Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kitchen Organic Waste as Material for Vermiculture and Source of Nutrients for Plants

Kostecka J., Garczyńska M., Podolak A., Pączka G., Kaniuczak J.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

267--274

EN

Departure from waste storage and maximisation of its utilization is currently the basis of modern waste management. This is favoured by the requirements defined in numerous legal instruments, including both EU directives and local regulations of member states. This also applies to organic waste, especially kitchen waste, which, with adequate education of the public, may constitute waste resources of very good quality to produce e.g. vermicomposts. It is very important, since soils of most European countries require continuous supply of organic matter to replenish humus and nutrients for the plants. The paper describes current trends in the production of kitchen organic waste. Since such waste has been vermicomposted for many years, advantages of this biotechnology have been presented and features of the produced vermicomposts have been characterised.

2

Effect of sewage sludge on the yield and energy value of the aboveground biomass of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.)

Szostek M., Kaniuczak J, Hajduk E., Stanek-Tarkowska J., Jasiński T., Niemiec W., Smusz R.

Archives of Environmental Protection

|

2018

|

Vol. 44, no. 3

42--50

EN

The sewage treatment process is inherently associated with formation of sewage sludge, which has to be managed properly due to its properties. The paper presents a possibility of application of sewage sludge in the cultivation of Jerusalem artichoke as an energy crop. The experiment consisted in single application of sewage sludge pads with varied thickness under the sod-humic horizon of silty fallow soil. Physicochemical and chemical analyses of the sewage sludge and soil treated with the pads were carried out in accordance with legal guidelines. The results of the experiment were compared with the control, i.e. an object without the application of the sewage sludge pad. The paper presents the effect of the addition of sewage sludge on the yield and energy parameters (moisture and ash content, HHV, LHV) in the aboveground biomass of Jerusalem artichoke. The content of moisture and ash as well as HHV and LHV, i.e. biofuel parameters, were determined in accordance with Polish Standards. It was found that the yield of aboveground biomass of Jerusalem artichoke increased with the thickness of the sewage sludge pads and the yield potential of this plant increased with years. Additionally, the aboveground Jerusalem artichoke biomass was characterized by generally favorable energy parameters of biofuels, e.g. low moisture or ash content. The investigations have demonstrated that the application of sewage sludge can be a good alternative to mineral fertilization of energy crops.

PL

Proces oczyszczania ścieków nieodzownie związany jest z powstawaniem osadów ściekowych, które ze względu na swoje właściwości muszą być odpowiednio zagospodarowane. W pracy przedstawiono możliwość zastosowania osadów ściekowych w uprawie topinamburu, jako rośliny energetycznej. W doświadczeniu zastosowano osady ściekowe w formie wkładek o zróżnicowanej miąższości, aplikowane jednorazowo pod poziom darniowo-próchniczy gleby pyłowej. Analizy fizykochemiczne i chemiczne osadów ściekowych oraz gleby, na której zostały zastosowane, przeprowadzono zgodnie z wytycznymi uwzględnionymi w przepisach prawnych. Rezultaty otrzymanych wyników badań porównywano z kontrolą-bez wkładki osadów ściekowych. W pracy przedstawiono wpływ osadów ściekowych na plon oraz parametry energetyczne (zawartość wilgoci, popiołu, HHV, LHV) nadziemnej biomasy topinamburu. Zawartość wilgoci, popiołu oraz HHV i LHV, jako parametrów charakteryzujących biopaliwa, oznaczono zgodnie z Polskimi Normami. Stwierdzono, że plon nadziemnej biomasy topinamburu wzrastał wraz z miąższością zastosowanych wkładek osadów ściekowych, a potencjał plonotwórczy tej rośliny wzmagał się w latach badań. Ponadto stwierdzono, że nadziemna biomasa topinamburu charakteryzowała się generalnie korzystnymi parametrami energetycznymi, charakteryzującymi biopaliwa, takimi jak m.in. niska zawartość wilgoci czy popiołu. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowanie osadów ściekowych może być dobrą w stosunku do nawożenia mineralnego alternatywą, w nawożeniu roślin energetycznych.

3

Physicochemical Properties of Silt Loamy Soil and Diversity of Diatom Species Under Winter Wheat and Oats

Stanek-Tarkowska J., Czyż E. A., Kaniuczak J., Poradowska A.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 6

142--151

EN

The aim of the research was to investigate the soil properties and the species diversity of diatoms growing in different agricultural fields with silt loamy soil. The field experiment was conducted in 2014 in Kosina, near Łańcut (SE Poland), at three sites (indicated as fields K1, K2, K3) with different soil environmental conditions and plants. The growth of winter wheat Triticum aestivum (cv. Bogatka) in fields K1 and K2 and oats Avena Sativa (cv. Haker) in field K3 under different soil management were studied. The soil samples were collected from the top layers (0–5 cm depth) each month, from April to December. Certain physical and chemical parameters of soil were measured. The pH of soil was acidic and slightly acidic in fields K1 (5.0–5.4), K2 (4.9–5.9) and K3 (4.5–5.1). The soil in field K3 had a significantly greater content of organic matter (1.06–1.30%) and water content (12.9–33.8%, v/v) than fields K1 and K2. A total of 91 diatom taxa were found. The diversity was greatest in field K2 (71 taxa), lower in K1 (54 taxa) and K3 (24 taxa). In K1, the most numerous species were Luticola D.G. Mann cf. mutica, Mayamaea atomus var. permitis (Hust.) Lange-Bertalot, and Stauroneis thermicola (Petersen) Lund, with more than a 20% share in the assemblage. In K2, very abundant assemblages were formed by Mayamaea atomus (Kütz.) Lange Bertalot, Mayamaea atomus var. permitis (Hust.) Lange-Bertalot, and Stauroneis thermicola (Petersen) Lund with a 25 to 50% share in the total diatom community. In K3, with oat cultivation, a different diatom species structure was found. Here, the most abundant were Halamphora montana (Krasske) Levkov, Hantzchia amphioxys (Ehrenb.) Grunow, Mayamaea atomus (Kütz.) Lange-Bertalot, and Nitzschia pusilla Grunow, which attained a share in the assemblage exceeding than 20%. The effects of different soil management regimes under different plants on the physical and chemical properties of the soil, and on the diversity of diatoms, were significant (P<0.05). Soil water and organic matter content affects the yield of winter wheat and oats. Significant effects of water content and pH of silt loamy soil on the growth and the diversity of species of diatoms were found.

4

Geotermia a ochrona zasobów środowiska

Kaniuczak J., Nazarkiewicz M., Hajduk E., Gąsior J., Właśniewski S.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2016

|

T. 20

77--84

PL

Energia geotermalna przeżywa w ostatnich latach znaczącą dynamikę rozwoju. Wykorzystywana jest w układach centralnego ogrzewania (bezpośrednie zastosowanie) oraz do produkcji energii elektrycznej. Dynamiczny rozwój energii geotermalnej związany jest zarówno ze wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska, jak również poszukiwaniem alternatywnych rozwiązań mogących zastąpić konwencjonalne źródła energii takie jak węgiel, ropa czy gaz ziemny. Jest to ważne między innymi w Polsce, gdzie dominuje przemysł energetyczny oparty na węglu, który jest źródłem znacznej emisji dwutlenku węgla.

EN

Geothermal energy has been developing rapidly lately. Is is used in central heating systems (direct application) and for the production of electricity. The dynamic development of geothermal energy is associated with both the increasing environmental pollution and the search for alternative solutions which can replace conventional energy sources such as coal, oil or natural gas. It is especially important for countries like Poland, where the power industry is mainly based on coal, which is the source of significant carbon dioxide emissions.

5

Zasoby i struktura użytkowania powierzchni ziemi i gleb w województwie podkarpackim

Kaniuczak J., Stanek-Tarkowska J., Knap R., Alvarez B., Pajączek A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

140--148

PL

Badano zasoby i strukturę użytkowania gleb w województwie podkarpackim w latach 1946-2005, z podziałem na trzy okresy czasowe, ze względu na zmiany administracyjne kraju i województwa (I: 1946-1970, II: 1975-1995, III: 2000-2005). W badanych trzech okresach czasowych zmniejszył się udział użytków rolnych i gruntów ornych w ogólnej powierzchni województwa. W latach 2000-2005 powiększył się znacząco udział powierzchni lasów i pozostałych gruntów, kosztem wyłączenia części gruntów ornych i użytków zielonych z produkcji rolniczej, które przekształciły się w ugory i odłogi. W gospodarstwach indywidualnych 32,7% powierzchni gruntów ornych została wyłączona z uprawy i przekształciła się w ugory i odłogi. W gospodarstwach sektora publicznego sytuacja była jeszcze bardziej niekorzystna, gdyż 86,1% gruntów ornych zostało objęte ugorowaniem i odłogowaniem. W badanym okresie struktura zasiewów poszczególnych roślin uprawnych uległa zasadniczym zmianom, uproszczeniom w kierunku monokultury zbożowej. Gleby Podkarpacia są zakwaszone i pilnie wymagają przeprowadzenia zabiegu wapnowania. Niezbyt korzystnie przedstawiała się zasobność gleb województwa podkarpackiego w przyswajalne formy makroelementów (P i K), a szczególnie w przyswajalny fosfor, co było skutkiem ograniczenia stosowania nawozów naturalnych i małego zużycia nawozów mineralnych. Ponad 90% gleb użytków rolnych województwa podkarpackiego wykazuje naturalną zawartość metali (Cd, Cu, Pb i Zn). Celem opracowania była analiza struktury użytkowania powierzchni Ziemi i gleb, z uwzględnieniem struktury zasiewów oraz niektórych elementów żyzności gleb i degradacji w kontekście spowolnienia niekorzystnych przemian.

EN

Use the resources and structure of the soil has been studied in Podkarpackie province in the years 1946-2005, divided into three periods of time due to administrative changes in the country and the region (I: 1946-1970, II: 1975-1995, III: 2000-2005). The three time periods studied decreased share of agricultural land and arable land in the general area of the province. In the years 2000-2005 has increased significantly the share of forests and other lands, at the expense of the exclusion of the arable lands and grasslands in agricultural production, which turned into fallow and uncultivated land. The farms 32.7% of arable lands was excluded from the cultivation and has evolved into a fallow and uncultivated land. The holdings of the public sector, this situation was even more unfavorable as it was, and took 86.1% of arable lands for fallow and outfield. During the study period, the structure of individual crops sown undergone substantial changes in the direction of simplification cereal monoculture. The soils of Podkarpackie province are acidic and urgently require liming treatment. Unfavorably was presented a richness soils of available forms macronutrients (P and K) in Podkarpackie province, especially in available phosphorus, which was the result of limitations of organic fertilization and low consumption of mineral fertilizers. Over 90% of agricultural soils of Podkarpackie province exhibits natural content of metals (Cd, Cu, Pb and Zn). The aim of the study was to analyze the structure of the Earth's land use and soils, taking into account the structure of crops and some elements of soil fertility and degradation in the context of a slowdown adverse changes.

6

Wykorzystanie i ochrona zasobów powierzchni gruntów w województwie podkarpackim

Kaniuczak J., Stanek-Tarkowska J., Augustyn Ł., Szostek M., Knap R., Szewczyk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

149--157

PL

W pracy przedstawiono zmiany w wykorzystaniu zasobów powierzchni gruntów w województwie podkarpackim na tle ogólnej powierzchni Polski i województwa, odpowiednio w latach 2000-2006. Analizowano również zagrożenie gleb erozją wietrzną, wodną powierzchniową i wąwozową. W badanym okresie stwierdzono niewielkie, lecz systematyczne zwiększanie się obszaru użytków rolnych i gruntów leśnych oraz zadrzewionych. Wynika to ze zmian zakresu w dotychczasowej ewidencji użytków rolnych od 2002 roku. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie obszaru gruntów pod wodami, zabudowanych i zurbanizowanych gruntów rolnych i leśnych wyłączonych z produkcji oraz gruntów zdewastowanych i zdegradowanych. Ze względu na ukształtowanie powierzchni, specyficzną budowę geologiczną, warunki klimatyczne i działalność człowieka, w województwie podkarpackim występuje znaczne zagrożenie gleb erozją, szczególnie wodną powierzchniową, a w mniejszym stopniu wąwozową i wietrzną. Zagrożeniem są również ruchy masowe ziemi (osuwiska). Opracowanie podjęto celem określenia stanu i wykorzystania zasobów powierzchni gruntów w województwie podkarpackim wraz z elementami ochrony w kontekście możliwości spowolnienia niekorzystnych przemian.

EN

This paper presents the changes in the use of resources of the land in Podkarpacie Province on the total area of Polish and voivodeship background, respectively, in 2000-2006. It was analyzed the risk of wind erosion of soil and surface and gully water erosion. During the period, a slight but systematic increase in the area of agricultural land and forest land and wooded. This is due to changes in the scope of the existing records of agricultural land since 2002. At the same time there has been a reduction in area of land under water, and the urban built-up land and forest excluded from production and land devastated and degraded. Due to the shape of the surface, the geological structure of the specific geological, climatic conditions and human activities in Podkarpacie Province significant risk of soil erosion, especially the water surface, and to a lesser extent, gully and wind. The threat is also the land mass movements (landslides). Development was adopted to determine the status and use of resources of the land in Podkarpacie voivodeship with elements of protection in the context of the possibility of adverse changes slowdown.

7

Wybrane właściwości fizykochemiczne i chemiczne wód powierzchniowych Wisłoki przeznaczonych do spożycia

Augustyn Ł., Kaniuczak J., Stanek-Tarkowska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2012

|

Nr 28

7-19

PL

Przewodność elektryczna właściwa, twardość ogólna i zasadowość ogólna to cechy fizykochemiczne i chemiczne wód powierzchniowych, które istotnie wpływają na ich jakość. Również zawartość chlorków, fluorków i siarczanów (VI) ma duże znaczenie dla wód i decyduje o ich przeznaczeniu. Z analiz przeprowadzonych w ciągu minionych kilkunastu lat (1997-2010) wynika, że zawartość fluorków i chlorków w wodach powierzchniowych Wisłoki (na wysokości miasta Mielec) zmniejszała się. Wartość przewodności elektrycznej właściwej w tym okresie również zmniejszała się, a wartości twardości ogólnej i zasadowości wykazywały trend rosnący. Uzyskane wyniki badań charakteryzowała duża zmienność w zależności od pory roku i pH wody.

EN

Electrical cinductivity, total hardness and total alkalinity are the physicochemical and chemical characteristics of surface water, which significantly affect their quality. Also the content of such compounds as chlorides, fluorides and sulfates is important for water and decides on their destiny. As it comes from the analysis conducted over the past several years (1997-2010), the content of fluorides and chlorides in surface waters of Wisloka, at the height of the city Mielec, showed a downward trend. Also the value electrical conductivity showed a downward trend. While the value of total hardness and total alkalinity, over the period of time, showed a rising trend. There also appeared the variability of the analyzed results, associated with the season and the pH of the water.

8

Zawartość związków azotowych i fosforanów w wodach powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia

Kaniuczak J., Augustyn Ł.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

46-59

PL

Związki azotu i fosforu są powszechnie występującymi związkami w wodach powierzchniowych, których ilość waha się w zależności od różnych czynników. Jak wynika z analiz przeprowadzonych w ciągu minionych kilkunastu lat (1997-2010), zawartość azotanów (V), azotanów (III) i fosforanów (V) w wodach powierzchniowych Wisłoki, na wysokości miasta Mielca, wykazywała tendencję malejącą, a azotu organicznego i amoniaku rosnącą. Występowała także zależność pomiędzy zawartością związków azotowych i fosforanów (V), a porą roku i pH wody. Na ogół ich zawartość wzrastała wraz ze zwiększaniem się pH wody, a największe zawartości stwierdzano latem lub jesienią, najniższe zaś wiosną.

EN

Nitrogen and phosphorus compounds are common in surface waters, whose quantity varies depending on various factors. As it comes from studies conducted over the past several years (1997-2010), content of nitrates, nitrites and phosphates in the surface waters of Wisloka, at the height of the town Mielec, showed a downward trend and organic nitrogen and ammonia nitrogen the upward trend. There was a relationship between the content of nitrogen compounds and phosphates and the season and pH of the water. In general, their content increased with increasing of the pH in the water and the greatest contents was found in summer or autumn and the lowest in spring.

9

Zawartość jonów metali w wodach powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia

Kaniuczak J., Augustyn Ł.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

33-45

PL

Żelazo ogólne i rozpuszczone oraz mangan powszechnie występuje w wodach powierzchniowych, a stężenie tych składników waha się w zależności od różnych czynników. Podobnie miedź, cynk, nikiel, chrom, ołów, kadm i bar występują w wodach rzecznych, a ich ilości zależą od stopnia zanieczyszczenia cieków i tła geochemicznego zlewni oraz koryta. Jak wynika z analiz prowadzonych w ciągu minionych kilkunastu lat (1999-2010), zawartość żelaza ogólnego (w okresie 1999-2002) obniżała się, żelaza rozpuszczonego oraz manganu zwiększała się, cynku obniżała się, a zawartość pozostałych pierwiastków (Cu, Ni, Cr, Pb, Cd, Ba) w wodach Wisłoki w obrębie Mielca utrzymywała się na stałym poziomie. Występowała także zmienność wynikająca z zawartości niektórych jonów metali w zależności od pory roku i pH próbki.

EN

General and dissolved iron and manganese are common in surface waters and their concentration varies depending on various factors. Similarly, copper, zinc, nickel, chromium, lead, cadmium and bar appear in river waters and their amounts depend on the degree of pollution in the watercourses and the geochemical background of the catchment and the riverbed. As it comes from studies conducted over the past several years (1999-2010), content of total iron (in the period 1999- 2002) decreased, the dissolved iron and manganese increased, and zinc decreased, the content of other elements (Cu, Ni, Cr, Pb, Cd, Ba) in the Wisloka's waters around Mielec remained at a constant level. Some variability was observed as a result of some metal ions contents, which depends on the season and the pH of the sample.

10

Content of Trace Elements in Soils and Plants near Selected Municipal Waste Dumps

Kaniuczak J, Trąba Cz., Godzisz J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 9

909-914

EN

Research on the contents of trace elements (Pb, Cd, Cu, Ni, Zn) in soils and plants sampled from zones affected by three municipal waste dumps was performed in 1992-1996. Each year samples of soils, from depth 0-20 cm, as well as grasses, were collected from the vicinity of studied dumps on their eastern, southern, western or northern sides and the content of trace elements was determined. The studied waste dumps were located in Dębowiec near Zamość, Korczów near Biłgoraj and in Tomaszów Lubelski. The protective zones around waste dumps in Dębowiec and Korczowa were 350 m and 1000 m wide, respectively. The waste dump in Tomaszów Lubelski was the smallest of the three and no protective zone was provided there. The contents of cadmium, lead and copper in soils around waste dumps were found to vary widely whereas those of zinc and nickel varied significantly less. Lead content was at its highest level near the waste in Dębowiec, whereas cadmium, copper, nickel and zinc contents were highest in soil around waste dump in Tomaszów Lubelski. The content of trace elements in soils around the studied waste dumps ranged within that of their natural occurrence. Except for Ni, the contents of trace elements in grass plants sampled from wastedump region exhibited noticeable differences. However, the negative effects of studied municipal waste dumps on the level of trace elements in soils and plants cannot be determined univocally. It is because of many overlapping factors determining their content in plants or in soils, which were not taken into account in these studies.

PL

Badania nad zawartością pierwiastków śladowych (Pb, Cd, Cu, Ni, Zn) w glebach i roślinach pobranych w strefie oddziaływania trzech komunalnych składowisk odpadów prowadzono w latach 1992-1996. W każdym roku pobierano próbki gleb z głębokości 0-20 cm oraz próbki traw w pobliżu badanych składowisk od strony wschodniej, południowej, zachodniej lub północnej. Składowiska były zlokalizowane w Dębowcu k. Zamościa, Korczowie k. Biłgoraja oraz w Tomaszowie Lubelskim. Strefa ochronna wokół składowiska w Dębowcu wynosiła 350 m, a w Korczowie - 1000 m. Składowisko w Tomaszowie Lubelskim było najmniejsze i nie przewidziano tam strefy ochronnej. W glebach wokół składowisk stwierdzono dużą zmienność zawartości Cd, Pb i Cu, a znacznie mniejszą Zn i Ni. Najwięcej ołowiu w glebie stwierdzono w pobliżu składowiska w Dębowcu, a kadmu, miedzi, niklu i cynku - wokół składowiska w Tomaszowie Lubelskim. Zawartość tych pierwiastków w glebach mieściła się w zakresie zawartości naturalnej. Zawartość pierwiastków śladowych (z wyjątkiem niklu) w roślinności trawiastej, pobranej w rejonie składowisk była zróżnicowana. Na podstawie przeprowadzonych badań nie można jednoznacznie stwierdzić wpływu badanych komunalnych składowisk odpadów na zawartość pierwiastków śladowych w glebach i roślinach, istnieje bowiem wiele nakładających się czynników decydujących o zawartości tych pierwiastków w glebach i roślinności, których w tych przypadku nie uwzględniono.

11

Właściwości gleb w otoczeniu zakładów przemysłowych południowo-wschodniej Polski

Hajduk E., Kaniuczak J., Gąsior J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2002

|

Nr 7

129--135

EN

Analysed alluvial soils were characterised average content of total Pb in range 18.5-34.3 mg/kg4. Entire contents of Pb in examined soils did not exceeded permissible value for arable soils. Solubility of lead in solution 1 mol HChdm3 in relation to his entire quantities was shaped on level 39.5—49.6%. Higher quantities of both examined forms of this element and greater solubility was in the surface layer of soil, in comparison with deeper situated layer. In all investigated regions a positive significant correlation among content of total lead and entire content of Fe, Zn, Cu, and soluble forms of Pb and soluble forms of Zn was obtained Usually the higher correlation among quantity Pb and content of heavy metals (Cu, Cd, Zn) were found in layer 26-50 cm then in layer 0-25 cm.

12

Pobranie składników mineralnych przez trzcinę pospolitą z biologicznej oczyszczalni ścieków

Kaniuczak J., Gąsior J., Błażej J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2002

|

Nr 7

146--148

EN

The research was carried out in 1997-1999. The purpose of investigation was to evaluate the uptake of biogenes (N, P, K, Ca, Ca, Mg, Na, Fe, Mn, Cu, Zn, Co). The highest uptake of nitrogen, manganese, sodium, iron and zinc by reed Phragmites australis was confirm. The uptake potassium, calcium phosphorus cooper, magnesium and cobalt by Phragmites australis in biological treatment plant were lower.