artykułu jest podkreślenie wzrostu znaczenia pozafinansowych bodźców w motywowaniu pracowników. Dokonując przeglądu składników motywacyjnych stosowanych w organizacjach zaliczanych do sektora prywatnego, jak również w administracji publicznej, przytoczono przykłady ich zastosowania.

EN

The matter of the article is stressing the growth of meaning non-financial impulses in motivating the staff. Through inspection of non-financial motivating elements using at the private organisations and public administration, the author brings up the examples of putting it into practice.