Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Udarowo-obrotowa metoda wiercenia otworowych wymienników ciepła jako alternatywa wiertnicza przyjazna środowisku

Bieda A., Kowalski T., Śliwa T., Skowroński D., Kowalska-Kubsik I., Rado R.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 6

864--866

PL

Przedstawiono badania terenowe prowadzone w Miechowie udarowo-obrotową metodą wiercenia, porównując średnią prędkość wiercenia przy różnych prędkościach obrotowych świdra. Oceniono sprawność procesu wiercenia oraz określono najkorzystniejsze parametry, a także czynniki wpływające na ten proces.

EN

Three field tests of impact-rotary drilling were performed at Miechów, PL, to study the effect of downhole hammer speed (45-72 rpm) on its work time and the drilling time on particular intervals (3 m in 60-120 m). The linear drilling rate decreased down to 31-36 m/h with increasing hole depth independently on the hammer speed.

2

Special shut off device for liquidating blowout from the drill string

Bujok P., Klempa M., Ryba J., Porzer M., Jakubcik M., Stastny L., Rado R.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2018

|

Vol. 35, no. 1

309--321

EN

Crude oil and natural gas belong to the most important raw minerals used by industry. Their world’s consumption remains on a high level with an increasing tendency, similarly the demand for exploration-prospecting works. The drilling works associated with reservoir prospecting and development are connected with the risk of reaching intervals containing highly pressurized formation fluids and with blowouts. When drilling the first well in a given area, the operator frequently does not have a full set of data about reservoir parameters of the drilled horizons. Investors want the drilling companies finish their works in the shortest possible time, therefore technologies which maximize the drilling advancement are employed. One of such techniques is drilling with minimally higher hydrostatic pressure of mud as compared to the reservoir pressure. If the drilling hits a porous interval of elevated reservoir pressure, reservoir fluid may inflow to the wellbore. If the hydrostatic pressure of fluid column in the wellbore is lower than reservoir pressure, the wellbore will be fed with reservoir water, which will consequently migrate towards the top of the well. This may result in a kick and then a blowout. The inflow to the wellbore can be handled only by well trained crew and appropriate equipment. The crew has to recognize the flow, and depending on the condition of the well take suitable measures. Sometimes the lack of proper training, errors, hardware failures and improperly protected top of the well lead to a fully developed blowout from the well. Particularly dangerous are cases when the surface blowout prevention equipment or other elements of the well BOP facilities break down. In such situations rescue teams with specialist equipment have to be involved. Exemplary applications and technological potential of specialist blowout control equipment in uncontrolled kick of reservoir fluid though the string are presented in the paper. The designed tool and its functions allow for killing or reducing the outflow.

3

Analysis of the hazards of the BAZALY football stadium in Ostrava in terms of environmental impact

Bujok P., Klempa M., Pospíšil P., Rado R., Porzer M., Ryba J., Bláha M., Poláček A.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 4

933--943

EN

The term ‘geohazard’ is used to describe the natural and anthropogenic phenomena and processes taking place in the natural environment in the context of their negative influence on natural environment, including the geological one. The degree of geohazard is frequently evaluated on the basis of catalogued descriptions (activity of natural environment and human impact), which help identify particular hazards and ascribe them their value. According to Czech standards, 45 geohazards have been classified and described in detail in view of: geological knowledge, origin and way in which the hazard was evoked, geographical range, time, associated processes, social aspect and monitoring methods. Research works were conducted in a football stadium located in an area of underground hard coal extraction and surface production of raw minerals. The BAZALY stadium, where FC Banik Ostrava played its matches, is located in Ostrava in an area of former mining fields of Silesian Ostrava. These coal mines were closed in the 1990s, but even so they still create environmental hazards. The paper is devoted to research works and risk analysis of the environmental impact of mining activities, old workings and liquidated mines in terms of geohazard. The basic geohazard in the stadium area is methane migration from tectonically disturbed rock mass, also caused by incorrectly closed workings. Another hazard is associated with the increasing mining damage, i.e. tectonic movements, subsidence, local sinkholes, lowering groundwater level etc.

4

Utilization of high potential geothermal energy in the Czech Republic

Klempa M., Rado R., Bujok P., Janeckova N., Porzer M.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2016

|

Vol. 33, no. 1

195--203

EN

In the Czech Republic the electrical energy and heat from geothermal energy can be generated with the use of Engineering/Enhancing Geothermal System (EGS). In this case a downhole heat exchanger is performed to a depth at which the temperature of the rock mass is at least 150–160°C or more, preferably about 200°C. Taking into account the geological conditions in the Czech Republic, such temperatures can be ob- served at about 5000–6000 m of depth. The site of a pilot project of geothermal electrical energy production was selected on the basis of the analysis of deep-seated geological structures in the Czech Republic, i.e. area of crust faults in the Ore Mountains Erzgebirge. The selected geological units consist of the Ore Mountains Fault and Central Bohemian Uplands, which are part of the Ohersky Rift Valley. Two deep research wells are planned in that area, with detailed geological, geophysical and geothermal analyses, including laboratory analyses of sampled rocks (cores).

5

CO2 storing capacity in geologic formations in the Czech Republic

Bujok P., Klempa M., Labus K., Porzer M., Panek P., Rado R., Gonzalez-Rodriguez M.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2015

|

Vol. 32, no. 4

683--692

EN

The CO2 emission is a significant environmental problem threatening the sustained development of mankind. One of the possible ways of limiting the emission is the disposal of carbon dioxide in geologic formations.A pilot project of CO2 storage in geologic formations in the Czech Republic (REPP-CO2) is presented in this paper. The project is part of the Norwegian Fund and the research consortium (headed by the Czech Republic Geologic Office), with VSB-TU Ostrava as a participant. The VSB-TU Ostravais represented by the Faculty of Geology and Mining (HGF) and the Faculty of Metallurgy and Materials Science (FMMI) in the consortium.The research activity of the consortium mainly focuses on the development and improvement of selected laboratory methods, modelling and simulation, which are basic for the evaluation of safety of CO2 storing in geologic forma-tions. Thise paper presents the research conducted by the Faculty of Geology and Mining (HGF) VSB-TU Ostrava within the project.

6

The problem of liquidation of the open eruption by drilling tools

Bujok P., Fibinger J., Klempa M., Porzer M., Kalus D., Rado R.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2014

|

Vol. 31, no. 2

199--205

EN

Drilling process of deep borehole consists of different drilling operations. Each of them can cause numerous different drilling problems especially when a borehole is performed. While drilling the most dangerous problems can occur once the drilling fluids (oil, gas or water) spontaneously flow out from the drilled formations into the borehole and then to the surface. It can also happen that the pressures in the borehole are not balanced and an influx of fluid into the borehole (a kick) will occur. If no action is taken to stop a kick once it begins, then the fluids will be pushed out of the borehole and will be flowing uncontrollably to surface (blow-out). Blow-out is prevented by closing off the well at the surface with special kind of valves (Blow-out Preventers - BOPs). When pressure control over the well is lost, swift action must be taken to avert the severe consequences. These consequences may include: — endangering of human life, — loss of rig and equipment, — negative influence on the environment, — additional costs of bringing the well under control again, — loss of reservoir production. In the case of kick or blow-out will occur in the practical use are different procedures and methods to control a borehole. These procedures and methods depend on the actual drilling operation scenario. One of them can be a tripping operation when the drill string is pulled out or run back again. In this case the drill string is open either after a break-out or before making up the drill pipes and drill collars. There is a variety of tools that can be used to prevent the formation of fluids rising up inside the drill pipes. One of this tool is a safety valve (rod preventers - BOP) to prevent the blow-out of the drill string. This manuał safety valve should be kept on the rig floor at all times. It needs to be a fuli opening ball-type valve so there is no restriction to flow. This valve is installed onto the top of the drill string if a kick occurs during a trip. However, this solution is quite inconvenient and difficult because involves special heavy tools, e.g. a crane. Drilling process of deep borehole consists of different drilling operations. Each of them can cause numerous different drilling problems especially when a borehole is performed. While drilling the most dangerous problems can occur once the drilling fluids (oil, gas or water) spontaneously flow out from the drilled formations into the borehole and then to the surface. It can also happen that the pressures in the borehole are not balanced and an influx of fluid into the borehole (a kick) will occur. If no action is taken to stop a kick once it begins, then the fluids will be pushed out of the borehole and will be flowing uncontrollably to surface (blow-out). Blow-out is prevented by closing off the well at the surface with special kind of valves (Blow-out Preventers - BOPs). When pressure control over the well is lost, swift action must be taken to avert the severe consequences. These consequences may include: — endangering of human life, — loss of rig and equipment, — negative influence on the environment, — additional costs of bringing the well under control again, — loss of reservoir production. In the case of kick or blow-out will occur in the practical use are different procedures and methods to control a bore¬hole. These procedures and methods depend on the actual drilling operation scenario. One of them can be a tripping operation when the drill string is pulled out or run back again. In this case the drill string is open either after a break-out or before making up the drill pipes and drill collars. There is a variety of tools that can be used to prevent the formation of fluids rising up inside the drill pipes. One of this tool is a safety valve (rod preventers - BOP) to prevent the blow-out of the drill string. This manuał safety valve should be kept on the rig floor at all times. It needs to be a fuli opening ball-type valve so there is no restriction to flow. This valve is installed onto the top of the drill string if a kick occurs during a trip. However, this solution is quite inconvenient and difficult because involves special heavy tools, e.g. a crane. This paper presents a new solution making use of special control equipment for the blowing open drill string. This equipment is based on a hydraulic press (named "Drill Pipę Rescue Press I") which has been developed by HBZS, MND S.A. Hodonin and VSB-Technical University of Ostrava, supported by Faculty of Drilling, Oil and Gas AGH-UST Kraków.

7

Petro-physical properties of geological formation in the aspect of possible CO2 sequestration

Klempa M., Porzer M., Bujok P., Pavlus J., Rado R.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2013

|

Vol. 30, no. 1

109--116

EN

CO2 emissions and a future increasing trend can be, by some scientists, considered a serious menace for the sustainable development of mankind and the reduction is necessary for the environment protection. Carbon dioxide is one of the most important gases that causes greenhouse effect, which warms up the earth surface as a consequence of a different heat flow between the earth and the atmosphere.

8

Możliwości sekwestracji dwutlenku węgla w głębokich formacjach geologicznych na terenie Czech i Polski

Bujok P., Klempa M., Labus K., Suchodolska K., Rado R.

Wiadomości Górnicze

|

2012

|

R. 63, nr 12

698--703

PL

W artykule omówiono technologię geologicznej sekwestracji dwutlenku węgla. Formacje uważane za potencjalne repozytoria do jego składowania to m.in. złoża węglowodorów, a także głębokie pokłady węgla. Przestawiono również teoretyczne aspekty magazynowania dwutlenku węgla (głębokość struktur geologicznych, ciśnienie, temperatura), wykorzystując do tego celu modelowanie matematyczne oraz zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych, przeprowadzonych w innowacyjnym reaktorze RK-1, którego konstrukcja umożliwia reakcje między próbką skały a płynem złożowym i dwutlenkiem węgla.

EN

The article discusses the technology of geological sequestration of carbon dioxide. Formations regarded as potential repositories for storage include, among others, hydrocarbon deposits and also deep coal seams. The theoretical aspects of carbon dioxide storage was also presented (deep geological structures, pressure, temperature), using the mathematical modeling for the purpose and it presents as well the results of laboratory tests carried out in an innovative reactor RK.-1, the design of which allows the reactions between the sample of a rock and the reservoir fluid and carbon dioxide.

9

Ocena wpływu warunków klimatycznych na bilans energetyczny górotworu na obszarze poligonu badawczego VSB - TU Ostrava

Bujok P., Klempa M., Koziorek J., Rado R., Porzer M.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2012

|

Vol. 29, no. 1

97-107

PL

VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie posiada unikalną możliwość badania zmian temperatury w górotworze dla długotrwałego działania pomp ciepła. Nowy budynek Audytorium jest nie tylko największym obiektem w Republice Czeskiej, ale także w Europie Środkowej, ogrzewanym przez system pomp ciepła. Wraz z systemem otworów technologicznych pozyskujących ciepło z górotworu odwiercono również badawcze otwory monitorujące, które kontrolują zmiany temperatury w otaczającym górotworze podczas eksploatacji systemu grzewczego. System monitorowania zlokalizowany na obszarze działania otworów technologicznych nazywa się Dużym Poligonem Badawczym. VSB-TU posiada drugi systemu badawczego nazywany Małym Poligonem Badawczym i lokalizacją w pobliżu budynku Centrum Badań Energetycznych (CBE). Składa się ona z dwóch odwiertów technologicznych do eksploatacji energii cieplnej przy użyciu pomp ciepła i dziewięciu otworów monitorujących, położonych w pobliżu tych dwóch odwiertów. Wszystkie odwierty wykonane na terenie obu poligonów badawczych wyposażone są w czujniki, które monitorują zmiany temperatury podczas ogrzewania (pobieranie energii cieplnej z ośrodka skalnego w zimie) i chłodzenia (przekazywania energii do górotworu w okresie letnim). Głównym celem badań jest sprawdzenie funkcjonalności i wydajności całego systemu. W artykule zaprezentowano niektóre aspekty zagadnień pozyskiwania energii cieplnej z górotworu oraz wyniki uzyskanych analiz wynikających z monitoringu i pomiarów zmian temperatury w warstwach powierzchniowych górotworu do głębokości około 20 m.

EN

VSB - Technical University of Ostrava has a unique possibility of studying temperature changes in the rock mass for long-term operation of heat pumps. The new Auditory building is not only the biggest object heated by a system of heat pumps in the Czech Republic but also in Central Europe. Along with a system of technological boreholes recuperating the heat of the rock mass there were also performed monitoring boreholes controlling temperature changes in the surrounding rock mass during when the heating system is active. The monitoring system is localized in the area of technological wells, the so called Big Research Range. VSB-TU has another such area called Small Research Range located near the Centre for Energy Investigations. It consists of two technological wells exploiting thermal energy with heat pumps and nine monitoring wells located nearby. All wells performed within both Research Ranges are equipped with sensors monitoring temperature changes during heating (taking energy from rock medium in winter) and cooling (accumulation of energy in the rock mass in summer). The main objective of the research is checking out the functionality and efficiency of the entire system. Some aspects of thermal energy production as well as the results of analyses from the monitoring and measurement of temperature changes in surface layers of the rock mass to about 20 m of depth have been presented in the paper.

10

Techniczne aspekty wiercenia kierunkowego z częściowym wykorzystaniem istniejących otworów

Rado R., Lubaś J., Bujok P.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2011

|

T. 28, z. 1-2

319-331

PL

Postęp techniki i technologii w wiertnictwie, umożliwia wykorzystywanie otworów kierunkowych w różnych sytuacjach wiertniczych. Otwory te stały się powszechnie wykorzystywane w wierceniach udostępniających złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Wiercenie otworów kierunkowych wykorzystuje kilka technik, które mogą być użyte do wiercenia otworów o złożonej trajektorii. Dzięki wierceniom kierunkowym można obniżyć koszty wiercenia poprzez użycie istniejących już otworów tak, aby przynajmniej ich część została wykorzystana w trakcie wiercenia nowego otworu. Taki sposób wiercenia wykorzystuje informacje i doświadczenia zdobyte podczas wiercenia istniejącego otworu, a to pozwala zaprojektować optymalną konstrukcję nowego otworu oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia komplikacji wiertniczych. Artykuł analizuje możliwości wykorzystania różnych technik wiercenia otworów w przypadku wiercenia kierunkowego z już istniejącego otworu z uwzględnieniem technicznych możliwości ich zastosowania, niezbędnego wyposażenia oraz możliwości zwiększenia efektywności prac.

EN

Advancement in drilling techniques and technology enables using directional boreholes for a variety of drilling situations. Directional drilling technologies started to be commonly applied for gas and oil reservoir completion. The directional drillings use few techniques that can be applied to drill a borehole with the composed trajectory. Thanks using the directional drillings are possible to lower the drilling investment costs and increasing its efficiency by using some part of existing boreholes. Such idea of drilling let's take advantages of experiences collected while drilling of existing borehole, determinate proper borehole design and reduce the risk of drilling complications. This paper analyses possibility of using different techniques for directional drilling by using part of existing wellbore.

11

Doświadczenia związane z budową poligonu badawczego dla niskoenergetycznych źródeł energii uzyskiwanych z górotworu na terenie VSB Uniwersytet Techniczny Ostrawie-Porubie

Bujok P., Klempa M., Koziorek J., Rado R.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2011

|

T. 28, z. 1-2

69-82

PL

Podczas wykonania i obsługi poligonów badawczych na terenie VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie autorzy uzyskali doświadczenia, które mogą zostać wykorzystane przy przygotowywaniu podobnych obiektów badawczych. Artykuł omawia doświadczenia zdobyte przy projektowaniu i realizacji dużego poligonu doświadczalnego wykonanego w pobliżu Nowej Auli VSB (największego budynku w Republice Czeskiej ogrzewanego przy użyciu pomp ciepła) i małego poligonu doświadczalnego zlokalizowanego w pobliżu Centrum Bada Energetycznych. Oba poligony wykonano w obrębie campusu VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie.

EN

During realization and operating of Research Polygons in areas of VSB - Technical University of Ostrava and AGH Kraków authors took many experiences which can be used for next construction of similar. This article will discuss experiences from realization and construction of the Large Research Polygon near the building Nova Aula (the biggest building in the Czech Republic which use heat pumps) and Small Research Polygon near the building Research Energetic Centrum, both in campus of VSB - Technical University of Ostrava, and also the results of the similar research polygon situated in the area of Drilling, Oil-Gas Faculty AGH Kraków.

12

Analiza pomiarów inklinometrii w otworach geotermalnych na poligonie doświadczalnym VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie

Bujok P., Klempa M., Rado R.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2010

|

T. 27, z. 1--2

91-100

PL

Postęp techniki i technologii w wiertnictwie, umożliwia wykorzystywanie otworów wiertniczych w różnych sytuacjach. Dzięki nim możemy korzystać z ekologicznej energii, jaką oferuje górotwór. Otwory wiertnicze stały się powszechnie wykorzystywane w wierceniach geotermalnych. W roku 2009 powstał na terenie VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie poligon naukowo-doświadczalny. Powstanie poligonu badawczego miało na celu prowadzenie badań nad zachowaniem się odbudowy energii masywu skalnego w otoczeniu otworów geotermalnych używanych przez indywidualnych odbiorców energii. Na terenie poligonu odwiercono dwa otwory geotermalne oraz 9 otworów monitorujących o głębokości 140 m każdy. Podczas prac wiertniczych prowadzono szczegółową rejestrację parametrów wiercenia, włączając w to rejestrację kątów odchylenia osi otworów w funkcji głębokości. W niniejszy artykule zaprezentowano analizę warunków wiercenia otworów geotermalnych oraz zaprezentowano wyniki uzyskanych badań nad krzywieniem się osi krótkich otworów geotermalnych.

EN

In the year 2009 arisen in the campus of VSB - Technical University of Ostrava new research polygon called Small Research Polygon (SRP). This research polygon is intended for investigation of regeneration and accumulation behavior of rock massive in the surroundings of energy exploited wells used by "small" consumers house holders. In the area of the Small Research Polygon are situated two operating wells attached to one heat pump and 9 monitored wells (each one of 140 m deep). A special complex of logging measurements including inclinometry was made during the realization of this project. The main goal of this article is data analysis about a steric progression of well axis in light of possible influences on curving of boreholes.

13

Chłonne otwory wiertnicze wykorzystywane w ochronie środowiska naturalnego i ich technika wykonania

Rado R., Bujok P.

Górnictwo i Geologia

|

2010

|

T. 5, z. 2

181-192

PL

Rozwinięta działalność przemysłowa jest ciągłym źródłem znacznych ilości substancji odpadowych, również takich, które ze względu na swój skład chemiczny i pochodzenie zasługują na szczególną uwagę. Z problemem takim borykają się również kopalnie węgla kamiennego - odprowadzanie wód kopalnianych. Niestety całkowita eliminacja tych zanieczyszczeń nie jest możliwa, stąd zrodziły się pomysły odprowadzania wód kopalnianych w warstwy chłonne lub do specjalnych zbiorników retencyjnych zamiast do wód powierzchniowych. Jednym z kierunków badań i prac badawczych jest dążenie do ograniczenia emisji tego typu zanieczyszczeń przez ich utylizację w chłonnych otworach wiertniczych. Artykuł prezentuje techniczne aspekty realizacji otworu chłonnego, służącego do odprowadzania zanieczyszczeń pochodzących z kopalni zlokalizowanej w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW).

14

Analiza opłacalności wykonania rekonstrukcji zawodnionych otworów eksploatacyjnych

Rado R., Lubaś J.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2009

|

z. 287

195-206

PL

Wraz z postępem techniki i technologii w wiertnictwie otwory kierunkowe stały się powszechnie wykorzystywane w wierceniach udostępniających złoża. Obniżenie nakładów na wiercenie i zwiększenie trafności otworów można uzyskać przez zastosowanie wiercenia otworu kierunkowego. Wiercenia takie pozwalają na dokładne określenie granicy konturu gaz-woda czy ropa-woda, lub określenie położenia stropu i spągu warstwy produktywnej i nieproduktywnej w przypadku warstw o małej miąższości. Dokładne określenie położenia tej granicy zwiększa szanse na wykonanie pozytywnego otworu kierunkowego w warstwie produktywnej. Analizy czasu oraz techniki wykonania takich otworów są ułatwieniem dla określenia niezbędnych nakładów inwestycyjnych na ich wykonanie, kalkulacji kosztu eksploatacji urządzeń wiertniczych, kosztów serwisu kierunkowego etc. Dzięki danym uzyskanym z wykonania takiego otworów udało się uchwycić koszt poszczególnych faz projektu niezbędnych do wykonania otworu do planowanej głębokości. Analizując czasy i koszty trwania poszczególnych faz całego procesu technologicznego, można wykazać, że użycie otworu istniejącego do wykonania z niego otworu kierunkowego zwiększa trafność równocześnie nie podnosząc znacznie ogólnego kosztu wykonania otworu.

EN

Advancement in drilling techniques and technology enables using directional ^ boreholes for a variety of drilling situations. Directional drilling technologies started to be ' commonly applied for reservoir completion. The need to lower the investment cost of drilling 'r and increasing its efficiency resulted in the use of directional drilling. This concept enables j. precise defining the boundary of the gas-water or oil-water contour or detennining the position of the top and bottom of the productive and non-productive horizon for thin strata. Having had precisely determined that boundary, a directional borehole can be drilled more The investment costs of drilling, cost of exploitation of drilling equipment, cost of servicing directional boreholes, etc. can be better assessed is preceded by the analysis of time and technology of drilling. Basing on data obtained from drilling such a borehole, it was possible to measure the costs of specific stages of project, i.e. drilling to a specific depth. The analysis of the time and cost of specific phases of the entire technological process reveals that a two-stage performance of the use existing borehole to realizes new directional drilling increases the accuracy of the borehole, without much increasing the total cost. easily in the bearing horizon.

15

Optymalizacja procesu wiercenia narzędziami PDC o średnicy 8 1/2''

Rado R., Lubaś J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2009

|

T. 26, z. 1--2

279-292

PL

Narzędzia wiertnicze z polikrystalicznymi diamentami dają szerokie możliwości doboru tych narzędzi do różnych warunków wiercenia. Ich stosowanie jest efektywne i przyczynia się do zwiększania wskaźników wiercenia. Ostatnie rozwiązania konstrukcyjne pozwalają na efektywną ich pracę przy naciskach rzędu 20kN (2T). Tak niskie naciski ułatwiają zestawienie BHA i chronią przewód wiertniczy przed niekorzystnym wpływem drgań generowanych w wyniku pracy narzędzi przy dużo wyższych naciskach. Aby zapewnić narzędziom PDC wysokie postępy wiercenia i osiąganie znacznych przewiertów niezbędne jest zoptymalizowanie zarówno mechanicznych jak i hydraulicznych parametrów wiercenia tymi narzędziami oraz odpowiednie zestawienie dolnej części przewodu wiertniczego. Niniejszy artykuł podejmuje próbę optymalizacji parametrów wiercenia dla narzędzi PDC 8 1/2'' w warunkach wiercenia dla Przedgórza Karpackiego.

EN

Drilling tools with polycrystalline diamonds create great possibilities as far as selection of tools for specific drilling conditions are concerned. Their application is effective and contributes to increasing drilling coefficients. The recent design solutions enable efficient work when the weight on the bit is of 20 kN (2 T). With such a law weight on the bit it is possible to make BHA array and protect the drill string against unfavorable vibrations generated by tools operating at higher weights on the bit. The PCD tools may have considerable advancements and footage in optimized mechanical and hydraulic drilling parameters of these tools as well as suitable design of the lower part of the drill string. An attempt was undertaken at optimizing the drilling parameters for PDC 8 1/2'' for drilling operations in the Carpathian Forefield area.

16

Próba wyznaczenia modelu wiercenia narzędziami PDC na przykładzie wiercenia w wybranych strukturach geologicznych

Rado R., Lubaś J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2007

|

T. 24, z. 1

425-433

PL

Narzędzia PDC odznaczają się wysokimi postępami wiercenia i osiąganymi przewiertami. Stosowanie tych narzędzi jest efektywne i przyczynia się do zwiększania prędkości wiercenia, a co za tym idzie, obniżenia kosztów wiercenia. Właściwe wyznaczenie optymalnych parametrów technologii wiercenia jest związane z procesem optymalizacji. Aby przeprowadzić taki proces, niezbędne jest zidentyfikowanie matematycznego modelu wiercenia danym narzędziami w odpowiednim interwale geologicznym. Artykuł prezentuje wyznaczenie matematycznego modelu wiercenia narzędziami PDC dla zapadliska przedkarpackiego.

EN

PDC tools have high drilling advancement and footage. These tools are efficient and accelerate the drilling rate, thus lowering the cost of drilling. Proper determining of optimal parameters of drilling technology is related with the optimization process. For doing so, it is necessary to identify a mathematical model of drilling with given tools in a respective geologic interval. The mathematical model of drilling with PDC tools for the Carpathian Foredeep is presented in the paper.

17

Koncepcja wiercenia eksploatacyjnych otworów kierunkowych i horyzontalnych z określeniem konturu ropa-woda

Rado R., Lubaś J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2007

|

T. 24, z. 1

415-424

PL

Wraz z postępem techniki i technologii w wiertnictwie, otwory kierunkowe stały się powszechnie wykorzystywane w wierceniach udostępniających złoża. Obniżenie nakładów na wiercenie i zwiększenie trafności otworu można uzyskać przez zastosowanie wiercenia otworu kierunkowego z odcinkiem pilotowym. Wiercenia takie pozwala na dokładne określenie granicy konturu ropa-woda. Dokładne określenie położenia tej granicy zwiększa szanse na wykonanie otworu kierunkowego w poziomie roponośnym. Artykuł prezentuje technikę i technologię wykonania otworu pilotowego i w ślad za nim otworu kierunkowego. Autorzy skupili się na przedstawieniu techniki wykonania tego otworu w zestawieniu z poniesionymi nakładami na jego wykonanie.

EN

With the advancement of drilling technology, directional wells became a commonly applicable solution for opening reservoirs. Lowering of capital costs of drilling and increasing the accuracy of a well can be obtained by using directional drilling with a pilot section. With this technology is possible to accurately determine the oil-water contour, which in turn, increases possibility of drilling a directional well in an oil-bearing horizon. The technology of making a pilot well followed by a directional one is presented in the paper. The authors concentrated on presenting the HDD technology in view of its capital costs.

18

Rozwiercania struktury gazonośnej na przykładzie złoża Kościan

Rado R., Lubaś J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2006

|

R. 23/1

355-361

PL

Zapotrzebowanie na surowce energetyczne oraz wzrost ich cen w ostatnich latach spowodował zwiększenie nakładów na prace geologiczno-poszukiwawcze mające na celu odkrycie i pozyskanie nowych złóż ropo- i gazonośnych. W wyniku tych działań odkryto w pobliżu miejscowości Kościan złoża gazu ziemnego. Konkurencja na rynku prac wiertniczych zmusiła przedsiębiorstwa prowadzące wiercenia do efektywnego wykorzystania urządzeń wiertniczych oraz optymalizacji procesu wiercenia, co przynosi wymierne korzyści w postaci obniżenia kosztu wykonania otworów i przyspieszenie oddania złoża do eksploatacji. Poszczególne fazy prac wiertniczych, mające na celu wykonanie otworu, w różny sposób wpływają na końcowy wynik techniczno-ekonomiczny. Organizacja poszczególnych faz wiercenia oraz techniczna realizacja samego wiercenia ma bezpośrednie odbicie w kosztach realizacji przedsięwzięcia. Artykuł prezentuje techniczne aspekty rozwiercania złoża Kościan na podstawie 10 otworów wiertniczych wykonanych w celu udostępnienia złoża. W artykule zwrócono uwagę na dobór narzędzi i płuczki wiertniczej oraz przeanalizowano czasy wiercenia poszczególnych otworów

EN

The demand for energy minerals and their high prices in the last years resulted in increasing investments for geological and prospecting works aiming at finding new oil and gas deposits. As a result, a gas field was discovered near Kościan. The competition on the market made the drilling company efficiently use the equipment and optimize the drilling process, leading to lowered cost of drilling and faster implementation of the drilling wells. The specific drilling stages have a different influence of the final technical-economic output. The organization of specific stages of drilling and technical realization of the drilling process has a direct influence on the costs of realization of the enterprise. Technical aspects of drilling the deposit Kościan are presented on the basis of 10 opening wells. Attention is paid to the selection of tools and drilling mud. Drilling times of specific boreholes are analysed

19

Wiercenie i wykorzystanie otworów chłonnych do zatłaczania wód kopalnianych

Rado R., Lubaś J.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2005

|

R. 22/1

253--260

PL

Od lat prowadzone są badania i prace dążące do ograniczenia emisji zanieczyszczeń do wód, gruntów i powietrza. Z problemem takim borykają się również kopalnie węgla kamiennego. Ich problem wiąże się z odprowadzaniem wód kopalnianych. Niestety, całkowita eliminacja tych zanieczyszczeń nie jest możliwa, stąd zrodziły się pomysły odprowadzania wód kopalnianych w warstwy chłonne lub do specjalnych zbiorników retencyjnych, zamiast do wód powierzchniowych. Zagadnienie to jest niezwykle interesujące z uwagi na szczególnie wysokie zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych na terenach, gdzie prowadzi się podziemną eksploatację złóż. Możliwość odprowadzenia wód pochodzących z odwadniania kopalń do górotworu daje wymierne korzyści finansowe w postaci obniżenia wydatków na ich uzdatnianie oraz zmniejsza zanieczyszczenie systemów wodnych i gruntów. Artykuł prezentuje techniczną stronę realizacji otworu służącego do odprowadzania zanieczyszczeń pochodzących z kopalni zlokalizowanej w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW).

EN

Researches and works on limiting emissions of contaminations to water, soil and air have been conducted for years. Coal mines have to tackle this problem as well. As it is not possible to completely eliminate contaminants an idea occurred to inject discharge mine's waters into absorptive layers or to special retention tanks, instead of surface waters. This concept is very interesting owing to a very high pollution of surface and groundwaters in the areas with the on-going underground exploitation. Discharging of mine's waste waters to the rock mass produces financial profits in the form of reduced expenditures on treatment operations and lowering of contaminations in water and ground environments. Technical aspects of performing an injection well for discharge mine's waters in the area of the Upper Silesian Coal Basin are presented in the paper.

20

Modelowanie stref zagrożenia dla odwiertów gazowych

Bujok P., Damec J., Drabkova S., Jancik P., Rado R.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2005

|

R. 22/1

97--103

PL

Eksploatacja złóż węglowodorów ciekłych i gazowych ma już długoletnią tradycję. Dlatego coraz częściej spotykamy się z negatywnymi skutkami tej działalności przede wszystkim po zaprzestaniu eksploatacji. Do skutków tych zaliczyć można zanieczyszczenia występujące w środowisku naturalnym, w warstwach powierzchniowych, zanieczyszczonych wodach po niekontrolowanych ucieczkach ropy naftowej w procesie eksploatacji lub przeróbki. Problemem są zlikwidowane przed laty odwierty ropne czy gazowe. Z powodu industrializacji terenów, a także długiego czasu, jaki upłynął od zakończenia eksploatacji, ich stan techniczny pozostawia wiele do życzenia. W pracy przedstawiono niektóre zagadnienia dotyczące prognozowania stref zagrożenia związanych z nieczynnymi już kopalniami ropy i gazu oraz podziemnymi magazynami gazu.

EN

The exploitation of oil and gas has long lasting tradition. Therefore, more and more often there can be found negative results of this activity, above all so called ecologic loads. To these loads belong: a contamination of natural environment, contamination in superficial layer and contamination of water after uncontrolled leaks of rock oil during the mining or processing. Major problem are long closed gas and oil wells. Because of the industrialization of the areas, and also because of the long time, which passed since the end of exploitations, their condition leaves a lot to desire. This paper presents some of the problems concerning technical forecasting of out of operation oil and gas mines contamination zones.