Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nowa klasyfikacja chmur

Matuszko D., Soroka J.

Przegląd Geofizyczny

|

2017

|

Z. 1-2

83--100

PL

W artykule przedstawiono nową Międzynarodową Klasyfikację Chmur zawartą w atlasie chmur udostępnionym 23 marca 2017 r. na stronie internetowej WMO https://www.wmocloudatlas.org/home.html i porównano ją z klasyfikacją dotychczas obowiązującą w polskiej służbie meteorologicznej. W nowym atlasie wprowadzono zmiany językowe, polegające m.in. na usunięciu archaizmów i zastosowaniu współczesnej terminologii. Poprawiono wygląd atlasu, wykorzystano fotografie doskonałej jakości, wprowadzono dodatkowe informacje i materiały źródłowe ułatwiające poznanie chmur i zrozumienie zjawisk zachodzących w atmosferze. Unowocześniono formę atlasu, dostosowując ją do interaktywnej wersji internetowej. Pod względem merytorycznym dokonano następujących zmian: – wprowadzono 1 nowy gatunek chmur (volutus), – gatunek floccus dodano do chmur Stratocumulus, – wprowadzono 5 nowych zjawisk szczególnych (asperitas, fluctus, cavum, murus, cauda), – wprowadzono 1 nową chmurę towarzyszącą (flumen), – wprowadzono 5 nowych chmur szczególnych (flammagenitus, silvagenitus, cataractagenitus, homogenitus, homomutatus). Nie zmieniły się zasady szyfrowania chmur wg liczb klucza SYNOP CL, CM, CH.

EN

The article presents the new International Classification of Clouds contained in the Cloud Atlas released on March 23, 2017 on the WMO website https://www.wmocloudatlas.org/home.html. It was compared with the classification currently used in the Polish meteorological service. The new atlas introduced language changes that include removing the archaisms and replacing them with contemporary terminology. The design of the atlas was improved and the photographs used are of the excellent quality. Moreover, additional information and resources helping the reader to learn about clouds and understand atmospheric phenomena were introduced. The form of the atlas has been modernized, adapting it to the interactive online version. The following content-related changes have been made: – the new cloud species (volutus) was introduced, – floccusspecies was added to Stratocumulus clouds, – 5 new supplementary features were introduced (asperitas, fluctus, cavum, murus, cauda), – 1 new accessory cloud was introduced (flumen), – 5 new special clouds were introduced (flammagenitus, silvagenitus, cataractagenitus, homogenitus, homomutatus). Coding instructions of clouds in the SYNOP codes CL, CM, CH haven’t changed.

2

Opady marznące i gołoledź w Hornsundzie (SW Spitsbergen)

Soroka J., Benedyk M., Matuszko D.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2016

|

Nr 26

37--58

PL

Artykuł przedstawia charakterystykę opadów marznących i gołoledzi w strefie polarnej na podstawie danych z Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie. Analizie poddano opady w 34 sezonach zimowych (od 1982/83 do 2015/16 roku). W okresie tym wystąpiło łącznie 197 dni z opadami powodującymi gołoledź. Zjawiska te występowały od września do czerwca, z największym nasileniem od października do maja. Zmiana liczby dni z gołoledzią w następujących po sobie sezonach zimowych była bardzo zróżnicowana (od 0 do 17 dni na sezon). W badanym okresie nie zaobserwowano istotnej tendencji zmian liczby dni z opadami marznącymi. Najczęściej opady takie występowały przy cyklonalnym typie cyrkulacji: adwekcji mas powietrza z kierunków od S do W oraz przy zatoce niżowej i centrum niżu w rejonie Spitsbergenu. Typową sytuacją sprzyjającą pojawieniu się gołoledzi było zbliżanie się niżu znad Morza Grenlandzkiego lub Morza Norweskiego z frontem ciepłym, przed którym występowała strefa opadów marznących.

EN

The article discusses the climatological and synoptic characteristics of freezing rain and freezing drizzle causing glaze at Hornsund. Freezing precipitation and glaze are relatively rare phenomena, but they can expose human activity in the polar regions to serious risks. The study is based on data from the Polish Polar Station Hornsund. The synoptic analysis of selected cases of supercooled precipitation presented in the article was performed on the basis of surface synoptic charts, absolute topography charts at 700 and 850 hPa levels, and aerological diagrams. The type of circulation which co-occurred with each day with glaze was determined using a calendar prepared by T. Niedźwiedź. Over the course of the 34 winter seasons under investigation (between 1982/83 and 2015/16), there was a total of 197 days with supercooled precipitation. Air temperatures ranged between -8.5° and 1.2°C, and predominantly between -3° and 0°C, when freezing precipitation under investigation were observed. In a typical situation, supercooled precipitation followed a long thawless period. There were also frequent cases when several days of thaw and liquid precipitation were followed by freezing rain turning into snowfall with simultaneous air temperature drops. One feature characterising weather with glaze is the occurrence of sudden and multi-directional changes of temperature, which are almost completely determined by advection. Freezing precipitation occurs both when air temperatures drop below zero and when they rise above freezing point. Glaze can appear in Hornsund from early September until early June, with the highest likelihood observed between October and May. The change in the number of days with glaze observed in the successive winters was variable (ranging from 0 to 17 days per season). The occurrence of freezing precipitation in the area of the Polish Polar Station is nearly exclusively correlated with circulatory conditions. Most such phenomena are associated with cyclonic activity and advection of warm air from above the Norwegian Sea and the Greenland Sea. Occasionally, liquid precipitation may turn into freezing rain as a consequence of a local factor, for example the presence of cold surface air caused by sea ice in the Hornsund fjord or the influx of freezing air carried by katabatic winds from the Hans Glacier, with simultaneous southerly and westerly advection of warm air masses with rainfall. No significant trend was observed as regards multi-annual changes in the number of days with freezing rain. Such rain was observed most frequently during the winter season of 2002/03 (17 days in total), and was absent altogether during three seasons (1983/84, 1984/85 and 2015/16). There is also no noticeable correlation between the number of days with glaze and the gradual increase in average air temperatures over successive winters and years. As is demonstrated by studies of changes in the circulation over Spitsbergen conducted by T. Niedźwiedź (2013), the values of westerly and southerly circulation indexes went up in the years 1951-2012, which is evidenced by an increased frequency in the corresponding westerly and southerly advection. There is also a rising trend in the activity of cyclones in winter. The above elements seem to contribute to an increased frequency of days with glaze. However, there is no observable growth in the numbers of these phenomena.

3

Charakterystyka odwilży w Hornsundzie (Spitsbergen)

Matuszko D., Soroka J.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2016

|

Nr 26

59--70

PL

Celem opracowania jest charakterystyka odwilży i dni odwilżowych w Hornsundzie. Odwilże rozpatrywano podczas 34 sezonów zimowych od 1 grudnia 1982 roku do 30 kwietnia 2016 roku. Pod pojęciem odwilży rozumiano okres co najmniej jednodniowy z temperaturą dobową maksymalną ≥ 0°C, który następuje bezpośrednio po co najmniej dwudniowym okresie mroźnym, czyli z temperaturą dobową maksymalną < 0°C. Dni odwilżowe definiowano jako wszystkie dni z dodatnią temperaturą maksymalną ≥ 0°C w sezonie zimowym, po co najmniej dwóch pierwszych dniach mroźnych po rozpoczęciu tego sezonu. Dokonano oceny zmienności wieloletniej występowania odwilży i dni odwilżowych, określono ich częstość w sezonie zimowym, daty początku, długość ciągów dni, uwarunkowań cyrkulacyjnych ich występowania i warunków meteorologicznych im towarzyszących. Stwierdzono wzrost częstości i długości trwania odwilży oraz przesunięcie zwartego okresu mroźnego z grudnia i stycznia na luty i marzec. Tendencje te są szczególnie widoczne od początku XXI wieku. Występowaniu odwilży sprzyja adwekcja ciepłego powietrza z południa.

EN

Long-term variability in the occurrence of thaw periods can be used as an indicator of climate change in the polar zone due to the snow and ice melting processes associated with them. The study looked at the thaw period and days with thaw parameters at Hornsund and included the long-term variability, frequencies, onset timing, permanence, associated atmospheric circulation and accompanying weather conditions. The study limited itself to looking at thaw periods during the winter season defined by Marsz (2007), which runs from 1 December to 30 April. Thaw was defined as a period of at least one day with a maximum daily temperature equal or greater than zero degrees (TMAX ≥ 0°C), which followed immediately after at least two days of sub-zero temperatures (TMAX < 0°C). Days with a thaw were defined as days with an above-zero daily maximum temperature (TMAX ≥ 0°C) following after at least the first two sub-zero days of a given winter season. The study employed records of daily measurements of air temperature, depth of snow-cover, precipitation totals and wind speed and direction made at the Polish Polar Station in Hornsund during 34 winter seasons from 1 December 1982 to 30 April 2016. During that period, there were on average eight thaw periods per season. The highest number of thaws (15) was recorded in 2015/2016 and the lowest (4) in 1987/1988, 1993/1994 and 2001/2002. The timing of thaw onset varied between seasons, but was most frequent in December (27), followed by January (5) and February. Typical thaws lasted between one and three days in length, but there were many warm spells even exceeding ten days. These longest thaw periods only appeared in Hornsund in 1996, as previously they had never lasted for more than nine days. The longest such warm spell during the study period was recorded between 31 January and 18 February 2014. It was accompanied by a cyclonic situation with air advection from the south-east and south (Niedźwiedź 2016), a peak air temperature of 4.4°C, a wind speed of more than 10 m/s, and a snow cover shrinking rate of 10 cm in four days. Since the beginning of the 21st century, there has been a steady increase in the frequency of days with a winter thaw. In the 2005/2006 season there were 67 such days, while three other seasons also had more than the until-then unheard of 50 days of thaw. The least days with a thaw (6) were recorded in the 1987/1988 season which had the lowest air temperature during a thaw and the lowest number of thaw periods (4), among which there was one three-day spell in January and three isolated days in February, March and April. A total of 18 seasons during the study period, had thaw days in each month, while in the other seasons there would be unbroken monthly or longer periods with freezing temperatures, typically in March, but also in December, January, and February. Winter season weather in Hornsund is primarily determined by atmospheric circulation due to the limited or non-existent solar radiation. The most frequent are cyclonic situations with air advection from the east (Ec peaking in January), north-east (NEc peaking in December) and south-east (SEc peaking in February). April stands out with relatively frequent (more than 8%) anticyclonic situations (Ka and NEa). There are almost no incidences of anticyclonic situations with western or north-western advection (Wa, NWa – less than 1%). Thaws are most likely in the following situations: December – SWc and Sc, January – SWc, Wc and Sc, February – SWa and SWc, March – SWa, Wc ad SWc, and April – SWa, Sc and SWc. In general, the situation favouring a thaw involves air advection either from the south-west regardless of the pressure system, or from the south and west in cyclonic situations.

4

Usłonecznienie w Arktyce Europejskiej i Grenlandii na podstawie danych z wybranych stacji strefy polarnej

Matuszko D., Celiński-Mysław D., Soroka J.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2015

|

Nr 25

127--138

PL

W pracy przedstawiono zmienność usłonecznienia w rejonach polarnych na podstawie danych z wybranych stacji Arktyki Europejskiej i Grenlandii. Do ogólnej charakterystyki wykorzystano średnie sumy miesięczne ze standardowego 30-lecia (1961-1990) z 15 stacji położonych na północ od koła polarnego, natomiast szczegółową analizę wykonano na podstawie danych z Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie (lata 1979-2014) oraz ze stacji: Bjornoya (lata 1961-2004), Tromso (lata 1961-2014), Bodo VI (lata 1961-2005) i Barentsburg (lata 1961-2014). W strefie polarnej duży wpływ na wartości usłonecznienia oprócz czynników astronomicznych i cyrkulacyjnych mają warunki lokalne. Największe sumy roczne usłonecznienia występują na Grenlandii (Danmarkshavn – 1967 godzin) znajdującej się w strefie oddziaływania stałego wyżu, natomiast najmniejsze na stacji Bjornoya (595 godzin), co związane jest z położeniem wyspy na szlaku niżów i związanych z nimi frontów atmosferycznych powodujących duże zachmurzenie. Przebieg wieloletni usłonecznienia w rejonach na północ od koła polarnego w niewielkim stopniu nawiązuje do tendencji obserwowanych na stacjach w pozostałej części Europy – zmniejszenia liczby godzin ze słońcem w latach pięćdziesiątych do osiemdziesiątych XX wieku, a następnie wzrostu w ostatnich dwóch dekadach XX wieku.

EN

The aim of this study is to characterize sunshine duration in the polar regions based on the data from selected stations located north of the European Arctic and Greenland. Mean monthly totals of sunshine duration from standard 30-year period (1961-1990) from 15 stations located north of the Arctic Circle were used for general characteristics, and a detailed analysis was performed based on the data from Polish Polar Station in Hornsund (1961-2014) and from the stations: Bjornoya (1961-2004), Tromso (1961-2014), Bodo VI (1961-2005) and Barentsburg (1961-2014). In the polar regions, local conditions in addition to astronomical and circulation factors have influence on values of sunshine duration. Analysis of the variability of sunshine duration in the polar regions confirmed large regional differences of this element at the analyzed stations of European Arctic and Greenland. In the polar regions, apart from the astronomical factors (polar day and night), local conditions have a big impact on sunshine duration values (orography – horizon covering, the low position of the solar disc and methodical aspect of measurements – e.g. changing the traditional instrument for the automatic one). The conducted analysis showed that the course of annual sunshine duration depends mainly on the station location (latitude and cloudiness influenced by orographic and circulation factors). Similar annual course with a maximum in May occurs in stations located on similar latitudes (Polish Polar Station in Hornsund, Bjornoya, Thule and Danmarkshavn). However, the least sunshine is present Aat Bjornoya station (595 hours) due to heavy cloudiness associated with predominance of lows, and the largest in Danmarkshavn (1967), located within Greenland High. Based on the conducted analysis and cited literature it can be concluded that the long-term course of sunshine duration in the polar regions to a small extent refers to the trend observed in European stations. This fact can suggest anthropogenic causes of global dimming and brightening. Sunshine duration series from Barentsburg shows a statistically significant negative trend, while in Krakow, an increase of sunshine is observed, which is in line with trends in the rest of Europe.

5

Lidar observations of volcanic dust over Polish Polar Station at Hornsund after eruptions of Eyjafjallajokull and Grimsvotn

Karasiński G, Posyniak M, Bloch M, Sobolewski P, Małarzewski Ł., Soroka J

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 2

316--339

EN

Two significant volcanic eruptions, i.e., Eyjafjallajökull (April-May 2010) and Grímsvötn (May 2011) took place recently in Iceland. Within a few days after eruptions, layers of high aerosol concentration have been observed by multiwavelength lidar of the Polish Polar Station at Hornsund, Svalbard. Measurements of the aerosol’s optical properties indicated a possible presence of volcanic ash transported over the Station. The latter presumption was confirmed by the computed backward trajectories of air masses, showing their paths passing over the location of volcanoes.

6

Trudności w wizualnej ocenie zachmurzenia w Hornsundzie (SW Spitsbergen)

Soroka J., Matuszko D.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2013

|

Nr 23

147--156

PL

Obserwacje zachmurzenia w Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie prowadzone są w ramach działającej tam stacji meteorologicznej. W opracowaniu analizowano czynniki utrudniające ocenę wielkości zachmurzenia i rozpoznawanie rodzajów chmur. Uwzględniono m.in. obniżoną wysokość troposfery, noc polarną, orografię. Przedstawiono podział chmur orograficznych występujących w rejonie stacji oraz dokonano próby przedstawienia mechanizmu ich powstawania. Zwrócono uwagę na niedoskonałość Międzynarodowego Atlasu Chmur w zakresie podziału chmur orograficznych oraz problemy związane z klasyfikacją tych chmur dla potrzeb depeszy synoptycznej i zapisu w dzienniku meteorologicznym. Zasygnalizowano kwestię niejednorodności danych w zakresie rodzajów chmur spowodowaną coroczną zmianą obserwatorów meteorologicznych.

EN

Observations of cloudiness at the Polish Polar Station in Hornsund are conducted by meteorological station operating there. Presented work analyzes the factors hindering the evaluation of cloudiness, particularly the identification of cloud types. It takes into account lowered height of the troposphere, polar night, orography and its effect on the airflow. The authors present the classification of orographic clouds (wave clouds, banner clouds, hat clouds and foehn banks) with their characteristic and occurrence conditions. The inadequacy of the International Cloud Atlas concerning the division of orographic clouds is highlighted. The problems associated with the classification of these clouds for SYNOP reports and records in the meteorological log become a kind of complication for observers. The unique nature of clouds at polar regions and the lack of accurate orographic clouds identification criteria may induce inaccuracy and errors on cloud data series. The heterogeneity of data may also be caused by the annual change in the meteorological observers.

7

Burze w Hornsundzie (SW Spitsbergen)

Soroka J., Bania M.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2013

|

Nr 23

137--146

PL

W pracy opisano przypadki burz zanotowane w Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie w latach 1983-2012. W tym okresie zaobserwowano zaledwie siedem dni z burzą. Z każdym zaobserwowanym zjawiskiem wyładowań atmosferycznych powiązano przebieg wybranych elementów meteorologicznych oraz sytuację synoptyczną i typ cyrkulacji. Burze w Hornsundzie obserwowano jako epizody z co najwyżej kilkoma wyładowaniami atmosferycznymi. Zjawiska te związane były zazwyczaj z aktywnymi frontami chłodnymi napływającymi z południa i południowego-zachodu. Uzupełnieniem opisu burz są relacje osób, które przeżyły burze na Spitsbergenie.

EN

The thunderstorms are very rare phenomena in polar regions. This paper present an analysis of occurrence of atmosphere lightning observed at Polish Polar Station Hornsund (Spitsbergen) over the last 30 years (1983-2012). During this period only seven thunderstorms occurred (20 December 1984, 5 March 1985, 9 September 1985, 26 March 1990, 24 November 1993, 5 and 8 August 1997). For each cases a course of meteorological parameters, synoptic situations and type of circulation were described. Thunderstorms at Hornsund are in most cases a short event with a few lightning. This phenomena were usually caused by strong cold front, which comes from south and southwest.

8

Nowa automatyczna stacja meteorologiczna w Polskiej Stacji Polarnej im. Stanisława Siedleckiego (Hornsund, Svalbard)

Sikora S., Puczko D., Soroka J., Głowacki P.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2010

|

nr 20

183-185

PL

Komunikat opisuje elementy składające się na automatyczny system pomiarów meteorolo-gicznych zainstalowany na stacji w Hornsundzie 15 lipca 2009 r. Certyfikacja czujników została przeprowadzona przez Norsk Meteorologisk Institutt w Norwegii. Dane meteorologiczne są co 60 minut przesyłane automatycznie do Oslo w Norwegii.

EN

Station Hornsund 15th of July 2009. Certification of the sensors has been carried out by Norwe-gian Meteorological Institute. Meteorological data is automatically sent to Oslo, Norway, every 60 minutes. Meteorological station 01003 in Hornsund Polish Polar Station has been working as a part of WMO since 1978.

9

Synthesis and UV-vis Study of a New Strongly Solvatochromic Merocyanine-like Dye with Modified Donor Part

Sawicka M., Soroka J., Wróblewska E., Zawadzka I.

Polish Journal of Chemistry

|

2006

|

Vol. 80, nr 8

1337-1351

EN

The new solvatochromic dye, deprotonated 5-(6-hydroxynaphthyl-2)-7,7-dimethyl- 7H-indolo[1,2-a]quinolinium perchlorate, was synthesized and studied in numerous solvents differing in polarity. The interpretation of the obtained results was made on the basis of VBHB model. The comparison with a dye of shorter distance between donor and acceptor parts indicated that the new dye is the best of all known solvatochromic merocyanines, comparable with Reichardt-Dimroth betaine.

10

Przesłanki łączenia zrównoważonej karty wyników z zarządzaniem wartością

Soroka J.

Zeszyty Naukowe. Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw / Uniwersytet Szczeciński

|

2004

|

Nr 43, t. 2

1097-1108

PL

W referacie zaprezentowano kilka wybranych (wspólnoty praktyków, grupy wspólnych interesów, group Team- Ware, Open Space Technology) rozwiązywania problemów i tworzenia innowacji opartych na odpowiednio zorganizowanej komunikacji. Właśnie komunikowanie się w tych metodach przesądza o efektywności ich stosowania w praktyce zarządzania.

EN

On the basis of D. Otley's framework for management control systems and Polish market researches made by Cap Gemini Ernest & Young the connection of two managerial control systems: Value Based Management and Balanced Scorecard is considered.

11

Colour-Constitution Relationships of Free radicals of 2-Methyl-1,4,6-triphenylpyridines

Soroka J., Perez-Medina F., Soroka K.

Polish Journal of Chemistry

|

2000

|

Vol. 74, nr 5

687-700

EN

Special type of equation, being essential Taft's approach, was constructed and tested. It, so-called extended two-parameter Taft equation, allows correlation analysis of polysubstituted compounds. By this equation a correlation analysis of the electronic transition energy of thirty-two free radicals was carried out.