Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu oczyszczania ścieków bytowych w biofiltrach wypełnionych rozdrobnionymi mechanicznie odpadami z poliuretanu (PU) lub poli(tereftalanu etylenu) (PET). Stwierdzono, że odpady z tworzyw sztucznych mogą stanowić wypełnienie filtrów o przepływie pionowym, pracujących bez dodatkowego napowietrzania. Usuwanie zanieczyszczeń organicznych na biofiltrach zachodziło z różną intensywnością w zależności od obciążenia hydraulicznego. Po czterech miesiącach pracy biofiltry wypełnione odpadami z PU o miąższości 90 cm osiągnęły wysoką średnią skuteczność usuwania biochemicznego zapotrzebowania na tlen 81-95%. Średnia efektywność usuwania ChZT zależała od obciążenia hydraulicznego dla obydwu typów odpadów i wahała się znacznie w zakresie 28-89%. Zastosowanie odpadów z PU pozwoliło na średnie usunięcie jonów N-NH4 + w 55-64%. Dla wypełnienia z PET okazało się ono zbliżone i mieściło się w przedziale 48-69%.
EN
Mech. shredded poly(ethylene terephthalate) and polyurethane foam wastes were used as biofilter fillings. The av. efficiency of decreasing the chem. O2 demand in domestic sewage depended on the hydraulic load and fluctuated in the range 28-89%. The use of polyurethane foam allowed to decrease the biol. O2 demand by 81-95%. The N-NH4 + ions were also removed in biofilters filled with polyurethane foam and poly(ethylene terephthalate) flakes by 55-64% or 48-69%, resp.
Artykuł zawiera ocenę wpływu ścieków, odpływających z oczyszczalni w Szczawnicy przed i po modernizacji obiektu, na skład fizykochemiczny oraz jakość wód ich odbiornika – rzeki Dunajec. Pracę wykonano na podstawie analizy pobranych próbek ścieków surowych i oczyszczonych oraz wód odbiornika. Punkty poboru wody z Dunajca znajdowały się odpowiednio powyżej i poniżej punktu zrzutu ścieków z OŚ. Zakres oznaczanych wskaźników zanieczyszczeń obejmował 14 parametrów fizykochemicznych oraz dwa wskaźniki bakteriologiczne. Na podstawie wykonanych badań stwierdzono, że OŚ w Szczawnicy po jej modernizacji w 2016 r. funkcjonowała prawidłowo. Oczyszczone ścieki na niej spełniały wymogi pozwolenia wodnoprawnego, co przekładało się bezpośrednio na skuteczną ochronę przed zanieczyszczeniem wód odbiornika. Potwierdziły to wyniki zastosowanego testu Kruskala-Wallisa, które wykazały statystycznie istotne różnice pomiędzy medianami wartości stężeń azotu ogólnego przed i po modernizacji obiektu. W przypadku pozostałych analizowanych wskaźników zanieczyszczeń (zawiesiny ogólnej, BZT5, ChZTCr, fosforu ogólnego) nie wykazano statystycznie istotnych różnic pomiędzy medianami. Ponadto stwierdzono, że w obydwu badanych przekrojach skład fizykochemiczny wód Dunajca był do siebie zbliżony. Ścieki oczyszczone, odprowadzane z oczyszczalni w Szczawnicy do rzeki Dunajec nie przyczyniły się do pogorszenia jakości jego wód w przypadku wskaźników fizykochemicznych. Na podstawie klasyfikacji tych elementów określono, że w analizowanym okresie badań wody Dunajca w przekroju bezpośrednio powyżej i poniżej OŚ spełniają wymogi dla kategorii A1 wód przeznaczonych na zaopatrzenie ludności (woda bardzo dobrej jakości). W przypadku klasyfikacji mikrobiologicznej, dokonanej na podstawie ilości bakterii grupy coli i Escherichia coli, Dunajec zakwalifikowano do IV i V klasy (woda niezadowalającej i złej jakości), co tym samym wyklucza jego wody jako przeznaczone do spożycia oraz jako miejsce potencjalnych kąpielisk.
EN
This article includes an assessment pertaining to the impact of sewage discharged from the sewage treatment plant in Szczawnica before and after the modernization of the facility, the physicochemical composition and the quality of the water of their receiver, i.e. Dunajec River. The work was carried out on the basis of the analysis of samples taken from the raw and purified sewage and receiver waters. The Dunajec water intake was above and below the point of sewer discharge from the wastewater treatment plant (WWTP). The range of contaminated indicators included 14 physicochemical parameters and two bacteriological indicators. On the basis of the research conducted, it was stated that the Szczawnica Forest Enterprise functioned correctly after its modernization in 2016. The purified sewage on it complies with the requirements of a water permit, which translates directly into effective protection against the pollution of receiver waters. This was confirmed by the results of the Kruskal-Wallis test that showed statistically significant differences between the median values of overall nitrogen concentrations before and after the refurbishment of the facility. For the remaining pollutant indices (total suspensions, BOD5, CODCr, total phosphorus), no statistically significant differences were found between the medians. In addition, it was found that the physicochemical composition of Dunajec waters was similar in both examined sections. The purified efflu ent discharged from the Szczawnica treatment plant to the Dunajec River did not contribute to deterioration of its water quality in the case of physicochemical indicators. On the basis of on the classification of these elements, it was determined that in the analyzed period, the Dunajec water in the section directly above and below the WWTP meets the requirements for category A1 of waters intended for the supply of the population (very good quality water). In the case of microbiological classification based on the number of bacteria of the coli group and Escherichia coli, Dunajec was classified as IV and V class (unsatisfactory and poor quality water), thus excluding its water for consumption and as a potential bathing place.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zastosowanie materiałów włókninowych w bioreaktorach jest obecnie bardzo powszechne, są one zarówno nośnikami biomasy, jak również mogą być wykorzystywane w filtracji ścieków. Przedstawiono wyniki badań skuteczności oczyszczania ścieków w reaktorach włókninowych z przepływem grawitacyjnym w dwóch grupach: reaktorów zasilanych w trybie quasi-ciągłym oraz okresowo (porcjami) co 12 h. Po okresie wpracowania „złoża” i zasiedlenia filtra włókninowego przez błonę biologiczną prowadzono badania efektywności oczyszczania ścieków bytowych. Zróżnicowanie warunków tlenowych i hydraulicznych na powierzchni filtra włókninowego miało duży wpływ na szybkość i jakość oczyszczania ścieków. Znacząco lepszymi parametrami oczyszczania odznaczała się grupa bioreaktorów zasilanych w trybie ciągłym. Zastosowanie porcjowego dawkowania ścieków co 3 h i zapewnienie lepszych warunków tlenowych dla błony biologicznej na włókninie nie wpłynęło pozytywnie na jakość oczyszczania. Zmiany wynikające z wysuszania włókniny znacząco pogorszyły zdolności oczyszczania błony biologicznej na filtrach pracujących w trybie zasilania okresowego.
EN
Sewage was purified in 6 nonwoven membrane bioreactors (filtration surface 189 cm², vol. 1.5 L) operated either in quasi-continuous mode or periodically (portions added every 12 h). After start of growing beds and biofilm in the filters, BOD5 and COD were detd. before and after purifn. The quasi-continuously fed bioreactors were slightly more efficient than the periodical ones.
This study was aimed to conduct an analysis of the efficiency of pollutant elimination in the Dobra treatment plant, which operates based on the SBR reactor. The object purifies domestic sewage and pre-treated industrial sewage from a slaughterhouse within the Dobra municipality. The source material for the analysis comprised the values of pollution indicators: BOD5 , CODCr, total suspended solids (TTS) in raw sewage (19 samples) and treated sewage (34 samples). The results of chemical analyses were obtained in the period 2007-2014. The results were compared with the limit values imposed by the Regulation (2014). The coefficient of reliability of the treatment plant was also calculated in this study. The average efficiency of pollutant elimination in the treatment plant was: BOD5 - 98.6%, CODCr - 94.9%, total suspended solids - 97.6%. These results demonstrate that the studied facility operates flawlessly and the treatment efficiency is high. On the other hand, the reliability coefficient values indicate that the operation of this object is unstable.
The development of vegetation in lotic waters, including macrophytes, is determined by diverse factors, including bottom substrate, flow velocity, and the width and depth of a channel, which are hydromorphological parameters. Macrophytes are higher plants of terrestrial origin which have undergone numerous adaptations enabling them to live in water (Stańczykowska, 1975). The aim of the study was to assess the effect of selected hydromorphological parameters of a watercourse on the species composition of macrophytes. The subject of the study was the Chechło River, a left tributary of the Vistula. The study was carried out in two adjacent segments of the watercourse, according to guidelines in the Macrophyte Index for Rivers (MMOR) and elements of the River Habitat Survey (RHS). The study revealed similar hydromorphological conditions in the two segments of the river, and the variation in the species composition of macrophytes in the two segments seems to be determined by other factors which were not the subject of the study. Among these, significant factors might include regulation works or the high water levels in the Chechło resulting from the construction of an impoundment. The plants identified in the two segments of the watercourse are species occurring commonly in Poland, preferring eutrophic waters and having a wide ecological tolerance.
New means and forms of media develop dynamically in the contemporary world. Field researches results do not have to be popularized only in text or tabular static elaborations forms. Widely available computer techniques and tools can be used to their presentation equally well. They enable creating internet applications which make interaction with a user possible through various components. The aim of the paper is to present topic internet conception of a map which shows mountain river’s hydromorphological diversity on the example of Wieprzówka stream. Project assumes spatial relation of objects observed in the field by means of geographic coordinates plotted on the interactive globe’s map. Its informative and multimedia character was presumed in the map’s project. Field tests the results of which were presented on the map were performed within the frames of initiative to create given watercourses base proposed by the international ecological organization called in short WWF (World Wide Fund for Nature) and Poznań University of Life Sciences.
Physicochemical composition of surface waters is a dynamic phenomenon, among others dependent on climatic and biological factors. Human utilization, including the use of catchment area definitely affects the disturbances of this natural changeability. Small water reservoirs are particularly sensitive to anthropopressure, susceptible to degradation and in extreme cases even to disappearance. The object of research was an assessment of differences in concentrations of selected water quality indices in the reservoirs in catchments of various land use and their seasonal changes. In order to realize the assumed objective, four endorheic basins with various forms of land use in their vicinity, including settlement and agricultural, agricultural, agro-forestry and forestry catchments were selected. The research demonstrated that some of the substances tested in the waters of the discussed reservoirs (O2, NO2¯, NO3¯, NH4+ and SO42¯), like pH, revealed significant seasonal fluctuations between the summer and winter half years. A possible cause of this phenomenon may result from variable atmospheric conditions in respective half years. Lower concentration of nitrogen compounds in the summer half-year may be explained by their intensified uptake by vegetation. In the winter period, when vegetation is inhibited, a clear reconstruction of dissolved nitrogen salt resources ensues. The use, as the factor modifying fluctuations of the analyzed ions concentrations, was best noticeable for reservoirs located in settlement and agricultural or agricultural catchment. The changes referred especially to water salinity indices. It should be noted, that the complexity of the environmental spatial processes causes that explicit indicating the causes of seasonal fluctuations of the substances dissolved in water is complicated.
W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości ołowiu, cynku, chromu i żelaza w bulwach ziemniaka oraz w glebie na terenie gminy Trzebinia. Dokonano analizy przydatności do spożycia ziemniaków uprawianych na badanym terenie. Analizowano skórkę i miąższ ziemniaka. Próby roślin pobrano w stanie dojrzałym zbiorczej (sierpień 2008 r.). Stwierdzono przekroczenie normy KWE dla ołowiu. Skórka bulw ziemniaków według zaleceń JUNG nie nadaje się do celów konsumpcyjnych ze względu na wysoką zawartość cynku i ołowiu. Zawartość cynku nie pozwalała także na cele przemysłowe i paszowe. Miąższ ziemniaków nadaje się do celów konsumpcyjnych, paszowych i przemysłowych. Nie stwierdzono zależności pomiędzy zawartością metali ciężkich w glebie i w bulwach ziemniaków. Zawartość żelaza w badanym miąższu wskazuje na jej fizjologiczną zwartość.
EN
The paper presents the results of lead, zinc, chromium and iron contents in potato tubers and in soil in the municipality Trzebinia. An analysis of suitability for consumption of potatoes cultivated in the site was done. The analysis included the potato peel and flesh. Sample plants were collected during their consumption maturity in August 2008. The standard s of the European Communities Committee for the lead has been exceeded. Peeled potato tubers according to the norms JUNG were not suitable for consumption because of the high content of zinc and lead. The zinc content also did not allow its industrial and feeding use. The flesh of potatoes by the standards JUNG may be, in terms of Pb and Zn content, used for consumption, feeding and for industrial applications. There was no relationship between the content of heavy meta is in soil and in potato tuber. The content of iron in the tested flesh reflected the physiological content.
W pracy dokonano oceny funkcji przyrodniczych małych zbiorników wodnych powstałych w wyniku eksploatacyjnej działalności człowieka. W tym celu dokonano analizy występującej roślinności brzegowej, tworzącej obudowę biologiczną oczek wodnych. Zdjęcia fitosocjologiczne roślinności wykonano w fazie ich pełnego rozwoju. Podjęto także próbę klasyfikacji zagrożeń pochodzenia naturalnego, jak i antropogenicznego na jakie narażone są badane zbiorniki. Kluczowe znaczenie mają funkcje przyrodnicze: biocenotyczna i fizjocenotyczna - obie realizowane przez rozpatrywane obiekty. Pozostałe mają charakter potencjalny. Wśród zagrożeń dominowały te pochodzenia antropogenicznego. Roślinność brzegowa zbiorników, choć zróżnicowana pod względem gatunkowym i siedliskowym nie tworzy naturalnych stref i jest silnie przekształcona przez działalność człowieka.
EN
The goal of the paper was ecological characteristics and identification of the functions fulfilled by the small water reservoirs, which were uppers as a result of exploitations of rock or sand. Those objects are very susceptible to anthropogenic pressure. Detailed analyze of nearby vegetation like: bank plants, shrubs, trees and herbs. On the other hand the paper presents classification of natural and human treatments which caused degradations of objects. The following functions environmental values of described water bodies: biocoenotic function (the presence of flora and fauna) and physiocoenotic, allowing migrations of species between objects. Recreational or scientific-didactic and functions have not been fulfilled so far - there are a potential one.
This paper contains value of functions and threats characteristic of small water reservoirs, not exceeding 1 hectare (29 objects situated in Krakow city). Among the most important functions of small water bodies the following were specified: biocoenotic, physiocoenotic, landscape. These sort of reservoirs are very susceptible to anthropogenic pressure. In this paper identified factors which provide to degradations and devastation water bodies in dynamically developing areas of city agglomerations Indicate the main reasons of devastation. Moreover indicate and proper protection of small water bodies, objects of the highest landscape and biological value.
PL
Praca zawiera ocenę funkcji oraz charakterystykę zagrożeń małych zbiorników wodnych, których powierzchnia nie przekracza 1 ha (29 obiektów w obrębie Krakowa). Wśród najważniejszych pełnionych przez oczka wodne funkcji są biocenotyczne, fizjocenotyczne i krajobrazowe. Zbiorniki te są bardzo wrażliwe na antropopresję. W publikacji zidentyfikowano czynniki, które powodują degradację i dewastację małych zbiorników wodnych na obszarze intensywnego rozwoju urbanizacji. Wskazano główne przyczyny tej dewastacji. Ponadto zaproponowano ochronę obiektów o najwyższych walorach krajobrazowych i przyrodniczych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.