Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 32

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
„Różnorodność biologiczna” oraz „różnorodność kulturowa” to pojęcia, za których pomocą zdefiniowano ważne cele międzynarodowej współpracy. Celem artykułu jest ich charakterystyka ich podobieństw i różnic jako kategorii ontologicznej i aksjologicznej.
EN
The concepts of „biological diversity” and „cultural diversity” have been used to define important goals of international cooperation. The goal of this paper is to characterize their similarities and differences if are being comprehended as ontological and axiological categories.
2
Content available Uwagi o ontologii życia ludzkiego
PL
Życie ludzkie rozumiane jako kompleks różnorodnych procesów (biologicznych, psychicznych, społecznych itp.) wymaga analizy wykraczającej poza obszar biologii i innych nauk szczegółowych; wymaga –analizy filozoficznej. Ponieważ także dział filozofii zajmujący się człowiekiem (antropologia filozoficzna/filozofia człowieka) stosunkowo niewiele uwagi poświęca indywidualnemu życiu ludzkiemu, uznano za właściwe wprowadzenie terminu „ontologia życia ludzkiego” jako nazwy obszaru zamierzonych analiz. Zasadniczym ich celem (wyznaczającym sposób ich przeprowadzania) jest dostarczenie analitycznych podstaw dla aksjologicznych (w szczególności: etycznych), ale także – empirycznych (np. socjologicznych) badań nad jakością życia.
EN
Human life construed as a complex of various processes (biological, psychological, social etc.) calls for analysis going beyond domains of biology and other sciences; it calls for philosophical analysis. For the branch of philosophy studying man (philosophical anthropology/philosophy of man) pays little attention to individual human life, the author has decided that it will be proper to introduce the term “ontology of human life” as the name of the domain of the planned here analyses. Their main goal is to deliver analytical foundations for both the axiological (in particular: ethical) and empirical (in particular: sociological) investigations on quality of life.
3
PL
„Jakość życia” stała się w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat istotną kategorią teoretyczną (filozoficzną, socjologiczną) jak i polityczną. Stwarza to potrzebę wszechstronnych badań nad tą kategorią. W artykule rozważa się – w nawiązaniu do ontologii życia ludzkiego – pojęcie jakości życia jednostki, oraz – nadbudowane nad nim – pojęcie społecznej jakości życia.
EN
The concept of quality of life has during the last few decades become an important category, both theoretical (philosophical, sociological) and political. This situation generates the need to study comprehensively this category. In the paper, the concept of quality of life of individual and the concept of social quality of life are analyzed, availing of ontology of human life.
PL
Artykuł ten stanowi drugą cześć eseju poświęconego roli komunikacji społecznej w rozwoju demokracji. Jakość komunikacji społecznej jest podstawowym warunkiem rozwoju partycypacyjnej demokracji deliberatywnej. Oprócz konkretyzacji tej tezy, autorzy przedstawiają propozycje działań praktycznych, które ich zdaniem mogłyby przyczynić się do podniesienia jakości komunikacji społecznej.
EN
The paper is the first part of essay devoted to the role social communication plays in the development of democracy. The quality of social communication is fundamental precondition for the development of participative deliberative democracy. Authors present a concretization of this thesis and suggest some practical actions that in their opinion could result in rising quality of social communication.
PL
Artykuł ten stanowi pierwszą cześć eseju poświęconego roli komunikacji społecznej w rozwoju demokracji. Poświęcony jest pojęciu demokracji oraz rozmaitym wartościom, które wiążą się z demokracją. Wartości te – zdaniem autorów – najpełniej realizują się w partycypacyjnej demokracji deliberatywnej.
EN
The paper is the first part of essay devoted to the role social communication plays in the development of democracy. The paper is devoted to the notion of democracy and to various values related to democracy. According to the authors’ view these values are best actualized in participative deliberative democracy.
6
Content available Aksjologiczne podstawy oceny techniki
PL
Dalszy rozwój interdyscyplinarnej dyscypliny naukowej jaką jest ocena techniki wymaga m.in. rozwijania jej podstaw teoretycznych. Jednym z najważniejszych ich elementów jest aksjologia rozumiana jako dział filozofii (jej najstarszą i w pewnym sensie główną częścią jest etyka). W tekście przedstawiony został kontekst historyczny rozwoju – aksjologii oraz – oceny techniki. Sformułowano argumenty przemawiające na rzecz możliwości oraz celowości posługiwania się możliwie neutralnym metafizycznie pojęciem wartości. Wskazano na potrzebę przyjęcia jakiejś ontologii „świata ludzkiego”. Zaproponowano ontologię, w której świat ten obejmuje cztery (pod)światy: indywiduów, zbiorowości, przedmiotów materialnych oraz przedmiotów idealnych. Dokonano przeglądu wartości istotnych dla oceny wpływu techniki na każdy z wymienionych (pod)światów.
EN
The future development of the Technology Assessment conceived as an interdisciplinary science calls – among others – for developing its theoretical foundations. As one of their most important elements should be regarded axiology conceived as a part of philosophy (ethics is the oldest and in a sense main part of axiology). In this paper has been presented the historical context of the development of both axiology and technology assessment. Some arguments supporting the possibility and desirability of using meta-physically neutral notion of value have been formulated. The need to assume an ontology of “human world” has been demonstrated. An ontology has been proposed in which “human world” is made up of four (sub)worlds: of human individuals, of human groups, of material objects, and of ideal objects. An overview of the values being relevant for evaluation of technology’s impact upon each of those (sub)worlds.
PL
W artykule przedstawiono problematykę podmiotu kolektywnego, będąca, zdaniem autorów, jednym z kluczowych zagadnień filozofii próbującej sprostać wyzwaniom stwarzanym przez epokę globalizacji. Przyjęto, że pojęcie podmiotu kolektywnego może być skonstruowane poprzez modyfikację pojęcia podmiotu indywidualnego. Wskazano też na dwa zagadnienia (podmiotowości indywidualnej, jako przesłanki podmiotowości kolektywnej, oraz komunikacji) jako podstawowe dla teorii podmiotu kolektywnego.
EN
In the paper the problematique of collective has been presented. This problematique is in the authors’ opinion one of most central issues of philosophy attempting to meet the challenges generated by the epoch of globalization. It has been assumed that the notion of collective subject may be constsstructed by a modification of the notion of individual subject. Two issues (this of individual subjectiveness as a prerequisite for collective subjectiveness, and that of communication) have been characterized as fundamental for the theory of collective subject.
PL
Artykuł prezentuje propozycję interdyscyplinarnej platformy naukowej, jako jednej z podstaw dla nauk o bezpieczeństwie. Zawierają się w niej nie tylko militarne, ale głównie niemilitarne aspekty bezpieczeństwa. Nacisk został położony na kulturę bezpieczeństwa, wraz z koncepcją trzech strumieni kultury bezpieczeństwa: mentalno-duchowym, prawno-organizacyjnym oraz materialnym, w kontekście współzależności społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem kategorii naukowej, znanej jako wpływ społeczny, składowej drugiego strumienia kultury bezpieczeństwa. Wpływ społeczny uwikłany jest w kwestie dotyczące znaczenia kapitału ludzkiego oraz kapitału społecznego w podnoszeniu poziomy kultury bezpieczeństwa indywidualnych i kolektywnych podmiotów bezpieczeństwa.
9
Content available Uwagi o ontologii i aksjologii innowacji
PL
Pojęcie innowacji stało się składnikiem dominującej ideologii naszych czasów. Jak w przypadku każdej ideologii, potrzebny jest krytyczny/ filozoficzny nad nią namysł. Potrzebne są analityczne narzędzia do opisu (ontologia) i narzędzia oceny (aksjologia). Artykuł jest próbą skonstruowania takich narzędzi.
EN
The notion of innovation has become a part of dominating ideology of our times. As in the case of each ideology, a critical/philosophical reflection on this ideology is needed. Thus we need analytical instruments to describe it (ontology) and to evaluate it (axiology). The paper is an attempt to constructing such instruments.
EN
First, the text outlines the historical context of the evolution of the “social development” concept. It could be divided into four phases (the last one is still open). Second, we undertake an ontological analysis of this notion. It starts from the general notion of change and development, and ends with a tripartite typology of ideas labelled with the phrase “social development”. Third, we discuss the specific historical context in which the concepts of value and of axiology came to the fore. We try to demonstrate how this context is related with the evolution of the notion of social development. We end the text with remarks on intellectual and moral autonomy and on some conditions of public debates.
PL
Tekst ten, po pierwsze, zarysowuje historyczny kontekst ewolucji pojęcia „rozwój społeczny”. Można by ją podzielić na cztery fazy (ostatnia jest jeszcze otwarta). Po drugie, przeprowadzamy ontologiczną analizę tego pojęcia, która rozpoczyna się od ogólnego pojęcia zmiany i rozwoju, a kończy się trójelementową typologią idei związanych z frazą „rozwój społeczny”. Po trzecie, dyskutujemy szczególny historyczny kontekst, w którym pojawiły się pojęcia wartości i aksjologii. Próbujemy pokazać, w jaki sposób kontekst ten jest powiązany z ewolucją pojęcia rozwoju społecznego. Kończymy tekst uwagami na temat intelektualnej i moralnej autonomii oraz na temat pewnych warunków debat publicznych.
PL
Najważniejszym elementem ochrony skóry przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego naturalnego i emitowanego przez źródła sztuczne jest odzież wykonana z materiałów włókienniczych o odpowiednich właściwościach barierowych i użytkowych. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań właściwości barierowych przed promieniowaniem ultrafioletowym dzianiny bawełnianej modyfikowanej nowymi organicznymi absorberami UV opartymi na 1,3,5-triazynie typu reaktywnego i bezpośredniego. Skuteczność modyfikacji dzianiny bawełnianej, także po wielokrotnym praniu i ekspozycji na promieniowanie UV, sprawdzana była na dwuwiązkowym spektrofotometrze UV-Vis. Zbadano także właściwości użytkowe barierowej dzianiny bawełnianej przeznaczonej na środki ochrony indywidualnej, takie jak rękawiczki, koszulki z długim rękawem, nakrycia głowy.
EN
The most important element in protecting the skin against the harmful effects of ultraviolet radiation emitted by natural and artificial sources is an apparel made from textile materials with a suitable barier and wear properties. This paper presents test results of barrier properties against the ultraviolet radiation of a cotton knitted fabric modified with new organic UV absorbers based on 1,3,5-triazine-reactive and direct type. The effectiveness of the modified cotton knitted fabric, also after multiple-washings and exposure to UV radiation was tested on a double beam UV-Vis spectrophotometer. Wear properties of the barrier cotton knitted fabric applied for personal protective equipment such as: gloves, long sleeve shirts, hats, trousers were examined, too.
PL
Wykonano syntezę nowych absorberów UV zawierających ugrupowania o działaniu antyoksydacyjnym. Dokonano oceny ich przydatności do zastosowań jako stabilizatory wyrobów włókienniczych zapobiegające niekorzystnym zmianom tych wyrobów pod działaniem promieniowania ultrafioletowego. Stwierdzono, że badane absorbery UV poza zapewnieniem bardzo dobrych właściwości barierowych zmodyfikowanych wyrobów z włókien celulozowych przed promieniowaniem UV zmniejszają także ich wrażliwość na procesy starzenia fotooksydacyjnego.
EN
Four anti-oxidative substituents-contg. triazine UV absorbers were synthesized, applied (1%) on a cellulose tricot (175 g/m²) and studied for their efficiency in increasing the UV resistance of the textile. All adsorbents were good or very good stabilizers against photoageing of UV-irradiated samples. The tricot samples showed an increased resistance to mech. penetration (ball burst test).
EN
An number of colourless fibre-reactive UV-absorbers, derivatives of monochlorotriazine were synthesised in which 2,5-diaminobenzenesulphonic acid was substituted by more popular and less expensive 2,4-diaminobenzenesulphonic acid ("RH-acid"). Application properties of new auxiliaries as well as Ultraviolet Protection Factor (UPF) of treated cotton tricot were determined.
16
Content available remote Rozwój środków barwiących dla włókiennictwa w minionym 25-leciu
PL
W artykule omówiono rozwój syntetycznych środków barwiących w ciągu ostatnich 25-ciu lat. Szczególną uwagą zwrócono na wpływ nowych aspektów aplikacyjnych, takich jak ekologia i toksykologia, na budową i właściwości najważniejszych grup barwników syntetycznych używanych w przemyśle włókienniczym.
EN
This review discusses progress on synthetic colouring matters during past 25 years. Special attention was directed towards influence of new application technologies as well as ecological and toxicological aspects of dyes applications on the structure and properties of the most important groups of synthetic dyes used in textile industry.
EN
Several yellow and red bis-monochlorotriazine reactive dyes with built-in UV-absorber residues were synthesised. Their application properties were determined during the coloration of cotton, and the UV-protection factor (UPF) of the dyed fabrics was measured. The results of these measurements were compared with those obtained for coloration of the same fabrics carried out with the use of dye baths containing a composition of a model dye and colourless fibre-reactive UV absorber.
PL
Zsyntetyzowano szereg żółtych i czerwonych barwników reaktywnych bis-monochloro-triazynowych zawierających w swojej cząsteczce resztę absorbera UV. Zbadano ich właściwości aplikacyjne w trakcie barwienia tkanin bawełnianych oraz zmierzono współczynnik ochronny wybarwionych tkanin przed promieniowaniem UV (UPF). Uzyskane wyniki pomiarów zostały porównane z wynikami otrzymanymi dla tych samych tkanin barwionych w kąpieli zawierającej jednocześnie barwniki modelowe i bezbarwne reaktywne absorbery UV.
19
Content available remote Toksykologiczne aspekty stosowania barwników w przemyśle włókienniczym
PL
W procesach barwienia wyrobów włókienniczych stosowanych jest kilka tysięcy środków barwiących różniących się budową i właściwościami fizykochemicznymi. Jak wszystkie substancje chemiczne produkty te stosowane w niewłaściwy sposób mogą stanowić zagrożenie dla ich użytkowników i środowiska naturalnego. W oparciu o przegląd literatury naukowej obejmujący prace dotyczące efektów oddziaływania barwników na organizmy żywe dokonano omówienia właściwości toksykologicznych, alergizujących i mutagennych barwników oraz problemów ekologicznych związanych z ich stosowaniem.
EN
Modern textile industry uses thousands of colouring matters of different structure andphysicochemical properties. As all chemicals these substances may be hazardous for their users and environment. This paper give brief summary of the literature data connected with works on toxicological, sensitising and mutagenic activity of colorants used in textile industry as well as possible environmental problems arising during application of dyes and pigments.
EN
A number of bi-functional fibre-reactive dye derivatives of C.I. Reactive Red 120 containing quinolino-s-triazine groups were synthesised and their application properties during the dyeing of cotton fabrics were determined. Lower fixation values of new dyes with cellulose fibre in comparison with reference dye derivatives of pyridino-s-triazine were obtained.
PL
Otrzymano szereg bifunkcyjnych reaktywnych barwników pochodnych C.I. Reactive Red 120 zawierających czwartorzędowe ugrupowania chinolino-s-triazynowe. Zbadano ich właściwości aplikacyjne na włóknie bawełnianym. Uzyskane wartości stopnia związania nowych barwników z barwionym włóknem celulozowym były niższe w porównaniu z analogicznymi barwnikami wzorcowym zawierającymi ugrupowania pirydyno- s-triazynowe.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.