Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Koncepcja kształtowania rozkładu potencjału aerodynamicznego w podziemnych kopalniach węgla kamiennego dla przeciwdziałania zagrożeniom pożarowym i gazowym związanym ze zmianami ciśnienia atmosferycznego

Markefka P., Przystolik A., Stefanowicz T.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 7

112--124

PL

W polskich kopalniach węgla kamiennego obserwuje się wzrost zagrożeń pożarowych i gazowych od zrobów wywoływanych zmianami ciśnienia atmosferycznego, czyli zagrożeń związanych ze zjawiskiem tzw. oddychania zrobów. Jest to w głównej mierze konsekwencja lokalizacji robót górniczych przygotowawczych i eksploatacyjnych, prowadzonych z konieczności coraz częściej w sąsiedztwie dużych przestrzeni zrobowych. Stosowane dotychczas sposoby i środki dla przeciwdziałania niepożądanym skutkom zagrożeniowym tego zjawiska, nie są w pełni wystarczające i racjonalne. Wymusza to poszukiwanie i stosowanie bardziej efektywnych rozwiązań prewencyjnych w tym zakresie. W artykule przedstawiono wiele dodatkowych, praktycznych możliwości eliminowania lub łagodzenia wpływu zmian ciśnienia atmosferycznego na przestrzenie zrobowe, poprzez dokonywanie odpowiednich zmian w rozkładzie potencjału aerodynamicznego wokół danej przestrzeni. Takie racjonalne działania – koncepcja kształtowania rozkładu potencjału aerodynamicznego dla przeciwdziałania zagrożeniom pożarowym i gazowym związanym z „oddychaniem zrobów” – zostały zrealizowane z pozytywnym skutkiem w kilku kopalniach KHW S.A. Wobec nasilania się zagrożeń aerologicznych związanych ze zmianami ciśnienia atmosferycznego, celowe wydaje się dążenie do szerszego stosowania tej koncepcji w polskich kopalniach węgla kamiennego.

EN

In the Polish hard coal mines one observes an increase of fire and gas hazards from post-mining cavities triggered by changes of atmospheric pressure. i.e. threats associated with phenomenon of so called cavities´ respiration. To a large extent it is a consequence of location of mining preparation works and extraction works, in principal by necessity, more often, in the vicinity of large cavity spaces. The methods and means of counteracting undesirable dangerous effects of that phenomenon applied so far are not fully sufficient and rational. That impels seeking and applying more efficient preventive solutions in that respect. This paper presents a number of additional practical possibilities of either eliminating or mitigating the atmospheric pressure alterations´ influence on cavity spaces by implementing appropriate modifications in aerodynamic potential distribution around the space given. Such rational actions - the concept of aerodynamic potential distribution´s structuring to counteract the fire and gas threats associated with “cavities respiration” – have been successfully executed in several coal mines of KHW S.A. Having considered the intensification of aerologic dangers associated with changes of atmospheric pressure, the efforts to apply this concept in Polish hard coal mines seem reasonable.

2

Projektowanie eksploatacji partii pokładu 349 w kopalni "Murcki" przy uwzględnieniu zagrożenia metanowego

Lasek S., Franczuk W., Stefanowicz T.

Wiadomości Górnicze

|

2007

|

Vol. 58, nr 12

646-656

PL

W artykule przedstawiono m.in. stan i przyczyny zagrożenia metanowego w rejonie pokładu 349 kopalni "Murcki" Oceniono rozkład metanonośności w tym pokładzie w otoczeniu przedmiotowego pola F oraz zaproponowany przez kopalnie sposób zaliczenia rozcinanej części pokładu 349 w obrębie pola F do odpowiednich kategorii zagrożenia metanowego. Scharakteryzowano zaprojektowane udostępnienie, rozcinkę i sposób etapowej eksploatacji tego pokładu w latach 2008 do 2013, dostosowany do skali potencjalnego (spodziewanego) zagrożenia metanowego. Oceny tej dokonano głównie w aspekcie zapewnienia prewencji zagrożenia metanowego z uwzględnieniem profilaktyki zagrożeń wentylacyjno-pożarowych.

EN

The article presents among others, the situation sand causes with regard to methane hazard in the area of seam 349 at "Murcki" mine. The distribution of gassiness was assessed in this seam in the surrounding of the concerned F field and the way of classification was suggested of the part of the seam 349 classification in the area of F field into respective categories of methane hazard. Development, opening up and planned stage like exploitation of the seam in 2008 till 2013 was characterised and adjusted to the scale of potential (expected) methane hazard. The assessment was done mainly from the viewpoint of methane hazard prevention measures taking into account prevention measures used for protecting against ventilation-fire hazards.

3

Examination of building ceramics with Cr(OH)3 and CrO3 admixtures

Stefanowicz T., Osińska M., Nowak M.

Polish Journal of Applied Chemistry

|

2003

|

Vol. 47, nr 1

23--30

EN

Two series of ceramic test-bricks were prepared - the first with admixtures of 1%, 2%, 3% and 10% of chromium hydroxide Cr(OH)3, and the second - with similar percentage of admixtures of chromium trioxide CrO3. The test-bricks were burned-out in the tunnel stove at a temperature of 960oC and examined for physical and mechanical properties as well as for chromium leaching in distilled water. It was determined that during the burning of ceramics with Cr(OH)3 admixtures, Cr(III) was oxidized to Cr(VI), while during the burning of ceramics with CrO3 admixtures Cr(VI) was not reduced to Cr(III), proving the exclusively oxidizing character of the thermal conversion of chromium in the ceramic firing stove. Leachability of Cr(VI) from ceramics prepared with Cr(OH)3 and particularly CrO3 admixtures greatly exceeded the level permissible by Standards. The admixtures of Cr(OH)3 as well as of CrO3 decreased the compressive strength of ceramics: in the case of Cr(OH)3 when the admixture was greater than 2% and in the case of CrO3 - when the admixture was 1%, with additional loss of freeze resistance. It was proved that the utilization of waste chromium hydroxide and especially of chromium trioxide by admixing any of them to building ceramics should not be accepted.

PL

Przygotowano dwa rodzaje kształtek ceramicznych z domieszkami w jednym przypadku wodorotlenku chromu Cr(OH)3 i w drugim trójtlenku chromu CrO3, w ilościach 1,2,3 i 10%. Po wypaleniu kształtek w piecu tunelowym w temperaturze 960C badano ich cechy fizykochemiczne oraz wymywalność chromu w wodzie destylowanej. Stwierdzono, że na skutek wypalania Cr(III) wprowadzony do ceramiki w postaci Cr(OH)3 uleniał się do Cr(VI) natomiast Cr(VI) wprowadzony do ceramiki w postaci CrO3 nie ulegał redukcji do Cr(III), co wskazuje na wyłącznie utleniający charakter przemiany termicznej chromu w piecu do wypalania ceramiki. Wymywalność Cr(VI) z ceramiki z domieszkami Cr(OH)3, a zwłaszcza z domieszkami CrO3 wielokrotnie przekraczała dopuszczalne normy. Domieszki Cr(OH)3 obniżay wytrzymałość ceramiki na ściskanie powyżej domieszki 2%, a domieszki CrO3 - ju począwszy od domieszki 1%, czemu towarzyszyła utrata mrozoodpornoci. Wykazano, ze utylizacja odpadowego wodorotlenku chromu, a szczególnie trójtlenku chromu przez wprowadzanie ich do ceramiki budowlanej nie powinna by dopuszczona.

4

Badania stabilizacji mieszanych osadów Ni(OH)2 i Fe(OH)3 w ceramice budowlanej

Osińska M., Stefanowicz T.

Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów

|

2003

|

Vol. 37 nr 1-2

43-48

PL

Odpady powstające w wyniku neutralizacji ścieków pogalwanicznych są bardzo niebezpieczne dla środowiska. Wykonane badania dotyczyły stabilizacji tych odpadów w ceramice budowlanej. Do ceramiki domieszkowano wodorotlenki niklu(II) i żelaza(III) zmieszane w stosunku 1:1 w ilościach 1, 2, 3 i 10%. Po wypaleniu kształtek w elektrycznym piecu sylitowym w temperaturze 980°C badano ich cechy fizykomechaniczne, wymywalność niklu(II) i żelaza(III) oraz ich emisje w trakcie wypalania domieszkowanej ceramiki. Badania wykazały, że dodatki do 3% wodorotlenków w mieszaninie zwiększają wytrzymałość ceramiki na ściskanie zachowując jej mrozoodporność. Dodatek 10% domieszki wyraźnie obniżał wytrzymałość i mrozoodporność. Wymywalność niklu i żelaza z ceramiki oraz ich emisja w trakcie wypalania nawet przy 10% dodatku znajdują się poniżej dopuszczalnych poziomów.

EN

Sludge generated in the course of galvanic wastewater treatment is extremely hazardous to the environment. The presented study concerned sludge stabilization in building ceramics. A 1, 2, 3 and 10% addition of nickel(II) and iron(III) hydroxide sludge mixed at 1:1 ratio was applied to ceramics. The test-bricks burnt in sylite stove at 980°C were examined for physical and mechanical properties, nickel(II) and iron(III) leaching and their emission to atmosphere during the firing process. Addition of hydroxide mixture up to 3% was proved to increase the compressive strength of the test-bricks at their freeze-resistance preserved while a 10% addition significantly reduced the examined parameters. The studies showed that even at a 10% admixture, nickel and iron leaching from ceramics as well as their emission during firing were below the permissible levels.

5

Wybrane zagadnienia dotyczące przeciwpożarowej akcji ratowniczej z sierpnia 2001 roku prowadzonej w donieckiej Kopalni Węgla im. A. Zasjadzko z udziałem ekipy polskiej.

Kajdasz Z., Stefanowicz T.

Wiadomości Górnicze

|

2002

|

Vol. 53, nr 11

467-474

PL

W artykule przedstawiono warunki naturalne i górniczo-wentylacyjne oraz przebieg akcji ratowniczej w rejonie ściany 15 zachodniej w donieckiej Kopalni Węgla im. A. Zasjadzko, tj. akcji związanej z wybuchem metanu i pożarem podziemnym z dnia 19 sierpnia 2001 roku, zaistniałym w środowisku tej ściany. Zwrócono przy tym szczególną uwagę na charakterystyczne etapy tej akcji, związane z odzyskiwaniem i zacieśnianiem otamowanego rejonu, w których to etapach uczestniczyła ekipa polskich specjalistów z Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu i Ośrodka Badawczo-Usługowego Wentylacji przy Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek". W akcji korzystano ze sprzętu specjalistycznego CSRG (wytwornica azotu - HPLC). Autorzy przedstawili wyniki własnych badań wentylacyjnych wykonanych in situ, a także uwagi i propozycje dotyczące przedmiotowej akcji i zwalczania zagrożenia metanowego w rozpatrywanym rejonie. Wnioski te przekazywane były - w trybie roboczym w czasie akcji ratowniczej - specjalistom ukraińskim.

EN

The article presents natural and mining-ventilation conditions as well as the course of rescue operation in the area of longwall 15 Western at Donietzk mine named Zasjadzko, i.e. rescue works connected with methane explosion and underground fire from 19 August 2001 that took place in the surrounding of this longwall. Special attention was paid to characteristic stages of the rescue works connected with recovery and tightening of the sealed off areas. In all those stages teams of Polish specialists took part from the Central Mines Rescue Station and Ventilation Research-Service Centre at "Wujek" hard coal mine. Specialist equipment possessed by the Central Miens Rescue Station was taken advantage of during rescue works (nitrogen generator - HPLC). The authors have presented results of their own ventilation investigations done in situ and also their comments and suggestions regarding the rescue works in the area under consideration. The conclusions were being transferred - on working basis during rescue works - to Ukrainian specialists.

6

Stabilizacja mieszanych osadów pogalwanicznych w ceramice

Stefanowicz T., Ptak A., Osińska M., Napieralska-Zagozda S.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2002

|

T. 5, nr 3-4

233-243

PL

Przeprowadzono próby wprowadzania 1, 2, 3 i 10% (s.m. wag.) osadu pogalwanicznego do gliny używanej do produkcji cegieł ceramicznych, badając następnie właściwości fizykomechaniczne wypalonych w temperaturze 960oC kształtek ceramicznych (skurczliwość, straty masy, nasiąkliwość, mrozoodporność oraz wytrzymałość na ściskanie), a także wymywalność metali ciężkich, dominujących w składzie osadu (Fe, Zn, Cu i Ni). Wprowadzenie do ceramiki od 1 do 3% mieszanki osadów pogalwanicznych o danym składzie nie wykazało ujemnego wpływu na parametry fizykomechaniczne, natomiast domieszki w wysokości 10% spowodowały obniżenie wytrzymałości na ściskanie. Kształtki zawierające do 10% s.m. osadu pogalwanicznego o danym składzie spełniały kryteria przyjęte w Polsce dla wyrobów betonowych stosowanych w budownictwie nieprzeznaczonym do przebywania ludzi oraz zwierząt. Płynie stąd wniosek, że wprowadzanie do 3% suchej masy osadów pogalwanicznych o danym składzie do ceramiki budowlanej nie pogarsza jej jakości i nie stwarza zagrożenia dla środowiska.

EN

Dried and ground electroplating sludge was mixed with clay used for building ceramics production. The purpose was to investigate whether it is reasonable to utilize the electroplating waste through its stabilization in building ceramics. The electroplating waste contained oxides of: iron (15.09% of Fe), zinc (11.70% of Zn), copper (2.07% of Cu), nickel (0.70% of Ni) and other metal oxides (total amount less than 0.2%) and the remainder insoluble in aqua regia (58.79%). The ceramic test-bricks were prepared by admixing 1, 2, 3 and 10% (by weight) of the electroplating waste and by burning the bricks in an industrial stove at 960oC. The test-bricks were investigated for physical and mechanical properties (shrinkage, loss of mass, water soakage, frost resistance and compressive strength) and for metal leaching from prepared ceramic samples. It was determined that 1¸3% admixtures of electroplating waste introduced into building ceramics did not exert a deteriorative influence on physical and mechanical properties of bricks, while admixtures of 10% resulted in a decrease in compressive strength. The leaching results obtained with respect to particular metals (Fe, Zn, Cu and Ni) were evaluated by measuring concentration of metals in leachates prepared at a water-to-brick ratio 10:1 (by mass) according to the Swiss TVA AS.1991 method as well as in distilled water. The test-bricks with 10% of blended electroplating sludge fulfilled the criteria obligatory in Poland for the evaluation of concrete wares prepared with electroplating waste admixtures. They are accepted for building purposes (not destined for residences for people and animals) under the condition that the total concentration of metals in leachates did not exceed 10 mg/dm3. Hence it can be considered that the electroplating sludge of the examined composition might also be utilized in the building ceramics industry by adding it into the ceramic matrix to an amount not exceeding 3% by weight, without negative consequences to building material quality as well as to the environment. The investigations showed that besides the amount of added electroplating waste - the kind of metal oxide also had an influence on the metal leaching from ceramics. Nickel and iron immobilization in the ceramic matrix was especially effective - their leaching from ceramics was the least: iron was found in the leachate only at the greatest 10% admixture of waste added to ceramics, while nickel was not present in any of the leachates obtained from ceramics within the whole range (1¸10%) of added electroplating waste admixtures.

7

Trials on zinc electrowinning from sulphate-type electrolytes replenished with waste zinc hydroxide

Stefanowicz T., Napieralska-Zagozda S., Osińska M., Skotarczyk A.

Polish Journal of Applied Chemistry

|

2001

|

Vol. 45, nr 1-2

33-40

EN

Zinc electrowinning was performed with insoluble graphite anodes at current density of Dk = 5 A/dm2 in 3 sulphate-type electrolytes. During electrolysis the pH value decreased below pH 0.8. To rise pH and to replenish zinc concentration the waste Zn(OH)2 was batched to electrolyte. The zinc layers of approx. 800 mm were deposited with the average efficiency of 90%. Trials evidenced that in case of iron-sheet cathodes due to different hydrogen overvoltage on zinc and on iron, the deposited zinc layer, depending on zinc concentration in electrolytes may be covered on the whole surface with cavities either drop-like convexities. Such abnormal shape of zinc layer did not appear in case of zinc-sheet cathode. During the electrowinning trials in continuous-flow electrolysis cell with zinc cathode the smooth, flat zinc deposit layer was obtained. In spite of low pH, the added zinc hydroxide dissolves slowly and the periodical batching of Zn(OH)2 with continuous filtration of electrolyte was required. After 100 Ah some erosion traces on graphite anodes were noticed.

8

Admixturing of waste nickel hydroxide to ceramical building materials

Osińska M., Stefanowicz T.

Polish Journal of Applied Chemistry

|

2001

|

Vol. 45, nr 3-4

109-116

EN

Clay destined for bricks production was admixtured with 1, 2, 3 and 10% (d.s.) of nickel hydroxide (the often electroplating sludge component). The burnt-out ceramic brick samples were examined for physical and mechanical properties and for nickel leaching. Samples admixtured within the range of 1-3% did not differ by physical and mechanical properties, while those admixtured with 10% of Ni(OH)2 (non-washed of salts) lost approx. 50% of their initial compressive strength. Nickel concentrations in leachates at water-to-ceramics ratio 10:1 with ceramics admixtured with 10% of Ni(OH)2 (at leaching time 48 h) were below the permissible level. Nickel hydroxide stabilization in ceramics within 1-10% admixtures is considered to be effective and in line with law requirements.

9

Stabilizacja wodorotlenku żelaza (III) w ceramice budowlanej

Stefanowicz T., Osińska M., Kostka E.

Ekologia i Technika

|

2001

|

R. 9, nr 1

24-28

PL

Wypalone w piecu przemysłowym cegielni kształtki wykonane z gliny, do której dodano wodorotlenek żelaza (III), jako składnik szlamu pogalwanicznego, w ilościach 1, 2, 3 i 10%, badano pod względem skurczliwości, strat masy, mrozoodporności, nasiąkliwości i wytrzymałości na ściskanie według Polskiej Normy. Badano też wymywalność żelaza z kształtek zawierających dodatki Fe(OH)[3] (metodą TVA AS.1991). Stwierdzono, że próbki zawierające do 3% Fe(OH)[3] spełniały wszystkie fizykomechaniczne wymagania Polskiej Normy, a nieznaczna wymywalność żelaza odpowiadała wymaganiom stawianym dla wód śródlądowych I klasy. Wytrzymałość kształtek na ściskanie przy domieszce 10% Fe(OH)[3] okazała się prawie o połowę niższa. Ponadto wymagania Polskiej Normy odnośnie mrozoodporności nie zostały w stosunku do nich spełnione.

EN

Iron (III) hydroxide, an electroplating sludge component, was admixtured to clay in the amounts of 1, 2, 3 and 10%. After burning in industrial brickyard furnace test-bricks were examined for shrinkage, loss of weight frost resistance, water soaking and compression strength according to Polish Standard requirements. Iron leaching from the admixtured test-bricks was examined by TVA AS.1991 method. It was found that bricks admixtured with Fe(OH)[3] up to 3% fulfilled all physical and mechanical requirements claimed by the Polish Standard and leaching of iron was negligible (it was adequate to 1st class inland waters level). The admixture of 10% Fe(OH)[3] reduced the compressive strength of the test-brick samples nearly by half and frost resistance test failed according to the Polish Standard requirements.

10

Stabilizacja wodorotlenku chromu (III) w ceramice budowlanej

Stefanowicz T., Słowik M., Osińska M.

Chemik

|

2001

|

Nr 5

111-113

PL

W celu zbadania skutków stabilizacji wodorotlenku chromu (III), jako jednego ze składników szlamu pogalwanicznego w ceramice, domieszkowano go w ilości l, 2, 3, i 10% s.m. do gliny stosowanej do wyrobu cegieł budowlanych i wypalono w formie kształtek w piecu przemysłowym w cegielni „Pysząca" w Śremie Wlkp. Badania wykazały, że o ile domieszka do 2% praktycznie nie obniża parametrów fizykochemicznych kształtek, to wymywalność chromu występuje nawet przy 1% domieszce wodorotlenku i wzrasta wraz z wielkością domieszki. Stwierdzono, że w toku wypalania ceramiki chrom (III) częściowo utlenia się do bardziej toksycznego i łatwiej rozpuszczalnego Cr(VI). Otrzymane wyniki wskazują, że stabilizacja wodorotlenku chromu w ceramice budowlanej nie jest bezpieczna dla środowiska.

EN

In order to investigate effects of Cr(OH)3 stabilization in ceramics as one of post-galvanizing slurry components, it was admixed in amounts of 1,2,3, or 10% of dry substance to the clay used in making building brick and then burned out in the form of shaped stones, in an industrial oven at ..Pyszace" brickyard, in the city of Srem Wlkp. The investigations showed that Cr(OH)3 admixtures up to 2% practically don't reduce physicomechani-cal parameters of the shapes, but Cr-lea-ching exists even at as low as 1% admixture of Cr(OH)3 and increases with its quantity. It was found that during burning out the ceramics, Cr(III) is being partially oxidized to the more toxic and more soluble CrfVI). The results obtained show that stabilizing Cr(OH)3 in building ceramics is not safe for the environment.

11

Wybór anionitów do odzysku chromu (VI) z wód popłucznych po chromowaniu

Stefanowicz T., Napieralska-Zagozda S., Osińska M.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2000

|

Vol. 26, no. 3

55--65

PL

Badano przydatność anionitów Lewatit MP-64, Purolite A-200, A-500 i A-850 oraz Ionac ASB-1P i AFP-329 do odzysku chromu(VI) z wod popłucznych po chromowaniu, z uwzględnieniem ich od-porności na środowisko kwasu chromowego. Posiadające wysoką zdolność wymienną ok. 1,5 val/dm(3) w stosunku do jonów Cr(2)O(-2,7) w wymianie Cr(VI)/OH` i znaczną odporność na wysokie stężenie chromu (rzędu 100 g/dm3 Cr(VI)) anionity Lewatit MP-64 oraz Ionac AFP-329 uznano jako przydatne w tego rodzaju wymianie. Anionit Purolite A-850 okazał się nieodporny na tak wysokie stężenie chromu, może on jednak pracować przy stężeniach chromu(VI) rzędu 1 - 5 g/dm3. Pozostałe z badanych anionitów oceniono jako nieodpowiednie w wymianie Cr(VI)/OH`

EN

Anion exchangers Lewatit MP-64, Purolite A-200, A-500, A-850, Ionac ASB-1P and AFP-329 were examined for their applicability in chromium(VI) recovery from rinsing water after chromium electroplating, taking into consideration their resistance in chromic acid medium. Due to high ex-change capacity of approx. 1,5 eq/dm3 for Cr(2)O(2-,7) ions in Cr(VI)OH- exchange and signifi-cant resistance for high concentration of chromium (range of 100 g Cr(VI)/dm3), the anion ex-changers Lewatit MP-64 and Ionac AFP-329 are deemed to be useful in such exchange. Anion ex-changer Purolite A-850 was found to be unresistant to such high concentration of chromium, how-ever it can be used with chromium(VI) concentration of the range 1 - 5 g/dm3. The remaining ex-amined anion exchangers were evaluated as unsuitable for Cr(VI)/OH-.

12

Próby rozkładu fenolu w ściekach przy użyciu osadu czynnego - nie zaadaptowanego. [Komunikat]

Stefanowicz T., Lisiecki J.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2000

|

Vol. 26, no. 4

159-167

PL

Przeprowadzono próby rozkładu fenolu osadem czynnym nie zaadaptowanym do rozkładu fenolu w ściekach, w celu zbadania, czy nagłe pojawienie się w ściekach stężenia fenolu 40-50 mg/dm3 jest bezpieczne dla kondycji osadu. Próby z fenolem w sztucznie przygotowanych ściekach (bez innych źródeł węgla), w ściekach komunalnych i w ściekach sztucznych z glukozą jako dodatkowym łatwo przyswajalnym źródłem węgla wykazały, że łatwo przyswajalne źródła węgla naturalnie obecne w ściekach są preferencyjnie konsumowane przez osad czynny, w wyniku, czego fenol pozostaje w ściekach, wywierając toksyczny wpływ na osad czynny dłużej, niż w przypadku, gdy takiego dodatkowego, łatwo przyswajalnego źródła węgla nie ma. W związku z tym, w celu zachowania dobrej kondycji osadu czynnego, jego adaptację do rozkładu fenolu w ściekach komunalnych należy rozpoczynać przy stężeniach fenolu niższych niż 20 mg/dm3.

EN

Investigations were performed with activated sludge unadapted to phenol decomposition in sewage, to determine if phenol concentration of 40-50 mg/dm3, when rapidly supplied with sewage, is safe for sludge condition. Trials with phenol in artificial sewage (without other carbon sources), in natu-ral municipal sewage and in artificial sewage with glucose as additional and easily available carbon source evidenced that easily available sources of carbon which are naturally present in sewage are preferably consumed by activated sludge, resulting that phenol remains in sewage and exerts its toxic influence on activated sludge longer than in case without such additional available carbon. Consequently, in order to maintain the good condition of activated sludge, its adaptation to phenol decomposition in municipal sewage should begin at phenol concentration levels below 20 mg/dm3.

13

Badanie ceramiki wytworzonej z dodatkiem szlamu pogalwanicznego z procesu ołowiowania

Stefanowicz T., Osińska M., Napieralska-Zagozda S.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2000

|

Vol. 26, no. 3

137-149

PL

Domieszkowano do ceramiki odpadowy szlam pogalwaniczny z ołowiowania fluoroboranowego, zawierający oprócz 60,7% ołowiu 3,7% fluoru (w przeliczeniu na pierwiastki). Kształtki z do-mieszkami 1, 2, 3 i 10% szlamu wypalone w temperaturze 980 C poddano badaniom fizyko-mechanicznym (pod względem skurczliwości, nasiąkliwości, mrozoodporności, wytrzymałości na ściskanie) oraz próbom wymywalności woda nasycaną dwutlenkiem węgla. Badania wykazały, że dodatek 1% szlamu nie zmienia własności wyrobów, a wymywalność ołowiu i fluoru nie stwarza zagrożenia. Wyższe domieszki w miarę ich zwiększania pogarszają wskaźniki jakościowe. Podczas wypalania występuje emisja fluoru do gazów odlotowych.

EN

Clay was admixtured with 1, 2, 3 and 10% of waste sludge precipitated from lead electroplating fluoroborate electrolyte. The sludge contained besides 60,7% of lead, 3,7% of fluorine. Small stan-dardized ceramic bricks were burnt at 980 C and them tested for physical and mechanical features (contraction, water soaking, freeze resistance, compressive strength) and for leaching with water saturated with carbon dioxide. The tests showed that 1% of added sludge did not change properties of ceramic bricks and leaching of lead and fluorine is not hazardous, while the larger admixtures result in spoiling of quality features. On burning fluorine is emitted to exhaust gases.

14

Zinc recovery from Zn(OH)2 waste sludge with use of spent ammonium chloride electrolyte

Stefanowicz T., Napieralska-Zagozda S., Osińska M.

Polish Journal of Applied Chemistry

|

1998

|

Vol. 42, nr 3-4

187-198

EN

Zinc recovery from Zn(OH)2 waste sludge was investigated by using the spent ammonium chloride electrolyte with anodes of platinum, lead, titanium and graphite. Trials with platinum and with graphite anodes evidenced that zinc electrowinning can be performed successfully with nearly theoretical current efficiency i1- electrol)'te is stirred continuously and replenished with Zn(OH)2 sludge initiall)' dried and ground. Powdered sludge should be added subsequently in small batches in order to maintain pH within the range of 5.0-5.5. In case of graphite anodes they should be enclosed in fabric bags to avoid sponge deposits on cathodes. The deposited zinc was of 99.3% purity. Anodes of titanium and lead occured to be unsuitable the fIrst due to excessive solubility and the second one due to passivation.

15

Badanie ceramiki domieszkowanej chromianem ołowiu

Stefanowicz T., Dudka M., Osińska M.

Chemik

|

1998

|

Nr 6

155-156

PL

Badania wykazały, że domieszkowanie 1-3% PbCrO4 do ceramiki praktycznie nie wpływa na wskaźniki służące do oceny własności fizyko-mechanicznych (skurczliwość, stratę masy podczas wypalania, nasiąkliwość, wytrzymałość na ściskanie, mrozoodporność), a wymywalność chromu i ołowiu na poziomie dopuszczalnym, w przypadku wypalania w warunkach, gdy czas osiągania temperatury wypalania 980°C wynosi co najmniej 12 godzin, czas wypalania jest nie krótszy niż 3 godziny i czas stygnięcia do temperatury 350°C nie krótszy niż 10 godzin. Skrócenie tych czasów powoduje zwiększenie wymywalności chromu. Ołów jest mniej podatny na wymywanie również przy krótszych czasach wypalania.

16

Badania ceramiki domieszkowej wodorotlenkiem miedzi.

Stefanowicz T., Osińska M.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

1998

|

Vol. 24, no. 4

175-183

PL

Z gliny domieszkowanej Cu(OH)2 w zakresie 1-10% wytwarzano ceramiczne kształtki, które poddawano próbom wymywania miedzi wodą nasyconą dwutlenkiem węgla według szwajcarskiej metody TVA AS.1991. Kształtki ceramiczne domieszkowane w zakresie 1-3% badano pod względem właściwości fizyko-mechanicznych stosowanych przy ocenie wyrobów ceramiki budowlanej. Uzyskane wyniki okazały się zbliżone do wyników otrzymanych przy badaniu kształtek nie domieszkowanych. Wymywanie miedzi z ceramiki zawierającej 2% Cu(OH)2, po wypaleniu w temperaturze 1000 C, okazało się podobne do wymywania z ceramiki nie domieszkowanej.

EN

When trying to solve the problem of electroplating wastes, the method of admixturing them to building ceramics is often considered. Up to now the electroplating wastes are admixtured into roof tiles (Lithuania) either into bricks (in some plants in Poland). In this work the 1-10% admixtures of Cu(OH)2 were added to clay and small ceramic briquets were prepared which were dried and burnt and then examined for copper leaching with CO2 - saturated water by the TVA AS. 1991 method (Switzerland). The physical and mechanical properties of ceramics admixtured with 1-3% of Cu(OH)2 were investigated for linear contraction when drying, for total shrinkage, linear shrinkage when burning and for the loss of the mass during burning then for the soaking in cold and in hot water as well for compressing strength. All said parameters were found to be of similar value as in the case of unadmixtured clay. It was evaluated that copper leachability from ceramics admixtured with 2% of CU(OH)2 when burnt at 1000 C is similar to unadmixtured ceramics.