Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Changes of the Monitoring Windfallen Area on the Babia Góra Mountain

Zadrożny P., Krużel J., Lamorski T., Nicia P., Kozina P.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

193--199

EN

The conducted research aimed at establishing the pace and range of the formation of spruce windfall in Compartment 93 of the Babia Góra National Park, where in 2005 by the decision of the Park’s Director, with the approval of the Scientific Council of the Park, a monitoring area was created. During field work the range of the existing windfall area was mapped through determining its outermost points and their stabilization by means of the GPS. During the research an analysis of the aerial photographs made available by the Babia Góra National Park was carried out, in order to determine the changes in the range of the area deprived of trees. The analyzed photographs covered the area of 5 ha in Compartment 93 of the Park. The evaluation of changes in the tree layer was based on the graticule reproducing the 10 x 10 m area of the real land. The “lack of trees” was stated when the areas were exposed in at least 75%. The comparative analysis of the images from aerial photographs of Compartment 93 in 2003, 2011, 2012 and 2014 showed distinct changes in the range and size of the gaps made by fallen trees. The share of the gaps in the forest stand in the whole analyzed area increased from 2% in 2003 to over 52% in 2014. Therefore, the progression of the size of the changes is considerable and the disintegration of the tree layer is growing, especially comparing the 2003–2011 and the twice shorter 2011–2014 periods. In the analyzed periods, the increase in the gap area was similar (ca. 26%), yet the pace of the phenomenon was twice faster. The obtained results were an argument in favor of increasing the monitoring area from 0.28 ha to 1.55 ha.

2

The adsorption of pendimethalin by peats and lakes bottom sediments

Bejger R., Włodarczyk M., Waszak M., Mielnik L., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2014

|

Vol. 21, nr 1

79--86

EN

The paper presents results of an experimental research on the influence of the adsorbent type on the adsorption of pendimethalin and water/peat index and water/bottom sediment index (Kd and KOC). The research was carried out in a laboratory using samples of bottom sediment and peat of various organic carbon contents. The experiment involved herbicide of Panida 330 EC containing 330 g of pendimethalin in 1 dm3 of preparation. According to the research, there is a strong relationship between adsorption and time emulsion of pesticide remains in contact with peat and bottom sediment samples. Additionally, results indicate that adsorption of pendimethalin involves two phases. The first phase is fast and non-linear, whereas the second one slow and linear. The 24 hour contact and 10 hour contact in the case of an increased content of adsorbent by 150 % between herbicide emulsion and peat/bottom sediment samples enabled to reach an adsorption equilibrium in the active substance. The content of organic carbon in peat and bottom sediment samples was decisive as regards time of non-linear phase of pendimethalin adsorption.

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych nad wpływem rodzaju adsorbentu na szybkość adsorpcji pendimetaliny oraz wartość współczynników podziału woda/torf oraz woda/osad denny (Kd i KOC). Badania przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych z zastosowaniem próbek osadów dennych i torfów o różnej zawartości węgla organicznego. W doświadczeniu wykorzystano herbicyd Panida 330 EC zawieraj ący 330 g pendimetaliny w 1 dm3 preparatu. Badania wykazały, że istnieje ścisła zależność adsorpcji od czasu kontaktu emulsji pestycydu z próbkami torfów i osadów dennych. Uzyskane wyniki wskazują ponadto, że adsorpcja pendimetaliny zachodzi w dwóch etapach. Pierwszy etap jest szybki – nieliniowy, drugi wolny – liniowy. 24-godzinny czas kontaktu, a w przypadku zwiększenia ilości adsorbentu o 150 %, 10-godzinny czas kontaktu emulsji herbicydu z próbkami torfów/osadów dennych umożliwił osiągnięcie stanu równowagi adsorpcyjnej badanej substancji aktywnej. Zawartość węgla organicznego w próbkach torfowych i osadów dennych miała decydujący wpływ na czas trwania nieliniowego etapu adsorpcji pendimetaliny.

3

Habitat conditions and diversity of flora based on transitional peat bog in Bledow on the Silesian Upland

Nicia P., Błońska A., Bejger R., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 9

1039--1047

EN

Presented research focused on determining the characteristics of soils, waters and vegetation covering a transitional peat bog in Bledow and potential hazards which might cause its degradation. Four soil pits were made for this purpose and piezometers were installed in their immediate vicinity. It allowed investigation of physical and chemical properties of this habitat waters. Diversity of the peat bog vegetation was determined on the basis of 17 phytosociological relevés made by Braun-Blanquet’s method. The results demonstrated that the analysed peat bog is at the accumulation phase and the main factor shaping the habitat conditions in the peat bog itself and on its edge was high groundwater level. On the other hand, the feeding water and its level affected chemical and physical properties of the analysed peat bog soils. Low value of the studied peat bog water mineralisation and low share of calcium and magnesium ions in the mineralisation influenced low pH values and low degree of base cation saturation, which has been reflected in the floristic composition of the peat bog. In conditions of high moisture content, a process of organic matter accumulation was taking place in the surface horizons, whereas on the peat bog and on its edge an apparent soil and vegetation zonation was visible. On the edge of the peat bog trees encroaching into Sphagno recurvi-Eriophoretum angustifolii peat bog patches was observed on semi-hydrogenic soils and disappearance of species of the Scheuchzerio-Caricetea nigrae class. It was found that disturbance of natural water relationships poses the most serious potential hazard to the analysed peat bog.

PL

Badania dotyczyły określenia charakterystyki gleb, wód oraz roślinności porastającej torfowisko przejściowe w miejscowości Błędów oraz potencjalnych zagrożeń, mogących spowodować jego degradację. W tym celu wykonano 4 odkrywki glebowe, a w ich bezpośrednim sąsiedztwie zainstalowano piezometry. Umożliwiło to zbadanie właściwości fizycznych i chemicznych wód tego siedliska. Zróżnicowanie roślinności torfowiska określono na podstawie 17 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Braun-Blanqueta. Wyniki badań dowiodły, że badane torfowisko znajduje się w fazie akumulacji, a głównym czynnikiem kształtującym warunki siedliskowe w samym torfowisku, jak i jego okrajku był 1046 Paweł Nicia et al wysoki poziom wód gruntowych. Z kolei woda zasilająca oraz jej poziom kształtowały właściwości chemiczne i fizyczne gleb badanego torfowiska. Niska wartość mineralizacji wód badanego torfowiska oraz mały udział w mineralizacji jonów wapnia i magnezu były przyczyną małych wartości pH oraz niskiego stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego badanych gleb kationami o charakterze zasadowym, co znajduje odzwierciedlenie w składzie florystycznym torfowiska. W warunkach dużego uwilgotnienia w poziomach powierzchniowych zachodził proces akumulacji materii organicznej, a na torfowisku oraz jego okrajku stwierdzono wyraźną strefowość gleb i roślinności. W okrajkach torfowiska, na glebach semihydrogenicznych obserwowano wkraczanie drzew i krzewów w płaty mszaru Sphagno recurvi-Eriophorertum angustifolii i zanikanie gatunków klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. Stwierdzono, że największe potencjalne zagrożenie badanego torfowiska stanowi naruszenie naturalnych stosunków wodnych.

4

Obecność substancji humusopodobnych w roślinności torfotwórczej

Bejger R., Gołębiowska D., Nicia P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

21-29

PL

W badaniach wykorzystano metodę długożyciowej fotoindukowanej luminescencji (DFL) w celu wykazania podobieństwa między alkalicznymi roztworami substancji humusowych (SH) wyekstrahowanych z próbek torfu niskiego (turzycowego) i wysokiego (sfagnowego) a wyciągami "substancji humusopodobnych", uzyskanych z próbek gatunków roślin z rodzajów Carex i Sphagnum. Wyciągi zarówno z torfu, jak i roślin torfotwórczych wykazują zjawisko długożyciowej fotoindukowanej luminescencji w zakresie widzialnym.

EN

The aim of the study was to use the long-term photoinduced luminescence method to show similarity between alkaline extracts from low-moor and high-moor peat samples and alkaline extracts from peat forming plants: Carex and Sphagnum. All studied peat and peat-forming plant extracts showed the phenomenon of long-term photoinduced luminescence in the visible range of wavelengths.

5

Zawartość wybranych makroelementów w glebach młak o zróżnicowanym trofizmie

Gąsiorek M., Nicia P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

33-39

PL

Ze względu na trofizm niskoturzycowe młaki górskie dzieli się na oligo-, mezo- i eutroficzne. Przeprowadzone badania miały na celu ocenę zawartości wapnia, magnezu, potasu i sodu, ekstrahowanych roztworem 0,5 mol·dm-3 HCL, w glebach młak o zróżnicowanym trofizmie i różnym kierunku procesów pedogenicznych w nich zachodzących. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że gleby badanych młak charakteryzowały się zróżnicowaną zawartością oznaczonych makroelementów, zwłaszcza wapnia, która zależała od podłoża geologicznego, typu hydrologicznego zasilania, mineralizacji zasilających je wód, kierunku procesu pedogenicznego oraz antropogenicznego oddziaływania.

EN

Low sedge mountain fens, because of their trophic status, are divided into oligo-, meso- and eutrophic. Performed studies aimed at assessing the content of calcium, magnesium, potassium and sodium extracted with 0,5 mol·dm-3 HCL from fen soils of diversified trophic status and different direction of pedogenic processes. It was that soils of studied fens were characterised by different content of macroelements, particularly calcium, whit depended on the geological bedrock, type of the hydrological feeding, mineralization of inflowing waters, the direction of pedogenic processes and anthropogenic impacts.

6

Właściwości gleb i wód młaki Krowiarki pod zbiorowiskiem roślinnym bagiennej olszyny górskiej (Caltho-Alnetum) w Babiogórskim Parku Narodowym

Nicia P., Zadrożny P., Lamorski T., Bejger R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

123-132

PL

Bagienna olszyna górska (Caltho-Alnetum Zarz.) znajduje się wśród siedlisk priorytetowych, wymienionych w załączniku I dyrektywy siedliskowej Unii Europejskiej. Za ochronę tych siedlisk państwa członkowskie ponoszą szczególną odpowiedzialność. Większość płatów bagiennej olszyny górskiej z terenu Babiogórskiego Parku Narodowego, przed objęciem ich ochroną w latach siedemdziesiątych, została odwodniona. W pracy przedstawiono wyniki badań gleb i wód jednego ze zdegradowanych płatów olszyny bagiennej, położonego poniżej drogi Zawoja-Zubrzyca. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że podczas prac związanych z budową drogi nastąpiła degradacja gleb młaki. Młaka po odwodnieniu weszła w fazę decesji, zmienił się skład jonowy zasilających ją wód. Wskutek spływów powierzchniowych z drogi zlokalizowanej powyżej młaki jej gleby i wody zostały wzbogacone w metale ciężkie, sód i chlorki.

EN

Caltho-Alnetum is among priority habitats listed in the 1st annex to the EU Habitat Directive. The member states are particularly responsible for the protection of these habitats. Most of Caltho-Alnetum patches from the Babiogórski National Park had been drained before they were put under protection in the 1970'. The paper presents the results of a study on soils and waters in one of the degraded Caltho-Alnetum patches situated near the Zawoja-Zubrzyca road. It was found that during the road construction works fen soils became degraded. After its draining the fen entered the decession stage and the ionic composition of its feeding waters changed. Due to surface runoffs from the road localized above the fen, its soil and water was enriched with heavy metals, sodium and chlorides.

7

Ionic Composition of Low Sedge Eutrophic Majerz Fen Waters in the Pieniny National Park

Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 9

1179-1184

EN

Ionic composition of the analyzed fen waters was variable over the study period and depended on climatic and anthropogenic factors, such as temperature and precipitation and also on the use of land situated on a slope above the analyzed fen. On the basis of ionic composition Majerz fen water, according to the Szczukariew-Prikłoński classification, may be classified in the 18th hydrochemical class of hydrogen carbonate-calcium-magnesium waters.

PL

Skład jonowy wód badanej młaki był zmienny w okresie badań i zależał od czynników klimatycznych i antropogennych. Na podstawie składu jonowego, według klasyfikacji hydrochemicznej Szczukariewa-Prikłońskiego można je zaliczyć do 18 klasy hydrochemicznej wód wodorowęglanowo--wapniowo-magnezowych.

8

Heavy Metals in the Peat Soils of the Konecki County

Zadrożny P., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 9

1205-1208

EN

The peat soils, like other hydrogenic soils, accumulate heavy metals in a much higher amount than mineral soils. Hight organic matter content in peat soils favours accumulation of heavy metals. The research aimed at determining the degree of accumulation of selected heavy metals (Cd, Pb and Zn) in peat soils located in the area of the Konecki county (Staropolski Industrial Region). The research results demonstrated that location of the analyzed peat bogs influenced heavy metal concentrations. The lowest contents of the analyzed heavy metals were characteristic of the soils of the peat bog situated at the longest distance from potential sources of pollution.

PL

Gleby torfowisk, podobnie jak inne gleby organiczne, są w większym stopniu narażone na zanieczyszczenie metalami ciężkimi niż gleby mineralne. Akumulacji metali ciężkich w glebach torfowych sprzyja duża zawartość materii organicznej. Celem przeprowadzonych badań była ocena zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Cd, Pb, Zn) gleb torfowisk powiatu koneckiego. Przeprowadzone badania wykazały, że wpływ na zawartość metali ciężkich miała lokalizacja badanych torfowisk. Najmniejszymi zawartościami badanych metali ciężkich charakteryzowały się gleby torfowiska położonego w największej odległości od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń.

9

General Characteristics of Selected Soil Profiles Under the Caltho-alnetum Association in the Babiogórski National Park

Nicia P., Zadrożny P., Lamorski T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 7

839-843

EN

Caltho-Alnetum associations belong to priority biotopes listed in the annex to 1st Habitats Directive of the European Union. Most of these habitats in the area of present Babiogórski National Park were reclaimed in the seventies. The present research compared the properties of soils and waters in the Caltho-Alnetum habitats, which were drained in the seventies with the analogous properties of habitats which were transformed by the anthropogenic factors only to a smali degree. The studies revealed a significant effect of rcclamation works conducted in the seventies on such parameters as organie carbon and mineral contents, degree of organic matter decomposition, degree of moorshing and groundwater level.

PL

Siedliska bagiennej olszyny górskiej należą do siedlisk priorytetowych wymienionych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej. Większość tych siedlisk z obecnego terenu Babiogórskiego Parku Narodowego została zmeliorowana w latach siedemdziesiątych. W ramach badań porównano podstawowe właściwości gleb i wód siedlisk bagiennej olszyny górskiej, które w latach siedemdziesiątych zostały odwodnione, z analogicznymi właściwościami siedlisk w małym stopniu przekształconych przez czynniki antropogenne. Badania wykazały duży wpływ melioracji przeprowadzonych w latach siedemdziesiątych na takie parametry gleb, jak zawartość węgla organicznego i popielność, stopień rozkładu materii organicznej, stopień murszenia oraz poziom wód gruntowych.

10

Chemical Evaluation of Two Timothy Grass (Phleum pratense L.) Cultivars as Affected by the Harvesting Date. Part II. Microelement Contents

Radkowski A., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 7

855-859

EN

The goal of the present study was an assessment of microelements content in timothy grass in dependence on the time of the first swath collection. Two timothy grass cultivars were examined ie: Skala and Skald. They were mown three times during the vegetation period. The sward of the first swath was collected six times: the first time during the plant tillering and then at 7-day intervals. In collected green grass the dry matter content was evaluated by drying at 105 °C. After mineralization of hay samples Cu, Fe, Mn, Ni and Zn content was assessed by the ICP-AES method. The research was run in the years 2004-2006 on the pseudopodzol soil formed from light, dusty clay located shallow on the medium clay of good wheat complex. The time of sample collection significantly affected the microelement content in the examined plants. Retardation of the first swath resulted in a lower level of copper, manganese and zinc. In the plants derived with the second and third swath copper, iron, manganese and zinc level decreased depending on the time of collection. Both cultivars were characterised with a slightly different chemical composition; higher iron, manganese, and zinc level was stated for Skala, whereas the Skald cultivar contained higher amounts of copper and nickel. It was found that average microelement content, with exception of nickel, in both cultivars of timothy grass exceeded the values assumed as optimal.

PL

Celem badań była ocena zawartości mikroelementów w tymotce łąkowej w zależności od terminu zbioru I pokosu. W doświadczeniu uwzględniono dwie odmiany tymotki łąkowej: Skala i Skald, które koszono trzykrotnie w sezonie wegetacyjnym. W I pokosie ruń zbierano w sześciu terminach: pierwszy wykonano w fazie krzewienia się roślin, a następne w odstępach siedmiodniowych. W próbkach zielonki oznaczono zawartość suchej masy metodą suszarkową w temperaturze 105 st.C. Po mineralizacji próbek siana oznaczono zawartość Cu, Fe, Mn, Ni i Zn, metodą ICP-AES. Badania przeprowadzono w latach 2004-2006 na glebie pseudobielicowej wytworzonej z gliny lekkiej pylastej, zalegającej płytko na glinie średniej zaliczanej do kompleksu pszennego dobrego. Termin zbioru statystycznie istotnie wpływał na zawartość mikroelementów w roślinach. Opóźnienie zbioru pierwszego pokosu powodowało obniżenie się w roślinach zawartości miedzi, manganu i cynku. W roślinach II i III pokosu koncentracja miedzi, żelaza, manganu i cynku zmniejszała się w zależności od terminu zbioru. W składzie chemicznym stwierdzono niewielkie zróżnicowanie między odmianami, większe zawartości żelaza, manganu i cynku odnotowano u odmiany Skala, a miedzi i niklu u odmiany Skald. Stwierdzono, że zawartości mikroelementów w badanych odmianach tymotki łąkowej przewyższały wartości optymalne, poza zawartością niklu.

11

Entomopamogenic fungi and nematodes in oligotropic low sedge fen soils

Ropek D., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 1-2

133-138

EN

The research covered soils of oligotrophic low sedge fens developed on carbonateless substratum red with ultra sweet waters with mineralization below 100 mg dm-3. The degree of organic matter decomposition, pH, mineral content and fen water oxygenation were assessed in these soils, moreover the occurrence of entomopathogenic fungi and nematodes was studied. Entomopathogenic nematodes occurred in soils of all studied fens, whereas entomopathogenic Hyphomycetes were isolated from the fen soils at Mosorne and Zubrzyca. M anisopliae fungus and S. fetioe nematode prevailed in the studied soils.

PL

Do badań wytypowano gleby oligotroficznych młak niskoturzycowych wytworzone na podłożu bezwęglanowym zasilane wodami ultrasłodkimi o mineralizacji mniejszej od 100 mg dm-3. W glebach tych oznaczono stopień rozkładu materii organicznej, pH, popielność oraz natlenienie wód młak, a także zbadano występowanie owadobójczych grzybów i nicieni. Owadobójcze nicienie występowały w glebach wszystkich badanych młak, natomiast owadobójcze strzępczaki wyizolowano tylko z gleb młaki w Mosornem i Zubrzycy. W badanych glebach dominował grzyb M. anisopliae i nicień S.feltiae.

12

Heavy metals in hydrogenic and semi-hydrogenic soils in the Babiogorski National Park

Nicia P., Ropek D.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 9

989-993

EN

The research was conducted to assess the total content of Cd, Pb and Zn in hydrogenic and semi-hydrogenic soils in the Babiogorski National Park. On the basis of the obtained results it was found that the contents of cadmium and lead in the analyzed areas exceed the permissible content stated in the Decree of the Minister of the Natural Environment dated 9 September 2002 on the quality standards of soil and lands of the protected areas counted to group A.

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena całkowitej zawartości Cd, Pb i Zn w glebach hydrogenicznych i semi-hydrogeincznych Babiogórskiego Parku Narodowego. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość kadmu i ołowiu w badanych glebach przekraczają wartości dopuszczalne określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziem dla gruntów ornych, leśnych i zabudowanych zaliczanych do grupy B.

13

Mercury, arsenic and thallium in soils of the convent gardens of Kraków

Gąsiorek M., Niemyska-Łukaszczuk J., Nicia P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

43-48

EN

Research was conducted to assess mercury, arsenic and thallium contamination of soils in several convent gardens of Kraków. Total contents of mercury, arsenic and thallium were assessed by X-Ray fluorescence spectrometry in soil material conected from all genetic horizons and layers of anthropogenic origin of 15 soil profiles, situated in 11 convent gardens and one garden attached to a parochial house, in the center and on the outskirts of Kraków. Only soil from the Felicjanki garden was contaminated with mercury and its concentration of this element approximated 11.1 mg . kg-1. In almost all studied soils higher than natural contents of arsenic were detected. However, these were lower than the contents limiting agricultural or horticultural use of soils. Researched convent garden soils in Kraków were unpollted with thallium.

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena zanieczyszczenia rtęcią, arsenem i talem gleb kilkunastu ogrodów klasztornych w Krakowie. Całkowitą zawartość rtęci, arsenu i talu oznaczono techniką spektrometrii fluorescencji rentgenowskiej w materiale. glebowym pobranym ze wszystkich poziomów genetycznych i warstw pochodzenia antropogenicznego 15 profili glebowych, położonych w 11 ogrodach klasztornych i w jednym ogrodzie przy budynku parafialnym, w centrum i na obrzeżach Krakowa. Tylko gleba z ogrodu Felicjanek była zanieczyszczona rtęcią, a zawartość w niej tego pierwiastka dochodziła do 11,1 mg. kg-1. W prawie wszystkich badanych glebach wystąpiły większe od naturalnej zawartości arsenu, są one jednak mniejsze od zawartości ograniczających rolnicze lub ogrodnicze wykorzystanie gleb. Badane gleby ogrodów klasztornych w Krakowie nie były zanieczyszcżone talem.

14

Entomopathogenic fungi and nematodes in soils of mountain eutrophic fens

Ropek D., Nicia P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 10

1139-1145

EN

Occurrence of entomopathogenic fungi and nematodes in soils of selected fens in the Pieniński and Babiogórski National Parks was investigated. Bait insect method was used for isolating the nematodes and fungi. Entompathogenic nematodes were isolated only from the Majerz fen soil, whereas entomopathogenie Hyphomycetes occurred in the soils of all researched fens. Beauveria bassiana and Metarhizium anisopliae were most intensively occurring in the topsoils.

PL

Zbadano występowanie owadobójczych grzybów i nicieni w glebach wybranych młak Pienińskiego i Babiogórskiego Parku Narodowego. Do izolowania nicieni i grzybów wykorzystano metodę owadów pułapkowych- Owadobójcze nicienie wyizolowano tylko z gleby młaki Majerz, natomiast owadobójcze strzępczaki występowały w glebach wszystkich badanych młak. W badanych glebach dominował grzyb M anisopliae. W największym natężeniu w wierzchniej warstwie gleby wystąpiły B. bassiana i M anisopliae.

15

Heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn) in the mountain eutrophic fen soils

Nicia P., Miechówka A., Gąsiorek M., Zadrożny P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr 8

755--760

EN

Soils of eutrophic mountain fens with real horizons are exposed to heavy metal pollution in a higher degree than mineral soils. The accumulation of heavy metal s in organic soils is favored by their affinity to humus. In soils of fens from the area of the Babia Góra National Park higher contents of Cd, Pb, Zn, Cr and Ni were determined in comparison with soils of the Pieniny Rock Belt. Higher content of Cd, Pb and Zn in soils off flysch fens (from the Babia Góra National Park and Klikuszowa) were connected with their location in regions in a higher degree exposed to the emission of atmospheric contaminants. The content of Cr and Ni in surface horizons of studied fens depended on their content in minerał bedrock from which fens were derived. Among studied fens only fen soils located near Klikuszowa are characterized by a low pollution with cadmium while contents of other studied elements were qualified as natural or elevated.

PL

Gleby eutroficznych młak górskich, w których występują poziomy torfowe, są w większym stopniu narażone na zanieczyszczenie metalami ciężkimi niż gleby mineralne. Akumulacji metali ciężkich w glebach organicznych sprzyja ich duże powinowactwo do próchnicy. W glebach młak z terenu Babiogórskiego Parku Narodowego oznaczono większe zawartości Cd, Pb, Zn, Cr i Ni w porównaniu z glebami Pienińskiego Pasa Skałkowego. Większa zawartość Cd, Pb i Zn w glebach młak fliszowych (Babiogórskiego Parku Narodowego 1 z Klikuszowej) była związana z ich lokalizacją w rejonach w większym stopniu narażonych na emisję zanieczyszczeń atmosferycznych. Zawartość Cr i Ni w poziomach powierzchniowych badanych gleb młak zależała od ich zawartości w podłożu mineralnym, na którym młaki się wytworzyły. Wśród badanych gleb młak jedynie gleby młaki pod Klikuszową charakteryzowały się słabym zanieczyszczeniem kadmem, zawartości pozostałych badanych pierwiastków określono jako naturalne i podwyższone.