Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bitwa o reaktor MARIA po modernizacji

Chwaszczewski S.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2015

|

z. 2

12--13

PL

Reaktor badawczy MARIA, podobnie jak reaktor EWA, jest ważnym elementem historii Instytutu Badań Jądrowych w Świerku. W grudniu 2014 r. minęło 40 lat od pierwszego doświadczenia krytycznego (uruchomienia) tego reaktora. Po pierwszym, 10- letnim okresie eksploatacji reaktora MARIA, zdecydowano się przeprowadzić jego modernizację by usunąć usterki projektowe i konstrukcyjne oraz zwiększyć bezpieczeństwo jego eksploatacji. W artykule opisano ten trudny, żmudny i długi (1985-1992) proces zmagań o dalszą eksploatację, która w ostatnim czasie okazała się tak korzystną.

EN

The high-flux research reactor MARIA, similarly as research reactor EWA, is the important element of history if the Institute of Nuclear Research at Swierk. In December 2014 has passed 40 years since its first criticality. After 10 years of operation decision of reactor refurbishment was taken in order to correct some deficiencies in a project and construction and to fulfill new safety requirements. This process was long (1985-1992), difficult and laborious process is described in the paper. It may be described as fight for reactor further operation which in recent year was so successful.

2

Technologie energetyki jądrowej XXI wieku

Chwaszczewski S.

Polityka Energetyczna

|

2009

|

T. 12, z. 2/2

43-55

PL

Wzrastające zapotrzebowanie świata na energię, a w szczególności na energię elektryczną wymaga rewizji technologii energetyki jądrowej, jako perspektywicznego źródła energii. W tym kontekście niniejsza publikacja przedstawia analizę, na ile energetyka jądrowa wpisuje się w cele zrównoważonego rozwoju oraz jaki może mieć udział w nim. Wzrastające zapotrzebowanie świata na energię, a w szczególności na energię elektryczną wymaga rewizji technologii energetyki jądrowej, jako perspektywicznego źródła energii. W tym kontekście niniejsza publikacja przedstawia analizę, na ile energetyka jądrowa wpisuje się w cele zrównoważonego rozwoju oraz jaki może mieć udział w nim.

EN

The world-wide increasing energy demand in general, and electricity demand in particular, call for a reevaluation of fission energy as a long-term energy source. In this context, a recent paper has investigated the extent to which nuclear energy is compatible with the goals of sustainable development, and how it can best contribute to them. Although present light water reactors (LWRs) are capable of covering the nuclear energy demand for many decades to come, there is a longerterm need for integrating advanced reactors, including breeder reactors, into the nuclear energy system. Important development goals for such advanced systems are environmental friendliness and resource efficiency, while accounting for sociopolitical concerns such as proliferation.

3

Nowoczesne cykle paliwowe EJ oraz gospodarka paliwem wypalonym i odpadami promieniotwórczymi z EJ

Chwaszczewski S.

Energetyka

|

2009

|

nr 8

507-507

4

Gospodarka wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi reaktorów energetycznych

Chwaszczewski S.

Spektrum

|

2008

|

nr 1-2

XXXIII-XLI

PL

Podano charakterystyki wypalonego paliwa reaktorów energetycznych nowej generacji oraz technologie postępowania z nimi. Przedstawiono analizy kosztów gospodarki wypalonym paliwem w Polsce. Podano bilans odpadów promieniotwórczych powstających w elektrowniach jądrowych zgodnie z wymaganiami dokumentu EUR (European Utility Requirements for LWR Nuclear Power Plants).

EN

Given is characteristic of spent fuel removed from new generation power reactors as well as its treatment technology. Presented is analysis of spent fuel management costs in Poland. Prepared is balance of NPPs radioactive wastes according to the EUR (European Utility Requirements for LWR Nuclear Power Plants) requirements.

5

Cykl torowy w energetyce jądrowej

Chwaszczewski S.

Spektrum

|

2007

|

nr 1-2

XXXIV-XXXVI

6

Bezpieczeństwo jądrowe

Chwaszczewski S.

Spektrum

|

2007

|

nr 1-2

XV-XIX

7

Wykorzystanie toru w energetyce jądrowej

Chwaszczewski S., Kilim S., Mądry M.

Polityka Energetyczna

|

2007

|

T. 10, spec. 2

97-112

PL

Obecnie stosowane technologie w energetyce jądrowej wykorzystują głównie, jedyny występujący w przyrodzie, izotop rozszczepialny - U235. W naturalnym uranie izotop ten stanowi 0,72% ogólnej masy uranu. Pozostała część to nierozszczepialny neutronami termicznymi izotop U238. Wprawdzie niewielka ilość tego izotopu, pod wpływem neutronów, ulega przekształceniu w rozszczepialny izotop Pu239, ale w rezultacie tylko około 1% wydobywanego ze środowiska uranu ulega rozszczepieniu i jest wykorzystywana do wytwarzania energii. Reszta idzie do odpadów. Jest to rozrzutna gospodarka tym surowcem energetycznym. Możliwość wykorzystania nierozszczepialnego izotopu U238 do wytwarzania rozszczepialnego izotopu Pu239 i Pu241 zwiększy zasoby energetyczne uranu ponad pięćdziesiąt razy. Jeszcze większe zasoby energetyczne są zawarte w torze. Pod wpływem neutronów powstaje z toru rozszczepialny izotop U233. Wykorzystanie toru jako materiału paliworodnego pozwoli zwiększyć zasoby energetyczne paliw jądrowych ponad stukrotnie w porównaniu do zasobów uranu wykorzystywanych w obecnych technologiach. Wykorzystanie zarówno U238 jak i Th232 w energetyce jądrowej wymaga zastosowania nowych technologii reaktorów energetycznych - reaktorów, w których przeprowadzano by procesy jądrowe wytwarzające z materiałów paliworodnych paliwo jądrowe. Są to w przypadku wykorzystania U238 reaktory powielające na neutronach prędkich - FBR (Fast Breeder Reactor). W przypadku wykorzystania toru procesy te mogą być prowadzone w odpowiednio przystosowanych do tych celów reaktorów wykorzystujących neutrony termiczne: lekkowodnych (PWR i BWR), reaktorach ciężkowodnych (PHWR-CANDU) oraz w budowanych obecnie reaktorach wysokotemperaturowych. W pracy przedstawiono podstawowe informacje o reakcjach jądrowych prowadzących do uzyskania izotopów rozszczepialnych w procesie naświetlania toru neutronami w reaktorze energetycznym, własności tych izotopów jako paliwa jądrowego, wykorzystanie toru w cyklach paliwowych reaktorów energetycznych oraz zalet i utrudnień w realizacji tego zamierzenia.

EN

Present-day nuclear power reactors are based mainly on U235 fission for power generation. The abundance of this isotope is only 0,72% in natural uranium, the rest is U238 isotope, non fissionable by thermal neutrons. The small amount of fission takes place in fissionable isotope Pu239 which was created during irradiation of U238 by neutrons. Finally, only about 1% of uranium extracted from environment is used in fission processes and is used for energy generation. The remains go to wastes. This way most of nuclear material is dissipated. Possibility of effective use of non fissionable isotope U238 to generate fissionable isotopes Pu239 and Pu241 will enlarge world energy resources of the uranium over fifty times. Much greater energy-resources are contained in thorium. Irradiation of thorium with neutrons leads to fissionable U233 production. Application of these processes for energy generation will enlarge the world nuclear energy resources more then hundredfold. The utilization both U238 and/or Th232 in the nuclear power generation demands use of new technologies of power reactors - reactors in which the "fertile" materials as U238 or Th232 can be transformed into fissile isotopes Pu239, Pu241 and U233. In case of U238 use for plutonium generation the breeder reactor with high energy neutrons FBR (Fast breeder reactor) can be used. In case of thorium fuel cycle, in which U233 isotope created is, the slightly modified power reactors (e.g. PWR, BWR, CANDU) can be used. The presented paper gives the basic information about nuclear reactions which lead to generation of fissionable isotopes by irradiation of thorium or depleted uranium (uranium with lover concentration of U235- mostly 0,2%) with neutrons in power reactors, properties of these isotopes as a nuclear fuel, experience with up to date use of thorium in power reactors and benefits and challenges of such technology.

8

Energetyka jądrowa w polityce energetycznej Polski

Chwaszczewski S.

Polityka Energetyczna

|

2005

|

T. 8, spec.

131-148

PL

W artykule przedstawiono sytuację w elektroenergetyce Polski, która doprowadziła do przyjęcia przez Rząd RP opcji energetyki jądrowej. Na tle sytuacji w krajach europejskich zaprezentowano zapotrzebowanie na energię elektryczną Polski w odniesieniu do Produktu Krajowego Brutto. Wykazano, że rozwój ekonomiczny Polski musi doprowadzić do wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną. Przyrost ten spowoduje wzrost zapotrzebowania na surowce energetyczne. Wybór technologii wytwarzania energii elektrycznej w przyszłości jest ograniczony przez przyjęte w Unii Europejskiej normy ochrony środowiska oraz prognozowane ceny i dostępność surowców energetycznych. W tej sytuacji możliwym rozwiązaniem jest energetyka jądrowa. Przedstawiono nowoczesne rozwiązania elektrowni jądrowych zbudowanych, gotowych do budowy lub będących w trakcie prac konstrukcyjnych, zasoby paliw jądrowych oraz prognozowane na 2010 rok koszty wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych, węglowych i gazowych. Przedstawiono przyszłościowe rozwiązania reaktorów jądrowych, w których zwiększono wykorzystanie paliwa jądrowego, generację energii elektrycznej z większą efektywnością oraz zasilanie energią cieplną procesy chemiczne np. wytwarzanie wodoru. Przedstawiono również technologie i ekonomikę gospodarki wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi oraz koncepcję transmutacji jądrowej długożyciowych izotopów w wypalonym paliwie jądrowym.

EN

In presented paper the situation in Polish electric system is presented. On this background, the option of nuclear power was accepted by Polish Government. The present utilization of electric energy in Poland with reference to Gross Domestic Product is presented on the background of European countries. One shown that economy development in Poland will be accompanied with grown of electricity consumption. Its connected with grow of energy raw material consumption. Selection of electric energy production technology should be determined by European Union environmental protection limits also by forecast of energy raw materials price and availability. In this situation one of possible solution will be nuclear power. The properties of new generation nuclear power stations (operating, ready for construction or in design state) are presented. The electricity generating cost projections for year 2010 in nuclear, coal and gas technology for selected countries are shown. The review of future nuclear reactors constructions with enhance of uranium utilization, major effectiveness of electricity generation and possibility to supply of chemical processes e.g. for hydrogen production is described. Some information of spent nuclear fuel and radioactive waste technology and economy also principle of nuclear transmutation of long lived isotopes in spent fuel are shown.

9

Elektroenergetyka europejska XXI wieku na tle bilansu surowców energetycznych

Chwaszczewski S.

Polityka Energetyczna

|

2003

|

T. 6, spec. [2]

9-22

PL

W artykule zostały przeanalizowane opcje rozwoju elektroenergetyki w krajach europejskich po wycofaniu z eksploatacji znacznej liczby bloków energetycznych zbudowanych w latach 1950-1980. Podejmowane w latach 2010-2030 decyzje wyboru surowców energetycznych dla nowo budowanych elektrowni będą rzutować na perspektywę bezpieczeństwa energetycznego tych krajów, cen energii elektrycznej oraz na stan środowiska przez następne 40-50 lat. Przeanalizowane zostaną scenariusze wykorzystania w elektroenergetyce paliw stałych, gazu, paliwa jądrowego oraz energii odnawialnej, z uwzględnieniem perspektyw cenowych tych surowców, ich dostępności oraz konsekwencji środowiskowych. Przedstawiono konsekwencje sugerowanej w wielu analizach rezygnacji z energetyki jądrowej. Na tym tle zostaną przeanalizowane uwarunkowania rozwoju elektroenergetyki w Polsce. Analizy przeprowadzono przy założeniu rozwoju gospodarczego kraju umożliwiającego osiągnięcie w perspektywie kilkudziesięciu lat średniego poziomu PKB/Ma Unii Europejskiej.

EN

In the presented work, the options of electricity system development in European countries are analysed assuming that considerable number of electric energy sources, erected in 1950-1980, has been shut down. The decisions on the choice of energy sources for newly constructed power stations will determine the safety of energy supply, prices of electricity and environmental conditions in European countries for the next 40- 50 years. Coal, gas, nuclear and renewable energy sources were considered with regard to prices, availability and environmental impact. The consequences of resignation from nuclear power in Europe are also presented. On this background, conditions of electricity supply system in Poland were analysed. The analyses were performed on the assumption that in the perspective of 40-50 years Polish economy will reach the medium level of EC countries.

10

Gospodarka wypalonym paliwem reaktorów energetycznych - technologie, ekonomika, środowisko

Chwaszczewski S.

Polityka Energetyczna

|

1999

|

T. 2, z. 1-2

65-79

PL

Przeprowadzone analizy zbilansowania podaży i popytu na energię elektryczna w Polsce wskazują na konieczność wykorzystania po około 2020 roku jądrowych surowców energetycznych. Dążenie do zrównania poziomów życia społeczeństwa Polski ze społeczeństwami sąsiednich krajów Unii Europejskiej wymusi wzrost zapotrzebowania na energie elektryczną. Kraj nasz nie będzie obszarem wykorzystania niespotykanych w innych krajach energooszczędnych technologii. Jednocześnie rosnące koszty wydobycia krajowego węgla przy rosnących wymaganiach ochrony środowiska wymuszą stosowanie czystych ekologicznie surowców energetycznych: gazu i paliw jądrowych. Uniezależnienie się od dostawców gazu i zmian cen tego surowca wymusi poważne rozważenie opcji energetyki jądrowej. Biorąc pod uwagę te aspekty, przeprowadzone w 1997 roku przez PSE SA i Instytut Energetyki analizy określiły zapotrzebowanie na produkcję energii elektrycznej z elektrowni jądrowych w 2050 roku w Polsce na 158 TW×h rocznie w scenariuszu dolnym i 209 TW×h rocznie w scenariuszu górnym. Wytworzenie takiej ilości energii elektrycznej wymaga uruchomienia elektrowni jądrowych o mocy 22 GW w scenariuszu dolnym i 29 GW w scenariuszu górnym. Zakładając 60-letni okres eksploatacji tych elektrowni jądrowych oraz współczynnik wykorzystania 85%, przeprowadzono analizy gospodarki wypalonym paliwem z tych reaktorów. Zgodnie z dokumentem EUR (European Utility... 1995) założono wykorzystanie w Polsce reaktorów wodnych nowej generacji, z wypaleniem paliwa uranowego do 55 GWdni na tonę uranu i 50 GWdni na tonę HM w paliwie MOX, z możliwością wykorzystania w reaktorze do 50% załadunku paliwa MOX. Przeanalizowano opcję składowania wypalonego paliwa w przechowalnikach, a następnie ich ostateczne składowanie w głębokich formacjach geologicznych. Przeanalizowano również opcję przerobu wypalonego paliwa i wykorzystania odzyskanego plutonu w paliwie MOX. Zakładając stały poziom cen przeprowadzono oszacowania kosztów gospodarki wypalonym paliwem w obu opcjach przy stopie dyskonta 0,5 i 10% w przeliczeniu na 1MW×h sprzedanej energii elektrycznej (wykorzystanie na potrzeby własne i poziom strat w sieci - 15%). Koszt gospodarki wypalonym paliwem bez przerobu wynosi od 2 do 4 zł/MW×h, natomiast w opcji przerobu wypalonego paliwa od 8 do 12 zł/MW×h (poziom cen 1998 rok). Wykazano, że wzrost stopy dyskonta prowadzi do zmniejszenia kosztów gospodarki wypalonym paliwem reaktorów energetycznych. W referacie przedstawiono wyniki analiz radioaktywności, energii promieniowania oraz radiotoksyczności wypalonego paliwa w porównaniu z naturalnymi pierwiastkami radioaktywnymi znajdującymi się w środowisku. Wykazano, że po 1000-letnim okresie "studzenia" wypalonego paliwa wielkości te są zbliżone do odpowiednich parametrów promieniowania naturalnego środowiska. Wykazano także - wbrew rozpowszechnionej opinii - że wykorzystanie uranu w reaktorze jądrowym zmniejsza bilans radioaktywności środowiska.

EN

Proposals of systematics of the methods of energy intensity analysis in national economy on the base of international comparison are given in this paper. The definitions of macroeconomic and energy quantities, which are used in energy intensity analysis are described. Differences of energy and macroeconomic data aggregations applied by international organisations are discussed in detail. Problems of obtaining comparable data as regards subject and object are reported. Definitions of new quantities useful for energy intensity analysis are presented. Conception of estimating method of energy consumption in financial expression is reported. Definitions of indices for energy intensity assesment in national economy are given. Conception of so-called structural energy intensity indices based on regression equation analysis and describing links between GDP and energy consumption is presented. Methodical problems connected with calculating annual average growth rate of macroeconomic and energy quantities and elasticity indices of energy consumption with respect to GDP are described. Methodical considerations are illustrated by calculation results for OECD countries.