Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Undeveloped deposits of sand and gravel aggregates with potential strategic importance in Poland

Guzik Katarzyna, Kamyk Jarosław, Kot-Niewiadomska Alicja

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2024

|

T. 40, z. 1

105--124

EN

The paper presents the results of the valorization of sand and gravel aggregate deposits in Poland. The study aims to identify the most valuable deposits of potentially strategic importance that require protection. Undeveloped gravel deposits (gravel content above 70%) with resources exceeding 10 million tons and sand and gravel deposits (gravel content 25-70%) with resources above 20 million tons were selected for analysis. The valorization of deposits was carried out using two multi-criteria methodologies. The first of them was proposed by Nieć and Radwanek-Bąk (2013, 2014), while the second one was developed as part of the MINATURA 2020 project (Galos et al. 2016). They include criteria regarding a degree of geological knowledge, raw material quality and quantity, mining attractiveness, and the accessibility of deposits for future exploitation resulting from environmental and land-use conditions. Out of 4,110 undeveloped deposits that constitute the national resource base for producing sand and gravel aggregates, only 8 gravel deposits and 64 sand and gravel deposits exceeded the threshold set for the volume of resources. As a result of the valorization, it was determined that most of the analyzed deposits, which can be considered as deposits of potentially strategic importance at the regional level, have limited availability due to environmental and land-use conditions. Only one gravel deposit and 7 sand and gravel deposits have simultaneously high resource quantity and quality and favorable geological and mining, environmental, and land-use conditions. The article also presents some recommendations regarding the need to adapt the valorization criteria to the specificity of deposits recognized for sand and gravel aggregate production.

PL

W artykule przedstawiono wyniki waloryzacji złóż kruszyw piaskowo-żwirowych w Polsce. Celem badań była identyfikacja najbardziej cennych złóż o potencjalnie strategicznym znaczeniu, które wymagają objęcia ochroną. Do analizy wytypowane zostały niezagospodarowane złoża kruszyw żwirowych (zawartość żwiru powyżej 70%) o zasobach powyżej 10 mln ton oraz złoża kruszyw piaskowo-żwirowych (zawartość żwiru 25-70%) o zasobach 20 mln t. Waloryzacja została przeprowadzona przy użyciu dwóch wielkokryterialnych metodyk oceny złóż, z których pierwsza zaproponowana została przez Niecia i Radwanek-Bąk (2013, 2014), a druga opracowana została w ramach projektu MINATURA 2020 (Galos i in. 2016). Ocenie podlegają w nich kryteria dotyczące stopnia rozpoznania budowy geologicznej, walory surowcowe kopaliny (wielkość i jakość zasobów), atrakcyjność górnicza oraz dostępność złóż dla potrzeb ich przyszłej eksploatacji wynikająca z uwarunkowań środowiskowo-przestrzennych. Spośród 4110 niezagospodarowanych złóż stanowiących krajową bazę zasobową do produkcji kruszyw piaskowo-żwirowych tylko 8 złóż żwirów oraz 64 złoża piasków i żwirów przekroczyło wyznaczony próg zasobów. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji ustalono, że większość analizowanych złóż, które mogą być rozważane jako złoża o potencjalnym znaczeniu strategicznym na poziomie regionalnym, posiada ograniczoną dostępność z uwagi na uwarunkowania środowiskowe i planistyczne. Tylko jedno złoże żwirów oraz 7 złóż kruszyw piaskowo-żwirowych posiada jednocześnie korzystne walory surowcowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe oraz planistyczne. W artykule przedstawiono rekomendacje dotyczące potrzeby dostosowania kryteriów waloryzacji do specyfiki złóż udokumentowanych w grupie piasków i żwirów wykazujących przydatność do produkcji kruszyw.

2

Wapienie jurajskie ze złóż w rejonie Działoszyna – wykształcenie litologiczne i obecne kierunki wykorzystania

Guzik Katarzyna, Figarska-Warchoł Beata, Skuta Ireneusz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 2

57--66

PL

W artykule scharakteryzowano górnojurajskie wapienie ze złóż w rejonie Działoszyna, udokumentowane dla potrzeb przemysłu cementowego, wapienniczego i do produkcji kamienia budowlanego. Przedstawiono najważniejsze parametry chemiczne oraz fizyczne i mechaniczne wapieni z eksploatowanych złóż oraz dane na temat wielkości wydobycia i dostępnych zasobów. Wśród kompleksów skalnych oksfordu, charakteryzujących się zróżnicowanym udziałem wapieni, wapieni marglistych i margli, szczególne znaczenie ma odmiana wapieni zalesiackich. Skały te poddane zostały szczegółowej charakterystyce w zakresie wykształcenia litologicznego, parametrów jakościowych oraz kierunków gospodarczego wykorzystania.

EN

The paper presents the characteristics of the Jurassic limestones from deposits in the Działoszyn area, recognized as a rock minerals for the cement and lime industry and for the production of construction stone. The most important chemical, physical and mechanical parameters of limestone from exploited deposits as well as data on the mining output volume and available resources are presented. Among the Oxford rock complexes, comprises of limestones, marly limestones and marls that occurs in various proportions, the type of Zalesiaki limestones is of particular importance. These rocks were subjected to detailed analyses in terms of variability of lithological features, quality parameters and directions of economic use.

3

The management of dimension stones in Poland in the years 2011-2021

Guzik Katarzyna, Figarska-Warchoł Beata

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 1

87--107

EN

This paper presents data on the management of dimension stones in Poland in the period 2011-2021. The domestic production of rocks suitable for the production of slabs, pitcher and curbs, etc. is estimated and the major varieties of rocks utilized for these purposes are indicated. Data on raw and processed products with regard to imports and exports are presented for crude and roughly worked blocks and slabs, worked dimension stones as well as pitcher, curbs and other road stones. In the first two groups, data is reported separately for: marbles, limestones and other carbonate rocks, granites, sandstones (distinguished as separate category in crude blocks and slabs group), other rocks. Data on the volume of production, imports and exports is utilized for the calculation of the apparent consumption of dimension stone in Poland. The conducted analyses revealed that its volume has been ranging from 1.4 to 1.9 million tons/year in 2013-2021 with the exception of the years 2011-2012 when it reached ca. 2.7 million tons/year. The most important group of rocks utilized in Poland as dimension stones are granites. These originated primarily from domestic deposits but they are also imported from various directions, primarily from the Republic of South Africa and India (crude blocks and slabs), China (worked dimension stones) as well as from Sweden and Norway in 2011-2012 (significant amounts of hydrotechnical stones). A nother significant group of rocks utilized in Poland as dimension stones are sandstones (with a share of imports in total domestic consumption not exceeding 1%) while marbles, limestones and other carbonate rocks are of marginal importance (primarily imported in the form of worked dimension stones from China, the Czech Republic, Italy and Turkey).

PL

W pracy przedstawiono dane dotyczące gospodarki kamieniami blocznymi w Polsce w latach 2011-2021. Oszacowano wielkość krajowego wydobycia skał przydatnych do produkcji płyt, krawężników, kostki itp. oraz wskazano główne odmiany skał wykorzystywanych w tym celu. Dane o imporcie i eksporcie przedstawiono dla surowych lub wstępnie obrobionych bloków i płyt; obrobionych elementów kamiennych oraz krawężników, kostki i innych kamieni drogowych. W pierwszych dwóch grupach dane podano oddzielnie dla: marmurów, wapieni i innych skał węglanowych, granitów, piaskowców (wyróżnionych jako odrębna kategoria wyłącznie w grupie surowych lub wstępnie obrobionych bloków i płyt), innych skał. Do obliczenia wielkości zużycia pozornego kamieni blocznych w Polsce wykorzystano dane o wielkości produkcji krajowej, importu i eksportu. Przeprowadzone analizy wykazały, że jego łączny wolumen w latach 2013-2021 mieścił się w przedziale 1,4-1,9 mln ton/r., a jedynie w latach 2011-2012 osiągnął poziom około 2,7 mln ton/r. Najważniejszą grupą skał wykorzystywanych w Polsce jako kamienie bloczne są granity głównie ze złóż krajowych, ale także importowane, przede wszystkim z Republiki Południowej Afryki, Indii (surowe bloki i płyty) i Chin (obrobione elementy kamienne), a w latach 2011-2012, w znacznych ilościach, także ze Szwecji i Norwegii (kamień hydrotechniczny). Kolejną istotną grupę skał blocznych wykorzystywanych w Polsce stanowią piaskowce (udział ich importu w całkowitym zużyciu krajowym nie przekracza 1%), natomiast marmury, wapienie i inne skały węglanowe stosowane są w budownictwie marginalnie (głównie importowane w postaci już obrobionych elementów z Chin, Czech, Włoch i Turcji).

4

The Russian-Ukrainian war versus the mineral security of Poland

Lewicka Ewa Danuta, Burkowicz Anna, Czerw Hubert, Figarska-Warchoł Beata, Galos Krzysztof, Gałaś Andrzej, Guzik Katarzyna, Kamyk Jarosław, Kot-Niewiadomska Alicja, Szlugaj Jarosław

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 3

5--30

EN

This work is an attempt to determine the scale of threats to the mineral security of Poland in the area of non-energy raw materials resulting from Russia’s invasion of Ukraine. In particular, it aims to identify those industries whose proper functioning may be threatened in the face of the limited supply of raw materials from three directions – Russia, Belarus and Ukraine. An element of the analysis was also the indication of possible alternative sources of the supply of these raw materials. For this purpose, the directions of imports to Poland of about 140 non-energy raw materials in 2011–2020 were analyzed. As a result, about thirty raw materials were selected, the supplies of which came from, among others, at least one of the three mentioned countries. To determine the raw materials for which the disruption of supplies may have the most serious impact on the functioning of the Polish economy, the following criteria were adopted: a minimum 20% share of these countries in covering the domestic demand in 2020, and a minimum value of these imports in 2020 of 20 million PLN. These threshold conditions were met by eight raw materials: iron ores and concentrates, carbon black, potash, aluminum, ferroalloys, nickel, ball clays and refractory clays, and synthetic corundum. Among these, the need to change the directions of supplies applies to the greatest extent to iron ores and concentrates, aluminum and nickel, while in the case of non-metallic raw materials, it applies most to ball clays and refractory clays and potassium salts. These are among the most important raw materials necessary for the proper functioning of the national economy, but their shortage or disruptions in the continuity of their supplies pose a real threat to the mineral security of Poland.

PL

Niniejsza praca jest próbą określenia skali zagrożeń, wynikających z inwazji Rosji na Ukrainę w zakresie bezpieczeństwa surowcowego Polski w obszarze surowców nieenergetycznych. W szczególności ma ona na celu wskazanie tych branż przemysłu, których właściwe funkcjonowanie może być zagrożone wobec ograniczenia dostaw surowców z trzech kierunków, tj. Rosji, Białorusi i Ukrainy. Elementem analizy było również wskazanie możliwych alternatywnych źródeł zaopatrzenia w te surowce. W tym celu przeanalizowano kierunki importu do Polski około 140 surowców nieenergetycznych w latach 2011–2020. Wyłoniono około 30 surowców, których dostawy pochodziły m.in. z co najmniej jednego z trzech krajów objętych konfliktem. Do wyznaczenia surowców, dla których zakłócenie dostaw może mieć najpoważniejszy wpływ na funkcjonowanie polskiej gospodarki przyjęto następujące kryteria: minimum 20-procentowy udział wymienionych krajów w pokryciu krajowego zapotrzebowania w 2020 r. oraz minimalna wartość importu z tych krajów w 2020 r. – 20 mln zł. Warunki te spełniało 8 surowców: rudy i koncentraty żelaza, sadza, sole potasowe, aluminium, żelazostopy, nikiel, iły biało wypalające się i ogniotrwałe oraz korund syntetyczny. Wśród tych surowców konieczność zmiany kierunków dostaw dotyczy w największym stopniu rud i koncentratów żelaza oraz aluminium i niklu, a w przypadku surowców niemetalicznych – iłów biało wypalających się i ogniotrwałych oraz soli potasowych. Należą one do najważniejszych surowców niezbędnych do właściwego funkcjonowania krajowej gospodarki, natomiast niedobór bądź zakłócenia ciągłości ich dostaw oznaczają realne zagrożenie dla bezpieczeństwa surowcowego Polski.

5

The EU’s demand for selected critical raw materials used in the photovoltaic industry

Guzik Katarzyna, Burkowicz Anna, Szlugaj Jarosław

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 2

31--59

EN

This paper presents the results of analyses of structure, volume and trends of demand for selected major critical raw materials (CRMs) suitable for the EU’s photovoltaic industry (PV). In order to achieve the EU’s goals in terms of the reduction of greenhouse gas emission and climate neutrality by 2050, the deployment of energy from renewable sources is of key importance. As a result, a substantial development of wind and solar technologies is expected. It is forecasted that increasing the production of PV panels will cause a significant growth in the demand for raw materials, including CRMs. Among these, silicon metal, gallium, germanium and indium were selected for detailed analyses while boron and phosphorus were excluded owing to small quantities being utilized in the PV sector. The estimated volume of the apparent consumption in the EU does not usually exceed 0.1 million tonnes for high purity silicon metal, a hundred tonnes for gallium and indium and several dozen tonnes for germanium. The major net-importers of analyzed CRMs were Germany, France, Spain, Czech Republic, the Netherlands, Slovakia and Italy. The largest quantities of these metals have been utilized by Germany, France, Belgium, Slovakia and Italy. The PV applications constitute a marginal share in the total volume of analyzed metal total end-uses in the EU (10% for silicon metal, 5% for gallium, 13% for germanium and 9% for indium). As a result, there is a number of applications that compete for the same raw materials, particularly including the production of electronic equipment. The volume of the future demand for individual CRMs in PV sector will be strictly related to trends in the development of PV-panel production with crystalline silicon technology currently strongly dominating the global market.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy struktury, wielkości i trendów zapotrzebowania Unii Europejskiej (UE) na wybrane surowce krytyczne wykorzystywane w technologiach fotowoltaicznych. Dla osiągnięcia celów UE w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i uzyskania neutralności klimatycznej w perspektywie 2050 r. kluczowe znaczenie ma wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. W efekcie prognozowany jest znaczny rozwój energetyki wiatrowej i słonecznej. Przewidywany wzrost produkcji paneli fotowoltaicznych skutkował będzie zwiększonym zapotrzebowaniem na surowce, w tym zaliczane do grupy krytycznych dla UE. Spośród nich do szczegółowych analiz wybrano krzem metaliczny, gal, german i ind, jednocześnie pomijając bor i fosfor, wykorzystywane w zastosowaniach fotowoltaicznych w niewielkich ilościach. Szacunkowe zużycie pozorne tych surowców w UE w ostatnich latach zwykle nie przekraczało 0,1 mln ton dla krzemu metalicznego o wysokiej czystości, 100 ton dla galu i indu oraz kilkadziesiąt ton w przypadku germanu. Głównymi ich importerami netto były Niemcy, Francja, Hiszpania, Czechy, Holandia, Słowacja i Włochy. Największe ilości analizowanych metali zużywane były przez Niemcy, Francję, Belgię, Słowację i Włochy. Produkcja paneli fotowoltaicznych stanowi niewielki udział w łącznych zastosowaniach końcowych krzemu (10%), galu (5%), germanu (13%) i indu (9%). W związku z tym wiele sektorów przemysłu, w tym m.in. sprzętu elektronicznego, konkuruje o dostawy tego samego materiału. Wielkość przyszłego zapotrzebowania na poszczególne surowce krytyczne w sektorze energii fotowoltaicznej będzie ściśle uzależniona od trendów rozwoju poszczególnych technologii produkcji paneli, z silnie dominującą obecnie na rynku technologią wykorzystującą krzem krystaliczny.

6

Nowa metodyka wyznaczania surowców kluczowych, strategicznych i krytycznych dla polskiej gospodarki

Galos Krzysztof, Lewicka Ewa, Burkowicz Anna, Guzik Katarzyna, Kamyk Jarosław, Kot-Niewiadomska Alicja, Szlugaj Jarosław

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 10

654--665

EN

The paper presents a proposal for methodology of designation of the key, strategic and critical minerals, important for the mineral security of Poland. The authors proposed a comprehensive methodology for analysis of 148 individual minerals. When determining the key minerals, a criterion of average value of their annual consumption in Poland in the last decade (2009-2018) was adopted. This approach also regards to the general tendency of consumption of a given mineral and the net import reliance index. To determine strategic minerals, a two-stage analysis was performed, i.e. the identification of potentially strategic minerals that are indispensable for the sectors defined as crucial for the country’s economic security (based on an expert assessment), and – from among them – establishment of the list of strategic minerals on the basis of criteria of the average consumption value in recent years and the net imports reliance. For the identification of critical minerals, the methodology developed for the European Union with some significant modifications was adopted: all the minerals previously classified as key and/or strategic were granted the status of high economic importance in Poland, with disregarding of EU’s evaluation of the value of economic importance (EI) indicator. The second EU index – the supply risk index (SR) – for the determination of the critical minerals for Poland – was slightly reduced from 1.0 to 0.9. Based on the analysis conducted, three lists comprising 42 key, 24 strategic and 17 critical minerals indispensable for the Polish economy development were proposed. Identification of these minerals is of fundamental importance for further works on the Mineral Policy of Poland.

7

Forecast trends in demand for deficit key minerals for the Polish economy

Galos Krzysztof, Lewicka Ewa Danuta, Kamyk Jarosław, Szlugaj Jarosław, Czerw Hubert, Burkowicz Anna, Kot-Niewiadomska Alicja, Guzik Katarzyna

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

T. 37, z. 3

5--30

EN

The observation of trends in the demand for minerals is of fundamental importance in the long-term assessment of prospects for economic development in Poland. From among 148 minerals analyzed, 42 minerals are indicated as key minerals for the country’s economy, of which 22 were recognized as deficit minerals. These minerals have been the subject of this paper. For each of these minerals the forecasts of demand by the years 2030, 2040 and 2050 have been made taking the current trends in domestic economy and premises for the development of industries that are main users of these minerals into account. The most promising prospects for growth of domestic demand – with at least a two-fold increase by 2050 – have been determined for manganese dioxide, metallic: magnesium, nickel, silicon, as well as talc and steatite, while an increase by at least 50% have been anticipated for metallic aluminum, tin, metallic manganese, and elemental phosphorus. For natural gas and crude oil growing tendencies have also been predicted, but only by 2030. On the other hand, the most probable decline in domestic demand by 2050 may be foreseen for iron ores and concentrates, bauxite, metallic tungsten, magnesite and magnesia, as well as for crude oil and natural gas, especially after 2040. It seems inevitable that the deficit in the foreign trade of minerals will continue to deepen in the coming years. By 2030 this will mainly result from the growing importation of crude oil and natural gas, but beyond – by 2050 – further deepening in the trade deficit will be related to the growing importation of many metals as well as of some industrial minerals. After 2040, the negative trade balance can be mitigated by a possible decrease in foreign deliveries of hydrocarbons and iron ores and concentrates.

PL

Obserwacja trendów zapotrzebowania na surowce mineralne ma fundamentalne znaczenie w długoterminowej ocenie perspektyw rozwoju gospodarczego Polski. Spośród 148 surowców mineralnych poddanych analizie, 42 zostały wskazane jako kluczowe dla polskiej gospodarki. Spośród nich 22 zostały uznane zarazem za surowce deficytowe. Te ostatnie stały się przedmiotem niniejszej pracy. Na podstawie dotychczasowych trendów krajowego zapotrzebowania na te surowce oraz przesłanek rozwoju branż będących ich głównymi użytkownikami, wykonano prognozy rozwoju popytu do 2030, 2040 i 2050 r. Najbardziej obiecujące perspektywy – przy min. dwukrotnym wzroście zapotrzebowania do 2050 r. – stwierdzono dla dwutlenku manganu, magnezu metalicznego, niklu, krzemu oraz talku i steatytu, a zwyżkę o co najmniej 50% – także w przypadku aluminium, cyny, manganu oraz fosforu pierwiastkowego. Dla gazu ziemnego i ropy naftowej wzrost jest oczekiwany, ale tylko do 2030 r. Największe prawdopodobieństwo spadku popytu do 2050 r. dotyczy rud i koncentratów żelaza, boksytów, wolframu oraz magnezytów i magnezji, a także gazu ziemnego i ropy naftowej, w szczególności po roku 2040. W rezultacie, w najbliższych latach deficyt Polski w handlu zagranicznym surowcami mineralnymi będzie się pogłębiał. Do 2030 r. będzie to wynikać głównie z wciąż rosnącego importu ropy naftowej i gazu ziemnego, ale później – do 2050 r. – dalsze pogłębianie się deficytu w obrotach surowcami mineralnymi będzie związane z rosnącym importem wielu surowców metalicznych, w szczególności aluminium, krzemu metalicznego, niklu metalicznego i magnezu metalicznego, a także niektórych surowców niemetalicznych. Po 2040 r. to niekorzystne zjawisko może być złagodzone poprzez możliwy spadek importu węglowodorów oraz rud i koncentratów żelaza.