Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Possibilities of Using Mobile Fans and the Parameters Conditioning the Effectiveness of Tactical Mechanical Ventilation

Kaczmarzyk Piotr, Janik Paweł, Klapsa Wojciech, Bugaj Grzegorz

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 59, iss. 1

58--82

EN

Aim: The aim of the article is to indicate the possible scope of application of mobile fans during the execution of rescue actions and identification of the parameters conditioning the effectiveness of using this type of units. Method Design: Mobile overpressure fans are a tool used during rescue operations mainly to remove hot gases and smoke, which accumulate in confined spaces covered by fire – primarily within the evacuation routes, but also in the rooms. In literature there are examples of other uses of the considered fans, e.g. to support the liquidation of fire hazards of free-standing objects (i.e. fires of cars or containers) and the rescue of trapped people in inaccessible spaces by supplying fresh air. This paper, which is based on literature review, is devoted to providing an approximation of the above applications. The effective use of mobile fans requires specialized theoretical and practical preparation. Therefore, the study also identified factors that may determine the successful implementation of the adopted tactical intent, which include in particular: the selection of appropriate openings (outlet and inlet), the selection of the gas exchange path and the proper positioning of a mobile fan. Conclusions: Literature analysis of the problem presented in this paper will be a fundamental point of reference for the research work carried out in subsequent stages related to the evaluation of the efficiency of mobile fans. As part of this work, large-scale tests will be carried out using appropriately designed and constructed test benches to evaluate the effectiveness of mobile units in real conditions. The knowledge gained in this way is intended to serve as material for further considerations on the creation of concepts of both subsequent methodologies and test stands required for their implementation, enabling the verification of parameters characterizing the efficiency and reliability of mobile fans.

PL

Cel: Celem artykułu jest wskazanie możliwego zakresu zastosowania mobilnych wentylatorów w trakcie realizacji działań ratowniczych oraz identyfikacja parametrów warunkujących efektywność stosowania tego typu jednostek. Projekt metody: Mobilne wentylatory nadciśnieniowe są narzędziem wykorzystywanym podczas działań ratowniczych głównie do usuwania gorących gazów i dymu, które gromadzą się w przestrzeniach zamkniętych objętych pożarem – przede wszystkim w obrębie dróg ewakuacyjnych, ale także w pomieszczeniach. W literaturze przedmiotu można spotkać przykłady innych sposobów wykorzystania rozpatrywanych wentylatorów, np. do wspomagania likwidacji zagrożeń pożarowych obiektów wolnostojących (tj. pożarów samochodów lub kontenerów) oraz działań związanych z ratowaniem osób uwięzionych w trudno dostępnych przestrzeniach poprzez dostarczanie świeżego powietrza. Niniejszy artykuł, który został oparty na przeglądzie literatury przedmiotu, poświęcono przybliżeniu powyższych zastosowań. Efektywne wykorzystanie mobilnych wentylatorów wymaga specjalistycznego przygotowania teoretycznego i praktycznego. W związku z powyższym w opracowaniu zidentyfikowano również czynniki mogące warunkować pomyślną realizację przyjętego zamiaru taktycznego, do których zaliczyć należy w szczególności: wytypowanie odpowiednich otworów (wylotowego i wlotowego), obranie toru wymiany gazowej oraz właściwe ustawienie mobilnego wentylatora. Wnioski: Przedstawiona w niniejszej publikacji literaturowa analiza problemu będzie stanowiła zasadniczy punkt odniesienia dla realizowanych w kolejnych etapach prac badawczych związanych z oceną efektywności działania mobilnych wentylatorów. W ramach wspomnianych prac przeprowadzone zostaną testy w dużej skali, z wykorzystaniem odpowiednio zaprojektowanych i wykonanych stanowisk badawczych, pozwalające ocenić efektywność działania mobilnych jednostek w warunkach rzeczywistych. W zamierzeniach pozyskana w ten sposób wiedza posłuży jako materiał do dalszych rozważań nad stworzeniem koncepcji zarówno kolejnych metodyk, jak i wymaganych do ich zrealizowania stanowisk badawczych, umożliwiających sprawdzenie parametrów charakteryzujących skuteczność i niezawodność działania mobilnych wentylatorów.

2

Methodology of Threat Assessment of Municipalities and Districts

Janik Paweł

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 59, iss. 1

142--156

EN

Aim: The aim of the article is to discuss theoretical and practical aspects of the emergence and use of the method of assessment of threat occurring in areas of particular municipalities and districts in the activities of organizational units of the State Fire Service. One of the reasons for returning to this topic is the modification of the method finalized last year, in order to include within it another factor of fire danger, which are non-forest terrestrial ecosystems. Moreover, updates in this area have been made to allow those who have not previously had the opportunity to learn about the subject matter. Introduction: Last year, a new regulation of the Minister of Internal Affairs and Administration of 17 September 2021 on the detailed organization of the national rescue and firefighting system (Polish Journal of Laws: Dz.U. 2021 poz. 1737) came into force. In relation to the content of the previously existing regulation, it has changed the methodology on how to assess the risks that may occur on the area of the district and the province, in which the analysis is subject to risk factors occurring respectively in the areas of individual municipalities, making their subsequent aggregation at the level of the districts. Taking into account the fact that it has been ten years since the original inclusion of this tool in the regulations on the functioning of the national rescue and firefighting system (KSRG), it is considered a good moment to share with the readers some of the author’s reflections on both theoretical and practical aspects of its creation and application in the activities of organizational units of the State Fire Service. Methodology: The paper uses the results of the author’s own work in creating the aforementioned hazard assessment method, based on the theoretical foundation of hazard analysis and risk assessment. Fire experience was also used, including data analysis of incidents that occurred. Conclusions: As a result of the carried out work, a method of assessment of hazards occurring in individual municipalities and districts was created, implemented in 2011, used for the preparation and annual update of district and provincial rescue plans. In practice, its results are directly applicable in the process of determining standards of additional equipment for district and city fire stations of the State Fire Service, requirements for the organization of specialized rescue groups and methodology of building a plan for the network of volunteer fire departments to be included in the national and rescue firefighting system. Ten years of using this method and its recent extension with a new risk factor are the reasons to formulate the thesis that it has been positively verified in terms of practical usefulness of its results. There is also a possibility of its further improvement, e.g. in the context of introducing additional tools that could increase the quality of the obtained results, e.g. enabling its stronger connection with currently available geospatial databases.

PL

Cel: Celem artykułu jest omówienie teoretycznych oraz praktycznych aspektów powstania oraz wykorzystywania w działalności jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej metody oceny zagrożenia występującego na obszarach poszczególnych gmin i powiatów. Jedną z przesłanek powrócenia do tej tematyki jest sfinalizowana w ubiegłym roku modyfikacja wspomnianej metody pod kątem uwzględnienia w jej ramach kolejnego czynnika zagrożenia pożarowego, jakim są nieleśne ekosystemy lądowe. Ponadto aktualizacji w tym zakresie dokonano z myślą o umożliwieniu zapoznania się z przedmiotową problematyką osobom, które nie miały wcześniej ku temu okazji. Wprowadzenie: W ubiegłym roku weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2021 r. w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. 2021 poz. 1737). W stosunku do treści wcześniej obowiązującego rozporządzenia, znowelizowano w nim metodykę w zakresie sposobu oceny zagrożeń mogących wystąpić na obszarze powiatu i województwa, w ramach której analizie poddaje się czynniki zagrożenia występujące odpowiednio na obszarach poszczególnych gmin, dokonując później ich agregacji na poziomie powiatów. Biorąc pod uwagę fakt, iż nastąpiło to po upływie równo dziesięciu lat od pierwotnego zawarcia przedmiotowego narzędzia w przepisach dotyczących funkcjonowania KSRG uznano, iż jest to dobry moment na podzielenie się z czytelnikami kilkoma autorskimi refleksjami dotyczącymi zarówno teoretycznych, jak i praktycznych aspektów jego powstania oraz stosowania w działalności jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej. Metodologia: W pracy wykorzystano wyniki własnych prac autora w zakresie tworzenia wspomnianej powyżej metody oceny zagrożenia, opartych na podbudowie teoretycznej z zakresu analizy zagrożeń oraz oceny ryzyka. Wykorzystano również doświadczenia pożarnicze, w tym analizy danych z zaistniałych zdarzeń. Wnioski: W wyniku przeprowadzonych prac powstała, wdrożona w 2011 r., metoda oceny zagrożeń występujących w poszczególnych gminach i powiatach, wykorzystywana na potrzeby przygotowania i corocznej aktualizacji powiatowych i wojewódzkich planów ratowniczych. W praktyce jej wyniki mają bezpośrednie zastosowanie m.in. w procesie określania standardów dodatkowego wyposażenia komend powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej, wymagań w zakresie organizacji grup ratownictwa specjalistycznego oraz metodyki budowy planu sieci jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych przewidzianych do włączenia do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Dziesięcioletni okres stosowania tej metody oraz dokonana w ostatnim czasie w zakresie jej rozbudowy o nowy czynnik zagrożenia, stanowią przesłankę do sformułowania tezy, iż przeszła ona pozytywną weryfikację w aspekcie praktycznej przydatności jej wyników. Istnieje również możliwość jej dalszego doskonalenia, m.in. w kontekście wprowadzenia dodatkowych narzędzi, które mogłyby podnieść jakość uzyskiwanych wyników, np. umożliwiających jej silniejsze powiązanie z dostępnymi obecnie bazami danych geoprzestrzennych.

3

Experimental Study of Flow Characteristics of Mobile Fans under Real Operating Conditions (Case Study)

Kaczmarzyk Piotr, Noske Rafał, Janik Paweł, Krawiec Piotr

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 60, iss. 2

104--117

EN

Aim: The aim of this article is to evaluate the effect of selected positioning parameters of the fan (positioning distance and impeller angle) on the ability to pump a volumetric airflow stream through a construction object. Method design: Mobile fans used during rescue operations are an important tool to reduce the spread of smoke during interior fires in buildings. Due to the nature of the use of these devices, the characteristics that determine their performance should be tested using test methodologies with characteristics similar to their actual conditions of use. The article presents the author's method for studying the volumetric flow rate of air. In addition, a flow resisting curtain (FRC) test stand for determining flow characteristics in real building systems was presented. The flow tests were carried out at a facility with a volume of 282 m3, which is a training room of the Scientific and Research Centre for Fire Protection – National Research Institute. Results: As part of the performed research, the flow characteristics for the mobile fan sample were determined. The completed tests showed that the fan pumped a volumetric flow rate ranging from 2471 to 17997 m3/h. It was determined that the most favourable positioning distance of the tested fan calculated from the inlet opening to the room is 5 meters. At this distance, the highest values of volumetric flow rate were obtained for both studied slope angles – 0 and 8° (recorded values are 17298 and 17997 m3/h, respectively). Conclusions: Proper positioning of the mobile fan has a significant impact on the amount of airflow pumped through the building. The positioning parameters of the mobile unit are, respectively, the mechanism for changing the angle of the air supply and its mobility – the ability to move to another location. This article presents the results of a test of the volumetric flow characteristics of an air jet generated by a mobile fan. The test results showed that the parameters of fan positioning have a significant impact on the effectiveness of tactical mechanical ventilation during rescue operations. Observations made during the tests indicate that it is reasonable to implement requirements for the mandatory use of information boards showing the optimal positioning parameters for mobile units to achieve the highest possible expenditure.

PL

Cel: Celem artykułu jest ocena wpływu wybranych parametrów pozycjonowania wentylatora (odległości ustawienia i kąta nachylenia wirnika) na zdolność do przetłaczania objętościowego strumienia przepływu powietrza przez obiekt budowlany. Projekt metody: Mobilne wentylatory wykorzystywane podczas działań ratowniczych stanowią ważne narzędzie pozwalające ograniczyć rozprzestrzenianie się dymu podczas pożarów wewnętrznych obiektów budowlanych. Z uwagi na charakter wykorzystania tych urządzeń, cechy warunkujące ich skuteczność działania powinny być poddane badaniom z wykorzystaniem metodyk badawczych o charakterystyce zbliżonej do ich rzeczywistych warunków stosowania. W artykule przedstawiono autorską metodę badań objętościowego strumienia przepływu powietrza. Ponadto zaprezentowane zostało stanowisko badawcze FRC (ang. flow resisting curtain) przeznaczone do wyznaczania charakterystyk przepływowych w rzeczywistych układach obiektów budowlanych. Badania przepływowe wykonano na terenie obiektu o kubaturze 282 m3 stanowiącego salę szkoleniową Centrum Naukowo- -Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowego Instytutu Badawczego. Wyniki: W ramach wykonanych badań określona została charakterystyka przepływowa dla próbki mobilnego wentylatora. W wyniku zrealizowanych testów wykazano, że wentylator przetłoczył objętościowy strumień w zakresie od 2471 do 17997 m3/h. Stwierdzono, że najkorzystniejsza odległość pozycjonowania badanego wentylatora liczona od otworu wlotowego do pomieszczenia wynosi 5 metrów. Przy tej odległości uzyskano największe wartości objętościowego strumienia przepływu dla obu zbadanych kątów nachylenia – 0 i 8° (odnotowane wartości to odpowiednio 17298 i 17997 m3/h). Wnioski: Odpowiednie ustawienie mobilnego wentylatora ma znaczący wpływ na wielkość tłoczonego strumienia powietrza przez obiekt budowlany. Parametrami pozycjonowania mobilnej jednostki są odpowiednio mechanizm zmiany kąta nawiewu oraz jego mobilność – możliwość przeniesienia w inne miejsce. W artykule przedstawiono wyniki badań charakterystyki przepływu objętościowego strugi powietrza generowanej przez mobilny wentylator. Uzyskane rezultaty testów wykazały, że parametry pozycjonowania wentylatora mają znaczący wpływ na efektywność działania taktycznej wentylacji mechanicznej podczas działań ratowniczych. Obserwacje przeprowadzone w trakcie testów wskazują na zasadność wdrożenia wymagań dotyczących obowiązku stosowania tablic informacyjnych przedstawiających optymalne parametry pozycjonowania mobilnych jednostek pozwalające osiągnąć możliwie największy wydatek.

4

The Threat of Environmental Pollution with Harmful Substances, on the Example of Uncontrolled Fires in Landfills and Actions Aimed at Reducing it

Cygańczuk Krzysztof, Janik Paweł

Safety & Fire Technology

|

2021

|

Vol. 57, iss. 1

80--98

EN

Aim: This article attempts to bring closer the issues related to the emission of harmful substances to the environment. The example of two fires that occurred in Poland in 2018 was used – in the former “Boruta” plant in Zgierz and in a landfill in Trzebinia. By presenting the results of measurements and tests available in this field, attention was drawn to the need to improve the methods of detecting and measuring hazardous substances, in particular with regard to their dispersion in the atmosphere. Introduction: The threat to the environment resulting from improper management, including waste disposal, remains a serious challenge for many societies, also for the EU countries, which are among the richest countries in the world. Increased waste generation, high costs related to waste management, i.e. landfilling and recycling, generate the risk of deliberately causing fires in landfills as a method of free disposal. It is cost-free only from the point of view of the dishonest owner of this waste, because the direct costs of long-term rescue and firefighting activities and the effects of the emission of hazardous substances to the environment are borne by the society. In addition, in the last of the aspects mentioned above, the price for this method of disposal is paid primarily by people living in the vicinity of the facilities in question. But not only. In the event of the penetration of the substances mentioned above into the soil and watercourses via e.g. firefighting waters, their impact – also delayed in time – may also affect many other people, e.g. consumers of agricultural products manufactured in the contaminated areas. Methodology: In the article, mainly theoretical research methods were used, including the analysis of literature. Also research reports of specialized research units involved in extinguishing the mentioned fires were analysed. The legal instruments were reviewed against the background of economic conditions and their impact on the efficiency of waste management in Poland was determined. Conclusions: Despite measurement imperfections mentioned above, the presence of the compounds such as toluene, benzene, ethylbenzene, styrene, methylstyrene, sulfur dioxide and o-xylene, which are characteristic substances released during the combustion of plastics, was found in the fire areas. The analysis of surface water samples showed exceeding the standard levels of metals such as copper, aluminum and antimony, as well as petroleum substances such as anthracene, fluoranthene, benzo (b) fluoranthene, benzo (k) fluoranthene, benzo (g, h, i) fluoranthene, petroleum hydrocarbons and volatile phenols. Moreover, elevated values of heavy metals were found in the soil. The above data fully justify the formulation of a thesis on the need to undertake increased, systemic actions aimed at reducing the number and size of fires in landfills. The description of some activities in the field of fire protection of the considered facilities undertaken in Poland will also constitute one of the issues of this article.

PL

Cel: W ramach niniejszego artykułu podjęto próbę przybliżenia kwestii związanych z emisją do otoczenia substancji szkodliwych. Wykorzystano przykład dwóch pożarów zaistniałych w Polsce w 2018 r. – na terenie byłych zakładów „Boruta” w Zgierzu oraz na składowisku odpadów w Trzebini. Przedstawiając wyniki dostępnych w tym zakresie pomiarów i badań, zwrócono uwagę na potrzebę doskonalenia metod wykrywania i pomiaru substancji niebezpiecznych, w szczególności w odniesieniu do ich dyspersji w atmosferze. Wprowadzenie: Zagrożenie środowiska wynikające z niewłaściwego gospodarowania, w tym składowania odpadów pozostaje poważnym wyzwaniem dla wielu społeczeństw, także dla krajów UE należących do najbogatszych państw na świecie. Zwiększone wytwarzanie odpadów, wysokie koszty związane z gospodarką odpadami, tj. składowaniem i recyklingiem, generują ryzyko umyślnego powodowania pożarów składowisk odpadów w celu tzw. darmowej utylizacji. Jest to działanie bezkosztowe tylko z punktu widzenia nieuczciwego posiadacza tych odpadów, bowiem bezpośrednie koszty długotrwałych działań ratowniczo-gaśniczych oraz skutki emisji do otoczenia niebezpiecznych substancji ponosi społeczeństwo. Dodatkowo, w ostatnim z wymienionych aspektów, cenę za ten sposób utylizacji płacą przede wszystkim osoby zamieszkujące w sąsiedztwie rozpatrywanych obiektów. Ale nie tylko. W przypadku przeniknięcia wspomnianych substancji, np. z wodami pogaśniczymi do gleby oraz cieków wodnych, ich oddziaływanie – także to opóźnione w czasie – może dotyczyć również wielu innych osób, np. konsumentów produktów rolnych wytworzonych na zanieczyszczonych terenach. Metodologia: W pracy wykorzystano głównie teoretyczne metody badawcze, w tym analizę literatury, a także przeanalizowano raporty badań wyspecjalizowanych jednostek badawczych biorących udział w gaszeniu przywołanych pożarów. Dokonano przeglądu instrumentów prawnych na tle uwarunkowań ekonomicznych oraz określono ich wpływ na efektywność gospodarki odpadami w Polsce. Wnioski: Pomimo wspomnianych niedoskonałości pomiarowych, w rejonach pożarów stwierdzono obecność takich związków jak toluen, benzen, etylobenzen, styren, metylostyren, dwutlenek siarki i o-ksylen, czyli charakterystycznych substancji wydzielających się podczas spalania tworzyw sztucznych. Analiza próbek wód powierzchniowych wykazała przekroczenie norm dla metali takich jak miedź, aluminium i antymon, a także substancji ropopochodnych, takich jak antracen, fluoranten, benzo (b) fluoranten, benzo (k) fluoranten, benzo (g, h, i) fluoranten, węglowodory ropopochodne i fenole lotne. Ponadto w glebie stwierdzono podwyższone wartości metali ciężkich. Powyższe dane w pełni uzasadniają sformułowanie tezy o konieczności podejmowania wzmożonych, systemowych działań zmierzających do ograniczenia liczby oraz rozmiarów pożarów składowisk odpadów. Opis niektórych działań w zakresie ochrony przeciwpożarowej rozpatrywanych obiektów podjętych w Polsce będzie również stanowił jeden z wątków niniejszego artykułu.

5

Identification and Evaluation of Technical and Operational Parameters of Mobile Positive Pressure Ventilation Fans Used during Rescue Operations

Kaczmarzyk Piotr, Klapsa Wojciech, Janik Paweł, Krawiec Piotr

Safety & Fire Technology

|

2021

|

Vol. 58, iss. 2

74--91

EN

Aim: The aim of the article is to indicate the essential technical and operational parameters of mobile fans and to present the proposed testing methodologies (as well as dedicated infrastructure) allowing to confirm the indicated features. Project and methods: In many places around the world, scientists conduct tests related to the use of mechanical tactical ventilation with the use of mobile positive pressure ventilation fans. These devices are used by fire protection units, among others, for the removal of thermal decomposition products resulting from fires, posing a threat to people staying in construction facilities during events and hindering rescue operations. Achieving the expected effects through the use of mechanical tactical ventilation depends on many factors, among others, on the appropriate technical parameters and the ability to use the fan. Describing the essential features that should be characterized by the devices in question, attention in particular should be paid to: mobility, durability, reliability and effectiveness. To confirm these features, mobile fans should be tested using properly validated test methodologies. This publication presents a draft of the test program that allows to confirm the effectiveness of mobile fans, i.e. aerodynamic efficiency (flow rate), stream shape (area of the effective speed distribution), operating time, noise, weight and dimensions. Conclusions: Mobile fans used by fire protection units are an important tool supporting the effectiveness of rescue operations. However, in order for them to be used in an optimal way, it is necessary to comprehensively examine the technical parameters, and then – adequately to these parameters – to develop appropriate procedures for their use. In the context of the aforementioned testing, despite the large scientific achievements in this field, there are still areas that require improvement, with particular emphasis on standardized testing methodologies and the measurement infrastructure dedicated to them. For this reason, the authors indicated important technical and functional features that determine the effectiveness of mobile fans and recommended selected methods on the basis of which these features can be verified. The intention of the project is to provide rescuers with greater comfort when choosing and using the devices in question. The basis for this comfort is to be aware of the availability of equipment with confirmed functional characteristics and the possibility of referring to the developed guidelines for the proper use of fans in accordance with their parameters.

PL

Cel: Celem artykułu jest wskazanie istotnych parametrów techniczno-użytkowych mobilnych wentylatorów oraz przedstawienie propozycji metodyk badawczych (a także dedykowanej infrastruktury) pozwalających potwierdzić wskazane cechy. Projekt i metody: W wielu miejscach na świecie naukowcy prowadzą badania związane ze stosowaniem mechanicznej wentylacji taktycznej z wykorzystaniem mobilnych wentylatorów nadciśnieniowych. Urządzenia te są wykorzystywane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej m.in. do usuwania powstałych w wyniku pożarów produktów rozkładu termicznego, stanowiących zagrożenie dla osób przebywających w trakcie zdarzeń w obiektach budowlanych oraz utrudniających działania ratownicze. Osiągnięcie oczekiwanych efektów poprzez zastosowanie mechanicznej wentylacji taktycznej zależy od wielu czynników, m.in. od odpowiednich parametrów technicznych oraz umiejętności zastosowania wentylatora. Opisując istotne cechy, jakimi powinny charakteryzować się przedmiotowe urządzenia, w szczególności należy zwrócić uwagę na: mobilność, trwałość, niezawodność oraz skuteczność działania. Aby potwierdzić te cechy, mobilne wentylatory powinny zostać poddane badaniom z wykorzystaniem odpowiednio zwalidowanych metodyk badawczych. W niniejszej publikacji przedstawiono projekt programu badań, pozwalający uwierzytelnić efektywność działania mobilnych wentylatorów, tj.: wydajność aerodynamiczną (wielkość przepływu), kształt strugi (powierzchnię efektywnego rozkładu prędkości), czas pracy, hałas, masę oraz wymiary. Wnioski: Mobilne wentylatory, stosowane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, stanowią ważne narzędzie wspomagające efektywność prowadzonych działań ratowniczych. Jednak, aby mogły być one wykorzystywane w sposób optymalny, konieczne jest wszechstronne zbadanie parametrów technicznych, a następnie – adekwatne do tych parametrów – opracowanie odpowiednich procedur ich użycia. W kontekście wspomnianych badań, pomimo dużego dorobku naukowego w tej dziedzinie, nadal można dostrzec obszary wymagające doskonalenia, ze szczególnym uwzględnieniem znormalizowanych metodyk badawczych oraz dedykowanej im infrastruktury pomiarowej. Z tego względu zespół autorski wskazał istotne cechy techniczno-użytkowe warunkujące efektywność działania mobilnych wentylatorów oraz zarekomendował wybrane metody, na podstawie których cechy te mogą zostać zweryfikowane. Intencją przedsięwzięcia jest zapewnienie ratownikom większego komfortu przy wyborze oraz korzystaniu z omawianych urządzeń. Podstawą tego komfortu ma być świadomości dysponowania sprzętem o potwierdzonych cechach użytkowych oraz możliwość odwołania się do opracowanych wytycznych w zakresie prawidłowego użytkowania wentylatorów zgodnie z posiadanymi przez nie parametrami.

6

Systemy pomiarowe wykorzystywane w bezzałogowych statkach powietrznych do badania jakości powietrza

Cygańczuk Krzysztof, Janik Paweł

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

977--981

PL

Omówiono jakość powietrza w Polsce (z zaznaczeniem jego jakości w Europie) oraz przedstawiono przykłady wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych do oceny stanu zanieczyszczenia powietrza. Opisano systemy pomiarowe wykorzystujące sensory, które służą do pomiaru parametrów niskiej emisji pyłów oraz gazów zawieszonych w powietrzu. Scharakteryzowano również metody pomiaru pośredniego polegającego na pobieraniu próbek powietrza i dostarczaniu ich do laboratorium.

EN

A review, with 23 refs., of air quality in Poland and use of unmanned aerial vehicles in assessing emissions of dust and gases suspended in the air.

7

Bezpieczeństwo środowiskowe a uregulowania prawne w gospodarce odpadami

Cygańczuk Krzysztof, Janik Paweł

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

970--976

PL

Opisano i zweryfikowano hipotezy badawcze dotyczące wpływu zmian w prawodawstwie polskim z uwzględnieniem prawa międzynarodowego na efektywność gospodarki odpadami w Polsce. Dokonano przeglądu instrumentów prawnych na tle uwarunkowań ekonomicznych oraz określono ich wpływ na efektywność gospodarki odpadami w Polsce w okresie poprzedzającym uchwalenie pierwszej ustawy o odpadach z 1997 r. oraz tych uchwalanych w latach 1997–2019. Uwzględniono dostępne dane statystyczne w zakresie gospodarki odpadami w Polsce w latach 1997–2000 (I ustawa o odpadach), w latach 2001–2012 (II ustawa o odpadach, okres przejściowy po wejściu Polski do UE i wdrażaniu przepisów dyrektywy odpadowej z 2008 r.), w latach 2013–2017 (III ustawa o odpadach) oraz w latach 2018–2019 (IV ustawa o odpadach – obowiązujący stan prawny). Efektywność gospodarki odpadami określano na podstawie wyników analizy ilości odpadów poddawanych procesowi odzysku w stosunku do tych poddawanych unieszkodliwianiu. Uwzględniono również dane dotyczące składowania odpadów w poszczególnych okresach oraz sposobów postępowania ze szczególnymi rodzajami odpadów (opakowania po materiałach niebezpiecznych, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, pozostałości po pojazdach wycofanych z eksploatacji). Wykorzystanie tych instrumentów, orzecznictwa oraz danych statystycznych umożliwiło sformułowanie postulatów w zakresie udoskonalenia gospodarki odpadami w odniesieniu do obowiązującego stanu prawnego.

EN

A review, with 31 refs., of amendments to the regulations on maintaining cleanliness and order in community of Poland. The effectiveness of waste management was evaluated on the basis of waste amts. subjected to the recovery process in relation to the waste which was disposed.

8

Komputerowy system zarządzania niezawodnością i gotowością operacyjną zintegrowanego systemu łączności dla śmigłowców wojskowych

Lewitowicz Jerzy, Szelmanowski Andrzej, Pazur Andrzej, Janik Paweł

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 1-2

303--308

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki prac analitycznych realizowanych w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (ITWL) w zakresie możliwości komputerowego systemu ewidencji danych, zbudowanego w Zakładzie Awioniki ITWL, wykorzystywanego m.in. do zarządzania niezawodnością i gotowością operacyjną zintegrowanego systemu łączności ZSŁ. Wykazano, że dane zgromadzone w bazie mogą być wykorzystane do wyznaczania i oceny parametrów eksploatacyjnych, w tym oceny niezawodności i gotowości operacyjnej, co jest jednym z niezbędnych elementów pozwalających na efektywną eksploatację systemu ZSŁ, który zabudowany jest na śmigłowcach wojskowych w Siłach Zbrojnych RP.

EN

Paper presents the possibilities of computer-based data recording system, constructed and maintained in the Air Force Institute of Technology (AFIT) Division for Avionics, used among others to manage the operational readiness of the integrated communication system ZSŁ. It was shown that the data collected in the database can be used to determine and evaluate operational parameters, including reliability and operational readiness, which is one of the necessary element when it comes to an effective operation of the ZSŁ system, built on board Polish Armed Forces helicopters

9

Komputerowe modelowanie charakterystyk cewek elektrycznych dedykowanych dla lotniczych nahełmowych systemów celowniczych z metodą magnetyczną

Szelmanowski Andrzej, Pazur Andrzej, Żokowski Mariusz, Janik Paweł, Paterek Wojciech

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 1-2

352--359

PL

W artykule omówiono znaczenie nahełmowych systemów celowniczych w zwiększeniu bezpieczeństwa lotu oraz skuteczności wykonania zadania bojowego w zakresie tzw. osiągania przewagi w powietrzu. Przedstawiono wybrane systemy nahełmowe stosowane w rozwiązaniach zagranicznych i krajowych, wykorzystujące metodę magnetyczną. Zaprezentowano oryginalną, autorską metodę wyznaczania położenia kątowego hełmu pilota z wykorzystaniem pola magnetycznego z jednej cewki płaskiej i rachunku kwaternionowego. Cennym elementem są podane zależności matematyczne opisujące charakterystyki pola magnetycznego generowanego przez wybrane typy cewek elektrycznych (cewka płaska, cewka Helmholtza / Anti-Helmholtza). Sposób modelowania zilustrowano wynikami badań symulacyjnych wartości indukcji i zakrzywienia pola magnetycznego modelu cewki płaskiej o zadanej liczbie zwojów oraz jej weryfikacji eksperymentalnej dla cewki zbudowanej w ITWL.

EN

Paper presents the importance of the helmet-mounted cueing systems in the field of flight safety increasing and mission execution effectiveness. There are presented the selected helmet systems used in the foreign and domestic solutions, utilizing the magnetic method. An original method of pilot’s helmet angular position determination utilizing the magnetic field from single flat coil and quaternion calculus is presented. The valuable elements are given mathematical relationships describing the characteristics of the magnetic field generated by selected types of electric coils as well as the results of simulation tests and the laboratory experimental verification of a flat coil model (designed in the Air Force Institute of Technology - AFIT) with a given number of coils.